ΕΘΝΙΚΘ ΣΡΑΠΕΗΑ ΣΘ ΕΛΛΑΔΟ Α.Ε. Δθμοςιοποίθςθ ςτοιχείων ςε ενοποιθμζνθ βάςθ υπό τον Ρυλϊνα ΙΙΙ 31 θ Δεκεμβρίου 2013
ΠΙΝΑΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. 1.1. ΕΙΣΑΓΩΓΘ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΡΛΘΟΦΟΙΕΣ... 3 Ρλαίςιο Εποπτικϊν Κεφαλαιακϊν Απαιτιςεων ςτον Πμιλο τθσ ΕΤΕ... 3 1.2. 1.3. Αλλαγζσ ςτο εποπτικό πλαίςιο... 4 Ενοποίθςθ για λογιςτικοφσ ςκοποφσ και για ςκοποφσ εποπτείασ... 4 1.4. 2. Ρολιτικι ςυμμόρφωςθσ με τισ εποπτικζσ απαιτιςεισ δθμοςίευςθσ του «Ρυλϊνα ΙΙΙ»... 8 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΘ ΕΡΑΚΕΙΑ... 9 2.1. Διάρκρωςθ των ιδίων κεφαλαίων... 9 2.2. Κεφαλαιακι επάρκεια... 11 2.2.1. Κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ υπό τον Ρυλϊνα Ι... 11 2.2.2. Διαδικαςία Αξιολόγθςθσ Επάρκειασ Εςωτερικοφ Κεφαλαίου (Δ.Α.Ε.Ε.Κ.)... 12 3. ΡΛΑΙΣΙΟ ΔΙΑΧΕΙΙΣΘΣ ΚΙΝΔΥΝΩΝ... 14 3.1. Βαςικζσ αρχζσ και πρότυπο διακυβζρνθςθσ διαχείριςθσ κινδφνων του Ομίλου... 14 3.2. 3.3. Μοντζλο «τεςςάρων γραμμϊν άμυνασ» ςτθ διαχείριςθσ κινδφνων του Ομίλου... 14 Διάρκρωςθ τθσ Μονάδασ Διαχείριςθσ Κινδφνων του Ομίλου... 15 3.4. Ριςτωτικόσ Κίνδυνοσ... 15 3.4.1. Ριςτωτικι Ρολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο... 15 3.4.2. Ριςτωτικι Ρολιτικι για τα Χαρτοφυλάκια Λιανικισ Τραπεηικισ... 16 3.5. Κίνδυνοσ Αγοράσ... 16 3.6. 4. Λειτουργικόσ Κίνδυνοσ... 17 ΡΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ... 19 4.1. 4.2. Οριςμοί και πλθροφορίεσ... 19 Μζκοδοσ υπολογιςμοφ λογιςτικϊν προβλζψεων... 19 4.3. Μεταβολι προβλζψεων... 21 4.4. Χαρτοφυλάκια υποκείμενα ςτθν Τυποποιθμζνθ Ρροςζγγιςθ... 22 4.5. Χαρτοφυλάκια υποκείμενα ςτθν Ρροςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων... 24 4.5.1. Διάρκρωςθ και χριςθ των ςυςτθμάτων εςωτερικισ διαβάκμιςθσ... 24 4.5.2. Διαδικαςία διαχείριςθσ και αναγνϊριςθσ τθσ μείωςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου... 24 4.5.3. Μθχανιςμοί ελζγχου και ανακεϊρθςθσ των ςυςτθμάτων διαβάκμιςθσ... 24 4.5.4. Υποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Επιχειρθματικοφ Χαρτοφυλακίου... 25 4.5.5. Υποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Στεγαςτικοφ Χαρτοφυλακίου... 28 4.5.6. Υποδείγματα και διαδικαςία Εςωτερικισ Διαβάκμιςθσ Μικρομεςαίων Επιχειριςεων Λιανικισ... 29 4.5.7. Ροςοτικά Στοιχεία για τα χαρτοφυλάκια που υπόκεινται ςτθν Ρροςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων... 30 4.6. Τεχνικζσ μείωςθσ πιςτωτικοφ κινδφνου... 31 4.7. 5. Αναλφςεισ και αναφορζσ... 32 ΡΙΣΤΩΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΥ... 33 6. ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΓΟΑΣ... 34 6.1. Ρρόγραμμα Ρροςομοίωςθσ Καταςτάςεων Κρίςθσ... 36 6.2. Ρρόγραμμα Δοκιμαςτικοφ εκ των Υςτζρων Ελζγχου... 36 7. 8. ΛΕΙΤΟΥΓΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ... 37 ΜΕΤΟΧΕΣ ΕΚΤΟΣ ΤΟΥ ΧΑΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ... 38 9. 10. ΤΙΤΛΟΡΟΙΘΣΘ... 39 ΕΡΙΤΟΚΙΑΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΤΟΥ ΤΑΡΕΗΙΚΟΥ ΧΑΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ... 40 11. ΑΡΟΔΟΧΕΣ ΡΟΣΩΡΙΚΟΥ... 41 11.1. Αρχι τθσ αναλογικότθτασ... 41 11.2. Ρολιτικι Αποδοχϊν... 41 11.3. 11.4. Επιτροπι Ανκρϊπινου Δυναμικοφ και Αμοιβϊν... 41 Λοιπά εμπλεκόμενα μζρθ... 42 11.5. Κφρια χαρακτθριςτικά του ςυςτιματοσ αποδοχϊν ςφμφωνα με τθν Ρολιτικι Αποδοχϊν τθσ Τράπεηασ... 43 11.5.1. Δομι των αποδοχϊν... 43 11.5.2. Κριτιρια προςδιοριςμοφ μεταβλθτϊν αποδοχϊν... 43 11.5.3. Ρροςαρμογι των αμοιβϊν ςτον κίνδυνο... 43 11.6. Αναπροςαρμογι / αναβολι / επιςτροφι μεταβλθτϊν αποδοχϊν... 43 11.7. 11.8. Αποδοχζσ ανϊτατων ςτελεχϊν... 44 Αποηθμίωςθ μελϊν Διοικθτικοφ Συμβουλίου... 44 11.9. Συνολικι Ροςοτικι Ρλθροφόρθςθ επί των αποδοχϊν... 44 2
1. ΕΙΑΓΩΓΘ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕ ΠΛΘΡΟΦΟΡΙΕ Θ Εκνικι Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ («θ Τράπεηα», «ΕΤΕ») είναι πιςτωτικό ίδρυμα που λειτουργεί νόμιμα, υπαγόμενθ ςτθν ελλθνικι και κοινοτικι τραπεηικι νομοκεςία και ειδικότερα ςτο Ν.2076/92 όπωσ ιςχφει ςιμερα, με τον οποίο ενςωματϊκθκε ςτο ελλθνικό δίκαιο θ δεφτερθ τραπεηικι οδθγία 89/646/ΕΟΚ του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκϊν Κοινοτιτων. Θ Τράπεηα ιδρφκθκε το 1841 ωσ εμπορικι τράπεηα και μζχρι τθν ίδρυςθ τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ, το 1928, είχε το εκδοτικό προνόμιο. Ειςιχκθ ςτο Χρθματιςτιριο Αξιϊν Ακθνϊν από τθν ίδρυςι του, το 1880, ενϊ από τον Οκτϊβριο του 1999, θ μετοχι τθσ Τράπεηασ είναι ειςθγμζνθ και ςτο Χρθματιςτιριο τθσ Νζασ Υόρκθσ. Θ ςυμμόρφωςθ τθσ Τράπεηασ με όλεσ τισ υποχρεϊςεισ τθσ, ςε όλεσ τισ χϊρεσ όπου αναπτφςςει τισ δραςτθριότθτζσ τθσ, αποτελεί αρχι που ακολουκείται χωρίσ καμία παρζκκλιςθ. Μετά τθν ειςαγωγι τθσ ςτο Χρθματιςτιριο τθσ Νζασ Υόρκθσ, θ ΕΤΕ είναι υποχρεωμζνθ να ςυμμορφϊνεται και με τθ χρθματιςτθριακι νομοκεςία των Θνωμζνων Ρολιτειϊν τθσ Αμερικισ και με τισ ςχετικζσ αποφάςεισ τθσ Αμερικανικισ Επιτροπισ Κεφαλαιαγοράσ (SEC). Ο Πμιλοσ τθσ Εκνικισ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ («ο Πμιλοσ») παρζχει ευρφ φάςμα χρθματοοικονομικϊν υπθρεςιϊν, το οποίο περιλαμβάνει λιανικι και επιχειρθματικι τραπεηικι, διαχείριςθ περιουςιακϊν ςτοιχείων, διαχείριςθ και εκμετάλλευςθ ακινιτων, χρθματιςτθριακζσ, επενδυτικζσ και αςφαλιςτικζσ υπθρεςίεσ. Ο Πμιλοσ δραςτθριοποιείται ςτθν Ελλάδα, ςτθν Τουρκία, ςτο Θνωμζνο Βαςίλειο, ςτθ Νοτιανατολικι Ευρϊπθ, ςτθν Κφπρο, ςτθ Μάλτα, ςτθν Αίγυπτο και ςτθ Νότια Αφρικι. Θ Τράπεηα, ωσ οργανιςμόσ που δραςτθριοποιείται ςε ζνα ταχφτατα αναπτυςςόμενο και μεταβαλλόμενο περιβάλλον, αναγνωρίηει τθν ζκκεςθ του Ομίλου τθσ ςε τραπεηικοφσ κινδφνουσ και τθν ανάγκθ αποτελεςματικισ διαχείριςισ τουσ. Θ διαχείριςθ και ο ζλεγχοσ των κινδφνων αυτϊν αποτελοφν αναπόςπαςτο μζροσ τθσ δζςμευςθσ του Ομίλου να επιδιϊκει ςτακερά υψθλζσ αποδόςεισ για τουσ μετόχουσ του, μζςω τθσ κατάλλθλθσ ιςορροπίασ μεταξφ κινδφνων και αποδόςεων, τόςο ςτισ κακθμερινζσ εργαςίεσ όςο και ςτθ ςτρατθγικι διαχείριςθ των ςτοιχείων του ιςολογιςμοφ και των κεφαλαίων του Ομίλου. 1.1. Πλαίςιο Εποπτικϊν Κεφαλαιακϊν Απαιτιςεων ςτον Όμιλο τθσ ΕΣΕ Κατά το ζτοσ 2013, ο Πμιλοσ τθσ ΕΤΕ ςυνζχιςε τθν εφαρμογι του πλαιςίου υπολογιςμοφ κεφαλαιακϊν απαιτιςεων («Βαςιλεία ΙΙ») για ζκτθ χρονιά ςυμμορφοφμενοσ πλιρωσ με τισ διατάξεισ που απορρζουν από: Το Νόμο 3601/1.8.2007 ςχετικά με τθν «ανάλθψθ και άςκθςθ δραςτθριοτιτων από τα πιςτωτικά ιδρφματα, επάρκεια ιδίων κεφαλαίων των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων και των επιχειριςεων παροχισ επενδυτικϊν υπθρεςιϊν και λοιπζσ διατάξεισ», ο οποίοσ ενςωμάτωςε τισ δφο ςχετικζσ οδθγίεσ του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ (2006/48/ΕΚ, 2006/49/ΕΚ- γνωςτζσ ωσ CRD I) ςχετικά με τθν ανάλθψθ και τθν άςκθςθ δραςτθριότθτασ των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων και τθν επάρκεια των ιδίων κεφαλαίων των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων και των επιχειριςεων επενδφςεων. Τισ Ρράξεισ Διοικθτι τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ (ΡΔ/ΤΕ) οι οποίεσ ρυκμίηουν τισ λεπτομζρειεσ εφαρμογισ του παραπάνω νόμου και κακορίηουν τουσ τρεισ επιμζρουσ Ρυλϊνεσ του εποπτικοφ πλαιςίου. Συγκεκριμζνα: 3 o o o Ο Ρυλϊνασ Ι αφορά ςτον υπολογιςμό των ελάχιςτων κεφαλαιακϊν απαιτιςεων των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων, ςφμφωνα με τισ ΡΔ/ΤΕ 2587, 2588, 2589, 2590, 2591, 2593 και 2594 τθσ 20.08.2007 και τισ τροποποιιςεισ, ςυμπλθρϊςεισ και κωδικοποιιςεισ αυτϊν, δθλ. τισ ΡΔ/ΤΕ 2630, 2631 και 2634 τθσ 29.10.2010 που τζκθκαν ςε ιςχφ από 31.12.2010, τισ ΡΔ/ΤΕ 2645 και 2646 τθσ 09.09.2011 με θμερομθνία εφαρμογισ 31.12.2011 και τισ πιο πρόςφατεσ τροποποιιςεισ που τζκθκαν ςε ιςχφ με τθν ζκδοςθ τθσ ΡΔ/ΤΕ 2661/03.07.2012. Κατά τθ διάρκεια του ζτουσ, θ ΕΤΕ υπζβαλε ςτθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ (ΤτΕ) όλεσ τισ ςχετικζσ εποπτικζσ αναφορζσ κεφαλαιακισ επάρκειασ ςε επίπεδο Τράπεηασ και Ομίλου, ςφμφωνα με τθν ΡΔ/ΤΕ 2651/20.01.2012. Οι τροποποιιςεισ των ΡΔ/ΤΕ ενςωματϊνουν τισ οδθγίεσ 2009/111/ΕΚ και 2010/76/ΕΚ (γνωςτζσ ωσ Capital Requirements Directive CRD II και CRD III) του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ. Ο Ρυλϊνασ ΙΙ αφορά ςτθ διενζργεια τθσ Διαδικαςίασ Αξιολόγθςθσ Επάρκειασ Εςωτερικοφ Κεφαλαίου («ΔΑΕΕΚ») και ςτον υπολογιςμό, από τα πιςτωτικά ιδρφματα, κεφαλαιακϊν απαιτιςεων για όλουσ τουσ ςθμαντικοφσ κινδφνουσ (πζραν εκείνων του Ρυλϊνα Ι), ςφμφωνα με τθν ΡΔ/ΤΕ 2595/20.8.2007 και τθν Εγκφκλιο Διοίκθςθσ τθσ ΤτΕ Νο 18/26.8.2008. Ππωσ κάκε χρόνο από το 2008 και εξισ, ο Πμιλοσ ΕΤΕ πραγματοποίθςε νζο, βελτιωμζνο υπολογιςμό Εςωτερικοφ Κεφαλαίου για ςκοποφσ του πλαιςίου του Ρυλϊνα ΙΙ για το ζτοσ 2013. Ο Ρυλϊνασ ΙΙΙ αφορά ςτθ δθμοςιοποίθςθ εκ μζρουσ των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων εποπτικισ φφςεωσ πλθροφοριϊν ςχετικά με τθν κεφαλαιακι τουσ επάρκεια, τουσ κινδφνουσ που αναλαμβάνουν και τθ διαχείριςι τουσ, ςφμφωνα με τθν ΡΔ/ΤΕ 2655/16.03.2012. Το πλαίςιο κεφαλαιακισ επάρκειασ των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων ιςχφει από τθν 01.01.2008. Θ Τράπεηα κάνει χριςθ: Τθσ Θεμελιϊδουσ Ρροςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων (Θ.ΡΕΔ) για τα ανοίγματα ζναντι επιχειριςεων, ςυμπεριλαμβανομζνων των ανοιγμάτων Ειδικοφ Δανειςμοφ, Τθσ Ρροςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων (ΡΕΔ) για το ςτεγαςτικό χαρτοφυλάκιο (δθλ. «τισ απαιτθςεισ έναντι φυςικών προςώπων που είναι πλθρωσ καλυμμένεσ με ακίνητα» όπωσ ορίηονται ςτθν ΡΔ/ΤΕ 2589/2007 τμιμα Β παρ.9α), και
Tθσ Ρροςζγγιςθσ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων (Ρ.Ε.Δ.) για το χαρτοφυλάκιο Μικρομεςαίων Επιχειριςεων Λιανικισ Τραπεηικισ Σε επίπεδο Ομίλου ζχει αναπτυχκεί ζνα λεπτομερζσ και τεκμθριωμζνο πρόγραμμα για τθ ςταδιακι εφαρμογι τθσ ΡΕΔ ςτο ςφνολο των δανειακϊν ανοιγμάτων που περιλαμβάνονται ςτο τραπεηικό χαρτοφυλάκιο κακϊσ και τθσ ευχζρειασ για μόνιμθ εξαίρεςθ από τθν ΡΕΔ οριςμζνων κατθγοριϊν ανοιγμάτων. Κατά τθν ζναρξθ τθσ ςταδιακισ εφαρμογισ εντάχκθκε ςτθν ΡΕΔ ποςοςτό μεγαλφτερο του 50% του ονομαςτικοφ ποςοφ των δανειακϊν ανοιγμάτων, το οποίο βαίνει αυξανόμενο. Στα πλαίςια αυτά ζχει ιδθ υποβλθκεί αίτθςθ ζγκριςθσ προσ τθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ για χριςθ τθσ Ρ.Ε.Δ. για το ςφνολο των ανοιγμάτων Λιανικισ Τραπεηικισ τθσ Finansbank, κυγατρικισ τθσ Τράπεηασ ςτθν Τουρκία. 1.2. Αλλαγζσ ςτο εποπτικό πλαίςιο Κατά τθ διάρκεια του 2013 και ςτισ αρχζσ του 2014, θ Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ («ΤτΕ») εξζδωςε τισ παρακάτω Ρράξεισ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ (Ρ.Ε.Ε.), που ςχετίηονται με τθν κεφαλαιακι επάρκεια και τθ διαχείριςθ κινδφνων: Πράξθ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ ΣτΕ 13/28.03.2013, ςφμφωνα με τθν οποία κακορίηεται ο ελάχιςτοσ δείκτθσ Κυρίων Βαςικϊν Ιδίων Κεφαλαίων ςτο 9%, ενϊ επαναπροςδιορίηονται και τα ςτοιχεία που μποροφν να ςυμπεριλθφκοφν ςτα Κφρια Βαςικά Κδια Κεφάλαια. Θ ςυγκεκριμζνθ Ρράξθ τροποποιεί τθν ΡΔ/ΤΕ 2630/29.10.2010, Πράξθ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ ΣτΕ 36/23.12.2013, ςφμφωνα με τθν οποία ζγιναν ςυγκεκριμζνεσ τροποποιιςεισ ςτθν Ρ.Ε.Ε. 13/28.03.2013. Ριο ςυγκεκριμζνα καταργικθκε θ αφαίρεςθ από τα ίδια κεφάλαια τθσ κακαρισ αναβαλλόμενθσ φορολογικισ απαίτθςθσ κατά το ποςό που υπερβαίνει το 20% των κφριων ςτοιχείων των βαςικϊν ιδίων κεφαλαίων ςε ατομικι βάςθ κακϊσ και οι προχποκζςεισ ςυμψθφιςμοφ των αναβαλλόμενων φορολογικϊν απαιτιςεων με τυχόν αναβαλλόμενεσ φορολογικζσ υποχρεϊςεισ ςε ενοποιθμζνθ βάςθ, και χζδιο Πράξθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ ΣτΕ για τθ διαχείριςθ από τα Ριςτωτικά Ιδρφματα των δανείων ςε κακυςτζρθςθ και των μθ εξυπθρετοφμενων δανείων. Σφμφωνα με αυτό, τα Ριςτωτικά Ιδρφματα που εδρεφουν ςτθν Ελλάδα οφείλουν να αναπτφξουν και να υλοποιιςουν ςτρατθγικι διαχείριςθσ δανείων ςε κακυςτζρθςθ και μθ εξυπθρετοφμενων δανείων (ΔΚ). Θ εν λόγω ςτρατθγικι κα πρζπει να ανταποκρίνεται ςε κάποιεσ ελάχιςτεσ απαιτιςεισ, όπωσ τθν φπαρξθ των κατάλλθλων δομϊν εταιρικισ διακυβζρνθςθσ, τθν ανάπτυξθ επαρκϊν πολιτικϊν, διαδικαςιϊν, εργαλείων και μεκοδολογιϊν για τθν διαχείριςθ των ςυγκεκριμζνων δανείων, ακολουκϊντασ τισ βζλτιςτεσ πρακτικζσ και τισ οδθγίεσ των εποπτικϊν αρχϊν. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβοφλιο και το Συμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ, προχϊρθςε ςτισ 26/6/2013 ςτθν ζκδοςθ τθσ Οδθγίασ 2013/36/ΕΕ και του Κανονιςμοφ 575/2013 (γνωςτά ωσ CRD IV), μζςω των οποίων ζγινε θ ενςωμάτωςθ και προςαρμογι ςε επίπεδο Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, των αλλαγϊν εκείνων που ζχουν προτακεί από τθν Επιτροπι τθσ Βαςιλείασ (Basel III). Οι νζοι κανόνεσ ιςχφουν από 1/1/2014 οπότε ο πρϊτοσ υπολογιςμόσ κεφαλαιακισ επάρκειασ με το νζο εποπτικό πλαίςιο κα γίνει με ςτοιχεία 31/3/2014. Θ Ευρωπαϊκι Αρχι Τραπεηϊν ζχει επιφορτιςτεί με τθν ευκφνθ ζκδοςθσ μιασ ςειράσ από υκμιςτικά και Εφαρμοςτικά Τεχνικά Ρρότυπα (Regulatory and Implementation Technical Standards RTS and ITS), κατευκυντιριεσ οδθγίεσ (guidelines) και ςυςτάςεισ (recommendations) με ςκοπό τθν ςυνεπι εναρμόνιςθ μεταξφ όλων των κρατϊν μελϊν, ςε ςυγκεκριμζνεσ περιοχζσ εφαρμογισ του νζου κανονιςτικοφ πλαιςίου. Τα υκμιςτικά Τεχνικά Ρρότυπα εγκρίνονται από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι, ενϊ τα Ριςτωτικά Ιδρφματα υποχρεοφνται να ςυμμορφϊνονται και να τα υιοκετοφν χωρίσ να απαιτείται θ ενςωμάτωςι τουσ ςτο κανονιςτικό πλαίςιο. 4 1.3. Ενοποίθςθ για λογιςτικοφσ ςκοποφσ και για ςκοποφσ εποπτείασ Στθ λογιςτικι ενοποίθςθ του Ομίλου περιλαμβάνονται όλεσ οι κυγατρικζσ επιχειριςεισ, (δθλαδι επιχειριςεισ ςτισ οποίεσ θ Τράπεηα αςκεί άμεςα ι ζμμεςα ζλεγχο, ανεξαρτιτωσ αντικειμζνου εργαςιϊν), όπωσ ορίηουν τα Διεκνι Ρρότυπα Χρθματοοικονομικισ Αναφοράσ («ΔΡΧΑ») και τα Διεκνι Λογιςτικά Ρρότυπα («ΔΛΡ»), ενϊ ςτθν εποπτικι ενοποίθςθ του Ομίλου περιλαμβάνονται μόνο οι κυγατρικζσ επιχειριςεισ, οι οποίεσ ορίηονται ωσ Ριςτωτικά Ιδρφματα, Χρθματοδοτικά Ιδρφματα ι Επιχειριςεισ παροχισ επικουρικϊν υπθρεςιϊν. Οι κυγατρικζσ επιχειριςεισ που ενοποιοφνται με τθ μζκοδο τθσ πλιρουσ ενοποίθςθσ για ςκοποφσ εποπτείασ είναι: Εταιρεία Banca Romaneasca S.A. Banka NBG Albania Sh.a. Finansbank A.S. NBG Bank Malta Ltd Stopanska Banka A.D.-Skopje The South African Bank of Athens Ltd (S.A.B.A.) United Bulgarian Bank A.D. - Sofia (UBB) Vojvodjanska Banka A.D. Novi Sad Εκνικι Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ (Κφπροσ) ΛΤΔ FB Αςφαλιςτικι Ρρακτόρευςθ Α.Ε. NBG Bancassurance Α.Ε. Αςφαλιςτικισ Ρρακτόρευςθσ Δραςτθριότθτα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Ριςτωτικό ίδρυμα Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ/ παροχι επικουρικϊν υπθρεςιϊν
Probank Μεςίτεσ Αςφαλίςεων Α.Ε. Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ/ παροχι επικουρικϊν υπθρεςιϊν UBB Insurance Broker A.D. Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ/ παροχι επικουρικϊν υπθρεςιϊν Finans Portfoy Yonetimi A.S. (Finans Portfolio Management) Διαχείριςθ Αμοιβαίων Κεφαλαίων Probank Α.Ε.Δ.Α.Κ. Διαχείριςθ Αμοιβαίων Κεφαλαίων Εκνικι Asset Management Α.Ε.Δ.Α.Κ. Διαχείριςθ Αμοιβαίων Κεφαλαίων Εκνικι Κεφαλαίου Α.Ε. Διαχείριςθ Ενεργθτικοφ Ρακθτικοφ NBGI Private Equity Ltd Διαχειριςτικι-Συμβουλευτικι Επιχειρ. Συμμετοχϊν NBGΙ Private Equity S.A.S. Διαχειριςτικι-Συμβουλευτικι Επιχειρ. Συμμετοχϊν ARC MANAGEMENT ONE SRL Εκμετάλλευςθ ακινιτων ARC MANAGEMENT TWO EAD Εκμετάλλευςθ ακινιτων ΑΝΘΟΣ Properties Α.Κ.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων Εκνικι Κτθματικισ Εκμετάλλευςθσ Α.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων Ελλθνικά Τουριςτικά Ζργα Α.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων ΚΑΔΜΟΣ Α.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων ΡΟΤΥΡΟΣ Κτθματικι Τουριςτικι Α.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων ΚΑΕΛΑ Α.Ε. Εκμετάλλευςθ ακινιτων Nash SRL Εκμετάλλευςθ ακινιτων ΑΣΤΘ Μαρίνα Βουλιαγμζνθσ Α.Ε. Εκμετάλλευςθ του ακινιτου του Τουριςτικοφ Λιμζνα Βουλιαγμζνθσ SEE Real Estate fund Επενδφςεων ιδιωτικϊν κεφαλαίων ςε ακίνθτα Autokinito Plc (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ δανείων αυτοκινιτων) Revolver 2008-1 Plc (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ καρτϊν-δανείων) Revolver APC Limited (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ καρτϊν-δανείων) Agorazo Plc (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ καταναλωτικϊν δανείων) Titlos Plc (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ ομολ/κϊν δανείων) Spiti Plc (Special Purpose Entity) Εταιρεία Ειδικοφ Σκοποφ (τιτλοποίθςθ ςτεγαςτικϊν δανείων) Εκνικι Ρανγαία Α.Ε.Ε.Α.Ρ. (1) Εταιρεία Επενδφςεων Ακίνθτθσ Ρεριουςίασ NBG Greek Fund Ltd Εταιρεία Επενδφςεων Κεφαλαίων CPT Investments Ltd Εταιρεία Επενδφςεων Χαρτοφυλακίου Finans Yatirim Menkul Degerler A.S. (Finans Invest) Εταιρεία Επενδφςεων Χαρτοφυλακίου Finans Yatirim Ortakligi A.S. (Finans Investment Trust) Εταιρεία Επενδφςεων Χαρτοφυλακίου NBG Asset Management Luxembourg S.A. Εταιρεία Συμμετοχϊν NBG International Holdings B.V. Εταιρεία Συμμετοχϊν NBG Malta Holdings Ltd Εταιρεία Συμμετοχϊν Ρρονομιοφχοσ Α. Ε. Γενικϊν Αποκθκϊν Ελλάδοσ Κδρυςθ-Καταςκευι-Εκμετάλλευςθ αποκθκ. εγκαταςτάςεων ΔΙΟΝΥΣΟΣ Α.Ε. Κτθματικι εταιρεία / Εκμετάλλευςθ ακινιτων IBTech Uluslararasi Bilisim Ve Iletisim Teknolojileri A.S. (IB Tech) Μθχανογραφικζσ υπθρεςίεσ Εκνοdata Α.Ε. Μθχανογραφικζσ υπθρεςίεσ Εκνικι Συμβουλευτικζσ Υπθρεςίεσ Ακινιτων Α.Ε. Οικονομοτεχνικζσ μελζτεσ, Υπθρεςίεσ Διαχείριςθσ Ακινιτων μίςκωςθ εκμετάλλευςθ E-Finans Electronik Ticaret Ve Bilisim Hizmetleri A.S. (E-Finance) Ραροχι υπθρεςιϊν Management NBG Management Services Ltd Ραροχι υπθρεςιϊν Management Finans Faktoring Hizmetleri A.S. (Finans Factoring) Ρρακτορεία επιχειρθματικϊν απαιτιςεων NBG Factoring Romania IFN S.A. (2) Ρρακτορεία επιχειρθματικϊν απαιτιςεων UBB Factoring E.O.O.D. Ρρακτορεία επιχειρθματικϊν απαιτιςεων Εκνικι Factors Α.Ε. Ρρακτορεία επιχειρθματικϊν απαιτιςεων Κτθματικι Καταςκευαςτικι Α.Ε. «ΕΚΤΕΝΕΡΟΛ» Τεχνικι εταιρεία / πωλιςεισ ακινιτων Finans Tuketici Finansmani A.S. (Finans Consumer Finance) Χορθγιςεισ δανείων NBG Securities Romania S.A. Χρθματιςτθριακζσ / Επενδυτικζσ υπθρεςίεσ UBB Asset Management Inc. Χρθματιςτθριακζσ / Επενδυτικζσ υπθρεςίεσ 5
Εκνικι Χρθματιςτθριακι Α.Ε.Ρ.Ε.Υ. Εκνικι Χρθματιςτθριακι Κφπρου ΛΤΔ Καινοτόμεσ Επιχειριςεισ Α.Ε. (I-Ven) Finans Finansal Kiralama A.S. (Finans Leasing) Interlease Auto E.A.D. Interlease E.A.D., Sofia NBG Leasing d.o.o. Belgrade NBG Leasing IFN S.A. Probank Χρθματοδοτικζσ Μιςκϊςεισ A.Ε. Εκνικι Leasing Α.Ε. NBG Finance (Dollar) Plc NBG Finance (Sterling) Plc NBG Finance Plc. NBG Funding Ltd NBG International Ltd NBG Services d.o.o. Belgrade Profinance Α.Ε. Χρθματιςτθριακζσ / Επενδυτικζσ υπθρεςίεσ Χρθματιςτθριακζσ εργαςίεσ Χρθματοδότθςθ επιχειριςεων, υποςτιριξθ, ςυμβ. υπθρεςίεσ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοδοτικζσ μιςκϊςεισ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ Χρθματοοικονομικζσ υπθρεςίεσ (1) Τθν 30 Δεκεμβρίου 2013, θ Τράπεηα ολοκλιρωςε τθν πϊλθςθ και μεταβίβαςθ ςτθν εταιρεία Invel Real Estate (Netherlands) II B.V. του 66% τθσ ςυμμετοχισ τθσ ςτθ κυγατρικι εταιρεία Εκνικι Ρανγαία Α.Ε.Ε.Α.Ρ. (2) Το Δεκζμβριο του 2013, ολοκλθρϊκθκε θ εκκακάριςθ τθσ εταιρείασ. 6
Οι κυγατρικζσ επιχειριςεισ που δεν ενοποιοφνται με τθ μζκοδο τθσ πλιρουσ ενοποίθςθσ για ςκοποφσ εποπτείασ, λόγω διαφορετικισ δραςτθριότθτασ από τα οριηόμενα είναι: Εταιρεία National Μεςιτικι Αςφαλίςεων Α.Ε. National Insurance Agents & Consultants Ltd Ανϊνυμοσ Ελλθνικι Εταιρεία Γενικϊν Αςφαλειϊν «Θ Εκνικι» Εκνικι Γενικϊν Αςφαλειϊν Κφπρου ΛΤΔ Εκνικι Αςφαλιςτικι (Κφπρου) ΛΤΔ S.C. Garanta Asigurari S.A. NBGI Private Equity Funds (εκτόσ SEE Real Estate Fund) ΑΣΤΘ ΡΑΛΑΣ Βουλιαγμζνθσ Α.Ξ.Ε. Grand Hotel Summer Palace Α.Ε. Hotel Perun Bankso EOOD Audatex Ελλάσ Α.Ε. Εκπαιδευτικό Κζντρο ΕΤΕ Α.Ε. Δραςτθριότθτα Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ Αςφαλιςτικζσ πρακτορεφςεισ Αςφαλιςτικζσ υπθρεςίεσ Αςφαλιςτικζσ υπθρεςίεσ Αςφαλιςτικζσ υπθρεςίεσ Αςφαλιςτικζσ-ανταςφαλιςτικζσ εργαςίεσ Εταιρεία Επενδφςεων Ιδιωτικϊν κεφαλαίων Ξενοδοχειακζσ επιχειριςεισ Ξενοδοχειακζσ επιχειριςεισ Ξενοδοχειακζσ επιχειριςεισ Ρραγματογνωμοςφνθ ηθμιϊν αυτοκινιτου Υπθρεςίεσ εκπαίδευςθσ Οι παραπάνω εταιρείεσ περιλαμβάνονται ςτον ενοποιθμζνο για ςκοποφσ εποπτείασ ιςολογιςμό, με τθ μζκοδο τθσ κακαρισ κζςθσ. Οι ςυγγενείσ εταιρείεσ που περιλαμβάνονται ςτον ενοποιθμζνο για ςκοποφσ εποπτείασ ιςολογιςμό, με τθ μζκοδο τθσ κακαρισ κζςθσ, όπωσ και ςτθν ενοποίθςθ για λογιςτικοφσ ςκοποφσ, είναι: Εταιρεία Α.Ε.Δ.Α.Κ. Αςφαλιςτικϊν Οργανιςμϊν ΛΑΚΟ Α.Ε. ΕΒΙΟΡ ΤΕΜΡΟ Α.Ε. ΤΕΙΕΣΙΑΣ Α.Ε. ΕΛΛΘΝΙΚΑ ΚΛΩΣΤΘΙΑ ΡΕΛΛΘΣ Α.Ε.. PLANET Α.Ε. ΡΥΙΧΟΣ Α.Ε. ΑΚΙΝΘΤΩΝ ΑΚΤΩ FACILITY MANAGEMENT A.E. Bantas A.S. (Cash transfers and Security Services) Finans Emeklilik ve Hayat A.S. (Finans Pension) UBB AIG Insurance company A.D. UBB Alico Life Insurance Company A.D. Drujestvo za Kasovi Uslugi AD (Cash Service Company) 7 Από τα ίδια κεφάλαια αφαιρείται θ ςυμμετοχι ςτισ παρακάτω ςυγγενείσ επιχειριςεισ: PLANET A.E. Α.Ε.Δ.Α.Κ. Αςφαλιςτικϊν Οργανιςμϊν Οι ςυμμετοχζσ ςε ποςοςτό άνω του 20% ςτο κεφάλαιο ι ςτα δικαιϊματα ψιφου ςε αςφαλιςτικζσ και ανταςφαλιςτικζσ επιχειριςεισ, αφαιροφνται από τα ίδια κεφάλαια, εφαρμόηοντασ τθ μζκοδο τθσ «Αφαίρεςησ και Συνένωςησ» 1. Οι εταιρείεσ αυτζσ είναι: Ανϊνυμοσ Ελλθνικι Εταιρεία Γενικϊν Αςφαλειϊν «Θ Εκνικι» (Πμιλοσ) Finans Emeklilik ve Hayat A.S. (Finans Pension) UBB AIG Insurance Company A.D. (ςυγγενισ) UBB AIG Life Insurance Company (ςυγγενισ) Οι λοιπζσ εταιρείεσ που δεν ενοποιοφνται εποπτικά (ξενοδοχειακζσ επιχειριςεισ, υπθρεςίεσ εκπαίδευςθσ και εταιρείεσ επενδφςεων ιδιωτικϊν κεφαλαίων ςε επιχειριςεισ εκτόσ των τομζων που περιλαμβάνονται ςτθν εποπτικι ενοποίθςθ) δεν αφαιροφνται από τα ίδια κεφάλαια. Θ μζκοδοσ τθσ αναλογικισ ενοποίθςθσ δεν εφαρμόηεται ςε κάποια εταιρεία του Ομίλου, οφτε λογιςτικά οφτε εποπτικά. Με βάςθ τα ςθμερινά δεδομζνα δεν υφίςταται ι προβλζπεται κάποιο ουςιαςτικό, πρακτικό ι νομικό κϊλυμα ςτθν αμφίδρομθ μεταφορά κεφαλαίων ι ςτθν εξόφλθςθ υποχρεϊςεων μεταξφ τθσ μθτρικισ και των κυγατρικϊν τθσ. Ο χρόνοσ αποπλθρωμισ των 1 Μζκοδοσ 2, Άρκρο 25, Κεφ. V του Ν. 3455/2006 (ΡΔ/ΤΕ 2630/29.10.2010, Τμιμα Γ, 3).
Δανείων Μειωμζνθσ Εξαςφάλιςθσ, που ζχουν ιδθ χορθγθκεί από τθ μθτρικι προσ τισ κυγατρικζσ, ζχει γνωςτοποιθκεί ςτισ αρμόδιεσ Εποπτικζσ Αρχζσ και είναι ςφμφωνοσ προσ τισ διατάξεισ που ιςχφουν ςε κάκε χϊρα. Ενδεχόμενθ πρόωρθ αποπλθρωμι των εν λόγω δανείων προχποκζτει προθγοφμενθ ζγκριςθ από τισ παραπάνω Αρχζσ. 1.4. Πολιτικι ςυμμόρφωςθσ με τισ εποπτικζσ απαιτιςεισ δθμοςίευςθσ του «Πυλϊνα ΙΙΙ» Ο Ρυλϊνασ ΙΙΙ λειτουργεί ςυμπλθρωματικά ωσ προσ τισ ελάχιςτεσ κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ (Ρυλϊνασ Ι) και τθ ΔΑΕΕΚ (Ρυλϊνασ ΙΙ). Σε ςυμμόρφωςθ με τισ ςχετικζσ απαιτιςεισ, θ Τράπεηα προβαίνει ςε δθμοςιοποιιςεισ πλθροφοριϊν μζςω των διαδικαςιϊν του Ρυλϊνα ΙΙΙ («Δθμοςιοποιιςεισ»), ςφμφωνα με τισ διατάξεισ του Ν. 3601/2007 και εκείνεσ τθσ ΡΔ/ΤΕ 2655/16.03.2012. Στο πλαίςιο αυτό, θ Τράπεηα κζςπιςε Ρολιτικι Δθμοςιοποιιςεων βάςει τθσ οποίασ προςδιορίηεται το περιεχόμενο των Δθμοςιοποιιςεων και το πλαίςιο το οποίο διζπει τισ εν λόγω Δθμοςιοποιιςεισ. Διακζτει επίςθσ εςωτερικζσ διαδικαςίεσ και ςυςτιματα επαρκι για τθν τιρθςθ των ςχετικϊν υποχρεϊςεων Δθμοςιοποίθςθσ. Οι Δθμοςιοποιιςεισ του Ομίλου ςε ενοποιθμζνθ βάςθ περιλαμβάνουν πλθροφορίεσ ςε ςχζςθ με τθ διάρκρωςθ των ιδίων κεφαλαίων, τθν κεφαλαιακι επάρκεια, τα είδθ των κινδφνων και τισ διαδικαςίεσ αξιολόγθςθσ και διαχείριςισ τουσ. Θ ΕΤΕ ζχει αναλάβει τθ δζςμευςθ να προβαίνει ςε δθμοςιοποιιςεισ ςφμφωνα με τισ βζλτιςτεσ πρακτικζσ, και αναγνωρίηει ότι ο Ρυλϊνασ ΙΙΙ παρζχει ζνα επιπλζον επίπεδο πλθροφόρθςθσ τθσ αγοράσ, ςυμβάλλοντασ, κατά ςυνζπεια, ςτθν οικονομικι ςτακερότθτα. Στο πλαίςιο αυτό κεςμοκετεί ενεργό διάλογο με τουσ επενδυτζσ και τουσ λοιποφσ ενδιαφερόμενουσ, παρζχοντάσ τουσ βαςικζσ πλθροφορίεσ όςον αφορά τα κεφάλαια, το πλαίςιο, τισ διαδικαςίεσ και τισ ςτρατθγικζσ αξιολόγθςθσ κινδφνων. Σκοπόσ τθσ Ρολιτικισ Δθμοςιοποιιςεων είναι: Να ςυμβάλλει ςτθν επίτευξθ του ςτόχου τθσ ΕΤΕ για ζγκαιρθ παροχι ςτουσ επενδυτζσ και λοιποφσ ενδιαφερόμενουσ, πλιρουσ, ζγκυρθσ και ακριβοφσ πλθροφόρθςθσ που εφλογα απαιτείται για τθ λιψθ επενδυτικϊν αποφάςεων και τθ διαμόρφωςθ ορκϊν κρίςεων αναφορικά με τισ εταιρείεσ του Ομίλου τθσ ΕΤΕ, και Να ενιςχφςει και να διευκολφνει τθ ςυμμόρφωςθ τθσ ΕΤΕ με τισ απαιτιςεισ του εκάςτοτε ιςχφοντοσ νομικοφ και εποπτικοφ πλαιςίου. Επιπλζον, θ Ρολιτικι αποςκοπεί: ςτον κακοριςμό του πλαιςίου των Δθμοςιοποιιςεων, ςυμπεριλαμβανομζνων τθσ ςυχνότθτασ, των τόπων δθμοςίευςθσ και των διαδικαςιϊν παρακολοφκθςθσ και επαλικευςθσ των πλθροφοριϊν που απαιτοφνται βάςει του Ρυλϊνα ΙΙΙ, ςτθν κατανομι ευκυνϊν και αρμοδιοτιτων για τθ διαχείριςθ των διαδικαςιϊν Δθμοςιοποίθςθσ ςτοιχείων, ςτθν κατάρτιςθ αρχϊν για τον προςδιοριςμό πλθροφοριϊν που είναι ουςιϊδεισ, εμπιςτευτικζσ και αποκλειςτικισ χριςθσ, κακϊσ και ςτθν ενθμζρωςθ των μελϊν του ΔΣ, των ανωτάτων ςτελεχϊν τθσ διοίκθςθσ και των υπαλλιλων ςχετικά με τθν προςζγγιςθ τθσ ΕΤΕ όςον αφορά τισ Δθμοςιοποιιςεισ. 8
2. ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΑΚΘ ΕΠΑΡΚΕΙΑ Τα ποςοτικά κριτιρια που προβλζπονται από τθν εποπτεία για τθν εξαςφάλιςθ επάρκειασ των κεφαλαίων του Ομίλου και τθσ Τράπεηασ επιβάλλουν τθ διατιρθςθ ελάχιςτου δείκτθ κεφαλαιακισ επάρκειασ, ο οποίοσ ορίηεται ωσ θ ςχζςθ των εποπτικϊν ιδίων κεφαλαίων ωσ προσ τα ςτακμιςμζνα κατά κίνδυνο ςτοιχεία του ενεργθτικοφ. Τουλάχιςτον το ιμιςυ των απαιτοφμενων κεφαλαίων κα πρζπει να αποτελείται από βαςικά Κδια Κεφάλαια («Tier I»), και το υπόλοιπο από ςυμπλθρωματικά ίδια κεφάλαια («Tier II»). Το κανονιςτικό πλαίςιο που διζπει τθ λειτουργία των ελλθνικϊν τραπεηϊν ςτο ςυγκεκριμζνο κζμα ςυνάδει με αυτό τθσ Ε.Ε. και ςυγκεκριμζνα με τισ Οδθγίεσ των Εποπτικϊν Ιδίων Κεφαλαίων, τθσ Φερεγγυότθτασ και τθσ Κεφαλαιακισ Επάρκειασ. Από τθν 31 Μαρτίου 2013, ςφμφωνα με τθν Ρράξθ 13/28.3.2013 τθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ, ορίςτθκαν νζα όρια 9% και 6% για τουσ δείκτεσ των Κφριων Βαςικϊν Ιδίων Κεφαλαίων του Ομίλου και τθσ Τράπεηασ, CT1 και Common equity, αντίςτοιχα. Από τθν 31 Δεκεμβρίου 2013, ςφμφωνα με τθν Ρράξθ 36/23.12.2013 τθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ, καταργικθκε το πλαφόν 20% του CT1, ςτθν αναγνϊριςθ του αναβαλλόμενου φόρου. 2.1. Διάρκρωςθ των ιδίων κεφαλαίων Τα Εποπτικά Κδια Κεφάλαια κατατάςςονται ςφμφωνα με τα οριηόμενα από τθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ ςε δφο κφριεσ κατθγορίεσ, τα βαςικά και τα ςυμπλθρωματικά κεφάλαια. Θ κακεμιά από αυτζσ ςυνίςταται από τα κφρια και τα πρόςκετα κεφάλαια. Σφμφωνα με τθν Ρράξθ 13/28.3.2013 τθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ, ορίςτθκαν νζα όρια, 9% και 6%, για τουσ δείκτεσ των Κφριων Βαςικϊν Ιδίων Κεφαλαίων, Core Tier I και Common Equity Tier I, αντίςτοιχα. Τα κφρια βαςικά κεφάλαια περιλαμβάνουν τα Κδια κεφάλαια των κοινϊν μετόχων τθσ Τράπεηασ, τισ προνομιοφχεσ μετοχζσ ςφμφωνα με τισ διατάξεισ του Ν. 3723/2008 για τθν ενίςχυςθ τθσ ρευςτότθτασ τθσ Ελλθνικισ οικονομίασ, (προνομιοφχεσ μετοχζσ κρατικισ ενίςχυςθσ), τθ διαφορά από ζκδοςθ μετοχϊν υπζρ το άρτιο, τα αποτελζςματα εισ νζον και τα δικαιϊματα μειοψθφίασ. Από τα ανωτζρω εξαιροφνται: οι λοιπζσ προνομιοφχεσ μετοχζσ, τα αποκεματικά αποτίμθςθσ πάγιων περιουςιακϊν ςτοιχείων ςτθν εφλογθ αξία τουσ (κατά τθν πρϊτθ εφαρμογι των ΔΡΧΡ), οι κετικζσ ι αρνθτικζσ διαφορζσ αναπροςαρμογισ ςτθν εφλογθ αξία των παραγϊγων χρθματοοικονομικϊν ςτοιχείων που χρθςιμοποιοφνται ωσ μζςα αντιςτάκμιςθσ ταμειακϊν ροϊν, τα προτεινόμενα μερίςματα, μζροσ των δικαιωμάτων μειοψθφίασ, ςτθν περίπτωςθ που τα εποπτικά κεφάλαια τθσ κυγατρικισ υπερβαίνουν ςθμαντικά τισ κεφαλαιακζσ τθσ απαιτιςεισ, αποτελζςματα από τθν αναπροςαρμογι ςτθν εφλογθ αξία υποχρζωςθσ λόγω αλλαγισ τθσ πιςτολθπτικισ διαβάκμιςθσ του πιςτωτικοφ ιδρφματοσ και θ ςυμμετοχι ςτο Συνεγγυθτικό κεφάλαιο εξαςφάλιςθσ επενδυτικϊν υπθρεςιϊν. Core Tier I (CT1) Τα CT1 κεφάλαια αποτελοφνται από τα κφρια βαςικά κεφάλαια, μείον τθν υπεραξία (goodwill), τα άυλα πάγια περιουςιακά ςτοιχεία, το 50% των τοποκετιςεων ςε ςτοιχεία των ιδίων κεφαλαίων ςε πιςτωτικά ι χρθματοδοτικά ιδρφματα, ςτα οποία ο Πμιλοσ κατζχει ςυμμετοχι άνω του 10% και το 50% του ποςοφ που προκφπτει κατά τθν εφαρμογι τθσ μεκόδου 2 για τισ αςφαλιςτικζσ και ανταςφαλιςτικζσ επιχειριςεισ. 9 Common Equity Tier I (CET1) Tα CET1 κεφάλαια αποτελοφνται από τα κφρια βαςικά ίδια κεφάλαια, μείον τισ προνομιοφχεσ μετοχζσ κρατικισ ενίςχυςθσ, εφόςον θ διαφορά των προνομιοφχων μετοχϊν κρατικισ ενίςχυςθσ μείον τα αφαιρετικά ςτοιχεία που αναφζρονται ανωτζρω, είναι κετικι. Σε επίπεδο Ομίλου, τθν 31 Δεκεμβρίου 2013, τα CT1 κεφάλαια ιταν ίδια με τα CET1 κεφάλαια. Τα πρόςκετα βαςικά κεφάλαια περιλαμβάνουν τισ λοιπζσ προνομιοφχεσ μετοχζσ και τουσ προνομιοφχουσ τίτλουσ. Συνοπτικζσ πλθροφορίεσ για το είδοσ και τα κυριότερα χαρακτθριςτικά των προνομιοφχων μετοχϊν και των προνομιοφχων τίτλων Ρρονομιοφχεσ μετοχζσ Τθν 6 θ Ιουνίου 2008, θ Τράπεηα εξζδωςε 25.000.000 εξαγοράςιμεσ προνομιοφχεσ μετοχζσ ονομαςτικισ αξίασ 0,30 χωρίσ δικαίωμα ψιφου και ςωρευτικοφ μερίςματοσ. Οι προνομιοφχεσ μετοχζσ διατζκθκαν με τθν μορφι American Depository Receipts (ADRs) ςτισ Θ.Ρ.Α., ςτθν τιμι των USD 25 ανά μετοχι και διαπραγματεφονται ςτο Χρθματιςτιριο Αξιϊν τθσ Νζασ Υόρκθσ. Το ετιςιο μζριςμα προςδιορίςτθκε ςε USD 2,25 ανά προνομιοφχο μετοχι. Τθν 31 Μαΐου 2013, θ Τράπεηα ανακοίνωςε ότι ζχει υποβάλει πρόταςθ για τθν αγορά, ζναντι μετρθτϊν, για 22.500.000 εκατ. του ςυνόλου των 25.000.000 ADSs ςφμφωνα με τουσ όρουσ και τισ προχποκζςεισ που περιγράφονται ςτο Ζγγραφο Ρροςφοράσ. Σφμφωνα με τουσ όρουσ τθσ Ρρόταςθσ, θ Τράπεηα προςζφερε ςε μετρθτά το κακαρό ποςό των 12,50 Δολλάρια ανά ADS. Μζχρι τθν 28 Ιουνίου 2013, θμζρα λιξθσ τθσ Ρροςφοράσ, 12.360.169 ADSs προςφζρκθκαν εγκφρωσ τα οποία αντιπροςωπεφουν περίπου το 49,4% των υφιςτάμενων ADSs κατά τθν θμερομθνία λιξθσ. Σφμφωνα με τα αποτελζςματα τθσ Ρροςφοράσ, θ ςυνολικι αξία των αγοραςκζντων ADSs ανιλκε ςε USD 155 εκατ. Συνεπϊσ, κατόπιν τθσ παραπάνω αγοράσ, 12.639.831 ADSs βρίςκονται ςε κυκλοφορία.
Ρρονομιοφχοι τίτλοι Θ NBG Funding Ltd, 100% κυγατρικι τθσ Τράπεηασ, εξζδωςε τουσ παρακάτω προνομιοφχουσ τίτλουσ άνευ ψιφου και χωρίσ δικαίωμα ςωρευτικοφ μερίςματοσ («προνομιοφχοι τίτλοι») με τθν εγγφθςθ μειωμζνθσ εξαςφάλιςθσ τθσ Τράπεηασ. Πλοι οι προνομιοφχοι τίτλοι είναι αορίςτου διάρκειασ. Θ εκδότρια διατθρεί το δικαίωμα πρόωρθσ εξόφλθςθσ του ςυνόλου των τίτλων ςτθν ονομαςτικι τουσ αξία δζκα χρόνια από τθν ζκδοςθ τουσ και εφεξισ, ςε οποιαδιποτε θμερομθνία καταβολισ μερίςματοσ και με τθ ςυναίνεςθ τθσ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ. Καινοτόμοι προνομιοφχοι τίτλοι: o o 350 εκατ. Α ςειράσ, κυμαινόμενου επιτοκίου με θμερομθνία ζκδοςθσ τθν 11 θ Ιουλίου 2003. Το επιτόκιο για τθν περίοδο μζχρι τθν 11 θ Ιουλίου 2013 κακορίςτθκε ςε Euribor 3-μθνϊν πλζον 175 μονάδων βάςθσ και εφεξισ ςε Euribor 3-μθνϊν πλζον 275 μονάδων βάςθσ. Θ καταβολι των μεριςμάτων είναι τριμθνιαία. GBP 375 εκατ. Ε ςειράσ, ςτακεροφ / κυμαινόμενου επιτοκίου με θμερομθνία ζκδοςθσ τθν 8 θ Νοεμβρίου 2006. Το επιτόκιο κακορίςτθκε ςε 6,29% ςτακερό ετθςίωσ ζωσ τθν 8 θ Νοεμβρίου 2016 και εφεξισ ςε κυμαινόμενο Libor 3- μθνϊν πλζον 208 μονάδων βάςθσ. Θ καταβολι των μεριςμάτων κα είναι ετιςια ωσ τθν 8 θ Νοεμβρίου 2016 και τριμθνιαία μετά τθν θμερομθνία αυτι. Μθ καινοτόμοι προνομιοφχοι τίτλοι: o o o 350 εκατ. Β ςειρά Constant Maturity Swap ( CMS ) Linked securities με θμερομθνία ζκδοςθσ τθν 3 θ Νοεμβρίου 2004. Το επιτόκιο ζχει κακοριςτεί ςε 6,25% για τον πρϊτο χρόνο και εφεξισ προςδιορίηεται με βάςθ το 10-ετζσ επιτόκιο του ΕUR CMS mid swap πλζον 12,5 μονάδων βάςθσ, επαναπροςδιοριηόμενο εξαμθνιαίωσ και με ανϊτατο όριο το 8%. Θ καταβολι των μεριςμάτων είναι εξαμθνιαία. USD 180 εκατ. C ςειρά, CMS Linked securities με θμερομθνία ζκδοςθσ τθν 3 θ Νοεμβρίου 2004. Το επιτόκιο ζχει κακοριςτεί ςε 6,75% για τον πρϊτο χρόνο και εφεξισ προςδιορίηεται με βάςθ το 10-ετζσ επιτόκιο του USD CMS mid swap πλζον 12,5 μονάδων βάςθσ επαναπροςδιοριηόμενο εξαμθνιαίωσ και με ανϊτατο όριο το 8,5%. Θ καταβολι των μεριςμάτων είναι εξαμθνιαία. 230 εκατ. D ςειρά, CMS Linked securities με θμερομθνία ζκδοςθσ τθν 16 θ Φεβρουαρίου 2005. Το επιτόκιο ζχει κακοριςτεί ςε 6% μζχρι τθ 16 θ Φεβρουαρίου 2010 και εφεξισ προςδιορίηεται ωσ το τετραπλάςιο τθσ διαφοράσ του 10-ετοφσ επιτοκίου του EUR CMS mid swap μείον το 2-ετζσ επιτόκιο του mid swap με ελάχιςτο όριο το 3,25% και με ανϊτατο όριο το 10%. Θ καταβολι των μεριςμάτων είναι ετιςια. Κατά τθ διάρκεια των χριςεων 2009 ζωσ και 2013, θ Τράπεηα προζβθ ςε απόκτθςθ ςθμαντικοφ αρικμοφ προνομιοφχων τίτλων ςε κυκλοφορία. Τθν 31 θ Δεκεμβρίου 2013, θ ςυνολικι αξία των προνομιοφχων τίτλων ςε κυκλοφορία ιταν 80 εκατ. και περιλαμβάνονται ςτο ςφνολό τουσ ςτα Ρρόςκετα Βαςικά Κεφάλαια. Τα κφρια ςυμπλθρωματικά κεφάλαια περιλαμβάνουν: τα αποκεματικά αποτίμθςθσ πάγιων περιουςιακϊν ςτοιχείων ςτθν εφλογθ αξία τουσ (κατά τθν πρϊτθ εφαρμογι των ΔΛΡ) και τθ κετικι διαφορά μεταξφ των λογιςτικϊν προβλζψεων απομείωςθσ των απαιτιςεων και τθσ αναμενόμενθσ ηθμιάσ από τα αντίςτοιχα ανοίγματα όπωσ υπολογίηεται με τθν ΡΕΔ. Το ςτοιχείο αυτό δεν μπορεί να υπερβεί το 0,6% των ςτακμιςμζνων ανοιγμάτων. Τα πρόςκετα ςυμπλθρωματικά κεφάλαια περιλαμβάνουν τουσ τίτλουσ μειωμζνθσ εξαςφάλιςθσ οριςμζνθσ διάρκειασ, εκδόςεωσ του Ομίλου. τοιχεία που αφαιροφνται κατά 50% από τα κφρια βαςικά κεφάλαια και κατά 50% από τα ςυμπλθρωματικά κεφάλαια είναι: οι τοποκετιςεισ ςε ςτοιχεία των ιδίων κεφαλαίων ςε πιςτωτικά ι χρθματοδοτικά ιδρφματα ςτα οποία ο Πμιλοσ κατζχει ςυμμετοχι άνω του 10%, οι οποίεσ ςτισ 31.12.2013 ανιλκαν ςε 4 εκατ. και το ποςό που προκφπτει κατά τθν εφαρμογι τθσ μεκόδου 2 για τισ αςφαλιςτικζσ και ανταςφαλιςτικζσ επιχειριςεισ, το οποίο ςτισ 31.12.2013 ανιλκε ςε 158 εκατ. 10
Ανάλυςθ Εποπτικϊν Ιδίων Κεφαλαίων του Ομίλου εκατ. Κφρια βαςικά κεφάλαια (Upper Tier I) 7.331 Μείον: Υπεραξία (1.230) Μείον: Λοιπά άυλα ςτοιχεία (290) Μείον: Λοιπά ςτοιχεία (88) Common Equity Tier I 5.723 Core Tier I 5.723 Ρρόςκετα βαςικά κεφάλαια (Lower Tier I) 277 εκ των οποίων: Ρρονομιοφχεσ μετοχζσ 197 Ρρονομιοφχοι τίτλοι (grandfathered instruments) 80 Σφνολο Βαςικϊν Κεφαλαίων 6.000 Συμπλθρωματικά Κεφάλαια 250 υνολικά Κδια Κεφάλαια 6.250 φνολο ςτακμιςμζνου ζναντι κινδφνων ενεργθτικoφ κεφάλαιο 55.685 Δείκτεσ Κεφαλαιακισ Επάρκειασ Δείκτθσ κφριων βαςικϊν ιδίων κεφαλαίων (Common equity Tier I) 10,3% Δείκτθσ κφριων βαςικϊν ιδίων κεφαλαίων ( Core Tier I) 10,3% υνολικόσ δείκτθσ κεφαλαιακισ επάρκειασ 11,2% Το ςφνολο των Ιδίων Κεφαλαίων παραμζνει το ίδιο μετά τθν εφαρμογι των ορίων του κεφαλαίου IV τθσ ΡΔ/ΤΕ 2630/29.10.2010. 2.2. Κεφαλαιακι επάρκεια 2.2.1. Κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ υπό τον Ρυλϊνα Ι Ο παρακάτω πίνακασ παρουςιάηει τισ κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ ςε επίπεδο Ομίλου κατά τθν 31.12.2013. Οι κεφαλαιακζσ απαιτιςεισ υπό τον Ρυλϊνα Ι υπολογίηονται ωσ το 8% του ςτακμιςμζνου ζναντι κινδφνων ενεργθτικοφ. 11 Κεφαλαιακι Απαίτθςθ εκατ. Πιςτωτικόσ κίνδυνοσ & κίνδυνοσ αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) Κατθγορία ανοίγματοσ Κεντρικζσ κυβερνιςεισ και κεντρικζσ τράπεηεσ 102 Αρχζσ τοπικισ αυτοδιοίκθςθσ, περιφερειακζσ κυβερνιςεισ και τοπικζσ αρχζσ / διοικθτικοί φορείσ και μθ κερδοςκοπικζσ επιχειριςεισ 16 Ιδρφματα του χρθματοπιςτωτικοφ τομζα 82 Λιανικι τραπεηικι 723 Εξαςφαλιςμζνα με ακίνθτθ περιουςία 200 Επιχειριςεισ 607 Σε κακυςτζρθςθ* 295 Μερίδια Οργανιςμϊν Συλλογικϊν Επενδφςεων Κινθτϊν Αξιϊν («Ο.Σ.Ε.Κ.Α.») 3 Μετοχζσ, ςυμμετοχζσ και λοιπά ςτοιχεία** 288 Κατθγορίεσ υψθλοφ κινδφνου 91 Ρολυμερείσ τράπεηεσ ανάπτυξθσ - Διεκνείσ Οργανιςμοί - φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου & κινδφνου αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) 2.408 *Η καιυςτέρηςη ορίζεται ςφμφωνα με την ΠΔ/ΤΕ 2588/20.08.2007. **Περιλαμβάνεται ποςό 19 εκ. που αφορά ςε ανοίγματα μετοχών και ςυμμετοχών τα οποία ςταιμίζονται με την Τυποποιημένη Προςέγγιςη, βάςει των ρυιμίςεων τησ παρ. 3 και 19 των Τμημάτων Ζ και Ι αντίςτοιχα τησ ΠΔ/ΤΕ 2589/20.8.2007.
Πιςτωτικόσ Κίνδυνοσ (Προςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων) Κατθγορία ανοίγματοσ Στεγαςτικό χαρτοφυλάκιο 277 Μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ Λιανικισ 42 Μεγάλεσ επιχειριςεισ 685 Μικρομεςαίεσ επιχειριςεισ 476 Θζςεισ ςε τιτλοποίθςθ 0,1 φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου (Προςζγγιςθ Εςωτερικϊν Διαβακμίςεων) 1.480 φνολο πιςτωτικοφ κινδφνου & κινδφνου αντιςυμβαλλομζνου (Συποποιθμζνθ και ΠΕΔ) 3.888 Κίνδυνοσ Αγοράσ (Συποποιθμζνθ Προςζγγιςθ) Εμπορεφςιμοι πιςτωτικοί τίτλοι 37 Μετοχζσ 6 Συνάλλαγμα 37 Λοιπά ςτοιχεία 0,1 Μζκοδοσ Εςωτερικϊν Υποδειγμάτων (Μζγιςτθ Δυνθτικι Ηθμία) 102 φνολο Κινδφνου Αγοράσ 182 Λειτουργικόσ Κίνδυνοσ 385 φνολο κεφαλαιακϊν απαιτιςεων 4.455 2.2.2. Διαδικαςία Αξιολόγθςθσ Επάρκειασ Εςωτερικοφ Κεφαλαίου (Δ.Α.Ε.Ε.Κ.) Σφμφωνα με το πλαίςιο για τθν Κεφαλαιακι Επάρκεια (Βαςιλεία ΙΙ), ο Ρυλϊνασ I κακορίηει τουσ τρόπουσ μζτρθςθσ των κινδφνων και ειδικότερα του πιςτωτικοφ κινδφνου, του κινδφνου αγοράσ και του λειτουργικοφ κινδφνου και ςκοπεφει ςτθν ευκυγράμμιςθ των κεφαλαιακϊν απαιτιςεων µε το φψοσ των κινδφνων που αναλαμβάνονται από τα πιςτωτικά ιδρφματα. Οι ανωτζρω κανόνεσ ςυμπλθρϊνονται από τον Ρυλϊνα II, µε τον οποίο τίκενται οι απαιτιςεισ για τθν παρακολοφκθςθ, τθν αξιολόγθςθ και τον ζλεγχο όλων των ςθμαντικϊν κινδφνων ςτουσ οποίουσ εκτίκενται τα πιςτωτικά ιδρφματα. Οι απαιτιςεισ αυτζσ ςυνδζονται µε τθ ΔΑΕΕΚ, κατά τθν ζννοια τθσ Ρ ΤΕ 2595/20.8.2007 και τθσ Εγκυκλίου 18 /26.08.2008 τθσ ΤτΕ, που διενεργείται από τα πιςτωτικά ιδρφματα. Θ ανάπτυξθ και εφαρμογι τθσ ΔΑΕΕΚ, ζχει ωσ ςτόχο τθ διαςφάλιςθ επάρκειασ των κεφαλαίων που ζχει ςτθ διάκεςι του κάκε πιςτωτικό ίδρυμα, προκειμζνου να καλφψει τουσ διάφορουσ τφπουσ ςθμαντικϊν κινδφνων που απορρζουν από το ςφνολο των επιχειρθματικϊν δραςτθριοτιτων του. 12 Θ ΔΑΕΕΚ ζχει ωσ ςκοπό: τθν ορκι αναγνϊριςθ, μζτρθςθ, παρακολοφκθςθ και ςυνολικι εκτίμθςθ των κινδφνων, τθν ανάπτυξθ ςυςτθμάτων για τθ μζτρθςθ και διαχείριςθ των κινδφνων, τθν εςωτερικι εκτίμθςθ του απαιτοφμενου κεφαλαίου («εςωτερικό κεφάλαιο») για τθν κάλυψθ των κινδφνων. Ο όροσ «εςωτερικό κεφάλαιο» αναφζρεται ςτο ποςό των ιδίων κεφαλαίων που κεωρείται επαρκζσ για τθν κάλυψθ ηθμιϊν ςε ζνα προκακοριςμζνο επίπεδο εμπιςτοςφνθσ που κακορίηεται με βάςθ τθ ςτρατθγικι ανάλθψθσ κινδφνωντο Ρλαίςιο Διάκεςθσ Ανάλθψθσ Κινδφνων εντόσ ςυγκεκριμζνου χρονικοφ ορίηοντα. Ο Πμιλοσ τθσ Εκνικισ Τράπεηασ ζχει δθμιουργιςει αναλυτικό πλαίςιο εφαρμογισ τθσ ΔΑΕΕΚ. Το πλαίςιο είναι επίςθμα καταγεγραμμζνο και περιγράφει λεπτομερϊσ τα ςυςτατικά ςτοιχεία τθσ ΔΑΕΕΚ ςε επίπεδο Τράπεηασ και Ομίλου. Ο ςχεδιαςμόσ τθσ ΔΑΕΕΚ περιλαμβάνει ςυνοπτικά τα ακόλουκα: Αξιολόγθςθ του προφίλ κινδφνου του Ομίλου Μζτρθςθ Κινδφνων και Αξιολόγθςθ Επάρκειασ Εςωτερικοφ Κεφαλαίου Ανάπτυξθ, Εξζταςθ και Αξιολόγθςθ Σεναρίων Αςκιςεων Ρροςομοίωςθσ Ακραίων Καταςτάςεων (Stress Testing) Ανάπτυξθ Ρλαιςίου Αναφορϊν ΔΑΕΕΚ Καταγραφι τθσ ΔΑΕΕΚ Θ ΔΑΕΕΚ ζχει τθν ενεργι ςυμμετοχι και υποςτιριξθ τόςο του Διοικθτικοφ Συμβουλίου και τθσ Επιτροπισ Διαχείριςθσ Κινδφνων όςο και τθσ Εκτελεςτικισ Επιτροπισ. Στθ ΔΑΕΕΚ εμπλζκονται επίςθσ οι ςχετικζσ Διευκφνςεισ των οποίων οι κφριοι ρόλοι και αρμοδιότθτεσ καταγράφονται αναλυτικά ςτο ςχετικό κείμενο που περιγράφει το πλαίςιο τθσ ΔΑΕΕΚ.
Ο ςχεδιαςμόσ και το πλαίςιο εφαρμογισ τθσ ΔΑΕΕΚ αφορά όλο τον Πμιλο τθσ ΕΤΕ για όλουσ τουσ ςθμαντικοφσ κινδφνουσ. παράμετροι που λαμβάνονται υπόψθ για τθν εφαρμογι τθσ ΔΑΕΕΚ είναι: το μζγεκοσ τθσ κάκε επιχειρθματικισ μονάδασ/κυγατρικισ του Ομίλου, ο τφποσ κινδφνου και το μζγεκοσ τθσ ζκκεςθσ ςε κάκε ςυγκεκριμζνο τφπο κινδφνου και θ μεκοδολογικι προςζγγιςθ μζτρθςθσ για κάκε τφπο κινδφνου. Θ αναγνϊριςθ των κινδφνων, θ αξιολόγθςθ τθσ ςθμαντικότθτάσ τουσ και θ αντιςτοίχιςι τουσ ςτισ επιχειρθματικζσ μονάδεσ/κυγατρικζσ του Ομίλου αποτελοφν τισ ςθμαντικότερεσ διεργαςίεσ τθσ ΔΑΕΕΚ. Θ αξιολόγθςθ τθσ ςθμαντικότθτασ των κινδφνων πραγματοποιείται με βάςθ ςυγκεκριμζνα ποςοτικά (π.χ. ποςοςτό ζκκεςθσ επί του ςυνολικοφ ςτακμιςμζνου ενεργθτικοφ) και ποιοτικά κριτιρια (π.χ. πλαίςιο πολιτικϊν, διαδικαςιϊν και ςυςτθμάτων για τθ διαχείριςθ ενόσ κινδφνου, οργανωτικι δομι ρόλοι και αρμοδιότθτεσ εμπλεκομζνων μονάδων, κζςπιςθ και παρακολοφκθςθ τιρθςθσ ορίων). Ο Πμιλοσ ζχει αναγνωρίςει τουσ παρακάτω τφπουσ κινδφνων ςτο πλαίςιο τθσ ΔΑΕΕΚ: Ριςτωτικόσ Αγοράσ Λειτουργικόσ Επιτοκιακόσ ςτο Τραπεηικό Χαρτοφυλάκιο (IRRBB) Συγκζντρωςθσ (πιςτωτικοφ κινδφνου) Χϊρασ ευςτότθτασ Επιχειρθματικόσ Στρατθγικισ Φιμθσ Ρτϊςθσ Τιμϊν Ακινιτων Θ μεκοδολογικι προςζγγιςθ που ζχει υιοκετθκεί για τον υπολογιςμό του ςυνολικοφ εςωτερικοφ κεφαλαίου για τον Πμιλο τθσ Εκνικισ, αποτελείται από δφο ςτάδια. Στο πρϊτο ςτάδιο, υπολογίηεται το εςωτερικό κεφάλαιο ανά τφπο κινδφνου ςε επίπεδο Ομίλου. Ο Πμιλοσ ζχει ιδθ αναπτφξει τισ μεκοδολογίεσ που επιτρζπουν τον υπολογιςμό του απαιτοφμενου εςωτερικοφ κεφαλαίου για τουσ μετριςιμουσ κινδφνουσ. Σκοπόσ είναι οι μεκοδολογίεσ αυτζσ να αξιολογοφνται ανά τακτά χρονικά διαςτιματα και να αναβακμίηονται ςφμφωνα με τισ βζλτιςτεσ διεκνείσ πρακτικζσ. Στο δεφτερο ςτάδιο ακολουκεί θ «άκροιςθ» των (ανά τφπο κινδφνου) εςωτερικϊν κεφαλαίων προκειμζνου να εκτιμθκεί το ςυνολικό εςωτερικό κεφάλαιο για τον Πμιλο. Σθμαντικό ςθμείο αναφοράσ αποτελεί επίςθσ και θ κατανομι του εςωτερικοφ κεφαλαίου ςτισ επιχειρθματικζσ μονάδεσ και τισ κυγατρικζσ του Ομίλου, ζτςι ϊςτε να επιτευχκεί θ διαςφνδεςθ τθσ ΔΑΕΕΚ με τισ επιχειρθματικζσ αποφάςεισ και τθν απόδοςθ των μονάδων και των κυγατρικϊν του Ομίλου. Θ Διαχείριςθ Κινδφνων προχϊρθςε ςτθν εφαρμογι τθσ ΔΑΕΕΚ υπολογίηοντασ το εςωτερικό κεφάλαιο για τουσ ςθμαντικότερουσ τφπουσ κινδφνων ςε επίπεδο Ομίλου για το ζτοσ 2013. Ο υπολογιςμόσ βαςίςτθκε ςτισ μεκοδολογίεσ που ζχουν ιδθ αναπτυχκεί ςτα πλαίςια τθσ ΔΑΕΕΚ. Βαςικι επιδίωξθ είναι θ ςυνεχισ βελτίωςθ των μεκοδολογιϊν που αφοροφν τθ ΔΑΕΕΚ, οφτωσ ϊςτε να επιτευχκεί αποτελεςματικότερθ ςυνειςφορά των αποτελεςμάτων ςτουσ μθχανιςμοφσ λιψθσ επιχειρθματικϊν αποφάςεων του Ομίλου. Οι 13
3. ΠΛΑΙΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΘ ΚΙΝΔΤΝΩΝ 3.1. Βαςικζσ αρχζσ και πρότυπο διακυβζρνθςθσ διαχείριςθσ κινδφνων του Ομίλου Θ διαχείριςθ και ο ζλεγχοσ κινδφνων αποτελεί αναπόςπαςτο κομμάτι τθσ ςυνολικισ ςτρατθγικισ του Ομίλου, με ςκοπό αφενόσ τθν ουςιαςτικι παρακολοφκθςθ των υπαρκτϊν και πικανϊν κινδφνων του περιβάλλοντοσ του οργανιςμοφ και αφετζρου τθν εναρμόνιςθ με τισ νομικζσ και κεςμικζσ απαιτιςεισ, που απορρζουν από τθ λειτουργία του. Ο Πμιλοσ ζχει προςδιορίςει ςαφϊσ το περίγραμμα (risk profile) και τθ διάκεςθ ανάλθψθσ κινδφνων (risk appetite), και ζχει ςχεδιάςει τθ ςτρατθγικι και τθν πολιτικι διαχείριςισ τουσ. Τελικόσ υπεφκυνοσ για τθ ςφνκεςθ και τιρθςθ αυτοφ του γενικοφ πλαιςίου διαχείριςθσ κινδφνων, ςε επίπεδο Ομίλου, είναι το Διοικθτικό Συμβοφλιο (εφεξισ Δ.Σ.) και πιο ςυγκεκριμζνα θ Επιτροπισ Διαχείριςθσ Κινδφνου του Δ.Σ., με τθν άμεςθ ςυνδρομι τθσ Επιτροπισ Ελζγχου. Το γενικό πλαίςιο που κεςπίηει το Δ.Σ. αποτελεί τον οδθγό για τθν ανάπτυξθ επαρκϊν και κατάλλθλων πολιτικϊν, μεκοδολογιϊν και διαδικαςιϊν που απαιτοφνται για τον εντοπιςμό, τθ μζτρθςθ, τθν παρακολοφκθςθ και τον ζλεγχο κάκε μορφισ κινδφνου. Ο κεντρικόσ ρόλοσ τακτικισ ςτιριξθσ του πλαιςίου εντοπιςμοφ, αξιολόγθςθσ, παρακολοφκθςθσ και ελζγχου των κινδφνων που αναγνωρίηει ο Πμιλοσ ζχει ανατεκεί ςτθ Μονάδα Διαχείριςθσ Κινδφνων του Ομίλου. Θ Μονάδα εντοπίηει τουσ κινδφνουσ που προζρχονται από κάκε πθγι ουςιϊδουσ κινδφνου, κάκε χαρτοφυλακίου και δραςτθριότθτασ του Ομίλου και αςκεί επαρκι εποπτεία ςε όλεσ τισ κυγατρικζσ του εταιρείεσ που δραςτθριοποιοφνται ςτον χρθματοπιςτωτικό τομζα. Θ Μονάδα Διαχείριςθσ Κινδφνων του Ομίλου πλαιςιϊνεται κυρίωσ από: το Συμβοφλιο Διαχείριςθσ Κινδφνων (Σ.Δ.Κ.), που διαμορφϊνει τθ ςτρατθγικι και τισ ςχετικζσ με τθ διαχείριςθ κινδφνων πολιτικζσ του Ομίλου. Το Σ.Δ.Κ εποπτεφει τθν εφαρμογι τθσ διάκεςθσ ανάλθψθσ κινδφνων και παρακολουκεί τακτικά όλεσ τισ κατθγορίεσ κινδφνων, εξαςφαλίηοντασ ότι θ διαχείριςθ του προφίλ κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου γίνεται ςφμφωνα με τθ διάκεςθ ανάλθψθσ κινδφνων που κεςμοκετείται από το Δ.Σ. το Συμβοφλιο Διαχειριςτικισ Ρολιτικισ τθσ Τράπεηασ (ALCO), που χαράηει τθ ςτρατθγικι και πολιτικι τθσ Τράπεηασ ςε κζματα διάρκρωςθσ και διαχείριςθσ των ςτοιχείων Ενεργθτικοφ και Ρακθτικοφ, λαμβάνοντασ υπόψθ τισ τρζχουςεσ ςυνκικεσ ςτισ αγορζσ και τα όρια κινδφνου που θ Τράπεηα ζχει ορίςει. τθ Διεφκυνςθ Κανονιςτικισ Συμμόρφωςθσ τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου, που ζχει τθν ευκφνθ για όλα τα κζματα ςυμμόρφωςθσ ςε εςωτερικοφσ και εξωτερικοφσ κανόνεσ. Ειδικότερα ωσ εξωτερικά κεςπιηόμενοι κανόνεσ αναφζρονται θ ιςχφουςα ελλθνικι νομοκεςία, θ Επιτροπι τθσ Βαςιλείασ για τθν Τραπεηικι Εποπτεία, θ Ευρωπαϊκι Κεντρικι Τράπεηα, θ Ευρωπαϊκι Αρχι Τραπεηϊν, θ Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ, θ Επιτροπι Κεφαλαιαγοράσ, κακϊσ και οι αποφάςεισ των αρμόδιων αρχϊν που εποπτεφουν τισ εταιρείεσ του Ομίλου. Αναφζρεται δε ςτο Δ.Σ., μζςω τθσ Επιτροπισ Ελζγχου. τθ Διεφκυνςθ Εςωτερικοφ Ελζγχου Επικεϊρθςθσ τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου, θ οποία αναφζρεται απευκείασ ςτο Διοικθτικό Συμβοφλιο, μζςω τθσ Επιτροπισ Ελζγχου, ςυμπλθρϊνει το πλαίςιο διαχείριςθσ κινδφνων, δρϊντασ ωσ ανεξάρτθτο ελεγκτικό όργανο και επικεντρϊνεται ςτθν αποτελεςματικότθτα του πλαιςίου διαχείριςθσ. 14 τισ Μονάδεσ Ρίςτθσ (Credit Units), που ςυνεργάηονται με τισ Ριςτοδοτικζσ Μονάδεσ των πιςτωτικϊν ιδρυμάτων του Ομίλου και ςυμμετζχουν ςτα εγκριτικά τουσ όργανα, τόςο ςε τοπικό όςο και ςε ομιλικό επίπεδο. Με τθν ανεξαρτθςία τουσ, διαςφαλίηουν τον αδιάβλθτο ζλεγχο του αναλαμβανόμενου πιςτωτικοφ κινδφνου. Οι Μονάδεσ Ρίςτθσ είναι επίςθσ κεματοφφλακεσ των Ριςτωτικϊν Ρολιτικϊν (Credit Policies). 3.2. Μοντζλο «τεςςάρων γραμμϊν άμυνασ» ςτθ διαχείριςθσ κινδφνων του Ομίλου H διαχείριςθ κινδφνων του Ομίλου επιμερίηεται ςε τζςςερα διαφορετικά επίπεδα, ϊςτε να δθμιουργοφνται τζςςερισ γραμμζσ άμυνασ, ωσ εξισ: Σε πρϊτο επίπεδο, οι μονάδεσ ανάλθψθσ κινδφνων (π.χ. πιςτοδοτικζσ μονάδεσ, διαχείριςθ διακεςίμων και χρθματαγορϊν), είναι υπεφκυνεσ για τθν αξιολόγθςθ και ελαχιςτοποίθςθ των κινδφνων για δεδομζνο επίπεδο προςδοκϊμενθσ απόδοςθσ, κεςπίηοντασ και εφαρμόηοντασ εςωτερικοφσ κανονιςμοφσ ςτθ ςυνικθ ροι εργαςιϊν τουσ. Σε δεφτερο επίπεδο, οι Μονάδεσ Ρίςτθσ είναι ανεξάρτθτεσ από τισ πιςτοδοτικζσ μονάδεσ, ςυμμετζχουν ςτθν εγκριτικι διαδικαςία με δικαίωμα αρνθςικυρίασ (veto) και εξαςφαλίηουν, μζςω τθσ αρχισ των «τεςςάρων οφκαλμϊν» (four eyes principle) και ανεπθρζαςτεσ από τυχόν επιχειρθματικζσ ςτοχεφςεισ, τον ζλεγχο του αναλαμβανόμενου πιςτωτικοφ κινδφνου. Σε τρίτο επίπεδο, θ Μονάδα Διαχείριςθσ Κινδφνων Τράπεηασ και Ομίλου εντοπίηει, παρακολουκεί, ελζγχει και ποςοτικοποιεί τουσ κινδφνουσ κάκε μορφισ ςε επίπεδο χαρτοφυλακίων ι/και κυγατρικϊν. Επιπλζον ςυνδράμει τισ μονάδεσ ανάλθψθσ κινδφνων (πιςτοδοτικζσ και μθ) και μεριμνά για τθν παροχι κατάλλθλων εργαλείων τιμολόγθςθσ και διαχείριςθσ των κινδφνων. Τζλοσ, προτείνει μζτρα άμβλυνςθσ των αναλαμβανόμενων κινδφνων. Στο ίδιο επίπεδο εντοπίηεται και θ ςυμβολι τθσ Διεφκυνςθσ Κανονιςτικισ Συμμόρφωςθσ τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου, θ οποία λειτουργεί επικουρικά ςτθ ςυμμόρφωςθ με εςωτερικοφσ και εξωτερικοφσ κανόνεσ.
Σε τζταρτο επίπεδο, θ Διεφκυνςθ Εςωτερικοφ Ελζγχου και Επικεϊρθςθσ Τράπεηασ και Ομίλου, είναι επιφορτιςμζνθ με το ρόλο τθσ ανεξάρτθτθσ ελεγκτικισ λειτουργίασ για τθ ςυμμόρφωςθ των διαδικαςιϊν που ακολουκοφνται με εςωτερικοφσ και εξωτερικοφσ κανόνεσ. Οι αρμοδιότθτεσ όλων των γραμμϊν άμυνασ είναι ςαφϊσ διαχωριςμζνεσ, προςδιοριςμζνεσ και επαρκϊσ ανεξάρτθτεσ. 3.3. Διάρκρωςθ τθσ Μονάδασ Διαχείριςθσ Κινδφνων του Ομίλου Πλεσ οι μονάδεσ διαχείριςθσ κινδφνων του Ομίλου αναφζρονται αρμοδίωσ ςτισ δφο Μονάδεσ Διαχείριςθσ Κινδφνων Τράπεηασ και Ομίλου: τθ Διεφκυνςθ Ελζγχου και Δομισ Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου (Δ.Ε.Δο.Κ.Τ.&Ο.) και τθ Διεφκυνςθ Διαχείριςθσ Χρθματοοικονομικϊν και Λειτουργικϊν Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου (Δ.Δ.Χ.Λ.Κ.Τ.&Ο.). Σε αυτζσ προΐςταται ο Βοθκόσ Γενικόσ Διευκυντισ Διαχείριςθσ Κινδφνων και αναφζρεται με τθ ςειρά του και μαηί με τισ Μονάδεσ Ρίςτθσ, ςτο Γενικό Διευκυντι Διαχείριςθσ Κινδφνων του Ομίλου (GROUP CRO). Σφμφωνα με τα προβλεπόμενα ςτον Κανονιςμό Λειτουργίασ τθσ, θ Διεφκυνςθ Ελζγχου και Δομισ Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου ζχει ωσ αποςτολι: Τθν εξειδίκευςθ και υλοποίθςθ τθσ πολιτικισ ςε κζματα πιςτωτικοφ κινδφνου με κφρια ζμφαςθ ςτα ςυςτιματα διαβάκμιςθσ, υποδείγματα αξιολόγθςθσ και παραμζτρουσ κινδφνου, ςφμφωνα µε τισ κατευκφνςεισ του Διοικθτικοφ Συμβουλίου τθσ Τράπεηασ, Το ςχεδιαςμό, τθν εξειδίκευςθ, τθν υλοποίθςθ και τθν ειςιγθςθ τθσ πολιτικισ ςε κζματα διαχείριςθσ κινδφνων, ςφμφωνα µε τισ κατευκφνςεισ του Διοικθτικοφ Συμβουλίου τθσ Τράπεηασ, Τθν αξιολόγθςθ τθσ επάρκειασ των μεκόδων και ςυςτθμάτων αναγνϊριςθσ, μζτρθςθσ και παρακολοφκθςθσ του πιςτωτικοφ κινδφνου, που αναλαμβάνει θ Τράπεηα και τα πιςτωτικά ιδρφματα του Ομίλου κακϊσ και τθν περιοδικι επικφρωςι τουσ, Τον υπολογιςμό του εποπτικοφ και εςωτερικοφ Κεφαλαίου που απαιτείται για τθν κάλυψθ όλων των κινδφνων και τθν κατάρτιςθ των ςχετικϊν κανονιςτικϊν και εποπτικϊν αναφορϊν. Αντίςτοιχα, θ Διεφκυνςθ Διαχείριςθσ Χρθματοοικονομικϊν και Λειτουργικϊν Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου ζχει ωσ αποςτολι: Το ςχεδιαςμό, εξειδίκευςθ, ειςιγθςθ και υλοποίθςθ τθσ πολιτικισ ςε κζματα διαχείριςθσ κινδφνου αγοράσ, αντιςυμβαλλομζνου, ρευςτότθτασ και λειτουργικοφ κινδφνου, ςφμφωνα µε τισ κατευκφνςεισ του Διοικθτικοφ Συμβουλίου τθσ Τράπεηασ, Τθν αξιολόγθςθ τθσ επάρκειασ των μεκόδων και ςυςτθμάτων αναγνϊριςθσ, μζτρθςθσ και παρακολοφκθςθσ των παραπάνω κινδφνων που αναλαμβάνει θ Τράπεηα και τα πιςτωτικά ιδρφματα του Ομίλου και τθν περιοδικι επικφρωςι τουσ, Τθ διενζργεια ανεξάρτθτων αποτιμιςεων χρθματοοικονομικϊν προϊόντων και λοιπϊν ςτοιχείων Ενεργθτικοφ και Ρακθτικοφ τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου, 15 Τον τακτικό χειριςμό, ςυναφϊν με τουσ κινδφνουσ αγοράσ, αντιςυμβαλλομζνου, ρευςτότθτασ και λειτουργικοφ κινδφνου κεμάτων, ςτο πλαίςιο των κατευκφνςεων και των ειδικϊν αποφάςεων τθσ Επιτροπισ Διαχείριςθσ Κινδφνων του Διοικθτικοφ Συμβουλίου τθσ Τράπεηασ και του Συμβουλίου Διαχειριςτικισ Ρολιτικισ (ALCO). Θ οργανωτικι διάρκρωςθ κάκε μίασ εκ των δφο Διευκφνςεων περιλαμβάνει ςυγκεκριμζνεσ Υποδιευκφνςεισ, ανάλογα με τθν κατθγορία του αναλαμβανόμενου κινδφνου και το φάςμα των αρμοδιοτιτων τθσ. Των ανωτζρω Διευκφνςεων, προΐςταται ο Βοθκόσ Γενικόσ Διευκυντισ Διαχείριςθσ Κινδφνων. 3.4. Πιςτωτικόσ Κίνδυνοσ 3.4.1. Ριςτωτικι Ρολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο Θ Ριςτωτικι Ρολιτικι για το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο ςτοχεφει ςτο να παράςχει ςτο προςωπικό τθσ Εκνικισ Τράπεηασ τθσ Ελλάδοσ τισ κεμελιϊδεισ πολιτικζσ για τον ζλεγχο (αναγνϊριςθ, μζτρθςθ, ζγκριςθ, παρακολοφκθςθ και παραγωγι αναφορϊν) του πιςτωτικοφ κινδφνου που αφορά το Επιχειρθματικό Χαρτοφυλάκιο. Θ Ριςτωτικι Ρολιτικι ζχει ςχεδιαςκεί ϊςτε να ανταποκρίνεται ςτα πρότυπα οργανωτικϊν απαιτιςεων και ςτα κανονιςτικά πλαίςια κατά τον καλφτερο δυνατό τρόπο, κακϊσ και να επιτρζπει ςτθν Τράπεηα να διατθριςει και να ιςχυροποιιςει τθ κζςθ που κατζχει ςτθν αγορά. Ο ζλεγχοσ του πιςτωτικοφ κινδφνου πρζπει πάντοτε να γίνεται ςφμφωνα µε τισ πολιτικζσ που περιγράφονται ςτθν εν λόγω Ριςτωτικι Ρολιτικι, λαμβάνοντασ παράλλθλα υπόψθ και τα προβλεπόμενα ςτισ διατάξεισ του Κανονιςμοφ Ριςτοδοτιςεων τθσ Τράπεηασ, τισ Ρολιτικζσ Ριςτοδότθςθσ αλλά και όλεσ τισ αντίςτοιχεσ εγκυκλίουσ. Οι διαδικαςίεσ που προβλζπονται ϊςτε ο ζλεγχοσ του πιςτωτικοφ κινδφνου να διενεργείται ςφμφωνα με τθν Ριςτωτικι Ρολιτικι, αναφζρονται ςτον Κανονιςμό Ριςτοδοτιςεων τθσ Τράπεηασ. Οι διαδικαςίεσ αυτζσ υπόκεινται ςε τροποποιιςεισ, λόγω αλλαγϊν ςτο επιχειρθματικό, νομικό και κεςμικό περιβάλλον, µε ςτόχο να διευκολφνεται θ προςαρμογι τθσ Τράπεηασ ςτισ εν λόγω αλλαγζσ.
Θ Ριςτωτικι Ρολιτικι εγκρίνεται και μπορεί να τροποποιείται ι να ανακεωρείται µόνο από το Συμβοφλιο Διαχείριςθσ Κινδφνων μετά από κοινι ειςιγθςθ του Βοθκοφ Γενικοφ Διευκυντι Chief Credit Risk Officer και του Βοθκοφ Γενικοφ Διευκυντι Διαχείριςθσ Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου και υπόκειται ςε περιοδικι ανακεϊρθςθ. Οποιαδιποτε εξαίρεςθ από τα αναγραφόμενα ςτθν Ριςτωτικι Ρολιτικι, εγκρίνεται από τον Βοθκό Γενικό Διευκυντι Chief Credit Risk Officer ςε ςυνεργαςία με το Βοθκό Γενικό Διευκυντι Διαχείριςθσ Κινδφνων τθσ Τράπεηασ και του Ομίλου για κζματα αρμοδιότθτασ του τελευταίου. Πλεσ οι εξαιρζςεισ και τα ςκεπτικά αυτϊν, πρζπει να καταγράφονται και να ζχουν είτε θμερομθνία λιξθσ, είτε θμερομθνία ανακεϊρθςθσ. 3.4.2. Ριςτωτικι Ρολιτικι για τα Χαρτοφυλάκια Λιανικισ Τραπεηικισ Θ Ριςτωτικι Ρολιτικι για τθ Λιανικι Τραπεηικι, τόςο ςτθν Ελλάδα, όςο και ςτισ χϊρεσ όπου ο Πμιλοσ διατθρεί δραςτθριότθτεσ Λιανικισ, κακορίηει τα πιςτοδοτικά κριτιρια και το πλαίςιο πολιτικισ χορθγιςεων προϊόντων Λιανικισ Τραπεηικισ, και φροντίηει να ενιςχφει, κατευκφνει και επιβλζπει τθ ςωςτι και επαρκι διαχείριςθ του πιςτωτικοφ κινδφνου και τθν επίτευξθ ιςορροπίασ μεταξφ κινδφνου και απόδοςθσ. Τα ςχετικά εγχειρίδια πιςτωτικισ πολιτικισ, εξυπθρετοφν τρεισ βαςικοφσ ςκοποφσ: Να δθμιουργιςουν το πλαίςιο για τθ διαμόρφωςθ βαςικϊν πιςτοδοτικϊν κριτθρίων, πολιτικϊν και διαδικαςιϊν Να εδραιϊςουν ομοιομορφία ςτθν πιςτοδοτικι πολιτικι Λιανικισ Τραπεηικισ του Ομίλου και Να διαμορφϊςουν μία κοινι προςζγγιςθ ςτθ διαχείριςθ κινδφνου τθσ Λιανικισ Τραπεηικισ Θ πιςτωτικι Ρολιτικι Λιανικισ Τραπεηικισ, ςχεδιάηεται από τθ Διεφκυνςθ Ρίςτθσ Λιανικισ Τραπεηικισ τθσ Τράπεηασ & του Ομίλου και εγκρίνεται από το Συμβοφλιο Διαχείριςθσ Κινδφνων. Θ εν λόγω Διεφκυνςθ αναφζρεται ςτο Βοθκό Γενικό Διευκυντι Chief Credit Risk Officer και ζχει ςαν ζνα από τα κφρια κακικοντά τθσ τθν αξιολόγθςθ, τθ διαμόρφωςθ και τθν ζγκριςθ τθσ πιςτωτικισ πολιτικισ προϊόντων Λιανικισ Τραπεηικισ ςτο εςωτερικό και ςτο εξωτερικό κακϊσ και τθν παρακολοφκθςθ τθσ ςυνεποφσ εφαρμογισ τόςο τθσ Ριςτωτικισ Ρολιτικισ όςο και των διαδικαςιϊν χοριγθςθσ. Ραράλλθλα, μζςω τθσ Ρολιτικισ, διενεργείται θ αξιολόγθςθ και εκτίμθςθ του πιςτωτικοφ κινδφνου ςε νζα αλλά και ςε υφιςτάμενα προϊόντα. Τζλοσ, πραγματοποιείται, όποτε απαιτείται, ενθμζρωςθ τθσ Διοίκθςθσ για κζματα πιςτωτικισ πολιτικισ και ωσ αποτζλεςμα, καταρτίηονται ςχζδια δράςθσ μζςα ςτο πλαίςιο ςτόχων και επικυμίασ ανάλθψθσ κινδφνου για τθν Τράπεηα. Θ Ρολιτικι υπόκειται ςε τακτικι ανακεϊρθςθ, θ οποία περιλαμβάνει και τθν ενςωμάτωςθ των όποιων αλλαγϊν ζχουν προκφψει ςτο ενδιάμεςο διάςτθμα. Κάκε απόκλιςθ από τισ περιγραφόμενεσ πολιτικζσ, διαδικαςίεσ ι κακοριςμζνα κριτιρια απαιτεί τθν ζγκριςθ τθσ Διεφκυνςθσ Ρίςτθσ Λιανικισ Τραπεηικισ. 3.5. Κίνδυνοσ Αγοράσ Για τθν ορκι εκτίμθςθ και αποτελεςματικι διαχείριςθ και παρακολοφκθςθ του Κινδφνου Αγοράσ ο οποίοσ απορρζει από τθ δραςτθριοποίθςθ τθσ Τράπεηασ ςε χρθματοοικονομικά προϊόντα ςτθ διεκνι και εγχϊρια αγορά, κακϊσ και τον ακριβι προςδιοριςμό των κεφαλαιακϊν απαιτιςεων ζναντι του αναλαμβανόμενου κινδφνου, θ Δ.Δ.Χ.Λ.Κ.Τ.&Ο. εκτιμά ςε κακθμερινι βάςθ μζςω του ςυςτιματοσ RiskWatch τθσ εταιρείασ Algorithmics (θ οποία εξαγοράςτθκε από τθν IBM) τθ Μζγιςτθ Δυνθτικι Ηθμία («ΜΔΗ») του Εμπορικοφ και του Διακζςιμου προσ Ρϊλθςθ Χαρτοφυλακίου τθσ Τράπεηασ. Συγκεκριμζνα, θ Τράπεηα εφαρμόηει τθ μζκοδο τθσ Διακφμανςθσ/Συνδιακφμανςθσ, με χρονικό ορίηοντα μίασ θμζρασ (ι δζκα θμερϊν για εποπτικοφσ ςκοποφσ) και διάςτθμα εμπιςτοςφνθσ 99% και οι υπολογιςμοί αφοροφν τόςο ςτο ςυνολικό, όςο και τουσ επιμζρουσ κινδφνουσ (επιτοκιακό, μετοχικό, ςυναλλαγματικό) του Εμπορικοφ και του Διακζςιμου προσ Ρϊλθςθ χαρτοφυλακίου τθσ Τράπεηασ. Για εποπτικοφσ ςκοποφσ, οι εκτιμιςεισ τθσ ΜΔΗ αφοροφν ςτα ςτοιχεία μόνο του Εμπορικοφ Χαρτοφφλακίου, ςφμφωνα με το ιςχφον κανονιςτικό πλαίςιο. Οι ςθμαντικότερεσ κατθγορίεσ Κινδφνου Αγοράσ ςτισ οποίεσ ζχει ζκκεςθ θ Τράπεηα είναι οι κάτωκι: Επιτοκιακόσ Κίνδυνοσ Μετοχικόσ Κίνδυνοσ Συναλλαγματικόσ Κίνδυνοσ Ο επιτοκιακόσ κίνδυνοσ απορρζει από τα χρεόγραφα που κατζχει θ Τράπεηα ςτο Εμπορικό και Διακζςιμο προσ Ρϊλθςθ χαρτοφυλάκιό τθσ, κακϊσ και από τα παράγωγα επιτοκιακά προϊόντα, εξωχρθματιςτθριακά και διαπραγματεφςιμα ςε οργανωμζνεσ αγορζσ. Ο μετοχικόσ κίνδυνοσ προζρχεται από το χαρτοφυλάκιο μετοχϊν και μετοχικϊν παραγϊγων τθσ Τράπεηασ. Ο ςυναλλαγματικόσ κίνδυνοσ απορρζει από τθν ανοικτι ςυναλλαγματικι κζςθ τθσ Τράπεηασ. Θ ανοικτι ςυναλλαγματικι κζςθ διακρίνεται ςε εμπορικι και δομικι. Θ δομικι ανοικτι ςυναλλαγματικι κζςθ λαμβάνει υπόψθ το ςφνολο των εντόσ και εκτόσ ιςολογιςμοφ ςτοιχείων τθσ Τράπεηασ ςε ξζνο νόμιςμα, ενϊ θ εμπορικι προκφπτει μόνο από τισ πράξεισ ςε ξζνο νόμιςμα που διενεργεί θ Διεφκυνςθ Διαχείριςθσ Διακεςίμων και Χρθματαγοράσ. Θ αντιςτάκμιςθ των επιμζρουσ κινδφνων διενεργείται είτε ςε επίπεδο ςυνολικοφ χαρτοφυλακίου, είτε ςε επίπεδο μεμονωμζνθσ κζςθσ ι ςυναλλαγισ. Ωσ μζςα αντιςτάκμιςθσ ανάλογα με τθν κατθγορία κινδφνου χρθςιμοποιοφνται τα κατάλλθλα εξωχρθματιςτθριακά ι διαπραγματεφςιμα ςε οργανωμζνεσ αγορζσ παράγωγα προϊόντα. Εκτόσ τθσ Τράπεηασ, θ ςθμαντικότερθ πθγι επιτοκιακοφ κινδφνου ςε επίπεδο Ομίλου είναι θ Finansbank, μζςω του εμπορικοφ και διακζςιμου προσ πϊλθςθ χαρτοφυλακίου που διακζτει. Για τθν παρακολοφκθςθ και αποτελεςματικι διαχείριςθ του κινδφνου αγοράσ, θ Finansbank υπολογίηει κακθμερινά τθ ΜΔΗ τόςο του ςυνολικοφ, όςο και των επιμζρουσ κινδφνων (επιτοκιακό, μετοχικό, ςυναλλαγματικό) του χαρτοφυλακίου τθσ. Ο υπολογιςμόσ αφορά ςε χρονικό ορίηοντα μίασ θμζρασ και διάςτθμα εμπιςτοςφνθσ 99%. Θ εκτίμθςθ τθσ ΜΔΗ πραγματοποιείται μζςω του ίδιου ςυςτιματοσ που χρθςιμοποιεί και θ Τράπεηα, δθλαδι του Riskwatch. Ο 16