ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ 2016 ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1 Ο Α. Αντιστοιχίστε τα μεγέθη του πίνακα 1 με τις μονάδες μέτρησης του πίνακα 2. Πίνακας 1 Πίνακας 2 1) Ένταση ηλεκτρικού ρεύματος (I) 2) Ηλεκτρική τάση ή διαφορά δυναμικού (V) α) W (watt) β) J (joule) 3) Αντίσταση (R) γ) s (second) 4) Ενέργεια (Ε) δ) Ω (ohm) 5) Ισχύς (Ρ) ε) N (newton) 6) Φορτίο (Q) στ) Hz (hertz) 7) Δύναμη (F) ζ) db (decibel) 8) Περίοδος (Τ) η) C (coulomb) 9) Συχνότητα (f) θ) A (ampere) 10) Ένταση ήχου ι) V (volt) ΘΕΜΑ 2 Ο Χαρακτηρίστε με Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ) τις παρακάτω προτάσεις: Α. Αν φέρουμε σε επαφή ένα αρχικά αφόρτιστο σώμα Α με ένα αρνητικά φορτισμένο σώμα Β, τότε το Α θα φορτιστεί θετικά. Β. Όταν συνδέουμε τους πόλους μιας μπαταρίας με ένα λαμπάκι, τότε η μπαταρία δίνει ηλεκτρόνια στο λαμπάκι με αποτέλεσμα αυτό να ανάβει. Γ. Η ταχύτητα του φωτός έχει την μεγαλύτερη τιμή της στο κενό και στον αέρα (300.000 km/s). 1
ΘΕΜΑ 3 Ο Α. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές; i. Το ηλεκτρικό φορτίο είναι κβαντισμένο. ii. Το ηλεκτρικό φορτίο μπορεί να πάρει οποιαδήποτε τιμή. iii. Το ηλεκτρικό φορτίο ούτε δημιουργείται από το μηδέν, ούτε καταστρέφεται. iv. Το συνολικό φορτίο στο Σύμπαν παραμένει συνέχεια σταθερό. Β. Τα ηχητικά κύματα διαδίδονται σε όλα τα υλικά μέσα (στερεά, υ- γρά, αέρια). Επιλέξτε τη σωστή σχέση μεταξύ των αντίστοιχων ταχυτήτων διάδοσης: i. υ στερ. < υ υγρ. < υ αερ. ii. υ στερ. = υ υγρ. = υ αερ. iii. υ στερ. > υ υγρ. > υ αερ. Γ. Τοποθετούμε ένα αντικείμενο μπροστά από έναν επίπεδο καθρέφτη. Το είδωλο που σχηματίζεται: i. είναι φανταστικό. ii. έχει διαφορετικό μέγεθος από το αντικείμενο. iii. απέχει από τον καθρέφτη όσο και το αντικείμενο. ΘΕΜΑ 4 Ο Α. Να εξηγήσετε εν συντομία τα φαινόμενα των εκλείψεων Σελήνης και Ηλίου και να κάνετε κατάλληλα σχεδιαγράμματα. Β. i. Τι ονομάζεται έτος φωτός; ii. Ένας μακρινός γαλαξίας απέχει από τη Γη 100 εκατομμύρια έτη φωτός. Υποθέστε ότι κάπου σε αυτόν τον γαλαξία υπάρχει ένας παρατηρητής που μας παρατηρεί με ένα εξαιρετικά ισχυρό τηλεσκόπιο. Εξηγείστε το πως θα φαίνεται η Γη σε εκείνον. 2
ΘΕΜΑ 5 Ο Το απλό εκκρεμές του παρακάτω σχήματος εκτρέπεται από τη θέση ισορροπίας Ο στην ακραία θέση Α και τη χρονική στιγμή t 0 = 0 αφήνεται ελεύθερο να ταλαντωθεί με συχνότητα 1,5 Hz. Α. Τι ονομάζεται περίοδος της ταλάντωσης; Υπολογίστε την για το εκκρεμές της άσκησης. Β. Να αναφέρετε και να δικαιολογήσετε πόση θα ήταν η περίοδος του αν τοποθετούσαμε σφαιρίδιο τριπλάσιας μάζας. Γ. Να συμπληρώσετε τον πίνακα που αφορά τις τιμές της κινητικής, της δυναμικής και της ολικής ς της ταλάντωσης του εκκρεμούς σε διάφορες θέσεις. Οι τιμές της ς είναι σε joule. Κινητική Θέση ισορροπίας 300 Δυναμική Ολική Ενδιάμεση θέση 180 Ακραία θέση Θεωρήστε ότι στη θέση ισορροπίας Ο, το σφαιρίδιο βρίσκεται οριακά πάνω από το έδαφος (μόλις που δεν ακουμπά) 3
ΘΕΜΑ 6 Ο Δύο φορτισμένες σφαίρες Α και Β έχουν ηλεκτρικό φορτίο q Α = +3μC και q Β = -5μC αντίστοιχα. Οι σφαίρες βρίσκονται σε απόσταση r=3m μεταξύ τους (απόσταση των κέντρων τους). Α. Να σχεδιάσετε τη δύναμη που ασκεί η μία σφαίρα στην άλλη. Πως ονομάζεται αυτή η δύναμη; Β. Να υπολογίσετε τη δύναμη αυτή. Γ. Αν η απόσταση μεταξύ των σφαιρών γίνει 6m (δηλαδή διπλασιαστεί), πόση θα γίνει η μεταξύ τους δύναμη; Δίνεται: K = 9*10 9 N*m 2 /C 2 ΘΕΜΑ 7 Ο Α. Περιγράψτε σύντομα τα είδη των μηχανικών κυμάτων ανάλογα με τον τρόπο κίνησης των σωματιδίων του μέσου διάδοσης. Β. Να διατυπωθεί ο θεμελιώδης νόμος της κυματικής και να γραφεί ο αντίστοιχος μαθηματικός τύπος. Γ. Στο σχήμα φαίνεται το στιγμιότυπο ενός κύματος με συχνότητα f = 1,5Ηz που διαδίδεται με ταχύτητα υ = 3 m/s. Να βρεθεί η απόσταση ΚΛ μεταξύ των δύο ορέων. ΘΕΜΑ 8 Ο Α. Να διατυπωθούν οι νόμοι της κατοπτρικής ανάκλασης του φωτός. Β. Στο παρακάτω σχήμα ακτίνα φωτός διαδίδεται από το υλικό Α στο υλικό Β. i. Να σημειώσετε στο σχήμα τη γωνία πρόσπτωσης (π ), τη γωνία ανάκλασης (α ) και τη γωνία διάθλασης (δ ). ii. Ποιο από τα δύο υλικά Α και Β είναι πυκνότερο; Να αιτιολογήσετε την α- πάντησή σας. 4
ΘΕΜΑ 9 Ο Στο κύκλωμα του παρακάτω σχήματος είναι I = 4A, I 2 = 3A και R 1 = 15Ω. Να βρείτε: Α. την ένταση του ρεύματος Ι 1, την τάση V της πηγής και την ισοδύναμη αντίσταση της συνδεσμολογίας R ισοδ.. Β. Να υπολογίσετε τον αριθμό των ηλεκτρονίων που διέρχονται από μια διατομή του αντιστάτη αντίστασης R 2 κάθε 3 sec. Γ. Συνδέουμε σε σειρά μια ηλεκτρική θερμάστρα αμέσως μετά την συνδεσμολογία των αντιστατών. Η θερμάστρα έχει ισχύ Ρ = 2000 W και λειτουργεί κανονικά και συνεχόμενα για 5 ώρες. Ποιο θα είναι το ποσό που θα πληρώσουμε στη ΔΕΗ για τη χρήση της θερμάστρας, αν η τιμή της 1 kwh είναι 0,1 ; Σε ποιο φαινόμενο οφείλει τη λειτουργία της η ηλεκτρική θερμάστρα; Εξηγείστε σύντομα. Δίνεται: στοιχειώδες ηλεκτρικό φορτίο e = 1,6*10-19 C Τα θέματα είναι ισοδύναμα. Να απαντηθούν τα 6 από τα 9! Επιμέλεια: Καλαμιώτης Σταμάτης 5