ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΜΠΟΥΡΑΖΑΝΙΟΥ Φλώρα Μωραΐτη Ηλιάνα Καραπάνου Βαγγέλης Κυριακόπουλος
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Το πάρκο βρίσκεται στην Ήπειρο, 12χλμ. έξω από την Κόνιτσα σε μια περιοχή με πυκνή βλάστηση που διαθέτει άγρια ομορφιά. Λειτουργεί από το 1916 έχει έκταση 2.050 στρέμματα και είναι ένας χώρος πλούσιος σε χλωρίδα και πανίδα. Επίσης περιλαμβάνει και το νερόμυλο Μπουραζανίου. Το πάρκο ανήκει στην οικογένεια Τάσσου.
ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΠΑΡΚΟ 850 είδη φυτών και δέντρων 51 είδη άγριων ορχιδέων (ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει παρατηρηθεί ποτέ στην Ευρώπη σε τόση μικρή έκταση ) 113 είδη πεταλούδων (από τα 232 στην Ελλάδα και τα 430 στην Ευρώπη) Άγριες τουλίπες 172 είδη πτηνών (σπάνιοι μικροί μπούφοι) 17 είδη ερπετών 22 είδη λιμπελούλας (με την μεγαλύτερη λιμπελούλα στην Ευρώπη) 12 είδη ψαριών στα σμαραγδένια νερά του Αωού ποταμού 950 ζώα
Μονοπάτι ερμηνείας του τοπίου
ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝΤΑΙ 6 ΕΙΔΗ ΖΩΩΝ: Τα πλατώνια που αποτελούν και τον μεγαλύτερο αριθμό των φιλοξενούμενων ζώων. Τα αρσενικά παρουσιάζουν πλατιά κέρατα. Τα ελάφια ή ευγενής έλαφος διαθέτουν μεγάλα κέρατα και είναι τα μεγαλύτερα ζώα του πάρκου. Το βάρος τους μπορεί να φτάσει τα 250 κιλά. Τα αγρίμια της Κρήτης έχουν κέρατα και τα αρσενικά και τα θηλυκά ζώα. Τα κέρατα των αρσενικών έχουν σχήμα σπάθης και φθάνουν μέχρι και τα 75 εκατοστά μήκος. Το Mouflon είναι ένα μικρό αγριοπρόβατο που τα κέρατα των αρσενικών φθάνουν τα 85 εκατοστά και ζυγίζουν το μέγιστο 60 κιλά. Το ζαρκάδι είναι το μικρότερο από την οικογένεια των ελαφοειδών στην Ευρώπη. Η ευκίνηση σιλουέτα και η έλλειψη της ουράς το ξεχωρίζει από το ελάφι και το πλατώνι. Το αγριογούρουνο είναι ζώο εύρωστο έχοντας τα 2/3 του βάρους του στο πρόσθιο τμήμα του σώματός του.
Τα ΠΛΑΤΩΝΙΑ (Dama-Dama) που αποτελούν και τον μεγαλύτερο αριθμό των φιλοξενούμενων ζώων.τα αρσενικά παρουσιάζουν πλατιά κέρατα.
Τα ΕΛΑΦΙΑ ή ΕΥΓΕΝΗΣ ΕΛΑΦΟΣ (Cervus Elaphus) διαθέτουν μεγάλα κλαδωτά κέρατα και είναι τα μεγαλόσωμα ζώα του Περιβαλλοντικού Πάρκου. Το βάρος τους μπορεί να φθάσει τα 250 κιλά.
Τα "ΑΓΡΙΜΙΑ" της Κρήτης (Capra Aegagrus Cretica).Στα γνωστά "ΑΓΡΙΜΙΑ" της Κρήτης, κέρατα φέρουν τα αρσενικά και τα θηλυκά ζώα. Τα κέρατα των αρσενικών έχουν σχήμα σπάθης και φθάνουν μέχρι και 75 εκατοστά μήκος.
Το MOUFLON (Ovis Amon Mousimon) είναι ένα μικρό αγριοπρόβατο.τα κέρατα των αρσενικών φθάνουν τα 85 εκατοστά και ζυγίζουν το μέγιστο 60 κιλά.
Το ΖΑΡΚΑΔΙ (Capreolus-Capreolus) είναι το μικρότερο από την οικογένεια των ελαφοειδών στην Ευρώπη. Η ευκίνητη σιλουέτα και η έλλειψη της ουράς το ξεχωρίζει από το ελάφι και το πλατώνι.
Το ΑΓΡΙΟΓΟΥΡΟΥΝΟ (Sus Scrofa) είναι ζώο εύρωστο έχοντας τα 2/3 του βάρους του στο πρόσθιο τμήμα του σώματός του.
ΔΩΜΑΤΙΟ ΜΕ ΚΕΡΑΤΑ
ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΚΕΡΑΤΩΝ Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας υπάρχει φωτογραφικό υλικό από όλα τα είδη των Φυτών, από Ορχιδοειδή, πεταλούδες, ερπετά, αμφίβια, λιμπελούλες και τα ορθόπτερα της περιοχής «Μπουραζάνι». Επίσης περιλαμβάνει όλα τα είδη των ψαριών που υπάρχουν στον ποταμό Αώο. Στο εργαστήριο κεράτων υπάρχουν τα παράγωγα των ζώων (πεσμένα κέρατα ελαφιών κτλ.) που αξιοποιούνται και επεξεργάζονται και τελικά γίνονται κομψά παραγόμενα προϊόντα.
ΦΥΤΑ ΚΑΙ ΕΝΤΟΜΑ
ΠΡΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΝΕΡΟΤΡΙΒΗ Η νεροτριβή ή ντριτσέλα είναι εγκατεστημένη υπαίθρια και λειτουργεί χωρίς κανένα μηχανισμό για την ρύθμισή της. Επίσης, είναι ένας ξύλινος κάδος σε σχήμα κώνου συναρμολογημένους από σανίδες που είναι περιφερειακές δεμένες, με σιδερένια τσέρκια. Επειδή μοιάζει με βαρέλι κατασκευάζεται από βαρελάδες. Για να μην δημιουργηθεί κίνδυνος ανοίγματος των τοιχωμάτων του κάδου από την μεγάλη πίεση του νερού τοποθέτησαν το μεγαλύτερο μέρος του χωμένο βαθιά μέσα στο έδαφος. Το επάνω πλατύ άνοιγμα του έχει συνήθως διάμετρο περίπου 2μ. Και το κάτω στενό γύρω στα 0,40εκ. Το βάθος του κάδου συνήθως ξεπερνά τα 2,20μ. και χωριτηκότητα για 5κ.μ. νερού και 75κιλ. υφαντών. Η πτώση του νερού από το νεροβάγειο μέσα στον κάδο προκαλεί την δημιουργία στροβίλων που συμπαρασύρουν τα ρούχα και η δημιουργημένη τριβή των ρούχων με το νερό δίνει μία άλλη όψη στα υφαντά και τα χοντρά ρούχα γιατί χνουδιάζουν και γίνονται αφράτα και μαλακά. Εάν, όμως τα ρούχα μείνουν για λίγο χρόνο στο κάδο πιθανόν τα αποτελέσματα να μην είναι ικανοποιητικά ή εάν μείνουν περισσότερο χρόνο υπάρχει περίπτωση να καταστραφούν. Γι αυτό το λόγο βάζουν στον κάδο ρούχα ίδιας κατασκευής και ανθεκτικότητας.
ΝΕΡΟΤΡΙΒΕΣ
ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ Ο μύλος είναι μια ρόδα που έχει γύρω γύρω φτερά. Όταν πέσει σε κάποιο από αυτό νερό τότε γυρίζει. Στη συνέχεια ο άξονας της φτερωτής με ένα γρανάζι γυρίζει έναν κάθετο άξονα. Ο άξονας αυτός γυρίζει μια κυκλική πέτρα (μυλόπετρα), που είναι τοποθετημένη πάνω σε μιαν άλλη μυλόπετρα, που μένει ακίνητη. Επάνω από την πρώτη μυλόπετρα, που γυρίζει γύρω γύρω, είναι ένα ξύλινο δοχείο, σαν αναποδογυρισμένο ποτήρι που ονομάζεται «καλαχίδα». Στην καλαχίδα ρίχνουν το σιτάρι ή το καλαμπόκι. Από το κάτω μέρος της καλαχίδας, που είναι στενό και ανοιχτό, ο καρπός λίγος λίγος γλιστρά στη μυλόπετρα, που τον παρασύρει, καθώς γυρίζει ανάμεσα από τις δυο μυλόπετρες. Οι μυλόπετρες τον σπάζουν και τον κάνουν αλεύρι. Αυτό βγαίνει από ένα μικρό άνοιγμα, που υπάρχει ανάμεσα στις δυο μυλόπετρες και μαζεύεται σ ένα ανοιχτό δοχείο, σαν μεγάλη σκάφη.
ΜΥΛΟΠΕΤΡΑ
ΜΑΝΤΑΝΙΑ Τα μαντάνια είναι δύο ή και τέσσερα ξύλα (κοπανάρια) που είναι κατασκευασμένα έτσι ώστε να αντέχουν στην υγρασία και τα χτυπήματα. Αυτά χτυπούσαν σαν σφυριά τα υφάσματα και τους έδιναν πυκνότητα. Ήταν τοποθετημένα σε χώρους με κλίση για να δημιουργηθεί υδρόπτωση και βρίσκονταν πολλές φορές δίπλα σε μύλους αλλά και μόνα τους. Έτσι ακούγονταν από πολύ μακριά με τον ξερό και δυνατό κρότο που έκαναν μέρα νύχτα. Από 12 έως 24 ώρες κράταγε το χτύπημα του κάθε ρούχου για να έχει το αποτέλεσμα που ήθελαν. Η τριβή, και η χαμηλή θερμότητα που αναπτυσσόταν έκανε τα υφάσματα πυκνά, γερά, σφιχτοδεμένα και συγχρόνως απαλά και αδιάβροχα. Πολύ χρήσιμα υφάσματα για τις πατατούκες και τις κάπες των τσοπάνηδων. Επίσης για τα βαριά κλινοσκεπάσματα όπως ήταν οι τσέργες και οι βελέτζες. Το νερό έπεφτε με δύναμη στην φτερωτή η οποία κινούσε τα κοπανάρια.
ΜΑΝΤΑΝΙ
Ελληνοαλβανικά σύνορα Ποταμός Σαραντάπορος
ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΟΛΥΒΔΟΣΚΕΠΑΣΤΗΣ Στη Μολυβδοσκέπαστη ακριβώς στη γραμμή των συνόρων υπάρχει το ηρώο με τα κανόνια από το μέτωπο της Αλβανίας, 1940. Επίσης, υπάρχουν δυο ξεχωριστοί ναοί του 19 ου αιώνα και ο Άγιος Σώζων. Τέλος, το αποστακτήριο τσίπουρου διαθέτει την απόσταξη της παλιάς εποχής. Τα βουνά της Αλβανίας και τα σύνορά της με την Μολυβδοσκέπαστη.
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΜΟΛΥΒΔΟΣΚΕΠΑΣΤΗΣ Το μοναστήρι βρίσκεται σε απόσταση 17χιλιομέτρων από την Κόνιτσα και 400 μέτρα από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα στο Βορειοδυτικό τμήμα της Ηπείρου, στην περιοχή Μολυβδοσκέπαστη. Είναι χτισμένο στους πρόποδες του όρους Νεμέρτζικα που λέγεται και Μερόπη. Κάτω από την ιερά μονή βρίσκονται οι τρεις ποταμοί ενωμένοι, ο Αωός, ο Βοϊδομάτης και ο Σαραντάπορος. Ονομάζεται Ιερά Βασιλική και σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Μολυβδοσκέπαστου Κονίτσης γιατί χτίστηκε από τον Βασιλέα Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Δ τον Πωγωνάτο. Επίσης, λέγεται Μολυβδοσκέπαστη γιατί η στέγη του είναι σκεπασμένη από μολύβι. Το μοναστήρι χτίστηκε το 670μ.Χ., πριν 1300 χρόνια. Ανακαινίστηκε το 1341 από τον Ανδρόνικο Κομνηνό Παλαιολόγο. Στην Τουρκοκρατία λειτούργησε σαν σχολή του Γένους και μέχρι το 1944 περνούσε η Εγνατία οδός. Πίσω από το ιερό υπάρχει ο τάφος του αείμνηστου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης κύριου Σεβαστιανού και το μοναστήρι γιορτάζει κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου.
Ιερά Μονή Παναγίας Μολυβδοσκέπαστης
Ναός Αγίων Αποστόλων
ΑΠΟΣΤΑΚΤΗΡΙΟ ΤΣΙΠΟΥΡΟΥ
Σας ευχαριστούμε