ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2009-10 Περιβαλλοντικό πρόγραμμα: «Γη και θάλασσα της Κερατέας: Περιήγηση στο περιβάλλον, στην τέχνη και την Ιστορία» Περιβαλλοντική ομάδα 34 μαθητών και μαθητριών της Β τάξης Υπεύθυνοι καθηγητές: Κίτσιου Δήμητρα, Μαρτίνου Άννα, Κεραμάρης Κων/νος
Οι στόχοι του προγράμματος Ανάπτυξη της ικανότητας των μαθητών στην παρατήρηση, καταγραφή και επεξεργασία πληροφοριών που συνέλεξαν. Συνειδητοποίηση από τους μαθητές των κρίσιμων περιβαλλοντικών προβλημάτων και ανάπτυξη της ιδέας της διατήρησης και της βελτίωσης της ποιότητας του περιβάλλοντος. Επαφή των μαθητών με τα πολιτιστικά και οικονομικά δρώμενα της κάθε περιοχής. Στόχος η κατανόηση της πολύπλοκης δομής του περιβάλλοντος καθώς αυτή διαφαίνεται μέσα από την αλληλεπίδραση των βιολογικών, φυσικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών παραγόντων. Καλλιέργεια της συλλογικής, ομαδικής δράσης των μαθητών, οικοδόμηση βιωματικών σχέσεων «κοινότητας» μεταξύ τους και ανάπτυξη δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων που απορρέουν από την πολυήμερη συγκατοίκηση και κοινή δράση.
Στα πλαίσια του προγράμματος οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες σε πολλαπλά διαθεματικά και διεπιστημονικά αντικείμενα, τα οποία χωρίστηκαν σε επιμέρους ενότητες ως εξής:
Ενότητα 1 η : Η γη της Κερατέας 1. ΟΡΥΚΤΑ ΚΑΙ ΠΕΤΡΩΜΑΤΑ (Παρουσίαση των πετρωμάτων και ορυκτών. Ορισμοί, κατηγορίες πετρωμάτων, διαχωρισμός και ιδιότητες ορυκτών, κατηγορίες ορυκτών. Μεταλλεύματα. Γαληνίτης). 2. ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΜΕΤΑΛΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗ (Μεταλλουργικά προϊόντα, εξαγωγική μεταλλουργία, κατεργασία σουλφιδίων γαληνίτη για την παραγωγή μολύβδου και αργύρου. Μεταλλευτική τεχνολογία στην αρχαιότητα στην περιοχή της Λαυρεωτικής. Ορυχεία και εκμετάλλευση. Στοές της Λαυρεωτικής. Εξόρυξη των μεταλλευμάτων). 3. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ- ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΥΜΑΤΟΣ ΑΡΧΑΙΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ (Τεχνολογικά επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων Τεχνολογία Μετάλλου - Μεταλλοφορία της Λαυρεωτικής, το υπέδαφος της Λαυρεωτικής, επεξεργασία των ορυκτών γαληνίτη κερουσίτη, παραγωγή αργύρου και μολύβδου στην αρχαιότητα, επεξεργασία του μεταλλεύματος, αρχαία πλυντήρια, στεγανοποίηση δεξαμενών, εμπλουτισμός, καμίνια τήξης, κυπέλωση, ανάτηξη, παραπροϊόντα τήξης, σκωρίες). 4. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ (Επιπτώσεις στο Περιβάλλον από την Εξόρυξη Θειούχων Μεταλλευμάτων, «κακοήθη» πετρώματα, όξινη απορροή, φράγματα αποβλήτων, τοξικότητα τελμάτων. Διαχρονική λειτουργία των μεταλλείων στο Λαύριο, υπέδαφος της Λαυρεωτικής, καταστροφή δασών στην αρχαιότητα, τοξικότητα μετάλλων, απορρίμματα από την αρχαία και νεώτερη επεξεργασία των μεταλλευμάτων, σκωρίες, αμμώδεις σωροί -οξειδωμένα απορρίμματα, θειούχα απορρίμματα απ τον εμπλουτισμό των μικτών θειούχων μεταλλευμάτων, περιβαλλοντική αποκατάσταση).
Ενότητα 2 η : Η ιστορική πορεία της Λαυρεωτικής από τους Αρχαίους στους νεώτερους χρόνους Τα μεταλλεία της Λαυρεωτικής. Η διαδικασία της μισθώσεως και εκμετάλλευσης. Η πολύτιμη εργασία των δούλων στα μεταλλεία του Λαυρίου. Η συμβολή των μεταλλείων του Λαυρίου στην ανάπτυξη της πόλης κράτους της Αθήνας. Το αθηναϊκό νόμισμα. Το Αρχαίο θέατρο του Θορικού. Το νεώτερο μεταλλευτικό Λαύριο. Οι εργατικοί αγώνες και οι μεγάλες απεργίες.
Ενότητα 3η: Η θάλασσα της Κερατέας Ποσειδωνία, ένα λιμάνι ιστορικό. Θαλάσσιο παράκτιο οικοσύστημα της Ποσειδωνίας. Απειλούμενα είδη της Μεσογείου. Ρύπανση της θάλασσας. Χλωρίδα και πανίδα του λιμανιού. Μελέτη των δειγμάτων στο εργαστήριο.
Ενότητα 4 η : Η θάλασσα στην διηγηματογραφία του Παπαδιαμάντη Το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Μελέτη και παρουσίαση των έργων του. Επίσκεψη στη Σκιάθο. Συνεντεύξεις με τους Σκιαθίτες. Το Κάστρο της Σκιάθου και τα καστρινά διηγήματα. Περιήγηση στο νησί στα χνάρια της «φόνισσας». Το μοιρολόγι της φώκιας: Ο πνιγμός της Ακριβούλας. Δραματοποίηση του Διηγήματος: «Έρως - Ήρως»
Οι μαθητές μας εργάστηκαν: Ομαδικά Μεθοδικά Προσηλωμένοι στους στόχους Με συνεργατικό πνεύμα Με καρτερικότητα Με αγάπη και πραγματικό ενδιαφέρον
ΚΠΕ ΛΑΥΡΙΟΥ
Προετοιμασία για εργασία στο χώρο των στοών
Στο εσωτερικό της στοάς
Στα Αρχαία πλυντήρια του μεταλλεύματος
Ποσειδωνία
Τα φύλλα της Ποσειδωνίας δημιουργούν έδαφος μέσα σε μερικά χρόνια.
Δειγματοληψία και μελέτη των δειγμάτων στο εργαστήριο του ΚΠΕ
Κατασκευή ενυδρείου με υλικά και οργανισμούς που συνέλλεξαν οι μαθητές
Μετρήσεις φυσικοχημικών παραμέτρων
Ρύπανσης των ακτών στην περιοχή του Λαυρίου
Στη Σκιάθο, στο νησί του κυρ Αλέξανδρου.
Συνεντεύξεις με τους Σκιαθίτες
Στο μπούρτζι
Προμήθειες στο δρόμο για το Κάστρο
«Η γραία Χαδούλα εύρε το θάνατο εις το πέραμα του Αγίου Σώστη, εις τον λαιμόν τον ενώνοντα τον βράχον του ερημητηρίου με την ξηράν, εις το ήμισυ του δρόμου, μεταξύ της θείας και της ανθρωπίνης δικαιοσύνης»
Στο Κάστρο
Στη μονή Ευαγγελιστρίας
Μια από τις μεγαλύτερες συλλογές μουσικών οργάνων από όλο τον κόσμο
Διαβάζοντας Παπαδιαμάντη
Στην παραλία «Κοχύλι»
Συνάντηση με τον πατέρα Γεώργιο στη βραδιά Παπαδιαμάντη
Η κολυμβήθρα που βαπτίστηκε ο Παπαδιαμάντης
Βιότοπος Κουκουναριών
Στο σπίτι του κυρ Αλέξανδρου
Αποτελέσματα Οι μαθητές μας εξοικειώθηκαν στην βιβλιογραφική αναζήτηση πληροφοριών και στην επεξεργασία αυτών. Έμαθαν να συνεργάζονται, να ακούνε, να αξιολογούν και να συνδιαμορφώνουν το πλαίσιο μελέτης. Διαμόρφωσαν και ανέπτυξαν μέσα από την βιωματική προσέγγιση περιβαλλοντική συνείδηση. Μελέτησαν τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, βαδίζοντας στα μονοπάτια της Σκιάθου. Απελευθέρωσαν τα συναισθήματά τους, εξέφρασαν τις σκέψεις τους, άνοιξαν την ψυχή τους. Καθηγητές και μαθητές γνωριστήκαμε, μάθαμε ο ένας τον άλλο, ζήσαμε όμορφες και ανεπανάληπτες στιγμές.
Συμπερασματικά Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και η υλοποίηση παρόμοιων διαθεματικών προγραμμάτων αποτελεί ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα ικανό να διαμορφώσει συνειδητούς πολίτες, με γνώσεις, ευαισθησία, φαντασία και επίγνωση των σχέσεων που συνδέουν το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, έτοιμους να προτείνουν λύσεις και να μετέχουν στη λήψη και εκτέλεση δύσκολων αποφάσεων, που θα εξασφαλίζουν την αειφόρο ανάπτυξη.
Σας ευχαριστούμε