Στρατηγική Ζρευνασ και Καινοτομίασ για την Ζξυπνη Εξειδίκευςη Περιφζρειασ Θεςςαλίασ

Transcript

1 Στρατηγική Ζρευνασ και Καινοτομίασ για την Ζξυπνη Εξειδίκευςη Περιφζρειασ Θεςςαλίασ Η Ζξυπνθ Εξειδίκευςθ είναι μία ςτρατθγικι προςζγγιςθ οικονομικισ ανάπτυξθσ βαςιςμζνθ ςε ςτοχευμζνθ υποςτιριξθ τθσ Ζρευνασ και τθσ Καινοτομίασ. Αποτελεί τθ βάςθ για τισ επενδφςεισ των Διαρκρωτικϊν Ταμείων ςτο πλαίςιο τθσ νζασ Πολιτικισ Συνοχισ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για τθν επίτευξθ των ςτόχων του προγράμματοσ Ευρϊπθ 2020 για τθν οικονομικι ανάπτυξθ και τθ δθμιουργία κζςεων εργαςίασ. Σε γενικζσ γραμμζσ, θ ζξυπνθ εξειδίκευςθ περιλαμβάνει μία διαδικαςία διαμόρφωςθσ αναπτυξιακοφ οράματοσ, αναγνϊριςθσ πθγϊν ανταγωνιςτικοφ πλεονεκτιματοσ και αξιοποίθςθσ «ζξυπνων» μζτρων πολιτικισ για τθ μεγιςτοποίθςθ του δυναμικοφ ανάπτυξθσ κάκε Περιφζρειασ με βάςθ τθ γνϊςθ. Η Στρατηγική Ζρευνασ και Καινοτομίασ ςτη Θεςςαλία με βάςη τησ αρχζσ τησ Ζξυπνησ Εξειδίκευςησ θα πρζπει να εςτιαςτεί ςε δφο κφριουσ πυλϊνεσ, γφρω από τουσ οποίουσ αναπτφςςονται τρεισ δορυφορικζσ δραςτηριότητεσ, ενϊ παράλληλα επιχειρείται επιςτημονικά οδηγοφμενη ς ζνα πεδίο αναδυόμενων δραςτηριοτήτων. Το τελικό κείμενο τθσ Στρατθγικισ εγκρίκθκε από το Περιφερειακό Συμβοφλιο το Μάρτιο του Το κείμενο τθσ Στρατθγικισ με τα κείμενα βάςθσ, είναι διακζςιμα ςτθν ενότθτα Υποςτηρικτικό υλικό

2 Σφςτημα Διακυβζρνηςησ Περιφερειακό Συμβοφλιο Καινοτομίασ Θεςςαλίασ Το Περιφερειακό Συμβοφλιο Καινοτομίασ Θεςςαλίασ (ΠΣΚΘ), αςκεί το ρόλο τθσ ςτρατθγικισ εποπτείασ και ςυντονιςτικοφ οργάνου τθσ RIS 3 Θεςςαλίασ. Τα μζλθ του αντιπροςωπεφουν όλα τα μζρθ τθσ τετραπλισ ζλικασ, ιτοι τθν ερευνθτικι κοινότθτα, τθν επιχειρθματικι κοινότθτα, τθν αυτοδιοίκθςθ και τθν κοινωνία των πολιτϊν. Η κθτεία του Π.Σ.Κ.Θ. είναι διετισ, με δυνατότθτα παράταςθσ για άλλα δφο ζτθ, μετά από αξιολόγθςθ του ζργου. Εταιρείασ Προϊθηςησ Καινοτομίασ ςτη Θεςςαλία / Αυτόνομο Γραφείο RIS 3 Σφμφωνα με τθν Στρατθγικι Ζρευνασ και Καινοτομίασ για τθν Ζξυπνθ Εξειδίκευςθ τθσ Περιφζρειασ προβλζπεται θ ςφςταςθ περιφερειακισ κλίμακασ Εταιρείασ Προϊθηςησ Καινοτομίασ ςτη Θεςςαλία - Ε.Π.Κ.Θ., θ οποία κα αποτελεί το διαχειριςτικό και εκτελεςτικό όργανο του ςυςτιματοσ διακυβζρνθςθσ τθσ Στρατθγικισ. Ζωσ τθν ολοκλιρωςθ τθσ ςφςταςθσ και ετοιμότθτασ λειτουργίασ τθσ Ε.Π.Κ.Θ., ςυςτάκθκε με απόφαςθ του Περιφερειάρχθ Θεςςαλίασ, ολιγομελισ ομάδα, που κα λειτουργεί ςτο πλαίςιο των κακθκόντων τθσ Ε.Π.Κ.Θ. ωσ Αυτόνομο Γραφείο RIS 3, ςτθν Περιφζρεια Θεςςαλίασ. Στελεχϊκθκε από προςωπικό κατάλλθλων προςόντων των υπθρεςιϊν τθσ Περιφζρειασ, των ανϊτατων εκπαιδευτικϊν ιδρυμάτων και των βαςικϊν ενϊςεων εργοδοτϊν. Το Αυτόνομο Γραφείο RIS 3 κα καλφψει το κρίςιμο ςτάδιο τθσ εξειδίκευςθσ του ςχεδίου δράςθσ και τθσ αρχικισ εφαρμογισ τθσ Στρατθγικισ. Επίπεδο εφαρμογήσ Οι Πλατφόρμεσ Καινοτομίασ (ΠΚ) είναι ομάδεσ προςϊπων που εκπροςωποφν όλουσ τουσ κλάδουσ τθσ τετραπλισ ζλικασ και καλφπτουν το ςφνολο τθσ γεωγραφικισ περιφζρειασ τθσ Θεςςαλίασ. Ζχουν το ρόλο του περιφερειακοφ διαμορφωτι τθσ ςτρατθγικισ καινοτομίασ για κάκε μία από τισ κάκετεσ προτεραιότθτεσ εςτίαςθσ και το ρόλο του ςυντονιςτι του χαρτοφυλακίου των αντίςτοιχων δράςεων, ςυμπεριλαμβανομζνων των διαδικαςιϊν επιχειρθματικισ ανακάλυψθσ

3 Σχζδιο Δράςησ Πηγζσ χρηματοδότηςησ Η απαρίκμθςθ των προτεραιοτιτων ςε ςυνδυαςμό με το εφροσ των εν δυνάμει πθγϊν χρθματοδότθςθσ για απαιτοφμενεσ παρεμβάςεισ ςυνκζτει ζναν ενδιαφζροντα γρίφο. (i) Ευρωπαϊκά Διαρκρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία ιτοι ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, ΕΓΤΑΑ, ΕΤΘΑ με περιφερειακι αλλά και τομεακι διάςταςθ: α. Περιφερειακό Επιχειρθςιακό Πρόγραμμα Θεςςαλίασ β. Ε.Π. «Ανταγωνιςτικότθτα, Επιχειρθματικότθτα, Καινοτομία» - ΕΠΑνΕΚ κίνθςθ γ. Πρόγραμμα Αγροτικισ Ανάπτυξθσ δ. Επιχειρθςιακό Πρόγραμμα Αλιείασ & Θάλαςςασ ε. Ε.Π. «Ανάπτυξθ Ανκρϊπινου Δυναμικοφ, Εκπαίδευςθ & Δια Βίου Μάκθςθ» (ii) Λοιπζσ πθγζσ: Ορίηοντασ 2020, COSME, ERASMUS, EUSAIR Σχζδιο Δράςησ Η RIS3 ςτθ Θεςςαλία κα εκτελεςτεί ςε δφο κφκλουσ, και , με μία ευρείασ κλίμακασ διαδικαςία αναςκόπθςθσ & αξιολόγθςθσ μεταξφ των δφο. Οι επιχειρθςιακοί ςτόχοι για τον πρϊτο κφκλο είναι: 1. Η ενεργοποίθςθ και θ βακμιαία ενδυνάμωςθ όλων των ςυςτατικϊν του Συςτιματοσ Διακυβζρνθςθσ και θ εγκακίδρυςθ ενόσ μθχανιςμοφ ςυντονιςμοφ με το εκνικό επίπεδο. 2. Η ενεργοποίθςθ ϊριμων, από πλευράσ ικανότθτασ εφαρμογισ, δράςεων για τθν ενεργοποίθςθ όλων των ςχετικϊν επενδυτικϊν προτεραιοτιτων του ΠΕΠ, τθ ςυςτθματοποίθςθ των διαδικαςιϊν εφαρμογισ τουσ και τθν ενεργοποίθςθ μθχανιςμϊν policy learning από τθν πορεία υλοποίθςισ τουσ. 3. Η ςυντονιςμζνθ, ενεργθτικι διεκδίκθςθ χρθματοδοτοφμενων δράςεων από τα τομεακά και τα ευρωπαϊκά προγράμματα για δράςεισ που είναι ςυναφείσ με τουσ ςτόχουσ τθσ RIS3. 4. Η ενεργοποίθςθ, εκτζλεςθ και ολοκλιρωςθ ενόσ κφκλου βελτίωςθσ ικανοτιτων των ςυμμετόχων ςτο περιφερειακό ςφςτθμα καινοτομίασ. 5. Η αναςκόπθςθ, υπό το φϊσ των παραπάνω, και θ ενδεχόμενθ ανακεϊρθςθ τθσ RIS3. Αντίςτοιχα, ο μόνοσ επιχειρθςιακόσ ςτόχοσ για το δεφτερο κφκλο είναι θ αποτελεςματικι και αποδοτικι εφαρμογι τθσ ανακεωρθμζνθσ, κατά τα παραπάνω, ςτρατθγικισ RIS3. Διαδικαςία Επιχειρηματικήσ Ανακάλυψησ - 3 -

4 Η Διαδικαςία Επιχειρθματικισ Ανακάλυψθσ ςτθ Θεςςαλία βαςίηεται ςτθ μεκοδολογία που εφαρμόηεται από το JRC-IPTS. Συνοπτικά, εφαρμόηονται τα ακόλουκα βιματα: 1. Ανοικτι, δομθμζνθ και απλι ςυλλογι ιδεϊν από τον επιχειρθματικό και ακαδθμαϊκό τομζα με χριςθ θλεκτρονικισ online φόρμασ. Πρόςβαςθ ςτο 2. Ομαδοποίθςθ των ιδεϊν και εμπλουτιςμόσ τουσ κατά τθ διάρκεια ειδικϊν οργανωμζνων εκδθλϊςεων με όλουσ τουσ ςυμμετόχουσ (επιχειρθματικόσ, ακαδθμαϊκόσ/ερευνθτικόσ και αυτοδιοικθτικόσ τομζασ). 3. Μεταςχθματιςμόσ των εμπλουτιςμζνων ιδεϊν ςε ςχζδιο δράςθσ με ςυνεργαςία των μελϊν κάκε Θεματικισ Ομάδασ Εργαςίασ και του Γραφείου RIS Παρουςίαςθ πρϊτθσ ζκδοςθσ του Σχεδίου Δράςθσ ςτουσ ςυμμετόχουσ ςε ειδικι θμερίδα. 5. Σφνκεςθ του τελικοφ Σχεδίου Δράςθσ. Η παραπάνω προςζγγιςθ κα υποςτθριχκεί από τθ διάχυςθ τθσ διαδικαςίασ επιχειρθματικισ ανακάλυψθσ. Για το ςκοπό αυτό κα οργανϊνονται ενθμερωτικζσ ςυναντιςεισ που κα περιγράφουν τθν προςζγγιςθ και τθ ςκοπιμότθτα τθσ ουςιαςτικισ ςυνειςφοράσ των ςυμμετόχων

5 Παρακολοφθηςη και Αξιολόγηςη Η Παρακολοφθηςη αναφζρεται ςτθν ανάγκθ να καταγράφεται θ πρόοδοσ τθσ υλοποίθςθσ τθσ RIS3, ανεξαρτιτωσ από το Επιχειρθςιακό Πρόγραμμα ι τθν πρωτοβουλία που ςυντονίηει και χρθματοδοτεί τισ παρεμβάςεισ. Ζχει ωσ ςτόχο τθν αποτφπωςθ των πόρων που χρθςιμοποιοφνται, τθν τιρθςθ τθσ χρονικισ διάςταςθσ του ςχεδίου δράςθσ τθν καταγραφι των αποτελεςμάτων και τθσ πορείασ των βαςικϊν δεικτϊν επιδόςεων που ζχουν οριςτεί. Ωσ διαδικαςία ταιριάηει αρκετά με τθ διαδικαςία που ιδθ ακολουκείται από τισ Διαχειριςτικζσ Αρχζσ των Επιχειρθςιακϊν Προγραμμάτων ςτισ προθγοφμενεσ προγραμματικζσ περιόδουσ με μόνθ διαφορά τθν ανάγκθ ςυλλογισ, επεξεργαςίασ και ανάλυςθσ δεδομζνων (ειςροών, εκροών και αποτελεςμάτων) από πολλζσ πθγζσ. Η Αξιολόγηςη αναφζρεται ςτθν ανάγκθ επιβεβαίωςθσ αν και πόςο ζχουν επιτευχκεί οι ςτρατθγικοί ςτόχοι. Βαςικι προαπαίτθςθ τθσ ςωςτισ αξιολόγθςθσ είναι ο οριςμόσ μετριςιμων και χρονικά προςδιοριςμζνων ςτόχων ςε κάκε επίπεδο: από τουσ ςυνολικοφσ ςτρατθγικοφσ ςτόχουσ ζωσ τουσ ειδικοφσ ςτόχουσ κάκε παρζμβαςθσ. Η αξιολόγθςθ ςτοχεφει επίςθσ ςτθν εκτίμθςθ τθσ ςυνάφειασ των μζτρων πολιτικισ που ενεργοποιικθκαν, των επιπτϊςεων από τθν εφαρμογι των παρεμβάςεων που επιλζχκθκαν και ςτθν ερμθνεία τθσ επιτυχοφσ ι όχι των ςχετικϊν παρεμβάςεων. Με τθ ςειρά τθσ τροφοδοτεί ςε ςυνδυαςμό με αλλαγζσ του εξωτερικοφ περιβάλλοντοσ (κινδφνουσ και ευκαιρίεσ) τθ διαδικαςία τθσ ανακεϊρθςθσ, τθσ διαδικαςίασ δθλαδι που επιφζρει αλλαγζσ ςτο ςφνολο τθσ RIS3. Όπωσ ςυμβαίνει και με τθν Παρακολοφκθςθ ςτο πλαίςιο τθσ RIS3, θ Αξιολόγθςθ ζχει επίςθσ μία ουςιϊδθ διαφορά ςε ςχζςθ με τισ αξιολογιςεισ που γινόταν ςτισ προθγοφμενεσ προγραμματικζσ περιόδουσ: αυτι τθ φορά εξετάηει το ςφνολο των Προγραμμάτων που υλοποιοφνται ςτθ Θεςςαλία και όχι μόνο το ΠΕΠ. Συνεπώσ, οι αποδζκτεσ των αξιολογικών ςυμπεραςμάτων δεν είναι κατ ανάγκθ οι ςυμμζτοχοι ςτθν Περιφζρεια