ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΥΛΙΚΟΥ ΗΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 1 (ΘΕΩΡΙΑ) - ΕΙΣΑΓΩΓΗ Επεξεργαστής (CPU) : (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο, πυρήνες) Windows XP : (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο) : Πηγαίνουμε Έναρξη / Πίνακας Ελέγχου (Αλλάζουμε σε Κλασική Προβολή) και επιλέγουμε Σύστημα. Οι πληροφορίες βρίσκονται στην καρτέλα Γενικά (πυρήνες) : Πατάμε CTRL-ALT-DEL και επιλέγουμε Διαχείριση Εργασιών. Οι πληροφορίες βρίσκονται στην καρτέλα Eπιδόσεις Linux (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο, πυρήνες): Εκτελούμε την γραφική εφαρμογή sysinfo. Επιλέγουμε από αριστερά CPU (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο, πυρήνες): Εκτελούμε την γραφική εφαρμογή lshw-gtk. Κάνουμε διπλό κλικ στα Desktop Computer / Motherboard / CPU. (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο, πυρήνες): Aπό την γραμμή εντολών εκτελούμε linuxinfo Μνήμη (RAM) : (μέγεθος, τύπος) Windows XP : (μέγεθος) Βρίσκονται μαζί με τις πληροφορίες Επεξεργαστή. BIOS : (μέγεθος, τύπος) Εμφανίζονται κατά την εκκίνηση LINUX : (μέγεθος) Εκτελούμε την γραφική εφαρμογή sysinfo. Επιλέγουμε από αριστερά Memory (ταχύτητα, εταιρία, μοντέλο, πυρήνες): Εκτελούμε την γραφική εφαρμογή lshw-gtk. Κάνουμε διπλό κλικ στα Desktop Computer / Motherboard / Memory. Aπό την γραμμή εντολών εκτελούμε free ή htop ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Έκδοση ΛΣ Windows XP : Βρίσκονται μαζί με τις πληροφορίες Επεξεργαστή. Π.χ. Windows XP Professional Service Pack 3 LINUX : Εκτελούμε την γραφική εφαρμογή sysinfo. Επιλέγουμε από αριστερά System Από την γραμμή εντολών εκτελούμε lsb_release -a
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 1 - ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Συμπληρώστε τις παρακάτω πληροφορίες για τον υπολογιστή στον οποίο βρίσκεστε. Προσπαθήστε να πάρετε πληροφορίες μέσω BIOS και μέσα από το περιβάλλον των ΛΣ Windows και Linux. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΥΛΙΚΟΥ ΗΥ Επεξεργαστής (CPU) BIOS Windows Linux εταιρεία μοντέλο ταχύτητα πυρήνες Μνήμη (RAM) BIOS Windows Linux τύπος μέγεθος ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Λειτουργικό Σύστημα Ονομασία/Διανομή Έκδοση Επιπλέον Πληροφορίες Windows Linux
(Άσκηση για το σπίτι) 2. Συμπληρώστε ομοίως για τον προσωπικό σας υπολογιστή. Προσπαθήστε να πάρετε πληροφορίες μέσω BIOS και μέσα από το περιβάλλον των ΛΣ Windows και Linux. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΥΛΙΚΟΥ ΗΥ Επεξεργαστής (CPU) BIOS Windows Linux εταιρεία μοντέλο ταχύτητα πυρήνες Μνήμη (RAM) BIOS Windows Linux τύπος μέγεθος ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Λειτουργικό Σύστημα Ονομασία/Διανομή Έκδοση Επιπλέον Πληροφορίες Windows Linux
ΛEITOYΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 2 - ΓΡΑΦΙΚA ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝTA Κάντε τις παρακάτω τυπικές ενέργειες σε γραφικά περιβάλλοντα λειτουργικού συστήματος Windows : Τυπικό περιβάλλον Windows XP Linux : KDE, GNOME, XFCE, LXDE, Fluxbox WINDOWS XP 1. Συνδεθείτε στα Windows XP 2. Δημιουργία αρχείου a) Ανοίξτε έναν επεξεργαστή κειμένου (π.χ. openoffice) b) Γράψτε το κείμενο Δοκιμή c) Αποθηκεύστε στον φάκελο του μαθήματός σας (π.χ. mathimata/leitourgika) με όνομα test1 3. Μετονομασία αρχείου σε γραφικό περιβάλλον Windows XP a) Ανοίγουμε έναν γραφικό περιηγητή αρχείων b) Βρίσκουμε το αρχείο που μόλις δημιουργήσαμε και το μετονομάζουμε το σε test2.odt LINUX 1. Μετονομασία αντιγραφή και διαγραφή αρχείου σε γραφικά περιβάλλοντα Linux Gnome, KDE, XFCE, LXDE, Fluxbox a) Gnome Στην Οθόνη Εισόδου του Linux επιλέγουμε Συνεδρία και στην συνέχεια Gnome και συνδεόμαστε Από το γραφικό περιβάλλον Gnome του Linux εκκινούμε έναν περιηγητή αρχείων Βρίσκουμε το αρχείο test2.odt και το μετονομάζουμε σε test3.odt Βρείτε από τα μενού και εκτελέστε την εφαρμογή openoffice έναν περιηγητή ιστοσελίδων μία εφαρμογή που να ανοίγει εικόνες μία εφαρμογή που να παίζει video ή μουσική Αποσυνδεόμαστε από το Gnome b) KDE Στην Οθόνη Εισόδου του Linux επιλέγουμε Συνεδρία και στην συνέχεια KDE και συνδεόμαστε Εκκινούμε έναν περιηγητή αρχείων Βρίσκουμε το αρχείο test3.odt και το αντιγράφουμε ως test4.odt Βρείτε από τα μενού και εκτελέστε την εφαρμογή openoffice έναν περιηγητή ιστοσελίδων μία εφαρμογή που να ανοίγει εικόνες μία εφαρμογή που να παίζει video ή μουσική Αποσυνδεόμαστε από το KDE
c) XFCE Συνδεόμαστε στο περιβάλλον XFCE Βρίσκουμε το αρχείο test4.odt και το μετονομάζουμε σε test5.odt Διαγράφουμε το αρχείο test3.odt Βρείτε από τα μενού και εκτελέστε τις εφαρμογές που βρήκατε και στα άλλα Γραφικά περιβάλλοντα Αποσυνδεόμαστε από το Xfce d) LXDE Συνδεόμαστε στο περιβάλλον LXDE Βρίσκουμε το αρχείο test5.odt και το αντιγράφουμε σε test6.odt Διαγράφουμε το αρχείο test5.odt Βρείτε από τα μενού και εκτελέστε τις εφαρμογές που βρήκατε και στα άλλα Γραφικά περιβάλλοντα Αποσυνδεόμαστε από το LXDE e) Fluxbox Βρείτε από τα μενού και εκτελέστε τις εφαρμογές που βρήκατε και στα άλλα Γραφικά περιβάλλοντα O Περιηγητής Αρχείων συνήθως είναι ένα εικονίδιο σαν με Σπιτάκι ή με Υπολογιστή και έχει όνομα το όνομα χρήστη που έχετε ή Υπολογιστής ή Αρχικός Κατάλογος ή Διαχειριστής Αρχείων ή Σύστημα Αρχείων κτλ Η Αποσύνδεση γίνεται από το μενού της Έναρξης (ή Σύστημα) επιλέγoντας Αποσύνδεση ή Logout Εφαρμογές επεξεργασίας κειμένου (π.χ. openoffice) υπάρχουν στο μενού Γραφείο Περιηγητές ιστοσελίδων υπάρχουν στο μενού Διαδίκτυο ή Δίκτυο (ο Firefox μόνο για το debian έχει όνομα iceweasel) Εφαρμογές εικόνων υπάρχουν στο μενού Γραφικά Εφαρμογές για video ή μουσική υπάρχουν στο μενού Ήχος και video
ΛEITOYΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 3 Διεργασίες WINDOWS XP 1. Εκκινούμε τον περιηγητή ιστοσελίδων Firefox 2. Πηγαίνουμε Έναρξη / Προγράμματα / Βοηθήματα και εκκινούμε επίσης τον απλό κειμενογράφο Σημειωματάριο 3. Πατάμε CTRL-ALT-DEL και επιλέγουμε Διαχείριση Εργασιών 4. Πηγαίνουμε στην καρτέλα Εφαρμογές. Θα πρέπει να εμφανίζονται 2 (Firefox και Σημειωματάριο) με κατάσταση Σε Λειτουργία. Αν η εφαρμογή είχε κολλήσει θα εμφανιζόταν κατάσταση Δεν Αποκρίνεται. 5. Πατάμε δεξί κλικ πάνω στην εφαρμογή Firefox και επιλέγουμε Μετάβαση στην Διεργασία. Σημειώστε το όνομά της διεργασίας. 6. Επιστρέφουμε πάλι στην καρτέλα Εφαρμογές. Πατάμε δεξί κλικ πάνω στην εφαρμογή Σημειωματάριο και επιλέγουμε Μετάβαση στην Διεργασία. Σημειώστε το όνομά της διεργασίας. 7. Επιστρέφουμε πάλι στην καρτέλα Εφαρμογές. Πατάμε δεξί κλικ πάνω στην εφαρμογή Firefox και επιλέγουμε Τέλος Εργασίας. Η εφαρμογή θα τερματιστεί. 8. Πατάμε δεξί κλικ πάνω στην εφαρμογή Σημειωματάριο και επιλέγουμε Τέλος Εργασίας. Η εφαρμογή θα τερματιστεί. 9. Εκτελούμε πάλι τα βήματα 1-2 για να εκκινήσουμε Firefox και Σημειωματάριο 10.Πηγαίνουμε στην Διαχείριση Διεργασιών και επιλέγουμε την καρτέλα Διεργασίες 11.Από το μενού Προβολή / Επιλογή Στηλών επιλέγουμε να εμφανίζεται η στήλη Αναγνωριστικό Διεργασίας (PID Process Identity). Εμφανίστηκε μια νέα στήλη με τίτλο PID. Είναι ένας Αύξοντας Αριθμός. Όσο μικρότερος είναι τόσο νωρίτερα ξεκίνησε η διεργασία αυτή από το ΛΣ. 12.Κάνουμε κλικ στο πεδίο PID ώστε να μας δείχνει την λίστα των διεργασιών ταξινομημένη με βάση το όνομα της διεργασίας. Συνήθως η ταξινόμηση γίνεται από το μικρότερο στο μεγαλύτερο. Κάνουμε κλικ ξανά ώστε να γίνει αντίστροφα από το μεγαλύτερο στο μικρότερο. 13.Οι διεργασίες του Firefox και του Σημειωματάριου θα πρέπει να έχουν μεγάλο αριθμό PID γιατί εκτελέστηκαν αργότερα από τις άλλες. Σημειώστε τον αριθμό τους. Firefox. Σημειωματάριο. 14.Οι αριθμοί Διεργασίας PID ξεκινάνε από το 1. Η Διεργασία Διαδικασία Αδράνειας δεν είναι πραγματική Διεργασία. Γι' αυτό και έχει PID 0. Μας δείχνει μόνο πόσο CPU δεν χρησιμοποιούμε. Σημειώστε πόσο % αδρανεί η CPU 15. Βρείτε την Διεργασία με τον μικρότερο Αριθμό PID που εκτελείται ακόμα. Όνομα Εικόνας : PID : Γιατί δεν βλέπουμε κάποιους αριθμούς Διεργασίας;
16. Βρείτε τις 3 Διεργασίας με τον μεγαλύτερο Αριθμό PID. Όνομα Διεργασίας : PID : Όνομα Διεργασίας : PID : Όνομα Διεργασίας : PID : 17. Βρείτε τις 3 Διεργασίας που χρησιμοποιούν την περισσότερη Μνήμη RAM Όνομα Διεργασίας : Μνήμη : Όνομα Διεργασίας : Μνήμη : Όνομα Διεργασίας : Μνήμη : 18. Βρείτε τις 3 Διεργασίας που χρησιμοποιούν περισσότερο τον επεξεργαστή Θεωρητικά εάν κάποια διεργασία έχει κολλήσει θα είναι στην πρώτη θέση με χρήση πάνω από 80%. Σε κανονική λειτουργία η χρήση είναι 0-10%. Όνομα Διεργασίας : CPU : Όνομα Διεργασίας : CPU : Όνομα Διεργασίας : CPU : 19.Κάνουμε κλικ στο πεδίο Όνομα Εικόνας ώστε να μας δείχνει την λίστα των διεργασιών ταξινομημένη με βάση το όνομα της διεργασίας. 20.Βρίσκουμε τις διεργασίες που σημειώσαμε στα βήματα 5-6. Κάνουμε δεξί κλικ πάνω τους και επιλέγουμε Τέλος Δέντρου Διεργασιών. Διαβάστε προσεκτικά το μήνυμα προειδοποίησης. 21.Κάντε Δεξί κλικ πάνω στην Διεργασία explorer.exe και επιλέξτε Τέλος Δέντρου Διεργασιών. Απ' ότι καταλάβατε η διεργασία αυτή είναι η κεντρική διεργασία για την Επικοινωνία του ΛΣ Windows XP με τον χρήστη. Μεταξύ άλλων εμφανίζει Επιφάνεια Εργασίας, Εικονίδια και (αν κάνετε κλικ στον εικονίδιο Ο Υπολογιστής μου) τα Αρχεία σας. 22. Από την Διαχείριση Εργασίων πηγαίνετε Αρχείο / Νέα Εργασία. Πληκτρολογήστε explorer και πατήστε ENTER για να ξεκινήσετε πάλι την διεργασία που τερματίσατε πριν. 23.Από την Διαχείριση Εργασίων / Αρχείο / Νέα Εργασία εκκινήστε τον Firefox και το Σημειωματάριο πληκτρολογώντας τα ονόματα των Διεργασιών τους που σημειώσατε στα βήματα 5-6. 24.Από την Διαχείριση Εργασίων κάντε κλικ στην Διεργασία με το μικρότερο PID που σημειώσατε στο βήμα 15 και επιλέξτε Τέλος Δέντρου Διεργασιών. 25.Αν έχετε συνδεθεί ως χρήστης με δικαιώματα Διαχειριστή το ΛΣ θα πρέπει να προσπαθήσει να τερματίσει και την σημαντική διεργασία που εκτελεί, και θα αναγκαστεί πιθανόν να τερματίσει. Εάν είστε απλός χρήστης χωρίς δικαιώματα διαχειριστή, το ΛΣ δεν θα πρέπει να σας αφήσει να τερματίσετε μια Διεργασία Συστήματος για την οποία δεν έχετε δικαιώματα. Τι συνέβη τελικά;
ΛEITOYΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Συνδυασμοί Πλήκτρων 1. Γραφικό Περιβάλλον, Εφαρμογές, Κειμενογράφοι CΤRL-A CTRL-C CTRL-V CTRL-X CTRL-Z ΓΕΝΙΚΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΗΣ SHIFT-CTRL-Z ή CTRL-Y CTRL-F ή F3 F3 SHIFT-F3 DELETE SHIFT-DELETE CTRL και επιλογή με ποντίκι SHIFT και κλικ με το ποντίκι TAB SHIFT-TAB ENTER ή SPACE ESC ALT-TAB F1 F2 F5 PRINT SCREEN CTRL-N CTRL-O CTRL-S CTRL-P Επιλογή Όλων Αντιγραφή Επιλογής Επικόλληση Επιλογής Αποκοπή Επιλογής Αναίρεση ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Επανεκτέλεση (ακύρωση αναίρεσης) Εύρεση Εύρεση Επομένου μετά από Αναζήτηση Εύρεση Προηγούμενου μετά από Αναζήτηση Γενικά : Διαγραφή, Αρχεία : Μετακίνηση σε κάδο Αρχεία : Απευθείας Διαγραφή Προσθέτει ή αφαιρεί στοιχεία στα ήδη επιλεγμένα Επιλέγει όλα τα στοιχεία μέχρι και την νέα επιλογή Μετακίνηση στο επόμενο στοιχείο ενός διαλόγου Μετακίνηση στο προηγούμενο στοιχείο ενός διαλόγου Επιβεβαίωση (ΟΚ) ή εκτέλεση ενέργειας επιλεγμένου στοιχείου διαλόγου Ακύρωση Ενέργειας Επιλογή Ανοιχτής Εφαρμογής (Χωρίς να αφήσουμε το ALT, πατάμε διαδοχικά TAB για επιλογή και μετά αφήνουμε το ALT) Βοήθεια Αρχεία : Μετονομασία Ανανέωση, Επαναφόρτωση Αντιγραφή της επιφάνειας εργασίας ως εικόνα. Μπορεί να γίνει επικόλληση αμέσως μετά σε κάποιο πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας Νέο Αρχείο (New) Άνοιγμα Αρχείου (Open) Αποθήκευση Αρχείου (Save) Εκτύπωση Αρχείου (Print)
ALT-F4 ALT ΓΕΝΙΚΑ ΠΛΗΚΤΡΑ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΗΣ NUMLOCK CTRL-ALT-DEL Έξοδος από Εφαρμογή ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Μετάβαση στο μενού. Στην συνέχεια, μετακίνηση με τα πλήκτρα Χρήση αριθμητικού πληκτρολογίου. Εμφάνιση διαλόγου Τερματισμού, Αποσύνδεσης κτλ 2. Κειμενογράφοι ΠΛΗΚΤΡΑ ΣΥΝΤΟΜΕΥΣΗΣ ΚΕΙΜΕΝΟΓΡΑΦΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ CTRL - CTRL - HOME END CTRL-HOME CTRL-END PAGEUP PAGEDOWN SHIFT μαζί με τα παραπάνω πλήκτρα μετακίνησης CTRL-B CTRL-U CTRL-I ENTER CTRL-ENTER INSERT Μετακίνηση στο κείμενο Μετακίνηση μία λέξη Δεξιά Μετακίνηση μία λέξη Αριστερά Μετακίνηση στην αρχή της γραμμής Μετακίνηση στο τέλος της γραμμής Μετακίνηση στην αρχή όλου του κειμένου Μετακίνηση στο τέλος όλου του κειμένου Μετακίνηση μία σελίδα προς τα πάνω Μετακίνηση μία σελίδα προς τα κάτω Επιλογή κειμένου μαζί με την μετακίνηση Έντονη Γραφή Υπογραμμισμένη Γραφή Πλάγια Γραφή Εισαγωγή νέας γραμμής Εισαγωγή νέας σελίδας Εναλλαγή σε Εισαγωγή κειμένου (σπρώχνει το κείμενο δεξιά) ή Αντικατάσταση (διαγράφει το κείμενο δεξιά)
WINDOWS XP ΛEITOYΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗ 8 - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΓΡΑΜΜΗΣ ΕΝΤΟΛΩΝ 1. Μετονομασία αρχείου σε περιβάλλον γραμμής εντολών Windows XP a) Πηγαίνουμε Έναρξη / Όλα τα Προγράμματα / Βοηθήματα / Γραμμή Εντολών. b) Βρισκόμαστε αρχικά στον προσωπικό μας φάκελο (τοπικά). Ποιος είναι αυτός; c) (ισχύει μόνο στο εργαστήριο των ΕΠΑΛ) : Για να μεταφερθούμε στον προσωπικό μας δικτυακό φάκελο Εκτελούμε d) Μεταφερόμαστε στον φάκελο του μαθήματος e) Εμφανίζουμε τα αρχεία στον φάκελο που βρισκόμαστε f) Μετονομάζουμε το αρχείο test2.odt σε test3.odt g) Εμφανίζουμε τα αρχεία στον φάκελο που βρισκόμαστε (Βλέπετε την αλλαγή που έχετε κάνει στο όνομα αρχείου;) h) Ανοίγουμε έναν γραφικό περιηγητή αρχείων i) Μεταφερόμαστε στον φάκελο του μαθήματος (Βλέπετε την αλλαγή που έχετε κάνει στο όνομα αρχείου;)