Αρχαϊκή εποχή 1 Πότε; 750 480 Π.Χ
Τι εποχή είναι; 2 Εποχή προετοιμασίας και απαρχών : Οικονομικής Πολιτικής Πολιτιστικής εξέλιξης
Πώς αντιμετωπίστηκε η κρίση του ομηρικού κόσμου στα μέσα του 8 ου αι π.χ. ; Στο πλαίσιο των οργανωμένων πόλεων κρατών Με την ίδρυση αποικιών β ελληνικός αποικισμός 3
Τι ήταν τελικά ο 7 ος και 6 ος αι. ; 4 Εποχή πνευματικών αναζητήσεων και διαμόρφωσης του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Τελείωσε με τους αγώνες των Ελλήνων εναντίον των «βαρβάρων».
Ποια ήταν η σημασία αυτών των αγώνων; 5 Οι Έλληνες εξήλθαν νικητές. Ενίσχυσαν την εθνική τους συνείδηση Επικύρωσαν την αποτελεσματικότητα της οργάνωσης του θεσμού της πόλης κράτους
Πόλη κράτος 6 Ορισμός : Η οργάνωση και κυριαρχία σε συγκεκριμένο χώρο που αντιστοιχεί στα όρια μιας πόλης ή μιας ευρύτερης περιοχής μαζί με την πόλη ΚΑΙ η συγκρότηση εξουσίας για την αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων
Πόλη κράτος Συστατικά στοιχεία: 1. Γεωγραφική άποψη πόλη ή άστυ =ένας χώρος, κέντρο άσκησης εξουσίας τειχισμένος ΚΑΙ Ύπαιθρος χώρα : μια ευρύτερη περιοχή γύρω από αυτόν= καλλιεργήσιμη, με διάσπαρτους οικισμούς (κώμες) 7
Μια πόλη κράτος :Η αρχαία Σμύρνη 8
Πόλη κράτος Συστατικά στοιχεία 2. Οργανωτική άποψη Πολίτες =κάτοικοι που συμμετείχαν στη διαχείριση των κοινών και έπαιρναν μέρος στις αποφάσεις. Πολίτευμα = ο τρόπος άσκησης της εξουσίας με ή χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών Ελευθερία, αυτονομία, αυτάρκεια =οι 3 βασικές επιδιώξεις πολιτών και προϋποθέσεις ύπαρξης της πόλης κράτους 9
Οι προϋποθέσεις ύπαρξης της πόλης κράτους Ελευθερία δηλαδή οι πολίτες αγωνίζονταν για την ανεξαρτησία της πόλης Αυτονομία δηλαδή οι πολίτες συνέβαλαν στην διακυβέρνηση της πόλης με νόμους που οι ίδιοι είχαν θεσπίσει Αυτάρκεια δηλαδή οι πολίτες συμμετείχαν στην παραγωγή, εργάζονταν για να καλύψουν τις ανάγκες τους και να ενισχύσουν την οικονομική αυτάρκεια της πόλης. 10
Σημασία του θεσμού της πόλης-κράτους Αποτέλεσε την γενεσιουργό δύναμη των επιτευγμάτων και της πολιτισμικής πορείας των Ελλήνων (δημοκρατία, δραματική ποίηση, θέατρο, φιλοσοφία, ρητορική, πολεοδομία ) Η ιδέα της ελευθερίας προβάλλεται μέσα από την αντιμετώπιση των κοινών προβλημάτων και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων. Απέκτησαν υπόσταση κι έγιναν πραγματικότητα οι έννοιες του «πολίτη» και της «πολιτικής» Αλλά. 11
Αρνητικά. Οδήγησε σε μια μορφή πατριωτισμού με έντονο τοπικιστικό πνεύμα που κάποια στιγμή λειτούργησε αρνητικά. Δηλαδή 1. Εμφύλιες συγκρούσεις και ανταγωνισμοί 2. Η απουσία ενιαίου κράτους 12
Πού; Πού και πότε σχηματίστηκαν οι πρώτες ελληνικές πόλεις κράτη; Στα παράλια της Μ. Ασίας Πότε; Στη διάρκεια του πρώτου αποικισμού (11 ος 9 ος αι) 13
Και στον Ελλαδικό χώρο; α) τμήματα διαφορετικών φύλων ανεξαρτητοποιήθηκαν και αυτονομήθηκαν β) κοινότητες ενώθηκαν μεταξύ τους (συνοικισμός) 14 ή ή γ) ομάδες από χωριά αποσπάστηκαν και συγκρότησαν δική τους ενιαία διοίκηση (συνοικισμός)
Πώς δημιουργήθηκε η κρίση του ομηρικού κόσμου; Πληθυσμιακή αύξηση αλλά και οικονομική κρίση που οφείλονταν σε: Περιορισμένες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης Περιορισμένα μέσα εκμετάλλευσης Συγκέντρωση γης σε λίγους Απουσία εργασιακής ειδίκευσης Έλλειψη άλλων πόρων πέρα από την εκμετάλλευση γης 15
Πώς περιορίστηκε η βασιλική εξουσία; Αύξηση δύναμης ευγενών, που η δύναμη τους οφείλεται στην κατοχή γης σε συνδυασμό με την 16 Έλλειψη οργανωμένου στρατού
Ευγενείς Αγαθοί, άριστοι, ευπατρίδες, εσθλοί κλπ. 17 Ασχολούνται με τη σωματική άσκηση και την καλλιέργεια του πνεύματος Τρέφουν άλογα και βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα (ιππείς)
Μικροί και μεσαίοι καλλιεργητές Πλήθος, κακοί, όχλος κλπ 18 Ασχολήθηκαν στη συνέχεια με την βιοτεχνία, το εμπόριο και τη ναυτιλία και πλούτισαν Δεν εξισώθηκαν όμως εξαρχής πολιτικα με τους ευγενείς
Ο θεσμός της δουλείας Συνδέεται με την αντίληψη ότι ο πολίτης πρέπει να είναι απαλλαγμένος από τις εργασίες για να ασχολείται με τα κοινά. Οι δούλοι αυξήθηκαν λόγω των χρεών (Αθήνα, αρχές 6 ου αι.) και κατακτητικών πολέμων (Σπάρτη) 19
Πώς αντιμετωπίστηκε η κρίση; 20 Ανάπτυξη βιοτεχνίας και εμπορίου(αθήνα) Κατακτητικοί πόλεμοι(σπάρτη, Άργος) Ίδρυση αποικιών (Κόρινθος, Μέγαρα, Μίλητος, Χαλκίδα)
Ποιοι παρέμειναν στην φυλετική οργάνωση; 21 Αρκάδες, Αιτωλοί, Ακαρνάνες, Ηπειρώτες, Μακεδόνες κ.ά. Λόγω απομόνωσης και έλλειψης επαφών με άλλους Έλληνες.
Περιοχές β ελληνικού αποικισμού 22
O δεύτερος ελληνικός αποικισμός Τι είναι; Η Αναγκαστική μετακίνηση, η εγκατάσταση σε άλλη περιοχή και η δημιουργία νέας πόλης. Πότε ; 8 ος 6 ος αι. 23
Γιατί διαφέρει από τον α αποικισμό (11 ος 9 ος αι.) ; 24 Διότι ο β αποικισμός ήταν επιχείρηση οργανωμένη εξ ολοκλήρου από την μητέρα πόλη (μητρόπολη)
Χαρακτηριστικά αποικιών 25 Ήταν νέες πόλεις κράτη αυτόνομες και αυτάρκεις Οι δεσμοί τους με την μητρόπολη ήταν χαλαροί. Ή και ανύπαρκτοι ή οι σχέσεις εχθρικές(σπάνια).
Αίτια αποικισμού: Η στενοχωρία (λόγω αύξησης πληθυσμού και περιορισμένων καλλιεργήσιμων εκτάσεων γης) Η έλλειψη πρώτων υλών (μετάλλων) Η αναζήτηση νέων αγορών για την προμήθεια και την πώληση αγαθών Οι εσωτερικές πολιτικές κρίσεις Οι γνώσεις θαλάσσιων δρόμων και περιοχών εγκατάστασης Ο ριψοκίνδυνος χαρακτήρας των Ελλήνων (Οδύσσεια) 26
Οι συνέπειες του αποικισμού Γενικά: Επανασύνδεση Ελλήνων με τη Μεσόγειο Περιορισμός της εμπορικής δραστηριότητας των Φοινίκων 27
Οι συνέπειες στον πολιτιστικό τομέα Ο Έλληνες μετέφεραν στις νέες πατρίδες τους όλα τα στοιχεία του πολιτισμού τους (θρησκευτικές πεποιθήσεις, πολικές πρακτικές. Αισθητικές αντιλήψεις, τρόπο ζωής). Οι αποικίες εξελίχθηκαν σε χώρους πειραματισμού για τον Ελληνισμό. Ανταλλαγή πολιτισμικών στοιχείων με τους γηγενείς πληθυσμούς (π.χ. διάδοση του χαλκιδικού αλφαβήτου στους ιταλικούς λαούς και μετεξέλιξη του σε λατινικό αλφάβητο) 28
Οι συνέπειες στον οικονομικό τομέα. 29 Η οικονομική κρίση κρίση αντιμετωπίστηκε έξω από τα όρια των πόλεων κρατών. Ανάπτυξη του δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα οικονομίας. Το εμπόριο απέκτησε χαρακτήρα εμπορευματοχρηματικό με την κοπή και χρήση νομίσματος Το νόμισμα γίνεται το κύριο μέσο συναλλαγής. Δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία πολιτών που πλούτισαν και διεκδίκησαν μερίδιο στην εξουσία. Ανάπτυξη του θεσμού της δουλείας (αργυρώνητοι δούλοι- =αγορασμένοι) Οι αργυρώνητοι δούλοι παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης
30 Αργυρό νόμισμα της Αίγινας με παράσταση χελώνας (600 π.χ.). Νόμισμα της Εφέσου από ήλεκτρο (=κράμα χρυσού και αργύρου)με παράσταση ελαφιού (600 π.χ.). (Αθήνα, Νομισματικό Μουσείο)
Ποιες αλλαγές προκάλεσαν στην κοινωνία οι οικονομικές μεταβολές; 31 Όπως είπαμε, δημιουργήθηκε μια νέα κατηγορία πολιτών που πλούτισε και διεκδίκησε μερίδιο Η αριστοκρατική κοινωνία περνάει κρίση Η δουλεία αναπτύχθηκε λόγω της ανάγκης για περισσότερα φτηνά εργατικά χέρια Τέλος παρουσίασης