Η μορφολογία και η ανατομία του βλαστού
Ανατομία του φυτικού σώματος
Βλαστός Βλαστός: ο φυσικός σύνδεσμος των υπέργειων και υπόγειων οργάνων του φυτού καθώς και το υπόβαθρο στο οποίο δημιουργούνται συνεχώς νέοι ιστοί και όργανα. Μορφολογικά: Βλαστός είναι το τμήμα του στελέχους του φυτού που φέρει φύλλα Κορμός είναι το τμήμα του στελέχους του φυτού που (στα περισσότερα φυτικά είδη) δεν εκπτύσσονται άμεσα τα φύλλα Βλαστός Κορμός
Γόνατα και μεσογονάτια διαστήματα. Τα φύλλα και οι οφθαλμοί εκφύονται από τα γόνατα των βλαστών. Μεσογονάτιο διάστημα είναι το τμήμα του βλαστού μεταξύ δύο γονάτων.
Οι λειτουργίες των βλαστών Οι βλαστοί υποστηρίζουν τα φύλλα, τα άνθη και τους καρπούς. Οι βλαστοί παράγουν νέους ιστούς και όργανα Οι βλαστοί αναπνέουν. Εκτός αυτού οι βλαστοί ορισμένων φυτικών ειδών φωτοσυνθέτουν. Οι βλαστοί αποθηκεύουν ανόργανα και οργανικά συστατικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις αποθηκεύουν νερό σε μεγάλες ποσότητες.
Οι λειτουργίες των βλαστών Οι βλαστοί διακινούν το νερό και τα θρεπτικά συστατικά από τη ρίζα προς τα υπέργεια όργανα και φωτοσυνθετικά προϊόντα από τα φύλλα προς τα υπόλοιπα όργανα. Οι βλαστοί αποτελούν τους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ υπέργειων και υπόγειων οργάνων
Ο βλαστός στηρίζει και διευθετεί το υπέργειο τμήμα των φυτών Στηρικτικοί ιστοί για στήριξη και διευθέτηση των υπέργειων οργάνων όπως φύλλων, ανθέων και καρπών. Στους νεαρούς βλαστούς η στήριξη επιτυγχάνεται με την πίεση σπαργής των επιμέρους κυττάρων. Στους ηλικιωμένους βλαστούς η στήριξη επιτυγχάνεται κυρίως μέσω των δευτερογενών στηρικτικών ιστών. Οι βλαστοί αναρριχώμενων φυτών, διαθέτουν λιγότερο ανεπτυγμένους στηρικτικούς ιστούς
Το φυτό Cucumis sativa (αγγουριά) είναι αναρριχώμενο και για τη στήριξή του δημιουργεί ειδικά όργανα, τις έλικες.
Αναρριχητικά φυτά
Η ανατομική διαμόρφωση του βλαστού εξαρτάται από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες Εγκάρσιες τομές βλαστών όπως εμφανίζονται στο μικροσκόπιο φθορισμού: α. του αναρριχητικού φυτού Hedera helix (κν. κισσός). και β. του πάπυρου,
Ο βλαστός παρουσιάζει αρνητικό γεωτροπισμό δηλαδή απομακρύνεται από το έδαφος. Ορισμένα φυτικά είδη (π.χ. καρπουζιά, αγριάδα, φράουλες) διαθέτουν έρποντες βλαστούς, δηλαδή δεν παρουσιάζουν έντονο αρνητικό γεωτροπισμό. Οι ανθοφόροι βλαστοί ορισμένων φυτικών ειδών όπως η αραχίδα (αράπικο φιστίκι) και το κυκλάμινο παρουσιάζουν θετικό γεωτροπισμό μετά τη γονιμοποίηση των ανθέων. Η αντίληψη του ερεθίσματος της βαρύτητας από τους νεαρούς βλαστούς φαίνεται ότι συμβαίνει μέσω της ελεύθερης πτώσης αμυλοπλαστών που εντοπίζονται στον αμυλοφόρο κολεό. Αμυλοφόρος κολεός: Στιβάδα κυττάρων του πρωτογενούς βλαστού με έντονη παρουσία αμυλοπλαστών
Ο βλαστός αποτελεί το κανάλι μεταφοράς νερού και θρεπτικών συστατικών από τη ρίζα προς τα υπέργεια όργανα και φωτοσυνθετικών προϊόντων από τα φύλλα προς τα υπόλοιπα όργανα Το πολύπλοκο αγγειακό σύστημα διατρέχει όλα τα όργανα, από τις ρίζες μέχρι τα φύλλα. Τα φωτοσυνθετικά προϊόντα διακινούνται μέσω του ηθμού, ενώ το νερό και τα ανόργανα συστατικά μέσω του λειτουργικού ξύλου. Εγκάρδιο και λειτουργικό ξύλο.
Οι βλαστοί ορισμένων φυτικών ειδών φωτοσυνθέτουν
Ο βλαστός παρουσιάζει πρωτογενή και δευτερογενή ανάπτυξη Η πρωτογενής διάπλαση του βλαστού διαφέρει μεταξύ δικότυλων και μονοκότυλων φυτών. Μονοκότυλα - ατακτοστύλη Δικότυλα ευστήλη
Στα μονοκότυλα φυτά οι ηθμαγγειώδεις δεσμίδες του βλαστού είναι άτακτα κατανεμημένες και σχηματίζουν ατακτοστήλη. Στα δικότυλα φυτά σε κύκλο ευστήλη Ανατομία του βλαστού
Η πρωτογενής και η δευτερογενής ανάπτυξη του βλαστού των ευδικότυλων φυτών
Πως αυξάνεται ο βλαστός ως προς τη διάμετρο.
Περίδερμα- Ρυτίδωμα
Φακίδια
Το ανοιξιάτικο και το καλοκαιρινό ξύλο. Πιο σκληρό Πιο μαλακό
Ετήσιοι δακτύλιοι κύριου βλαστού Είναι οι διαδοχικές στρώσεις του ξύλου που δημιουργούνται από τη δράση του καμβίου. Βλαστός βερυκοκκιάς.
Οι ετήσιοι δακτύλιοι διακόπτονται στην περιοχή της έκπτυξης του πλάγιου βλαστού. Πλάγιοι βλαστοί
Μεταμορφώσεις των βλαστών Καταβολάδες (στόλωνες) Ριζώματα Κόνδυλοι Βολβοί Βλαστοί παχυφύτων Έλικες Βλαστικά αγκάθια Βλαστικοί οφθαλμοί
Μεταμορφώσεις βλαστών Κόνδυλοι (πατάτα). Υπόγειοι συνήθως βλαστοί με λίγα μεσογονάτια διαστήματα. Αποταμιεύουν ουσίες στην εντεριώνη ή το παρέγχυμα του βλαστού. Βολβοί (κρεμμύδι).υπόγειοι βλαστοί με πολύ μικρά μεσογονάτια διαστήματα. Αποταμίευση στα σαρκώδη φύλλα.
Μεταμορφώσεις βλαστών
Μεταμορφώσεις βλαστών
Ριζώματα: Υπόγειοι πολυετείς βλαστοί (Cynodon dactylon, αγριάδα). Μεταμορφώσεις βλαστών
Ένας ασυνήθιστος φίκος που χρειάζεται πολύ υπομονή για να γίνει έτσι
Η τέχνη της «arboritechture» Λεπτομέρεια από το προηγούμενο