Περιεχόμενα 1 Το Σφμφωνο των Δθμάρχων... 7 1.1 Ειςαγωγι... 7 1.2 Ζνταξθ ενόσ Διμου ςτο Σφμφωνο των Δθμάρχων... 7 1.3 Δεςμεφςεισ από τθν υπογραφι του Σφμφωνου των Δθμάρχων... 7 1.4 Δομζσ υποςτιριξθσ του Συμφϊνου των Δθμάρχων... 8 1.5 Ο Διμοσ Λάρνακασ ςτο Σφμφωνο των Δθμάρχων... 8 2 Κφπροσ... 11 3 Διμοσ Λάρνακασ... 12 3.1 Ειςαγωγι... 12 3.2 Ιςτορία... 12 3.2.1 Αρχαιότθτα... 12 3.2.2 Μεςαιωνικι περίοδοσ... 12 3.2.3 Τουρκοκρατία... 12 3.2.4 Ανεξαρτθςία... 13 3.3 Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ... 13 3.4 Δομι Ανάπτυξθσ ςτθν Ρεριοχι του Τοπικοφ Σχεδίου... 15 3.5 Τομζασ Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ Διμου Λάρνακασ... 17 4 Αποτφπωςθ υφιςτάμενθσ κατάςταςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ... 18 4.1 Ρεριγραφι των κτιρίων του Διμου Λάρνακασ... 18 4.1.1 Συνοπτικι περιγραφι... 18 4.1.2 Λαμπτιρεσ... 19 4.1.3 Σφςτθμα κλιματιςμοφ... 19 4.2 Οδικόσ φωτιςμόσ του Διμου Λάρνακασ... 19 4.3 Φωτιςμόσ πάρκων και δθμόςιων χϊρων του Διμου Λάρνακασ... 20 4.4 Φωτιςμόσ ςταδίων ςτο Διμο Λάρνακασ... 20 4.5 Άδειεσ οικοδομισ ςτο Διμο Λάρνακασ... 21 4.6 Οχιματα του Διμου Λάρνακασ... 21 4.7 Οχιματα του Διμου Λάρνακασ... 22 4.7.1 Τφποσ οχθμάτων... 23 4.7.2 Θλικία οχθμάτων... 23 4.7.3 Αρικμόσ επιβατϊν ανά αυτοκίνθτο... 23 4.7.4 Σκοπόσ προοριςμοφ διακίνθςθσ οχθμάτων... 24 1
4.7.5 Εκπομπζσ CO 2 ανά τφπο οχθμάτων... 24 4.7.6 Δθμόςιεσ ςυγκοινωνίεσ... 24 4.8 Δίκτυο ποδθλατοδρόμων του Διμου Λάρνακασ... 25 4.9 Ρρογραμματιηόμενα ζργα ςτο οδικό δίκτυο του Διμου Λάρνακασ... 26 4.10 Διαχείριςθ ςτερεϊν απορριμμάτων ςτο Διμο Λάρνακασ... 27 4.11 Ρρόγραμμα ανακφκλωςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ... 28 4.12 Αρικμόσ βιομθχανιϊν και εργοςταςίων ςτο Διμο Λάρνακασ... 29 4.13 Αρικμόσ ξενοδοχείων ςτο Διμο Λάρνακασ... 29 4.14 Green wastes... 29 4.15 Ρλθκυςμόσ Διμου Λάρνακασ... 29 4.16 Εκςτρατείεσ περιβαλλοντικισ ενθμζρωςθσ και ευαιςκθτοποίθςθσ... 29 4.17 Ρράςινεσ δθμόςιεσ ςυμβάςεισ... 31 4.18 Ευρωπαϊκά και Διεκνι προγράμματα... 31 5 Απογραφι καταναλϊςεων ςτο Διμο Λάρνακασ... 33 5.1 Οικιακόσ τομζασ... 33 5.2 Ρρωτογενισ τομζασ... 33 5.3 Δευτερογενισ τομζασ... 33 5.4 Τριτογενισ τομζασ... 33 5.5 Μεταφορζσ... 34 5.6 Συνολικι τελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςτο Διμο Λάρνακασ... 34 6 Απογραφι εκπομπϊν CO 2 ςτο Διμο Λάρνακασ... 36 6.1 Ειςαγωγι... 36 6.2 Οικιακόσ τομζασ... 36 6.3 Ρρωτογενισ τομζασ... 36 6.4 Δευτερογενισ τομζασ... 37 6.5 Τριτογενισ τομζασ... 37 6.6 Μεταφορζσ... 37 6.7 Συνολικζσ εκπομπζσ CO 2 ςτο Διμο Λάρνακασ... 38 6.8 Σενάριο πρόβλεψθσ των εκπομπϊν CO 2... 39 7 Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ Διμου Λάρνακασ 2011-2020... 42 7.1 Ειςαγωγι... 42 7.2 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ ςτα Δθμόςια κτίρια... 43 7.3 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ με εκςτρατείεσ ενθμζρωςθσ... 48 7.4 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ ςτισ μεταφορζσ... 60 2
7.5 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ ςτον οδικό φωτιςμό... 64 7.6 Επενδφςεισ του Διμου Λάρνακασ ςε ΑΡΕ... 66 7.7 Ανάπτυξθ χϊρων πραςίνου ςτο Διμο Λάρνακασ... 67 7.8 Συνοπτικι παρουςίαςθ των μζτρων του Διμου Λάρνακασ... 68 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ με εκςτρατείεσ ενθμζρωςθσ... 68 Εξοικονόμθςθ ενζργειασ ςτον οδικό φωτιςμό... 69 Επενδφςεισ του Διμου Λάρνακασ ςε ΑΡΕ... 69 Ανάπτυξθ χϊρων πραςίνου ςτο Διμο Λάρνακασ... 69 7.9 Συνειςφορά των Εκνικϊν Μζτρων ςτο Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ του Διμου Λάρνακασ... 70 7.10 Ρεριγραφι επίτευξθσ του ςτόχου μείωςθσ των εκπομπϊν για το 2020... 73 3
Εικόνεσ Εικόνα 1 Τελετι υπογραφισ του Συμφϊνου των Δθμάρχων ςτισ 4 Μαΐου 2010 ςτθν αίκουςα του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου ςτισ Βρυξζλλεσ.... 9 Εικόνα 2 Τελετι υπογραφισ του Συμφϊνου των Δθμάρχων ςτισ 4 Μαΐου 2010 ςτθν αίκουςα του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου ςτισ Βρυξζλλεσ *Photo: Paul O'Driscoll].... 10 Εικόνα 3 Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ... 14 Εικόνα 4 Δθμοτικι βιβλιοκικθ... 15 Εικόνα 5 Ρεριοχι αλυκϊν Λάρνακασ... 15 Εικόνα 6 Ραλαιό υδραγωγείο (Καμάρεσ)... 16 Εικόνα 7 Ρεηόδρομοσ Φοινικοφδων... 16 Εικόνα 8 Νζο Αεροδρόμιο Λάρνακασ... 16 Εικόνα 9 Ραραλία Λάρνακασ... 16 Εικόνα 10 Θαλάςςια ςπορ ςτθ καλάςςια περιοχι Λάρνακασ... 16 Εικόνα 11 Αςτικό κζντρο Λάρνακασ... 16 Εικόνα 12 Λιμανάκι Λάρνακασ... 16 Εικόνα 13 Ιερόσ ναόσ Αγίου Λαηάρου... 16 Εικόνα 14 Ραραλία Φοινικοφδων... 17 Εικόνα 15 Μεςαιωνικό κάςτρο Λάρνακασ... 17 Εικόνα 16 Αναπτφξεισ ΑΡΕ ςτθν ευρφτερθ επαρχία Λάρνακασ... 17 Εικόνα 17 Αναπτφξεισ ΑΡΕ ςτθν ευρφτερθ επαρχία Λάρνακασ... 17 Εικόνα 18 Οδικό δίκτυο Λάρνακασ... 25 Εικόνα 19 Κφριο δίκτυο ποδθλατοδρόμων Λάρνακασ... 26 Εικόνα 20 Μερίδιο τελικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ ανά τομζα για το ζτοσ 2009... 35 Εικόνα 21 Μερίδιο τελικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ ανά πθγι ενζργειασ για το ζτοσ 2009 35 Εικόνα 22 Μερίδιο εκπομπϊν CO 2 ανά τομζα ςτο Διμο Λάρνακασ για το ζτοσ 2009... 38 Εικόνα 23 Μερίδιο εκπομπϊν CO 2 ανά πθγι ενζργειασ ςτο Διμο Λάρνακασ για το ζτοσ 2009... 38 Εικόνα 24 Σενάριο Αναμενόμενθσ εξζλιξθσ για τθν πρόβλεψθ των εκπομπϊν CO 2 για τθν περίοδο 2009 2020... 41 Εικόνα 25 Γραφικι απεικόνιςθ του ςεναρίου αναμενόμενθσ εξζλιξθσ των εκπομπϊν CO 2 ςτο Διμο Λάρνακασ και του ςτόχου μείωςθσ για το 2020 κατά 20%... 73 4
Πίνακεσ Ρίνακασ 1 Ρεριγραφι κτιρίων του Διμου Λάρνακασ... 18 Ρίνακασ 2Καταναλϊςεισ ενζργειασ ςτα κτιρια του Διμου Λάρνακασ... 18 Ρίνακασ 3 Τφποι λαμπτιρων ςτα κτίρια του Διμου Λάρνακασ... 19 Ρίνακασ 4Καταναλϊςεισ ενζργειασ για το φωτιςμό Δθμόςιων χϊρων του Διμου Λάρνακασ... 20 Ρίνακασ 5 Άδειεσ οικοδομισ ςτο Διμο Λάρνακασ... 21 Ρίνακασ 6 Στόλοσ οχθμάτων του Διμου Λάρνακασ... 21 Ρίνακασ 7 Νζοι ποδθλατοδρόμοι ςτο Διμο Λάρνακασ... 25 Ρίνακασ 8 Συλλογι ςτερϊν αςτικϊν απορριμμάτων ςτο Διμο Λάρνακασ... 28 Ρίνακασ 9 Κάδοι ανακφκλωςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ... 28 Ρίνακασ 10 Ρεριςυλλογι ανακυκλϊςιμων υλικϊν ςτο Διμο Λάρνακασ... 29 Ρίνακασ 11 Ρεριβαλλοντικζσ εκδθλϊςεισ ςτο Διμο Λάρνακασ... 30 Ρίνακασ 12 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον οικιακό τομζα για το ζτοσ 2009... 33 Ρίνακασ 13 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον πρωτογενι τομζα για το ζτοσ 2009... 33 Ρίνακασ 14 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτο δευτερογενι τομζα για το ζτοσ 2009... 33 Ρίνακασ 15 Τελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον τριτογενι τομζα για το ζτοσ 2009... 33 Ρίνακασ 16 Τελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτισ μεταφορζσ για το ζτοσ 2009... 34 Ρίνακασ 17 Τελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτισ μεταφορζσ για το ζτοσ 2009... 34 Ρίνακασ 18 Συντελεςτζσ υπολογιςμοφ εκπομπϊν CO 2... 36 Ρίνακασ 19 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον οικιακό τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009... 36 Ρίνακασ 20 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον πρωτογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009... 36 Ρίνακασ 21 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτο δευτερογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009... 37 Ρίνακασ 22 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον τριτογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009... 37 Ρίνακασ 23 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτισ μεταφορζσ για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009. 37 Ρίνακασ 24 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτισ μεταφορζσ για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009. 38 Ρίνακασ 25 Συντελεςτζσ αφξθςθσ καταναλϊςεων ενζργειασ ανά καταναλωτι που χρθςιμοποιικθκαν ςτο ςενάριο αναμενόμενθσ εξζλιξθσ... 39 Ρίνακασ 26 Αφξθςθ τθσ απόδοςθσ κατά τθν τελικι χριςθ ενζργειασ (μείωςθ τθσ τελικισ ενζργειασ για τθν ίδια χριςιμθ ενζργεια)... 40 Ρίνακασ 27 Συντελεςτζσ ενεργειακισ απόδοςθσ για τθν παραγωγι θλεκτριςμοφ... 40 Ρίνακασ 28 Σενάριο Αναμενόμενθσ εξζλιξθσ για τθν πρόβλεψθ των εκπομπϊν CO 2 για τθν περίοδο 2009 2020... 41 Ρίνακασ 29 Συνοπτικι παρουςίαςθ των μζτρων που κα λάβει ο Διμοσ Λάρνακασ και περιλαμβάνονται ςτο Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ... 68 Ρίνακασ 30 Συνοπτικι παρουςίαςθ τθσ εξοικονόμθςθσ ενζργειασ από τα εκνικά μζτρα... 70 Ρίνακασ 31 Συνοπτικι παρουςίαςθ τθσ μείωςθσ εκπομπϊν CO 2 από τα εκνικά μζτρα... 71 5
Ρίνακασ 32 Σχζςεισ που χρθςιμοποιικθκαν για τθν εκτίμθςθ τθσ ςυνειςφοράσ των εκνικϊν μζτρων ςτθν εξοικονόμθςθ ενζργειασ... 72 6
1 Σο φμφωνο των Δθμάρχων 1.1 Ειςαγωγι Το Σφμφωνο των Δθμάρχων είναι μια φιλόδοξθ πρωτοβουλία που εμπλζκει Ευρωπαϊκά αςτικά κζντρα και πόλεισ ςτον αγϊνα κατά τθσ κλιματικισ αλλαγισ. Οι Διμαρχοι, που υπογράφουν το Σφμφωνο, δεςμεφονται να υπερβοφν τουσ ςτόχουσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για το κλίμα και τθν ενζργεια για το ζτοσ 2020, μειϊνοντασ τισ εκπομπζσ διοξειδίου του άνκρακα (CO 2 ) ςτθν επικράτειά τουσ τουλάχιςτον κατά 20%. Για να το πετφχουν αυτό, αναπτφςςουν Σχζδια Δράςθσ για τθν Αειφόρο (Βιϊςιμθ) Ενζργεια (ΣΔΑΕ), εφαρμόηουν δράςεισ για τθ βελτίωςθ τθσ ενεργειακισ αποδοτικότθτασ και τθν αφξθςθ των ανανεϊςιμων πθγϊν ενζργειασ τόςο ςε δθμόςιουσ όςο και ιδιωτικοφσ τομείσ του Διμου και οργανϊνουν Θμζρεσ Ενζργειασ. Αυτζσ οι προςπάκειεσ υποςτθρίηονται ιςχυρά από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι, το Γραφείο του Συμφϊνου των Δθμάρχων και τισ Δομζσ Υποςτιριξθσ. Το Σφμφωνο των Δθμάρχων είναι ανοιχτό ςε όλεσ τισ τοπικζσ αρχζσ που ςυγκροτοφνται δθμοκρατικά και με εκλεγμζνουσ αντιπροςϊπουσ, όποιο μζγεκοσ κι αν ζχουν και ςε οποιαδιποτε φάςθ εφαρμογισ των ενεργειακϊν/κλιματικϊν τουσ πολιτικϊν. 1.2 Ζνταξθ ενόσ Διμου ςτο φμφωνο των Δθμάρχων Τοπικζσ αρχζσ που προτίκενται να υπογράψουν το Σφμφωνο των Δθμάρχων πρζπει να παρουςιάςουν και να ςυηθτιςουν τθν πρωτοβουλία ςτο Δθμοτικό Συμβοφλιο. Εφ όςον λθφκεί θ ςχετικι επίςθμθ απόφαςθ οι τοπικζσ αρχζσ πρζπει να ενθμερϊςουν τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι. Αυτό γίνεται με αποςτολι μθνφματοσ ταχυδρομικι κυρίδα του Γραφείου του Συμφϊνου των Δθμάρχων με επιςυναπτόμενο το Ζντυπο Ρροςχϊρθςθσ. Το ζντυπο πρζπει να είναι ςυμπλθρωμζνο και υπογεγραμμζνο από το Διμαρχο ι άλλο εξουςιοδοτθμζνο από το Δθμοτικό Συμβοφλιο αντιπρόςωπο. Μετά τθν αποςτολι του μθνφματοσ, θ τοπικι αρχι κα περιλθφκεί ςτο δθμόςιο κατάλογο των πόλεων του Συμφϊνου. Οι τοπικζσ αρχζσ μποροφν να υπογράψουν το Σφμφωνο των Δθμάρχων οποιαδιποτε ςτιγμι, δεν υπάρχει προκεςμία! Οι Τελετζσ του Συμφϊνου των Δθμάρχων λαμβάνουν χϊρα κάκε χρόνο και όλοι οι διμαρχοι ζχουν τθν ευκαιρία δθμόςιασ υπογραφισ και ευρείασ προβολισ. 1.3 Δεςμεφςεισ από τθν υπογραφι του φμφωνου των Δθμάρχων Οι Διμοι που ςυμμετζχουν ςτο Σφμφωνο, ςτοχεφουν ςτθ μείωςθ των εκπομπϊν CO 2 πάνω από 20% ζωσ το 2020, μζςω δράςεων ενεργειακισ αποδοτικότθτασ και ανανεϊςιμων πθγϊν ενζργειασ. Για να επιτφχουν αυτό το ςτόχο, δεςμεφονται να: ετοιμάςουν μια Βαςικι Απογραφι Εκπομπϊν (ΒΑΕ) εντόσ ενόσ ζτουσ από τθν υπογραφι του Συμφϊνου υποβάλουν ζνα Σχζδιο Δράςθσ για τθν Αειφόρο Ενζργεια (ΣΔΑΕ), εγκεκριμζνο από το Δθμοτικό Συμβοφλιο εντόσ ενόσ ζτουσ από τθν υπογραφι του Συμφϊνου δθμοςιεφουν τακτικά ανά διετία μετά τθν υποβολι του ΣΔΑΕ τουσ εκκζςεισ αξιολόγθςθσ αναφζροντασ το βακμό υλοποίθςθσ του Σχεδίου Δράςθσ και των ενδιάμεςων αποτελεςμάτων προωκιςουν τισ δράςεισ τουσ και να εμπλζξουν τουσ πολίτεσ τουσ και τουσ τοπικοφσ φορείσ και να οργανϊςουν Τοπικζσ Θμζρεσ Ενζργειασ 7
διαδϊςουν το μινυμα του Συμφϊνου των Δθμάρχων, ιδιαίτερα να παροτρφνουν και άλλουσ διμουσ να προςχωριςουν ςτο Σφμφωνο και να ςυνειςφζρουν ςε ςθμαντικζσ εκδθλϊςεισ και κεματικζσ θμερίδεσ Ζνασ Διμοσ, εντάςςεται ςτο Σφμφωνο των Δθμάρχων για να: κάνει μια δθμόςια διλωςθ για τθ δζςμευςι του για μείωςθ του CO 2, δθμιουργιςει ι ενιςχφςει τθ δυναμικι για μείωςθ του CO 2 ςτθν περιοχι του, ωφελθκεί από τθν ενκάρρυνςθ και το παράδειγμα άλλων πρωτοπόρων, μοιραςτεί με άλλουσ τθν εμπειρία που ζχει αναπτυχκεί ςτο διμο του, γίνει ο διμοσ γνωςτόσ ωσ πρωτοπόροσ, δθμοςιοποιιςει τα επιτεφγματά του ςτο διαδικτυακό τόπο του Συμφϊνου, Θ Ευρωπαϊκι Επιτροπι παρζχει ςτισ πόλεισ που εντάςςονται ςτο Σφμφωνο: Ζνα γραφείο αρμόδιο για τθν προϊκθςθ, το ςυντονιςμό και τθν υποςτιριξθ τθσ πρωτοβουλίασ αυτισ, Ζνα διαδικτυακό τόπο για προϊκθςθ και ανταλλαγι καλϊν πρακτικϊν, Εργαλεία και μεκόδουσ (οδθγίεσ, φόρμεσ, κλπ) που βοθκοφν ςτθν προετοιμαςία τυποποιθμζνων απογραφϊν εκπομπϊν και Σχεδίων Δράςθσ, ςυμβατϊν με τα ιδθ υπάρχοντα Οικονομικζσ διευκολφνςεισ, κυρίωσ από τθν Ευρωπαϊκι Τράπεηα Επενδφςεων, τα Διαρκρωτικά Ταμεία, κλπ., Εκδθλϊςεισ για να ζχουν οι πόλεισ που δραςτθριοποιοφνται ενεργά μεγάλθ πολιτικι προβολι ςε Ευρωπαϊκό επίπεδο, Ζνα δίκτυο Δομϊν Υποςτιριξθσ για τθ βοικεια των μικρότερων ςε μζγεκοσ πόλεων. 1.4 Δομζσ υποςτιριξθσ του υμφϊνου των Δθμάρχων Εάν μια τοπικι αρχι δεν ζχει τθν τεχνικι δυνατότθτα ι τουσ πόρουσ για να ετοιμάςει το ςχζδιο δράςθσ του διμου, πρζπει να λάβει υποςτιριξθ από οργανιςμοφσ που ζχουν τζτοιεσ δυνατότθτασ π.χ. τισ Δομζσ Τποςτιριξθσ. Κατάλογοσ των Δομϊν Υποςτιριξθσ υπάρχει ςτο διαδικτυακό τόπο του Συμφϊνου των Δθμάρχων. Δομζσ υποςτιριξθσ του Συμφϊνου των Δθμάρχων ςτθν Κφπρο είναι θ Ζνωςθ Κοινοτιτων και θ Ζνωςθ Διμων Κφπρου με διοριςμζνο εκτελεςτικό γραφείο το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Ρολιτϊν. 1.5 Ο Διμοσ Λάρνακασ ςτο φμφωνο των Δθμάρχων Ο Διμαρχοσ Λάρνακασ Ανδρζασ Μωχςζωσ εκπροςωπϊντασ το Διμοσ Λάρνακασ, υπόγραψε ςτισ 16 Οκτωβρίου 2009 το «Σφμφωνο των Δθμάρχων» και ςυμμετείχε ςτθν τελετι που πραγματοποιικθκε ςτισ 4 Μαΐου 2010 που πραγματοποιικθκε ςτισ Βρυξζλλεσ. Τον Απρίλιο του 2010, ο Διμοσ Λάρνακασ ανάκεςε ςτο Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Ρολιτϊν τθν εκπόνθςθ του Ενεργειακοφ Σχεδίου Δράςθσ, ςτα πλαίςια τθσ υλοποίθςθσ ενόσ Ευρωπαϊκοφ Ρρογράμματοσ με τίτλο ISLEPACT ςυγχρθματοδοτοφμενου από τθ Γενικι Διεφκυνςθ Ενζργειασ. Για τθν περίοδο Απρίλιοσ 2010 με Φεβρουάριο του 2011 πραγματοποιικθκε θ απαραίτθτθ ςυλλογι ενεργειακϊν ςτοιχείων από τθ Δθμοτικι Υπθρεςία κακϊσ και άλλα αρμόδια κυβερνθτικά και μθ τμιματα. Τα ςτοιχεία αυτά χρθςιμοποιικθκαν για τον 8
καταρτιςμό του ζτουσ αναφοράσ (2009) που περιλαμβάνει τισ καταναλϊςεισ ενζργειασ και τισ εκπομπζσ διοξειδίου του άνκρακα ανά τομζα ςτθν επικράτεια του Διμου Λάρνακασ. Τθν περίοδο Φεβρουάριοσ 2011 με Ιοφνιο του 2011, το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Ρολιτϊν ςε ςυνεργαςία με το Τμιμα Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ του Διμου Λάρνακασ, ετοίμαςαν το Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ το οποίο περιλαμβάνει λεπτομερι παρουςίαςθ των μζτρων που πρζπει να εφαρμόςει ο Διμοσ για τθν περίοδο 2011 2020 προκειμζνου να επιτευχκεί ο ςτόχοσ μείωςθσ των εκπομπϊν διοξειδίου του άνκρακα. Το Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ παρουςιάςτθκε ςτθν επιτροπι περιβάλλοντοσ του Δθμοτικοφ Συμβουλίου ςτισ 14 Ιουλίου 2011 όπου και ζτυχε προκαταρκτικισ ζγκριςθσ. Ακολοφκθςε θ τελικι ζγκριςθ από το Δθμοτικό Συμβοφλιο ςτισ 21/7/2011. Ακολοφκωσ, το Ενεργειακό Γραφείο Κυπρίων Ρολιτϊν ςτισ 28/7/2011 ζχει υποβάλει το Ενεργειακό Σχζδιο Δράςθσ του Διμου Λάρνακασ, ςτθ γραμματεία του Συμφϊνου των Δθμάρχων για αξιολόγθςθ και ζγκριςθ. Εικόνα 1 Σελετι υπογραφισ του υμφϊνου των Δθμάρχων ςτισ 4 Μαΐου 2010 ςτθν αίκουςα του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου ςτισ Βρυξζλλεσ. 9
Εικόνα 2 Σελετι υπογραφισ του υμφϊνου των Δθμάρχων ςτισ 4 Μαΐου 2010 ςτθν αίκουςα του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου ςτισ Βρυξζλλεσ *Photo: Paul O'Driscoll]. 10
2 Κφπροσ Θ Κφπροσ είναι το μεγαλφτερο νθςί τθσ Ανατολικισ Μεςογείου και βρίςκεται νότια τθσ Τουρκίασ. Οι δφο κφριοι ορεινοί όγκοι είναι ο Ρενταδάκτυλοσ ςτο βορρά και το όροσ Τρόοδοσ ςτο κεντρικό και νοτιοδυτικό τμιμα τθσ νιςου. Ανάμεςά τουσ βρίςκεται θ εφφορθ πεδιάδα τθσ Μεςαορίασ. Θ Κφπροσ αποτελοφςε ανζκακεν ςταυροδρόμι ανάμεςα ςτθν Ευρϊπθ, τθν Αςία και τθν Αφρικι και φζρει πάνω τθσ τα ίχνθ πολλϊν διαδοχικϊν πολιτιςμϊν: ρωμαϊκά κζατρα και οικίεσ, βυηαντινζσ εκκλθςίεσ και μοναςτιρια, κάςτρα τθσ εποχισ των ςταυροφοριϊν και προϊςτορικοφσ οικιςμοφσ. Οι κυριότερεσ οικονομικζσ δραςτθριότθτεσ του νθςιοφ είναι ο τουριςμόσ, οι εξαγωγζσ ειδϊν ζνδυςθσ και χειροποίθτων ειδϊν και θ εμπορικι ναυτιλία. Στα χειροποίθτα είδθ ςυγκαταλζγονται τα κεντιματα, τα κεραμικά και τα χάλκινα. Στισ παραδοςιακζσ ςπεςιαλιτζ ςυγκαταλζγονται οι μεηζδες ορεκτικά που ςερβίρονται ωσ κφριο πιάτο το τυρί χαλοφμι και το ποτό ηιβανία. Μετά τθν τουρκικι ειςβολι ςτο νθςί το 1974 και τθν κατοχι του βόρειου τμιματοσ τθσ χϊρασ, θ ελλθνικι κοινότθτα τθσ Κφπρου χωρίηεται από τθν τουρκικι με τθ λεγόμενθ Ρράςινθ Γραμμι. Θ Κφπροσ είναι γνωςτι ωσ το νθςί τθσ Αφροδίτθσ, τθσ κεάσ του ζρωτα και τθσ ομορφιάσ, επειδι ςφμφωνα με το κρφλο είναι ο τόποσ όπου γεννικθκε θ κεά. Στθ ςφγχρονθ λογοτεχνία ξεχωρίηουν τα ονόματα των Κϊςτα Μόντθ (ποιθτισ και ςυγγραφζασ) και Δθμιτρθ Γκότςθ (ςυγγραφζασ), ενϊ ο Ευαγόρασ Καραγιϊργθσ και ο Μάριοσ Τόκασ είναι διακεκριμζνοι μουςικοςυνκζτεσ. Ρθγι: www.wikipedia.org Ζτοσ προςχϊρθςθσ ςτθν ΕΕ: 2004 Πολιτικό ςφςτθμα: Δθμοκρατία Πρωτεφουςα: Λευκωςία υνολικι ζκταςθ: 9.250 km² Πλθκυςμόσ: 0,8 εκατομμφρια Νόμιςμα: ευρϊ Ρθγι: http://europa.eu 11
3 Διμοσ Λάρνακασ 3.1 Ειςαγωγι Θ Λάρνακα είναι πόλθ ςτθ νοτιοανατολικι ακτι τθσ Κφπρου. Αποτελεί τθ διάδοχο πόλθ του αρχαίου Κιτίου, ενόσ από τα ςθμαντικά βαςίλεια τθσ αρχαίασ Κφπρου, γενζτειρα μεταξφ άλλων του αρχαίου φιλοςόφου Ηινωνα. Σιμερα αποτελεί τθν τρίτθ ςε μζγεκοσ πόλθ του νθςιοφ, με πλθκυςμό, βάςει τθσ απογραφισ του 2001, 62997 κατοίκουσ (ςυμπεριλαμβάνονται και οι διμοι Αραδίππου και Λειβάδια). Στθ Λάρνακα βρίςκεται διεκνζσ αεροδρόμιο, ο κυριότεροσ αερολιμζνασ τθσ Κφπρου. 3.2 Ιςτορία 3.2.1 Αρχαιότθτα Διαβάςτε το κυρίωσ άρκρο για το αρχαίο Κίτιο Το Κίτιο, ιδρυμζνο από Ζλλθνεσ αποίκουσ τον 14ο π.χ. αιϊνα, υπιρξε αργότερα ςθμαντικι αποικία των Φοινίκων. Είναι, μεταξφ άλλων, γνωςτό από τθν εκςτρατεία του Κίμωνοσ του Ακθναίου, ο οποίοσ πζκανε ενϊ το πολιορκοφςε. Τον 1ο μ.χ. αιϊνα το Κίτιο είχε αρχίςει να εκχριςτιανίηεται, ο δε Άγιοσ Λάηαροσ, ο φίλοσ του Χριςτοφ, είχε γίνει ο πρϊτοσ επίςκοποσ τθσ πόλθσ. Ο Λάηαροσ, που είχε διαφφγει ςτθν Κφπρο μετά που αναςτικθκε από τον Χριςτό, ζηθςε ςτο Κίτιο ωσ το δεφτερο κάνατό του. Ο ςθμαντικότεροσ από τουσ ναοφσ τθσ ςθμερινισ Λάρνακασ, εκείνοσ του Αγίου Λαηάρου, κτιςμζνοσ γφρω ςτο 900 μ.χ., πιςτεφεται ότι είχε ανεγερκεί ςτο χϊρο όπου είχε ταφεί ο άγιοσ. Το όνομα τθσ πόλθσ, εξάλλου, προζρχεται από τθ λάρνακα, δθλαδι τθν αρχαία πζτρινθ ςαρκοφάγο (δφο ςαρκοφάγοι βρζκθκαν ςτο ιερό του ναοφ του Αγίου Λαηάρου κατά τθ διάρκεια αναςκαφϊν). Ρολλζσ ςαρκοφάγοι υπιρχαν ςτθν περιοχι τθσ πόλθσ, όπου οι αναςκαφζσ ζφεραν ςτο φωσ και ερείπια τθσ αρχαίασ πόλθσ του Κιτίου. Θ Αρχαία πόλθ ιταν περιτειχιςμζνθ από τα αρχαία χρόνια, τα τείχθ όμωσ κατεδαφίςτθκαν από τουσ ωμαίουσ. Το λιμάνι τθσ αρχαίασ πόλθσ ανακαλφφκθκε πρόςφατα ςτο εςωτερικό τθσ ςθμερινισ πόλθσ, ςθμάδι ότι ςτα αρχαία χρόνια θ κάλαςςα βριςκόταν προσ τα μζςα. 3.2.2 Μεςαιωνικι περίοδοσ Κατά τα μεςαιωνικά χρόνια, θ Λάρνακα ονομαηόταν και Αλυκζσ (Σαλίνεσ), λόγω του ότι κοντά ςτθν πόλθ βρίςκεται μεγάλθ λίμνθ που περιζχει καλάςςιο νερό και που ξθραίνεται το καλοκαίρι, παράγοντασ άφκονο αλάτι. Θ αλυκι αυτι ιταν γνωςτι από τα αρχαία χρόνια, κι αναφζρεται από τον Ρλίνιο. Κατά τθν περίοδο τθσ Φραγκοκρατίασ (1192-1489), θ Λάρνακα δεν ιταν ιδιαίτερα ςθμαντικι πόλθ αλλά είχε αρχίςει να αναπτφςςεται ωσ λιμάνι μετά το 1373, όταν το κυριότερο ωσ τότε λιμάνι τθσ Κφπρου, θ Αμμόχωςτοσ, καταλιφτθκε από τουσ Γενουάτεσ. 3.2.3 Τουρκοκρατία Ωσ ςθμαντικό λιμάνι, θ Λάρνακα παρζμεινε και κατά τθν περίοδο τθσ Τουρκοκρατίασ (1570-1878), οπότε τμιμα τθσ πόλθσ ιταν γνωςτό και με τθν ονομαςία Σκάλα, επειδι εκεί ζκαναν ςκάλα (ςτακμό) τα καράβια. Διάφοροι Κφπριοι, Ελλαδίτεσ και ξζνοι ζμποροι διζμεναν ςτθ Λάρνακα κατά τθν περίοδο τθσ Τουρκοκρατίασ. Αρκετοί από αυτοφσ υπθρετοφςαν και ωσ πρόξενοι ι υποπρόξενοι ι και εμπορικοί αντιπρόςωποι διαφόρων χωρϊν (Αγγλίασ, Γαλλίασ, 12
ωςίασ, Αμερικισ, Αυςτρίασ, και άλλων). Ζτςι, θ Λάρνακα ιταν, κατά τθν περίοδο αυτι, θ πόλθ των προξενείων και των εμπορευομζνων και ιταν ωσ εκ τοφτου θ πιο αναπτυγμζνθ από όλεσ τισ κυπριακζσ πόλεισ. 3.2.4 Ανεξαρτθςία Ππωσ και θ Κφπροσ ολόκλθρθ, ζτςι και θ Λάρνακα ειδικότερα, άρχιςε να αναπτφςςεται με γοργό ρυκμό από τθν ανεξαρτθςία τθσ Κφπρου (1960) και ζπειτα. Μετά τθν τουρκικι ειςβολι του 1974, θ ανάπτυξθ τθσ Λάρνακασ υπιρξε περιςςότερο ραγδαία και εντυπωςιακι. Το κλείςιμο του διεκνοφσ αεροδρομίου Λευκωςίασ, λόγω τθσ ειςβολισ, οδιγθςε ςτθ δθμιουργία του διεκνοφσ αεροδρομίου τθσ Λάρνακασ, ςτθν περιοχι τθσ αλυκισ, που είναι ςιμερα το μεγαλφτερο και κυριότερο από τα κυπριακά αεροδρόμια και αποτελεί ηωτικό αεροπορικό κόμβο ςτθν περιοχι τθσ Εγγφσ και Μζςθσ Ανατολισ. Θ απϊλεια, εξάλλου, του κυριότερου εμπορικοφ λιμανιοφ τθσ Κφπρου, δθλ. τθσ Αμμοχϊςτου, λόγω τθσ τουρκικισ ειςβολισ και κατοχισ, είχε ωσ αποτζλεςμα τθ ςθμαντικι αναβάκμιςθ του λιμανιοφ τθσ Λεμεςοφ και, κατά δεφτερο λόγο, εκείνου τθσ Λάρνακασ. Τζλοσ, θ απϊλεια των παραδοςιακϊν τουριςτικϊν περιοχϊν τθσ Κφπρου (Αμμόχωςτοσ, Κερφνεια), οδιγθςε ςε τουριςτικι αξιοποίθςθ άλλων περιοχϊν τθσ Κφπρου περιλαμβανομζνθσ τθσ Λάρνακασ, ςτθν οποία κτίςτθκαν πολλά ςφγχρονα και πολυτελι ξενοδοχεία. Κοντά ςτθν πόλθ βρίςκονται οι κυριότερεσ αποκικεσ πετρελαιοειδϊν τθσ Κφπρου. Για όλουσ αυτοφσ τουσ λόγουσ, θ πόλθ τθσ Λάρνακασ γνωρίηει ςιμερα μια νζα ακμι. *Ρθγι: Wikipedia.org] 3.3 Σοπικό χζδιο Λάρνακασ Μζχρι το 1990 ο ζλεγχοσ τθσ ανάπτυξθσ ςτθν Κφπρο, ςτθριηόταν ςτον περί υκμίςεωσ Οδϊν και Οικοδομϊν Νόμο και ςτουσ ςχετικοφσ Κανονιςμοφσ. Θ Νομοκεςία εκείνθ δεν παρείχε επαρκείσ δυνατότθτεσ για αποτελεςματικό ζλεγχο των πολεοδομικϊν πτυχϊν τθσ ανάπτυξθσ, οφτε και τα μζςα που κα επζτρεπαν τθν άςκθςθ χωροκετικισ πολιτικισ, ι τθν ζμμεςθ παρζμβαςθ ςτισ διεργαςίεσ τθσ αγοράσ γθσ. Ο ρόλοσ του δθμόςιου τομζα ιταν κατά βάςθ ρυκμιςτικόσ και κάπωσ αρνθτικόσ ςε χαρακτιρα, μια και υπιρχε δυνατότθτα μόνο για αντίδραςθ ςε πρωτοβουλίεσ του ιδιωτικοφ τομζα. Ενόψει του ζντονου ρυκμοφ αφξθςθσ των αναπτυξιακϊν πιζςεων που προκαλοφνται από τθ φυςικι αφξθςθ του πλθκυςμοφ, τθν αςτικοποίθςθ και τθν ανάπτυξθ τθσ βιομθχανίασ, του εμπορίου, του τουριςμοφ και των υπθρεςιϊν, θ Κυπριακι Ρολιτεία αποφάςιςε να ειςάγει πολεοδομικι και χωροταξικι Νομοκεςία, ζτςι ϊςτε να διαςφαλίηεται θ ορκολογικι οργάνωςθ τθσ φυςικισ ανάπτυξθσ. Για το λόγο αυτό ψθφίςτθκαν ο Ρερί Ρολεοδομίασ και Χωροταξίασ Νόμοσ του 1972 και οι μεταγενζςτερεσ τροποποιιςεισ του, και τζκθκαν ςε πλιρθ εφαρμογι για πρϊτθ φορά τθν 1θ Δεκεμβρίου 1990. Το Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ εκπονικθκε ςφμφωνα με τισ ςχετικζσ πρόνοιεσ του περί Ρολεοδομίασ και Χωροταξίασ Νόμου, δθμοςιεφκθκε για πρϊτθ φορά τθν 1 θ Δεκεμβρίου 1990 και οριςτικοποιικθκε μετά από μελζτθ των ενςτάςεων ςε δφο φάςεισ (1992 και 1994). Θ πρϊτθ τροποποίθςθ του Τοπικοφ Σχεδίου δθμοςιεφτθκε ςτισ 4 Οκτωβρίου 1996 και το Σχζδιο οριςτικοποιικθκε μετά από τθ μελζτθ των ενςτάςεων, θ οποία ολοκλθρϊκθκε και δθμοςιεφτθκε ςε δφο φάςεισ (1999 και 2000). Κατά τθ μελζτθ τθσ παροφςασ ανακεϊρθςθσ, πραγματοποιικθκαν διαβουλεφςεισ με το Kοινό Συμβοφλιο Λάρνακασ που ςυςτάκθκε ςφμφωνα με τισ πρόνοιεσ του άρκρου 12(1) του περί Ρολεοδομίασ και Χωροταξίασ Νόμου. Το Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ προδιαγράφει τισ γενικζσ αρχζσ με βάςθ τισ οποίεσ κα προάγεται, ελζγχεται και ρυκμίηεται θ ανάπτυξθ ςτθν περιοχι του Τοπικοφ Σχεδίου. 13
Αναμζνεται ότι με τθν εφαρμογι των προνοιϊν του Σχεδίου κα επιτευχκεί ςταδιακά ιςόρροπθ ανάπτυξθ και πολεοδομικι εξυγίανςθ τθσ περιοχισ του Τοπικοφ Σχεδίου. Θ περιοχι του Τοπικοφ Σχεδίου περιλαμβάνει τισ περιοχζσ των Διμων Λάρνακασ και Αραδίππου, τισ περιοχζσ των Κοινοτικϊν Συμβουλίων Δρομολαξιάσ, Μενεοφ και Λειβαδιϊν, το παραλιακό μζτωπο των Κοινοτικϊν Συμβουλίων Βορόκλθνθσ και Ρφλασ και μικρό μζροσ τθσ περιοχισ του Κοινοτικοφ Συμβουλίου Καλοφ Χωριοφ Σχζδιο Αρ. 1. Θ ζκταςθ τθσ περιοχισ του Τοπικοφ Σχεδίου ανζρχεται ςε 11547,4 εκτάρια και ςφμφωνα με τθν ζκκεςθ τθσ Στατιςτικισ Υπθρεςίασ, (Απογραφι Ρλθκυςμοφ 2001 Ρροκαταρκτικά ςτοιχεία πλθκυςμοφ κατά Επαρχία, Διμο και Κοινότθτα), και με βάςθ εκτίμθςθ για το τμιμα τθσ Βορόκλθνθσ και τθσ Ρφλασ που βρίςκονται μζςα ςτα όρια του Τοπικοφ Σχεδίου, ο πλθκυςμόσ τθσ περιοχισ του Σχεδίου ανερχόταν το 2001 ςε 70049 άτομα περίπου. *Ρθγι: Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ+ Εικόνα 3 Σοπικό χζδιο Λάρνακασ 14
3.4 Δομι Ανάπτυξθσ ςτθν Περιοχι του Σοπικοφ χεδίου Θ δομι τθσ περιοχισ του Τοπικοφ Σχεδίου επθρεάςτθκε κακοριςτικά από διάφορουσ παράγοντεσ όπωσ θ φπαρξθ τθσ παραλίασ, τθσ Αλυκισ, των Διυλιςτθρίων και Ρετρελαιοδεξαμενϊν, του Λιμανιοφ, τθσ Μαρίνασ και του Αερολιμζνα. Σθμαντικι επίδραςθ ςτθ δομι τθσ ανάπτυξθσ ςτθν περιοχι του Τοπικοφ Σχεδίου είχε επίςθσ, θ διαχρονικι εξζλιξθ τθσ πόλθσ και των περιχϊρων τθσ χωρίσ πoλεoδoμικό ςχζδιο και ειδικά θ ανζλιξθ τθσ πόλθσ ωσ "ςιαμαίασ", που αποτελείται από τισ δυο ευδιάκριτεσ ενότθτεσ τθσ Σκάλασ και τθσ Λάρνακασ, θ κερδοςκοπία ςτθ γθ, θ ςτροφι του τουριςτικοφ ρεφματοσ προσ τθ κάλαςςα και θ ανζγερςθ Κυβερνθτικϊν Οικιςμϊν για ςτζγαςθ εκτοπιςκζvτωv. Οι πιο πάνω παράγοντεσ είχαν άμεςθ επίδραςθ ςτθ ςταδιακι διαμόρφωςθ τθσ ςθμερινισ δομισ τθσ ανάπτυξθσ ςτθν περιοχι του Τοπικοφ Σχεδίου, που ςυνοπτικά ςυνίςταται: (α) Στθ διαμόρφωςθ ενόσ ακτινωτοφ οδικοφ δικτφου που ςυγκλίνει προσ το Αςτικό Εμπορικό Κζντρο, θ μορφι του οποίου επθρεάηεται ςε κακοριςτικό βακμό από τθ φυςιογνωμία τθσ περιοχισ. (β) Στθ ςυγκζντρωςθ των πλείςτων αςτικϊν λειτουργιϊν και δραςτθριοτιτων ςτο Αςτικό Εμπορικό Κζντρο, ενϊ παράλλθλα τα τελευταία κυρίωσ χρόνια, αναπτφχκθκαν φυγόκεντρεσ τάςεισ για εγκατάςταςθ αςτικϊν χριςεων γθσ και λειτουργιϊν, κατά μικοσ βαςικϊν ακτινωτϊν δρόμων και ςε μικρότερο βακμό ςτισ παρυφζσ τθσ πόλθσ και των περιχϊρων. Αποτζλεςμα των τάςεων αυτϊν ιταν ανάμεςα ςε άλλα, θ ανάμειξθ αςυμβίβαςτων χριςεων γθσ και θ κυκλοφοριακι φόρτιςθ οριςμζνων δρόμων πζραν των αντικειμενικϊν δυνατοτιτων τουσ. (γ) Στθ μθ οργανωμζνθ επζκταςθ τόςο τθσ πόλθσ όςο και των περιχϊρων, ιδίωσ μετά τον οικοδομικό οργαςμό που ακολοφκθςε τθν τοφρκικθ ειςβολι. Οι περιοχζσ αυτζσ εξαπλϊκθκαν κάκετα και οριηόντια χωρίσ ςτοιχειϊδθ πολεοδομικό ςχεδιαςμό, δθμιουργϊντασ ζνα ςφνολο ετερόκλθτων ςτοιχείων, οικοδομικϊν ςυνονκυλευμάτων και διαςκορπιςμζνων αναπτφξεων. (δ) Στθ γραμμικι τουριςτικι ανάπτυξθ κατά μικοσ του παραλιακοφ μετϊπου. (ε) Στθν καταςκευι του Λιμανιοφ και του Διεκνοφσ Αερολιμζνα. (ςτ) Στθν ανζγερςθ Κυβερνθτικϊν Οικιςμϊν Στζγαςθσ και Αυτοςτζγαςθσ Εκτοπιςκζντων ςτισ παρυφζσ τθσ πόλθσ και των περιχϊρων. *Ρθγι: Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ+ Εικόνα 4 Δθμοτικι βιβλιοκικθ Εικόνα 5 Περιοχι αλυκϊν Λάρνακασ 15
Εικόνα 6 Παλαιό υδραγωγείο (Καμάρεσ) α 7 Πεηόδρομοσ Φοινικοφδων Εικόν Εικόνα 8 Νζο Αεροδρόμιο Λάρνακασ Εικόνα 9 Παραλία Λάρνακασ Εικόνα 10 Θαλάςςια ςπορ ςτθ καλάςςια περιοχι Λάρνακασ Εικόνα 11 Αςτικό κζντρο Λάρνακασ Εικόνα 12 Λιμανάκι Λάρνακασ Εικόνα 13 Ιερόσ ναόσ Αγίου Λαηάρου 16
Εικόνα 14 Παραλία Φοινικοφδων Εικόνα 15 Μεςαιωνικό κάςτρο Λάρνακασ Εικόνα 16 Αναπτφξεισ ΑΠΕ ςτθν ευρφτερθ επαρχία Λάρνακασ *Ρθγι: www.larnaka.com] Εικόνα 17 Αναπτφξεισ ΑΠΕ ςτθν ευρφτερθ επαρχία Λάρνακασ 3.5 Σομζασ Περιβαλλοντικισ Διαχείριςθσ Διμου Λάρνακασ Αρχζσ του 2010 μετά από ειςιγθςθ του Δθμοτικοφ Γραμματζα, κ. Λευτζρθ Εμπεδοκλι, ο οποίοσ ζκρινε ορκό όπωσ τα κζματα περιβαλλοντικισ διαχείριςθσ και εκπαίδευςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ τεκοφν κάτω από μια ομπρζλα, αποφαςίςτθκε από τθν Επιτροπι Ρεριβάλλοντοσ και επικυρϊκθκε από το Δθμοτικό Συμβοφλιο τθν 1/3/2010, θ δθμιουργία του Τομζα Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ. Τον Τομζα, αποτελοφν 4 Λειτουργοί από διάφορα Τμιματα του Διμου Λάρνακασ οι οποίοι επιπρόςκετα με τα κακικοντα τουσ, αςχολοφνται και με τα περιβαλλοντικά κζματα. Μζλθ του Τομζα είναι οι κ. Κϊςτασ Κόκκινοσ, Υγειονομικόσ Επικεωρθτισ, ο κ. Κϊςτασ Λάντοσ, Υγειονομικόσ Επικεωρθτισ, θ κ. Χριςτιάνα Κουηάρθ, Υπεφκυνθ του Αςτικοφ Ρεριβαλλοντικοφ Ραρατθρθτθρίου και ο κ. Μιχάλθσ Σιάλαροσ, Τμιμα Διοίκθςθσ και Ρροςωπικοφ. Στο φάςμα δραςτθριοτιτων του Τομζα Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ υπάγονται τα ακόλουκα: *Ρθγι: www.larnaka.com] Ρροϊκθςθ / εφαρμογι των αποφάςεων του Δθμοτικοφ Συμβουλίου για κζματα Ρεριβάλλοντοσ Διαχείριςθ παραλιϊν και εφαρμογι του προγράμματοσ τθσ Γαλάηιασ Σθμαίασ. Διοργάνωςθ περιβαλλοντικϊν δραςτθριοτιτων (Εβδομάδα Ρεριβάλλοντοσ, Εβδομάδα Κινθτικότθτασ, Ρρόγραμμα «Γνωρίςτε τισ Αλυκζσ», εκςτρατείεσ κακαριότθτασ και άλλα) και ζκδοςθ ενθμερωτικοφ / διαφωτιςτικοφ υλικοφ. Ρροϊκθςθ περιβαλλοντικισ εκπαίδευςθσ των δθμοτϊν, οργανωμζνων ςυνόλων, ςχολείων και ςυνεργαςία με τα Οικολογικά Σχολεία τθσ πόλθσ. Ρροϊκθςθ του προγράμματοσ ανακφκλωςθσ ςτερεϊν απορριμμάτων ςτθ Λάρνακα. Συμμετοχι ςε επιτροπζσ / ςυςκζψεισ όςον αφορά περιβαλλοντικά κζματα τθσ Λάρνακασ. 17
Συνεργαςία με κυβερνθτικά τμιματα ςε περιςτατικά μόλυνςθσ / ρφπανςθσ του περιβάλλοντοσ (Θάλαςςα, Αλυκζσ, ζδαφοσ, ατμόςφαιρα) ςτθ Λάρνακα. 4 Αποτφπωςθ υφιςτάμενθσ κατάςταςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ 4.1 Περιγραφι των κτιρίων του Διμου Λάρνακασ 4.1.1 Συνοπτικι περιγραφι Το ωράριο λειτουργίασ για όλεσ τισ υπθρεςίεσ του Διμου είναι 07:30 14:00 για τθν κερινι περίοδο (1 θ Ιοφνιου 31 Αυγοφςτου) και για τουσ υπόλοιπουσ μινεσ το ωράριο είναι 07:30 14:30 και κάκε Τετάρτθ μζχρι τισ 18:00. Δεν υπάρχει κεντρικό ςφςτθμα κζρμανςθσ που να απαιτεί τθν κατανάλωςθ πετρελαίου, υγραερίου κλπ αλλά το ςφςτθμα κζρμανςθσ είναι το ίδιο με εκείνο τθσ ψφξθσ των κτιρίων. Σε όλα τα κτίρια του Διμου υπάρχουν θλιακοί κερμοςίφωνεσ για κζρμανςθ νεροφ και ςε κανζνα κτίριο δεν υπάρχει εγκατεςτθμζνο φωτοβολταϊκό ςφςτθμα. Πίνακασ 1 Περιγραφι κτιρίων του Διμου Λάρνακασ Α/Α ΚΣΙΡΙΟ/ΧΡΘΘ ΑΡΙΘΜΟ ΠΡΟΩΠΙΚΟΤ 1 Κεντρικά γραφεία Διμου 2 Νικολαϊδειο Αρχοντικό - Γραφεία Υγ.Υπθρεςίασ 3 Ρολιτιςτικό Κζντρο Λάρνακασ ΕΣΟ ΚΑΣΑΚΕΤΘ ΑΡΙΘΜΟ ΟΡΟΦΩΝ ΕΙΔΟ ΚΑΣΑΚΕΤΘ 50 2001 5 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα 15 2007 2 Φζρουςα Τοιχοποιία 6 1995 1 Φζρουςα Τοιχοποιία 4 Δθμοτικό Θζατρο 3 1997 1 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα 5 Ραττίχειο Αμφικζατρο 15 1989 1 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα 6 Δθμοτικι Βιβλιοκικθ 2 1972 2 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα 7 Μζλακρο Ευγθρίασ 14-1 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα 8 Ρολυϊροφοσ Χϊροσ Στάκμευςθσ 10 1993 1 Οπλιςμζνο Σκυρόδεμα ΚΑΣΑΣΑΘ ΚΣΙΡΙΟΤ Ρολφ καλι Ρολφ καλι Ρολφ καλι Ρολφ καλι Ρολφ καλι Μζτρια Μζτρια Ρολφ καλι Πίνακασ 2Καταναλϊςεισ ενζργειασ ςτα κτιρια του Διμου Λάρνακασ Κατανάλωςθ ενζργειασ (kwh) 2009 2010 Δθμοτικό Μζγαρο 116.268 121.599 Δθμοτικό κζατρο 71.724 68.467 Νικολαϊδειο Αρχοντικό 30.079 31.597 Μζλακρο Ευθγθρίασ 33.814 33.909 Δθμοτικι Βιβλιοκικθ 30.948 32.896 Πολυόροφοσ Χϊροσ τάκμευςθσ 54.312 66.873 Παττίχειο Αμφικζατρο 42.966 50.637 Πολιτιςτικό Κζντρο 43.609 44.402 ΤΝΟΛΟ 423.720 450.380 18
4.1.2 Λαμπτιρεσ Στα Κεντρικά γραφεία του Διμου Λάρνακασ χρθςιμοποιοφνται 288 λαμπτιρεσ εκ των οποίων το 67 % είναι λαμπτιρεσ φκοριςμοφ με μζςθ ιςχφ 35 W (154 λαμπτιρεσ -58 W για τα γραφεία, 40 λαμπτιρεσ 11 W). Στο Νικολαϊδειο Αρχοντικό χρθςιμοποιοφνται 110 λαμπτιρεσ εκ των οποίων το 70 % είναι λαμπτιρεσ φκοριςμοφ με μζςθ ιςχφ 35 W (40 λαμπτιρεσ -58 W για τα γραφεία, 38 λαμπτιρεσ 11 W για τουσ διαδρόμουσ). 4.1.3 Σφςτθμα κλιματιςμοφ Το ςφςτθμα κζρμανςθσ και ψφξθσ των Κεντρικϊν Γραφείων του Διμου είναι: 14 μονάδεσ x 16 ΚW 5 μονάδεσ Split Units x 3,5 ΚW Το ςφςτθμα κζρμανςθσ και ψφξθσ του Νικολαϊδειου Αρχοντικοφ είναι: 2 μονάδεσ Split Units x 5,78 ΚW 2 μονάδεσ x 22,4 ΚW 4.2 Οδικόσ φωτιςμόσ του Διμου Λάρνακασ Σφμφωνα με ςτοιχεία τθσ ΑΘΚ, ο αρικμόσ λαμπτιρων του οδικοφ φωτιςμοφ τθσ πόλθσ τθσ Λάρνακασ ανζρχεται ςτουσ 7547. Θ ςυνολικι κατανάλωςθ ενζργειασ το 2009 για τον οδικό φωτιςμό ιταν ίςθ με 4.131.000 kwh. Ο τφποσ και θ ιςχφσ των λαμπτιρων φαίνονται ςτον πιο κάτω πίνακα: Πίνακασ 3 Σφποι λαμπτιρων ςτα κτίρια του Διμου Λάρνακασ ΣΤΠΟ ΛΑΜΠΣΘΡΑ ΙΧΤ ΛΑΜΠΣΘΡΑ ΑΡΙΘΜΟ ΨΠΝ * 250 W 1082 ΨΠΝ 150 W 260 ΨΠΝ 70 W 6175 Compact 21 W 30 * Ψθλισ Ρίεςθσ Νατρίου Ώρες λειτουργίας λαμπτήρων : Σφμφωνα με ςτοιχεία τθσ ΑΘΚ, θ διμθνιαία διατίμθςθ του Οδικοφ Φωτιςμοφ τθσ πόλθσ ανικει ςτον Κϊδικα 35. Με βάςθ τθ διατίμθςθ αυτι κα παρζχεται ρεφμα για τουσ λαμπτιρεσ κακθμερινά μιςι ϊρα μετά τθ δφςθ του ιλιου μζχρι μιςι ϊρα πριν τθν ανατολι του ιλιου. Θ περίοδοσ παροχισ ρεφματοσ μπορεί να αυξάνεται από τθ δφςθ μζχρι τθν ανατολι του ιλιου εφόςον ηθτθκεί από τον Διμο Λάρνακασ. Τα ζξοδα ςυντιρθςθσ του οδικοφ φωτιςμοφ για το 2010 ιταν 34 000. 19
4.3 Φωτιςμόσ πάρκων και δθμόςιων χϊρων του Διμου Λάρνακασ Στα όρια του Διμου Λάρνακασ υπάρχουν 43 πάρκα ενϊ βρίςκονται υπό καταςκευι ακόμθ 4 και μελετάται θ καταςκευι ακόμθ 2. Το ςφνολο των λαμπτιρων που υπάρχουν ςτα πάρκα του Διμου είναι 215 ( 5 ςε κάκε πάρκο). Ο τφποσ λαμπτιρων που χρθςιμοποιοφνται είναι ΨΡΝ (Ψθλισ Ρίεςθσ Νατρίου) και θ ιςχφσ τουσ είναι 150 W. Ώρες λειτουργίας λαμπτήρων : παρζχεται ρεφμα για τουσ λαμπτιρεσ κακθμερινά μιςι ϊρα μετά τθ δφςθ του ιλιου μζχρι μιςι ϊρα πριν τθν ανατολι του ιλιου. Πίνακασ 4Καταναλϊςεισ ενζργειασ για το φωτιςμό Δθμόςιων χϊρων του Διμου Λάρνακασ Κατανάλωςθ ενζργειασ (kwh) 2009 2010 Φωταγϊγθςθ Καμάρων 14.372 14.278 Φωταγϊγθςθ εξωτερικι εκκλθςίασ Σζρρα άντασ 2.458 2.847 υντριβάνι ςτθ Λεωφ. Αρτζμιδοσ 85.520 88.733 Θλεκτροφωτιςμόσ κάςτρου.οδόσ Άγκυρασ 5.844 6.210 Φωτιςμόσ Πάρκου όνιασ 3.099 3.124 Φωτιςμόσ Πάρκου. Οδόσ Σρικοφππθ 802 826 Φωτιςμόσ και ςυντριβάνι Πλατείασ Ευρϊπθσ 55.669 75.122 ΤΝΟΛΟ 167.764 191.140 4.4 Φωτιςμόσ ςταδίων ςτο Διμο Λάρνακασ Στα όρια του Διμου Λάρνακασ υπάρχουν τρία μεγάλα ποδοςφαιρικά ςτάδια και γιπεδα, το Αντϊνθσ Ραπαδόπουλοσ που βρίςκεται ςτθ Λεωφορό Ραπανικολι, το Νζο Γ.Σ.Η ςτθ Λεωφορό Γεϊργιου Χριςτοδουλίδθ και το ςτάδιο Αμμόχωςτοσ ςτθ Λεωφορό Αλζξανδρου αγκαβι. ΑΝΣΩΝΘ ΠΑΠΑΔΟΠΟΤΛΟ Συνολικι κατανάλωςθ θλεκτριςμοφ για το 2010 : 231 947 kwh Αρικμόσ και ιςχφσ προβολζων : 158 λαμπτιρεσ ( 54 ςτουσ δυτικοφσ πυλϊνεσ, 48 ςτουσ ανατολικοφσ και 56 ςτα ςτζγαςτρα τθσ κερκίδασ ) με ιςχφ 1500 W ο κακζνασ. Νζο Γ..Η Συνολικι κατανάλωςθ θλεκτριςμοφ για το 2010 : 218 010 kwh Αρικμόσ και ιςχφσ προβολζων : 120 λαμπτιρεσ ( 30 ςε κάκε πυλϊνα) με ιςχφ 2000 W ο κακζνασ. ΑΜΜΟΧΩΣΟ Συνολικι κατανάλωςθ θλεκτριςμοφ για το 2010 : 167 026 kwh Αρικμόσ και ιςχφσ προβολζων : 80 λαμπτιρεσ ( 20 ςε κάκε πυλϊνα) με ιςχφ 2000 W ο κακζνασ. 20
Θ κατανάλωςθ ενζργειασ είναι περιςςότερθ για όλα τα ςτάδια χωρίσ να υπάρχουν όμωσ ακριβι ςτοιχεία γιατί ςφμφωνα με τουσ υπεφκυνουσ των γθπζδων όταν διεξάγονται ποδοςφαιρικοί αγϊνεσ θ παροχι θλεκτρικοφ ρεφματοσ γίνεται από γεννιτριεσ, οι οποίεσ χρθςιμοποιοφν πετρζλαιο. 4.5 Άδειεσ οικοδομισ ςτο Διμο Λάρνακασ Στον πίνακα που ακολουκεί, παρατίκενται ςτοιχεία ςχετικά με τθν υποβολι αίτθςθσ πολεοδομικισ άδειασ για ανζγερςθ νζων κατοικιϊν ςτα όρια του Διμου και επίςθσ δίδονται ςτοιχεία για τθν ανζγερςθ νζων πολυκατοικιϊν αλλά και μετατροπι υφιςτάμενων κτιρίων/κατοικιϊν ςε πολυκατοικίεσ: Πίνακασ 5 Άδειεσ οικοδομισ ςτο Διμο Λάρνακασ ΕΣΟ ΚΑΣΟΙΚΙΕ ΠΟΛΤΚΑΣΟΙΚΙΕ 2005 2006 65 153 2007 32 131 2008 24 43 2009 26 26 2010 26 10 Σφμφωνα με ςτοιχεία του Τμιματοσ Κακαριότθτασ, ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ υπάρχουν 22 915 νοικοκυριά. 4.6 Οχιματα του Διμου Λάρνακασ Το ςφνολο των οχθμάτων του Διμου Λάρνακασ είναι 51. Ο Διμοσ διατθρεί 27 μθχανιματα διαφόρων τφπων, χριςεων και κυβιςμοφ μθχανισ, όπωσ ατομικοφσ οδοκακαριςτζσ, εκςκαφζα κλπ, τα οποία χρθςιμοποιοφν πετρζλαιο για τθ λειτουργία τουσ. Θ διακίνθςθ 8 εργαηόμενων τθσ Υγειονομικισ Υπθρεςίασ για τισ ανάγκεσ διεκπεραίωςθσ των κακθκόντων τουσ πραγματοποιείται με τα δικά τουσ αυτοκίνθτα και καταβάλλεται ς αυτοφσ χρθματικό ποςό για τα καφςιμα από το Διμο. Οι μετριςεισ για τθν κατανάλωςθ καυςίμων για τα οχιματα και τισ μθχανζσ του Διμου άρχιςαν τον Μάιο του 2011 και θ ςυνολικι κατανάλωςθ για το μινα αυτό ιταν 24 727 λίτρα. Πίνακασ 6 τόλοσ οχθμάτων του Διμου Λάρνακασ ΑΡΙΘΜΟ ΟΧΘΜΑΣΩΝ ΜΟΝΣΕΛΑ ΟΧΘΜΑΣΩΝ ΧΡΘΘ ΚΤΒΙΜΟ ΜΘΧΑΝΘ ΚΑΤΙΜΟ 1 MERSEDES Διακίνθςθ Δθμάρχου 2200 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 VOLVO Διακίνθςθ Δθμοτικοφ Γραμματζα και άλλων υπαλλιλων 1984 ΒΕΝΗΙΝΘ 21
1 VOLVO 10 TOYOTA HILUX Διακίνθςθ προςωπικοφ Διμου Διακίνθςθ προςωπικοφ Διμου για τθν παροχι υπθρεςιϊν 1600 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 2494 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 3 TOYOTA Διακίνθςθ προςωπικοφ 2494 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 8 HINO Απορριμματοφόρο 9419 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 3 MERSEDES Απορριμματοφόρο 11946 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 5 IVECO Απορριμματοφόρο 10308 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 3 MITSUBISHI PICK UP Διακίνθςθ προςωπικοφ 2477 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 2 NISSAN PICK UP Διακίνθςθ προςωπικοφ 2494 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 NISSAN TERRANO Διακίνθςθ προςωπικοφ Διμου για τθν παροχι υπθρεςιϊν 2663 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 IVECO Πχθμα οδοκακαριςμοφ 5880 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 IVECO Φορτθγό 5880 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 HINO Φορτθγό 9419 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 LEYLAND Φορτθγό 10308 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 SCANIA Φορτθγό 11700 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 NISSAN Φορτθγό για SKIP 10308 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 2 FORD PICK UP Διακίνθςθ προςωπικοφ Διμου για τθν παροχι υπθρεςιϊν 2402 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 HINO Βυτιοφόρο νεροφ 9838 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 NISSAN LORRY Βυτιοφόρο νεροφ 10308 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 ISUZU PICK UP Διακίνθςθ προςωπικοφ 2771 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 HINO Φορτθγό για HOOK 9419 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 1 JCB Εςκαφζασ 5900 ΡΕΤΕΛΑΙΟ 4.7 Οχιματα του Διμου Λάρνακασ Στθ Λάρνακα παρατθρείται κυκλοφοριακό πρόβλθμα και τα τελευταία χρόνια γίνονται ςοβαρζσ προςπάκειεσ από τον Διμο για αναβάκμιςθ του οδικοφ δικτφου όπωσ πλάτυνςθ των δρόμων, καλφτεροσ φωτιςμόσ, εμφανζςτερεσ ςθμάνςεισ, επίςτρωςθ για κάλυψθ των φκορϊν κτλ και προϊκθςθ μζτρων με τθ χριςθ νζων μεκόδων αντιμετϊπιςθσ του κυκλοφοριακοφ ηθτιματοσ όπωσ δθμιουργία κυκλικϊν κόμβων αντί φϊτων τροχαίασ, μονοδρόμθςθ δρόμων κτλ. Στα πλαίςια του Ευρωπαϊκοφ προγράμματοσ SMAP Project πραγματοποιικθκαν δφο ζρευνεσ, θ πρϊτθ το 2003 και θ δεφτερθ το 2004 για τθν οδικι κυκλοφορία ςτα όρια του Διμου και ςυντάχκθκε θ ζκκεςθ LARNACA Mobility Master Plan Diagnosis, από τθν οποία παρατίκενται τα ακόλουκα ςτοιχεία: 22
4.7.1 Τφποσ οχθμάτων Στθν πιο κάτω γραφικι παράςταςθ απεικονίηεται ο τφποσ των οχθμάτων που διακινοφνται ςτα όρια του Διμου για τα ζτθ 2003 και 2004: 4.7.2 Θλικία οχθμάτων Στθν πιο κάτω γραφικι παράςταςθ απεικονίηεται θ θλικία των οχθμάτων που διακινοφνται ςτα όρια του Διμου για τα ζτθ 2003 και 2004: 4.7.3 Αρικμόσ επιβατϊν ανά αυτοκίνθτο Στθν πιο κάτω γραφικι παράςταςθ απεικονίηεται ο αρικμόσ επιβατϊν ανά όχθμα που διακινοφνται ςτα όρια του Διμου για τα ζτθ 2003 και 2004: 23
Τα αποτελζςματα τθσ ζρευνασ δείχνουν ότι κατά μζςο το 75% των οχθμάτων διακινοφνται ζχοντασ επιβάτθ μόνο τον οδθγό τουσ, το 20 % των οχθμάτων διακινείται με 2 επιβάτεσ, το 5 % διακινείται με 3 επιβάτεσ και μόλισ το 1% διακινείται με 4 ι περιςςότερουσ επιβάτεσ. 4.7.4 Σκοπόσ προοριςμοφ διακίνθςθσ οχθμάτων Στθν πιο κάτω γραφικι παράςταςθ απεικονίηονται οι ςκοποί προοριςμοφ των οχθμάτων που διακινοφνται ςτα όρια του Διμου για τα ζτθ 2003 και 2004: 4.7.5 Εκπομπζσ CO 2 ανά τφπο οχθμάτων Στο πιο κάτω γραφικό απεικονίηονται οι εκπομπζσ CO 2 ανά τφπο οχθμάτων που διακινοφνται ςτα όρια του Διμου για τθν περίοδο 2003-2004: 4.7.6 Δθμόςιεσ ςυγκοινωνίεσ Οι δθμόςιεσ ςυγκοινωνίεσ ςτα όρια του Διμου πραγματοποιοφνται από τθν εταιρεία Ηινων Λεωφορεία και υπάρχουν 20 προκακοριςμζνεσ διαδρομζσ λεωφορείων που καλφπτουν όλεσ τισ ςθμαντικζσ περιοχζσ τθσ πόλθσ αλλά διακινιςεισ από και προσ αυτι ςε άλλεσ πόλεισ και χωριά. Θ πολιτικι που ακολουκείται ςτθρίηεται ςτθν ουςιαςτικι βελτίωςθ τθσ αποτελεςματικότθτασ του ςυςτιματοσ δθμόςιων ςυγκοινωνιϊν, το οποίο κα υποβοθκιςει ςτθ ςταδιακι μείωςθ του κυκλοφοριακοφ προβλιματοσ και ςτθ μείωςθ των εκπομπϊν CO 2. 24
Εικόνα 18 Οδικό δίκτυο Λάρνακασ 4.8 Δίκτυο ποδθλατοδρόμων του Διμου Λάρνακασ Το δίκτυο των πεηόδρομων ςτα όρια τθσ Λάρνακασ κεωρείται ανεπαρκζσ και γίνονται προςπάκειεσ από τισ Υπθρεςίεσ του Διμου για τθν αναβάκμιςθ του, ϊςτε να ενκαρρυνκοφν οι δθμότεσ τθσ Λάρνακασ να διακινοφνται με μζςα φιλικά προσ το περιβάλλον, ιδίωσ όταν πρόκειται για μικρζσ και μζςεσ αποςτάςεισ. Το δίκτυο πεηόδρομων και ποδθλατοδρόμων δεν είναι ομοιογενι, από τθν άποψθ ότι το δίκτυο ενςωματϊνει διάφορεσ ευζλικτεσ λφςεισ ϊςτε να επιτυγχάνεται θ ςυνζχεια του δικτφου και θ αςφάλεια των διαδρόμων. Για το ζτοσ 2010 καταςκευάςτθκαν 4,5 km ποδθλατοδρόμων ενϊ ςτον ακόλουκο πίνακα φαίνονται τα προγραμματιηόμενα ζργα για νζουσ ποδθλατοδρόμουσ ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ: Πίνακασ 7 Νζοι ποδθλατοδρόμοι ςτο Διμο Λάρνακασ ΠΕΡΙΟΧΘ ΝΕΟΙ ΠΟΔΘΛΑΣΟΔΡΟΜΟΙ (ςε km) Λεωφόροσ Παναγοφλθ 4 Λεωφόροσ Χριςτοδουλίδθ 2 25
Λεωφόροι Γρθγόρθ Αυξεντίου Γρίβα Διγενι 4 Δρόμοσ Λάρνακασ Δεκζλειασ 7 Ζργα για ςυνδζςεισ ποδθλατοδρόμων 3 ΤΝΟΛΟ 20 Το δίκτυο ποδθλατοδρόμων που προνοεί το Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ απεικονίηεται ςτο πιο κάτω χάρτθ : Εικόνα 19 Κφριο δίκτυο ποδθλατοδρόμων Λάρνακασ 4.9 Προγραμματιηόμενα ζργα ςτο οδικό δίκτυο του Διμου Λάρνακασ Τα προγραμματιηόμενα ζργα που προνοοφνται από το Τοπικό Σχζδιο Λάρνακασ για το οδικό δίκτυο του Διμου αλλά και περιμετρικά, αναμζνεται να μετριάςουν το κυκλοφοριακό 26
πρόβλθμα που παρουςιάηεται και να προωκιςουν τθ διακίνθςθ με φιλικά μζςα προσ το περιβάλλον και φαίνονται πιο κάτω: - Δρόμοι πρωταρχικισ ςθμαςίασ βαςικό οδικό δίκτυο (i) Ολοκλιρωςθ των καταςκευαςτικϊν ζργων διαμόρφωςθσ τθσ Λεωφόρου Στρατθγοφ Τιμάγια και οριςμζνων προεκτάςεων τθσ. (ii) Ολοκλιρωςθ των καταςκευαςτικϊν ζργων τθσ Λεωφόρου Αλζξανδρου Ραναγοφλθ, των δφο παρόδων τθσ προσ τθν παραλιακι Λεωφόρο και τθσ παρόδου τθσ προσ τον αυτοκινθτόδρομο Λάρνακασ Αμμοχϊςτου. (iii) Βελτίωςθ, αναβάκμιςθ τθσ παραλιακισ Λεωφόρου Λάρνακασ-Δεκζλειασ και των δφο παρόδων τθσ προσ Βορόκλθνθ και Ρφλα. (iv) Καταςκευι και βελτίωςθ τθσ προσ δυςμάσ επζκταςθσ τθσ Λεωφόρου Αρτζμιδοσ και καταςκευι του νότιου τμιματοσ του αυτοκινθτόδρομου, προσ τισ προγραμματιηόμενεσ νζεσ κτιριακζσ εγκαταςτάςεισ του Αερολιμζνα. (v) Βελτίωςθ του ανατολικοφ τμιματοσ του κφριου δρόμου που ςυνδζει τθ Λάρνακα με τθ Λευκωςία (Λεωφόροι Γρθγόρθ Αυξεντίου και Γρίβα Διγενι). (vi) Βελτίωςθ του βόρειου τμιματοσ τθσ Λεωφόρου Φανερωμζνθσ και τμθμάτων παρόδων τθσ. (vii) Καταςκευι του βόρειου τμιματοσ τθσ Λεωφόρου Ε. Ηαπάτα. (viii) Βελτίωςθ του δυτικοφ τμιματοσ τθσ Λεωφόροσ Στρατθγοφ Τιμάγια (Λεωφόροσ Κυριάκου Μάτςθ). - Κφριο Δευτερεφον Οδικό Δίκτυο (i) Καταςκευι και βελτίωςθ τθσ οδοφ Τουη-Χανζ. (ii) Βελτίωςθ τθσ παραλιακισ οδοφ Ριαλζ-Ραςιά. (iii) Καταςκευι τθσ προσ βορρά επζκταςθσ του παραλιακοφ δρόμου των Φοινικοφδων Σφμφωνα με ςτοιχεία 2010 τθσ Τεχνικισ Υπθρεςίασ, ςτα όρια του Διμου το μικοσ το δρόμων είναι 253,48 χιλιόμετρα, ενϊ για το μικοσ των πεηοδρομίων δεν υπάρχουν ακριβι ςτοιχεία αλλά υπολογίηεται ότι είναι 15-20 % πιο λίγα ςε ςφγκριςθ με το μικοσ των δρόμων, δθλαδι περίπου 200-208 χιλιόμετρα. 4.10 Διαχείριςθ ςτερεϊν απορριμμάτων ςτο Διμο Λάρνακασ Θ περιςυλλογι των ςτερεϊν απορριμμάτων γίνεται από τισ υπθρεςίεσ του Διμου Λάρνακασ και θ διάκεςθ τουσ γίνεται ςτο ΧΥΤΥ Κόςιθσ από τον Απρίλιο του 2010 και λόγω τθσ ηφγιςθσ των απορριμμάτων που πραγματοποιείται εκεί, υπάρχουν πλζον ακριβι ςτοιχεία για τισ ποςότθτεσ των απορριμμάτων που περιςυλλζγονται ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ. Το πρόγραμμα περιςυλλογισ των ςτερεϊν απορριμμάτων διαχωρίςτθκε ςε 20 περιοχζσ, όπου καλφπτονται 3 φορζσ τθν εβδομάδα, εκτόσ Κυριακισ και τθν κάκε μζρα περιςυλλογισ πραγματοποιοφνται 10 διαδρομζσ απορριμματοφόρων. Οι ποςότθτεσ των ςτερεϊν απορριμμάτων που περιςυλλζχκθκαν και κατζλθξαν ςτο ΧΥΤΥ, ςθμειϊνονται αναλυτικά ςτο ακόλουκο πίνακα: 27
Πίνακασ 8 υλλογι ςτερϊν αςτικϊν απορριμμάτων ςτο Διμο Λάρνακασ ΜΘΝΑ/ΕΣΟ Βάροσ ςε Kg 4/2010 2 553 750 5/2010 2 825 280 6/2010 3 066 053 7/2010 3 290 170 8/2010 3 090 040 9/2010 2 848 980 10/2010 2 672 790 11/2010 2 575 860 12/2010 2 726 160 1/2011 2 611 980 2/2011 2 277 580 3/2011 2 652 045 4/2011 2 632 011 4.11 Πρόγραμμα ανακφκλωςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ Το πρόγραμμα περιςυλλογισ ανακυκλϊςιμων υλικϊν ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ πραγματοποιείται από εργολάβο τθσ μθ κερδοςκοπικισ οργάνωςθσ Green Dot Κφπρου από τθν 1 θ Οκτωβρίου 2010. Το πρόγραμμα ανακφκλωςθσ που εφαρμόηεται ςτθ Λάρνακα είναι το ςφςτθμα από πόρτα ςε πόρτα, δθλαδι απορριμματοφόρα του εργολάβου τθσ Green Dot ςυλλζγει τα ανακυκλϊςιμα υλικά ζξω από το ςπίτι κάκε κατοικίασ και υποςτατικοφ. Το πρόγραμμα περιςυλλογισ διαχωρίςτθκε ςε 3 μζρεσ, από Δεφτερα μζχρι Τετάρτθ κάκε εβδομάδασ, όπου κάκε μζρα αντιςτοιχεί ςε ζνα διαφορετικό τομζα τθσ πόλθσ. Κατά τθ διάρκεια τθσ περιςυλλογισ εργάηονται 2 απορριμματοφόρα, για το PMD και το χαρτί ξεχωριςτά. Στα όρια του Διμου Λάρνακασ εκτόσ από το ςφςτθμα ανακφκλωςθσ από πόρτα ςε πόρτα, τοποκετικθκαν και κάλακοι ανακφκλωςθσ, PMD (μπλε), χαρτιοφ (καφζ) και γυαλιοφ και θ περιςυλλογι τουσ γίνεται κάκε εβδομάδα παράλλθλα με τισ οικίεσ. Οι κάδοι γυαλιοφ περιςυλλζγονται όταν γεμίςουν πλιρωσ. Πίνακασ 9 Κάδοι ανακφκλωςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ ΕΙΔΟ ΚΑΛΑΘΟΤ ΑΝΑΚΤΚΛΩΘ ΑΡΙΘΜΟ PMD (μπλε) 400 ΧΑΡΣΙ (καφζ) 25 ΓΤΑΛΙ 65 Οι ποςότθτεσ των ανακυκλϊςιμων υλικϊν που περιςυλλζχκθκαν από τθν εφαρμογι του προγράμματοσ μζχρι ςιμερα, καταγράφονται αναλυτικά ςτο ακόλουκο πίνακα: 28
Πίνακασ 10 Περιςυλλογι ανακυκλϊςιμων υλικϊν ςτο Διμο Λάρνακασ ΜΘΝΑ/ΕΣΟ PMD (kg) ΧΑΡΣΙ (kg) ΓΤΑΛΙ (kg) ΤΝΟΛΟ (kg) 10/2010 104 850 10 500 115 350 11/2010 45 136 114 136 10 950 170 900 12/2010 46 278 149 909 11 000 207 187 1/2011 48 910 108 516 13 570 170 996 2/2011 43 665 97 185 16 580 157 430 3/2011 49 359 113 884 16 620 179 863 4/2011 50 316 112 941 17 690 180 947 5/2011 50 859 117 072 22 955 190 886 4.12 Αρικμόσ βιομθχανιϊν και εργοςταςίων ςτο Διμο Λάρνακασ Οι βιομθχανίεσ και τα εργοςτάςια που δραςτθριοποιοφνται ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ, βρίςκονται ςτθ Βιομθχανικι Ρεριοχισ Λάρνακασ και ο αρικμόσ τουσ κατά το ζτοσ 2010 ιταν 33. 4.13 Αρικμόσ ξενοδοχείων ςτο Διμο Λάρνακασ Σφμφωνα με μελζτθ του 2010 τθσ Εταιρείασ Τουριςτικισ Ανάπτυξθσ Λάρνακασ, ςτα όρια του Διμου Λάρνακασ υπάρχουν 33 καταλφματα με δυναμικι 2316 κλινϊν. 4.14 Green wastes Θ ςυλλογι των green wastes δθλαδι κλαδευμάτων, κουρεμζνου γραςιδιοφ κλπ από δθμόςιουσ χϊρουσ πραςίνου και πάρκα πραγματοποιείται από τισ υπθρεςίεσ του Διμου Λάρνακασ και θ διάκεςθ τουσ γίνεται ςτθν παλιά χωματερι του Διμου ςτθν περιοχι Κλαχδιά που βρίςκεται εκτόσ ορίων. Τα μοναδικά επίςθμα ςτοιχεία που υπάρχουν για τον όγκο των κλαδευμάτων είναι για δφο εβδομάδεσ, από τισ 14/02/2011-27/02/2011 και θ ποςότθτα τουσ ανζρχεται ςτισ 60 000 Kg. 4.15 Πλθκυςμόσ Διμου Λάρνακασ Ο αρικμόσ Δθμοτϊν τθσ πόλθσ τθσ Λάρνακασ ςφμφωνα με τθν απογραφι του 2001 ιταν 71000 και για το 2011 ο πλθκυςμόσ τθσ πόλθσ υπολογίηεται ςτισ 82000. 4.16 Εκςτρατείεσ περιβαλλοντικισ ενθμζρωςθσ και ευαιςκθτοποίθςθσ Ο Διμοσ Λάρνακασ άρχιςε εκςτρατείεσ ενθμζρωςθσ για περιβαλλοντικά κζματα το 2002 οργανϊνοντασ για πρϊτθ φορά τθν Εβδομάδα Ρεριβάλλοντοσ και ζκτοτε κακιερϊκθκε ωσ ετιςια ανοιξιάτικθ εκδιλωςθ. Μετά από ειςιγθςθ του Δθμοτικοφ Γραμματζα ςτισ αρχζσ του 2010, τα κζματα περιβαλλοντικισ διαχείριςθσ και εκπαίδευςθσ ςτο Διμο Λάρνακασ διεκπεραιϊνονται από τον Τομζα Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ, ο οποίοσ δθμιουργικθκε τθν 1/3/2010 μετά από απόφαςθ του Δθμοτικοφ Συμβουλίου. Τον Τομζα, αποτελοφν 4 29
Λειτουργοί από διάφορα Τμιματα του Διμου Λάρνακασ οι οποίοι επιπρόςκετα με τα κακικοντα τουσ, αςχολοφνται και με τα περιβαλλοντικά κζματα. Με τθν πάροδο του χρόνου, ο Διμοσ Λάρνακασ εμπλουτίηει τθ δράςθ του όςο αφορά τθν ενθμζρωςθ των πολιτϊν για κζματα που αφοροφν το περιβάλλον και από το 2010 υπάρχει επίςθμθ καταγραφι των ςυμμετεχόντων ςτισ εκδθλϊςεισ, όπωσ φαίνονται ςτον ακόλουκο πίνακα: Πίνακασ 11 Περιβαλλοντικζσ εκδθλϊςεισ ςτο Διμο Λάρνακασ ΕΚΔΘΛΩΘ ΑΡΙΘΜΟ ΧΟΛΕΙΩΝ/ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΩΝ ΤΝΟΛΩΝ ΠΟΤ ΤΜΜΕΣΕΙΧΑΝ ΑΡΙΘΜΟ ΑΣΟΜΩΝ ΠΟΤ ΤΜΜΕΣΕΙΧΑΝ Εβδομάδα Περιβάλλοντοσ 2010 32 1250 Πρόγραμμα Γνωρίςτε τισ Αλυκζσ 20 1000 Παγκόςμια Θμζρα Περιβάλλοντοσ 2010 2 800 1000 Εβδομάδα Κινθτικότθτασ 2010 3 250 Εκςτρατείεσ ενθμζρωςθσ για ανακφκλωςθ 2010 2 500 Κακαριςμόσ παραλιϊν για 2010 5 200 Ευρωπαϊκι Εβδομάδα Βιϊςιμθσ Ενζργειασ 2011 7 600 Εβδομάδα Περιβάλλοντοσ 2011 34 1700 Παγκόςμια Θμζρα Περιβάλλοντοσ 2011 9 200 Κακαριςμόσ παραλιϊν για 2011 4 250 Ϊρα τθσ Γθσ Ο Διμοσ ςυμμετζχει με το ςβιςιμο φϊτων ςτα κτίρια του και ςε κεντρικζσ πλατείεσ τθσ πόλθσ. Με δελτίο τφπου καλεί τουσ Δθμότεσ να ςυμμετάςχουν ςτθν εκδιλωςθ. Δεν υπάρχουν ακριβι ςτοιχεία για τουσ ςυμμετζχοντεσ. Ο Διμοσ Λάρνακασ κατά τθ διάρκεια των διαφόρων εκδθλϊςεων και εκςτρατειϊν ενθμζρωςθσ για περιβαλλοντικά κζματα διανζμει ενθμερωτικό υλικό, το οποίο ετοιμάηεται από λειτουργοφσ του και αναδιανζμει ενθμερωτικό υλικό από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι, τισ αντίςτοιχεσ διάφορεσ κρατικζσ υπθρεςίεσ και οργανιςμοφσ, ς όλουσ τουσ ςυμμετζχοντεσ. Στα γραφεία τθσ Υγειονομικισ Υπθρεςίασ υπάρχει πλθροφοριακι γωνιά με δωρεάν ενθμερωτικό υλικό μόνο για περιβαλλοντικά κζματα, το οποίο μποροφν να προμθκευτοφν οι πολίτεσ. Το Φεβρουάριο του 2011 ετοιμάςτθκε από τον Τομζα Ρεριβαλλοντικισ Διαχείριςθσ το πρϊτο τεφχοσ του εντφπου με κζματα αποκλειςτικά για περιβαλλοντικά κζματα και τισ εκδθλϊςεισ του Διμου γι αυτά, με τίτλο ΡΕΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΝΕΑ. Τυπϊκθκαν 2000 αντίτυπα, τα οποία διανεμικθκαν ςε οργανωμζνα ςφνολα και ςε δθμότεσ. Επίςθσ, το ζντυπο ςε θλεκτρονικι μορφι κακϊσ και άλλο ενθμερωτικό υλικό για περιβαλλοντικά 30
κζματα υπάρχουν ςτθν επίςθμθ ιςτοςελίδα του Διμου ςτο διαδίκτυο, όπου μπορεί κάποιοσ να ενθμερωκεί. 4.17 Πράςινεσ δθμόςιεσ ςυμβάςεισ Ο Διμοσ Λάρνακασ ςτισ προκθρφξεισ του για αγορά αγακϊν και υπθρεςιϊν προωκεί τισ πράςινεσ δθμόςιεσ ςυμβάςεισ ςε τομείσ όπωσ θ αγορά ενεργειακά αποδοτικϊν υπολογιςτϊν, ανακυκλϊςιμο χαρτί κλπ. 4.18 Ευρωπαϊκά και Διεκνι προγράμματα Ο Διμοσ Λάρνακασ ςυμμετζχει ςτα ακόλουκα ευρωπαϊκά και διεκνι προγράμματα, εκ των οποίων κάποια είναι ςυγχρθματοδοτικά: Δίκτυο URBACT SURE το οποίο ζχει κεματολογία τθν κινθτικότθτα ςτισ πόλεισ Ρρόγραμμα ENPI USUDS, MARIE με κεματολογία τθν διαχείριςθ παράκτιων περιοχϊν Ceramus Ελλάδα Κφπροσ φμφωνο των Δθμάρχων Ρρωτοβουλία τθσ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ για τθν δθμιουργία ενόσ μόνιμου δικτφου ςυνεργαςίασ μεταξφ των Ευρωπαϊκϊν Διμων κατά τθσ Κλιματικισ Αλλαγισ. Οι δεςμεφςεισ που αναλαμβάνουν οι Διμοι είναι θ υπζρβαςθ των ςτόχων τθσ Ε.Ε. για μείωςθ εκπομπϊν Διοξειδίου του Άνκρακα (CO 2 ) ςτισ επικράτειζσ τουσ ςε ποςοςτό μεγαλφτερο του 20% μζςω μζτρων προϊκθςθσ τθσ Ενεργειακισ Αποδοτικότθτασ και των Ανανεϊςιμων Ρθγϊν Ενζργειασ. φμφωνο των Νθςιϊν Το ζργο ISLE-PACT ςτοχεφει ςτθν ανάπτυξθ Νθςιϊτικων Αειφόρων Ενεργειακϊν Σχεδίων Δράςθσ με ςκοπό τθν κάλυψθ ι τθν υπζρβαςθ των ςτόχων αειφορίασ τθσ Ε.Ε. που ζκεςε για το 2020, δθλαδι τθ μείωςθ των εκπομπϊν CO 2 τουλάχιςτον κατά 20%. http://urbact.eu www.eumayors.eu www.islepact.eu 31
Medeea Ο γενικόσ ςτόχοσ του ζργου MEDEEA είναι θ επίτευξθ του Ευρωπαϊκοφ ςτόχου «20-20-20» ςτθσ Μεςογειακζσ περιφζρειεσ, μζςω τθσ εμπλοκισ των τοπικϊν αρχϊν ςε ενεργειακά ηθτιματα εφαρμόηοντασ το εργαλείο ενεργειακοφ ςχεδιαςμοφ European Energy Awardeea. www.interregmede ea.eu 32
5 Απογραφι καταναλϊςεων ςτο Διμο Λάρνακασ 5.1 Οικιακόσ τομζασ Πίνακασ 12 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον οικιακό τομζα για το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Γεωθερμική Βιομάζα Σύνολο Ηεςτό νερό χριςθσ Θζρμανςθ και ψφξθ 3.064 2.681 191 12.446 96 670 19.147 73.524 43.857 5.160 387 258 6.449 129.635 Φωτιςμόσ 4.085 - - - - - 4.085 Κουηίνα 3.064-1.313 - - 0 4.376 Θλεκτρικζσ ςυςκευζσ 18.381 - - - - - 18.381 φνολο 102.117 46.537 6.664 12.832 354 7.120 175.624 5.2 Πρωτογενισ τομζασ Πίνακασ 13 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον πρωτογενι τομζα για το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Πετρέλαιο Υγραέριο Βιομάζα Σύνολο Γεωργία, Δαςοκομίασ και Αλιεία 239 56 73 96 463 Ορυχεία και Λατομεία 11 3 17 3 33 φνολο 250 59 17 76 96 496 5.3 Δευτερογενισ τομζασ Πίνακασ 14 Ηιτθςθ ενζργειασ ςε MWh ςτο δευτερογενι τομζα για το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Βιομάζα Σύνολο Μεταποίθςθ 9.051 2.106 2.757 399 133 14.447 Παροχι νεροφ, επεξεργαςία λυμάτων, διαχείριςθ αποβλιτων 8.352 1.944 2.544 12.840 Καταςκευζσ 768 179 234 1.181 φνολο 18.171 4.229 5.535 399 133 28.467 5.4 Σριτογενισ τομζασ Πίνακασ 15 Σελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτον τριτογενι τομζα για το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Βιομάζα Σύνολο Χονδρικό και Λιανικό εμπόριο, Επιςκευι μθχανοκίνθτων οχθμάτων και 43.629 10.154 13.290 1.870 623 69.565 33
Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Πετρέλαιο Βενζίνη Υγραέριο Ηλιακή Γεωθερμική Βιομάζα Σύνολο Διμοσ Λάρνακασ φμφωνο των Δθμάρχων μοτοςυκλετϊν Ξενοδοχεία και εςτιατόρια 24.829 5.778 7.563 1.064 355 39.589 Δθμόςια διοίκθςθ και κοινωνικι αςφάλιςθ Άμυνα, Δικαιοςφνθ, Αςτυνομία και Πυροςβεςτικι 6.642 1.546 2.023 285 95 10.591 1.254 292 382 54 18 1.999 Εκπαίδευςθ 5.297 1.233 1.614 227 76 8.446 Ανρϊπινθ Τγεία και Κοινωνικι μζριμνα 10.441 2.430 3.180 447 149 16.648 Άλλεσ Τθρεςίεσ 25.291 5.886 7.704 1.084 361 40.326 Δθμόςιοσ Φωτιςμόσ 4.131 4.131 φνολο 121.514 27.318 35.756 5.031 1.677 191.295 5.5 Μεταφορζσ Πίνακασ 16 Σελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτισ μεταφορζσ για το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρέλαιο Βενζίνη Βιομάζα Σύνολο Αςτικζσ και υπεραςτικζσ μεταφορζσ επιβατϊν Άλλεσ υπθρεςίεσ μεταφοράσ επιβατϊν (taxi, τουριςμόσ, ςχολικά λεωφορεία, κλπ) Εμπορικζσ επίγειεσ μεταφορζσ και μετακινοφμενεσ υπθρεςίεσ 107 5.502 8.278 13.887 0 88.031 132.443 4.409 224.884 0 0 0 0 0 Ιδιωτικά οχιματα 0 181.564 273.164 9.095 463.823 φνολο 107 275.114 413.885 13.504 702.593 5.6 υνολικι τελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςτο Διμο Λάρνακασ Πίνακασ 17 Σελικι κατανάλωςθ ενζργειασ ςε MWh ςτισ μεταφορζσ για το ζτοσ 2009 Τομέας Οικιακόσ 102.117 46.537 - - 6.664 12.832 354 7.120 175.624 Πρωτογενισ 250 59 17-76 - - 96 498 Δευτερογενισ 18.171 4.229 - - 5.535 399-133 28.467 Σριτογενισ 121.514 27.318 - - 35.756 5.031-1.677 191.296 Μεταφορζσ 107-275.114 413.885 - - - 13.504 702.610 φνολο 242.159 78.143 275.131 412.885 48.031 18.262 354 22.530 1.098.495 34
Εικόνα 20 Μερίδιο τελικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ ανά τομζα για το ζτοσ 2009 Εικόνα 21 Μερίδιο τελικισ κατανάλωςθσ ενζργειασ ανά πθγι ενζργειασ για το ζτοσ 2009 35
6 Απογραφι εκπομπϊν CO 2 ςτο Διμο Λάρνακασ 6.1 Ειςαγωγι Για τον υπολογιςμό των εκπομπϊν διοξειδίου άνκρακα χρθςιμοποιικθκαν ςτακεροί ςυντελεςτζσ (standard emission factors) επί των καταναλϊςεων ανάλογα με τθν πθγι ενζργειασ και τθ χριςθ. Οι ανανεϊςιμεσ πθγζσ ενζργειασ με βάςθ τουσ ςυντελεςτζσ αυτοφσ κεωρείται ότι ζχουν μθδενικζσ εκπομπζσ διοξειδίου του άνκρακα. Πίνακασ 18 υντελεςτζσ υπολογιςμοφ εκπομπϊν CO 2 FOSSIL FUELS RENEWABLE ENERGY SOURCES Energy Source IPCC emission factors Fuel oil 0,279 Diesel 0,267 Gasoline 0,249 Natural Gas 0,202 LPG 0.240 Electricity 0,874 Wind 0 Hydro 0 Solar 0 Geothermal 0 Biomass 0 6.2 Οικιακόσ τομζασ Πίνακασ 19 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον οικιακό τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Γεωθερμική Βιομάζα Σύνολο Ηεςτό νερό χριςθσ Θζρμανςθ και ψφξθ 2.678 748 46 - - - 3.471 64.260 12.236 1.238 - - - 77.734 Φωτιςμόσ 3.570 - - - - - 3.570 Κουηίνα 2.678-315 - - - 2.993 Θλεκτρικζσ ςυςκευζσ 16.065 - - - - - 16.065 φνολο 89.250 12.984 1.599 - - - 103.833 6.3 Πρωτογενισ τομζασ Πίνακασ 20 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον πρωτογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Πετρέλαιο Υγραέριο Βιομάζα Σύνολο Γεωργία, Δαςοκομίασ και Αλιεία 209 16 0 17-242 Ορυχεία και Λατομεία 10 1 4 1-16 φνολο 219 17 4 18-257 36
6.4 Δευτερογενισ τομζασ Πίνακασ 21 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτο δευτερογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Βιομάζα Σύνολο Μεταποίθςθ 7.911 588 662 - - 9.160 Παροχι νεροφ, επεξεργαςία λυμάτων, διαχείριςθ αποβλιτων 7.300 542 611 - - 8.453 Καταςκευζσ 671 50 56 - - 777 φνολο 15.881 1.180 1.328 - - 18.390 6.5 Σριτογενισ τομζασ Πίνακασ 22 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτον τριτογενι τομζα για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Υγραέριο Ηλιακή Βιομάζα Σύνολο Χονδρικό και Λιανικό εμπόριο, Επιςκευι μθχανοκίνθτων οχθμάτων και μοτοςυκλετϊν 38.132 2.833 3.190 - - 44.154 Ξενοδοχεία και εςτιατόρια 21.701 1.612 1.815 - - 25.128 Δθμόςια διοίκθςθ και κοινωνικι αςφάλιςθ Άμυνα, Δικαιοςφνθ, Αςτυνομία και Πυροςβεςτικι 5.805 431 486 - - 6.722 1.096 81 92 - - 1.269 Εκπαίδευςθ 4.630 344 387 - - 5.361 Ανρϊπινθ Τγεία και Κοινωνικι μζριμνα 9.125 678 763 - - 10.567 Άλλεσ Τθρεςίεσ 22.104 1.642 1.849 - - 25.595 Δθμόςιοσ Φωτιςμόσ 3.610 - - - - 3.610 φνολο 106.203 7.622 8.581 - - 122.406 6.6 Μεταφορζσ Πίνακασ 23 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτισ μεταφορζσ για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Περιγραφή Ηλεκτρισμός Πετρέλαιο Βενζίνη Βιομάζα Σύνολο Αςτικζσ και υπεραςτικζσ μεταφορζσ επιβατϊν Άλλεσ υπθρεςίεσ μεταφοράσ επιβατϊν (taxi, τουριςμόσ, ςχολικά λεωφορεία, κλπ) Εμπορικζσ επίγειεσ μεταφορζσ και μετακινοφμενεσ υπθρεςίεσ 94 1.469 2.061-3.624-23.504 32.978-56.483 - - - - - Ιδιωτικά οχιματα - 48.478 68.018-116.495 φνολο 94 73.451 103.057-176.602 37
Ηλεκτρισμός Πετρελαιοειδή Πετρέλαιο Βενζίνη Υγραέριο Ηλιακή Γεωθερμική Βιομάζα Σύνολο Διμοσ Λάρνακασ φμφωνο των Δθμάρχων 6.7 υνολικζσ εκπομπζσ CO 2 ςτο Διμο Λάρνακασ Πίνακασ 24 Εκπομπζσ CO 2 ςε τόνουσ ςτισ μεταφορζσ για το Διμο Λάρνακασ το ζτοσ 2009 Τομέας Οικιακόσ 89.250 12.984 - - 1.599 - - - 103.833 Πρωτογενισ 219 17 4-18 - - - 257 Δευτερογενισ 15.881 1.180 - - 1.328 - - - 18.390 Σριτογενισ 106.203 7.622 - - 8.581 - - - 122.406 Μεταφορζσ 94-73.451 103.057 - - - - 176.602 φνολο 211.647 21.803 73.455 103.057 11.526 - - - 421.488 Εικόνα 22 Μερίδιο εκπομπϊν CO 2 ανά τομζα ςτο Διμο Λάρνακασ για το ζτοσ 2009 Εικόνα 23 Μερίδιο εκπομπϊν CO 2 ανά πθγι ενζργειασ ςτο Διμο Λάρνακασ για το ζτοσ 2009 38