Medical Express Έτος 22 ο / Τεύχος 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΚΕΜΠ ΚΡ 385/1989 PRESS X+7 PRESS POST P O S T ISSN 1106-3157 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ 102 166 74 ΓΛΥΦΑΔΑ e-mail: info@pitsilidis.gr > ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ ΦAΡMAKOBIOMHXANIA: Προκλήσεις και ευκαιρίες > ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ Χρόνιος νευροπαθητικός πόνος στη μέση > Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Γιατί υπάρχουν ελλείψεις στα φάρμακα; > Θ. ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Όλα τα μωρά στη... λίστα ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ Μας λείπει η διατροφική παιδεία ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Ένας Κώδικας κατά της διαφθοράς Επισκεφτείτε τη νέα μας ιστοσελίδα www.medicalexpress.gr Username και Password στη σελίδα των περιεχομένων
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Medical Express ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ: Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, 16674 Γλυφάδα, τηλ.: 210-89.47.002, Fax: 210-89.41.551, www.pitsilidis.gr, e-mail: info@pitsilidis.gr www.medicalexpress.gr username: abcd / password: 1234 ΚΩΔΙΚΟΣ: 011985 14 19 EDITORIAL Γιατί υπάρχουν ελλείψεις στα φάρμακα; 8 ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ Όλα τα μωρά στη... λίστα! 12 ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΡΕΚΟΡ ΣΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ Ένας Κώδικας κατά της διαφθοράς 14 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 18 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ Μας λείπει η διατροφική παιδεία 22 ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ ΧΡOΝΙΟΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚOΣ ΠOΝΟΣ ΣΤΗ ΜEΣΗ Ένα σημαντικό πρόβλημα για μεγάλο αριθμό Ελλήνων 28 ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 30 ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ «PHARMA 2020: FROM VISION TO DECISION Προκλήσεις και ευκαιρίες 41 ΕΚΔOΤΗΣ Mιχάλης Πιτσιλίδης, Λ. Πορφύρα 11, Bούλα 166 73 ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Nινέττα Βατικιώτη ΔIEYΘYΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH ΔIEYΘYΝΣΗ Κωνσταντίνος Σπίγγος Μιχάλης Πιτσιλίδης ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΔIEYΘYΝΣΗ Ειρήνη Πιτσιλίδη OΙΚONOMΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR Νικολέττα Παπαϊωάννου ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νεκταρία Καρακώστα, Έλενα Κιουρκτσή, Βιβέττα Λαϊνιώτη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Βασιλική Κούτσικου ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Κολοβού ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Σταμάτης Κωνσταντάτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Όλγα Κοσσυβάκη Ανυπόγραφα άρθρα: Copyright Medicart SA Αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. 6 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
E D I T O R I A L ΟΙ ΧΟΝΔΡΕΜΠΟΡΟΙ «ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ» Γιατί υπάρχουν ελλείψεις στα φάρμακα; Του Μιχάλη Πιτσιλίδη pitsilidis@gmail.com Τα τελευταία 2-3 χρόνια, οι ελληνικές φαρμακαποθήκες ζουν δραματικές στιγμές, όντας οι περισσότερες σε κατάσταση περίπου πτώχευσης. Σημαντικές ελλείψεις φαρμάκων καταγράφονται πλέον καθημερινά. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τωρινό. Εμφανίστηκε, σε ευρεία έκταση από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν η τιμή κάθε φαρμάκου στην Ελλάδα άρχισε να ορίζεται ως ίση με τη φθηνότερη τιμή του ίδιου φαρμάκου ανάμεσα σε ομάδα χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταργήθηκαν οι υπέρ τρίτων φόροι πάνω στην τιμή και το «ΕΟΦόσημο», μειώθηκε ο ΦΠΑ κλπ. Έτσι, ξαφνικά, για πολλά φάρμακα, συχνά υψηλής κυκλοφορίας ή/και θεραπευτικής σημασίας, η διαφορά τιμής μεταξύ της Ελλάδας και κάποιων άλλων χωρών, όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες αλλά κυρίως η Αγγλία ήταν τόσο μεγάλη, ώστε οι «εξαγωγείς» να κερδίζουν 10 και 20 φορές περισσότερα εξάγοντας τα εν λόγω φάρμακα, από το να τα διαθέτουν στην ελληνική αγορά. Ποιοι είναι όμως οι «εξαγωγείς»; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι τόσο απλή όσο και οφθαλμοφανής: οι χονδρέμποροι φαρμάκων (φαρμακαποθήκες), ιδιωτικές και συνεταιριστικές. Οι φαρμακευτικές εταιρείες στην προκειμένη περίπτωση οι πολυεθνικές δεν φέρουν την παραμικρή ευθύνη (όσο κι αν είναι...προκλητικό στην Ελλάδα να βρίσκει κανείς κάτι αθώο στις πολυεθνικές εταιρείες!) για τον απλούστατο λόγο ότι οι εξαγωγές αυτές ζημιώνουν πολύ τις εταιρείες. Κι αυτό γιατί πωλήσεις από τη «φθηνή» Ελλάδα υποκαθιστούν πωλήσεις σε ακριβές χώρες. Για το 8 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
E D I T O R I A L Αυτή η εξαγωγική δραστηριότητα δεν είναι παράνομη. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι, στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για εξαγωγές αφού τα εξαγόμενα φάρμακα έχουν προηγουμένως...εισαχθεί. λόγο αυτό, οι ελληνικές θυγατρικές αντιμετωπίζουν προβλήματα και ποινές από τις μητρικές εταιρείες, αν οι εξαγωγές παραγίνουν ενοχλητικές. Έτσι π.χ. οι ποσότητες που εξάγονται «αφαιρούνται» από τις πωλήσεις των εδώ θυγατρικών ενώ επιβάλλονται και διάφορων ειδών οικονομικές ποινές. Το ζητούμενο είναι οι εταιρείες να λειτουργούν στο πλαίσιο της ελληνικής νομοθεσίας και να καλύπτουν τις ανάγκες της εσωτερικής αγοράς, διατηρώντας ταυτόχρονα και ένα απόθεμα της τάξης του 20% των πωλήσεων, για πιθανές έκτακτες ανάγκες. Αυτή η εξαγωγική δραστηριότητα δεν είναι παράνομη. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι, στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για εξαγωγές αφού τα εξαγόμενα φάρμακα έχουν προηγουμένως...εισαχθεί. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, η ελληνική εγχώρια προστιθέμενη αξία είναι μηδενική. Πρόκειται, επομένως, για δραστηριότητα που ωφελεί 5-6 μεγαλοεξαγωγείς, τους πελάτες τους στο εξωτερικό και τα ξένα συστήματα Υγείας, μιας και το αγγλικό ΕΣΥ, για παράδειγμα, ωφελείται από τις χαμηλότερες τιμές των εισαγομένων φαρμάκων πολλές εκατοντάδες εκατ. ευρώ ετησίως. Τα τελευταία 2-3 χρόνια, οι ελληνικές φαρμακαποθήκες ζουν δραματικές στιγμές, όντας οι περισσότερες σε κατάσταση περίπου πτώχευσης. Έτσι εντείνουν την εξαγωγική τους δραστηριότητα, ως ελπίδα επιβίωσης. Που οφείλονται όμως τα προβλήματά τους; (α) στο μεγάλο αριθμό τους. Στην Ελλάδα λειτουργούν περίπου 130 φαρμακαποθήκες, περίπου 10-12 φορές περισσότερες από αυτές που χρειάζονται αναλογικά (β) τα έσοδα από πωλήσεις φαρμάκων μειώθηκαν κατά 30-35% περίπου, λόγω των μειώσεων των τιμών και των άλλων περιοριστικών μέτρων που λήφθηκαν τα τελευταία 2 χρόνια και, το σημαντικότερο, (γ) το ποσοστό κέρδους τών φαρμακαποθηκών μειώθηκε εγκληματικά από τον κ. Λοβέρδο στο 4.9% έναντι 7.8% που ήταν πριν. Εξαιτίας, λοιπόν, του προβλήματος των ελλείψεων, αναγκάζεται ο ΕΟΦ να παίρνει μέτρα προσωρινής απαγόρευσης των εξαγωγών σε σημαντικά φάρμακα με αποδεδειγμένες ελλείψεις στην αγορά. Δυστυχώς, οι φαρμακαποθηκάριοι ασκούν κάθε είδους πιέσεις στον ΕΟΦ να μην εφαρμόζει το μέτρο αυτό. Ξεχνούν, ωστόσο, ότι πάνω απ όλα βρίσκεται η εξυπηρέτηση του έλληνα ασθενούς κι ακολουθεί η δική τους οικονομική ευμάρεια ή επιβίωση 10 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
E Ξ Ε Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Α Όλα τα μωρά στη... λίστα! Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου t.papavasiliou@pitsilidis.gr Αν θα έπρεπε στην παρούσα φάση να μας απασχολεί μία λίστα, θα έπρεπε να είναι αυτή στην οποία θα σημειώνουμε όλους τους πολιτικούς που μας απογοήτευσαν, μας πρόδωσαν, γέλασαν ή γελούν ακόμη εις βάρος μας. Kαι πάνω που αναρωτιέσαι με μια δόση αισιοδοξίας «βρε μπας και σοβαρευτήκαμε λίγο τελικά;», έρχονται νέα επεισόδια, με παλιούς πρωταγωνιστές και πληκτικά ανατρεπτικές σκηνές, για να απαντήσουν στην δόση αισιοδοξίας, με μια γερή δόση ειρωνείας. Το σίριαλ με τη λίστα Λαγκάρντ συνεχίζεται, με τις ευθύνες να βολτάρουν χαλαρές από δω κι από κει, μ ένα στικάκι που ολημερίς το έγραφαν το βράδυ εσβηνόταν, με κάλπες για να ψηφιστεί ο πιο ένοχος κρίκος του «παιχνιδιού» και με μεγάλες πιθανότητες, να ακολουθήσουν ακόμη και καλλιστεία για την ανάδειξη του Mr εθνική λίστα. Κι όσο κι αν προσπαθούμε να δούμε την εν λόγω υπόθεση με χιούμορ, κάπου στην πορεία αυτό μας αφήνει, όταν αναλογιζόμαστε ότι όλα αυτά έγιναν και γίνονται ακόμη, σε μια από τις δύσκολες στιγμές της χώρας και, μάλιστα, με πρωταγωνιστές αυτούς, στους οποίους αναθέσαμε και εναποθέσαμε τις ελπίδες μας για ένα καλύτερο μέλλον. Η υπόθεση της λίστας είναι ένα ακόμη κομμάτι στο κωμικοτραγικού περιεχομένου παζλ της πολιτικής μας σκηνής. Μια σκηνή που φιλοξενεί κακές παραστάσεις, που ωστόσο εξακολουθούν να έχουν θεατές, οι οποίοι, μάλιστα, στο τέλος (πάλι) θα χειροκροτήσουν. Κανείς δεν πιστεύει ότι θα καταλήξει κάπου όλη αυτή η ιστορία και κανείς δεν ελπίζει πως η δικαιοσύνη θα αποδώσει έστω και αργά, κάποιες ξεχασμένες ευθύνες. Ζούμε πλέον στην εποχή όπου τα σκάνδαλα αποκαλύπτονται, κυρίως, για λόγους εντυπωσιασμού, αποπροσανατολισμού, σεισμού, λιμού, λοιμού και καταποντισμού, παρά για να τιμωρηθούν οι ένοχοι και να αποτραπεί η επανάληψη ανάλογων πράξεων στο μέλλον. Την ίδια ώρα, με το ίδιο φόντο «σκάνε» ιστορίες για αγρίους, με ξεχασμένους πολιτικούς τύπου Γιάννος Παπαντωνίου που μιλάνε για αδήλωτα «έσοδα φάντασμα», μια σύζυγο κι έναν πρώην, αλλά και δηλώσεις για τη νέα ελπίδα που έρχεται προσεχώς στους κινηματογράφους, όταν ο Ανδρέας Λοβέρδος δημιουργήσει το κόμμα των ονείρων μας. Κάπως έτσι μπλέκεται το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον (;) και κάπως έτσι μπλέξαμε τα μπούτια μας κι άντε τώρα να ξεμπλέξεις. Αν θα έπρεπε στην παρούσα φάση να μας απασχολεί μία λίστα, θα έπρεπε να είναι αυτή στην οποία θα σημειώνουμε όλους τους πολιτικούς που μας απογοήτευσαν, μας πρόδωσαν, γέλασαν ή γελούν ακόμη εις βάρος μας. Μια λίστα με άτομα προς διαγραφή, που δεν θα σβήνεται και να ξαναγράφεται, αλλά θα εμπλουτίζεται συνεχώς, με στόχο να μας θυμίζει όλους αυτούς και όλα αυτά που θα πρέπει να αποφεύγουμε στον μέλλον. Γιατί όσο ασχολούμαστε με λίστες άλλων, αφήνοντας κενή τη δική μας, κενή θα παραμείνει και η μνήμη όταν στις επόμενες εκλογές θα κληθούμε να επιλέξουμε τους επόμενους σωτήρες, με αποτέλεσμα να είμαστε συνυπεύθυνοι για την επανάληψη λάθος προσώπων, λάθος πολιτικών. Δεν φτάνει η διαπίστωση ότι οι περισσότεροι πολιτικοί είναι κατώτεροι των προσδοκιών και των περιστάσεων. Χρειάζεται κάποιος να φανεί ανώτερος των περιστάσεων, για να επέλθει η ισορροπία και να δούμε κάτι καλύτερο στη συνέχεια... 12 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε ΤΟ ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΡΕΚΟΡ ΣΤΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΠΟΥ ΚΑΤΕΧΕΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ Ένας Κώδικας κατά της διαφθοράς Της Νεκταρίας Καρακώστα Αρνητικό ρεκόρ στη... διαφθορά κατέχει σύμφωνα με τον πρόεδρο της Διεθνούς Διαφάνειας, Καθηγητή κ. Κώστα Μπακούρη το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στη χώρα μας. Εν μέσω κρίσης, οι παράνομες συναλλαγές εντός του συστήματος υγείας καλά κρατούν... Hτιμή για το «φακελάκι» στην υγεία ξεκινά από τα 100 και φτάνει μέχρι και τα 30.000 ευρώ (!), αποκάλυψε ο κ. Μπακούρης, αναφερόμενος στην έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2011, στο πλαίσιο της πρόσφατης παρουσίασης του επικαιροποιημένου Κώδικα Δεοντολογίας του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ). Σύμφωνα με τον ίδιο, για μια επέμβαση σε ιδιωτικό νοσοκομείο, ένας πολίτης πρέπει να καταβάλει από 150 έως 7.000 ευρώ, ενώ το γρηγορόσημο στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας ξεκινά από τα 300 και φτάνει μέχρι τα 20.000 ευρώ! «Ο χώρος της Υγείας εμφανίζει το ένα τρίτο των περιστατικών διαφθοράς, δείχνει η έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας. Το παγκόσμιο κόστος για την Υγεία εκτιμάται ότι ανέρχεται στα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Είναι, όμως, δύσκολο να προσδιοριστεί το κόστος της διαφθοράς. Για κάθε αύξηση της διαφθοράς κατά 1%, μειώνεται το ΑΕΠ κατά 2%», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μπακούρης. Όμως το κόστος της διαφθοράς στην υγεία, σύμφωνα με τον καθηγητή, δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά και ανθρωπιστικό, κοινωνικό, πολιτικό και επιστημονικό- με το τελευ- 14 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε Οι αιτήσεις για συνέδρια, ενώ ήταν 1.088 το 2011, το 2012 δεν ξεπέρασαν τις 700. ταίο ο κ. Μπακούρης εννοεί τον κλονισμό της εμπιστοσύνης της κοινής γνώμης απέναντι στους γιατρούς. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος του ΕΟΦ, κ. Γιάννης Τούντας έκανε λόγο για σημαντικές στρεβλώσεις. «Είναι στρέβλωση με ευθύνη της πολιτείας το να έχουμε στη χώρα μας περισσότερες από 200 ιατρικές επιστημονικές εταιρείες, είναι στρέβλωση από πλευράς της πολιτείας το γεγονός ότι είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη όπου τα ιατρικά συνέδρια ή η συμμετοχή των ιατρών δεν υποστηρίζεται από τους πολιτειακούς και κρατικούς φορείς, δηλαδή δεν υποστηρίζονται από τα Νοσοκομεία, από τα Πανεπιστήμια, εκεί όπου εργάζεται ο γιατρός. Και είναι στρέβλωση επίσης, μια τέτοια σημαντική δραστηριότητα, που είναι καθοριστικής σημασίας για την επιστημονική κατάρτιση του ιατρικού Σώματος και των άλλων επαγγελματιών υγείας, να μην αποτελεί βασική ευθύνη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας, να μην εντάσσεται σε ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης και να αντιμετωπίζεται με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται. Αυτές είναι στρεβλώσεις σημαντικές που υπήρχαν και είναι στρεβλώσεις που σαφώς επηρέασαν μια παθολογική σχέση, μια σχέση εξάρτησης η οποία είχε δημιουργηθεί όλα αυτά τα χρόνια στο ιατρικό σώμα». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΦ, είναι επίσης στρέβλωση ότι το 2010 είχαμε περισσότερες από 2.000 αιτήσεις για επιχορηγούμενες επιστημονικές εκδηλώσεις. Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο κ. Τούντας, τα δύο τελευταία χρόνια, έχουν γίνει σημαντικά βήματα βελτίωσης αυτής της κατάστασης. Οι αιτήσεις για συνέδρια, ενώ ήταν 1.088 το 2011, το 2012 δεν ξεπέρασαν τις 700. Όσον αφορά στα συνέδρια στο εξωτερικό, δόθηκαν μόνο δύο άδειες, για την Κύπρο και την Κωνσταντινούπολη, για εθνικούς λόγους, ενώ οι προϋπολογισμοί μειώθηκαν κατά 40%. Για την ανάγκη σύναψης μιας έντιμης, ειλικρινούς και αλληλοδεσμευτικής κοινωνικής συμφωνίας μεταξύ όλων των εταίρων: του δημοσίου, των ιατρών, των φαρμακοποιών, των νοσηλευτών, των φαρμακευτικών εταιριών αλλά και των ίδιων των ασφαλισμένων, έκανε λόγο σε χαιρετισμό που απέστειλε με αφορμή την εκδήλωση, ο υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος. Αυτορρύθμιση Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα, ο κλάδος της υγείας επιλέγει να αυτορρυθμιστεί και να περιορίσει τη διαφθορά στις διαδικασίες προμήθειας φαρμάκων και εξοπλισμού. Ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας του ΣΦΕΕ καθορίζει μία σειρά από πιο «σφιχτούς» κανόνες στην προώθηση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Ορίζει 'πλαφόν' στις χορηγίες για τα Συνέδρια και διαμορφώνει συγκεκριμένους όρους για τη συμμετοχή των επαγγελματιών Υγείας σε αυτά. Η αναθεώρηση απαντά επίσης στην ανάγκη να τεθούν συγκεκριμένα όρια στις δωρεές, να θεσπιστούν κριτήρια σε ό,τι αφορά τις έρευνες αγοράς, καθώς και να διευκρινιστούν ορισμένες παράμετροι αναφορικά με την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΦΕΕ, κ. Κωνσταντίνο Φρουζή, ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας έρχεται να προσφέρει «διαφάνεια στην πράξη» και να αποτελέσει μια «απάντηση στα σημεία των καιρών». «Ως βιομηχανία - ηγέτης που είμαστε, οφείλουμε να δώσουμε το παράδειγμα μίας άλλης νοοτροπίας, προσαρμοσμένης στην εποχή μας. Στην Ελλάδα της κρίσης, η νοοτροπία αυτή, θα συμβάλει θετικά στην προσπάθεια που πρέπει να κάνει η χώρα μας, για να οδηγηθεί σε τροχιά αξιοπιστίας και ανάπτυξης. Δεσμευόμαστε να εντείνουμε την προσπάθεια, ώστε να συμβάλλουμε στη διαρκή 16 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε ενημέρωση και επιμόρφωση της επιστημονικής κοινότητας. Το 2002, με τον πρώτο Κώδικα Δεοντολογίας μπήκαν τα θεμέλια. Το 2012, ο Κώδικας Δεοντολογίας γίνεται ακόμη πιο αυστηρός. Βάζουμε τον πήχη ακόμη πιο ψηλά. Τόσο ψηλά, όσο αρμόζει σε μία ηγέτιδα βιομηχανία και στο αύριο της χώρας», τόνισε ο κ. Φρουζής. Τι προβλέπει ο νέος Κώδικας Ειδικότερα, από εδώ και στο εξής, οι εταιρείες -μέλη του ΣΦΕΕ δε θα μπορούν να παίρνουν μεγάλο αριθμό γιατρών στα συνέδρια, καθώς θεσπίζονται περιορισμοί στον αριθμό των συμμετεχόντων. Το μέγιστο ποσό που θα μπορεί να διαθέτει μια φαρμακευτική εταιρεία για τέτοιου είδους εκδηλώσεις, δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 1% του κύκλου εργασιών της. Όλες οι δωρεές των εταιρειών θα δημοσιοποιούνται μέσα από την ιστοσελίδα του ΣΦΕΕ. Τυχόν παραβάσεις του κώδικα, θα τιμωρούνται με χρηματική ποινή έως 25.000 ευρώ. Απορρίπτονται συνέδρια που διοργανώνονται σε τοποθεσίες γνωστές για τον ψυχαγωγικό τους χαρακτήρα, όπως spa, καζίνο, resorts κ.λπ. Δε θα επιτρέπεται η οργάνωση εκδηλώσεων σε τουριστικούς προορισμούς κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. «Κόβονται» επίσης τα συνοδά μέλη. Δηλαδή δεν επιτρέπεται η συμμετοχή συνοδών μελών, ακόμη κι αν υπάρχει ιδία κάλυψη εξόδων. Σχολιάζοντας τον νέο κώδικα, ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης, κ. Λέανδρος Ρακιντζής, σημείωσε: «Ο Κώδικας αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο πάταξης της διαφθοράς της δημόσιας και ιδιωτικής Υγείας, κυρίως μέσω της συμμετοχής στα συνέδρια, που πολλές φορές είναι αποτέλεσμα υπόγειων διαδρομών, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την υπερσυνταγογράφηση. Εάν τηρηθεί αμετάκλητα, θα αποφέρει αποτελέσματα, διότι θα σταματήσουν τα τουριστικά συνέδρια». Ο ρόλος των γιατρών Λαμβάνοντας τον λόγο, ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ), κ. Μιχάλης Βλασταράκος, χαιρέτισε την κατάρτιση του Κώδικα, λέγοντας: «Η θέσπιση κανόνων για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, προάγει τη διαφάνεια και καθαρίζει τα γκρίζα τοπία. Απαλλάσσει από αλόγιστες κριτικές και προωθεί την καθαρότητα στις σχέσεις μεταξύ φαρμακευτικής και ιατρικής κοινότητας», ενώ ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ), κ. Γιώργος Πατούλης, σημείωσε: «Υπεύθυνο για την πολυφαρμακία είναι το κράτος. Από ένα ολόκληρο σύστημα, φταίει ο γιατρός που εργάζεται για 1.000 ευρώ;». Ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας του ΣΦΕΕ καθορίζει μία σειρά από πιο «σφιχτούς» κανόνες στην προώθηση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. 17 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α > Η Merck στην όγδοη θέση στο Δείκτη Πρόσβασης στα φάρμακα του 2012 Η Merck ανακοίνωσε ότι πλέον κατέχει την όγδοη θέση στο Δείκτη Πρόσβασης στα Φάρμακα, ο οποίος δημοσιεύτηκε από το Ίδρυμα για την Πρόσβαση στα Φάρμακα (Access to Medicine Foundation). Η Merck ανέβηκε εννέα θέσεις σε σχέση με την κατάταξή της το 2010. Κάθε δύο έτη, ο Δείκτης Πρόσβασης στα Φάρμακα αξιολογεί είκοσι φαρμακευτικές εταιρείες όσον αφορά διαφορετικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες για την προώθηση της πρόσβασης στα φάρμακα σε χώρες χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων. «Η Merck σκαρφάλωσε στην όγδοη θέση στο φετινό Δείκτη κυρίως επειδή παρείχε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κλιμακωτή τιμολόγηση, τη στρατηγική διοίκησης και τα προγράμματα δωρεάς φαρμάκου της εταιρείας», ανέφερε το Ίδρυμα για την Πρόσβαση στα Φάρμακα ως λόγο για την άνοδο της Merck κατά εννέα θέσεις. «Σήμερα, οι προσπάθειες μας έχουν αναγνωριστεί πλήρως από τον Δείκτη και λειτουργούν ως μέτρο της συνολικής προόδου της Merck όσον αφορά την πρόσβαση στα φάρμακα. Δεσμευόμαστε μελλοντικά να υλοποιήσουμε και να αναπτύξουμε περαιτέρω τις δραστηριότητές μας για την Πρόσβαση στην Υγεία, για την επίτευξη βιώσιμων λύσεων στον τομέα της υγείας για όλους», δήλωσε ο Stefan Oschmann, Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Merck και Επικεφαλής του κλάδου Merck Serono. Η Πρωτοβουλία της Merck για την Πρόσβαση στην Υγεία ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2011 και έχει εντοπίσει κενά στην πρόσβαση και ευκαιρίες για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών των ασθενών που υπο-εξυπηρετούνται. Η πρωτοβουλία της Merck για την Πρόσβαση στην Υγεία έχει ως στόχο να προσδώσει προστιθέμενη αξία στην κοινότητα γενικά, και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του τρόπου με τον οποίο η Merck διεξάγει τις επιχειρηματικές δραστηριότητές της με υπεύθυνο, βιώσιμο τρόπο. Η Merck αναγνωρίζει την πολυπλοκότητα της προσφοράς λύσεων υγείας στους οικονομικά ασθενέστερους και κατανοεί ότι οι στόχοι του Δείκτη Πρόσβασης στα Φάρμακα δε μπορούν να επιτευχθούν μόνο από τη φαρμακοβιομηχανία. Απαιτούνται συμπληρωματικότητα, συνέργεια και σύμπραξη μεταξύ των διαφορετικών παραγόντων στον τομέα της υγείας για την επίτευξη μακροπρόθεσμου αντικτύπου και βιώσιμων αποτελεσμάτων. > Έγκριση HUMIRA για τη θεραπεία της Αξονικής Σπονδυλαρθρίτιδας Το HUMIRA (adalimumab) είναι η πρώτη και μοναδική φαρμακευτική αγωγή για τη θεραπεία της σοβαρής αξονικής σπονδυλαρθρίτιδας χωρίς ακτινολογικά ευρήματα σε ενηλίκους, που έχει λάβει έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Φαρμάκων. Η έγκριση αυτή σηματοδοτεί την όγδοη θεραπευτική ένδειξη του HUMIRA στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την πρώτη του έγκριση το 2003. Η Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα, που περιλαμβάνει την αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα (Α.Σ.) και την αξονική σπονδυλαρθρίτιδα χωρίς ακτινολογικά ευρήματα (Αξ.Σπ. χ.α.ε.), είναι δυνητικά μια πάθηση που μπορεί να προκαλέσει αναπηρία και εμφανίζεται κυρίως με χρόνιο πόνο στην σπονδυλική στήλη και δυσκαμψία και μπορεί, επίσης, να συνοδεύεται από την παρουσία αρθρίτιδας, φλεγμονής στα μάτια ή/και στη γαστρεντερική οδό. Οι ασθενείς με Αξ.Σπ. χ.α.ε. είναι πιθανό να έχουν παρόμοια σημεία και συμπτώματα με την Α.Σ., συμπεριλαμβανομένων του χρόνιου πόνου και 18 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α της απώλειας λειτουργικότητας, αλλά δεν παρουσιάζουν ακτινολογικά ευρήματα. Η Αξ.Σπ. χ.α.ε. εμφανίζεται συχνότερα σε νεαρά άτομα στην πλέον παραγωγική περίοδο της ζωής τους και μπορεί να μείνει αδιάγνωστη για πολλά χρόνια. «Αυτή η πρώτη έγκριση ενός anti- TNF φαρμάκου για την Αξ.Σπ. χ.α.ε. είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου στη διαχείριση της νόσου για αυτούς τους ασθενείς», δήλωσε ο Joachim Sieper, M.D., επικεφαλής του τμήματος Ρευματολογίας, Campus Benjamin Franklin του νοσοκομείου Charitè University Hospital, στο Βερολίνο. «Το HUMIRA έχει να επιδείξει θετικό προφίλ οφέλους/κινδύνου στην Αξ.Σπ. χ.α.ε. και η εύκολη πρόσβαση σε αυτή τη θεραπευτική επιλογή μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να θεραπεύσουν ακόμα περισσότερους ασθενείς που υποφέρουν από αυτή τη νόσο». Το HUMIRA ενδείκνυται για τη θεραπεία ενηλίκων με σοβαρή Αξονική Σπονδυλαρθρίτιδα χωρίς ακτινολογικά ευρήματα αγκυλοποιητικής σπονδυλίτιδας, αλλά με αντικειμενικά σημεία φλεγμονής με βάση τις αυξημένες τιμές της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) και/ή τη μαγνητική τομογραφία (MRI), και οι οποίοι είχαν ανεπαρκή ανταπόκριση ή έλλειψη ανεκτικότητας στα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Μέχρι > Ολοκληρώθηκε ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων της Abbott σε δύο ανεξάρτητες εταιρείες. Με νέα ηγεσία λειτουργεί από τις αρχές του έτους η Abbott Ελλάς μετά και την επίσημη ολοκλήρωση του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων της σε δύο ανεξάρτητες εταιρείες. Από τη 1 Ιανουαρίου 2013, οπότε και ολοκληρώθηκε επίσημα η διαδικασία διαχωρισμού, η Abbott Ελλάς διατηρεί 4 επιχειρηματικές δραστηριότητες, ενώ πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος αναλαμβάνει ο κ. Carlo Capone. Συγκεκριμένα, οι δραστηριότητες της Abbott Ελλάς μετά τον διαχωρισμό περιλαμβάνουν Φαρμακευτικά Προϊόντα, Διαγνωστικά Προϊόντα, Συσκευές Μέτρησης Σακχάρου, Προϊόντα Κλινικής Διατροφής και Προϊόντα Μοριακής Διάγνωσης. Στο πορτοφόλιο των φαρμακευτικών της προϊόντων, ανήκουν μερικά από τα πιο ευρέως διαδεδομένα σκευάσματα, ενώ οι θεραπευτικές κατηγορίες στις οποίες δραστηριοποιείται στο χώρο του φαρμάκου είναι το Καρδιαγγειακό Σύστημα με σκευάσματα για την υπέρταση, τα λιπίδια και τις αρρυθμίες, η Αντιβίωση, τα Εμβόλια, η Γαστρεντερολογία, η Δερματολογία, το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, η Γυναικολογία και ο Πόνος. Τα ηνία της νέας εταιρείας από τη θέση του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου αναλαμβάνει ο κ. Carlo Capone, στέλεχος με μακρόχρονη και πλούσια εμπειρία σε ηγετικές θέσεις. Η επαγγελματική πορεία του κ. Capone στην Abbott ξεκινά από το 1982, οπότε και προσλήφθηκε ως Cost Account Manager στην Abbott Ιταλίας. Έκτοτε ανέλαβε διάφορες ηγετικές θέσεις στην Abbott Ιταλίας και Ελλάδας, ενώ για περίπου πέντε χρόνια και με έδρα την Ελλάδα είχε στον τομέα ευθύνης του την περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Πριν τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της Abbott, ο κ. Capone κατείχε τη θέση του General Manager του Κλάδου EPD (Established Pharmaceuticals Division) στην Abbott Ελλάς. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου LUISS της Ρώμης και κάτοχος πτυχίου στις Οικονομικές Επιστήμες. Με αφορμή τον διαχωρισμό των δραστηριοτήτων της Abbott ο κ. Carlo Capone δήλωσε σχετικά: «Η Abbott αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες παγκοσμίως με ιστορία πάνω από 100 χρόνια. Μέσα σε όλο αυτό το μεγάλο διάστημα έχει πετύχει σπουδαία επιτεύγματα για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων. Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων της σε δύο ανεξάρτητες εταιρείες αποτελεί ένα ακόμα σημείο ορόσημο σε αυτήν την επιτυχημένη πορεία και χαίρομαι ιδιαίτερα που αυτή τη δεδομένη στιγμή αναλαμβάνω τη θέση του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου». 19 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Ε Π Ι Κ Α Ι Ρ Ο Τ Η Τ Α σήμερα το HUMIRA ενδείκνυται για τη θεραπεία ενηλίκων με σοβαρή ενεργό αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα και ανεπαρκή ανταπόκριση στη συμβατική θεραπεία. «Με αυτή την πρόσθετη ένδειξη για το HUMIRA, οι γιατροί τώρα έχουν μια επιλογή για να συνδράμουν στην ικανοποίηση μιας ανεκπλήρωτης ανάγκης για τη θεραπευτική αντιμετώπιση μιας νόσου για την οποία μέχρι σήμερα δεν είχε εγκριθεί καμία φαρμακευτική αγωγή», δήλωσε ο John Leonard, M.D., Senior Vice President, Pharmaceuticals Research and Development, Abbott. «Η έγκριση αυτή σηματοδοτεί ακόμα ένα βήμα προόδου στη δέσμευση της Abbott για συνεχή καινοτομία του HUMIRA στην παροχή θεραπείας για ένα μεγάλο φάσμα δύσκολων στη θεραπεία φλεγμονωδών παθήσεων». > GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Home-Μake-Over II για την «Αγκαλιά» Ένα δεύτερο σπίτι για τον Σύλλογο «Η Αγκαλιά» ετοίμασαν οι εργαζόμενοι της GlaxoSmithKline, στο πλαίσιο της Ημέρας Εθελοντικής Προσφοράς της εταιρείας με διακριτικό τίτλο «Orange Day» που πραγματοποιήθηκε στις 22 και 23 Οκτωβρίου 2012.Αυτά τα Χριστούγεννα μία ακόμη οικογένεια θα χαρεί το νέο ανακαινισμένο τους σπίτι χάρη στα χρώματα, τα χαμόγελα, την αγάπη και τις χριστουγεννιάτικες ευχές των εργαζομένων της GSK! Μέσα σε δύο (2) μόλις ημέρες είκοσι επτά (27) εθελοντές - εργαζόμενοι της GSK χρωμάτισαν και επιμελήθηκαν την επίπλωση του σπιτιού μιας μονογονεϊκής οικογένειας που βρίσκεται υπό την προστασία του Συλλόγου Προστασίας Αγέννητου Παιδιού - «Η Αγκαλιά». Οι εθελοντές δούλεψαν σκληρά, με πολύ κέφι, φαντασία και έμπνευση και κατάφεραν σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα να αλλάξουν τελείως την όψη του διαμερίσματος των 55 τ.μ. και να δημιουργήσουν ένα ζεστό, πλήρως ανανεωμένο χώρο για μια μητέρα και το τετράχρονο παιδάκι της. Η ενέργεια αυτή βελτίωσε σημαντικά την καθημερινότητα της οικογένειας και πρόσφερε χαμόγελο στη μητέρα και στον μικρό! Η εν λόγω ενέργεια της GlaxoSmithKline Consumer Healthcare, έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά εξίσου σημαντικών «Orange Days», γεμάτων εθελοντική προσφορά. Η εταιρεία, αποδεικνύοντας στην πράξη την εταιρική κοινωνική ευθύνη, που τη διέπει, υλοποιεί κάθε χρόνο ενέργειες με στόχο την προσφορά στο κοινωνικό σύνολο και τη βοήθεια των ευπαθών ομάδων. Όλες οι ειδήσεις για τον χώρο της υγείας με ένα κλικ! www. diagnosispress.gr 20 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ Μας λείπει η διατροφική παιδεία Διατροφική παιδεία και επιστροφή στην παραδοσιακή διατροφή μας είναι σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Βιοστατιστικής - Επιδημιολογίας του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, κ. Δημοσθένη Παναγιωτάκο, οι προτεραιότητες στις οποίες θα πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας, με αφορμή την οικονομική κρίση- που παραδοσιακά οδηγεί τους πληθυσμούς σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής τους. Ο κ. Παναγιωτάκος καταγράφει τα κενά στη διατροφική μας παιδεία, με ενδεικτικότερο το γεγονός ότι επιμένουμε να τρώμε ανθυγιεινά, παρόλο που γνωρίζουμε ποιες είναι οι τροφές που μας ωφελούν.. Oκ. Παναγιωτάκος έχει συμμετάσχει σε πολλές και σημαντικές μελέτες που έχουν γίνει στη χώρα μας, αλλά και διεθνώς, σε σχέση με τη διατροφή. Μια από αυτές είναι η μελέτη MEDIS, ένα πρότζεκτ που έχει γίνει στη Μεσόγειο, για την αποτύπωση της κατάστασης της υγείας και των συνηθειών περισσότερων από 2100 ηλικιωμένων από την Ελλάδα, την Κύπρο και άλλα νησιά της Μεσογείου (Βαλεαρίδες νήσοι, Σικελία, Σαρδηνία, Μάλτα). Από την εμπειρία του ως επικεφαλής στη μελέτη, αναγνωρίζει τη λιτότητα στη διατροφή, σε συνδυασμό με την κατανάλωση ποικιλίας τροφών, ως γενικότερη φιλοσοφία του τρόπου ζωής, και ίσως ένα από τα μυστικά, των μακρόβιων συμμετεχόντων. Ποιοι παράγοντες του τρόπου ζωής μας συμβάλλουν στη μακροβιότητα; Οι ηλικιωμένοι μακρόβιοι είναι λιτοί σε όλα: στο σπίτι τους, στη διατροφή τους. Παραμένουν προσκολλημένοι στη διατροφική παράδοση που δημιούργησαν οι πρόγονοί τους, αλλά και το περιβάλλον και η θρησκεία τους - γιατί στην Ελλάδα η διατροφή είναι συνδεδεμένη και με τη θρησκεία. Διατηρούν έναν όμορφο, αλλά και «άγριο», παραδοσιακό τρόπο ζωής, και έχουν μια διατροφική κουλτούρα βασισμένη στο ελαιόλαδο, και στα προϊόντα της γης. Δεν θέλουν να μπουν στη λογική του πολιτισμού, έστω κι αν αυτή βρίσκεται ακριβώς... δίπλα τους! Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό τους είναι ότι «χρησιμοποιούν» τα πόδια τους, παρά την προχωρημένη ηλικία τους. Κάνουν περπατώντας όλες τις δουλειές της καθημερινότητάς τους. Με αυτό τον τρόπο ασκούνται συστηματικά όχι γιατί καταλαβαίνουν τι σημαίνει ιατρικά η έννοια της άσκησης, αλλά γιατί έτσι έχουν μάθει να ζουν. Με τα στοιχεία αυτά συμφωνούν και τα ευρήματα από την πρόσφατη μελέτη Ικαρία, που διεξάγεται από την Α' Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε μια προσπάθεια να εξηγήσει τις συνήθειες των Ικαριωτών και να αποκωδικοποιήσει τα μυστικά της μακροζωίας τους. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η «ιστορία» της αναζήτησης των μυστικών της μακροβιότητας στην Ικαρία άρχισε μετά από μια παρατήρηση του National Geographic, και συγκεκριμένα του γεωγράφου Dan Beutner, που ανέφερε ότι στην Ικαρία, ο αριθμός των αιωνόβιων ήταν πολλαπλάσιος του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Τα «μυστικά» της μακροβιότητας, όπως τα αποτύπωσε ο Buetner μελετώντας την Ικαρία, αλλά και τις υπόλοιπες «μπλε ζώνες», δηλαδή τις περιοχές του κόσμου όπου οι κάτοικοι ζουν περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στη Γη, είναι η συντροφικότητα, η θρησκεία, η κοινωνικότητα, η διατροφή και η σωματική δραστηριότητα. Αυτά τα χαρακτηριστικά, τα είχε και η Ικαρία και οδήγησε τον Buetner να την εντάξει στις επονομαζόμενες «μπλε ζώνες» ως την πέμπτη τέτοια ζώνη Φαίνεται ωστόσο, όπως επιβεβαιώνεται από τη μελέτη MEDIS, ότι αυτά τα χαρακτηριστικά τα έχουν 22 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
και άλλα νησιά στον ελληνικό χώρο. Άρα, οι «μπλε» ζώνες δεν είναι πέντε αλλά πολύ περισσότερες! Ποια ήταν τα κύρια ευρήματά της μελέτης MEDIS; Όπως αναφέρθηκε, η μελέτη αυτή είχε σκοπό να αποτυπώσει την υγεία των ηλικιωμένων νησιωτών στη Μεσόγειο. Πέρα από το ότι ανέδειξε τη συχνότητα, τον επιπολασμό δηλαδή, των κλασικών παραγόντων κινδύνου (υπέρταση, διαβήτης, παχυσαρκία, κάπνισμα, κ.λπ.) τα οποία ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενα για την ηλικία αυτή και συγκρίσιμα με τα στοιχεία των ηπειρωτικών περιοχών, ανέδειξε, ειδικότερα στην Ελλάδα, ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων παραμένουν χωρίς ιδιαίτερη φροντίδα για τη διαχείριση του προβλήματος υγείας τους. Πολλοί διαβητικοί δηλαδή, και πολλοί υπερτασικοί δεν λαμβάνουν καμία αγωγή. Πολλοί εν δυνάμει καρδιοπαθείς δηλαδή, παραμένουν απροστάτευτοι. Όσο μικρότερο είναι μάλιστα ένα νησί, τόσο πιο αθωράκιστος εμφανίζεται ο πληθυσμός. Αυτό είναι ένα θέμα στο οποίο πρέπει να ενσκύψει η Πολιτεία. Θα πρέπει να αναπτυχθούν, και όχι να κλείσουν μονάδες υγείας (ακόμη και αν δεν είναι αποδοτικές από άποψη οικονομικών της υγείας), και να αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες, π.χ. η τηλεϊατρική, με σκοπό να υπάρξει φροντίδα υγείας για τους κατοίκους αυτούς. Η κληρονομικότητα παίζει κάποιον ρόλο στη μακροβιότητα; Η κληρονομικότητα είναι δεδομένη σε κάποιες παθήσεις, στη μακροβιότητα όμως, δεν φαίνεται να υπάρχει καμία ξεκάθαρη σχέση. Πιστεύω στη λογική ότι τα γονίδια αλληλεπιδρούν με το περιβάλλον. Αυτό που έκαναν οι νησιώτες που ζουν πέρα από το όριο, είναι ότι κράτησαν την παράδοση και δεν μπήκαν στη φιλοσοφία του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού αυτό δεν είναι γενετικό, είναι περιβαλλοντικό! 23 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η Όλα αυτά που γίνονται στις μέρες μας φοβάμαι ότι θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις και στην υγεία του πληθυσμού... γι αυτό και η πολιτεία θα πρέπει να διαφυλάξει τον κοινωνικό χαρακτήρα της υγείας. Μακροπρόθεσμα, θα αυξηθεί η νοσηρότητα λόγω της κρίσης; Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να αλλάξει ο «χάρτης» της υγείας του πληθυσμού, και δεν εννοώ γεωγραφικά, αλλά κοινωνικά. Όλα αυτά που γίνονται στις μέρες μας φοβάμαι ότι θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις και στην υγεία του πληθυσμού...γι αυτό και η πολιτεία θα πρέπει να διαφυλάξει τον κοινωνικό χαρακτήρα της υγείας. Η κρίση πώς επηρεάζει τη διατροφή μας; Είναι γεγονός ότι η ανθυγιεινή διατροφή είναι συχνά πιο φθηνή. Υπό αυτή την έννοια, η κρίση μπορεί να επηρεάσει τη διατροφή μας, και κατ επέκταση την υγεία μας. Δεν είναι τυχαίο π.χ. το γεγονός ότι, εν μέσω κρίσης, ανοίγουν το ένα μετά το άλλο εστιατόρια γρήγορου και φθηνού φαγητού. Το θέμα της σωστής διατροφής, αλλά και των τιμών των τροφίμων, είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα, που η πολιτεία θα πρέπει να δει άμεσα. Πιστεύω ωστόσο, ότι στον τόπο μας, η φθηνή διατροφή μπορεί να είναι και υγιεινή. Θα σας αναφέρω ένα γεγονός που μου συνέβη πρόσφατα Μετά από μια ομιλία μου για τη διατροφή, ένας Καναδός με πλησίασε και μου είπε: «καλά ακούγονται αυτά που προτείνετε για τη μεσογειακή διατροφή, εγώ δεν όμως μπορώ να τα αγοράσω. Στο Βανκούβερ δεν καλλιεργούμε όσπρια, δημητριακά, δεν έχουμε ελαιόλαδο Τα εισάγουμε και έτσι είναι όλα πάρα πολύ ακριβά». Και είχε δίκιο Για εμάς όμως, που ζούμε σε έναν τόπο όπου όλα αυτά μπορούμε να τα έχουμε δίπλα μας, από την πρωτογενή παραγωγή, είναι σημαντικό να μπούμε στη λογική να τα καταναλώνουμε. Η υγιεινή διατροφή θα μπορούσε να είναι μια καλή απάντηση στην κρίση. Ένα ακόμα σημαντικό θέμα, είναι η σωστή διαχείριση των τροφίμων Γιατί να πετάμε τα πορτοκάλια μας στις χωματερές; Αντί να πετιούνται, θα μπορούσαν να στυφτούν, να εμφιαλωθούν και να διανεμηθούν στα σχολεία. Γιατί αγνοούμε όλα αυτά που άλλοι θα ήθελαν να έχουν, αλλά δεν μπορούν, επιμένοντασ σε λάθος διατροφικές επιλογές; Σε μια μελέτη που πραγματοποιήσαμε για την Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης, σε δείγμα 10.000 Ελλήνων, θελήσαμε να εξετάσουμε τις αντιλήψεις και τις γνώσεις τους γύρω από τη διατροφή- δεν τους ρωτήσαμε τι τρώνε, αλλά τι πιστεύουν για τη διατροφή. Οι περισσότεροι απάντησαν λοιπόν ότι γνωρίζουν πολλά για τη σωστή διατροφή! Προς επιβεβαίωση, ακολούθησε ένα τεστ πάνω στα βασικά χαρακτηριστικά της διατροφής, στο οποίο, οι άνδρες συγκέντρωσαν 4,9 και οι γυναίκες 5,4 βαθμούς με άριστα το 10, βρίσκονται δηλαδή σχεδόν στη βάση! Βλέπουμε λοιπόν, ότι οι Έλληνες τελικά δεν γνωρίζουν ή δεν έχουν εμπεδώσει βασικά θέματα γύρω από τη διατροφή. Το πρόβλημα βέβαια είναι, ότι ακόμη κι εκείνοι που γνωρίζουν τι πρέπει να τρώνε, δεν το κάνουν, όπως δείχνουν πολλές έρευνες. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η απάντηση είναι δύσκολο να δοθεί- ίσως λείπει η διατροφική συνείδηση, αλλά και η διατροφική παιδεία. Υπάρχουν πολλά προγράμματα προαγωγής υγείας στη χώρα μας, υπάρχει και διεύθυνση προαγωγής υγείας. Το ερώτημα είναι τι πραγματικά κάνουμε για τη διατροφή, ιδιαίτερα στις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, π.χ. στα παιδιά ή τους ηλικιωμένους. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει εκπαιδευτικό υλικό, και εγκύκλιοι για τα σχολεία. Το θέμα είναι: πόσοι δάσκαλοι τις εφαρμόζουν; Και με ποιον τρόπο; Γίνεται ειδικό μάθημα; Πόσο συχνά; Είναι πολύ σημαντικό να δώσουμε σε ένα παιδί σωστή διατροφική εκπαίδευση, γιατί θα το ακολουθεί και στο μέλλον, στη ζωή του ως ενήλικα. Αντίθετα, οι ενήλικες είναι πολύ πιο δύσκολο να αλλάξουν. Αυτό το περίπου 5 στα 10 που σκόραραν οι άνδρες και οι γυναίκες στην έρευνα που προαναφέρθηκε, δεν μπορεί να γίνει εύκο- 24 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Ε Ν Τ Ε Υ Ξ Η λα 6 ή 7. Είναι δύσκολο κάποιος να αλλάξει συνήθειες. Γι αυτό και επιμένω πως πρέπει να εστιάσουμε στη διατροφική παιδεία. Η διατροφική παιδεία πρέπει να είναι η πρώτη γραμμή κρούσης, στη μάχη για την καλή υγεία και κατ επέκταση για τη μακροβιότητα. Πρέπει να ξεκινά συστηματικά, από το δημοτικό, και να γίνεται πράξη μέσα από μαθήματα στα σχολεία. Πρέπει να πάψουμε να βασιζόμαστε στον εθελοντισμό και την καλή διάθεση ορισμένων, για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Πού βρισκόμαστε όσον αφορά στην παιδική παχυσαρκία; Η παχυσαρκία στα παιδιά είχε για χρόνια αυξητικές τάσεις, αλλά στα μέσα της δεκαετίας του 2000 έφτασε σε ένα πλατώ και τα τελευταία χρόνια εμφανίζει σημάδια σταθεροποίησης, σύμφωνα με ανάλυση στοιχείων που πραγματοποίησε το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, σε περίπου 700.000 παιδιά από όλη την Ελλάδα. Αυτό θα μπορούσε ίσως να αποδοθεί στην παρακίνηση για αθλητισμό, αλλά και την προβολή του, που βίωσε η χώρα από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και έπειτα. Επιδοτήθηκαν σωματεία, φτιάχτηκαν αθλητικά σχολεία, έγιναν πάρα πολλά πράγματα, με σκοπό να αναπτυχθεί η αθλητική ιδέα. Θεωρώ λοιπόν πιθανό, αυτό το πλατώ στην παιδική παχυσαρκία, να υπάρχει λόγω της αύξησης στη σωματική δραστηριότητα του παιδικού πληθυσμού, που παρατηρήθηκε τα χρόνια που ακολούθησαν, γιατί δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι τα ελληνόπουλα βελτίωσαν τις διατροφικές τους συνήθειες. Ποια είναι τα κενά που εντοπίζετε στην υγεία και τη διατροφή του πληθυσμού; Το κυριότερο είναι η μη ουσιαστική συνειδητοποίηση της βλαβερότητας των ανθυγιεινών συνηθειών, που μπορεί να είναι αποτέλεσμα της έλλειψης σχετικής παιδείας, από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ζωής Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που δεν έχει ακούσει για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος; Πιστεύω πως είναι ελάχιστοι εκείνοι που πιστεύουν ότι μπορούν να καπνίζουν χωρίς να τους βλάπτει. Κι όμως, στην Ελλάδα έχουμε καπνιστές σε ποσοστό 40-45% και πρόσφατα βιώσαμε την αποτυχία του μέτρου για την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους. Υπάρχει άνθρωπος που δεν έχει ακούσει ότι πρέπει να καταναλώνει άφθονα φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά και να περιορίζει την κατανάλωση κρέατος και προϊόντων του; Κι όμως! Στην Ελλάδα ο βαθμός προσκόλλησης στην παραδοσιακή διατροφή των προγόνων μας είναι περιορισμένος Who is who Ο Δημοσθένης Παναγιωτάκος είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Βιοστατιστικής Επιδημιολογίας και Πρόεδρος στο Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας- Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Έχει πραγματοποιήσει σπουδές στην Ελλάδα και την Αγγλία, και μεταδιδακτορική έρευνα στην Αμερική. Είναι επιστημονικός υπεύθυνος, αλλά και έχει συμμετάσχει ως ερευνητής, σε πολλά ελληνικά και διεθνή ερευνητικά προγράμματα. Έχει επιβλέψει την εκπόνηση διπλωματικών και διδακτορικών διατριβών, ενώ έχει δημοσιεύσει μονογραφίες και βιβλία, καθώς επίσης και περισσότερα από 450 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, με πάνω από 6500 αναφορές στο έργο του στη διεθνή βιβλιογραφία. Έχει δώσει δεκάδες ομιλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι συντάκτης σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά, κριτής σε διεθνείς και ελληνικούς οργανισμούς, και επιστημονικά περιοδικά. Έχει λάβει βραβεύσεις από ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Είναι συνεργάτης του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας και σύμβουλος σε διάφορες εθνικές επιτροπές για την Υγεία και τη Διατροφή. 25 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Ε Ι Δ Ι Κ Ο Θ Ε Μ Α ΧΡOΝΙΟΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚOΣ ΠOΝΟΣ ΣΤΗ ΜEΣΗ Ένα σημαντικό πρόβλημα για μεγάλο Ένας στους πέντε Ευρωπαίους υποφέρει από χρόνιο πόνο, μια νόσο που σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά του για μια παραγωγική επαγγελματική, κοινωνική και οικογενειακή ζωή. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι το κοινωνικό κόστος του χρόνιου πόνου μπορεί να συγκριθεί με εκείνο του καρκίνου ή των καρδιαγγειακών παθήσεων, καθώς οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το άμεσο και έμμεσο κόστος αντιμετώπισής του στην Ευρώπη ανέρχεται σε δισεκατομμύρια. Ειδικότερα, ο χρόνιος μεικτός πόνος στη μέση, δηλαδή ο πόνος με αλγαισθητικά και νευροπαθητικά στοιχεία, στην Ελλάδα συχνά δεν διαγιγνώσκεται ή διαγιγνώσκεται εσφαλμένα, παρά το γεγονός ότι επηρεάζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού και έχει σημαντική επίδραση στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, ιδιαίτερα όσον αφορά την παραγωγικότητα στην εργασία, τις σχέσεις και την ψυχική ευεξία τους. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας Back Pain, που πραγματοποιήθηκε σε 10 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται και η χώρα μας. Τα στοιχεία της έρευνας δείχνουν με σαφήνεια τις απόψεις και τις αντιλήψεις των ασθενών και των θεραπόντων ιατρών τους, επισημαίνοντας τις ελλείψεις στην περιγραφή, την κατανόηση και την αντιμετώπιση της συγκεκριμένης πάθησης. «Η επιτυχής έκβαση της θεραπείας των ασθενών εξαρτάται από την σωστή κλινική εξέταση και διάγνωση από ειδικούς, έτσι ώστε να κατανοήσουμε τον τύπο του πόνου από τον οποίο υποφέρει ο ασθενής μας», ανέφερε η κ. Αθηνά Βαδαλούκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥ.Α), κατά τη διάρκεια ενημερωτικής ομιλίας στα πλαίσια του 14ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Περιοχικής Αναισθησίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορητικής Αγωγής. Ο νευροπαθητικός πόνος περιγράφεται από τους ασθενείς ως επίμονη αίσθηση διαξιφιστικού και καυστικού πόνου, μπορεί όμως να 28 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
αριθμό Ελλήνων εκφραστεί και με διαφορετικούς τρόπους. Οι ασθενείς μπορεί να βιώσουν το νευροπαθητικό πόνο σα μούδιασμα, βελονιές, ηλεκτρικό ρεύμα, με κάθε ένα από τα παραπάνω συμπτώματα ξεχωριστά ή σε συνδυασμό, και συχνά δυσκολεύονται να τον περιγράψουν, εμποδίζοντας τους γιατρούς να διαχωρίσουν με σαφήνεια το ένα είδος πόνου από το άλλο. Περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες ασθενείς που ερωτήθηκαν υπέφεραν από χρόνιο πόνο στη μέση για πάνω από 6 μήνες και το 40% των ασθενών νιώθουν πόνο στη μέση τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Οι ασθενείς αισθάνονται κουρασμένοι και πολλοί (45,5%) δηλώνουν ότι ο πόνος δυσκολεύει τις καθημερινές τους δραστηριότητες, την παραγωγικότητά τους στην εργασία ακόμα και τις κοινωνικές και ερωτικές τους σχέσεις (27,3%). Σχεδόν οι μισοί, μάλιστα, ανησυχούν ότι ο χρόνιος πόνος επηρεάζει και την πνευματική τους υγεία ενώ και οι γιατροί σε πολύ μεγάλο ποσοστό (85%) θεωρούν ότι μπορεί να τους προκαλέσει κατάθλιψη. Ο επιπολασμός της νόσου ανέρχεται σε ποσοστά 12-32% και υπολογίζεται ότι μέχρι το 2020 θα αυξηθεί κατά 7%. Παρά την τεράστια έκταση και τις επιπτώσεις του χρόνιου πόνου στη μέση στην καθημερινότητα των πασχόντων, η αντιμετώπισή του υστερεί σημαντικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, 54% των ασθενών με χρόνιο πόνο στη μέση νευροπαθητικής προέλευσης δεν ζητούν ιατρική συμβουλή, γιατί θεωρούν ότι η κατάστασή τους δεν είναι αρκετά σοβαρή και το 66,7% λαμβάνουν παυσίπονα χωρίς συνταγή προκειμένου να καταπραΰνουν τον πόνο. Όταν τελικά απευθύνονται σε κάποιον ειδικό, κυρίως σε ορθοπαιδικό στην Ελλάδα, πάνω από το 50% των ασθενών έπρεπε να περιμένει ένα μήνα προκειμένου να γίνει η σωστή διάγνωση και να λάβει αποτελεσματική θεραπεία. «Τα νέα διαγνωστικά και φαρμακευτικά εργαλεία που παρέχει πλέον η επιστήμη, μας δίνουν τη δυνατότητα να κάνουμε γρήγορα σωστή διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία και να βελτιώσουμε έτσι την ποιότητα ζωής των ασθενών αλλά και να συμβάλλουμε στη μείωση της επιβάρυνσης των δαπανών υγείας», τόνισε η κ. Βαδαλούκα. Η χρήση των συνοδών αναλγητικών, δηλαδή φαρμάκων που η κύρια ένδειξη είναι άλλη και όχι η αναλγησία, αλλά που για συγκεκριμένες νόσους είναι ισχυρά αναλγητικά (αντιεπιληπτικά, αντικαταθλιπτικά, τοπικά επιθέματα κλπ) θεωρούνται φάρμακα πρώτης γραμμής για το νευροπαθητικό πόνο. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η χορήγηση πρεγκαμπαλίνης σε ασθενείς με πόνο στην μέση, παρά το σχετικά μεγαλύτερο κόστος της αγωγής, τελικά συμφέρει οικονομικά βελτιώνοντας τον πόνο, αυξάνοντας την παραγωγικότητα, εμποδίζοντας την κατάθλιψη και την κοινωνική απόσυρση του ασθενούς. 29 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η H διαλογή του πληθυσμού για διαβήτη μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματική από το αναμενόμενο Σύμφωνα με μια πληθυσμιακή μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο, η διαλογή μεσηλίκων ασθενών υψηλού κινδύνου δεν έδειξε ότι βοηθάει. Η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2 μπορεί να βελτιώσει τα κλινικά αποτελέσματα και μαθηματικά μοντέλα έχουν δείξει ότι η εκτεταμένη διαλογή θα μπορούσε να μειώσει τη θνησιμότητα που σχετίζεται με το διαβήτη. Για να ελέγξουν αυτήν την υπόθεση, οι ερευνητές τυχαιοποίησαν 33 γενικές πρακτικές στην ανατολική Αγγλία για να προσφέρουν είτε μια μόνο σειρά από επίσημες εξετάσεις σε όλους τους μεσήλικους ασθενείς (εύρος ηλικίας: 40-69) που θεωρείται ότι διέτρεχαν υψηλό κίνδυνο για διαβήτη, σύμφωνα με καθορισμένα κλινικά χαρακτηριστικά (28 πρακτικές με περίπου 16.000 ασθενείς υψηλού κινδύνου) είτε να συνεχίσουν τη διάγνωση διαβήτη σε αυτούς τους ασθενείς με τη συνήθη κλινική εκτίμηση (5 πρακτικές με περίπου 4.000 ασθενείς υψηλού κινδύνου). Συνολικά, το 73% των ασθενών συμμετείχαν στη διαλογή και το 3% των ασθενών και στις δύο ομάδες έλαβαν διαγνώσεις διαβήτη. Μετά από μια διάμεση τιμή 9,6 χρόνων παρακολούθησης, η συνολική θνησιμότητα μεταξύ των ασθενών υψηλού κινδύνου ήταν παρόμοια και στις πρακτικές διαλογής και σε εκείνες χωρίς διαλογή (10,5 και 9,9 θάνατοι ανά 1.000 ανθρωποέτη, αντίστοιχα). Τα ποσοστά θνησιμότητας που σχετίζονταν με καρδιαγγειακά και καρκίνο ήταν παρόμοια και στις δύο ομάδες. Σχόλιο: Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση του πληθυσμού της μελέτης ήταν άνω του μέσου όρου. Τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι γενικεύσιμα σε λιγότερο εύπορους πληθυσμούς στους οποίους ο επιπολασμός του αδιάγνωστου διαβήτη θα μπορούσε να είναι υψηλότερος. Επιπλέον, ενδεχομένως να είναι απαραίτητο να γίνουν περισσότερες σειρές διαλογής και μεγαλύτερες παρακολουθήσεις για την ανίχνευση των διαφορών στη θνησιμότητα που οφείλονται στη διαλογή. Ακόμα, σημαντικά αποτελέσματα εκτός της θνησιμότητας μπορεί να είναι τροποποιήσιμα με τη διαλογή. Ανεξαρτήτως, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η διαλογή του πληθυσμού για διαβήτη μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματική από το αναμενόμενο και θα πρέπει να αξιολογούνται προσεκτικά πριν από την εκτενή της εφαρμογή. Βιβλιογραφικές αναφορές: Simmons RK et al. Screening for type 2 diabetes and population mortality over 10 years (ADDITION-Cambridge): A clusterrandomised controlled trial. Lancet 2012 Oct 4. Λειτουργική Ικανότητα στην Καρδιακή Ανεπάρκεια: Ποια Δοκιμή και για ποιο Σκοπό; Ως εργαλείο προγνώσεως, η 6-λεπτη δοκιμασία βαδίσματος ήταν το ίδιο καλή με την καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης, αλλά καμία εκ των δυο δεν προσφέρει κάτι παραπάνω στους κλινικούς και δημογραφικούς δείκτες. Η λειτουργική ικανότητα θεωρείται ότι αποτελεί σημαντικό κλινικό και προγνωστική μέτρο σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Η καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης καθορισμός της κατανάλωσης οξυγόνου (VO2) και του αναπνευστικού ισοδύναμου του διοξειδίου του άνθρακα (VE/VCO2) αναγνωρίζεται γενικά ως η πρότυπος ποσοτική μέθοδος για την παράμετρο αυτή. Η 6λεπτη δοκιμασία βαδίσματος (6MWT) είναι μια απλούστερη εναλλακτική λύση της δοκιμασίας κόπωσης, αλλά δεν έχει συγκριθεί αυστηρά με την τελευταία όσον αφορά την προγνωστική αξία της. Σχόλιο: Οι συγγραφείς καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ως προγνωστικός δείκτης, το 6λεπτο βάδισμα είναι παρόμοιο με την κατανάλωση οξυγόνου, το οποίο είναι πολύ πιο δύσκολο και δαπανηρό ως πρακτική. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι περισσότερο χρήσιμο σταδιακά. Εξάλλου, η προσθήκη άλλων παραγόντων, όπως οι βιολογικοί δείκτες, στο μοντέλο, θα μπορούσε να μειώσει περαι- 30 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013
Σ Υ Ν Τ Ο Μ Η Ε Ν Η Μ Ε Ρ Ω Σ Η τέρω την ήδη μέτρια προγνωστική αξία αυτών των δοκιμών. Αν και μια ποσοτική εκτίμηση της λειτουργικής ικανότητας θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για την παρακολούθηση της κλινικής πορείας ενός ασθενούς για την απόκριση στη θεραπεία ή για να χαρακτηριστεί η εξέλιξη της καρδιακής ανεπάρκειας, τα ευρήματα δεν υποστηρίζουν κανένα από τα δυο μέτρα για την πρόβλεψη των αποτελεσμάτων. Βιβλιογραφικές αναφορές: Forman DE et al. 6-minute walk test provides prognostic utility comparable to cardiopulmonary exercise testing in ambulatory outpatients with systolic heart failure. J Am Coll Cardiol 2012 Nov 21 Ελλιπής ανάκαμψη του Εντερικού Μικροβιώματος μετά από Θεραπεία με Αντιβιοτικά σε Βρέφη Η Χρήση αντιβιοτικών σε βρέφη προκαλεί αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου που εξακολουθούν να υφίστανται για τουλάχιστον 8 εβδομάδες. Η συστηματική θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να αλλάξει το μικροβίωμα του εντέρου, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής, όταν αναπτύσσεται η συμβίωση μεταξύ εντερικής χλωρίδας και του αρχικά στείρου εντέρου του βρέφους. Η χρήση της υψηλής απόδοσης αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης της αλληλουχίας ριβοσωμικού RNA 16S καθιστά πλέον δυνατή τη διερεύνηση των ποσοτικών μεταβολών των διαφόρων ειδών του μικροβιώματος του εντέρου. Χρησιμοποιώντας αυτήν την τεχνική προσδιορισμού αλληλουχίας, ερευνητές στην Ιρλανδία ανέλυσαν τις κενώσεις 18 βρεφών, 9 εκ των οποίων είχαν υποβληθεί σε θεραπεία εντός 48 ωρών μετά τη γέννησή τους με παρεντερική αμπικιλλίνη και γενταμυκίνη και 9 βρεφών μαρτύρων, ίδιας ηλικίας, χωρίς θεραπεία. Τα δείγματα κοπράνων των βρεφών με θεραπεία συλλέχθηκαν στις 4 και 8 εβδομάδες μετά τη διακοπή της θεραπείας με αντιβιοτικά. Σχόλιο: Η χρήση αντιβιοτικών προκαλεί σημαντικές αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου των βρεφών, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμη τι σημαίνουν πραγματικά αυτές οι αλλαγές. Δεν είναι σαφές ποιες είναι οι λειτουργίες των διαφόρων ειδών των βακτηρίων του ή ποια είναι η μακροπρόθεσμη πορεία μετά την έκθεση σε αντιβιοτικά. Η μελλοντική έρευνα μπορεί να διευκρινίσει τον τρόπο που μπορεί να επηρεάζουν οι αντιβιοτικές μεταβολές στο έντερο τους κινδύνους της παιδικής ηλικίας για αλλεργία, τις αυτοάνοσες ασθένειες ή ακόμη και την παχυσαρκία, όπως επίσης, ενδεχομένως, το πώς μπορούν να αποφευχθούν αυτές οι δυσμενείς εκβάσεις. Βιβλιογραφικές αναφορές: Fouhy F et al. High-throughput sequencing reveals the incomplete, short-term recovery of infant gut microbiota following parenteral antibiotic treatment with ampicillin and gentamicin.antimicrob Agents Chemother 2012 Nov; 56:5811. Ο Επιπολασμός της Καρδιακής Νόσου είναι Χαμηλός σε Βρέφη με Δυνητικά Απειλητικά για τη Ζωή Γεγονότα Το ηλεκτροκαρδιογράφημα έχει υψηλή ευαισθησία, αλλά χαμηλή ειδικότητα για τον εντοπισμό σημαντικών καρδιακών νοσημάτων. Τα δυνητικά απειλητική για τη ζωή γεγονότα (ALTES) είναι αιφνίδια επιβλαβή επεισόδια σε βρέφη που χαρακτηρίζονται από άπνοια, πνιγμό ή φίμωση, κυάνωση, ωχρότητα, μεταβολή μυϊκού τόνου, μη φυσιολογικές κινήσεις ή αλλαγή της νοητικής κατάστασης. Ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ καρδιακής νόσου και ALTES και την απόδοση των καρδιακών δοκιμών σε μια αναδρομική ανασκόπηση διαγραμμάτων από 485 βρέφη (ηλικίας <12 μηνών, μέση ηλικία 1,9 μήνες) που εισήχθησαν για ανεξήγητα ALTES σε ένα μεγάλο ιατρικό κέντρο στη Γιούτα. Η χρήση αντιβιοτικών προκαλεί σημαντικές αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου των βρεφών 31 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 214 / ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013