ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑ ΑΣ ΗΜΕΡΙ Α ΑΕΡΟ ΡΟΜΙΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ: «Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου» ΑΘΗΝΑ, 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2004 ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΤΕΕ Χώρος πρασίνου, πάρκο αναψυχής, δηµόσιος κήπος, εκφράσεις που εµφανίζονται συστηµατικά ήδη από τη µεταπολεµική περίοδο, να σηµατοδοτούν όλα τα είδη των τόπων που προορίζονται για την ξεκούραση των ανθρώπων. Έννοιες που ενσωµατώνουν την φιλική µορφή της αστικής καθηµερινότητας. Η ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας, είναι η µόνη στην Ευρώπη που δεν διαθέτει ηµόσιο Πάρκο ανάλογο του πληθυσµού της, ενώ αντιµετωπίζει σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήµατα κυρίως λόγω της ατµοσφαιρικής ρύπανσης και της υποβάθµισης του φυσικού τοπίου. Είναι γεγονός ότι για ολόκληρο το Λεκανοπέδιο της Αττικής, η ανάπλαση του χώρου του πρώην Αεροδροµίου του Ελληνικού και η µετατροπή του σε Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου, Αναψυχής και Πολιτισµού έχει ιδιαίτερη σηµασία. Η λειτουργία του σε συνδυασµό µε την ανάκτηση του θαλασσίου µετώπου της Πόλης είναι υπερτοπικής σηµασίας, κυρίως διότι χαρίζει - εάν πραγµατοποιηθεί - έναν τεράστιο πνεύµονα πρασίνου στην Αττική, καταλυτικής σηµασίας για το σύνολο των κατοίκων του Λεκανοπεδίου. Στόχος της σηµερινής ηµερίδας είναι να παρουσιαστούν όλες οι πτυχές του ζωτικού αυτού θέµατος, µε αφορµή τόσο τον διεθνή διαγωνισµό ιδεών που ολοκληρώθηκε, όσο και το έντονο και συνεχές ενδιαφέρον κατοίκων, φορέων και της επιστηµονικής κοινότητας όσον αφορά τις χρήσεις και το χαρακτήρα των σχεδιαζοµένων παρεµβάσεων. Μέσα από ένα γόνιµο διάλογο θέλουµε να ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 1/9
αναπτυχθούν όλες οι διαστάσεις του προβλήµατος κοινωνικές, περιβαλλοντικές, αναπτυξιακές, οικονοµικές και εν τέλει πολιτικές- και επιστρατεύοντας τις γνώσεις, την εµπειρία και την ευαισθησία µας να συµβάλλουµε στο να αναδειχθούν οι πραγµατικές δυνατότητες αξιοποίησης του χώρου του πρώην αεροδροµίου του Ελληνικού για τη δηµιουργία αυτού του µητροπολιτικού πάρκου, προς όφελος του λαού της πολύπαθης Αθήνας µας. Α. ΙΣΤΟΡΙΚΟ, ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΦΟΡΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ Έχει εκπονηθεί πλήθος µελετών για την αξιοποίηση του χώρου του Ελληνικού. Επιγραµµατικά αναφέρουµε: ٠Μελέτη ΕΠΟΣ : ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΟ ΡΟΜΙΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ (αρχές 10ετίας 80) ٠ Μελέτη ΑΝ ΗΠ (Αναπτυξιακή ήµων Πειραιά): ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΣΕ ΠΑΡΚΟ ΑΝΑΨΥΧΗΣ (τέλος 10ετίας 80) ٠ Μελέτη INTRATECH LTD (µετά από ανάθεση των ήµων Αλίµου, Αργυρούπολης, Γλυφάδας, Ελληνικού) ٠ Μελέτη ΒΙΠΕΤΒΑ ( εκ.1997): ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΕΡΟ ΡΟΜΙΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΩΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ (Ανατέθηκε από το Νοµ. Συµβ. Αθήνας). Κάτι ανάλογο έγινε και το 1997 µε 12 φοιτητές µαζί µε το Χάρβαρντ (έκδοση ISOPOLIS ) και το Σεπτέµβρη του περασµένου χρόνου µε 32 φοιτητές Αρχιτεκτονικής από την Ελλάδα (Πανεπιστήµιο Πατρών) και την Ευρώπη για το ευρωπαϊκό πρόγραµµα «GAUDI». και αργότερα σύµφωνα µε τις επιθυµητές του «προτεραιότητες». ٠ Μετά την ψήφιση του Ν. 2338/95, το ΥΠΕΧΩ Ε, µέσω του ΟΡΣΑ, ανέθεσε στο ΕΜΠ (µε υπευθυνο τον καθηγητή κ. Βασενχόφεν) το «Ερευνητικό Πρόγραµµα»: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΧΩΡΟΥ ΤΟΥ ΑΕΡΟ ΡΟΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ. Στη συνέχεια µετά την απόφαση για ένταξη Ολυµπιακών εγκαταστάσεων στο Ελληνικό (µέσα 2000) έγινε συµπληρωµατική ανάθεση προγράµµατος στο ΕΜΠ για τη σύνταξη Ρυθµιστικού Σχεδίου και κατευθύνσεων για την περιοχή Ολυµπιακών εγκαταστάσεων εντός αεροδροµίου, τη Παραλία Αγ.Κοσµά και τη παράκτια ζώνη µέχρι Φλοίσβο, που περιελάµβανε και προτάσεις συγκοινωνιακών και αντιπληµµυρικών έργων. Βάσει σχετικών Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων το 2001 χωροθετήθηκαν οι ολυµπιακές εγκαταστάσεις και έργα υποδοµής (Αθλητικές και υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, Αµαξοστάσιο τραµ, Σταθµός ιανοµής ΕΗ, αντιπληµµυρικά έργα), και καθορίστηκε ποιες ολυµπιακές ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 2/9
εγκαταστάσεις παραµένουν µεταολυµπιακά. Συγκεκριµένα σε έκταση περίπου 2.500 στρ. χωροθετήθηκαν τα αθλήµατα Baseball, Softball, Hockey (µε κύρια και βοηθητικά γήπεδα), το Slalom στην περιοχή του πρώην Cargo της Ολυµπιακής καθώς και 3 ακόµα αθλήµατα στα πρώην υπόστεγα επισκευής αεροπλάνων της Ολυµπιακής. Επίσης βάσει νόµου παραχωρήθηκαν (8/2001) 170στρ. στην ΕΤΑ για δηµιουργία Συνεδριακού Κέντρου. Η Β φάση του ερευνητικού προγράµµατος προσαρµόστηκε στις πιο πάνω εξελίξεις, ενώ η Γ φάση δεν προχώρησε. Τον Οκτ. 2003, αποφασίστηκε η διενέργεια ιεθνούς Αρχιτεκτονικού ιαγωνισµού Ιδεών υπό την έγκριση της ιεθνούς Ένωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) και σύµφωνα µε τους κανονισµούς της UIA UNESCO για τους διεθνείς αρχιτεκτονικούς διαγωνισµούς, µε τις εξής βασικότερες προδιαγραφές: Α. Το Μητροπολιτικό Πάρκο θα περιλαµβάνει λειτουργίες αναψυχής, πολιτισµού, αθλητισµού, πρασίνου Β. Η περιοχή Πολεοδοµικής Ανάπτυξης, έκτασης µέχρι 1000στρ µε Σ 1,00, δύναται να περιλαµβάνει τις ακόλουθες χρήσεις: κατοικία, χώρος λιανικού εµπορίου, γραφεία, ξενοδοχεία, επιχειρηµατικά κέντρα, χώρους αναψυχής, κοινωνική υποδοµή, κτίρια στάθµευσης. Γ. Θα παραµείνουν ορισµένες υφιστάµενες ή προγραµµατισµένες εγκαταστάσεις (µέρος των Ολυµπιακών Αθλητικών Εγκαταστάσεων, το αµαξοστάσιο τραµ, το κέντρο Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας Αθηνών, το Αµαξοστάσιο Λεωφορείων, ο Σταθµός Μεταφόρτωσης Απορριµάτων, το Κέντρο ιανοµής ΕΗ, ο Μετεωρολογικός Σταθµός, το κέντρο περίθαλψης ΑΜΕΑ του Υπ.Υγείας - Πρόνοιας). Εδώ θα οφείλουµε να διαφωνήσουµε µε τον ΟΡΣΑ όσον αφορά τον τρόπο µε τον οποίο αντιµετωπίζει το θέµα: Προφανώς όταν κάποιος αναθέτει µια µελέτη µε συγκεκριµένες προδιαγραφές, λογικό είναι, να έχει αποτελέσµατα που θα διέπονται από τις αρχές που ορίζει. Όταν ανατίθεται µελέτη για «ιερεύνηση δυνατοτήτων ανάπτυξης Ολυµπιακών Εγκαταστάσεων στο υτικό Τµήµα του Αεροδροµίου του Ελληνικού», προφανώς ήδη σε γενικές γραµµές έχει απεµποληθεί η λογική διατήρησης του ενιαίου του χώρου, αποσπώντας ένα σηµαντικό κοµµάτι του από το σύνολο. Όταν επίσης τµήµατα του χώρου (κτίριο παλαιό αφίξεων-αναχωρήσεων) επιτρέπεται να παραχωρούνται για χρήσεις (διεθνές συνεδριακό κέντρο, πολεοδοµική- οικιστική ανάπτυξη, αµαξοστάσιο τραµ, Σταθµός Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων, διοικητικές υπηρεσίες δήµων κ.λ.π.) που κατ ελάχιστον παραβιάζουν ήδη θεσµοθετηµένες χρήσεις γης. (Ν. /95) ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 3/9
υστυχώς η µέχρι σήµερα εµπειρία δείχνει ότι ενω υπάρχουν οι δυνατότητες, παρ όλα αυτά εξακολουθεί η Πολιτεία να µην έχει µελετήσει έναν πραγµατικά Ολοκληρωµένο Χωροταξικό Πολεοδοµικό Σχεδιασµό, στα πλαίσια του οποίου να εντάσσει τις επόµενες δράσεις. Β. ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Έχουµε ένα στοιχείο που µπορεί να δράσει σαν συγκριτικό πλεονέκτηµα για να µετριαστεί η «µίζερη» θέση της Αθήνας όσον αφορά το «πράσινο». Έχουµε µια µεγάλη έκταση, µιλάµε για πάνω από 5 στρέµµατα. Ένα µέγεθος ιδιαίτερα σηµαντικό αν το συγκρίνουµε µε άλλες µεγαλουπόλεις ή µητροπολιτικές περιοχές του ευρωπαϊκού χώρου που έγιναν αναπλάσεις ανάλογες όπως η La Villette (550 στρέµ.), το πρώην αεροδρόµιο Fornebu του Όσλο (3400 στρ.), το λιµάνι της Κοπεγχάγης, που ούτε ποσοτικά ούτε ποιοτικά δεν µπορούν να συγκριθούν µε την περίπτωση του Ελληνικού, όπως και µε κλασσικά παραδείγµατα, το Central Park της Νέας Υόρκης (3700 στρ), το Centerial πρώην Millenium- Park στο Sidney (4500 στρ.) ή το Hyde Park του Λονδίνου (2500 στρ.) Τα θλιβερά δεδοµένα της Αθήνας µε το µικρότερο ποσοστό πρασίνου, 2.55µ 2 /κάτοικο, από οποιαδήποτε άλλη Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, τα προβλήµατα της ατµοσφαιρικής ρύπανσης, των µικροσωµατιδίων, του όζοντος, των ιδιαίτερων καιρικών φαινοµένων, µας οδηγούν στο συµπέρασµα ότι η περίπτωση του πρώην Αεροδροµίου του Ελληνικού αποτελεί µια µοναδική ευκαιρία για την αύξηση αυτού του ποσοστού. Συνεκτιµώντας δε, ότι ακόµα µετά και την αποµάκρυνση των προσωρινών εγκαταστάσεων για τις ανάγκες διεξαγωγής των Ολυµπιακών Αγώνων του 2004, αν γίνει πραγµατικό πράσινο το Ελληνικό το 2.55µ 2 θα γίνει 4µ 2 /κάτοικο και η µέση θερµοκρασία στο Λεκανοπέδιο θα πέσει ένα (1) βαθµό (Κελσίου) είναι λογικό να επισηµάνουµε ότι πρέπει να είναι στόχος όλων µας η συνεχής προσπάθεια να απελευθερωθούν και να αποκτηθούν και νέοι ελεύθεροι χώροι. Η ικανοποίηση αυτής της ανάγκης είναι φανερό ότι πρέπει να αποτελεί και το κυρίαρχο κριτήριο για την τοποθέτησή µας απέναντι στον τρόπο αντιµετώπισης της περιοχής. Η ύπαρξη πνευµόνων λειτουργικού πρασίνου που θα βελτιώσουν ουσιαστικά και πρακτικά την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Αττικής είναι επιτακτική η ανάγκη για ολόκληρο το Λεκανοπέδιο. O Σαρωνικός, µε πλήρη λειτουργία του δευτεροβάθµιου και τριτοβάθµιου καθαρισµού θα είναι µια καθαρή θάλασσα, ένας τεράστιος φυσικός πλούτος, στοιχείο οργανικά ενταγµένο σε αυτή την τεράστια επιχείρηση σύνδεσης της πόλης µε το φυσικό της όριο, «ανάσα ζωής και ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 4/9
επαναφορά της λειτουργίας της πόλης στις φυσικές της διαστάσεις και στο φυσικό της περιβάλλον». Η αποκατάσταση ενός χώρου είναι συνάρτηση φυσικών, κοινωνικών και οικονοµικών παραγόντων που διαµορφώνουν σε κάθε περίπτωση τον τρόπο και το χαρακτήρα ανάπτυξης της έκτασης αυτής. Φυσικά µια µελέτη θα πρέπει να αναδείξει όλες τις πλευρές του θέµατος : τη σύλληψη, τη σχεδίαση, την κατασκευή, τη διαχείριση, τη συντήρηση λειτουργία και το ακανθώδες ζήτηµα της εξεύρεσης πόρων. Η υπεράσπιση του ηµόσιου χαρακτήρα του Μητροπολιτικού Πάρκου στην κρίσιµη παράµετρο «αξιοποίηση» για ποιόν; Ελληνικού απαντά Γιατί, φυσικά, ο επιχειρηµατίας αν βάζει τα χρήµατά του, θέλει να τα πάρει γρήγορα πίσω πολλαπλασιασµένα, και θέλει να θέτει και τους κανόνες που θα συµβεί αυτό. Κανόνες, που µεγιστοποιούν το κέρδος και το διασφαλίζουν στον ελάχιστο δυνατό χρόνο και µε την ελάχιστη δυνατή επένδυση. Γ. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗ Το Νοµαρχιακό Συµβούλιο Αθήνας εξέφρασε οµόφωνα στην συνεδρίασή του στις 06-09- 2001 τη βούλησή του, αποφασίζοντας να συµβάλει ώστε ολόκληρη η έκταση να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο, µε ήπιες χρήσεις πολιτισµού και αναψυχής. ηλώνει κατηγορηµατικά αντίθετο σε οποιεσδήποτε άλλες χρήσεις, «επιχειρηµατικές δραστηριότητες» ή «εναλλακτικές λύσεις», καθώς και στην αυτοχρηµατοδότηση ή την ανταποδοτικότητα. Αποφάσισε να διεκδικήσει κοινοτικούς και εθνικούς πόρους για την κατασκευή και λειτουργία του πάρκου. Ζήτησε να σταµατήσει κάθε διαδικασία που οδηγεί σε αποσπασµατικές λύσεις. Επίσης να δηµοσιοποιηθούν άµεσα τα σχέδια της κυβέρνησης για το σύνολο του χώρου. Τέλος πρότεινε ο Φορέας ιαχείρισης να είναι δηµόσιος και να συµµετέχουν σε αυτόν η Νοµαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση, επιστηµονικοί και συνδικαλιστικοί φορείς. ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗ Στις 15-12-2003 οµόφωνα οι ήµαρχοι Αλίµου, Αργυρούπολης, Γλυφάδας και Ελληνικού κατέληγαν επιγραµµατικά στα εξής : 1). Καταγγέλλουν τη διαφαινόµενη πρόθεση οικοπεδοποίησης του χώρου, που αναιρεί στην ουσία το χαρακτήρα του Μητροπολιτικού Πάρκου. ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 5/9
2). Προχωρούν µαζί µε τους κατοίκους σε κινητοποιήσεις και καλούν τα ηµοτικά Συµβούλια των τεσσάρων ήµων σε κοινή συνεδρίαση 3). Εµµένουν στις προηγούµενες αποφάσεις των τεσσάρων ηµάρχων και των ηµοτικών Συµβουλίων για την δηµιουργία αµιγούς Μητροπολιτικού Πάρκου 4). ιατυπώνουν την αµετάκλητη θέση τους για την συµµετοχή των τεσσάρων ήµων στο διαχειριστικό φορέα. 5). Εκφράζουν την οµόφωνη θέση ότι οι τέσσερις ήµοι και οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να συµφωνήσουν για το ποιες Ολυµπιακές εγκαταστάσεις επιβάλλεται να παραµείνουν 6). Ζητούν άµεση συνάντηση µε την Υπουργό ΠΕΧΩ Ε και τον Πρωθυπουργό για πλήρη ενηµέρωση. 7). Ζητούν την άµεση συνάντηση µε τους αρχηγούς των πολιτικών κοµµάτων προκειµένου να ενηµερωθούν για τις θέσεις των τεσσάρων ήµων. ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΩΝ ΓΥΡΩ ΗΜΩΝ Έχουν αντιδράσει έντονα για τα πολλά και ποικίλα περιβαλλοντοκτόνα σχέδια και «νόµους» που είδαν το φως της δηµοσιότητας και επισηµαίνουν : Οι όποιες προσπάθειες καταβληθούν συντονισµένα, από φορείς και κατοίκους της Αθήνας, να αποτελέσουν την ελάχιστη συµβολή στην ανάγκη αύξησης του πρασίνου στο πολύπαθο Λεκανοπέδιο. Να µην αποτελέσει το Αεροδρόµιο του Ελληνικού άλλη µια εύκολη λεία για εκείνους που θέλουν να κερδοσκοπήσουν εις βάρος των συµφερόντων των κατοίκων ολόκληρου του Λεκανοπέδιου.. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΕΕ Εδώ και πολλά χρόνια, για τον χώρο του πρώην Αεροδροµίου του Ελληνικού, µετά τη δηµιουργία του Νέου Αεροδροµίου στα Σπάτα, ο προσανατολισµός του ΤΕΕ είχε πάντα ως κύρια κατεύθυνση την χρήση του ως «Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου», µε αναφορά στη «µεγάλη ευκαιρία για το Λεκανοπέδιο» που αποτελεί αυτός ο χώρος. Σε Ηµερίδα που συνδιοργάνωσαν το ΤΕΕ, η Νοµαρχία Αθήνας και η Τ.Ε..Κ.Ν.Α. τον Ιούλιο 1998 µε τίτλο «ΤΟ ΑΕΡΟ ΡΟΜΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΩΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟΥ, ΑΝΑΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ», έγινε σαφής επισήµανση στην αναφορά του Νόµου 2338/95, που µε τη φράση «κυρίως για τη δηµιουργία µητροπολιτικής ζώνης πρασίνου», άφηνε περιθώρια και άλλων χρήσεων. Τότε το ΤΕΕ τόνιζε: «Να διευκρινιστεί απολύτως η µελλοντική χρήση του χώρου. Η λέξη ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 6/9
κυρίως (µητροπολιτική ζώνη πρασίνου), που αναφέρει ο νόµος µπορεί να ανοίξει πολλές πόρτες και ορέξεις προς ανεξέλεγκτες καταστάσεις» Θα επαναλάβουµε τις κύριες θέσεις του ΤΕΕ, όπως µέχρι σήµερα έχουν εκφραστεί στις δηµόσιες τοποθετήσεις του, και είναι: 1. Καµία άλλη µεγάλη επέµβαση στην Αττική χωρίς το νέο ΡΣΑ σε κατεύθυνση φιλική προς το περιβάλλον και τους κατοίκους της. 2. Μετά την αποµάκρυνση του αεροδροµίου ο χώρος να διαµορφωθεί και να λειτουργήσει ως µητροπολιτικό πάρκο πρασίνου, αναψυχής και πολιτισµού, οπως προβλέπει ο Νόµος 2338/1995, µε ιδιαίτερο βάρος στην απάλειψη της λέξης «κυρίως». 3. Οι χρήσεις γης να είναι συµβατές µε το χαρακτηρισµό του σε Μητροπολιτικό Πάρκο και να µην επιτρέπουν µορφές εµπορικής εκµετάλλευσης που θα αλλοιώσουν το βασικό σκοπό του Πάρκου 4. Να αποκλεισθεί η πώληση γης, η οικοπεδοποίηση και η οικιστική ανάπτυξη για την εξεύρεση πόρων ή την ανακούφιση άλλων περιοχών του Λεκανοπεδίου 5. Να αποκλεισθεί η µεταφορά µέρους των εσόδων διαχείρισης σε άλλες περιοχές ως αντισταθµιστικό όφελος 6. Οι πόροι για τη διαµόρφωση, λειτουργία και συντήρηση των εγκαταστάσεων του πάρκου θα πρέπει να είναι: i. α) Κοινοτικοί, µε βάση το είδος των έργων ii. β) Εθνικοί, λόγω της µεγάλης εµβέλειας και σηµασίας του Πάρκου για τη ζωή ολόκληρου του Λεκανοπεδίου iii. γ) Η εκµετάλλευση των υπαρχουσών εγκαταστάσεων και η δηµιουργία νέων λειτουργιών, να εξασφαλίζει την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών 7. Φορέας ιαχείρισης θα πρέπει να είναι η Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση του Λεκανοπεδίου µαζί µε τους ήµους της περιοχής καθώς και Φορείς αρµόδιους για την ιαχείριση τέτοιων Χώρων. Όπως γνωρίζετε η ηµερίδα αυτή αποφασίστηκε να γίνει ταυτόχρονα µε την προκήρυξη του διαγωνισµού ιδεών του ΟΡΣΑ, µε στόχο να δείξει από την µια πλευρά τις πάγιες θέσεις του ΤΕΕ για τη δηµιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου Ελληνικού και από την άλλη τη διαχρονική εµµονή της πολιτείας στην αξιοποίηση της έκτασης µε πώληση ή πολεοδόµηση του 50% ή 30% ή 20% αυτής, παρά τις όποιες διαµαρτυρίες των ήµων του Λεκανοπεδίου, των Κοινωνικών και ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 7/9
Επιστηµονικών Φορέων, που προτείνουν οµόφωνα τη δηµιουργία Πάρκου πρασίνου, ψυχαγωγίας και πολιτισµού στο µοναδικό αυτό χώρο του Λεκανοπεδίου Αττικής. Σήµερα µετά την ολοκλήρωση του διαγωνισµού και την απονοµή των βραβείων και επαίνων στους µετέχοντες αξίζει να καταγραφεί η πολιτική βούληση της σηµερινής κυβέρνησης κάτι που περιµένουµε από τον εδώ εκπρόσωπο της σε ότι αφορά την τύχη του χώρου µετά τους Ολυµπιακούς Αγώνες. Επισηµαίνουµε τις προεκλογικές δεσµεύσεις στις 17/2/2004 του πρωθυπουργού κ. Καραµανλή προς τους κατοίκους της Αργυρούπολης και των γύρω ήµων πάνω στο θέµα. «Πιστεύω πως όλοι συµφωνήσαµε µετά από εκτενή διάλογο που κάναµε µε τους φορείς και τους εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ότι το Ελληνικό είναι µία από τις τελευταίες ευκαιρίες για την αύξηση του πρασίνου στην πόλη. εν υπάρχει δίληµµα τσιµέντο ή πράσινο. εσµευόµαστε ότι οι χώροι που απελευθερώθηκαν, στο µεγαλύτερο ποσοστό τους,θα χρησιµοποιηθούν για τη δηµιουργία πρότυπου πάρκου. Μικρό ποσοστό των χώρων θα χρησιµοποιηθεί για τη δηµιουργία εγκαταστάσεων πολιτιστικού και αθλητικού χαρακτήρα, σε συνεργασία και µετά από διάλογο µε τις τοπικές κοινωνίες κ.α.». Ενώ πουθενά δεν αναφέρεται ο κ. Πρωθυπουργός για κατοικίες, εµπορικά κέντρα, επαγγελµατικές χρήσεις κ.α., ο υπουργός ΠΕΧΩ Ε κ Γ. Σουφλιάς, κατά την απονοµή των βραβείων του ιαγωνισµού, άφησε να εννοηθεί ότι για την κάλυψη των εξόδων κατασκευής του Πάρκου µπορεί να εκποιηθεί ή πολεοδοµηθεί µέρος της έκτασης, πάντως µικρότερης επιφάνειας από τα 1.000 στρέµµατα του διαγωνισµού κ.α. Οι δηλώσεις αυτές µας ανησυχούν διότι δείχνουν τις προθέσεις της πολιτείας για διασφάλιση χρηµάτων από την πώληση µέρους της έκτασης. Το ΤΕΕ συνεπές µε το ρόλο και την πολιτική του, πολιτική παρέµβασης και συµβολής σε όλα τα καίρια θέµατα και αντιδρώντας µε υπεύθυνο τρόπο σε τέτοιες εξελίξεις, καλεί την Πολιτεία και τους αρµόδιους Φορείς να επανεξετάσουν την όποια αξιοποίηση του χώρου αυτού, προτάσσοντας την εκπόνιση του νέου Ρυθµιστικού Σχεδίου και την λειτουργική και βιώσιµη ένταξη του χώρου του Ελληνικού στα πλαίσια του, σώζοντας ότι απέµεινε από τα «επείγοντος χαρακτήρα λόγω Ολυµπιάδας έργα». Ένας από τους σκοπούς της Ηµερίδας είναι να επιβεβαιώσουµε ότι υπάρχουν όντως οι δυνατότητες αξιοποίησης του χώρου, καθώς επίσης να αποθαρρύνουµε τη νοοτροπία της Πολιτείας και την πρακτική της να χρησιµοποιεί µεγάλους ελεύθερους χώρους ως δυνητικούς ή τελικούς αποδέκτες για κάθε χρήση που συµπτωµατικά προκύπτει, για εξυπηρέτηση, τελικά, σχεδιασµών που έρχονται σε αντίθεση µε τις ανάγκες της Πόλης. ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 8/9
Αποτελεί άµεση ανάγκη η δράση στην κατεύθυνση µετατροπής αυτού του πραγµατικά πολύτιµου χώρου για τους κατοίκους του Λεκανοπεδίου και όλης της Αττικής, σε Μητροπολιτικό Πάρκο, χωρίς χρήσεις κερδοσκοπικού χαρακτήρα στο όνοµα της βιωσιµότητας του Πάρκου. Το ΤΕΕ πιστεύει ότι η λύση τέτοιων σοβαρών προβληµάτων, απαιτεί συντονισµένη προσέγγιση από όλους τους ενδιαφεροµένους φορείς και λήψη αποφάσεων από τους πολιτικά υπεύθυνους γι αυτές. Ευχαριστούµε για την προσοχή σας ΑΘΗΝΑ, 22/04/2004_ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 9/9