ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ TIMSS

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ TIMSS Τι είναι η Έρευνα TIMSS; Η Έρευνα Trends in International Mathematics and Science Study (TIMSS) του Διεθνούς Οργανισμού για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιτευγμάτων (The International Association for the Evaluation of Educational Achievement) (IEA) είναι μία διεθνής Έρευνα στον χώρο της εκπαίδευσης, η οποία ξεκίνησε το 1995. Διεξάγεται κάθε τέσσερα χρόνια και εξετάζει δύο γνωστικά αντικείμενα, τα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες. Πραγματοποιείται στην τετάρτη τάξη δημοτικού, στη δευτέρα τάξη γυμνασίου και στην τρίτη τάξη λυκείου. Επιπλέον, η Έρευνα αντλεί πληροφορίες για την εφαρμογή του Αναλυτικού Προγράμματος και τις διδακτικές πρακτικές που εφαρμόζονται, καθώς επίσης για τους σχολικούς πόρους, μέσα από ερωτηματολόγια σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς, τη διεύθυνση του σχολείου και γονείς/κηδεμόνες των μαθητών/τριών. Πόσες χώρες συμμετέχουν στην έρευνα TIMSS 2015; Στην Έρευνα TIMSS 2015 συμμετέχουν 59 χώρες. Η Κύπρος συμμετέχει για πέμπτη φορά στην εν λόγω Έρευνα μετά από το 1995, 1999, 2003 και 2007. Ποιος συντονίζει την Έρευνα TIMSS; Η Έρευνα TIMSS επιβλέπεται και συντονίζεται από τον Διεθνή Οργανισμό για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιτευγμάτων (The International Association for the Evaluation of Educational Achievement) (IEA), ο οποίος έχει την ευθύνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή της, ακολουθώντας αυστηρά επιστημονικά κριτήρια και ποιοτικούς ελέγχους. Επιπλέον, σε κάθε χώρα ορίζεται ένα Συντονιστικό Εθνικό Κέντρο TIMSS. Στην Κύπρο, ο ρόλος αυτός έχει ανατεθεί στο Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Τι αξιολογεί η Έρευνα TIMSS; Η Έρευνα TIMSS αξιολογεί την επίδοση των μαθητών/τριών στα Μαθηματικά και τις Φυσικές Επιστήμες. Η αξιολόγηση των μαθητών/τριών επικεντρώνεται σε θέματα περιεχομένου (π.χ. Αριθμητική, Γεωμετρία, Άλγεβρα, Μέτρηση και Στατιστική στα Μαθηματικά και Βιολογία, Φυσική, Χημεία και Γεωγραφία στις Φυσικές Επιστήμες), καθώς επίσης σε γνωστικές περιοχές (Γνώση, Εφαρμογή και Αιτιολόγηση). Ποιοι συμμετέχουν στην έρευνα; Στην Έρευνα συμμετέχουν μαθητές/τριες σε τρία επίπεδα, στο μέσο δημοτικό- Δ τάξη δημοτικού, στο χαμηλό δευτεροβάθμιο- Β τάξη γυμνασίου και στο τελικό δευτεροβάθμιο- Γ τάξη λυκείου. Η συμμετοχή της Κύπρου στην Έρευνα TIMSS 2015 αφορά μόνο σε μαθητές/τριες της τετάρτης τάξης δημοτικού. 1

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 Ποια εργαλεία χρησιμοποιούνται για τη διεξαγωγή της Έρευνας; Για τη συλλογή των δεδομένων γίνεται χρήση α) Δοκιμίου Αξιολόγησης στα Μαθηματικά β) Δοκιμίου Αξιολόγησης στις Φυσικές Επιστήμες, γ) Ερωτηματολογίου Μαθητή, δ) Ερωτηματολογίου Εκπαιδευτικού, ε) Ερωτηματολογίου Σχολείου και στ) Ερωτηματολογίου Γονέων/Κηδεμόνων. Πώς γίνεται η αξιολόγηση των μαθητών/τριών; Η αξιολόγηση της Έρευνας TIMSS γίνεται με Δοκίμια Αξιολόγησης, τα οποία περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, καθώς επίσης και ερωτήσεις ανοικτού τύπου (ή ερωτήσεις με σύντομες απαντήσεις). Ποιες άλλες πληροφορίες συλλέγει η έρευνα TIMSS; Μέσα από το Ερωτηματολόγιο Μαθητή συλλέγονται πληροφορίες που αφορούν στον ίδιο τον/την μαθητή/τρια, την οικογένειά του/της, καθώς επίσης στις στάσεις και προσδοκίες του απέναντι στη μάθηση και το υπό έμφαση γνωστικό αντικείμενο. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων για τη συσχέτιση της επίδοσης των μαθητών/τριών με ατομικά ή οικογενειακά χαρα- κτηριστικά ή με άλλους κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες (π.χ. φύλο, μετανάστευση, μορφωτικό επί- πεδο των γονέων, περιβάλλον του σχολείου, κ.ά.). Μέσα από το Ερωτηματολόγιο Εκπαιδευτικού, το οποίο καλούνται να απαντήσουν οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν τα υπό διερεύνηση θέματα, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με τα ακαδημαϊκά τους προσόντα, το επιδιωκόμενο και εφαρμοζόμενο αναλυτικό πρόγραμμα, τις διδακτικές μεθόδους και τα μέσα που αξιοποιούν κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών και των Φυσικών Επιστημών, τη διαχείριση εκπαιδευτικών πόρων, κ.ά.. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της Έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών. Μέσα από το Ερωτηματολόγιο Σχολείου, το οποίο καλούνται να απαντήσουν οι διευθυντές των σχολικών μονάδων, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με το επιδιωκόμενο και εφαρμοζόμενο αναλυτικό πρόγραμμα, το μέγεθος και τον τύπο του σχολείου, την πολιτική υποδοχής και κατάταξης των μαθητών/τριών του, τη διαχείριση εκπαιδευτικών πόρων, κ.ά.. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της Έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών/τριών. Με το ερωτηματολόγιο Γονέων/Κηδεμόνων, αντλούνται πληροφορίες σε σχέση με την ένταξη των παιδιών τους στο δημοτικό σχολείο, την αλληλεπίδραση παιδιών και οικογένειας, το γνωσιολογικό και κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο, τις στάσεις τους απέναντι στα υπό διερεύνηση θέματα, κ.ά.. Οι πληροφορίες αυτές αξιοποιούνται στο στάδιο της ανάλυσης των δεδομένων της Έρευνας, επιτρέποντας συσχετίσεις με τις επιδόσεις των μαθητών/τριών. Από ποιους ορίζονται οι ερωτήσεις που περιλαμβάνονται στο Δοκίμιο Αξιολόγησης; Οι ερωτήσεις των Δοκιμίων Αξιολόγησης επιλέγονται από το σύνολο των ερωτήσεων που καλούνται οι συμμετέχουσες χώρες να προτείνουν και των ερωτήσεων που προτείνουν τα αρμόδια μέλη του IEA και του Boston College, το οποίο συνεργάζεται με τον IEA για την υλοποίηση της Έρευνας TIMSS. Οι ερωτήσεις ελέγχονται προσεκτικά, τόσο από τον IEA όσο και από τις συμμετέχουσες χώρες, ώστε να αποκλεισθούν προκαταλήψεις πολιτισμικού χαρακτήρα και χρησιμοποιούνται μόνο ερωτήσεις που εγκρίνονται 2

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 ομόφωνα. Κατά τη διάρκεια της Πιλοτικής Φάσης της Έρευνας, πραγματοποιείται δοκιμαστική εφαρμογή σε όλες τις χώρες που συμμετέχουν και αν προκύψει ότι συγκεκριμένες ερωτήσεις είναι πολύ εύκολες ή πολύ δύσκολες για κάποιες χώρες, τότε οι ερωτήσεις αυτές αφαιρούνται από τα τελικά Δοκίμια Αξιολόγησης σε όλες τις χώρες. Πώς επιλέγονται τα σχολεία που θα συμμετάσχουν; Υπεύθυνος για την επιλογή των σχολείων που θα συμμετέχουν στην Έρευνα είναι ξένος ερευνητικός οργανισμός (Statistics Canada), ο οποίος επίσης συνεργάζεται με τον IEA για την υλοποίηση της Έρευνας. Η επιλογή γίνεται με τη χρήση ειδικού λογισμικού, στη βάση αυστηρών κριτηρίων που ισχύουν για όλες τις συμμετέχουσες χώρες. Πώς επιλέγονται τα τμήματα που θα συμμετάσχουν; Το δείγμα των τμημάτων που συμμετέχουν στην Έρευνα επιλέγεται από τον οργανισμό Statistics Canada, από το σύνολο των επιλέξιμων τμημάτων, με τη χρήση ειδικού λογισμικού. Μπορούν κάποιοι μαθητές/τριες να εξαιρεθούν από την εξέταση; Υπάρχει η δυνατότητα εξαίρεσης ενός πολύ μικρού αριθμού μαθητών/τριών, μόνο σε περιπτώσεις όπου οι μαθητές/τριες αποδεδειγμένα δεν είναι σε θέση να συμμετέχουν στην αξιολόγηση (για παράδειγμα, λόγω κάποιας αναπηρίας). Η δυνατότητα εξαίρεσης των περιπτώσεων αυτών θα εξετάζεται σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015. Χρειάζεται κάποιου είδους προετοιμασία για την εξέταση; Η εξέταση δεν απαιτεί προετοιμασία σε σχέση με την εκμάθηση συγκεκριμένης ύλης του Αναλυτικού Προγράμματος. Ωστόσο, καλό είναι οι μαθητές/τριες που θα συμμετέχουν στην αξιολόγηση να έρθουν σε επαφή με δείγματα του αποδεσμευμένου υλικού από προηγούμενες έρευνες TIMSS, ώστε να εξοικειωθούν με τη μορφή και τον τύπο των ασκήσεων που θα κληθούν να απαντήσουν. Τα εξεταστικά δοκίμια του Προγράμματος TIMSS είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό; Δείγματα αποδεσμευμένου υλικού, στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, είναι διαθέσιμα στις ιστοσελίδες: http://www.pi.ac.cy/keea/timss2015 και http://www.timssandpirls.bc.edu, αντίστοιχα. Τι θα πρέπει να προσέξουν οι μαθητές/τριες που θα συμμετέχουν στην αξιολόγηση TIMSS; Οι μαθητές/τριες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την εξέταση με σοβαρότητα και να πιστέψουν ότι έχουν τις δυνατότητες, για να πετύχουν καλές επιδόσεις. Σημαντικό, επίσης, είναι να συνειδητοποιήσουν ότι η εξέταση δεν απαιτεί οποιασδήποτε μορφής απομνημόνευση συγκεκριμένης ύλης του Αναλυτικού Προγράμματος αλλά, αντίθετα, όλες οι πληροφορίες που θα χρειαστούν για την επίλυση μιας άσκησης θα τους δίνονται από το ίδιο το δοκίμιο. Κατά συνέπεια, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι η προσεκτική και κριτική ανάγνωση των πληροφοριών και των ζητουμένων της κάθε άσκησης. Ποιος είναι ο ρόλος του Σχολικού Συντονιστή; Ο Σχολικός Συντονιστής έχει ως κύριο ρόλο τον συντονισμό της Έρευνας TIMSS στο επίπεδο της σχολικής μονάδας και τη συστηματική επικοινωνία με το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015, στο οποίο θα καλείται κατά 3

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 καιρούς να υποβάλλει συγκεκριμένα στοιχεία που ζητούνται από τον IEA. Η ομάδα των Σχολικών Συντονιστών θα τύχει ενδελεχούς ενημέρωσης από το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015, αναφορικά με το ρόλο και τα καθήκοντά τους. Επιπλέον, ο Σχολικός Συντονιστής θα έχει στη διάθεσή του Αναλυτικό Οδηγό, με όλες τις διαδικασίες και απαιτήσεις της Έρευνας. Πότε θα πραγματοποιηθεί η Έρευνα TIMSS στην Κύπρο; Η πιλοτική φάση της έρευνας θα πραγματοποιηθεί την περίοδο Μαρτίου- Απριλίου 2014, ενώ η κύρια φάση της έρευνας θα πραγματοποιηθεί την περίοδο Μαρτίου- Απριλίου 2015. H χορήγηση των εργαλείων γίνεται από το προσωπικό του σχολείου; Όχι. Υπεύθυνο για τη χορήγηση των εργαλείων, κατά την ημέρα της εξέτασης, θα είναι προσωπικό που θα οριστεί και θα τύχει εκπαίδευσης από το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015. Το προσωπικό του σχολείου εμπλέκεται στην επιτήρηση της εξέτασης. Τι περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την Έρευνα TIMSS; Τα αποτελέσματα της Έρευνας TIMSS περιλαμβάνουν τις επιδόσεις των μαθητών/τριών στα γνωστικά αντικείμενα που εξετάζονται, καθώς και πληροφορίες για τους/τις ίδιους/ίδιες τους/τις μαθητές/τριες, τους εκπαιδευτικούς, τα σχολεία και τους γονείς/κηδεμόνες από κάθε χώρα. Πέρα από την τελική κατάταξη των χωρών, τα αποτελέσματα δίνουν τη δυνατότητα συγκρίσεων ανάμεσα στις χώρες που συμμετέχουν, ως προς τις επιδόσεις των μαθητών/τριών τους στην Έρευνα TIMSS και ως προς το μαθησιακό τους περιβάλλον. Διαμορφώνονται, επίσης, δείκτες με τους οποίους μπορούν να τύχουν παρακολούθησης, μακροχρόνια, οι τάσεις στα διάφορα εκπαιδευτικά συστήματα. Πώς διορθώνονται τα δοκίμια; Τα δοκίμια διορθώνονται από ειδική ομάδα διορθωτών, οι οποίοι ορίζονται και εκπαιδεύονται από το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015, στη βάση οδηγιών και προδιαγραφών που θέτει ο IEA. Από ποιους γίνεται η ανάλυση των αποτελεσμάτων; Η ανάλυση και ανακοίνωση των αποτελεσμάτων γίνεται από τον IEA. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κάθε χώρα μπορεί να προχωρήσει σε περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων, ανάλογα με τα επιμέρους θέματα τα οποία επιθυμεί να εξετάσει. Τα αποτελέσματα της Έρευνας δίνονται στη δημοσιότητα; Ναι. Μετά από κάθε τετραετή κύκλο της Έρευνας, δημοσιεύονται εκθέσεις που περιλαμβάνουν τα δεδομένα από όλες τις συμμετέχουσες χώρες, νοουμένου ότι ο αριθμός των σχολείων και μαθητών/τριών που συμμετέχουν από την κάθε χώρα ανταποκρίνονται στις ελάχιστες προδιαγραφές που θέτει ο IEA. Τα αποτελέσματα της εξέτασης κοινοποιούνται στους μαθητές/τριες; Όχι. Τα αποτελέσματα δεν κοινοποιούνται στους μαθητές/τριες και κατά συνέπεια δεν πληροφορούνται για το πόσο καλή ήταν η επίδοσή τους στην εξέταση. 4

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 Τα αποτελέσματα για το κάθε σχολείο δίνονται στη δημοσιότητα; Όχι. Τα αποτελέσματα που δίνονται στη δημοσιότητα δεν αφορούν στο επίπεδο των σχολικών μονάδων, αφού στόχος δεν είναι η κατάταξη των σχολείων σε κάθε χώρα. Πώς αξιοποιούνται τα αποτελέσματα της Έρευνας TIMSS; Τα αποτελέσματα της Έρευνας τίθενται στη διάθεση των εκπαιδευτικών αρχών των χωρών που συμμετέχουν σε αυτή. Οι συμμετέχουσες χώρες έχουν τον τελικό λόγο σε ό,τι αφορά το πώς θα αξιοποιήσουν τα συγκεκριμένα αποτελέσματα και αν θα υιοθετήσουν συστάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής ή καλές πρακτικές από πετυχημένα εκπαιδευτικά συστήματα. Πώς γίνεται η κατάταξη των χωρών που συμμετέχουν στην Έρευνα TIMSS; Η κατάταξη των χωρών γίνεται στη βάση του μέσου όρου της επίδοσης κάθε χώρας, ξεχωριστά για κάθε γνωστικό αντικείμενο που εξετάζεται. Η Έρευνα TIMSS καθορίζει στις συμμετέχουσες χώρες συγκεκριμένες εκπαιδευτικές πολιτικές ή τρόπους διοίκησης των σχολείων; Η Έρευνα TIMSS δεν επιβάλλει συγκεκριμένες πολιτικές. Με βάση τα αποτελέσματα του κάθε κύκλου προβαίνει σε συστάσεις, οι οποίες μπορεί να αναφέρονται σε κάποιες θεματικές ενότητες που ενδιαφέρουν όλες τις συμμετέχουσες χώρες ή σε θέματα πολιτικής για συγκεκριμένες χώρες. Η υιοθέτηση των πολιτικών ή δράσεων που προτείνονται, εναπόκειται στις εκπαιδευτικές αρχές της κάθε χώρας. Στην περίπτωση της συμμετοχής της Κύπρου στην TIMSS 2015, έχει ήδη συσταθεί ομάδα ακαδημαϊκών που λειτουργεί συμβουλευτικά στο Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015. Υπάρχουν συγκεκριμένα παραδείγματα χωρών που αποκόμισαν οφέλη για το εκπαιδευτικό τους σύστημα, λόγω της συμμετοχής τους στην έρευνα TIMSS; Ναι. Αρκετές χώρες προχώρησαν σε μεταρρυθμίσεις των εκπαιδευτικών τους συστημάτων και στην υιοθέτηση πετυχημένων πρακτικών άλλων χωρών, μετά τη συμμετοχή τους στην Έρευνα TIMSS. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων χωρών παρουσιάζονται σε εκδόσεις του Διεθνούς Κέντρου Σπουδών TIMSS & PIRLS και του Lynch School of Education, Boston College, π.χ. η TIMSS 2011 Encyclopedia- Education Policy and Curriculum in Mathematics and Science, οι οποίες είναι διαθέσιμες από την ιστοσελίδα http://www.timssandpirls.bc.edu. Υπάρχουν διαθέσιμες εκδόσεις που αναφέρονται σε αποτελέσματα ή άλλες παραμέτρους της Έρευνας TIMSS; Ναι. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία εκδόσεων από προηγούμενους κύκλους της Έρευνας TIMSS, οι οποίες περιλαμβάνουν, εκτός από τα αποτελέσματα, τεχνικές εκθέσεις, συστάσεις εκπαιδευτικής πολιτικής, μελέτες περιπτώσεων χωρών κ.ά. Oι εκδόσεις αυτές είναι διαθέσιμες σε ηλεκτρονική μορφή, από τις ιστοσελίδες http://www.timssandpirls.bc.edu και http://www.iea.nl. 5

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ TIMSS 2015 Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες για την Έρευνα TIMSS; Οι ιστοσελίδες http://www.pi.ac.cy/keea/timss2015, http://www.timssandpirls.bc.edu http://www.iea.nl προσφέρουν αναλυτικές πληροφορίες για την Έρευνα TIMSS. και Χρειάζομαι περισσότερες πληροφορίες ή στήριξη για τη συμμετοχή του σχολείου μου στην Έρευνα TIMSS 2015. Με ποιους μπορώ να επικοινωνώ; Μπορείτε να επικοινωνείτε με το Εθνικό Κέντρο TIMSS 2015 στα τηλέφωνα 22 402 456/458 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση timss2015@cyearn.pi.ac.cy 6