ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ - ΕΕ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ - ΕΕ Επιτροπής Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου 19.3.2015 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και του εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, στις χώρες ΑΚΕ από τον συνδυαστικό μηχανισμό της ΕΕ Συνεισηγητές: Malement Liahosoa (Μαδαγασκάρη) και David Martin ΜΕΡΟΣ A: ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ DR\1052305.doc AP101868
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...2 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ...3 ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ...4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ (δημοσιεύεται χωριστά) AP101868 2/8 DR\1052305.doc
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Στη συνεδρίασή του στις 16 Μαρτίου 2014, το Προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ EE ανέθεσε στην Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου να συντάξει έκθεση, σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 8 του Κανονισμού, σχετικά με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και του εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, στις χώρες ΑΚΕ από τον συνδυαστικό μηχανισμό της ΕΕ. Στη συνεδρίασή της στις 29 Νοεμβρίου 2014, η Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου όρισε τον Malement Liahosoa (Μαδαγασκάρη) και τον David Martin συνεισηγητές. Η Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου εξέτασε το σχέδιο έκθεσης στις συνεδριάσεις της στις... Κατά την τελευταία συνεδρίαση ενέκρινε το συνοδευτικό σχέδιο πρότασης ψηφίσματος. Στην ψηφοφορία ήταν παρόντες οι βουλευτές:... Το ψήφισμα κατατέθηκε προς έγκριση στις DR\1052305.doc 3/8 AP101868
ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τη χρηματοδότηση των επενδύσεων και του εμπορίου, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών, στις χώρες ΑΚΕ από τον συνδυαστικό μηχανισμό της ΕΕ Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, στη συνεδρίασή της στο Πορτ Βίλα (Βανουάτου) από 15 έως 17 Ιουνίου 2015, έχοντας υπόψη το άρθρο 18 παράγραφος 1 του Κανονισμού της, έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των μελών της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), αφενός, και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφετέρου, που υπογράφηκε στο Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 (Συμφωνία του Κοτονού) 1, ιδίως δε το άρθρο 21 αυτής, και τις αναθεωρήσεις αυτής της Συμφωνίας που πραγματοποιήθηκαν το 2005 και 2010 2, έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με το πρόγραμμα δράσης για αλλαγή: το μέλλον της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ 3, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2011 με τίτλο «Αύξηση του αντικτύπου της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ: ένα πρόγραμμα δράσης για αλλαγή» (COM(2011)0637 SEC(2011)1172 SEC(2011)1173) 4, έχοντας υπόψη την επενδυτική διευκόλυνση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης και τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων προς τις χώρες ΑΚΕ, έχοντας υπόψη το Καταπιστευματικό Ταμείο Υποδομών ΕΕ-Αφρικής, καθώς και τις επενδυτικές διευκολύνσεις για τις χώρες της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, έχοντας υπόψη την πλατφόρμα της ΕΕ για τον συνδυασμό μέσων χρηματοδότησης στο πλαίσιο της εξωτερικής συνεργασίας, υπό την καθοδήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοδοτικών Υποθέσεων και της Γενικής Διεύθυνσης Διεθνούς Συνεργασίας και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 1 ΕΕ L 317, της 15.12.2000, σ. 3. 2 ΕΕ L 287, της 04.11.2010, σ. 3. 3 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2012)0386. 4 http://eur-lex.europa.eu/legalcontent/en/txt/pdf/?uri=cex%3a52011dc0637&qid=1412922281378&from=en. AP101868 4/8 DR\1052305.doc
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της 12ης Δεκεμβρίου 2013 του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, σχετικά με τη χρηματοδότηση για την εξάλειψη της φτώχειας και τη βιώσιμη ανάπτυξη πέραν του 2015, έχοντας υπόψη την έκθεση της διακυβερνητικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση ΑΚΕ-ΕΕ της 12ης Ιουνίου 2014 σχετικά με το αναπτυξιακό θεματολόγιο για την περίοδο μετά το 2015 (ACP/84/025/14 Rev.5), έχοντας υπόψη τη συγκεφαλαιωτική έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ σχετικά με το θεματολόγιο βιώσιμης ανάπτυξης για την περίοδο μετά το 2015 με τίτλο «Η πορεία προς την αξιοπρέπεια έως το 2030: Τερματίζοντας τη φτώχεια, μεταμορφώνοντας τις ζωές όλων και προστατεύοντας τον πλανήτη» 1, έχοντας υπόψη το ανεπίσημο έγγραφο του Τμήματος Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ της 21ης Ιανουαρίου 2015 σχετικά με την προπαρασκευαστική διαδικασία για την 3η Διεθνή Διάσκεψη Χρηματοδότησης για την Ανάπτυξη 2, έχοντας υπόψη την ανοικτή ομάδα εργασίας που θεσπίστηκε στις 22 Ιανουαρίου 2013 με την απόφαση 67/555 (A/67/L.48/rev.1) της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, έχοντας υπόψη τη σύμπραξη του Μπουσάν για αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία που συμφωνήθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2011, A. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν αποτελεί μόνο βασικό τομέα για την οικονομική ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την παροχή αγαθών και υπηρεσιών, το εμπόριο και την καινοτομία, αλλά είναι και σημαντική πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης και βοηθά στην κινητοποίηση των εσωτερικών πόρων που απαιτούνται για την κάλυψη των οικονομικών αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών B. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνδυασμός μέσων χρηματοδότησης, όπως υλοποιείται μέσω των διευκολύνσεων της ΕΕ, περιλαμβάνει συνδυασμό δανείων της αγοράς (ή με ευνοϊκούς όρους) με επιχορηγήσεις (ή ισοδύναμα επιχορηγήσεων) ανάλογα με την ανάγκη, όπως άμεσες επενδυτικές επιχορηγήσεις, τεχνική βοήθεια, επιδοτήσεις επιτοκίου και άλλα χρηματοδοτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών εγγύησης στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας ΑΚΕ-ΕΕ Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε στο πρόγραμμα δράσης για αλλαγή του 2011 ότι μεγαλύτερο μερίδιο της ενίσχυσης της ΕΕ θα διοχετευόταν μέσω καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων, συμπεριλαμβανομένων διευκολύνσεων για συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων, και ότι η ΕΕ θα ανέπτυσσε περαιτέρω 1 http://www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=a/69/700&lang=e. 2 http://www.un.org/esa/ffd/wp-content/uploads/2015/01/ffd_elements-paper_drafting-session.pdf. DR\1052305.doc 5/8 AP101868
συνδυαστικούς μηχανισμούς για την ενίσχυση χρηματοδοτικών πόρων για την ανάπτυξη, αξιοποιώντας επιτυχείς εμπειρίες όπως τις ευρωπαϊκές επενδυτικές διευκολύνσεις (για την Ευρωπαϊκή Γειτονία, τα Δυτικά Βαλκάνια, τη Λατινική Αμερική και την Κεντρική Ασία) και το Καταπιστευματικό Ταμείο Υποδομών ΕΕ- Αφρικής Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενωσιακή πλατφόρμα συνεργασίας και ανάπτυξης, που περιλαμβάνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, λειτουργεί ως σημαντικό φόρουμ δίνοντας συστάσεις σχετικά με τη χρήση του συνδυασμού μέσων χρηματοδότησης με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των συνδυαστικών μηχανισμών Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ συγκεκριμένα έχει δώσει μεγαλύτερη έμφαση στις δυνατότητες που παρέχει ο συνδυασμός μέσων χρηματοδότησης, δηλ. στη δυνατότητα συνδυασμού επιχορήγησης (που συνήθως διοχετεύεται μέσω χρηματοπιστωτικών οργανισμών) με άλλους πόρους, όπως δάνεια, κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου ή ίδια κεφάλαια ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύμπραξη του Μπουσάν για αποτελεσματική αναπτυξιακή συνεργασία συνιστά την ανάπτυξη καινοτόμων χρηματοδοτικών μηχανισμών με στόχο την κινητοποίηση περισσότερων ιδιωτικών πόρων για τη στήριξη των αναπτυξιακών στόχων Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιοι πόροι είναι περιορισμένοι στις χώρες ΑΚΕ και ότι οι χώρες αυτές έχουν τεράστιες ανάγκες χρηματοδότησης των επενδύσεών τους H. λαμβάνοντας υπόψη τον περιορισμό της χρηματοδότησης που υφίσταται στις χώρες ΑΚΕ όσον αφορά τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης και τη δυσκολία πρόσβασης σε εθνικά και διεθνή ιδιωτικά κεφάλαια Θ λαμβάνοντας υπόψη ότι η αρχιτεκτονική της αναπτυξιακής χρηματοδότησης χαρακτηρίζεται σήμερα από επικράτηση της χρηματοδότησης ιδιωτικής προέλευσης, και ότι αυτή δεν είναι κατ' ανάγκη ασύμβατη με τη χρηματοδότηση των δημόσιων πολιτικών Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναπτυξιακή χρηματοδότηση οφείλει να προσαρμόζεται στο μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον και ότι είναι, ως εκ τούτου, σκόπιμο να δημιουργούνται και να εφαρμόζονται τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα ΙΑ. ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ιδιωτική χρηματοδότηση διαθέτει τεράστιες δυνατότητες και αποτελεί την κύρια πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης στις αναπτυσσόμενες χώρες, και ότι είναι σκόπιμο οι χώρες αυτές να επωφεληθούν από τα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους θεσπίζοντας τα απαραίτητα εργαλεία λαμβάνοντας υπόψη ότι, εξεταζόμενες χωριστά, η δημόσια και η ιδιωτική χρηματοδότηση είναι περιορισμένες και ότι η μικτή χρηματοδότηση, ιδίως ο συνδυασμός δανείων και επιχορηγήσεων, μπορεί να αποτελέσει αξιόπιστη και AP101868 6/8 DR\1052305.doc
αποτελεσματική λύση με στόχο την κινητοποίηση μεγαλύτερης αναπτυξιακής χρηματοδότησης ΙΓ λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε γεωπολιτικό επίπεδο και όσον αφορά την αναπτυξιακή στρατηγική, οι χώρες ΑΚΕ, στο σύνολό τους, δεν έχουν κοινά σημεία και εμφανίζουν διαφορετικά προφίλ κινδύνου, και ότι ο συνδυασμός δανείων και επιχορηγήσεων δεν είναι, επομένως, παρά ένα μέσο αναπτυξιακής συνεργασίας μεταξύ άλλων 1. υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αξιοποιηθούν καλύτερα οι σημαντικές δυνατότητες που παρέχει ο συνδυασμός δανείων-επιχορηγήσεων, καθώς τέτοια καινοτόμα μέσα μπορούν να συνεισφέρουν στη δημιουργία νέας ροής χρηματοδότησης, να λειτουργήσουν καταλυτικά για τις ιδιωτικές επενδύσεις και για τη χρηματοδότηση από την αγορά, όπως επίσης και να βελτιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων δημόσιων και ιδιωτικών πόρων 2. χαιρετίζει και ενθαρρύνει τον ολοένα και σημαντικότερο ρόλο της μικτής χρηματοδότησης, ιδίως δε του συνδυασμού δανείων-επιχορηγήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της συνεργασίας ΑΚΕ-ΕΕ, ως καινοτόμου χρηματοδοτικού μέσου ενόψει της πρόκλησης της αναπτυξιακής χρηματοδότησης στις χώρες ΑΚΕ 3. θεωρεί ότι ο συνδυασμός είναι προοδευτικός και συνεπής όσον αφορά τον όγκο κατανομής και την αναλογία δανείων-επιχορηγήσεων (20 % - 80 %), και επισημαίνει ότι οι χώρες μπορούν να επωφεληθούν άμεσα από τον συνδυασμό δανείωνεπιχορηγήσεων βάσει της αναλογίας που δεν επιτρέπει την υπερχρέωσή τους 4. υπογραμμίζει ότι ο συνδυασμός δανείων-επιχορηγήσεων επικεντρώνεται ιδιαίτερα σε τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, το νερό και οι ΤΠΕ, και συνιστά να επεκταθεί σε άλλους τομείς ανάπτυξης, ιδίως στον κοινωνικό και τον ανθρώπινο, με στόχο την εξισορρόπηση της χρηματοδότησης στις χώρες ΑΚΕ 5. παρατηρεί ότι ο συνδυαστικός μηχανισμός, με την τρέχουσα μορφή του, προϋποθέτει τον συνδυασμό δημόσιων επιχορηγήσεων με δάνεια από χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και άλλους μηχανισμούς επιμερισμού του κινδύνου, και υποδηλώνει δημοσιονομικούς περιορισμούς σε περίοδο οικονομικής κρίσης 6. τονίζει ότι, για να βελτιστοποιηθούν οι δυνατότητες του συνδυασμού δανείωνεπιχορηγήσεων, πρέπει να καθιερωθούν διαφανείς διαδικασίες για τη χρήση του συνδυαστικού μηχανισμού, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διακυβέρνηση και η κυριότητα από τις δικαιούχους χώρες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη 7. τονίζει ότι ο συνδυασμός δανείων-επιχορηγήσεων δεν επιλύει όλα τα χρηματοδοτικά προβλήματα και δεν εγγυάται αυτομάτως έναν αντίκτυπο σε βάθος χρόνου που συμβαδίζει με τους στόχους της δικαιούχου χώρας, ιδίως όσον αφορά τις ανάγκες των κοινωνικών τομέων 8. τονίζει ότι οι μηχανισμοί συνδυασμού δανείων-επιχορηγήσεων, ενώ παρέχουν χρηματοδοτικά και μη χρηματοδοτικά οφέλη, μπορεί επίσης να ενέχουν σημαντικούς DR\1052305.doc 7/8 AP101868
κινδύνους σε σχέση με την κυριότητα, το χρέος και το κόστος ευκαιρίας, και μπορεί ακόμη να εγείρουν ερωτήματα όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και τον αντίκτυπό τους, την προσθετικότητα των πόρων και την στρέβλωση της αγοράς 9. υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη διαδικασία του συνδυασμού δανείων-επιχορηγήσεων, καθώς και τη σημασία του χώρου για πολιτικό διάλογο και συντονισμό έργων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών ΑΚΕ για την επίτευξη του στόχου της ανάπτυξης και της αποτελεσματικότητας της ενίσχυσης 10. αναθέτει στους συμπροέδρους της να διαβιβάσουν το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο Υπουργών ΑΚΕ-ΕΕ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην Αφρικανική Ένωση, στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, στα περιφερειακά και εθνικά κοινοβούλια, στους περιφερειακούς οργανισμούς των χωρών ΑΚΕ και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. AP101868 8/8 DR\1052305.doc