Taller de Cultura Tango argentino, cultura y danza Basado en el proyecto Una pausa, un abrazo, un silencio: Un Tango! de Gustavo Zimmermann Αργεντίνικο τάνγκο, πολιτισμός και χορός Βασισμένο στο Project «Μία παύση, μία αγκαλιά, μία σιωπή: Ένα Τάνγκο!» του Gustavo Zimmermann 1. ÁREA DE LENGUAJE Danza, cultura y educación. 2. QUÉ ES EL TANGO? A finales del siglo XIX y principios del siglo XX, en la región del Río de la Plata, entre Argentina y Uruguay, principalmente en las ciudades de Buenos Aires y Montevideo, el tango tuvo su origen gracias a las raíces afro-rioplatenses y la diversidad étnica producida por la gran ola inmigratoria de la época. Su cultura se expresa a través de su música, poesía y baile siendo reconocido y apreciado en todo el mundo. En 2009 fue declarado por la UNESCO patrimonio 1
cultural inmaterial de la humanidad, siendo considerado además, un valioso aporte para salvaguardar la diversidad cultural y como garantía de creatividad permanente. 3. DESCRIPCIÓN y OBJETIVO del PROYECTO Basado en el comportamiento de las personas y en las dificultades que presenta la convivencia social en la actualidad, Una pausa, un abrazo, un silencio para sentirse, escucharse y respetarse uno a otro, es una invitación a pensar y a reflexionar. El objetivo es desenvolver la cultura del tango para mejorar y enriquecer la calidad del bien-estar individual y social a través de la comunicación directa entre las personas. 4. JUSTIFICATIVA El tango proporciona importantes beneficios para sus practicantes: armoniza y estiliza cuerpo, mente y alma, en consecuencia mejora la confianza, el equilibrio, la sincronización, la autoestima y la socialización, mejora la imagen personal, el sentido del humor y los aspectos libidinales, reúne socialmente a las personas evitando el aislamiento y generando nuevos vínculos sociales y emocionales. Como terapia alternativa de movimiento: mejora el ánimo, la atención, la concentración, los niveles de consciencia, la actividad física, la interacción social y reduce la ansiedad y el stress en todas las edades. 5. DESCRIPCIÓN y OBJETIVO del TALLER El taller será dictado en español con asistencia en griego e inglés, con la interacción de todos los participantes. Serán quince (15) clases basadas en el proyecto Una pausa, un abrazo, un silencio: Un Tango!. Estudiaremos la cultura del Río de la Plata, desde su nacimiento hasta la actualidad. Nos sumergiremos en el maravilloso mundo del tango, donde a través de su baile, su música e historia descubriremos y sentiremos toda su magia, misterio y romanticismo. Abordaremos la filosofía argentina expresada a través del tango. Cada una de las clases serán presentadas en dos partes: una teórica y otra, práctica. Los participantes recibirán material de lectura correspondiente a cada temática (textos y poemas) y utilizaremos material audiovisual. Objetivo principal: A través de la práctica de la lengua española y la interacción en las actividades teóricas y prácticas (baile) los participantes lograrán: - Enriquecer el nivel de dialogo y lectura en la lengua española. - Aprender la cultura del tango en toda su expresión. - Resolver diferentes situaciones mediante los ejercicios de improvisación. - Enriquecer la calidad del bien-estar individual y social. Participación amistosa como asistente en el Taller: Eleni Jájali. 2
6. PROGRAMA POR SESIÓN Parte teórica Parte práctica 1. El origen del tango Elementos de introducción al tango 2. La Guardia Vieja - Roberto Firpo Composición y configuración de los elementos 3. La Guardia Nueva - Julio de Caro y Osvaldo El abrazo y la elegancia Fresedo 4. Enrique Santos Discépolo La respiración, comunicación y sincronización de los elementos 5. La década del 30 ( La década infame ) El baile en la pista: Dinámica y circulación 6. Carlos Gardel ( El padre del tango ) Interpretación musical con los elementos incorporados 7. Juan D`Arienzo ( El rey del compás ) Secuencia con giros y adornos 8. Homero Manzi Secuencia e improvisación 9. Enrique Cadícamo Milonga: Elementos en tiempo 10. La década del 40 ( La época de oro ) Milonga: Elementos en contratiempo 11. Carlos Di Sarli ( El señor del tango ) Vals: Giro y contragiro 12. Osvaldo Pugliese y Aníbal Troilo Tango estilo milonguero 13. Astor Piazzolla De la pista al escenario 14. Paris y el tango en 1983 Interpretación de las orquestas (D`Arienzo y Pugliese) 15. El tango hoy Una tarde en Buenos Aires 7. DURACIÓN - HORAS FECHAS Treinta (30) horas en total, conformadas en quince (15) clases de dos (2) horas, del 24.02.2018 al 16.06.2018. Sábado de 12.00 a 14.00 h. 8. IDIOMA En español, pero habrá asistencia en griego para los que necesiten traducción. 9. NÚMERO DE PARTICIPANTES Mínimo: 10 Máximo: 18 10. LUGAR Belleville A place of Art (Túsa Bótsari 19, Kukáki, Atenas). 11. PRECIO: 300 3
Formas de pago: o Mediante ingreso o transferencia en la cuenta bancaria del Instituto Cervantes: Piraeus Bank Nº Cuenta: 5049-061092-959 IBAN: GR21 0172 0490005049061092 959. o Mediante tarjeta VISA y MasterCard exclusivamente (hasta 3 plazos sin recargo). Descuentos: o 10% para antiguos alumnos del Instituto Cervantes. o 5% para desempleados y jubilados o Máximo descuento acumulable: 15%. MATRÍCULAS: Desde el 10 de enero de 2018. De lunes a jueves: 10.00-13.00 y 16.00 h a 18.00 h. Viernes: 10.00-13.00 h. Secretaría, 1er piso. 12. CURRICULUM VITAE RESUMIDOS Gustavo Zimmermann es argentino, nacido en la Ciudad de Santa Fe. Coreógrafo, profesor y musicalizador, formado por la Escuela Argentina de Tango en Buenos Aires, Argentina. Estudió en la Facultad de Ciencias Económicas de la Universidad Nacional del Litoral (Santa Fe). Dicta clases y seminarios, musicaliza milongas y participa en tango shows, espectáculos y festivales en Argentina, Europa y Brasil, como miembro de la Asociación de Maestros, Bailarines y Coreógrafos de Tango Argentino de Buenos Aires. Participó del jurado en el Pre- Mundial de Tango en Brasil. Organizó Flor de Milonga en Santa Fe (Argentina) y en Curitiba (Brasil), y la milonga La típica Tango Club en São Paulo (Brasil). Su estilo de baile y musical como tango DJ es reconocido y apreciado por los expertos del tango internacionalmente. Su trabajo actualmente está basado en el tango milonguero, tanto su baile como su filosofía, intentando seguir con la cultura tradicional del auténtico tango argentino, como se la trasmitieron su familia y maestros, y como él la siente, la vive y la experimenta, como parte de su propia identidad cultural. Actualmente dirige el ciclo de clases Naturalmente, Tango! y el proyecto Una pausa, un abrazo, un silencio: Un Tango! en Grecia (Atenas). Su página web: https://gustazimmermann.wixsite.com/tangoargentino Eleni Jájali es griega, nacida en la ciudad de Patras. Actualmente vive en Atenas. Es abogada y su camino en el arte de la danza y la música comenzó desde sus cuatro años de edad. Estudió danza clásica (sistema RAD - Royal Academy of Dance ), jazz y tap dance (sistema ISTD - Imperial Society of Teachers of Dancing ) y contemporánea (sistema Limon, técnica Release). Estudió música clásica (piano, solfeo, armonía). En el Colegio Musical de Patras estudió mandolina y música bizantina, y también fue integrante del Coro y la Orquesta de Música Europea. Apasionada desde siempre por la cultura del tango, inició sus estudios en su baile, música, literatura y filosofía. Tomó clases con renombrados maestros argentinos en Atenas y en 4
Buenos Aires. En los últimos años toma clases con Gustavo Zimmermann siendo actualmente su compañera. Juntos dictan clases y seminarios y realizan shows en milongas y festivales. 1. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Χορός, πολιτισμός, εκπαίδευση. 2. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΤΑΝΓΚΟ; Στα τέλη του 19 ου αιώνα και αρχές του 20 ου, στην περιοχή του Ρίο ντε λα Πλάτα, ανάμεσα στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη, κυρίως στις πόλεις Μπουένος Άιρες και Μοντεβιδέο, το τάνγκο ξεκίνησε με ρίζες αφρικάνικες και με εκείνες της περιοχής του Ρίο δε λα Πλάτα, και συμπληρώθηκε από την εθνική πολυμορφία που προήλθε από το μεγάλο μεταναστευτικό κύμα της εποχής. Η κουλτούρα του εκφράζεται μέσω της μουσικής, της ποίησης και του χορού του και είναι ένα είδος που αναγνωρίζεται και εκτιμάται παγκοσμίως. Το έτος 2009 ανακηρύχθηκε από την UNESCO παγκόσμια άυλη πολιτιστική κληρονομιά, θεωρούμενο, επίσης, ως μία πολύτιμη συνεισφορά στη διασφάλιση της πολιτιστικής πολυμορφίας και ως εγγύηση συνεχούς δημιουργικότητας. 3. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ και ΣΤΟΧΟΣ του PROJECT Βασισμένο στη συμπεριφορά των ανθρώπων και στις δυσκολίες που παρουσιάζει η κοινωνική συμβίωση σήμερα, «Μία παύση, μία αγκαλιά, μία σιωπή» για να αισθανθούμε, να αφουγκραστούμε και να σεβαστούμε ο ένας τον άλλον, είναι μία πρόσκληση να συλλογιστούμε. Ο στόχος είναι να ξετυλίξουμε τον πολιτισμό του τάνγκο ώστε να βελτιώσουμε και να εμπλουτίσουμε την ποιότητα της προσωπικής και κοινωνικής μας ζωής, μέσω της άμεσης επικοινωνίας ανάμεσα στα πρόσωπα. 4. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Το τάνγκο παρέχει σημαντικά ωφέλη σε εκείνους που το εξασκούν: εναρμονίζει και σχηματοποιεί σώμα, νου και ψυχή. Ως αποτέλεσμα, βελτιώνει την εμπιστοσύνη, την ισορροπία, το συγχρονισμό, την αυτοπεποίθηση και την κοινωνικοποίηση, βελτιώνει την προσωπική εικόνα, την αίσθηση του χιούμορ και τη λίμπιντο, επανασυνδέει κοινωνικά τα άτομα αποτρέποντας την απομόνωση και γεννώντας νέους δεσμούς, κοινωνικούς και συναισθηματικούς. Ως εναλλακτική θεραπεία κίνησης: Βελτιώνει τη διάθεση, την προσοχή, τη συγκέντρωση, τα επίπεδα αντίληψης, τη φυσική δραστηριότητα, την κοινωνική αλληλεπίδραση και μειώνει την υπερένταση και το στρες σε όλες τις ηλικίες. 5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ και ΣΤΟΧΟΣ του ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ Το εργαστήριο θα διεξαχθεί στα ισπανικά με δυνατότητα μετάφρασης στα ελληνικά και τα αγγλικά και ενεργή συμμετοχή όλων των μαθητών. Αποτελείται από δεκαπέντε (15) μαθήματα βασισμένα στο Project «Μία παύση, μία αγκαλιά, μία σιωπή: Ένα τάνγκο!». 5
Θα μελετήσουμε τον πολιτισμό του Ρίο δε λα Πλάτα, από τη γέννησή του έως σήμερα. Θα διεισδύσουμε στον υπέροχο κόσμο του τάνγκο, όπου μέσω του χορού, της μουσικής και της ιστορίας του θα ανακαλύψουμε και θα αισθανθούμε όλη τη μαγεία, το μυστήριο και τον ρομαντισμό του. Θα ασχοληθούμε με την αργεντίνικη φιλοσοφία όπως αυτή εκφράζεται μέσω του τάνγκο. Κάθε μάθημα θα αποτελείται από δύο μέρη: θεωρητικό και πρακτικό. Οι συμμετέχοντες θα παραλάβουν φωτοτυπικό υλικό σχετικό με κάθε θεματική (κείμενα και ποιήματα) και θα χρησιμοποιήσουμε οπτικοακουστικό υλικό. Βασικός στόχος: Μέσω της πρακτικής εξάσκησης της ισπανικής γλώσσας και της ενεργής συμμετοχής στις θεωρητικές και πρακτικές δραστηριότητες (χορός), οι συμμετέχοντες θα καταφέρουν: - Να εμπλουτίσουν το επίπεδο ομιλίας και ανάγνωσης της ισπανικής γλώσσας. - Να γνωρίσουν τον πολιτισμό του τάνγκο σε όλη του την έκφραση. - Να επιλύσουν διαφορετικές καταστάσεις μέσω των ασκήσεων αυτοσχεδιασμού. - Να εμπλουτίσουν την ποιότητα της προσωπικής και κοινωνικής ζωής. Φιλική συμμετοχή στο Εργαστήριο ως βοηθός: Ελένη Χάχαλη. 6. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ Θεωρητικό μέρος Πρακτικό μέρος 1. Η προέλευση του τάνγκο Στοιχεία εισαγωγής στο τάνγκο 2. Η Παλιά Φρουρά - Roberto Firpo Σύνθεση και διαμόρφωση χορευτικών στοιχείων 3. Η Νέα Φρουρά - Julio de Caro και Osvaldo Η αγκαλιά και η κομψότητα Fresedo 4. Enrique Santos Discépolo Αναπνοή, επικοινωνία και συγχρονισμός χορευτικών στοιχείων 5. Η δεκαετία του 30 («Η κακόφημη Ο χορός στην πίστα: Δυναμική και κίνηση δεκαετία») 6. Carlos Gardel («Ο πατέρας του τάνγκο») Μουσική ερμηνεία με τα ενσωματωμένα στοιχεία 7. Juan D`Arienzo («Ο βασιλιάς του ρυθμού») Ακολουθία βημάτων με στροφές και διακοσμητικά στοιχεία 8. Homero Manzi Ακολουθία βημάτων και αυτοσχεδιασμός 9. Enrique Cadícamo Μιλόνγκα: Στοιχεία πάνω στο ρυθμό 10. Η δεκαετία του 40 («Η χρυσή εποχή») Μιλόνγκα: Στοιχεία σε διπλό χρόνο 11. Carlos Di Sarli («Ο κύριος του τάνγκο») Βαλς: Giro και contra giro 12. Osvaldo Pugliese και Aníbal Troilo Τάνγκο σε στυλ μιλονγκέρο 13. Astor Piazzolla Από την πίστα χορού στη θεατρική σκηνή 14. To Παρίσι και το τάνγκο το 1983 Ερμηνεία ορχηστρών (D`Arienzo και Pugliese) 15. Το τάνγκο σήμερα Ένα απόγευμα στο Μπουένος Άιρες 6
7. ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΩΡΕΣ - ΗΜΕΡΕΣ Τριάντα (30) ώρες συνολικά, προσαρμοσμένες σε δεκαπέντε (15) δίωρα μαθήματα, 24.02.2018 έως 16.06.2018. Σάββατο, 12:00 14:00. 8. ΓΛΩΣΣΑ Ισπανικά, με δυνατότητα βοήθειας για όσους χρειάζονται μετάφραση. 9. ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΩΝ Ελάχιστος: 10 Μέγιστος: 18 10. ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ «Belleville A place of Art» (Τούσα Μπότσαρη 19, Κουκάκι, Αθήνα). 11. ΤΙΜΗ: 300 Τρόπος πληρωμής: o Με κατάθεση ή μεταφορά του ποσού στον τραπεζικό λογαριασμό του Ινστιτούτου Θερβάντες στην Τράπεζα Πειραιώς: Αρ. λογαριασμού: 5049-061092-959 IBAN: GR21 0172 049000504906 1092959 o Μέσω πιστωτικής κάρτας VISA ή MasterCard αποκλειστικά (μέχρι τρεις άτοκες δόσεις) Εκπτώσεις: o 10% για παλιούς μαθητές του Ινστιτούτου Θερβάντες o 5% για ανέργους και συνταξιούχους. o Η συνολική έκπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 15% ΕΓΓΡΑΦΕΣ: Από τις 15 Ιανουαρίου 2018. Δευτέρα έως Πέμπτη: 10.00-13.00 και 16.00-18.00. Παρασκευή: 10.00-13.00. Γραμματεία, 1 ος όροφος. 12. ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ Ο Gustavo Zimmermann είναι από την Αργεντινή. Γεννήθηκε στην πόλη της Santa Fe. Είναι χορογράφος, δάσκαλος και tango dj. Σπούδασε στην Escuela Argentina de tango στο Buenos Aires (Αργεντινή). Σπούδασε στη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Universidad Nacional del Litoral (Santa Fe). Παραδίδει μαθήματα και σεμινάρια, επενδύει μουσικά milongas και συμμετέχει σε tango shows, παραστάσεις και φεστιβάλ σε Αργεντινή, Ευρώπη και Βραζιλία, ως μέλος της Asociación de Maestros, Bailarines y Coreógrafos de Tango Argentino του Buenos Aires. Συμμετείχε ως μέλος της κριτικής επιτροπής στους προκριματικούς του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Tango ( Mundial de Tango ) στη Βραζιλία. Ήταν διοργανωτής της milonga Flor de Milonga στη Santa Fe (Αργεντινή) και 7
στην Curitiba (Βραζιλία) και της milonga La típica Tango Club στο São Paulo (Βραζιλία). Το χορευτικό του στυλ, αλλά και το μουσικό του στυλ ως tango dj, αναγνωρίζεται και εκτιμάται από τους απαιτητικούς γνώστες του χώρου διεθνώς. Σήμερα, το έργο του βασίζεται στο tango milonguero, τόσο ως χορό όσο και ως φιλοσοφία, επιδιώκοντας να συνεχίσει την παραδοσιακή κουλτούρα του αυθεντικού αργεντίνικου tango, όπως αυτή τού μεταδόθηκε από την οικογένεια και τους δασκάλους του, αλλά και όπως την αισθάνεται, τη ζει και την εξερευνά ο ίδιος, ως μέρος της πολιτιστικής του ταυτότητας. Διευθύνει τον κύκλο μαθημάτων «Τάνγκο, φυσικά!» και το Project «Μία παύση, μία αγκαλιά, μία σιωπή: Ένα Τάνγκο!» στην Ελλάδα (Αθήνα). Η Ελένη Χάχαλη είναι Ελληνίδα. Γεννήθηκε στην Πάτρα και ζει στην Αθήνα. Είναι δικηγόρος και ξεκίνησε το δρόμο της στην τέχνη του χορού και της μουσικής από τεσσάρων χρονών. Σπούδασε κλασικό μπαλέτο (σύστημα RAD - Royal Academy of Dance ), modern και tap dance (σύστημα ISTD - Imperial Society of Teachers of Dancing ), αλλά και σύγχρονο χορό (σύστημα Limon, τεχνική Release). Σπούδασε κλασική μουσική (πιάνο, σολφέζ, αρμονία). Στο Μουσικό Γυμνάσιο Πατρών σπούδασε μαντολίνο και βυζαντινή μουσική και συμμετείχε στη Χορωδία και την Ορχήστρα Ευρωπαϊκής Μουσικής. Γοητευμένη από πάντα από την κουλτούρα του tango, ξεκίνησε τις σπουδές της στο χορό, τη μουσική, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία του. Παρακολούθησε μαθήματα με επιφανείς Αργεντίνους δασκάλους στην Αθήνα και το Buenos Aires. Τα τελευταία χρόνια παρακολουθεί μαθήματα με τον Gustavo Zimmermann και σήμερα είναι η παρτενέρ του. Μαζί παραδίδουν μαθήματα και σεμινάρια και έχουν πραγματοποιήσει shows σε milongas (βραδιές χορού tango) και φεστιβάλ. 8