Ο περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας Νόμος 64(Ι)/2015 1
Πεδίο Εφαρμογής Νόμου Αδειοδότηση και ρύθμιση θεμάτων που αφορούν στους συμβούλους αφερεγγυότητας. Έναρξη ισχύος 7/5/2015. Δεν εφαρμόζεται για διαδικασίες αφερεγγυότητας σε κράτος μέλος άλλο από την Κύπρο. Σκοπός η διασφάλιση της σωστής και αποτελεσματικής εφαρμογής των διαδικασιών του Πλαισίου Αφερεγγυότητας. 2
Έννοιες Άδεια Συμβούλου Αφερεγγυότητας Αρμόδια Αρχή Σύμβουλος Αφερεγγυότητας Υπηρεσία Αφερεγγυότητας Επίσημος Παραλήπτης Υπουργός Εξεταστική Επιτροπή Πειθαρχική Επιτροπή 3
Σύμβουλος Αφερεγγυότητας, Άρθρο 2(2) του Ν.64(Ι)/2015 Πρόσωπο θεωρείται ότι ενεργεί ως Σύμβουλος Αφερεγγυότητας: 1. Σε σχέση με εταιρεία, ως εκκαθαριστής, προσωρινός εκκαθαριστής, παραλήπτης, διαχειριστής ή εξεταστής. 2. Σε σχέση με φυσικό πρόσωπο, ως διαχειριστής πτώχευσης, προσωρινός παραλήπτης της ιδιοκτησίας του ή ειδικός διαχειριστής της περιουσίας ή της επιχείρησής του ή ως σύμβουλος σχεδίου αποπληρωμής. 4
Σύμβουλος Αφερεγγυότητας (συνέχεια) 3. Με οποιαδήποτε ιδιότητα στην οποία δύναται αποκλειστικά να προβεί ή με την οποία δύναται αποκλειστικά να ενεργήσει ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας. Πρόσωπο που ενεργεί ως παραλήπτης δυνάμει δικαστικού διατάγματος δεν θεωρείται ότι ενεργεί ως Σύμβουλος Αφερεγγυότητας. 5
Χορήγηση Άδειας Σύμβουλου Αφερεγγυότητας Ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας πρέπει να κατέχει ισχύουσα άδεια συμβούλου αφερεγγυότητας. Πρόσωπο που ενεργεί ως Σύμβουλος Αφερεγγυότητας χωρίς άδεια διαπράττει αδίκημα. Νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να ενεργεί ως Σύμβουλος Αφερεγγυότητας. 6
Χορήγηση Άδειας Συμβούλου Αφερεγγυότητας Αρνητικές Προϋποθέσεις Δεν μπορεί να ενεργεί ως Σύμβουλος Αφερεγγυότητας: 1. Πτωχεύσας που δεν έχει αποκατασταθεί. 2. Υποκείμενος σε διάταγμα ( Αρθρο 180 περί Εταιρειών Νόμου). 3. Κάτοχος δημόσιου αξιώματος. 4. Αν δεν έχει δικαιοπρακτική ικανότητα. 5. Αν καταδικάστηκε για αδίκημα με έλλειψη εντιμότητας ή αισχρότητας. 7
Αίτηση Σύμβουλου Αφερεγγυότητας Υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή. Τέλος 50. Η αρμόδια αρχή μπορεί να ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες. Καθορισμένο έντυπο και ελάχιστες πληροφορίες. Συνοδευτικά έγγραφα. 8
Χορήγηση Άδειας Νομότυπη υποβολή της αίτησης. Προσκόμιση όλων των απαιτούμενων πληροφοριών. Ο αιτητής πληροί τις θετικές προϋποθέσεις. Τέλος χορήγησης άδειας 300. Ανανέωση άδειας υπόκειται στο τέλος των 170. Ισχύει για 1 έτος. Ανανέωση ένα μήνα πριν την λήξη της. 9
Θετικές Προϋποθέσεις για Αδειοδότηση Συμβούλου Αφερεγγυότητας 1. Μέλος της αρμόδιας αρχής που χορηγεί την άδεια, όπου η αρμόδια αρχή δεν είναι η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας. 2. Πανεπιστημιακός τίτλος σπουδών ή ισοδύναμο προσόν. 3. Απασχόληση για ελάχιστη περίοδο 3 ετών, που προηγείται της αίτησης, υπό μία τουλάχιστον από τις ιδιότητες ως δικηγόρος, νομικός, εγκεκριμένος λογιστής/ελεγκτής, αναλογιστής, επαγγελματίας στον χρηματοοικονομικό τομέα, Λειτουργός ή Εξεταστής στον 10 Επίσημο Παραλήπτη ή στην Υπηρεσία Αφερεγγυότητας.
4. Αποδεδειγμένη επαγγελματική πείρα σε θέματα αφερεγγυότητας για περίοδο 2 ετών ή 600 ώρες εντός περιόδου 2 ετών ή σε 10 υποθέσεις, εκ των οποίων οι μισές τουλάχιστον να αφορούν σε εκούσιες εκκαθαρίσεις, εντός περιόδου 2 ετών. 5. Επιτυχία σε εξετάσεις επαγγελματικής ικανότητας, που έχουν οργανωθεί ή να έχουν αναγνωριστεί από την Δημοκρατία. Με το Ν. 197(Ι)/2015, που τέθηκε σε ισχύ στις 23.12.15 προστέθηκε νέο άρθρο (το 24) που έδωσε τη δυνατότητα σε όσους ενεργούσαν ως Σύμβουλοι Αφερεγγυότητας να συνεχίσουν ανεξαρτήτως αποτυχίας ή μη συμμετοχής στις πρώτες εξετάσεις που διενεργήθηκαν γιά ένα χρόνο από την έναρξη ισχύος του αρχικού νόμου (δηλ. έως τις 7.5.16). 6. Ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης. 11
Υποχρέωση συνεχούς εκπαίδευσης Ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας έχει υποχρέωση να συμμετέχει σε προγράμματα συνεχούς εκπαίδευσης και να προσκομίζει στην αρμόδια αρχή πιστοποιητικά συμμετοχής σε εκπαιδευτικά προγράμματα. Παράλειψη συμμόρφωσης επιφέρει κυρώσεις Αν για περίοδο πέραν των 2 ετών δεν συμμορφωθεί, τότε η αρμόδια αρχή τον προειδοποιεί για να συμμορφωθεί εντός 6 μηνών ή παραπέμπει το θέμα σε πειθαρχική διαδικασία. 12
«Επαγγελματική πείρα σε θέματα αφερεγγυότητας» Είναι η απασχόληση προσώπου σε εργασία σχετική με τη διαχείριση διαδικασιών αφερεγγυότητας ως ακολούθως: Εργαζόμενος σε φυσικό πρόσωπο, το οποίο είναι Σύμβουλος Αφερεγγυότητας. Eργαζόμενος σε οίκο, εταιρεία ή οργανισμό, του οποίου οι αξιωματούχοι, οι συνέταιροι, τα μέλη ή οι εργαζόμενοι περιλαμβάνουν Σύμβουλους Αφερεγγυότητας. Λειτουργός ή Εξεταστής στον Επίσημο Παραλήπτη ή/και στην Υπηρεσία Αφερεγγυότητας. 13
Σε σχέση με εταιρεία, ως εκκαθαριστής, προσωρινός εκκαθαριστής, παραλήπτης, διαχειριστής ή σύμβουλος αναδιάρθρωσης δανείων. Σε σχέση με φυσικό πρόσωπο, ως διαχειριστής πτώχευσης, προσωρινός παραλήπτης της ιδιοκτησίας του ή ειδικός διαχειριστής της περιουσίας ή της επιχείρησης του ή ως σύμβουλος αναδιάρθρωσης δανείων. Επαγγελματίας σύμβουλος οποιουδήποτε από τις δύο πιο πάνω περιπτώσεις. 14
Εξετάσεις επαγγελματικής ικανότητας Ο υποψήφιος δικαιούται να παρακαθίσει στις εξετάσεις εάν: A. Η αρμόδια αρχή επιβεβαιώσει ότι πληροί τις θετικές προϋποθέσεις. B. Υποβάλει την αίτηση εντός καθορισμένης προθεσμίας. Εξετάσεις στα ελληνικά τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο. Τέλος εξετάσεων 100 ανά γραπτό. Μετά από προκήρυξη της Εξεταστικής Επιτροπής, με την σύμφωνη γνώμη του Υπουργού που δημοσιεύεται 60 μέρες 15 πριν την ημερομηνία διεξαγωγής των εξετάσεων.
Υποχρέωση ασφαλιστικής κάλυψης Ο σύμβουλος αφερεγγυότητας διατηρεί σε ισχύ ασφαλιστική σύμβαση με αδειούχο ασφαλιστική εταιρεία, αναφορικά με την παροχή ασφαλιστικής κάλυψης έναντι ευθύνης για επαγγελματική αμέλεια. Ύψος Ασφαλιστικής Κάλυψης 200.000 ανά έτος και σε περίπτωση εκούσιας εκκαθάρισης, του ποσοστού του 10% επί της περιουσίας της υπό εκκαθάριση εταιρείας. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, του ποσού των 16 100.000 ανά υπόθεση.
Περίοδος Ασφάλισης 1. Να ισχύει για όλη την διάρκεια της ισχύος της άδειας εξασκήσεως επαγγέλματος. 2. Αν η άδεια έχει ανακληθεί ή έχει λήξει χωρίς ανανέωση, ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας να διατηρεί για 2 χρόνια μετά την ασφαλιστική του κάλυψη. 17
Αναγνωρισμένα Επαγγελματικά Σώματα 1. Οι σκοποί σχετίζονται με θέματα αφερεγγυότητας. 2. Καθήκοντα και υποχρεώσεις που καθορίζονται από τον νόμο για τα αναγνωρισμένα σώματα. 3. Τα μέλη τηρούν αποδεκτά επίπεδα επαγγελματικής δεοντολογίας, ανεξαρτησίας, εμπιστευτικότητας και επαγγελματικού απορρήτου. 4. Εφαρμόζουν αποδεδειγμένα κώδικα δεοντολογίας και συμπεριφοράς και πειθαρχική διαδικασία. 18
Όταν ένα επαγγελματικό σώμα αναγνωριστεί από τον Υπουργό καθίσταται αρμόδια αρχή για χορήγηση αδειών Συμβούλου Αφερεγγυότητας. Εποπτεία Αναγνωρισμένων Επαγγελματικών Σωμάτων Γίνεται από τον Υπουργό ο οποίος μπορεί: Να χορηγήσει άδεια. Να επιβάλει διοικητικό πρόστιμο μέχρι 10.000. Να ανακαλέσει την άδεια. 19
Εποπτεία Αναγνωρισμένων Επαγγελματικών Σωμάτων Διοικητικό Πρόστιμο/Ανάκληση Αναγνώρισης Γραπτή ειδοποίηση Υπουργού. Ένας μήνας για γραπτές παραστάσεις. Απόφαση Υπουργού. 20
1. Υπηρεσία Αφερεγγυότητας. Αρμόδια Αρχή 2. Σύνδεσμος Ελεγκτών Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ). 3. Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος (ΠΔΣ). 4. Κάθε άλλο μελλοντικά αναγνωρισμένο επαγγελματικό σώμα. 21
Αρμόδια Αρχή (συνέχεια) 1. Χορηγεί επαγγελματικές άδειες Συμβούλου Αφερεγγυότητας. 2. Ανακαλεί επαγγελματικές άδειες Συμβούλου Αφερεγγυότητας. 3. Εποπτεία Συμβούλων Αφερεγγυότητας. 4. Πειθαρχικός Έλεγχος κατά των Συμβούλων Αφερεγγυότητας. 22
Ανάκληση Άδειας Συμβούλου Αφερεγγυότητας 1. Έχει κηρυχθεί πτωχεύσας. 2. Διάταγμα (Άρθρο180 περί Εταιρειών Νόμου). 3. Δημόσιο αξίωμα. 4. Καταδίκη για αδίκημα, με έλλειψη εντιμότητας ή αισχρότητα. 5. Δεν έχει δικαιοπρακτική ικανότητα. 6. Δεν πληροί πλέον τις απαιτήσεις. 7. Έχει παράσχει στην αρμόδια αρχή ψευδείς, ανακριβείς ή παραπλανητικές πληροφορίες. 23
Ειδοποίηση Αν η αρμόδια αρχή προτίθεται να απορρίψει αίτηση ή να ανακαλέσει άδεια επιδίδει στον αιτητή ή στον κάτοχο άδειας γραπτή ειδοποίηση. Δικαίωμα για παραστάσεις Το πρόσωπο που λαμβάνει ειδοποίηση μπορεί εντός 14 ημερών να προβεί σε γραπτές παραστάσεις προς την αρμόδια αρχή. 24
Εποπτεία Κάθε αρμόδια αρχή εποπτεύει τους Συμβούλους Αφερεγγυότητας που αδειοδοτεί. Ο τρόπος άσκησης της εποπτείας καθορίζεται από την κάθε αρμόδια αρχή, η οποία εφαρμόζει στο μέτρο που είναι δυνατόν κατ αναλογία τους τρόπους που ασκεί εποπτεία η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας. Η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας μπορεί: 1. Να ζητά, συλλέγει και ελέγχει οποιεσδήποτε πληροφορίες απαραίτητες για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Ο σύμβουλος αφερεγγυότητας έχει υποχρέωση παροχής 25 πληροφοριών.
Τρόποι Εποπτείας (συνέχεια) 2. Να προβαίνει σε επιτόπιους ελέγχους είτε με ειδοποίηση είτε χωρίς ειδοποίηση. Η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας μπορεί να εισέρχεται σε γραφεία και επαγγελματικούς χώρους των Συμβούλων Αφερεγγυότητας που αδειοδοτεί και να ελέγχει αρχεία, βιβλία, λογαριασμούς, καθώς και άλλα έγγραφα αποθηκευμένα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και να λαμβάνει αντίγραφα ή αποσπάσματά τους. 26
Αίτημα για έναρξη έρευνας σε: 1. Άρνηση ή παράλειψη να συμμορφωθεί με αίτημα συλλογής πληροφοριών. 2. Πράξη ή παράλειψη που εμποδίζει ή και παρακωλύει τη διενέργεια ελέγχου. 3. Μη προσκόμιση, ή προσκόμιση ελλιπών στοιχείων, ή ψευδών ή παραποιημένων πληροφοριών. Αν το αίτημα αφορά αλληλογραφία ή επικοινωνία που δεν εμπίπτουν στο σκοπό της εποπτείας έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή στοιχείων. Οι πληροφορίες είναι εμπιστευτικής φύσης. 27
Πειθαρχικός έλεγχος Κάθε αρμόδια αρχή ασκεί πειθαρχικό έλεγχο στους Συμβούλους Αφερεγγυότητας της. Ο πειθαρχικός έλεγχος από την Υπηρεσία Αφερεγγυότητας ασκείται από την Πειθαρχική Επιτροπή. Μπορεί να γίνει: 1. Πειθαρχική Επιτροπή αυτεπαγγέλτως. 2. Αίτημα του Υπουργού. 3. Αίτημα Υπηρεσίας Αφερεγγυότητας. 28
Ποινές 1. Προειδοποίηση ή επίπληξη. 2. Πρόστιμο που δεν υπερβαίνει το ποσό των 50.000. 3. Επιβολή των εξόδων της Πειθαρχικής Διαδικασίας. 4. Αναστολή της άδειας άσκησης του επαγγέλματος του Συμβούλου Αφερεγγυότητας. 5. Ανάκληση της άδειας του Συμβούλου Αφερεγγυότητας. 29
Ποινικό Αδίκημα Αν το πειθαρχικό αδίκημα είναι δυνατόν να συνιστά ποινικό αδίκημα, η Πειθαρχική Επιτροπή συντάσσει πόρισμα και το υποβάλλει στο Γενικό Εισαγγελέα. Αν ασκηθεί ποινική δίωξη δεν επιτρέπεται να ασκηθεί ή να συνεχιστεί η πειθαρχική δίωξη για τους ίδιους λόγους, για τους οποίους ασκείται ποινική δίωξη, μέχρις ότου αυτή τερματιστεί. 30
Μητρώο Η Υπηρεσία Αφερεγγυότητας τηρεί μητρώο εγγραφής των Συμβούλων Αφερεγγυότητας. Κάθε αρμόδια αρχή κοινοποιεί τα στοιχεία του Συμβούλου Αφερεγγυότητας που αδειοδοτεί εντός 15 ημερών. Διαγραφή από το μητρώο λόγω: Πλάνης. Θανάτου. Πτώχευσης. Διανοητικής ανικανότητας. Ανάκλησης ή μη ανανέωσης άδειας. 31
Αμοιβή Συμβούλων Αφερεγγυότητας, Καν. 43 Εκκαθαριστή, αντίστοιχη με τα τέλη που ισχύουν στην περίπτωση του Επίσημου Παραλήπτη που ενεργεί υπό τέτοια ιδιότητα, εκτός εάν αποφασιστεί διαφορετικά από την συνέλευση των πιστωτών ή την συνέλευση των συνεισφορέων. Εκκαθαριστή σε εκούσιες εκκαθαρίσεις, η αμοιβή δεν ρυθμίζεται. Διαχειριστή, αντίστοιχη με τα τέλη που ισχύουν στην περίπτωση του Επίσημου Παραλήπτη που ενεργεί υπό τέτοια ιδιότητα. 32
Συμβούλου αναδιάρθρωσης χρέους φυσικού προσώπου, πάγιο ποσό ύψους 750 και, ανάλογα με το ύψος του συνόλου των οφειλών, συμφωνείται επιπρόσθετα κλιμακωτό ποσοστό επί τις εκατό (%). Με την επιβεβαίωση του σχεδίου αναδιάρθρωσης αυξάνεται κατά 20%. Πέραν των 350.000 δεν ρυθμίζεται, Εξεταστή, πάγιο ποσό ύψους χιλίων ευρώ ( 1000) και, ανάλογα με το ύψος του συνόλου των οφειλών, επιπρόσθετα κλιμακωτό ποσοστό επί τις εκατό (%). Με την επιβεβαίωση του σχεδίου αναδιάρθρωσης αυξάνεται κατά 20%. Πέραν των 500.000 δεν ρυθμίζεται, Αμοιβή υπό άλλες ιδιότητες, δεν ρυθμίζεται, 33
Μεταβατικές Διατάξεις, Άρθρο 23 Με βάση το άρθρο 23, πρόσωπα, τα οποία πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του παρόντος νόμου ενεργούσαν: (α) σε σχέση με νομικά πρόσωπα ως εκκαθαριστές, προσωρινοί εκκαθαριστές, παραλήπτες, διαχειριστές, ή (β) σε σχέση με φυσικό πρόσωπο ως διαχειριστές πτώχευσης, προσωρινοί παραλήπτης της ιδιοκτησίας του, ειδικοί διαχειριστές της περιουσίας ή της επιχείρησής του, Μπορούσαν να συνεχίσουν να ενεργούν μέχρι την τελική περάτωση των υποθέσεων αυτών ή μέχρι την απαλλαγή τους από τα καθήκοντά τους στις υποθέσεις αυτές, νοουμένου ότι διατηρούν κατάλληλη ασφαλιστική κάλυψη. Η πιο πάνω πρόνοια παρέμεινε σε ισχύ και με την προσθήκη του άρθρου 24(β) για όσους Συμβούλους Αφερεγγυότητας δεν θα είχαν συμμετάσχει επιτυχώς εντός του παραταθέντος χρονικού πλαισίου που τέθηκε με τον τροποποιητικό νόμο 197(Ι)/2015 (ένα έτος από την ισχύ του νόμου, ήτοι έως τις 7.5.2016). 34
Μεταβατικές Διατάξεις Κατά τη μεταβατική περίοδο δηλαδή, μέχρι τις 2 Οκτωβρίου 2015 αναστέλλονται οι απαιτήσεις των παραγράφων (γ), (δ) και (ε) του εδαφίου 1 του Άρθρου 14 και να αντικαθίστανται με τα ακόλουθα: (α) να έχει απασχοληθεί για ελάχιστη περίοδο 8 ετών, που προηγούνται της αίτησης, υπό μία τουλάχιστον από τις ιδιότητες του δικηγόρου, νομικού, εγκεκριμένου λογιστή, εγγεγραμμένου ελεγκτή, αναλογιστή, λειτουργού ή / και εξεταστή στον Επίσημο Παραλήπτη, ή / και στην Υπηρεσία Αφερεγγυότητας, επαγγελματία στο χρηματοοικονομικό τομέα, και 35
Μεταβατικές Διατάξεις (β) να έχει αποκτήσει αποδεδειγμένη επαγγελματική πείρα σε θέματα αφερεγγυότητας για: περίοδο 5 ετών ή 1800 ώρες εντός περιόδου 5 ετών ή σε 20 υποθέσεις, εκ των οποίων οι μισές τουλάχιστον να αφορούν σε εκούσιες εκκαθαρίσεις, εντός περιόδου 5 ετών. Επιπλέον, ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας οφείλει, εντός περιόδου 5 μηνών από την ημερομηνία αδειοδότησής του: (α) να συμμετάσχει σε εγκεκριμένο ειδικό εκπαιδευτικό σεμινάριο τουλάχιστον 40 ωρών και (β) να επιτύχει σε εξέταση επί της ύλης του σεμιναρίου. 36
37 Ευχαριστούμε.