Αντιδρώντας στον ρατσισμό. Ελλάδα. European Network Against Racism Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του Ρατσισμού

Αντιδρώντας στον ρατσισμό. Ελλάδα. European Network Against Racism Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του Ρατσισμού

Ο ρατσισμός σε εθνικό επίπεδο Η Ελλάδα δεν ενσωμάτωσε τις οδηγίες 43/2000 και 78/2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ελληνικό δίκαιο μέσα στην προθεσμία που είχε δοθεί και έφτασε πολύ κοντά στο να καταδικαστεί στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο λόγω αυτής της καθυστέρησης. Η προθεσμία έληγε τον Ιούλιο του 2003. Τον Νοέμβριο του 2004 μετά από αρκετή πίεση το Ελληνικό Κοινοβούλιο άρχισε να εξετάζει πως θα ενσωματώσει τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ελληνικό δίκαιο και τελικά τις ενσωμάτωσε με την ψήφιση του Νόµου 3304/2005, που δηµοσιεύτηκε στην Εφηµερίδα της κυβέρνησης στις 27 Ιανουαρίου 2005. Όλες οι Ελληνικές Μ.Κ.Ο. θεωρούν ότι τα προβλήματα ρατσισμού και διακρίσεων παραμένουν υπαρκτά και άλυτα. Αυτό το αποδεικνύει και η έρευνα της EUROSTAT που δείχνει ότι οι Έλληνες έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ξενοφοβίας στην Ευρώπη που μάλιστα αγγίζουν το 80% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, οι μειονοτικές ομάδες και οι Ρομά είναι κοινωνικά αποκλεισμένοι και δεν αισθάνονται ότι το κράτος και οι έλληνες υπήκοοι, τους αντιμετωπίζουν ως ίσους. Σε ότι αφορά τους μετανάστες μετά από τόσα χρόνια δεν υπάρχει λόγος να λεμε ότι η μετανάστευση είναι καινούργιο φαινόμενο για την Ελλάδα γιατί τώρα υπάρχει πλούσια εμπειρία και δομές ικανές να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά όλο το φάσμα της μετανάστευσης, αρκεί να βρεθεί μία σωστή μεταναστευτική πολιτική. Η πλειοψηφία των μεταναστών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως «καινούργιοι μετανάστες» αφού οι περισσότεροι διαμένουν στην Ελλάδα πάνω από 10 χρόνια και υπάρχει η δεύτερη γενιά μεταναστών που δεν γνώρισε καμία άλλη κοινωνία εκτός της Ελληνικής η άλλο πολιτισμό πέραν του Ελληνικού. Αυτό είναι και μία πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι Ελληνικές κυβερνήσεις που επιμένουν να βλέπουν τους μετανάστες ως περιστασιακούς και όχι μόνιμους πολίτες αυτής της χώρας.

Η εθνική επιτροπή του ΕΝΑΡ Η εθνική επιτροπή του ENAR αποτελείτε από τις παρακάτω οργανώσεις : Αντιγόνη, Καθολική Nεολαία Ελλάδος, Κοινότητα Γκάνας,«Κοσμο-Πολιτισμός» Πολιτιστικός οργανισμός, Σύνδεσμος Αιγυπτίων Εργαζομένων, Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γυναικών, Δίκτυο για την Υποστήριξη Μεταναστών και προσφύγων, Πακιστανική κοινότητα, ΠΟΝΤΟΣ, Σ.Ο.Σ. Ρατσισμός Ελλάδας, Ελληνοσουδανικός σύνδεσμος φιλίας, «YRE» Νεολαία κατά του ρατσισμού στην Ευρώπη. Στόχος και σκοπός της επιτροπής είναι να ενεργήσει εναντίον του ρατσισμού και του αποκλεισμού μέσα από ένα ευρωπαϊκό δίκτυο που χρησιμεύει ως φόρουμ ανταλλαγής απόψεων και επηρεασμού, μέσω εκστρατειών και πολιτικών σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Οι δραστηριότητες της εθνικής επιτροπής αφορούν εκδηλώσεις, συνέδρια, ημερίδες κ.α που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της κοινής γνώμης αλλά και στην δικτύωση των Μ.Κ.Ο. που ασχολούνται με την καταπολέμηση των διακρίσεων με άλλες Μ.Κ.Ο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ΕΝΑΡ Το ENAR προωθεί τον αντιρατσισμό και την ίση μεταχείριση για τις εθνικές μειονότητες και τους εκτός ΕΕ πολίτες που κατοικούν σ αυτήν. Είναι Δίκτυο Ευρωπαϊκών ΜΚΟ που εργάζονται για την καταπολέμηση του ρατσισμού σε όλα τα κράτη-μέλη της. Έχουν δημιουργηθεί Εθνικές Επιτροπές, που αποτελούν τα μέλη του και περιλαμβάνουν εθνικές μειονότητες, μεταναστευτικές οργανώσεις, κέντρα ενημέρωσης, ομάδες υπεράσπισης, συνδικάτα, θρησκευτικές οργανώσεις κ.α. Οι δημοκρατικά εκλεγμένοι αντιπρόσωποι καθεμιάς συμμετέχουν στις συναντήσεις του δικτύου και ενημερώνονται για πολιτικά και νομικά θέματα. Σε κάθε επιτροπή ένας εκπρόσωπος πρέπει να ανήκει σε εθνική μειονότητα. Στόχος του ENAR είναι να καταπολεμήσει το ρατσισμό, την ξενοφοβία, τον αντισημιτισμό και την ισλαμοφοβία, να προωθήσει την ίση μεταχείριση μεταξύ Ευρωπαίων και πολιτών τρίτων χωρών και να συνδέσει τις τοπικές /περιφερειακές /εθνικές πρωτοβουλίες με τις ευρωπαϊκές.

Ποιοι είναι Θύματα Ρατσισμού? Σε σχέση με τα δικαιώματα και το μέγεθος της ανεκτικότητας του κράτους και των πολιτών απέναντι στον άνθρωπο όταν είναι διαφορετικός εθνικά, θρησκευτικά, σεξουαλικά, ηλικιακά ή όταν έχει κάποια αναπηρία η Ελλάδα δεν θεωρείται χώρα με τέτοιες ευαισθησίες. Η Ελλάδα, από τις αρχές του 1990, έχει μετατραπεί σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Η έλλειψη ετοιμότητας, η απουσία μεταναστευτικής πολιτικής αλλά και συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων φορέων για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ρεύματος, δημιούργησε μία κατάσταση όπου η παρουσία του μετανάστη αντιμετωπίζεται ως έκτακτη. Ακόμα και σ αυτό το χρονικό διάστημα το κράτος θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να βάζει μεγάλα εμπόδια σ οποιαδήποτε προσπάθεια του να μείνει μόνιμα στην Ελλάδα. Αυτό είναι ακριβώς που εξηγεί γιατί είναι σχεδόν απαγορευτικές οι διαδικασίες να αποκτήσει κανείς μόνιμη άδεια παραμονής ή την υπηκοότητα. Οι Ρομά που ζουν στην Ελλάδα, παρόλο που οι περισσότεροι είναι Έλληνες υπήκοοι, στην πλειοψηφία τους δεν διαθέτουν ταυτότητες και πιστοποιητικά γεννήσεως για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Αυτό δημιουργεί προβλήματα στις συναλλαγές τους με τις δημόσιες υπηρεσίες, στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην πρόνοια και στις σχέσεις τους με την αστυνομία. Η Ελλάδα αναγνωρίζει επίσημα την Μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης σαν Θρησκευτική μειονότητα. Η κατάσταση έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια όμως τα προβλήματα παραμένουν. Άλλη μειονοτική ομάδα είναι και οι Πομάκοι, μουσουλμάνοι που ζουν στη Βόρεια Θράκη. Όλοι αντιμετωπίζονται με καχυποψία από την κυβέρνηση και τους Έλληνες πολίτες. Η διαδικασία αίτησης παροχής ασύλου παραμένει άλυτο θέμα για τους πρόσφυγες. Πολλές φορές οι αιτήσεις παρατείνονται και τα ραντεβού για τις συνεντεύξεις δίνονται με καθυστερήσεις, π.χ. μετά από 6 μήνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην εκδίδονται έγγραφα που παρέχουν στους αιτούντες άσυλο.

Οι Νόμοι και η ελληνική πραγματικότητα. Η κατάσταση στην Ελλάδα σε σχέση με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την καταπολέμηση των διακρίσεων είναι η παρακάτω : Οι οδηγίες, α) 2000/43/EΚ για την ισότιµη µεταχείριση των ατόμων ανεξάρτητα από την φυλετική ή την εθνοτική καταγωγή τους και β) 2000/78/EΚ για την καταπολέµηση των διακρίσεων λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας και σεξουαλικού προσανατολισµού, στον τοµέα της απασχόλησης,της εργασίας της επαγγελµατικής κατάρτισης, ενσωµατώθηκαν στην ελληνική νοµοθεσία µε την ψήφιση του Νόµου 3304/2005, που δηµοσιεύτηκε στην Εφηµερίδα της Κυβέρνησης στις 27 Ιανουαρίου 2005 (αρ. Φύλλου 16 Α). Ο Ν. 3304/2005 ρυθµίζει το γενικό πλαίσιο για την καταπολέµηση και εξάλειψη των διακρίσεων, ως εξής: α) λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, παρέχοντας προστασία στον τοµέα της απασχόλησης, της επαγγελµατικής κατάρτισης, της κοινωνικής ασφάλισης, της εκπαίδευσης, της υγειονοµικής περίθαλψης καθώς και της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες, της στέγης συµπεριλαµβανοµένης και β) λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισµού, παρέχοντας προστασία στον τομέα της απασχόλησης, της εργασίας και της επαγγελµατικής κατάρτισης. Ο νόµος αυτός απαγορεύει κάθε άµεση ή έµµεση διάκριση και διευκρινίζει ότι ως διάκριση νοείται και η παρενόχληση και κάθε άλλη προσβλητική ενέργεια, καθώς και η εντολή για διακριτική µεταχείριση. Δυστυχώς όμως, μπορεί να υπάρχει ο νόμος αλλά δεν εφαρμόζεται. Οι δημόσιες υπηρεσίες, η αστυνομία, οι αρμόδιοι φορείς του δημοσίου τομέα για θέματα μετανάστευσης αλλά και οι ίδιοι οι έλληνες πολίτες δεν φαίνεται να κατανοούν ότι ο ρατσισμός και η διακριτή μεταχείριση ανθρώπων, αποτελούν παραβίαση του νόμου που επιφέρει κυρώσεις.

Ο ρόλος των Μ.Κ.Ο. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, τα συνδικάτα, τα ινστιτούτα, ο Συνήγορος του Πολίτη και άλλοι οργανισμοί στην Ελλάδα, παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο σε ότι αφορά την καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και των διακρίσεων. Είναι αλήθεια ότι οι πρώτοι που αισθάνθηκαν την δύσκολη θέση των μεταναστών ήταν και εξακολουθούν να είναι οι Μ.Κ.Ο. Η προσπάθεια τους εδώ και πολλά χρόνια έδειξε εκπληκτικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι τα πάντα ξεκίνησαν χωρίς καμία απολύτως γνώση στο αντικείμενο αυτό. Μέσω αυτής της συνεργασίας οι μετανάστες βρήκαν τρόπο να ενημερώνονται για διάφορα θέματα της ελληνικής πραγματικότητας, να μάθουν την ελληνική γλώσσα, να γνωρίσουν το νομικό πλαίσιο, να οργανώνονται και να λειτουργούν συλλογικά, να έχουν ιατρική περίθαλψη, να συνομιλούν με τους εκπροσώπους της ελληνικής κοινωνίας και τα Μ.Μ.Ε, να συζητούν για τα εργασιακά, ασφαλιστικά ακόμα και τα προσωπικά τους προβλήματα και να επικοινωνούν με τον απλό Έλληνα πολίτη μέσω φεστιβάλ, κάμπινγκ, εκδηλώσεων κτλ Δηλαδή μέσα από τις δομές τους και τις υπηρεσίες τους κατάφεραν ότι δεν είχε καταφέρει το κράτος. Μπορεί οι οργανώσεις αυτές να έχουν πολύ δρόμο ακόμη αλλά η βοήθεια τους σε ότι αφορά την αυτό-οργάνωση των μεταναστευτικών κοινοτήτων και παρόμοιων ομάδων, που υφίστανται διακρίσεις, ώστε να διεκδικούν τα δικαιώματα τους είναι γενικώς αναγνωρισμένη. Παρόλα αυτά οι αντιρατσιστικές οργανώσεις δεν χρηματοδοτούνται και δεν είναι αποδεκτές από το ευρύ κοινό λόγω της φύσης των δράσεων τους που είναι να βοηθούν και να υποστηρίζουν θύματα ρατσισμού αλλά και να λειτουργούν με την βοήθεια εθελοντών. Το μόνο σίγουρο είναι ότι, στον τομέα της συλλογικής δουλειάς μεταξύ των ελληνικών Μ.Κ.Ο. και των ομάδων που υφίστανται διακρίσεις, έχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα που αποτελεί ουσιαστική εμπειρία και πρέπει να εξεταστεί και να υποστηριχτεί από το κράτος.

Δικαστική Προσφυγή Πολλές αντιρατσιστικές ΜΚΟ παραδοσιακά δεν έχουν εμπειρία σχετική με νομικές διαδικασίες, συχνά γιατί δεν υπήρχε το νομικό πλαίσιο ν αναφερθούν. Ωστόσο η υιοθέτηση της σχετικής οδηγίας της ΕΕ (βλ. κεφ. «ΕΕ και αντιρατσισμός») και η ανάπτυξη εθνικής νομοθεσίας, σημαίνει ότι τώρα περισσότερο από ποτέ η δικαστική προσφυγή μπορεί να φέρει πραγματικές αλλαγές για όσους είναι τρωτοί στο ρατσισμό και τις διακρίσεις. Καθώς οι μη διακρίσεις είναι ένα σχετικά νέο πεδίο δικαίου, οι ΜΚΟ παίζουν σημαντικό ρόλο στην πληροφόρηση σχετικά με τις δυνατότητές του. Συνεπώς η δικαστική προσφυγή ως στρατηγική έχει έρθει στο προσκήνιο αφού είναι μια χρήσιμη τεχνική για τις ΜΚΟ να τη χρησιμοποιούν ως μέσο υπεράσπισης στο δικαστήριο και να στηρίζουν κι άλλους να κάνουν το ίδιο συγκεντρώνοντας στοιχεία, αξιολογώντας περιπτώσεις και παρέχοντας υπεράσπιση. «Η προσφυγή στο δικαστήριο ως στρατηγική χρησιμοποιεί το νομικό σύστημα με σκοπό να δημιουργήσει μια ευρεία κοινωνική αλλαγή». Η αρχική εστίαση της δικαστικής προσφυγής είναι η νομική ή πολιτική αλλαγή μάλλον παρά η επανόρθωση της κατάστασης για το θύμα, αν κι αυτοί οι δύο στόχοι δεν αλληλοαναιρούνται. Η στρατηγική αυτή σκοπεύει να πάει πέρα από μια ατομική περίπτωση και να δημιουργήσει ένα πλαίσιο ενισχυμένης προστασίας για όποιον είναι ευάλωτος στη διάκριση. Αλλάζοντας το νόμο ή δημιουργώντας νομολογία, μια ατομική περίπτωση μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση που οδηγεί στην κοινωνική αλλαγή. Η στρατηγική αυτή καλύπτει την επιλογή των περιπτώσεων, τον προγραμματισμό και διαχείριση κάθε μιας όπως και την εξασφάλιση ευνοϊκής έκβασης. Κάθε ΜΚΟ δεν έχει την εξουσία ή την ικανότητα να προσφεύγει δικαστικά ούτε αυτή είναι απαραίτητα η σωστή στρατηγική πάντα. Ωστόσο είναι ουσιαστικό για όσους ασχολούνται με τον αντιρατσισμό να αναγνωρίσουν τη σημασία της ως εργαλείο που θα φέρει την αλλαγή.

Υπηρεσίες για τα Θύματα διακριτικής μεταχείρισης Η διάκριση για λόγους φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισµού δεν αποτελεί απλώς µία καταδικαστέα ενέργεια ή συµπεριφορά, αλλά αποτελεί παραβίαση νόμου που επιφέρει κυρώσεις. Με το Νόµο κατά των διακρίσεων τα θύµατα µπορούν να προβούν στις απαραίτητες νοµικές ενέργειες προκειµένου να δικαιωθούν. Στην περίπτωση αυτή το θύµα διακρίσεων θα πρέπει να παρουσιάσει στο δικαστήριο ή σε αρµόδια διοικητική αρχή τα πραγµατικά περιστατικά, και αντίστοιχα ο αντίδικος να αποδείξει ότι δεν παραβίασε το Νόµο. Κάποιοι Φορείς προώθησης της Αρχής Ίσης Μεταχείρισης είναι οι ακόλουθοι: 1. Ο Συνήγορος του Πολίτη Δ/νση: Χατζηγιάννη Μέξη 5, 115 28 Αθήνα Τηλ. + 30 210 7289600, Φαξ: + 30 210 7292129, communication@synigoros.gr, + 30 210-7289640 2. Επιτροπή Ίσης Μεταχείρισης -Υπουργείου Δικαιοσύνης Δ/νση: Μεσογείων 96, 115 27 Αθήνα Τηλ. + 30 210 7767317, + 30 210 7714336, Φαξ: + 30 210 7767519, www.ministryofjustice.gr 3. Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) Υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας Δ/νση: Σταδίου 29 101 10 - Αθήνα Τηλ. + 30 210 3702406-7, + 30 3702320, Φαξ: + 30 210 3702346, ypersepe@otenet.gr Το θύμα μπορεί να απευθυνθεί και σε Μ.Κ.Ο. που ασχολούνται με θέματα διακρίσεων. ΕΣΑµεΑ (Εθνική Συνοµοσπονδία Ατόµων µε Αναπηρία) Δ/νση: Μυλλέρου 1, 104 36 Αθήνα Τηλ. + 30 210 5238961 Φαξ: + 30 210 5233967, esaea@otenet.gr & communication@esaea.gr Ελληνική Οµοφυλοφιλική Κοινότητα Δ/νση: Λ. Συγγρού 9, Τ.Θ. 26077, 100 22 Αθήνα Τηλ. + 30 6947 969871, + 30 6944 663232 Φαξ: + 30 210 3304910, info@eok.gr Ελληνικό Φόρουµ Μεταναστών, Δ/νση: Κεφαλληνίας 2Α, 113 61 Αθήνα Τηλ. + 30 210 8232446 Φαξ: + 30 210 8232446, info@migrant.gr Στην ιστοσελίδα www.stop-discrimination.info της Ευρωπαικής επιτροπής υπάρχουν διάφορες πληροφορίες για θέµατα διακρίσεων σε όλες τις επίσηµες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ε.Ε. και ο αντιρατσισμός Αντιρατσιστικές ΜΚΟ σε εθνικό επίπεδο είναι ήδη σοβαρά επιβαρημένες με την αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων. Γιατί λοιπόν να ενδιαφέρονται και για ότι γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή σε κοινοτικά όργανα; Η κατανόηση του ρατσισμού στην Ευρώπη είναι ουσιαστική για δύο βασικούς λόγους. Αφενός για να προωθηθεί η εκμάθηση και η γνώση για το τι είναι ρατσισμός και πώς εξαλείφεται κι αφετέρου για να παραχθούν κοινά εργαλεία με την ΕΕ για την καταπολέμησή του. Η εμπειρία των τελευταίων δέκα ετών δείχνει ότι οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να πειστούν να λάβουν μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ δεν θα τα προωθούσαν μόνες τους σε εθνικό. Ο ρατσισμός έχει μια ξεκάθαρα ευρωπαϊκή δυναμική. Η αποικιακή ιστορία της Ευρώπης υπογραμμίζει το ρόλο της στην ενθάρρυνση των ιστορικών και σύγχρονων μορφών ρατσισμού κι ο 20ός αιώνας δεν ρίχνει θετικό φως στην ευρωπαϊκή κληρονομιά. Παρά την μακροχρόνια ιστορία της, η Ευρώπη άρχισε να παίρνει σοβαρά το ρατσισμό σχετικά πρόσφατα. Επίσης έχει την ευθύνη και απέναντι στους ανθρώπους που ζουν στο έδαφός της και διεθνώς, για έναν κύριο ρόλο στην προώθηση του οράματος ενός κόσμου απαλλαγμένου από αυτόν. Το 1997, το άρθρο13 της Συνθήκης του Άμστερνταμ έδωσε στην ΕΕ μια νομική βάση για να πάρει τα κατάλληλα μέτρα «να καταπολεμηθούν οι διακρίσεις που βασίζονται στο φύλο, τη φυλετική ή εθνική προέλευση, τη θρησκεία ή τα πιστεύω, την ανικανότητα, την ηλικία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό». Χρησιμοποιώντας την η ΕΈ τον Ιούνιο του 2000 εξέδωσε Οδηγία για την ίση μεταχείριση των ατόµων ανεξάρτητα από την φυλετική ή την εθνοτική καταγωγή τους (και πρόσφατα τον ίδιο χρόνο την Οδηγία για την ισότητα στην απασχόληση). Ενώ η Οδηγία για την ίση μεταχείριση έπρεπε να εφαρμοστεί πλή-

ρως μέχρι τον Ιούλιο του 2003, αρχές του 2006 μερικά κράτη μέλη έχουν αποτύχει να την εφαρμόσουν. Αυτό δημιουργεί ερωτήματα για την διαρκή υποχρέωση των κρατών μελών της να καταπολεμήσουν το ρατσισμό και τις διακρίσεις. Όμως η Οδηγία έχει άμεση ισχύ, που σημαίνει ότι καθένας μπορεί να τη χρησιμοποιήσει στα εθνικά δικαστήρια, ακόμη και όπου δεν έχει εφαρμοστεί. Η Οδηγία για την ίση μεταχείριση παρέχει προστασία κατά της διάκρισης στην απασχόληση και την πρόσβαση σε μια σειρά αγαθών και υπηρεσιών. Εισάγει διάφορους σημαντικούς ορισμούς όπως: άμεση και έμμεση διάκριση, παρενόχληση, δίωξη. Σημαντικό επίσης είναι ότι επιτρέπει θετικά μέτρα δράσης, διανέμει ισότιμα την ευθύνη απόδειξης, και καθιερώνει επιτροπές ισότητας. Οι αρχές που διαφυλάσσονται στην οδηγία πρέπει να γίνουν βασικά στοιχεία του νόμου και της πρακτικής κατά των διακρίσεων σε ολόκληρη την ΕΈ. Η δικαστική προσφυγή είναι ένα εργαλείο γι αυτό: Επιτρέπει ρητά στις ΜΚΟ να μετέχουν στην διαδικασία υπέρ ή εξ ονόματος των θυμάτων. Ενώ το άρθρο 13 της Συνθήκης του Άμστερνταμ παρείχε το πλαίσιο κατά των διακρίσεων, το άρθρο 29 αφορά την παρεμπόδιση και την καταπολέμηση του ρατσισμού. Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα σχέδιο απόφασης για τον ρατσισμό ως έγκλημα το 2001, οι εξελίξεις είναι απογοητευτικές, το Συμβούλιο έχει αποτύχει να το υιοθετήσει. Επιπλέον η ΕΕ δρα και σε άλλους τομείς που έχουν είτε άμεσα είτε έμμεσα αντίκτυπο στην πάλη κατά του ρατσισμού, όπως: μετανάστευση και άσυλο, ποινικό δίκαιο, και εκπαίδευση. Η ΕΕ έχει επίσης ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων όπως την αύξηση της συνειδητοποίησης (μέσω του προγράμματος «Για την ποικιλομορφία. Εκστρατεία κατά των διακρίσεων») και την χρηματοδότηση προγραμμάτων αντιρατσισμού. Το 1997 ιδρύθηκε το Παρατηρητήριο της ΕΕ για το ρατσισμό και την ξενοφοβία. Πιθανόν αυτό να επεκταθεί το 2007 και να γίνει Παρατηρητήριο των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, ενώ θα συνεχίσει να εστιάζει στο πρόβλημα του ρατσισμού στην Ευρώπη.

Χρήσιμες συνδέσεις σε εθνικό επίπεδο «Αντιγόνη» Εθνική Επιτροπή EUMC: www.antigone.gr Κέντρο Ερευνών Μειονοτικών Ομάδων: www.kemo.gr/gr/index.asp Ελληνικό Παρατηρητήριο του Ελσίνκι: www.greekhelsinki.gr/bhr/english/index.html SOS Ρατσισμός ελληνικό τμήμα: www.cosmosofculture.org/gr/sosgr.html Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών: www.migrant.gr Χρήσιμες συνδέσεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο ΕΕ κέντρο ελέγχου για το ρατσισμό και την ξενοφοβία: www.eumc.eu.int Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά των διακρίσεων και οι σχέσεις με την κοινωνία των πολιτών: www.europa.eu.int/comm/employment_social/fundamental_rights/index_en.htm Ευρωπαϊκό δίκτυο κατά του ρατσισμού (ENAR): www.enar-eu.org Ευρωπαϊκό γραφείο πληροφοριών για τους ΡΟΜΑ: www.erionet.org Ευρωπαϊκή Ένωση: www.europa.eu.int «Για την ποικιλομορφία. Κατά των διακρίσεων»: www.stop-discrimination.info Δικαστική προσφυγή για τη διάκριση σε θέματα φυλής στην Ευρώπη: από τις αρχές στην πρακτική: www.migpolgroup.com/documents/2498.html Δικαστική προσφυγή για την αντιμετώπιση των διακρίσεων στις χώρες της ΕΕ: www.solid-eu.org

ENAR Greece Ανδρέα Μεταξά 20 και Εμμανουήλ Μπενάκη Εξάρχεια Αθήνα,Ελλάδα Τηλ/Φαξ: +30 210 33 03 385 Email: info@cosmosofculture.org Φόρμα μέλους Επικοινωνία με την Εθνική επιτροπή Πολυπολιτισμικό κέντρο Κοσμο-Πολιτισμός Εμφάνιση φυλλαδίου: http://www.enar-eu.org/en/publication/national_leaflets/ ENAR 43, Rue de la Charité B-1210 Brussels Belgium Tel.: +32 (0)2 229 3570 Fax: +32 (0)2 229 3575 Email: info@enar-eu.org Web: www.enar-eu.org Η παρούσα έκθεση χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ίσων Ευκαιριών και από το ίδρυμα Compagnia di San Paolo.