Εκπαιδευτικά θεματικά πακέτα (ΚΙΤ) για ευρωπαϊκά θέματα Τ4Ε 2015 ΕΕ και προστασία των Θαλάσσιων Ειδών Teachers4Europe
Οδηγιεσ χρησησ Το αρχείο που χρησιμοποιείτε είναι μια διαδραστική ηλεκτρονική έκδοση. Για την καλύτερη χρήση του απαιτείται σύνδεση στο διαδίκτυο. Kάνοντας κλικ στα στοιχεία με γκρι χρώμα μεταφέρεστε στις ανάλογες ηλεκτρονικές διευθύνσεις. Καλή διασκέδαση! Καλή ανάγνωση! Γλυκερία Σελίμη (Δασκάλα Τ4Ε) : glikeriaselimi@gmail.com Θάλεια Χατζηγιάννογλου (Δασκάλα Τ4Ε) : thahad@hotmail.com
3 ΕΕ και προστασία των Θαλάσσιων Ειδών Η Μαρία Δαμανάκη (σε πρώτο πλάνο αριστερά), Επίτροπος Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποδέχθηκε αντιπροσωπεία από την Ocean 2012, η οποία της παρέδωσε μια αναφορά με περισσότερες από 28.500 υπογραφές. Η Ocean 2012 είναι μια σύνδεσμος οργανώσεων που ασχολούνται με τη μετατροπή της Ευρωπαϊκής Αλιευτικής Πολιτικής για να σταματήσει η υπεραλίευση, να τεθεί τέλος στις καταστροφικές αλιευτικές πρακτικές και να παραδώσει τη δίκαιη και ισότιμη χρήση των υγιών ιχθυαποθεμάτων. European Union, 2010 / Source: Sipa Press,EC - Audiovisual Service / Photo: Bourgeois Benoît H θάλασσα διαδραματίζει ρόλο ζωτικής σημασίας στη ζωή των κατοίκων της Ευρωπαϊκής ηπείρου δεδομένου ότι η Ευρώπη περιβάλλεται από θάλασσες και η ακτογραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζεται σε 70.000 χλμ. περίπου. Προφανώς, η προστασία του θαλάσσιου στοιχείου και των ειδών που ζουν στο θαλάσσιο περιβάλλον αποτελεί προτεραιότητα στην ατζέντα της ΕΕ για τη διαμόρφωση πολιτικών που εξασφαλίζουν τις συνθήκες υγιούς διαβίωσης των πολιτών της. Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δράσεων μέσα στη σχολική κοινότητα για την ευαισθητοποίηση της περιβαλλοντικής συνείδησης των μαθητών θεμελιώνουν τις προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση πολιτών που θα αναλάβουν ενεργό δράση για την προστασία του περιβάλλοντος γενικά και της θαλάσσιας ζωής ειδικότερα. Επιμέλεια κειμένων: Γλυκερία Σελίμη (Δασκάλα Τ4Ε) Θάλεια Χατζηγιάννογλου (Δασκάλα Τ4Ε)
4 Δραστηριότητες 1Προβολή βίντεο ως αφόρμηση για συζήτηση και διατύπωση ερωτημάτων και σκέψεων των μαθητών γύρω από το θέμα. 2Οργάνωση των μαθητών σε ομάδες, οι οποίες αναλαμβάνουν την συγκέντρωση πληροφοριών από διαδικτυακές πηγές που παρατίθενται για τους παράγοντες μόλυνσης της θάλασσας και τις καταστροφικές συνέπειες του φαινομένου, εξειδικεύοντας στις χώρες της ΕΕ. 3Αξιοποίηση των πληροφοριών που έχουν συγκεντρωθεί και δημιουργία πόστερ με θέμα τα αίτια, τις συνέπειες ή/και τους τρόπους αντιμετώπισης της θαλάσσιας μόλυνσης. Για την online παρουσίαση των έργων των μαθητών προτείνεται το εργαλείο δημιουργίας διαδραστικών πόστερ thinglink.? γιατί? λύσεις 4Δημιουργία ενημερωτικού φυλλαδίου για το θέμα υπό μελέτη με την επεξεργασία και σύνθεση του πληροφοριακού υλικού. Το φυλλάδιο μπορεί να παραχθεί σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή με τη χρήση του εργαλείου youblisher, ώστε να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου ως flipbook. 5Οργάνωση Ημέρας Περιβαλλοντικής Δράσης του Σχολείου ατομικά ή/και σε συνεργασία με γειτονικά σχολεία για την κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας σε δράσεις υπέρ της πρόληψης της μόλυνσης της θαλάσσιας πανίδας και χλωρίδας. Μπορούν να συμπεριληφθούν ομιλίες από ειδικούς περιβαλλοντολόγους και μέλη περιβαλλοντικών οργανώσεων, ενημέρωση από ομάδες μαθητών, διανομή φυλλαδίων, έκθεση εικαστικών έργων με θέμα την προστασία από τη θαλάσσια μόλυνση. 15 Δευτέρα??Ημέρα Περιβαλλοντικής Δράσης Εισαγωγή Το συγκεκριμένο θεματικό πακέτο είναι δομημένο με βάση τους τρεις άξονες που συνθέτουν το ζήτημα της προστασίας των θαλάσσιων ειδών: 1. Προστασία από τη θαλάσσια μόλυνση 2. Αλιευτική Πολιτική της ΕΕ 3. Προστασία των θαλάσσιων ειδών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν Προτείνονται δραστηριότητες που μπορούν να διεξαχθούν στο πλαίσιο των καινοτόμων σχολικών προγραμμάτων και δράσεων, εύχρηστα τεχνολογικά εργαλεία και χρήσιμες διαδικτυακές πηγές με ενδιαφέρον υλικό. Προστασία από τη θαλάσσια μόλυνση Η επιβίωση των θαλάσσιων ειδών εξαρτάται από την καθαρότητα του φυσικού τους περιβάλλοντος, δηλαδή της θάλασσας. Συνεπώς, αναδεικνύεται επιτακτική η ανάγκη της προστασίας της θάλασσας από παράγοντες όπως η μόλυνση λόγω βιομηχανικών αποβλήτων και η οικολογική επιβάρυνση που προκαλεί η έντονη, και πολλές φορές ανεξέλεγκτη, τουριστική ανάπτυξη. Σκοπός της συγκεκριμένης πρότασης είναι η μελέτη των παραμέτρων του προβλήματος και, ακολούθως, η αναζήτηση μεθόδων αντιμετώπισης και πρόληψής του. Παιδαγωγικοί στόχοι Να κατανοήσουν οι μαθητές τη σημασία της διατήρησης της θαλάσσιας οικολογικής ισορροπίας για την εξασφάλιση του μέλλοντος του πλανήτη. Να εργαστούν ομαδικά για τη διερεύνηση των παραγόντων μόλυνσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Να ενεργοποιήσουν το αίσθημα ατομικής ευθύνης και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την πρόληψη και αντιμετώπιση του προβλήματος της μόλυνσης. Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα/μαθήματα: Γλώσσα- Μελέτη Περιβάλλοντος-Φυσική-Εικαστικά-Πληροφορική Ηλικία μαθητών: 10-12 ετών Επίπεδο δυσκολίας: Μέτριο Διάρκεια: 2-4 εβδομάδες Τεχνολογικά εργαλεία: www.youtube.com, www.youblisher.com, www.thinglink.com, επεξεργαστής κειμένου (word)
5 Δραστηριότητες 1Παρακολούθηση βίντεο από τους μαθητές αναφορικά με το πρόβλημα της υπεραλίευσης και της πολιτικής της ΕΕ πάνω στο θέμα. Στη συνέχεια, οι μαθητές, μέσα από τη συζήτηση γύρω από το περιεχόμενο του βίντεο, συγκεντρώνουν τους βασικούς όρους των ζητημάτων που πραγματεύονται και δημιουργούν ένα σύννεφο λέξεων με το εργαλείο tagul. 2Διεξαγωγή διαδικτυακής έρευνας σε προτεινόμενες πηγές για την ανεύρεση πληροφοριών σχετικά με την υπεραλίευση, την παράνομη αλιεία και το θέμα της προστασίας στο οποίο δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα την ευρωπαϊκή εκστρατεία του 2014 με σύνθημα αφήνω το γόνο να γίνει γονιός. Οι μαθητές σε ομάδες οργανώνουν το υλικό και δημιουργούν διαδραστικά πόστερ με τη χρήση του εργαλείου thinglink. 3Δημιουργία wiki με την ενεργό συμμετοχή των μαθητών μέσω του οποίου θα επιτευχθεί η διάχυση των αποτελεσμάτων των εργασιών τους. Μέσω του wiki διευκολύνεται η ανάρτηση σχολιασμών των μαθητών, επικαιροποίηση των άρθρων τους και εμπλουτισμός του υλικού με την πάροδο του χρόνου. λ Π Α o λ κ ι τ ι ι ι ε υ τ η κη Aλιευτική Πολιτική Η Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ) της ΕΕ είναι ένα σύνολο κανόνων διαχείρισης των αλιευτικών στόλων και αποθεμάτων των ευρωπαϊκών χωρών. Η νέα ΚΑΠ τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2014 και στόχο έχει την εξασφάλιση της βιωσιμότητας των αλιευτικών αποθεμάτων. Η παράνομη αλιεία και η υπεραλίευση είναι μερικά μόνο από τα ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η ΕΕ με την αλιευτική της πολιτική. Στην περίπτωση της Ελλάδας η εφαρμογή υγιών πρακτικών στην αλιεία είναι απαραίτητη συνθήκη για τη διατήρηση της βιωσιμότητας του οικοσυστήματος, άρα και της επιβίωσης, σε περιβαλλοντικό και οικονομικό επίπεδο της χώρας. Οι προτεινόμενες δραστηριότητες δημιουργούν το πλαίσιο για την εξοικείωση των μαθητών με τα ζητήματα της ευρωπαϊκής αλιευτικής πολιτικής και τη μελέτη των φαινομένων της παράνομης αλιείας και υπεραλίευσης στον ελληνικό χώρο. Παιδαγωγικοί στόχοι Nα αντιληφθούν οι μαθητές την άμεση σύνδεση του ζητήματος της αλιευτικής πολιτικής της ΕΕ με την ευημερία των πολιτών. Να ενημερωθούν και να πεισθούν οι μαθητές για τη σοβαρότητα των συνεπειών της υπεραλίευσης και της παράνομης αλιείας. Να εργαστούν με τρόπο ομαδοσυνεργατικό για τη διερεύνηση πηγών και παρουσίαση υλικού σχετικού με το θέμα. Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα/μαθήματα: Μελέτη Περιβάλλοντος - Φυσική - Εικαστικά - Πληροφορική - Αγγλικά - Γλώσσα Ηλικία μαθητών: 10-12 ετών Επίπεδο δυσκολίας: Μέτριο Διάρκεια: 2-4 εβδομάδες Τεχνολογικά εργαλεία: www.youtube.com, www.tagul.com, www.pbworks.com, http://www.thinglink.com
6 Δραστηριότητες 1Πραγματοποίηση επίσκεψης της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF στο σχολείο με σκοπό τη δια ζώσης ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών για τα είδη υπό εξαφάνιση αλλά και την παρουσίαση των επιλογών αντιμετώπισης του θέματος με την εθελοντική εργασία και συμμετοχή των πολιτών. 2Συγκέντρωση πληροφοριών για τις χελώνες καρέτα καρέτα και τη φώκια μονάχους μονάχους σε διαδικτυακές πηγές που προτείνονται. Αναζήτηση των ιστοσελίδων κέντρων προστασίας των συγκεκριμένων ειδών στη Ζάκυνθο και την Αλόννησο αντίστοιχα και πληροφόρηση των μαθητών για το έργο που επιτελούν. 3 Δημιουργία κολάζ εικόνων, πληροφοριών και άρθρων για τα δυο είδη υπό μελέτη. Εναλλακτικά, οι μαθητές χρησιμοποιούν το εργαλείο utellstory με το οποίο αναρτούν όλο το εικονιστικό και πληροφοριακό υλικό, το οποίο συνοδεύουν με προφορικές αφηγήσεις και σχολιασμό. 4Δημιουργία ψηφιακού κόμικ με ήρωες θαλάσσια είδη που κινδυνεύουν όπως αυτά που μελέτησαν ή και άλλα που τους ενδιαφέρουν με τη χρήση της πλατφόρμας ToonDoo. Προστασία των θαλάσσιων ειδών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν Το ζήτημα της προστασίας της πανίδας της θάλασσας δεν θα μπορούσε να λείψει από το συγκεκριμένο θεματικό πακέτο, πολύ περισσότερο όταν η χελώνα καρέτα καρέτα και η φώκια μονάχους μονάχους είναι από τα πλέον εμβληματικά είδη των μεσογειακών και ελληνικών θαλασσών. Η παιδική ευαισθησία απέναντι στα ζώα είναι δεδομένη και στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που ακολουθούν μπορεί να αξιοποιηθεί και να μετουσιωθεί σε έμπρακτη δράση για την προστασία ειδών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Παιδαγωγικοί στόχοι Να ενημερωθούν οι μαθητές για τις αξιόλογες και αποτελεσματικές πρωτοβουλίες περιβαλλοντικά συνειδητοποιημένων πολιτών και ειδικών για την προστασία των θαλάσσιων ειδών. Να αντιληφθούν τη σημασία του εθελοντισμού για την επιβίωσή μας. Να αξιοποιήσουν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους για την καλλιτεχνική απόδοση των αποτελεσμάτων της εργασίας τους. Εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα/μαθήματα: Μελέτη Περιβάλλοντος-Φυσική-Γλώσσα-Εικαστικά-Πληροφορική Ηλικία μαθητών: 10-12 ετών Επίπεδο δυσκολίας: Μέτριο Διάρκεια: 2-4 εβδομάδες Τεχνολογικά εργαλεία: επεξεργαστής κειμένου (word), λογισμικό παρουσιάσεων power point, (www.toondoo.com), (www. utellstory.com)
7 Links: Για την προστασία από τη θαλάσσια μόλυνση https://www.youtube.com/watch?v=y1obvxzdqns www.europa.eu/rapid/press-release_memo-14-429_el.htm www.econews.gr www.nomosphysis.org.gr/articles.php?artid...1 www.wwf.gr www.europa.eu/legislation_summaries/environment/index_el.htm www.youblisher.com Για την προστασία από την αλιευτική πολιτική http://www.youtube.com/watch?v=f6nwzukbeas http://ec.europa.eu/fisheries/cfp/index_el.htm http://www.eu4journalists.eu/index.php/dossiers/greek/c8/35/ http://www.wwf.eu/what_we_do/natural_resources/fisheries/ http://ec.europa.eu/fisheries/cfp/illegal_fishing/info/index_en.htm http://overfishing.org/ http://ocean.nationalgeographic.com/ocean/critical-issuesoverfishing/ Για την προστασία των θαλάσσιων ειδών που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν http://www.alonissos-park.gr/index.php?option=com_content&vie w=article&id=49:monachus-monachus&catid=28:ecosystem &Itemid=59 http://www.archelon.gr/contents/pedio_rescue.php www.wwf.gr www.euroturtle.org/distrib.htm www.medasset.org/ www.mom.gr/ www.toondoo.com www.utellstory.com
ΕΥΡΩΠΑΪκη Ε Π Ι Τ Ρ Ο Π Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2 0 1 5 Επιμέλεια έκδοσης: Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα (2015) Γραφιστική Επιμέλεια: Χρήστος Παπαδημητρίου (krispapadi@gmail.com) Το παρόν έντυπο δημιουργήθηκε για τις ανάγκες του προγράμματος, Teachers4Europe Ευρωπαϊκή Επιτροπή Aντιπροσωπεία στην Ελλάδα Βασιλίσσης Σοφίας 2, 106 74 Αθήνα, Τηλ. +30 210 72 72 100 Φαξ: +30 210 72 44 620 E-mail: comm-rep-athens@ec.europa.eu, Ιστοσελίδα: http://ec.europa.eu/greece Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα @EEAthina Ευρωπαϊκή Ένωση, [2015] Περαιτέρω χρήση επιτρέπεται με αναφορά στην πηγή. Η πολιτική περαιτέρω χρήσης εγγράφων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διέπεται από την απόφαση 2011/833/ΕΕ (ΕΕ L 330 της 14.12.2011, σ. 39). Catalogue number: IA-01-15-782-EL-N ISBN: 978-92-79-52279-6 DOI: 10.2775/559468 Teachers4Europe