2 η ΤΗΛΕ ΙΑΣΚΕΨΗ Εικονική τάξη 1. άσκαλοι: Ένας δάσκαλος από κάθε σχολείο 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών τηλεδιάσκεψης ΣΧΟΛΕΙΟ ΗΜΕΡΟΜΗΝΑ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΩΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ 6 ο.σ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 13.04.2009 3 η -4η ΣΤ 21 12 ο.σ.αλεξαν ΡΟΥΠΟΛΗΣ 13.04.2009 3 η -4η ΣΤ 21 Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα: Ευέλικτη ζώνη - Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Γνωστικά αντικείµενα: Γλώσσα, Αισθητική Αγωγή, Φυσικά, Ιστορία, Θρησκευτικά Θεµατική περιοχή: Αξιολογική ανάλυση της αναγκαιότητας της προστασίας των ζώων Γενικός στόχος Να πλουτίσουν τον περιβαλλοντικό τους γραµµατισµό µέσα από «πολυκειµενικές», πολυτροπικές προσεγγίσεις συσχετίζοντας το πρόβληµα των απειλούµενων ειδών µε τα γενικότερα περιβαλλοντικά προβλήµατα ως συνέπεια της υλιστικής διαχείρισης της φύσης από τον άνθρωπο Ειδικοί στόχοι Να αναδυθούν οι άξονες της περαιτέρω διερεύνησης του θέµατος ( Τα ζώα πηγές έµπνευσης και πολιτισµικής δηµιουργίας Καιρός.για δράση) Να προσεγγίσουν το θέµα της αξίας της προστασίας των ζώων διαθεµατικά µέσα από αυθεντικές, καταστάσεις γνωστικής σύγκρουσης και αναστοχασµού. Να έχουν µια πρώτη διαδραστική επικοινωνία και συνεργασία µε την αποµακρυσµένη τάξη σε πραγµατικό χρόνο, η οποία θα τους φέρει πιο κοντά.

Να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη και τις δεξιότητες της ταξινόµησης και οργάνωσης των πληροφοριών Να κινητοποιηθούν συναισθηµατικά γύρω από το πρόβληµα των απειλούµενων ειδών Να ανακαλύψουν τη σύνδεση της βιοποικιλότητας µε τον πολιτισµό Να εκφραστούν δηµιουργικά. Να αξιοποιήσουν τον Η/Υ ως γνωστικό εργαλείο. Απαιτούµενες ιδακτικές ώρες: 60 λεπτά ιδακτικά εργαλεία: κείµενα, εικόνες από έργα τέχνης, προβολή βίντεο, λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης, (inspiration), λογισµικό εξάσκησης και πρακτικής (Hot potatoes) ιδακτική µεθοδολογία: Εικονική τάξη Τηλεδιδασκαλία: οµαδοσυνεργατική, εποικοδοµιστική µέθοδος (αναδόµηση των γνώσεων µέσω της διερεύνησης και του αναστοχασµού) στο πλαίσιο του χειραφετικού µοντέλου. Κειµενική προσέγγιση Οπτικός αλφαβητισµός Προαπαιτούµενες γνώσεις: εξοικείωση µε τη χρήση των λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης( (inspiration), εξάσκησης και πρακτικής (Hot potatoes) οµή µαθήµατος Α) 10 Εισαγωγή του δασκάλου του 12 ου ηµ. Σχ. Αλεξανδρούπολης - Παρουσίαση των µαθητών του χάρτη που συνέθεσαν και τα δύο σχολεία στο wikimapia B) 45 Ενασχόληση των µαθητών µε την υπό εξέταση θεµατική ενότητα. Γ) 5 Ανακεφαλαίωση και υπενθύµιση των αξόνων για την περαιτέρω διερεύνηση του θέµατος. Αναλυτική περιγραφή Ως αφόρµηση γίνεται από τους µαθητές και των δύο σχολείων: παρουσίαση του χάρτη στο wikimapia µε τις προστατευόµενες περιοχές και τα απειλούµενα είδη που βρίσκουν καταφύγιο σ αυτές και των εννοιολογικών χαρτών που είχαν συνθέσει. Συγκεκριµένα: Σχολείο Αλεξανδρούπολης: 2 περιοχές ασικών οικοσυστηµάτων και 1 περιοχή Θαλάσσιου οικοσυστήµατος εννοιολογικός χάρτης προστατευόµενων περιοχών

Σχολείο Ιωαννίνων: 2 περιοχές υγροτοπικών συστηµάτων και 1 περιοχή θαλάσσιου οικοσυστήµατος. εννοιολογικός χάρτης απειλούµενων ειδών Οι µαθητές εξήγησαν ότι οι περιοχές και τα είδη προς εξαφάνιση είναι πολύ περισσότερα αναφέροντας ενδεικτικά στοιχεία και αριθµούς προβάλλοντας συγχρόνως τους εννοιολογικούς χάρτες που είχαν συνθέσει. Ο δάσκαλος ευχαρίστησε και επιβράβευσε τους µαθητές για τη δηµιουργική εργασία και διερεύνηση του θέµατος., και έθεσε το ερώτηµα: Γιατί πρέπει να προστατεύουµε τα ζώα που απειλούνται; Εξήγησε στα παιδιά ότι θα ήθελε όλοι µαζί να συνθέσουν ένα εννοιολογικό χάρτη που να περιλαµβάνει όλες τις απόψεις. Γι αυτό οι δάσκαλοι έχουν ετοιµάσει ένα «παιχνίδι» µε το λογισµικό της εννοιολογικής χαρτογράφησης. Θα τον συµπληρώνουν κάθε φορά οι ενεργητικές οµάδες έπειτα από κάθε τους δραστηριότητα, σύµφωνα µε τους άξονες που έχει και αφού διαβάζουν τι έχουν γράψει οι προηγούµενες οµάδες για να µην επαναλαµβάνονται τα επιχειρήµατά τους. Οι παθητικές οµάδες εργάζονται αντίστοιχα στο χαρτί σε όλες τις δραστηριότητες που είναι κοινές. Οι δραστηριότητες οργανώθηκαν µε φύλλα εργασίας. Ωστόσο το µεγαλύτερο µέρος αυτών ήταν συζήτηση, και ελεύθερη έκφραση, ώστε να δηµιουργηθεί φιλικό κλίµα και δυνατότητα επικοινωνίας µεταξύ των οµάδων της πραγµατικής και αποµακρυσµένης τάξης. Τα φύλλα εργασίας κλιµακώνουν τη συζήτηση στο πνεύµα του σεναρίου(οι φανταστικοί βοηθοί είναι παρόντες). εν τηρήθηκαν κατά γράµµα και η διερεύνηση των θεµάτων ακολούθησε σε ένα µεγάλο µέρος τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, όπως αυτά ξεδιπλώθηκαν. Τα παιδιά ενηµερώθηκαν ότι οι γραµµές κάτω από τις ερωτήσεις δεν είναι για να απαντούν γραπτά,, αλλά για να οργανώνουν αν θέλουν τη σκέψη τους. Οι γραπτές δραστηριότητες ξεχωρίζουν µε σύµβολο και πορτοκαλί χρώµα. εν υπερβαίνουν τις 3 και είναι πολύ σύντοµες. 1 η δραστηριότητα (Ενεργητικές οµάδες, οι οµάδες Λυκοφρύδη : των δασικών οικοσυστηµάτων) Συντονιστής ο δάσκαλος του 6 ου ηµ. Σχ. Ιωαννίνων

Α. Τα παιδιά των ενεργητικών οµάδων κλήθηκαν να συµπληρώσουν το χάρτη µε τις προϋπάρχουσες απόψεις τους έτσι όπως είχαν διαµορφωθεί και µε την ενασχόλησή τους µε το πρόγραµµα. Οι υπόλοιποι µαθητές έκαναν το ίδιο σε φύλλο εργασίας. Β. Έπειτα όλοι οι µαθητές διάβασαν αποσπάσµατα από το κείµενο «Ένα παλιό µήνυµα για το σύγχρονο κόσµο» (Κείµενα νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β Γυµνασίου). Ακολούθησε σύντοµη επεξεργασία κατανόησης του κειµένου και συζήτηση οι οποίες προσανατολίστηκαν στην ανάδειξη της αναγκαιότητας της προστασίας της φύσης και των ζώων α. ως µέρους ενός αδιαίρετου όλου γη-δέντρα-ζώα-άνθρωποι β) στο πλαίσιο της ισότητας, της δίκαιης µεταχείρισης και της αρµονικής συνύπαρξης. Η επεξεργασία και η συζήτηση οργανώθηκαν γύρω από το φύλλο εργασίας αλλά δόθηκε η ευκαιρία να ξεφύγουµε απ αυτό σύµφωνα µε τις ανάγκες και τις απορίες των µαθητών. όθηκε επίσης η ευκαιρία αλληλεπίδρασης ανάµεσα στις 2 τάξεις προσανατολίζοντας τη µελέτη τους ώστε να βρουν και να διαβάσουν δυνατά φράσεις του κειµένου µε τέτοιο τρόπο που δηµιουργήθηκε µια µικρή δραµατική δραστηριότητα. Η φύση και τα ζώα στη ζωή των ινδιάνων η ολιστική προσέγγιση και η αρµονική συνύπαρξη (σχολείο Αλεξανδρούπολης) Η µεταχείριση της φύσης από το λευκό η υλιστική προσέγγιση και κακοµεταχείριση της φύσης( σχολείο Ιωαννίνων) Συζητήθηκαν ποιο είναι το µήνυµα, οι προβλέψεις του Σιάτλ, αν σήµερα επαληθεύονται και αν θα βοηθούσε στην επίλυση του προβλήµατος των απειλούµενων ειδών η υιοθέτηση της σχέσης που είχαν οι ινδιάνοι µε τη φύση και τα ζώα. Οι µαθητές κλήθηκαν να κάνουν τις δικές τους προβλέψεις, να φανταστούν τι θα απαντούσε ο ινδιάνος στο ερώτηµα που διερευνάµε(γιατί πρέπει να προστατεύουµε τα ζώα), και να συµπληρώσουν αν ήθελαν κάτι στον εννοιολογικό χάρτη. 2 η δραστηριότητα (Ενεργητικές οµάδες, οι οµάδες Αργυροπελεκάνου: των υγροτοπικών οικοσυστηµάτων) Συντονιστής ο δάσκαλος του 12 ου ηµ. Σχ. Αλεξανδρούπολης

Α. Οι µαθητές µελέτησαν ένα πολύ µικρό κείµενο από το ΚΠΕ Καστοριάς το οποίο συνδέει τη βιοποικιλότητα µε την πολιτιστική ποικιλότητα και την πνευµατική ανάπτυξη του ανθρώπου. Β. Η δραστηριότητα οργανώθηκε µε σχετικό φύλλο εργασίας και συζήτηση. Ζητήθηκε από τους µαθητές να συνδέσουν τα απειλούµενα είδη µε πολιτισµικά έργα που ήδη γνώριζαν µε βάση τους άξονες.(λογοτεχνία, Ιστορία-Παράδοση, Τέχνες). Καταιγισµός ιδεών. Αποφασίστηκε ότι το θέµα χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Γ. Οι µαθητές της ενεργητικής οµάδας ασχολήθηκαν µε εφαρµογή συσχέτισης εικόνων ζώων µε διάφορα είδη τέχνης στο Ηοt Potatoes (δοκιµή και πλάνη γνωστική σύγκρουση). Οι µαθητές του παθητικού ακροατηρίου ασχολήθηκαν µε την ίδια δραστηριότητα στο χαρτί. Ζητήθηκε να εντοπίσουν έργα µε θέµατα Ιστορίας και Θρησκευτικών. Με αφορµή 2 έργα που αναφέρονταν στην κιβωτό του Νώε τέθηκε το θέµα της απειλής ή εξαφάνισης ειδών παλιότερα και σήµερα. Έγινε σύγκριση των αιτίων και των έργων.. Αναζητήθηκαν τα έργα που κατά τη γνώµη τους «τιµούσαν» τη βιοποικιλότητα. Παρακινήθηκαν να φανταστούν ότι µε ένα µαγικό τρόπο καταφέρνουν να «µπουν» µέσα σ αυτούς και µπορούν να περιγράψουν τις εµπειρίες των αισθήσεών τους και τα συναισθήµατά τους. Τέλος ζητήθηκε από τους µαθητές να συµπληρώσουν αν νοµίζουν ότι κάτι λείπει από τον εννοιολογικό χάρτη που έχτιζαν όλοι µαζί µε δικές τους απόψεις και όσες µπορεί να διαµόρφωσαν µε τη δραστηριότητά µας. 3η δραστηριότητα (Ενεργητικές οµάδες, οι οµάδες Λάριου Γλάρου : θαλάσσιων οικοσυστηµάτων) Συντονιστής ο δάσκαλος του 6 ου ηµ. Σχ. Ιωαννίνων Α. Γίνεται προβολή του βίντεο κλιπ Respire διάρκειας 3. 40 το οποίο επεξηγήσαµε και στα φύλλα εργασίας ως ένα σύγχρονο µήνυµα για το µελλοντικό κόσµο.

Β. Έγινε µια ανδόµηση του ανατρεπτικού και µελλοντολογικού αυτού βίντεο µέσα από την ταύτιση των µαθητών µε την ηρωίδα και τη συζήτηση που προσανατολίστηκε στην ανάδειξη του συσχετισµού της υποβάθµισης του περιβάλλοντος µε τα υπό εξαφάνιση ζώα. ιερευνήθηκε η δυνητική σχέση ανθρώπων και ζώων. Έγινε σύγκριση των συναισθηµάτων της πρωταγωνίστριας µε τη φράση του Σιάτλ από το πρώτο κείµενο : «Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα; Αν όλα τα ζώα φύγουν απ τη µέση, ο άνθρωπος θα πεθάνει από µεγάλη εσωτερική µοναξιά.» Γ. Η δραστηριότητα οργανώθηκε µε σχετικό φύλλο εργασίας, ωστόσο στηρίχτηκε περισσότερο σε συζήτηση και ελεύθερη έκφραση των συναισθηµάτων και των σκέψεων των παιδιών. Αναζητήθηκε το µήνυµα του βίντεο και ο λόγος που µας συγκίνησε. Εστιάσθηκε η προσοχή των µαθητών στον τρόπο( ανατρεπτικό περιεχόµενο) και τα µέσα, τις τέχνες που συνυπάρχουν στο έργο.(οπτικός αλφαβητισµός) Τους ζητήθηκε να σκεφτούν ποιο είδος απ όλες τις πολιτισµικές δηµιουργίες που συναντήσαµε στις δραστηριότητές µας θα διάλεγαν ως µέσο έκφρασης ενός δικού τους µηνύµατος σχετικά µε το πρόβληµα των υπό εξαφάνιση ειδών. Το θέµα δεν εξαντλήθηκε και παρέµεινε προς περαιτέρω διερεύνηση.. Τα παιδιά προβληµατίστηκαν σχετικά µε το ποια θα ήταν η απάντηση της µικρής πρωταγωνίστριας αν µπορούσαµε να της θέσουµε το ερώτηµα που διερευνήσαµε µε τις δραστηριότητές µας και προχώρησαν στη συµπλήρωση του εννοιολογικού χάρτη. Στη συνέχεια οι δάσκαλοι των σχολείων διάβασαν τους εννοιολογικούς χάρτες που οικοδόµησαν οι µαθητές, τους επιβράβευσαν για τη συνεργασία και το πολύ ωραίο περιεκτικό και εύστοχο αποτέλεσµα. Έπειτα ο δάσκαλος υπενθύµισε στα παιδιά τα θέµατα που παρέµειναν υπό διερεύνηση µέχρι την επόµενη Τηλεδιάσκεψη: Τα απειλούµενα είδη ως πηγές έµπνευσης και πολιτισµικής δηµιουργίας σύµφωνα µε τους τρεις άξονες Λογοτεχνία, Ιστορία-Παράδοση, Τέχνες Σκέψεις σχετικές µε την αξιοποίηση της τέχνης ως µέσου δράσης για την προστασία των απειλούµενων ειδών. Ενηµέρωσε τους µαθητές ότι η επόµενη Τηλεδιάσκεψη θα αφιερωθεί στη συνεργασία των διοµάδων και γι αυτό η καλή προετοιµασία τους θα έκανε τη δραστηριότητα πιο ευχάριστη και ενδιαφέρουσα µια και θα υπήρχαν πλούσιες ιδέες και επιχειρήµατα.