9475/10 ΑΙ/μκρ 1 DG C 1 A LIMITE EL

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 18 Μαΐου 2010 (20.05) (OR. en) 9475/10 COMPET 150 SOC 321 JUSTCIV 91 MI 136 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της : Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς : το Συμβούλιο Θέμα : Συμβούλιο «Ανταγωνιστικότητα», Μαΐου 2010 Οδηγία για τις υπηρεσίες - Πορεία της εφαρμογής της οδηγίας για τις υπηρεσίες Επισυνάπτεται για τις αντιπροσωπίες σημείωμα της Επιτροπής. 9475/10 ΑΙ/μκρ 1 DG C 1 A LIMITE EL

2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ» ΜΑΪΟΥ 2010 ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ» Ενημερωτικό σημείωμα των υπηρεσιών της Επιτροπής Η εφαρμογή της οδηγίας «υπηρεσίες» αποτελεί ένα μεγάλης εμβέλειας εγχείρημα που απαιτεί πρωτοφανείς προσπάθειες. Αφορά μεγάλο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων (που αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% του ΑΕΠ της ΕΕ), απαιτεί σοβαρές νομοθετικές αλλαγές σε όλα τα κράτη μέλη και την ανάληψη ορισμένων φιλόδοξων έργων, όπως η σύσταση των «Κέντρων Ενιαίας Εξυπηρέτησης». Η τριετής περίοδος εφαρμογής ολοκληρώθηκε στις 28 Δεκεμβρίου Στις αρχές Μαρτίου 2010, η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο «Ανταγωνιστικότητα» την πρώτη συνολική της αξιολόγηση για την πορεία της εφαρμογής μετά την εκπνοή της προθεσμίας ενσωμάτωσης. Η αξιολόγηση αυτή συνοψίστηκε σε ένα ενημερωτικό σημείωμα 1, το οποίο αποσκοπούσε στη γενική ανασκόπηση της επιτευχθείσας προόδου στις κυριότερες πτυχές του έργου της θέσης σε εφαρμογή. Στόχος του παρόντος σημειώματος είναι η συνοπτική επικαιροποίηση της κατάστασης, ως έχει τον Μάιο του 2010, και να επισημάνει την ανάγκη επείγουσας λήψης μέτρων εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο. Όπως συνέβη και στην προηγούμενη αξιολόγηση, οι πληροφορίες που παρέχονται επιδιώκεται να αφορούν πραγματικά στοιχεία και δεν είναι εξαντλητικές. Μια σε βάθος αξιολόγηση όλων των πτυχών της εφαρμογής και της ποιότητάς τους στα 27 κράτη μέλη τελεί υπό εξέλιξη και πρόκειται να συνεχιστεί τους προσεχείς μήνες. Όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο, η Επιτροπή θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίσει την πληρότητα και καλή ποιότητα της εφαρμογής της οδηγίας. 1 Βλέπε ενημερωτικό σημείωμα των υπηρεσιών της Επιτροπής: «Οδηγία "υπηρεσίες" Πρόοδος ενσωμάτωσης» (Έγγραφο του Συμβουλίου αριθ. 6817/10 της 26ης Φεβρουαρίου 2010). 9475/10 ΑΙ/μκρ 2

3 Η ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 1. Η θέσπιση εκτελεστικής νομοθεσίας Τα περισσότερα κράτη μέλη επέλεξαν τη θέσπιση οριζόντιας νομοθεσίας για την εφαρμογή των γενικών αρχών και υποχρεώσεων που καθιερώνει η οδηγία. Μια εναλλακτική και εξίσου έγκυρη προσέγγιση είναι να εφαρμοστούν οι εν λόγω γενικές αρχές και υποχρεώσεις στη βάση περισσοτέρων πράξεων. Επιπλέον, όλα τα κράτη μέλη χρειάστηκε να τροποποιήσουν/καταργήσουν υφιστάμενους νόμους και κανονισμούς προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με την οδηγία. «Οριζόντια νομοθεσία» Μέχρι σήμερα, 20 κράτη μέλη έχουν θεσπίσει την οριζόντια νομοθεσία τους. Από τα τέλη Φεβρουαρίου 2010, 7 κράτη μέλη έχουν θεσπίσει τις οριζόντιες νομοθετικές τους διατάξεις πρόκειται για το Βέλγιο, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Λετονία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία. Προηγουμένως είχαν ήδη θεσπιστεί οριζόντιοι νόμοι στις ακόλουθες 13 χώρες: Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Ρουμανία, Ισπανία, Σουηδία και ΗΒ. Στα ακόλουθα 3 κράτη μέλη, η οριζόντια νομοθεσία εξακολουθεί να εξετάζεται από τα εθνικά κοινοβούλια: Αυστρία, Κύπρος και Λουξεμβούργο. Σε 2 κράτη μέλη Ιρλανδία κα Πορτογαλία φαίνεται ότι δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί η κατάρτιση της οριζόντιας νομοθεσίας. Από τα 2 κράτη μέλη που επέλεξαν να συμπεριλάβουν τις γενικές αρχές της οδηγίας σε περισσότερες πράξεις (Γαλλία και Γερμανία), οι εργασίες φαίνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί στη Γερμανία και να βρίσκονται υπό εξέλιξη στη Γαλλία. 9475/10 ΑΙ/μκρ 3

4 «Ειδική νομοθεσία» Η προσαρμογή αυτή υφιστάμενων νόμων προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με την οδηγία αποτελεί το πολυπλοκότερο μέρος της διαδικασίας εφαρμογής. Υπάρχουν σήμερα 12 κράτη μέλη τα οποία έχουν αναφέρει στην Επιτροπή ότι έχουν ολοκληρώσει τις ειδικές τομεακές νομοθετικές τους αλλαγές. Από τα τέλη Φεβρουαρίου, 4 επιπλέον κράτη μέλη έχουν προβεί σε σχετικές κοινοποιήσεις προς την Επιτροπή: Φινλανδία, Πολωνία, Ισπανία και Σλοβακία. Τα ακόλουθα 8 κράτη μέλη είχαν αναφέρει προηγουμένως ότι είχαν ολοκληρώσει το μέρος αυτό της διαδικασίας εφαρμογής: Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες και Σουηδία. Όσον αφορά τις εναπομένουσες χώρες, η Γερμανία και η Ιταλία έχουν σχεδόν ολοκληρώσει την θέσπιση των ειδικών τομεακών νομοθετικών αλλαγών (και στις δύο χώρες φαίνεται να εκκρεμεί η θέσπιση ορισμένων νομοθετικών πράξεων σε περιφερειακό επίπεδο). Στη Γαλλία εξακολουθούν να εκκρεμούν ορισμένες προτάσεις ενώπιον του κοινοβουλίου της και ανάλογη είναι η κατάσταση και στο ΗΒ. Στη Ρουμανία σημειώθηκε σημαντική πρόοδος τους τελευταίους μήνες, με τη θέσπιση αρκετών νομοθετικών αλλαγών και την υποβολή συμπληρωματικών προτάσεων ενώπιον του κοινοβουλίου της. Στη Λιθουανία, οι περισσότερες από τις ειδικές τομεακές νομοθετικές αλλαγές εξετάζονται από το κοινοβούλιο της χώρας. Στη Λετονία, ορισμένες αλλαγές έχουν ήδη εγκριθεί, αλλά η διαδικασία προσαρμογής της ειδικής τομεακής νομοθεσίας είναι σε εξέλιξη και ορισμένες αλλαγές βρίσκονται στο στάδιο της προετοιμασίας. Το Βέλγιο έχει ήδη θεσπίσει ορισμένες αλλαγές σε ομοσπονδιακό και περιφερειακό επίπεδο, τελεί όμως υπό επεξεργασία σημαντικός αριθμός αλλαγών. Στα 7 εναπομένοντα κράτη μέλη Αυστρία, Κύπρο, Ελλάδα, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία και Σλοβενία η σύνταξη των απαιτούμενων αλλαγών στην ειδική τομεακή νομοθεσία φαίνεται να έχει συσσωρεύσει σοβαρή καθυστέρηση. 2. Η σύσταση των «κέντρων ενιαίας εξυπηρέτησης» (ΚΕΕ) Τα «κέντρα ενιαίας εξυπηρέτησης» (ΚΕΕ) προορίζονται να αποτελέσουν ένα από τα πλέον ορατά οφέλη της οδηγίας «υπηρεσίες». Θα επιτρέψουν στους παρόχους να αποκτούν όλες τις σχετικές πληροφορίες και να ολοκληρώνουν τις απαιτούμενες διαδικασίες μέσω ενιαίας πρόσβασης, χωρίς να υποχρεούνται να έλθουν σε επαφή με ένα ολόκληρο φάσμα διοικητικών υπηρεσιών ή επαγγελματικών οργανώσεων. Παράλληλα, σύμφωνα με την οδηγία, η ολοκλήρωση των διαδικασιών αυτών πρέπει να είναι εφικτή με ηλεκτρονικά μέσα, ακόμη και σε διασυνοριακή βάση. 9475/10 ΑΙ/μκρ 4

5 Σε 22 κράτη μέλη φαίνεται ότι έχουν τεθεί στέρεες βάσεις ΚΕΕ η λεγόμενη «πρώτη γενιά ΚΕΕ» 1. Οι εν λόγω επιγραμμικές δικτυακές πύλες παρέχουν στις επιχειρήσεις ευρύ φάσμα πληροφοριών ως προς τις διαδικασίες και τις απαιτήσεις προς τις οποίες καλούνται να συμμορφωθούν. Από τις 22 αυτές εθνικές λύσεις ΚΕΕ, 14 δείχνουν να παρέχουν τη δυνατότητα επιγραμμικής ολοκλήρωσης των διαδικασιών, σε διαφορετικούς βαθμούς 2 (ενώ τα υπόλοιπα 8 ΚΕΕ φαίνεται ότι περιορίζονται στην παροχή πληροφοριών). Σε σύγκριση με την κατάσταση στις αρχές του τρέχοντος έτους, την πλέον αξιοσημείωτη πρόοδο σημείωσε η Πολωνία, στην οποία υπάρχει πλέον διαθέσιμος δικτυακός τόπος όπου παρέχεται διεξοδική πληροφόρηση (η ολοκλήρωση των διαδικασιών δεν φαίνεται ακόμη εφικτή). Η κατάσταση δεν δείχνει να έχει αλλάξει αισθητά στα υπόλοιπα 5 κράτη μέλη Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία, Σλοβακία και Σλοβενία όπου εξακολουθούν να μην υπάρχουν διαθέσιμες τέτοιες λύσεις ΚΕΕ. 3. Διοικητική συνεργασία και χρήση του Συστήματος Πληροφοριών για την Εσωτερική Αγορά Η Επιτροπή, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, έχει αναπτύξει μια ειδική εφαρμογή του «Συστήματος Πληροφοριών για την Εσωτερική Αγορά» (σύστημα ΠΕΑ ή ΙΜΙ), προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις διοικητικής συνεργασίας που προβλέπονται στην οδηγία για τις υπηρεσίες. Η δημιουργία ενός επιχειρησιακού συστήματος άμεσης συνεργασίας μεταξύ αρχών απαίτησε από τα κράτη μέλη την καταβολή σύντονων προσπαθειών για την καταγραφή και κατάρτιση σημαντικού αριθμού αρμόδιων αρχών. Στο τέλος Απριλίου 2010 είχαν καταχωριστεί στο σύστημα ΙΜΙ περισσότερες από 4600 αρχές για την ενασχόληση με ζητήματα που άπτονται της οδηγίας «υπηρεσίες». Αυτό σημαίνει ότι στο σύστημα είχαν προστεθεί περισσότερες από 400 νέες αρχές σε σχέση με την προηγούμενη αξιολόγηση (όπου ο αριθμός των καταγεγραμμένων αρχών ήδη ανερχόταν στον εντυπωσιακό αριθμό των 4200). Λαμβανομένων υπόψη των καταχωρίσεων αρχών, στα περισσότερα κράτη μέλη έχει συσταθεί, κατά τα φαινόμενα, ένα ισχυρό δίκτυο διοικητικής συνεργασίας. 1 AT, BE, BG, CY, CZ, DE, DK, EE, ES, FI, FR, HU, IE, LV, LT, LU, MT, NL, PL, PT, SE, UK. 2 AT, CZ, DK, EE, FI, FR, DE, HU, LT, NL, PT, ES, SE, UK. 9475/10 ΑΙ/μκρ 5

6 Η αξιολόγηση της κατάστασης είναι δυσκολότερη όσον αφορά την ενεργό χρήση του συστήματος. Τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2010 έλαβαν χώρα 50 περίπου ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ αρχών κρατών μελών, όπου συμμετείχε το ήμισυ σχεδόν των κρατών μελών. Ο αριθμός αυτός μπορεί να φαίνεται σχετικά μικρός σε σύγκριση με τον μεγάλο αριθμό των καταγεγραμμένων στο σύστημα αρχών, είναι όμως σαφές ότι οι αρχές πρέπει να συνηθίσουν στις νέες υποχρεώσεις συνεργασίας που υπέχουν και χρειάζεται να συνεχιστούν οι προσπάθειες κατάρτισης στα κράτη μέλη, και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις να ενταθούν. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΑΚΟΜΗ ΝΑ ΓΙΝΕΙ; ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΔΡΑΣΗΣ Όπως προαναφέρθηκε, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τους τελευταίους μήνες σε πολλούς τομείς και σε αρκετά κράτη μέλη, εξακολουθούν να ισχύουν εν πολλοίς οι κύριες προτεραιότητες που επισημάνθηκαν στην προηγούμενη αξιολόγηση: Στην περίπτωση της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί η σύνταξη των εκτελεστικών νόμων. Εξίσου επείγουσα είναι και η οριστικοποίηση όλων των απαιτούμενων αλλαγών της υφιστάμενης νομοθεσίας στην περίπτωση της Αυστρίας, της Κύπρου, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας. Σχετικά με τα κέντρα ενιαίας εξυπηρέτησης, απαιτείται επείγουσα δράση στις χώρες εκείνες στις οποίες είτε δεν υπάρχουν ακόμη τα κέντρα αυτά, είτε λειτουργούν ανεπαρκώς (Ελλάδα, Ιταλία, Ρουμανία, Σλοβακία και Σλοβενία). Ομοίως, τα περισσότερα κράτη μέλη πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους ώστε να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών και διατυπώσεων μέσω των ΚΕΕ. Επιπλέον, απαιτείται να συνεχιστούν και, σε πολλές περιπτώσεις, να ενταθούν οι προσπάθειες καταχώρισης και κατάρτισης αρμόδιων αρχών αναφορικά με τη χρήση της εφαρμογής του ΙΜΙ για τις υπηρεσίες Προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργός χρήση του συστήματος ΙΜΙ, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να γνωρίζουν οι αρμόδιες αρχές τις υποχρεώσεις συνεργασίας που υπέχουν. 9475/10 ΑΙ/μκρ 6