Διαγώνισμα στη Χημεία Γ Λυκείου. 1 ο Κεφάλαιο: μέχρι και Ηλ. τύποι Lewis. 5 ο Κεφάλαιο μέχρι πολυμερισμός Ενδεικτικές Απαντήσεις Θέμα 1 ο.... Σημειώστε τη σωστή απάντηση στις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 1.1. Ο μέγιστος αριθμός ηλεκτρονίων που υπάρχουν σ ένα πολυηλεκτρονιακό άτομο με: i) n=, m s = 1/, ii) n=, l=, iii) n=, m l =0, α) 8, 18, 8 β) 4, 10, 4 γ) 4, 5, 8 δ) 8, 10, Μονάδες 4 Απ.: β 1.. Από τις παρακάτω ηλεκτρονιακές δομές δεν υπακούουν στην απαγορευτική αρχή του Pauli: Ι) 1s s p 6 s p 7, ΙΙ) 1s s p 5 s 1, ΙΙΙ) 1s s, ΙV) 1s s p x p y1, α) Ι και ΙΙ β) Ι και ΙΙΙ γ) Ι, ΙΙΙ και ΙV δ) I και IV Μονάδες 4 Απ.: β 1.. Ποιο από τα ακόλουθα σύνολα είναι γραμμένο κατ αύξουσα ατομική ακτίνα: α) 7 Rb, 55Cs, 19 K, β) Al +, Al +, Al +, γ) 7 N, 8, 9 F, δ) 0 Ca, 1 Mg, 4 Be. Μονάδες 4 Απ.: β 1.4. Ποιο απ τα επόμενα σωματίδια έχει μεγαλύτερο μέγεθος: α) 0 Ca, β) 0 Ca +, γ) 19 K, δ) 19 K +. Μονάδες 4 Απ.: γ Φροντιστήριο Φάσμα. 1
1.5. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις: α) Το στοιχείο Ge(Z=) ανήκει στην τέταρτη περίοδο, στην 14 η (VI A ) ομάδα, στον p τομέα και έχει τέσσερα ηλεκτρόνια σθένους. β) Σύμφωνα με την αρχή της αβεβαιότητας του eisenberg είναι αδύνατος ο ταυτόχρονος προσδιορισμός της θέσης και της ορμής ενός ηλεκτρονίου. γ) Αν το Κ έχει E i1 =400 KJ/mol, η ενέργεια που απαιτείται για την απομάκρυνση ενός e από ένα άτομο Κ είναι 400/Ν Α (Ν Α =6. 10 άτομα/mol) δ) Το 7 Ν έχει τρία μονήρη e σύμφωνα με τον κανόνα του κανόνα του und Μονάδες 4 1.6. Σημειώστε ποιες απ τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α) Η ηλεκτρονιακή δομή [Ne]s p ανήκει σε στοιχείο με Ζ=14. ΣΩΣΤΟ β) Η ενέργεια δευτέρου ιοντισμού, Ε i, του ασβεστίου δίνεται από την παρακάτω αντίδραση: + Ca Ca + e, Ε i >0. ΛΑΘΟΣ g g γ) Το 9 F έχει μεγαλύτερη E i1 τόσο απ το Li όσο και απ το 17 Cl. ΣΩΣΤΟ δ) Το στοιχείο Α που ανήκει στη 16 η ομάδα του Π.Π. και έχει τη μεγαλύτερη E i1 απ όλα τα στοιχεία αυτής της ομάδας, έχει Ζ=8. ΣΩΣΤΟ ε) Το στοιχείο με E i1 <<E i ανήκει στη ΙΙ Α ομάδα του Π.Π. ΛΑΘΟΣ Μονάδες 5 Θέμα ο.....1. Να γραφούν οι ηλεκτρονιακοί τύποι κατά Lewis των παρακάτω ενώσεων και ιόντων: α) C β) (N 4 ) S γ) Ca(N ) δ) P 4 Δίνονται: 1, 6 C, 8, 7 N, 16 S 0 Ca, 15 P. Μονάδες 4 α) C β) + N S γ) Ca + N 1 Φροντιστήριο Φάσμα.
δ) P 1.. Να γραφούν οι ηλεκτρονιακοί τύποι κατά Lewis των ενώσεων: α) CCl β) FN γ) CC δ) ΑlCl Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1, 8, 7 Ν, 9 F, 6C, 17 Cl και 1 Αl Μονάδες 4 α) Cl C Cl β) F N γ) C C δ) Cl Al Cl Cl.. Στο μόριο του Cl το κεντρικό άτομο έχει δύο δεσμικά και δύο μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων: σωστό ή λάθος; Να δικαιολογήσετε την άποψή σας. Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1, 8, 17 Cl Μονάδες Λάθος: σύμφωνα με τον Η.Τ. το κεντρικό άτομο είναι το Cl και όχι το Ο. Cl.4. Το στοιχείο Χ ανήκει στην 15 η ομάδα και έχει τη μεγαλύτερη τιμή E i(1) απ όλα τα στοιχεία της ομάδας του. α) Να βρεθεί ο ατομικός αριθμός του στοιχείου Χ. Απ.: Ζ Χ =7 β) Να γραφούν οι κβαντικοί αριθμοί των ηλεκτρονίων της εξωτερικής στιβάδας του ατόμου του Χ στη θεμελιώδη κατάσταση. Απ.: Για τα δύο ηλεκτρόνια της s: (,0,0,+1/), (,0,0,1/) Για τα τρία ηλεκτρόνια της p: (,1,1,+1/), (,1,0, +1/), (,1, 1,+1/), κατά προτίμηση Φροντιστήριο Φάσμα.
σύμφωνα με κανόνα und. γ) Να διατάξετε τα παρακάτω στοιχεία κατά αυξανόμενο μέγεθος: X, 9 F, 11 Na, 1 Al Απ.: Ατομική Ακτίνα 11 Na > 1 Al> X,> 9 F. δ) Το στοιχείο Χ είναι μέταλλο ή αμέταλλο; Ποιος ο ηλεκτρονιακός τύπος της ένωσης του Χ i) με Η και ii) με Μg. Δίνονται: Z =1, Z Mg =1. Μονάδες 8 Απ.: Είναι αμέταλλο. i) X ii) Mg + X.5. Να σημειώσετε (Σ) για τις σωστές και (Λ) για τις λανθασμένες προτάσεις. α) Τα μέταλλα με τα αμέταλλα σχηματίζουν πάντα ιοντικές ενώσεις. Λάθος β) Τα ηλεκτρόνια του ζεύγους των ηλεκτρονίων του ομοιοπολικού δεσμού έχουν αντιπαράλληλο spin. Λάθος: έχουν αντίθετα spin γ) Το στοιχείο Χ, που ανήκει στη δεύτερη ομάδα του Περιοδικού Πίνακα και συμβολίζεται κατά Lewis Χ, έχει δύο μονήρη ηλεκτρόνια. Λάθος δ) Στην ένωση CSCl περιέχονται 8 μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων, (Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 6C, 17 Cl και 16 S) Σωστό ε) Στο μόριο του ΗΝΟ περιέχονται 5 μη δεσμικά ζεύγη ηλεκτρονίων. (Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί (Ζ): 1, 7 N και 8 ) Σωστό στ) Το βόριο ( 5 Β) σχηματίζει με το φθόριο ( 9 F) την ιοντική ένωση BF (Β + F 1 ). Λάθος Μονάδες 6 Θέμα ο.....1. Το άτομο του υδρογόνου που βρίσκεται στη θεμελιώδη ενεργειακή κατάσταση σύμφωνα με το 15 a πρότυπο του Bohr, απορροφά ακτινοβολία με συχνότητα f z, (όπου h η σταθερά του 16 h Phlank και α=,18. 10 18 ) και μεταβαίνει σε στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n=x. Το στοιχείο Σ, έχει σύμφωνα με την κβαντομηχανική ένα μονήρες ηλεκτρόνιο στην εξωτερική του στιβάδα με κύριο κβαντικό αριθμό n=x, όταν βρίσκεται στην θεμελιώδη ενεργειακή του κατάσταση. Α α ) Ποια η τιμή του κβαντικού αριθμού με n=x; Απ.: x=4 Α β ) Πόσα διαφορετικά φωτόνια μπορούν να εκπέμπονται κατά την αποδιέγερση του ηλεκτρονίου του ατόμου του υδρογόνου από την στιβάδα n=x προς την θεμελιώδη ενεργειακή του κατάσταση; Απ.:6 διαφορετικά φωτόνια Β α ) Ποιοι είναι οι δυνατοί ατομικοί αριθμοί για το στοιχείο Σ; Απ.: 19 ή 4 ή 9 ή 1 ή 5 Β β ) Αν το στοιχείο Σ έχει την μικρότερη ενέργεια πρώτου ιοντισμού από τα παραπάνω στοιχεία (ερώτημα Β α ), ποιος ο ατομικός του αριθμός; Απ.: 19 Φροντιστήριο Φάσμα. 4
Β γ ) Να συγκρίνετε το μέγεθος των 16 S, Σ 1+ (με τον ατομικό που βρήκατε στο Β β ), 0 Ca +, 1 Sc + Απ.: Ατομική Ακτίνα 16 S > 19 Σ 1+ > 0 Ca + > 1 Sc + Μονάδες 15.. Ποια η επίδραση νερού στα παρακάτω σώματα: (Να συμπληρωθούν πλήρως οι χημικές εξισώσεις) S4 α) προπένιο: C C=C + Η C CC β) μεθανικό αιθυλεστέρα: S 4 CC C + Η C + C C γ) προπίνιο: C C C C C C C C C Ασταθής Ενόλη Κετόνη S 4 / g / gs 4 δ) προπανονιτρίλιο: CΗ C C N+ Ο+ ΗC CΗC C+N 4C ε) αιθυλομαγνησιοβρωμίδιο: CΗCMgBr + Ο CΗC + Mg()Br Μονάδες 5.. Α) Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας σωστά συμπληρωμένες τις παρακάτω χημικές εξισώσεις που περιγράφουν αντιδράσεις υποκατάστασης: α) C CΝa + Δευτεροταγές βούτυλοχλωρίδιο β) C Na + C CΗ Cl γ) C CΟΟΝa + ισοπρόπυλο χλωρίδιο δ) C C + SCl Β) Να χαρακτηρίσετε σε κάθε περίπτωση την αλλαγή που πραγματοποιείται. Μονάδες 5 α) Υποκατάσταση του Cl με το ΗC C : C CNa + CCC C + C C CC C + NaCl Cl C Φροντιστήριο Φάσμα. 5
β) Υποκατάσταση του Cl με το C : C Na + C C Cl C C C + NaCl γ) Υποκατάσταση του Cl με το C CΟΟ : CCNa + C C Cl CC C C + NaCl C C δ) Υποκατάσταση του ΟΗ με το Cl : C C +SC C C C + S + C Θέμα 4 ο.... 4.1. Στις αντιδράσεις υποκατάστασης, το πιο δραστικό αλκυλαλογονίδιο από τα παρακάτω, είναι το: α) CCCl, β) CCF, γ) CCI, δ) CCBr. Σημειώστε τη σωστή απάντηση. Μονάδες γ 4.. α mol αιθίνιο αναμιγνύονται με α mol Η, και το μίγμα διαβιβάζεται σε θερμαινόμενο Νi. Το αέριο προϊόν μπορεί να αποχρωματίσει: α) α mol Βr β) α mol Βr γ) α mol Βr δ) δεν αποχρωματίζει διάλυμα Br. Σημειώστε τη σωστή απάντηση. Μονάδες α 4.. Δίνονται οι οργανικές ενώσεις: Α: C C C, Β: C C = C, Γ: C C C C. Φροντιστήριο Φάσμα. 6
Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις για τις παρακάτω μετατροπές: α) Α Β Γ, β) Α Γ Β, γ) Γ Α Β, δ) Β Α Γ. Μονάδες 4 α) π.η S 4 +Cl C C C C = C C C C C Cl +SCl K/αλκοόλη β) C C C C C C C = C C S,Cl, ΚCl Cl +Na/ γ) C C C C C C π.ηs4 C = C C Cl +/ ΗS 4 +SCl δ) C = C C C C C C C C S,Cl Cl 4.4. Ορισμένη ποσότητα αιθενίου πολυμερίζεται με απόδοση 80%. Αν παράγονται 5,6Kg πολυμερούς, να γραφεί η αντίδραση πολυμερισμού και να υπολογιστεί η μάζα του αιθενίου αρχικά. Ποιες οι χρήσεις του πολυμερούς; Μονάδες 5 Το αιθένιιο αιθυλένιο, πολυμερίζεται ως εξής: v C = C C C v και προκύπτει το πολυαιθυλένιο, το οποίο χρησιμεύει στην κατασκευή πλαστικών σακουλών και πλαστικών παιχνιδιών. Αν θεωρήσουμε ότι αντιδρούν ω mol αιθενίου, τότε από την στοιχειομετρία της αντίδρασης παράγονται ω/v.80%mol πολυαιθενίου. Έτσι η μάζα του μονομερούς είναι m M =ω. Μr M ενώ η μάζα του πολυμερούς θα είναι: m Π = ω/v. 80%. Μr Π = ω/v. 80%. v. Mr Μ =80%m M άρα m M =7Kg 4.5. 1,6g αλκενίου Α αντιδρούν πλήρως με νερό. Η ένωση Β που προκύπτει αναμιγνύεται με ισομοριακή ποσότητα κορεσμένου μονοκαρβοξυλικού οξέος Γ, οπότε σχηματίζονται 0,4g του εστέρα C510(Δ). Για την εστεροποίηση Kc=4. Ar: C=1, =1, =16 α) Να γραφούν τα συντακτικά ισομερή του εστέρα Δ και να ονομαστούν. (Απ.: 9 ισομερή) β) Να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α έως Δ και να γραφούν οι αντίστοιχες χημικές εξισώσεις. Απ.: αιθανικός ισοπροπυλεστέρας. γ) Να υπολογιστεί η απόδοση της αντίδρασης εστεροποίησης. Απ.: α=/ Φροντιστήριο Φάσμα. 7
δ) Να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι στο παρακάτω διάγραμμα: Cl Na() CN / ()(E)()()(K)() (A) : C C C () : C C C Cl Cl (Z) : C C C () : C C C C () : C C CN C () : C C C Μονάδες 10 Φροντιστήριο Φάσμα. 8