Ο Επιχειρηματίας και η Επιχειρηματικότητα

Transcript

1 Διοίκηση ΜΜΕ και Επιχειρηματικότητα Διάλεξη 1 η ( ) Ο Επιχειρηματίας και η Επιχειρηματικότητα Δρ. Αλέξανδρος Αποστολάκης aapostolakis@staff.teicrete.gr Τηλ.: E-class μαθήματος:

2 Οι Απαραίτητες Συστάσεις Αλέξανδρος Αποστολάκης Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων : : aapostolakis@staff.teicrete.gr : Τρίτη, e-class:

3 Μικρές επιχειρήσεις Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια επιχείρηση θεωρείται μικρή: Εάν απασχολεί λιγότερους από 50 υπαλλήλους και Εάν οι ετήσιες πωλήσεις της δεν υπερβαίνουν τα 10 εκατομμύρια.

4 Επιχειρηματικότητα: Εισαγωγή Υπάρχουν Πολλοί Ορισμοί για την Επιχειρηματικότητα "Η επιχειρηματικότητα είναι εξ ορισμού η δημιουργία νέων οργανισμών." (Vesper) "Η αναζήτηση ευκαιριών χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πόροι που σήμερα έχει κάποιος υπό τον έλεγχό του." (Timmons) "Η επιχειρηματικότητα είναι μια νοοτροπία ή ένας τρόπος σκέψης." (Allen)

5 Ορισμοί της Επιχειρηματικότητας "Η επιχειρηματικότητα, με βάση τον αυστηρό ορισμό της, αφορά τη δημιουργία μιας νέας οικονομικής οντότητας με επίκεντρο ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία ή, στη χειρότερη περίπτωση, ενός που διαφέρει σημαντικά από τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που προσφέρονται αλλού στην αγορά."

6 Περί επιχειρηματικότητας Η επιχειρηματικότητα «Είναι μια διαδικασία δημιουργίας ή σύλληψης μιας ευκαιρίας και η επιδίωξη εκμετάλλευσής της, ανεξάρτητα από τον έλεγχο ή την κατοχή των μέσων υλοποίησής της». «Είναι μια διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο ανακαλύπτει, αξιολογεί και αξιοποιεί τις ευκαιρίες δημιουργίας μελλοντικών αγαθών και υπηρεσιών».

7

8 Περιπτώσεις Επιχειρηματιών

9 Προσεγγίσεις της Επιχειρηματικότητας

10 Η Οικονομική Προσέγγιση

11 3 Προσεγγίσεις της Επιχειρηματικότητας Οικονομικές θεωρίες Ο ρόλος του επιχειρηματία στην οικονομική ανάπτυξη. Η προσέγγιση των ψυχολογικών γνωρισμάτων Χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του επιχειρηματία. Προσεγγίσεις συμπεριφοράς και κοινωνικών χαρακτηριστικών Επίδραση του κοινωνικού περιβάλλοντος.

12 Οικονομικές θεωρίες Kirzner Ο επιχειρηματίας είναι κάποιος που βρίσκεται σε επιφυλακή για να εντοπίσει επικερδείς ευκαιρίες συναλλαγής. Δρα ως μεσάζων που διευκολύνει τη συναλλαγή. Διαθέτει πρόσθετη γνώση που του επιτρέπει να αναγνωρίζει και να εκμεταλλεύεται μια ευκαιρία, κάτι που μπορεί να αποτελεί μια δημιουργική ανακάλυψη.

13 Συνέπειες των απόψεων του Kirzner Οποιοσδήποτε μπορεί να είναι επιχειρηματίας. Δεν υπάρχουν όρια στην αντίληψη, αυτό που έχει σημασία είναι ο εντοπισμός της ευκαιρίας. Μια ανταγωνιστική απειλή μπορεί να αναδυθεί από οπουδήποτε και οι «εκτός των τειχών» ίσως να είναι πιο γρήγοροι στην αναγνώριση των ευκαιριών. Ευκαιρίες εμφανίζονται σε κάθε επίπεδο, μια επιτυχημένη οικονομία χρειάζεται πολλούς επιχειρηματίες.

14 Οικονομικές θεωρίες Schumpeter Ο επιχειρηματίας είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος που φέρνει την αλλαγή. Είναι καινοτόμος αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να ιδρύσει μια νέα, καινοτόμο, μικρή επιχείρηση. Ασχολείται με την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και διαδικασιών (όχι με την προσαρμογή όπως στον Kirzner) με τη δημιουργία και λειτουργία τους σε μεγάλη κλίμακα

15 Schumpeter Επιχειρηματίες Είναι οι δημιουργοί της αλλαγής, επιφέρουν την αλλαγή (ο Kirzner δεν εξηγεί από που προέρχεται η αλλαγή στην οικονομία, αλλά την θεωρεί δεδομένη). Έχουν ένα «όραμα», την ανάγκη να αγωνιστούν για να αποδείξουν ποιοι είναι, τη χαρά της δημιουργίας και της διεκπεραίωσης.

16 Schumpeter Ο κύκλος της δημιουργικής καταστροφής Σε ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον, ο επιχειρηματίας εκτιμά το κέρδος του νέου προϊόντος ή της διαδικασίας του. Το λανσάρισμα του εγχειρήματος είναι ένα σοκ. Δημιουργεί νέες δυνατότητες οι οποίες απειλούν τα υπάρχοντα προϊόντα. Η επιχειρηματικότητα αυτού του είδους, καταστρέφει καθώς δημιουργεί και δημιουργεί καθώς καταστρέφει. Η επιτυχία του νέου εγχειρήματος ενθαρρύνει τους μιμητές. Υποκινεί την εισαγωγή εκ μέρους άλλων επιχειρηματιών ενός εύρους νέων συμπληρωματικών δραστηριοτήτων.

17 Πηγές ευκαιριών σύμφωνα με τον Schumpeter Χρησιμοποίηση μιας νέας τεχνολογίας για την παραγωγή ενός νέου προϊόντος. Χρησιμοποίηση μιας υφιστάμενης τεχνολογίας για την παραγωγή ενός νέου προϊόντος. Χρησιμοποίηση μιας υφιστάμενης τεχνολογίας για την παραγωγή ενός υφιστάμενου προϊόντος, μέσω μιας νέας διαδικασίας. Αναγνώριση μιας νέας πηγής προμήθειας πόρων, η οποία θα οδηγήσει σε αποδοτικότερη παραγωγή. Ανάπτυξη μιας νέας αγοράς για ένα υφιστάμενο προϊόν.

18 Οι πέντε πηγές ευκαιριών 1. Προβλήματα 2. Αλλαγές 3. Ανάπτυξη 4. Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα 5. Τεχνολογικά επιτεύγματα Οι καλύτερες επιχειρηματικές ευκαιρίες συνήθως αφορούν έναν συνδυασμό εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων.

19 Επιπτώσεις της Θεωρίας του Schumpeter Ο Επιχειρηματίας Είναι ένα εξαιρετικό πρόσωπο, που παράγει ριζοσπαστικούς τρόπους σκέψης. Μπορεί να έχει δυσκολία να βρει υποστήριξη και χρηματοδότηση, επειδή οι άλλοι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν αυτόν τον νέο τρόπο σκέψης. Παράγει δημιουργική καταστροφή το νέο πλαίσιο κάνει το παλιό να φαίνεται ακατάλληλο.

20 Η Προσέγγιση των Ψυχ/γικών Γνωρισμάτων Εντοπίζει χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ή γνωρίσματα. Οι επιχειρηματίες έχουν έμφυτες ικανότητες που δεν διαθέτουν άλλοι. Υποστηρίζει ότι η προσφορά πιθανών επιχειρηματιών είναι περιορισμένη, συνεπώς υπάρχουν ελάχιστα που θα κερδηθούν από την άμεση παρέμβαση για να ενθαρρυνθεί η επιχειρηματικότητα. Η ιδέα της περιορισμένης προσφοράς πιθανών επιχειρηματιών έχει επικριθεί. Πολλές ειδικές "επιχειρηματικές" ικανότητες και δεξιότητες θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε πετυχημένους μάνατζερ. Τα χαρακτηριστικά μπορούν να είναι επίκτητα ή είναι έμφυτα: Επίκτητα: Ανάγκη για επιτυχία, πηγή ελέγχου, ανάληψη ευθύνης. Έμφυτα: Υψηλή ενέργεια, συναισθηματική σταθερότητα, σύλληψη ιδεών, όραμα, ικανότητα να εμπνέει άλλους.

21 Η προσέγγιση των ψυχολογικών γνωρισμάτων Ιδεατός τύπος Ανάγκη για επιτεύγματα Αυτοπεποίθηση και υψηλός βαθμός εσωτερικού ελέγχου Ανάληψη υπολογίσιμων κινδύνων Ανάγκη αυτονομίας Ανοχή στην ασάφεια

22 Ψυχολογική Προσέγγιση Οι επιχειρηματίες έχουν βασικές ψυχολογικές ιδιότητες ή "γνωρίσματα": Μεγάλη ανάγκη για επιτυχία (McClelland) Υψηλού επιπέδου εσωτερικό έλεγχο Άτομο που αναλαμβάνει κινδύνους έχοντας υπολογίσει το μέγεθός τους Δημιουργικότητα και καινοτομία Ανοχή στην ασάφεια Ανάγκη για αυτονομία Αυτο-αποτελεσματικότητα και ικανότητες λήψης αποφάσεων

23 Επίδραση του Ελέγχου Εσωτερική πηγή ελέγχου Άτομα που πιστεύουν στον εαυτό τους για να ελέγχουν την τύχη τους. Εξωτερική πηγή ελέγχου Άτομα που πιστεύουν ότι η ζωή τους κυριαρχείται από τυχαία γεγονότα που δεν ελέγχουν οι ίδιοι ή κυριαρχούνται από ισχυρά άτομα, δηλαδή η "μοίρα" ελέγχει την τύχη τους. Εσωτερική Πηγή Ελέγχου Οι πετυχημένοι επιχειρηματίες έχουν υψηλότερη εσωτερική πηγή ελέγχου απ' ό,τι οι μη πετυχημένοι επιχειρηματίες (Brockhaus). Οι πετυχημένοι επιχειρηματίες πιστεύουν ότι μπορούν και πρέπει να ελέγχουν την τύχη τους. Οι επιχειρηματίες με εσωτερική πηγή ελέγχου πιθανόν να αναλαμβάνουν μεσαίας βαθμίδας κινδύνους.

24 Κριτικές της Προσέγγισης των Γνωρισμάτων

25 Κοινωνικο συμπεριφορική Προσέγγιση Θεωρίες της κοινωνικής περιθωριοποίησης, άτομα που έχουν μετατεθεί ή ξεριζωθεί Οικογενειακό υπόβαθρο, θέση Εκπαιδευτικό υπόβαθρο Φύλο, γυναικεία επιχείρηση Επιχείρηση εθνικών μειονοτήτων Δίκτυα και πρότυπα ρόλων

26 Το Μοντέλο της Κοινωνικής Περιθωριοποίησης Εκείνοι οι οποίοι αντιλαμβάνονται αναντιστοιχία μεταξύ των προσωπικών τους γνωρισμάτων και του ρόλου που παίζουν στην απασχόληση, θα παρακινηθούν επαρκώς για να αλλάξουν ή να αναδομήσουν τις συνθήκες εργασίας τους. Η αυτοαπασχόληση μπορεί να είναι ο τρόπος για να δημιουργηθεί καλύτερη ταύτιση, π.χ. άτομα που δεν ταιριάζουν σε ένα μεγάλο οργανισμό. Παραδείγματα Πολιτικοί και θρησκευτικοί πρόσφυγες π.χ. αυτοί που αναζητούν άσυλο, Εθνικές μειονότητες μεταναστών, Εργαζόμενοι που απολύθηκαν, Εγχώριες μετακινήσεις: γυναίκες που σταματούν να εργάζονται για να δημιουργήσουν οικογένεια.

27 Προσεγγίσεις συμπεριφοράς & κοινωνικών χαρακτηριστικών Θεωρίες κοινωνικού αντικομφορμισμού, άτομα που μετατοπίζονται ή εκτοπίζονται. Επιχειρηματικές τυπολογίες: χειροτέχνες εναντίον καιροσκόπων επιχειρηματιών. Οικογενειακό υπόβαθρο Εκπαιδευτικό υπόβαθρο

28 Προσεγγίσεις συμπεριφοράς και κοινωνικών χαρακτηριστικών Φύλο, γυναικεία επιχειρηματικότητα Επιχειρηματικότητα εθνοτικών μειονοτήτων Υποδείγματα δικτύων και ρόλων

29 Το υπόδειγμα του κοινωνικού αντικομφορμισμού Αυτοί οι οποίοι αντιλαμβάνονται μια αναντιστοιχία ανάμεσα στα προσωπικά τους χαρακτηριστικά και στην απασχόλησή τους, θα έχουν ένα ισχυρό κίνητρο να αλλάξουν ή να αναδιαρθρώσουν τις συνθήκες της απασχόλησής τους. Η αυτο-απασχόληση ίσως να οδηγήσει σε μία καλύτερη αντιστοιχία, π.χ. για άτομα τα οποία δυσκολεύονται να λειτουργήσουν στα πλαίσια ενός μεγάλου οργανισμού.