ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ : ΣΜΗΜΑ :. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:.. ΒΑΘΜΟ :
Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticōrum in tecto conlocāvit..quod ut praedōnes animadvertērunt, abiectis armis ianuae appropinquavērunt et clarā voce Scipiōni nuntiavērunt (incredibile audītu!) virtūtem eius admirātum se venisse. Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt, is fores reserāri eosque intromitti iussit. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: ego libenter tibi mea sede cedo. Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit; postea is puellam in matrimonium duxit. quorum auctoritatem secuti multi, non solum improbi verum etiam imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent. Num ad hostem veni et captiva in castris tuis sum? In hoc me longa vita et infelix senecta traxit, ut primum exsulem deinde hostem te viderem? Qui potuisti populari hanc terram, quae te genuit atque aluit? Non tibi ingredienti fines patriae ira cecidit? Παρατηρήσεις 1. Να μεταφράσετε τα αποσπάσματα με τα πλάγια γράμματα. 40 μονάδες 2. Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις : armis: την γενική πληθυντικού Virtutem : την κλητική ενικού Fores : την γενική πληθυντικού Loco : την αιτιατική πληθυντικού Sede : την γενική πληθυντικού fines: τη δοτική πληθυντικού 3 μονάδες
3. Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις : Haec: την γενική και δοτική ενικού του ίδιου γένους. mea: την γενική πληθυντικού και στα τρία γένη. Quam : την αφαιρετική ενικού και στα τρία γένη 4 μονάδες 4. Να γράψετε τα παραθετικά των επιρρημάτων :clara, multi, longa. 3 μονάδες 5.. Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις : existimasset: το β ενικό της προστακτικής του ενεστώτα της άλλης φωνής cedo: το γ πληθυντικό της προστακτικής του μέλλοντα της άλλης φωνής reserāri: το απαρέμφατο παρακειμένου Abiectis : το β ενικό της οριστικής ενεστώτα της ίδιας φωνής Admiratum : το απαρέμφατο μέλλοντα Rettulerunt :το β ενικό της οριστικής μέλλοντα της παθητικής φωνής Mortua est : το γ ενικό της υποτακτικής του παρατατικού Factum esse : το ουδέτερο του γερουνδιακού Populari : το γ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής του ενεστώτα Potuisti : το γ πληθυντικό της οριστικής του μέλλοντα Ingredienti : το β ενικό της οριστικής του μέλλοντα. Cecidit : το γ πληθυντικό πρόσωπο της υποτακτικής Παρατατικού της ενεργητικής φωνής.
12 μονάδες 6. Να μεταφέρετε τις λέξεις των παρακάτω προτάσεων στον άλλο αριθμό Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit Quod ut praedōnes animadvertērunt 4 μονάδες 7. secuti : Να γράψετε τα απαρέμφατα όλων των χρόνων 4 μονάδες 8. Nα αντικατασταθεί το ρήμα εξάρτηση του ειδικού απαρεμφάτου από το ρήμα που δίνεται και να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές. Να εξηγηθεί το φαινόμενο που παρατηρείται. Quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore (credatur) Cum omnes (ficum) recentem esse dixissent (credita esset) 3 μονάδες 9. virtūtem eius admirātum : Να αποδώσετε τον σκοπό με τελική πρόταση. 2 μονάδες 11. Να μεταφέρετε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο με εξάρτηση scriptor dixit : tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram. 3 μονάδες 12. Nα μετατρέψετε την σύνταξη του παθητικού απαρεμφάτου σε ενεργητική κάνοντας τις αναγκαίες μεταβολές. Is fores reserari eosque intromitti iussit. 3 μονάδες
13. ut sibi paulisper loco cederet : Ποιο συντακτικό φαινόμενο παρατηρείτε? Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 2 μονάδες 14. in sacello : α) να αντικατασταθεί από τα Roma και Athenae β) Να δηλωθεί η κίνηση σε τόπο. 2 μονάδες 15. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticōrum in tecto conlocāvit :Να αναδιαηςπωθεί ηο απόζπαζμα, αθού μεηαθεπθεί ηο πήμα ηηρ κύπιαρ ππόηαζηρ ζε ενεζηώηα και να αιηιολογήζεηε ηιρ αλλαγέρ. 3 μονάδερ 16. Abiectis armis : Να αναλύζεηε ηη μεηοσή ζε σπονική ππόηαζη με ηον cum ηον ιζηοπικό διηγημαηικό και να αιηιολογήζεηε ηην εκθοπά ηηρ.. 2 μονάδερ 17.si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dicerent: Να αναγνωρισθεί ο υποθετικός λόγος και να μετατραπεί σε ανοιχτή υπόθεση στο παρελθόν και σε υπόθεση δυνατή πιθανή. 4 μονάδες 18. clarā voce Scipiōni nuntiavērunt: να αναδιατυπωθεί το απόσπασμα αφού μετατραπεί ο επιθετικός προσδιορισμός σε αναφορική πρόταση. 2 μονάδες 19. dum vixit // Haec postquam domestici Scipiōni rettulērunt : Να συμπτύξετε τις προτάσεις σε μετοχές 4 μονάδες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Παρατηρήσεις 1. Να μεταφράσετε τα αποσπάσματα με τα πλάγια γράμματα. Τότε ο Σκιπίωνας επειδή νόμισε ότι αυτοί είχαν έρθει για να συλλάβουν αυτόν τον ίδιο, εγκατέστησε στο σπίτι φρουρά από δούλους του σπιτιού (οικιακούς). Μόλις παρατήρησαν αυτό οι ληστές, αφού πέταξαν μακριά τα όπλα, πλησίασαν την πόρτα και με δυνατή φωνή ανήγγειλαν στον Σκιπίωνα (απίστευτο στο άκουσμα!) ότι αυτοί είχαν έρθει για να θαυμάσουν την ανδρεία του. Όταν οι δούλοι μετέφεραν αυτά στον Σκιπίωνα, αυτός διέταξε να ανοιχθούν οι πόρτες και να μπουν αυτοί μέσα (να ανοίξουν τις πόρτες και να τους οδηγήσουν/βάλουν μέσα). Υπό την επιρροή αυτών ενεργώντας πολλοί, όχι μόνο φαύλοι αλλά και άπειροι, αν τον είχα τιμωρήσει, θα έλεγαν ότι αυτό έγινε σκληρά και τυραννικά. Μήπως έχω έλθει σε εχθρό και είμαι αιχμάλωτη στο στρατόπεδό σου; Σε τέτοιο σημείο με έσυρε η μακροζωία και τα δύστυχα γηρατειά (μου) ώστε να σε δω πρώτα εξόριστο (κι) έπειτα εχθρό; Πώς μπόρεσες να λεηλατήσεις αυτή τη χώρα η οποία σε γέννησε και σε ανέθρεψε; Δεν σου πέρασε η οργή όταν περνούσες τα σύνορα της πατρίδας; 2.: armorum virtus forium loca sedum finibus 3..: huius, huic,meorum, mearum, meorum, quo, qua, quo 4.
clare-clarius-clarissime multum-plus-plurimum longe-longius-longissime 5.. Να γράψετε τους τύπους που σας ζητούνται για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις : Existimare Ceduntor Reseratum, am, um os,as, a esse abiceris/-re admiraturum-am-um/-os-as-a esse refereris/-re moreretur faciendum populentur poterunt ingredieris/-re caderent 6. Haec dicta paulo post res ipsae confirmaverunt/ quae ut praedo animadvertit 7. ΕΝ sequi ΜΕΛ secuturum am-um/-os-as-a esse
ΠΑΡΑΚ secutum am-um/-os-as-a esse.μ.secutum am-um/-os-as-a fore 8.. Quando hanc ficum decerptam esse putetis ex arbore (credatur) Quando haec ficus decerptam esse credatur ex arbore Cum omnes (ficum) recentem esse dixissent (credita esset) Cum ficus recens esse credita esset Επειδή το ρήμα εξάρτησης είναι δοξαστικό παθητικής φωνής παρατηρείται άρση του λατινισμού και το υποκείμενο του ρήματος και του ειδικού απαρεμφάτου είναι το ίδιο (ταυτοπροσωπία) σε ονομαστική. την περίπτωση αυτή το ρήμα είναι προσωπικό και πρέπει να συμφωνεί με το υποκείμενο στον αριθμό και το πρόσωπο. 9. Ut admirarentur virtūtem eius 11. Tum Caecilia puellae dixit se libenter illi sua sede cedere 12. is fores reserare eosque intromittere domesticos iussit.
13 Παρατηρείται πλάγια ή έμμεση αυτοπάθεια αφού η αντωνυμία sibi δεν αναφέρεται στο υποκείμενο του ρήματος της δευτερεύουσας (matertera) αλλά στο υποκείμενο του ρήματος της κύριας (puella) 14..Romae/ Athenis in sacellum 15. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimaverit, praesidium domesticōrum in tecto conlocāt. Επειδή το ρήμα εξάρτησης είναι αρκτικός χρόνος η δευτερεύουσα δε θα δηλώνει πλέον το προτερόχρονο στο παρελθόν, αλλά το προτερόχρονο στο παρόν και θα εκφέρεται με υποτακτική παρακειμένου 16. Cum praedones arma abiecissent. Εκθέπεηαι με ςποηακηική ςπεπζςνηελίκος ενεπγηηικήρ θωνήρ (abiecissent )γιαηί η μεηοσή είναι νόθη αθαιπεηική απόλςηη-σπονική μεηοσή, εξαπηάηαι από πήμα σπόνος ιζηοπικού ( παπακείμενορ-appropinquaverunt) και δηλώνει ηο πποηεπόσπονο ζηο παπελθόν. 17.. Είναι β είδορ, ςπόθεζη ανηίθεηη ππορ ηην ππαγμαηικόηηηα, με ηην ςπόθεζη ηος να αναθέπεηαι ζηο παπελθόν (animadvertissem) και ηην απόδοζη ηος ζηο παπόν (dicerent). si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie id factum esse dixissent. si in hunc animadvertam, crudeliter et regie id factum esse dicant 18. voce, quae clara erat, Scipiōni nuntiavērunt
19. Viventem His relatis Scipioni a domesticis