Περιφέρεια Ηπείρου Κωνσταντίνος Κοκκινοπλίτης Η Περιφερειακή Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης ως βασική προτεραιότητα της νέας προγραμματικής περιόδου 2014 2020. Ιωάννινα 25 Απριλίου 2013
Σχέδιο > Στρατηγική > Ανάπτυξη If you don t plan, you plan to fail. Αν δεν έχεις σχέδιο, σχεδιάζεις την αποτυχία. Αν δεν σχεδιάσεις το μέλλον σου κάποιος άλλος θα το κάνει για σένα. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ?
ΕΠΕΝΔΥΣΗ ΣΤΗ ΓΝΩΣΗ η επένδυση στη γνώση και την καινοτομία αποτελεί την ασφαλέστερη - αλλά και ίσως τη μόνη μακροχρόνια δυνατή και βιώσιμη - αντιμετώπιση του «ελλείμματος ανταγωνιστικότητας» που αντιμετωπίζει με τόση ένταση η ελληνική οικονομία σήμερα..
Η πρόκληση για την Περιφέρεια Ηπείρου Η αιρετή Περιφέρεια οφείλει έγκαιρα : Στρατηγική Καινοτομίας Να επεξεργαστεί μια σαφή Περιφερειακή στρατηγική καινοτομίας με σκοπό την ανάσχεση της ύφεσης και τη διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου, βιώσιμου και ανταγωνιστικού, Αξιοποίηση Πόρων Να καταστήσει την αναπτυξιακή της στρατηγική συμβατή με τις προτεραιότητες των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ για πιο αποδοτική αξιοποίηση των πόρων και αύξηση των συνεργειών μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Τι σημαίνει έξυπνη εξειδίκευση Έξυπνη εξειδίκευση σημαίνει να εντοπιστούν αρχικά τα ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά και τα διαθέσιμα μέσα της Περιφέρειας, να επισημανθούν τα συγκριτικά ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα (SWOT ανάλυση) και να επικεντρωθεί το τοπικό δυναμικό και οι διαθέσιμοι πόροι γύρω από ένα διακριτό όραμα για το μέλλον.
Περιφερειακές στρατηγικές για έξυπνη εξειδίκευση 1 Επενδύσεις σε συγκεκριμένες βασικές περιφερειακές προτεραιότητες. 2 Αξιοποίηση των δυνατών σημείων της περιφέρειας. 3 Υποστήριξη της τεχνολογικής καινοτομίας. 4 Συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών και παραγόντων. 5 Αξιόπιστα συστήματα παρακολούθησης και αξιολόγησης των στρατηγικών.
Τι περιλαμβάνει η έξυπνη εξειδίκευση για την Περιφέρεια Ηπείρου Διαβούλευση και στενή εμπλοκή όλων των ενδιαφερόμενων φορέων Ανάδειξη της καινοτομίας σε προτεραιότητα για την Περιφέρεια Επικέντρωση των επενδύσεων και δημιουργία συνεργειών Βελτίωση των καινοτόμων διαδικασιών Ανάπτυξη υλοποιήσιμων στρατηγικών οικονομικού μετασχηματισμού της Περιφέρειας Επιδίωξη να γίνει η περιφέρεια πιο επώνυμη σε διεθνείς επενδυτές Βελτίωση των εσωτερικών και εξωτερικών διασυνδέσεων της περιφέρειας Διασφάλιση μιας «κρίσιμης μάζας» πόρων
Η κατάσταση στην Ελλάδα σήμερα Γραφειοκρατία, απουσία παραγωγής και υγιούς επιχειρηματικότητας Ανεργία νέων / brain drain Συνέχιση ύφεσης / λιτότητα Δημοσιονομικό έλλειμμα Δημόσιο χρέος Έλλειμμα ανταγωνιστικότητας Ανεπάρκεια δημόσιου τομέα Αποβιομηχάνιση Τραπεζικό σύστημα Ρευστότητα? 8
Η Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα Εσωστρεφής επιχειρηματικότητα ανάγκης και όχι ευκαιρίας Επιχειρηματική δραστηριότητα εστιασμένη σε τομείς χαμηλής εξειδίκευσης με μηδαμινές επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη Πολύ μικρές επιχειρήσεις Γραφειοκρατία Φορολογική επιβάρυνση Έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού
Η κοιλάδα του θανάτου- the valley of death COMMERCIALIZATION GAP ΑΕΙ/ΤΕΙ Έρευνα Εμπορικό προϊόν 10
Παράδοξο της Περιφερειακής Καινοτομίας Η αντίφαση που υπάρχει μεταξύ των αυξημένων αναγκών για δαπάνες σε καινοτομία στις περιφέρειες που παρουσιάζουν αναπτυξιακή υστέρηση και την αντίστοιχα χαμηλότερη ικανότητα απορρόφησης δημόσιων πόρων που προορίζονται για την προώθηση της καινοτομίας στις περιφέρειες αυτές. Όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για καινοτομία στις φτωχότερες περιφέρειες για να διατηρήσουν η να βελτιώσουν την ανταγωνιστική θέση των επιχειρήσεων τους στην παγκόσμια οικονομία, τόσο δυσκολότερο είναι να επενδυθούν και να απορροφηθούν δημόσιοι πόροι με αποτελεσματικό τρόπο για την ενίσχυση της καινοτομίας στις περιφέρειες αυτές. The Regional Innovation Paradox Reference: Mikel Landabaso et al
RIS3 Προτάσεις για Περιφέρεια Ηπείρου (Δομές Πόροι - Μηχανισμοί υποστήριξης) 1 2 3 Ενίσχυση των περιφερειακών δομών για τη διαχείριση των πόρων Διαχείριση όλων σχεδόν των πόρων από την Περιφέρεια, πλην δράσεων εθνικού χαρακτήρα και οριζόντιων πολιτικών Ομαδοποιημένες και μεγαλύτερου προϋπολογισμού δράσεις και αποφυγή κατακερματισμού πόρων 4 Επανεξέταση υποστηρικτικών μηχανισμών και ενδιάμεσων για ενίσχυση επιχειρηματικότητας 5 Πρωτοβουλία για την απευθείας διαχείριση δράσεων διασυνοριακής συνεργασίας (πχ Ελλάδα - Αλβανία)
RIS3 Προτάσεις για Περιφέρεια Ηπείρου (Προτεραιότητες Δράσεις) RIS3 6 Λεπτομερής χαρτογράφηση και ανάλυση αναγκών των επιχειρήσεων της περιοχής, που δραστηριοποιούνται σε τομείς με συγκριτικό πλεονέκτημα (γεωργία, κτηνοτροφία, τρόφιμα, τουρισμό κλπ) (@) 7 8 Εστίαση σε 3-4 τομείς προτεραιότητας (πχ υπηρεσίες υγείας, τουρισμός, γαλακτοκομικά, ενέργεια κλπ) (@) Καταγραφή κλάδων που παρουσιάζουν δυνατότητα και κρίσιμη μάζα για τη δημιουργία clusters. 9 Έμφαση και άμεση ενεργοποίηση Agro Clusters (@) 10 Συντονισμός πολιτικών σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Δομή για συντονισμό και παρακολούθηση των πολιτικών και συνέργειας μεταξύ πόρων για Συνοχή & Ορίζοντα 2020 & Αγροτικά
14
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ - ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΖΩΝΗ ΙΟΝΙΟΥ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΙΣΤΙΟΠΛΟΪΑ... ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΔΩΔΩΝΗ, ΝΙΚΟΠΟΛΗ... ΠΑΚΕΤΑ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ 15
ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΑΛΙΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΣΤΡΟΦΑ ΟΞΥΡΥΓΧΟΣ... ΣΟΛΩΜΟΣ ΧΕΛΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΦΙΛΕΤΑ... 16
ΕΝΕΡΓΕΙΑ [ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΕ ΕΡΕΥΝΑ] ΜΙΚΡΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΓΕΩΡΓΟ- ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΝΕΜΟ- ΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΑ 17
ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ [ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ CLUSTER] Aξιοποίηση Ινστιτούτου γάλακτος (ΕΘΙΑΓΕ). Συνεργασία με Παν/μιο και τα ΤΕΙ. Στόχος: Προώθηση, ενίσχυση καινοτομίας στον κλάδο ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ πλήρης τεχνολογική αναβάθμιση της παραγωγικής διαδικασίας Συνεργασία (clustering) τυροκομικών, κτηνοτροφικών, μονάδων και προμηθευτών στον έλεγχο ποιότητας της πρώτης ύλης, παραγωγή, κοινές προμήθειες αλλά κυρίως με κοινές προσπάθειες προώθησης Ύπαρξη ισχυρού αγροδιατροφικού τομέα. Ιδίως πολύ καλή ποιότητα πρώτης ύλης σε γάλα (κυρίως αιγοπρόβειο - αλλά και αγελαδινό) Παραγωγή χαρακτηριστικών τοπικών προϊόντων (φέτα, κεφαλογραβιέρα, μετσοβόνε, γαλοτύρι κ.α.) Τεράστια παράδοση στην παραγωγή γαλακτοκομικώ ν (ΔΩΔΩΝΗ, ΗΠΕΙΡΟΣ κλπ) 18
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ - ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Διαχρονικά καλή η Ελληνική συμμετοχή στα Προγράμματα- Πλαίσιο (ΠΠ) Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Επίδειξης (ΠΠ ΕΤΑ). Αποτελούν >10% των συνολικών δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη. 7o ΠΠ (2007 27/2/2012): 635 εκ. ΕΥΡΩ τα συνολικά κονδύλια για τους ελληνικούς φορείς βάσει συμβολαίων 6 ο ΠΠ (2000 2006) 420 εκ. ΕΥΡΩ
Κίνητρα κατευθύνσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο 2 0 1 4 2 0 2 0 Πρόγραμμα Έρευνας Καινοτομίας HORIZON 2020 Τι είναι νέο: >70 δισ. - διπλασιασμός των πόρων σε σχέση με FP7 Ενιαίο σύνολο κανόνων: κάλυψη όλων των ερευνητικών προγραμμάτων και των φορέων χρηματοδότησης Ένα έργο, ένα ποσοστό χρηματοδότησης, έως 100% Απλά κριτήρια αξιολόγησης με βάση αριστεία και τις επιπτώσεις Νέες μορφές χρηματοδότησης με στόχο την καινοτομία Διεθνής συμμετοχή Βασικοί στόχοι: Προσέλκυση επιχειρήσεων και της βιομηχανίας Στήριξη, χρηματοδότηση ΜΜΕ με νέα εργαλεία Σύνδεση έρευνας με παραγωγή Νέες θέσεις εργασίας
Ήπειρος 2014-2020 Ενίσχυση παραγωγικών κλάδων μέσω έρευνας - καινοτομίας Kokkinoplitis Constantinos kokkinoplitis@otenet.gr 21