ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΜΕ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΜΕ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΑ Έξυπνες λύσεις και πρακτικές οδηγίες για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού σε υφιστάμενες πολυκατοικίες. Άρθρο του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ Κ. ΜΙΧΟΠΟΥΛΟΥ, δρ. μηχανολόγου μηχανικού Α.Π.Θ., M.Eng., M.Sc. www.ktirio.gr 8

Η εγκατάσταση συστημάτων χαμηλών θερμοκρασιών συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. 2, 3 Τοποθέτηση αντλιών θερμότητας αέρα και θερμικών ηλιακών πετασμάτων σε προσθήκη διαμερισμάτων σε πολυκατοικία του 960 στο Shepherds Bush του δυτικού Λονδίνου, για τη βελτίωση της ενεργειακής συμπεριφοράς του κτιρίου. ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΛΕΒΗΤΑ - ΚΑΥΣΤΗΡΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2070-/200 Ονομαστική ισχύς 4-25 > 25-50 > 50-00 > 00-200 > 200-300 > 300-400 > 400 (kw) Απόδοση καυστήρα - 9,9 92,5 93,0 93,4 93,8 94, 94,4 λέβητα (%) Ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ.) εισήγαγε για πρώτη φορά στην ελληνική νομοθεσία ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο ελάχιστων απαιτήσεων και προδιαγραφών που αφορά τόσο στο σχεδιασμό και στην κατασκευή νέων κτιρίων, όσο και στην ανακαίνιση των υφιστάμενων. Στόχος σε κάθε περίπτωση είναι η μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας του κτιριακού τομέα μέσω της επιβολής του ενεργειακού και αειφόρου σχεδιασμού στον τομέα των κτιριακών κατασκευών. Όμως, η εκτεταμένη ανοικοδόμηση της τελευταίας κυρίως δεκαπενταετίας, σε συνδυασμό με την οικονομική ύφεση της τρέχουσας πενταετίας έχουν περιορίσει στο ελάχιστο τα οφέλη που θα προέκυπταν από την κατασκευή κτιρίων βάσει των νέων απαιτήσεων. Γι αυτό το λόγο οι προσδοκίες για αλλαγή της ενεργειακής συμπεριφοράς του ελληνικού κτιριακού τομέα προέρχονται από τις επεμβάσεις ανακαίνισης των υφιστάμενων κτιρίων και ειδικότερα των κτιρίων κατοικίας, καθώς αυτά καταλαμβάνουν περίπου το 80% του κτιριακού αποθέματος. Αυτές οι επεμβάσεις αφορούν είτε στο κέλυφος είτε στα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα θέρμανσης, ψύξης και παραγωγής ζεστού νερού. Ειδικότερα, οι επεμβάσεις στα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα που ποσοτικοποιούνται κατά την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης εστιάζονται: στο υποσύστημα παραγωγής θερμότητας, στο υποσύστημα παραγωγής ψύξης, στο υποσύστημα παραγωγής ζεστού νερού χρήσης, στα δίκτυα διανομής θερμότητας, ψύξης, ζεστού νερού χρήσης, στο υποσύστημα εκπομπής της θερμότητας και στα βοηθητικά συστήματα και στους αυτοματισμούς. παραγωγής θερμότητας Οι επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης στο υποσύστημα παραγωγής θερμότητας σχετίζονται με: α. την αντικατάσταση της μονάδας παραγωγής θερμότητας με σύγχρονη συσκευή υψηλής απόδοσης, β. την υποκατάσταση του υφιστάμενου καυσίμου από άλλο καύσιμο με υψηλό δείκτη ενεργειακής εκμετάλλευσης, γ. το συνδυασμό των παραπάνω δυνατοτήτων. Η αποδοτικότητα μιας συσκευής παραγωγής θερμότητας εκφράζεται από το βαθμό απόδοσης ή, αντίστοιχα, από το συντελεστή συμπεριφοράς (coefficient of performance - COP) για τις αντλίες θερμότητας. Κατά κανόνα η αποδοτικότητα της συσκευής εξαρτάται από την τεχνολογία την οποία ενσωματώνει, τα υλικά κατασκευής και τους αυτοματισμούς ελέγχου και ρύθμισης της λειτουργίας της που διαθέτει. Παράλληλα, ο χρόνος χρήσης της συσκευής, ακόμη και σε περιπτώσεις άρτιας συντήρησης, επιφέρει σταδιακά μείωση της απόδοσής της λόγω της γήρανσης των υλικών της, με αποτέλεσμα την ανάγκη αντικατάστασης εντός χρονικού διαστήματος 0-20 ετών. Ειδικότερα στις περιπτώσεις της χρήσης λέβητα - καυστήρα συμβατικού καυσίμου η αντικατάσταση της συσκευής από την αντίστοιχη σύγχρονη επιφέρει βελτίωση της αποδοτικότητας μέχρι και 5%, ε- νώ σε περιπτώσεις κατά τις οποίες είναι δυνατή η χρήση λεβήτων χαμηλών θερμοκρασιών ή και συμπύκνωσης η εξοικονόμηση ενέργειας συχνά εγγίζει και το 5%. Σε περιπτώσεις συστημάτων με ονομαστική ισχύ μεγαλύτερη των 70 kw η χρήση διβάθμιων καυστήρων ή καυστήρων μεταβλητής ισχύος συμβάλλει σημαντικά στην αποδοτικότερη λειτουργία του συστήματος. Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας επιτυγχάνεται επίσης και στην περίπτωση αντικατάστασης του λέβητα - καυστήρα από αντλία θερμότητας, εφόσον η αντλία θερμότητας παρουσιάζει εποχικό συντελεστή απόδοσης (SCOP) μεγαλύτερο του 3,0. Η ενεργειακή αναβάθμιση του υποσυστήματος παραγωγής θερμότητας σε υφιστάμενο κτίριο επιτυγχάνεται και με την υποκατάσταση του υ- φιστάμενου καυσίμου από καύσιμο με υψηλότερο δείκτη ενεργειακής εκμετάλλευσης (συντελεστής αναγωγής σε πρωτογενή ενέργεια). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αποτίμηση της καταναλισκόμενης ενέργειας και η ενεργειακή κατηγοριοποίηση - βαθμολόγηση του κτιρίου γίνεται με όρους πρωτογενούς κατανάλωσης ενέργειας. Σ αυτή την κατεύθυνση και με βάση τα χαρακτηριστικά του ελληνικού συστήματος παραγωγής ενέργειας, τα συστήματα συμπαραγωγής - τηλεθέρμανσης παρουσιάζονται ως τα βέλτιστα ενεργειακά και ακολουθούνται από τα συστήματα βιομάζας, αερίου καυσίμου, υγρού καυσίμου και ηλεκτρισμού. Ειδικότερα, τα συστήματα που χρησιμοποιούν ως πηγή θερμότητας τον ηλεκτρισμό προκύπτουν κατά 60% έως 80% πιο ενεργοβόρα από τα 82 ΤΕΥΧΟΣ 8/204

2 3 συστήματα υγρών και αέριων καυσίμων αντίστοιχα και από 30% έως 480% σε σχέση με τα συστήματα τηλεθέρμανσης. παραγωγής ψύξης Η παραγωγή ψύξης στα κτίρια πολυκατοικιών επιτυγχάνεται σχεδόν αποκλειστικά από συσκευές που λειτουργούν με βάση τον ψυκτικό κύκλο της συμπίεσης ατμών ψυκτικού ρευστού. Αυτές οι συσκευές εγκαθίστανται κατά κανόνα τοπικά, ανά ιδιοκτησία και καλύπτουν τις ψυκτικές ανάγκες μέρους ή του συνόλου των χώρων της. Η χρήση κεντρικών συστημάτων απουσιάζει παντελώς από τα κτίρια πολλαπλών ιδιοκτησιών, καθώς η κατανομή των δαπανών χρήσης τους απαιτεί την εγκατάσταση ενός εξελιγμένου συστήματος κεντρικού ελέγχου και διαχείρισης (building energy management system - BEMS), γεγονός που θα αύξανε το κόστος κατασκευής και τις απαιτήσεις σχεδιασμού των κτιρίων. Αυτή η πρακτική περιορίζει σημαντικά τις δυνατότητες επεμβάσεων σ αυτά τα συστήματα και ουσιαστικά η όποια επέμβαση εστιάζεται στην α- ντικατάσταση της συσκευής από σύγχρονο μηχάνημα υψηλότερου εποχιακού βαθμού ενεργειακής απόδοσης (seasonal energy efficiency ratio - SEER). Σύμφωνα με τον Κ.Εν.Α.Κ. αυτές οι συσκευές θα πρέπει να παρουσιάσουν κατ ελάχιστον εποχιακό βαθμό ενεργειακής απόδοσης 3,0 ή να κατατάσσονται αντίστοιχα στην ε- νεργειακή κλάση E ή ανώτερη για διαιρούμενες και πολυδιαιρούμενες αερόψυκτες συσκευές. Η λύση της αντικατάστασης των τοπικών συσκευών από κεντρικό σύστημα ψύξης δύναται να ε- ξεταστεί στις περιπτώσεις εκτεταμένης ανακαίνισης ολόκληρης της πολυκατοικίας, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσθετες απαιτήσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Σ αυτήν την περίπτωση επιπρόσθετη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου προσφέρει η χρήση υ- δρόψυκτων αντλιών θερμότητας αντί των αερόψυκτων, π.χ. συστήματα αβαθούς γεωθερμίας, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν παράλληλα και ως συστήματα θέρμανσης και παραγωγής ζεστού νερού χρήσης. παραγωγής ζεστού νερού χρήσης Η κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης συχνά αντιπροσωπεύει το 0%-5% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια κατοικιών. Με τον κατάλληλο σχεδιασμό και την ορθή επιλογή της τεχνολογίας αυτή η κατανάλωση μπορεί να περιοριστεί στο ελάχιστο, προσφέροντας παράλληλα εκτός α- πό τα ενεργειακά και σημαντικά οικονομικά ο- φέλη στο χρήση. Οι επεμβάσεις σ αυτή την περίπτωση κινούνται στην ίδια κατεύθυνση με τις επεμβάσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως για τα υποσυστήματα παραγωγής θερμότητας. Η βέλτιστη ενεργειακά επιλογή είναι η εγκατάσταση ηλιακού συστήματος για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Σ αυτήν την περίπτωση η μόνη απαίτηση είναι η ύπαρξη ελεύθερης επιφάνειας για την εγκατάσταση του συστήματος, η οποία να διαθέτει νότιο προσανατολισμό και να μην σκιάζεται από παρακείμενες κατασκευές ή φυσικά εμπόδια. Η επιλογή εγκατάστασης η- λιακού συστήματος απαιτεί σε κάθε περίπτωση το συνδυασμό του με ένα συμβατικό σύστημα, καθώς το αυτόνομο ηλιακό δεν δύναται να καλύψει πλήρως τις ετήσιες ανάγκες λόγω των κλιματικών περιορισμών. Σ αυτή την περίπτωση ο συνδυασμός του με σύστημα τηλεθέρμανσης, αντλία θερμότητας ή ταχυθερμαντήρα αερίου καυσίμου αποτελούν βασικές λύσεις, οι οποίες διατηρούν την κατανάλωση ενέργειας σε χαμηλά επίπεδα. Εναλλακτικά, η χρήση ταχυθερμαντήρα υγρού καυσίμου δεν επηρεάζει σημαντικά την κατανάλωση ενέργειας. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η εγκατάσταση ηλιακού συστήματος δεν είναι εφικτή, προκρίνεται η παραγωγή του ζεστού νερού χρήσης να γίνεται από: συστήματα τηλεθέρμανσης, αντλίες θερμότητας με συντελεστή συμπεριφοράς τουλάχιστον 3,3, θερμαντήρες αερίου ή υγρού καυσίμου. Σ αυτή την περίπτωση η εγκατάσταση κοινού συστήματος για τη θέρμανση του κτιρίου και την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης παρουσιάζεται ως η αποδοτικότερη ενεργειακά και οικονομικά λύση. Ειδικότερα, για την περίπτωση χρήσης συστήματος λέβητα - καυστήρα σκόπιμη θεωρείται η χρήση πολυβάθμιου καυστήρα που θα εξασφαλίσει αποδοτικότερη λειτουργία στις περιόδους κατά τις οποίες απαιτείται μόνο η παραγωγή ζεστού νερού. Η χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας ηλεκτρικοί θερμαντήρες θα πρέπει κατά κανόνα να αποφεύγεται, εκτός των περιπτώσεων κατά τις οποίες η χρήση οποιουδήποτε αλλού συστήματος είναι τεχνικά αδύνατη ή οικονομικά ασύμφορη. Ιδιαίτερη μέριμνα απαιτείται στις www.ktirio.gr 83

Η χρήση γεωθερμικών αντλιών θερμότητας εξασφαλίζει άνετο περιβάλλον διαβίωσης και χαμηλή κατανάλωση ενέργειας. 2 Η αξιοποίηση του ηλιακού θερμικού συστήματος για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης αλλά και ως συμπληρωματική πηγή θέρμανσης συμβάλλει στη μείωση των ενεργειακών απαιτήσεων του κτιρίου. 3 Το θερμικό ηλιακό σύστημα προσφέρει ζεστό νερό χρήσης με μηδενικό κόστος ενέργειας. 4 Οι λέβητες συμπύκνωσης επιτυγχάνουν τη βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση της παραγόμενης θερμότητας από το καύσιμο. ΤΑΞΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ, ΕΞΑΙΡΟΥΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΥΟ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΝΟΣ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 626/20 Τάξη ενεργειακής απόδοσης SEER SCOP A+++ SEER 8,50 SCOP 5,0 A++ 6,0 SEER < 8,50 4,60 SCOP < 5,0 A+ 5,60 SEER < 6,0 4,00 SCOP < 4,60 A 5,0 SEER < 5,60 3,40 SCOP < 4,00 B 4,60 SEER < 5,0 3,0 SCOP < 3,40 C 4,0 SEER < 4,60 2,80 SCOP < 3,0 D 3,60 SEER < 4,0 2,50 SCOP < 2,80 Ε 3,0 SEER < 3,60 2,20 SCOP < 2,50 F 2,60 SEER < 3,0,90 SCOP < 2,20 G SEER < 2,60 SCOP <,90 περιπτώσεις κατά τις οποίες στο υποσύστημα παραγωγής ζεστού νερού χρήσης εγκαθίσταται και δεξαμενή αποθήκευσης. Σ αυτή την περίπτωση η δεξαμενή θα πρέπει να είναι ε- παρκώς μονωμένη και η εγκατάστασή της να γίνεται σε εσωτερικούς χώρους, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες θερμότητας. Επεμβάσεις στα δίκτυα διανομής θερμότητας, ψύξης και ζεστού νερού χρήσης Η ενεργειακή αναβάθμιση των δικτύων διανομής θερμότητας, ψύξης και ζεστού νερού χρήσης εστιάζεται στη μείωση των απωλειών θερμότητας / ψύχους κατά τη διακίνηση του θερμικού / ψυκτικού μέσου από το υποσύστημα παραγωγής θερμότητας / ψύχους στις τερματικές μονάδες. Η μείωση των απωλειών μπορεί να ε- πιτευχθεί με τρεις βασικούς τρόπους: θερμική προστασία των σωληνώσεων, όδευση του δικτύου από εσωτερικούς χώρους, μείωση της θερμοκρασίας του θερμού μέσου και αντίστοιχα αύξηση της θερμοκρασίας του ψυχρού, όπου αυτό είναι εφικτό. Η θερμική προστασία των δικτύων διανομής θερμότητας / ψύχους επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση μόνωσης από πιστοποιημένο υ- λικό εξωτερικά του σωλήνα με πάχος ανάλογο της διαμέτρου του δικτύου. Η εφαρμογή της μόνωσης επιβάλλεται σε όλο το μήκος του δικτύου, ανεξάρτητα από τη διαδρομή ό- δευσής του, εξωτερική ή εσωτερική του κτιρίου. Επιπροσθέτως, εξωτερικά της μόνωσης θα πρέπει να τοποθετείται κατάλληλο προστατευτικό υλικό με σκοπό τον περιορισμό της φθοράς της από εξωγενείς παράγοντες. Στα υφιστάμενα δίκτυα και όπου η μόνωση παρουσιάζει φθορές, ενδείξεις γήρανσης ή το πάχος της είναι μικρότερο του ελάχιστου 84 ΤΕΥΧΟΣ 8/204

ΤΑΞΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΥΟ ΑΕΡΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΛΙΜΑΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΝΟΣ ΑΕΡΑΓΩΓΟΥ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 626/20 Τάξη ενεργειακής Κλιματιστικά δύο αεραγωγών Κλιματιστικά ενός αεραγωγού απόδοσης EERrated COPrated EERrated COPrated A+++ 4,0 4,60 4,0 3,60 A++ 3,60 EER < 4,0 4,0 COP < 4,60 3,60 EER < 4,0 3,0 COP < 3,60 A+ 3,0 EER < 3,60 3,60 COP < 4,0 3,0 EER < 3,60 2,60 COP < 3,0 A 2,60 EER < 3,0 3,0 COP < 3,60 2,60 EER < 3,0 2,30 COP < 2,60 B 2,40 EER < 2,60 2,60 COP < 3,0 2,40 EER < 2,60 2,00 COP < 2,30 C 2,0 EER < 2,40 2,40 COP < 2,60 2,0 EER < 2,40,80 COP < 2,00 D,80 EER < 2,0 2,00 COP < 2,40,80 EER < 2,0,60 COP <,80 E,60 EER <,80,80 COP < 2,00,60 EER <,80,40 COP <,60 F,40 EER <,60,60 COP <,80,40 EER <,60,20 COP <,40 G <,40 <,60 <,40 <,20 4 2 3 απαιτούμενου με βάση τις προδιαγραφές του Κ.Εν.Α.Κ. θα πρέπει να αντικαθίσταται, προκειμένου να περιορισθούν οι απώλειες και να αυξηθεί η αποδοτικότητα του συστήματος. Η θέση όδευσης του δικτύου και κατ επέκταση η θερμοκρασία του χώρου όδευσης επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τις απώλειες θερμότητας. Ο βέλτιστος σχεδιασμός είναι το δίκτυο να διατρέχει εσωτερικούς θερμαινόμενους ή θερμικά προστατευμένους χώρους ή ακόμη και να εγκαθίσταται εντός της γης αντί της εξωτερικής όδευσης. Στις περιπτώσεις α- νακαίνισης και όπου υπάρχουν εξωτερικές ο- δεύσεις ή οδεύσεις σε μη θερμικά προστατευμένους χώρους, εκτός της απαραίτητης θερμικής προστασίας του δικτύου, είναι επίσης σκόπιμη και η διερεύνηση της αλλαγής του χώρου εγκατάστασης. Η μείωση των απωλειών θερμότητας στα δίκτυα διανομής επιτυγχάνεται επίσης και με τη μείωση της θερμοκρασίας του θερμού μέσου ή αντίστοιχα την αύξηση της θερμοκρασίας του ψυχρού. Αυτός ο σχεδιασμός μπορεί εύκολα να υλοποιηθεί στις περιπτώσεις εκτεταμένης α- νακαίνισης του κτιρίου, ανακαίνισης η οποία περιλαμβάνει επεμβάσεις τόσο στο κέλυφος, όσο και στις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις. Σ αυτή την περίπτωση η επιλογή του σχεδιασμού συστήματος θέρμανσης χαμηλών θερμοκρασιών (< 50 C) μειώνει τις απώλειες διανομής από 2% έως 5%, σε σχέση με την κατασκευή ή διατήρηση του αντίστοιχου δικτύου υ- ψηλών θερμοκρασιών (70 C / 90 C). εκπομπής της θερμότητας Η εξοικονόμηση ενέργειας στα τερματικά συστήματα εκπομπής επιτυγχάνεται με το σχεδιασμό και την εγκατάσταση συστημάτων χαμηλών θερμοκρασιών, π.χ. ενδοδαπέδιου ή www.ktirio.gr 85

Η αντικατάσταση των κυκλοφορητών στα δίκτυα διανομής θερμού / ψυχρού μέσου από σύγχρονους υψηλής απόδοσης και ηλεκτρονικά ελεγχόμενους επιφέρει μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. 2 Η τοποθέτηση των θερμαντικών σωμάτων στην εξωτερική τοιχοποιία αυξάνει την αποδοτικότητά τους. ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΑΧΟΣ ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΑΕΡΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2070-/200 Πάχος θερμομόνωσης με ισοδύναμο λ = 0,040 W/(m K) στους 20 C Με διέλευση σε εσωτερικούς χώρους Με διέλευση σε εξωτερικούς χώρους Διάμετρος σωλήνα Πάχος μόνωσης Διάμετρος σωλήνα Πάχος μόνωσης Για σωλήνες εγκαταστάσεων θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού ½" - ¾" 9 mm ½" - 2" 9 mm " - ½" mm 2" - 4" 2 mm 2" - 3" 3 mm > 4" 25 mm > 3" 9 mm Για σωληνώσεις ζεστού νερού χρήσης ανεξαρτήτως διαμέτρου 9 mm ανεξαρτήτου διαμέτρου 3 mm 2 ενδοτοίχιου συστήματος. Εναλλακτικά, είναι ε- πίσης δυνατή και η διαστασιολόγηση των συμβατικών θερμαντικών σωμάτων, π.χ. τύπου πετάσματος (panel) ή τύπου ΑΚΑΝ (ραντιατέρ), για λειτουργία σε χαμηλές θερμοκρασίες προσαγωγής θερμικού μέσου. Σε κάθε περίπτωση η επιλογή συστήματος χαμηλών θερμοκρασιών οδηγεί σε αύξηση έως και 6% του βαθμού απόδοσης του υποσυστήματος εκπομπής της θερμότητας σε σχέση με την περίπτωση χρήσης του συνηθισμένου συστήματος υψηλών θερμοκρασιών. Συμβολή στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας παρουσιάζει επίσης και η θέση εγκατάστασης των θερμαντικών σωμάτων, καθώς επιδρά άμεσα στο βαθμό απόδοσής τους. Σ αυτή την κατεύθυνση προκρίνεται η εγκατάσταση των τερματικών σωμάτων να γίνεται στην εξωτερική τοιχοποιία του χώρου αντί της εσωτερικής. Αυτή η λύση εξασφαλίζει αύξηση 4% στο βαθμό απόδοσής τους. Επεμβάσεις στα βοηθητικά συστήματα και στους αυτοματισμούς Η αντικατάσταση των υφιστάμενων κυκλοφορητών στα δίκτυα διανομής θερμού / ψυχρού μέσου από σύγχρονους υψηλής απόδοσης και ηλεκτρονικά ελεγχόμενους επιφέρει μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, η οποία εγγίζει μέχρι και το 60% σε σύγκριση με τις παλαιότερες τεχνολογίες. Βελτίωση επίσης της ε- νεργειακής συμπεριφοράς του κτιρίου επιτυγχάνεται και με την εγκατάσταση ολοκληρωμένων συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης (ΒΕΜS) με την εγκατάσταση ηλεκτρονικών θερμοστατών σε κάθε χώρο ή εναλλακτικά με τη χρήση θερμοστατικών κεφαλών στα θερμαντικά σώματα και με την εγκατάσταση συστήματος θερμοκρασιακής αντιστάθμισης με βάση την εξωτερική θερμοκρασία. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2070-/200. Αναλυτικές προδιαγραφές παραμέτρων για τον υπολογισμό της ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και την έκδοση του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης, Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, 202. Φ.Ε.Κ. Β 407/9-4-200, απόφαση Δ6/Β/οικ.5825 "Έγκριση Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων", 200. Ευρωπαϊκός κανονισμός 626/20. Καθορισμός απαιτήσεων για την επισήμανση της κατανάλωσης ενέργειας των κλιματιστικών, 20. ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Εναλλακτικά συστήματα θέρμανσης. Τεύχος 7/202, σελ. 67. Σύγχρονοι λέβητες: Είδη, εγκατάσταση, συντήρηση, επιθεώρηση. Τεύχος 0/20, σελ. 67. Κλιματισμός με φυσικό αέριο. Τεύχος 6/200, σελ. 79. Ηλιακός κλιματισμός. Τεύχος 2/200, σελ. 75. Έρευνα αγοράς: Θερμαντικά σώματα. Τεύχος 8/2009, σελ. 2. Έρευνα αγοράς: Eνδοδαπέδια θέρμανσης. Τεύχος 8/2008, σελ. 35. Ενδοδαπέδια θέρμανσης για θερμική άνεση και οικονομία. Τεύχος 93, σελ. 65. Εγκαταστάσεις τηλεθέρμανσης. Τεύχος 73, σελ. 39. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 204 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το www.ktirio.gr 86 ΤΕΥΧΟΣ 8/204