Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Β Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Transcript

1 Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Β Λυκείου ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1.1 Ποιος από τους επόμενους μοριακούς τύπος που αναφέρονται σε άκυκλες ενώσεις αντιστοιχεί σε αλκίνιο; α. C 4 H 10 β. C 5 H 8 γ. C 3 H 8 δ. C 6 H Ποια από τις επόμενες ενώσεις δεν αποχρωματίζει το διάλυμα Br 2 : α. CH=CH 2 β. CH 2 Br γ. C CH δ. CH 2 =CHCHO 1.3 Το τέταρτο μέλος της ομόλογης σειράς των κετονών έχει μοριακό τύπο: α. C 5 H 10 O β. C 4 H 8 O γ. C 5 H 12 O δ. C 6 H 12 O 1.4 Τα αέρια που συντελούν στη δημιουργία του φαινομένου του θερμοκηπίου είναι α. CO 2, CO, CH 4 β. CH 4, SO 2, NOx γ. CO 2, CH 4, NOx, CFC s δ. CO, N 2, CH 4, CFC s

2 1.5 Ποια από τις επόμενες ενώσεις δεν αντιδρά με Na; α. 1 προπανόλη β. 1 βουτίνιο γ. αιθίνιο δ. αιθένιο (μονάδες 20) 1.6 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν με (Σ) αν είναι σωστές και με (Λ) αν είναι λανθασμένες: α. Αρωματικές ονομάζονται οι ισοκυκλικές ενώσεις που έχουν ( ) έναν τουλάχιστον βενζολικό δακτύλιο. β. Η βενζίνη είναι μίγμα ισομερών οκτανίων. ( ) γ. Στον καταλυτικό μετατροπέα το N 2 μετατρέπεται σε ΝΟ. ( ) δ. Όλα τα αλκίνια αντιδρούν με Na και ελευθερώνουν αέριο ( ) υδρογόνο. ε. Το κρασί που προκύπτει από την αλκοολική ζύμωση του ( ) μούστου έχει μικρότερη μάζα από τη μάζα του μούστου αρχικά. (μονάδες 5) ΘΕΜΑ 2 ο 2.1 Να γραφούν τα συντακτικά ισομερή και οι ονομασίες των άκυκλων ενώσεων με μοριακό τύπο: α. C 5 H 10 β. C 4 H 8 O (μονάδες 8) 2.2 Να ονομάσετε τις επόμενες ενώσεις: α. CH=C CH 2 β. CH 2 CH=O γ. C=CHCH 2 Cl δ. CHCH 2 C O ε. CH 2 =CHCH 2 COOH (μονάδες 5)

3 2.3 Να συμπληρώσετε τις παρακάτω αντιδράσεις: α. CH 2 OH + HCOOH H + β. HC CH + H 2 O Hg, H 2 SO 4 HgSO 4 γ. CH 2 C=CH 2 + HBr δ. CH 2 OH + [O]. ε. CH CH OH στ. COOH + Mg 170 o C π.h 2 SO 4 Hg, H 2 SO 4 ΘΕΜΑ 3 ο H + H + + [O] Δίνεται το επόμενο διάγραμμα χημικών μετατροπών: + [O] (A) + H 2 O CH=O (B) CH=CH 2 + H 2 O (Γ) (Δ) +B H B o C π.h 2 SO 4 CH 2 =CH 2 + H 2 O (E) (Z) (μονάδες 12) α. Να γραφούν οι συντακτικοί τύποι και οι ονομασίες των ενώσεων (Α) έως (Ζ). (μονάδες 12) β. Ποιος είναι ο μέγιστος όγκος διαλύματος Br 2 σε CCl 4, περιεκτικότητας 12% w/v που μπορεί να αποχρωματιστεί από 3,9g της ένωσης Α; (μονάδες 8) γ. Πώς μπορούμε να διακρίνουμε την ένωση (Ε) από την ένωση (Ζ); (μονάδες 5) Δίνονται: Ar: H=1, C=12, Br=80

4 ΘΕΜΑ 4 ο Για τις οργανικές ενώσεις Α και Β δίνονται οι εξής πληροφορίες: Ι. Η ένωση Α είναι ένα κορεσμένο μονοκαρβοξυλικό οξύ με 3 άτομα άνθρακα στο μόριό του. ΙΙ. Η ένωση Β είναι ένας κορεσμένος υδρογονάνθρακας, για τον οποίο ισχύει ότι ποσότητα του υδρογονάνθρακα ίση με 0,5 mol ζυγίζει 29 g. α. 14,8 g της ένωσης Α αντιδρούν πλήρως με Na 2 CO 3. Να υπολογίσετε τον όγκο του παραγόμενου αερίου σε STP συνθήκες. β. Να προσδιορίσετε τον μοριακό τύπο της ένωσης Β. (μονάδες 9) (μονάδες 8) γ. 11,6 g της ένωσης Β καίγονται πλήρως με την απαιτούμενη ποσότητα Ο 2. Να προσδιορίσετε τον όγκο (σε L σε STP συνθήκες), του οξυγόνου που απαιτείται για την καύση. Δίνονται: Ar: H=1, C=12, O=16. (μονάδες 9)

5 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1.1 β 1.2 β 1.3 γ 1.4 γ 1.5 δ 1.6 α Σ, β Λ, γ Λ, δ Λ, ε Σ 2.1 ΘΕΜΑ 1 ο ΘΕΜΑ 2 ο α. C 5 H 10 M.T.: C ν Η 2ν, πρόκειται άρα για αλκένιο Συντακτικά ισομερή: CH 2 CH 2 CH=CH 2 1 πεντένιο CH 2 CH=CH 2 πεντένιο CH 2 =C CH 2 2 μέθυλο 1 πεντένιο C=CH 2 μέθυλο 2 πεντένιο CΗCΗ= 3 μέθυλο 1 πεντένιο β. C 4 H 8 Ο M.T.: C ν Η 2ν Ο, πρόκειται άρα για αλδεϋδη ή κετόνη Συντακτικά ισομερή: Αλδεΰδες: CH 2 CH 2 CH=O βουτανάλη

6 CHCH=O 2 προπανάλη Κετόνες: CH 2 C 2 βουτανόνη Ο α. 3 μεθυλο 2 πεντένιο β. προπανάλη γ. 2 μεθυλο 4 χλωρο 2 βουτένιο δ. 4 μεθυλο 2 πεντανόνη ε. 3 βουτενικό οξύ α. CH 2 OH + HCOOH ΗCOOCH 2 + H 2 O Hg, H 2 SO 4 β. HC CH + H 2 O CH=O Br γ. C=CH 2 + HBr C (κύριο προϊόν) δ. CH 2 OH + [O] CH=O + H 2 O CH=O + [O] COOH 170 o C H + ε. CH CH C=CH + H 2 O (κύριο προϊόν) π.h 2 SO 4 OH στ. 2 COOH + Mg ( COO) 2 Mg + H 2

7 ΘΕΜΑ 3 ο α. (Α): HC CH (Β): COOH αιθίνιο αιθανικό οξύ (Γ): CH OH (Δ): COOCH (E): CH 2 OH (Z): CH 2 O CH 2 2 προπανόλη αιθανικός ισοπροπυλεστέρας αιθανόλη διαιθυλεαιθέρας β. Mr (A) = =26 n (A) =m/mr=3,9/26=0,15mol Br Br HC CH + 2Br 2 CH CH Br Br 1mol 2mol Από τη στοιχειομετρία της αντίδρασης προκύπτει ότι: 1mol (A) αποχρωματίζει μέχρι και 2mol Br 2 0,15mol x Προκύπτει x=0,3mol Br 2 Br 2 : m=n. Mr =0,3. 160= 48g Br 2 μπορούν να αποχρωματιστούν. Σε 100mL διαλύματος Br 2 /CCl 4 περιέχονται 12g Br 2 ψ 48g Προκύπτει ψ=400ml Άρα, μπορούν να αποχρωματιστούν 400mL διαλύματος Br 2 /CCl 4.

8 γ. Μπορούμε να επιδράσουμε με μεταλλικό Na: Η ένωση (Ε): CH 2 OH ως αλκοόλη αντιδρά με μεταλλικό Na και ελευθερώνει αέριο Η 2 (σχηματισμός φυσαλίδων), σύμφωνα με την αντίδραση: CH 2 OH + Na CH 2 ONa + 1/2H 2 Αντίθετα, ο αιθέρας (Ζ): CH 2 O CH 2 δεν δίνει την αντίδραση αυτή. Ι. Α: CH 2 COOH II. B: C ν Η 2ν+2, ν 1 α. Mr (A) = =74. n (A) = m/mr = 14,8/74=0,2mol ΘΕΜΑ 4 ο 2 CH 2 COOH + Na 2 CO 3 2 CH 2 COONa + CO 2 + H 2 O 2mol 1mol 0,2mol x Προκύπτει x=0,2mol CO 2. Ισχύει: V=n. Vm=0,2mol.22,4mol/L= 4,48L CO 2 παράγονται. β. B: C ν Η 2ν+2 n (Β) =m/mr Mr=m/n (Β) =29/0,5=58. Mr=58 12ν+2ν+2=58 14ν=56 ν=4. Άρα, M.T.(B): C 4 H 10

9 γ. n(β)=m/mr=11,6/58=0,2mol Β καίγονται πλήρως. C 4 H mol 0,2mol Προκύπτει x=1,3mol Ο 2 O 2 6,5mol x 4CO 2 + 5H 2 O Ισχύει: V (O2) =n. Vm=1,3mol.22,4mol/L= 29,12L Ο 2 απαιτούνται για την πλήρη καύση.