Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Α 1. Α. Δ. Δ 3. Γ 3. Β 4. Δ 4. Α 5. Γ 5. Β 6. Γ 6. Α 7. Α 7. Β 8. Β 8. Δ 9. Α 9. Β 10. Β 30. Γ 11. Γ 31. Δ 1. Β 3. Γ 13. Β 33. Α 14. Γ 34. Γ 15. Δ 35. Γ 16. Α 36. Γ 17. Δ 37. Β 18. Δ 38. Δ 19. Α 39. Γ 0. Β 40. Β Β ΜΕΡΟΣ - ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 1 Η ΑΣΚΗΣΗ Η ΑΣΚΗΣΗ 1.1 Δ.1 Α 1. Β. Δ 1.3 Γ.3 Α 1.4 Δ.4 Δ 1.5 Α.5 Β
1 Η ΑΣΚΗΣΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Β ΛΥΚΕΙΟΥ 1.1. Από την πυκνότητα του αλκενίου (Ε) σε STP συνθήκες προκύπτει ότι: ρ = m V = n M r n,4 = M r,4 Οπότε, Mr = ρ,4 = 1,5,4 = 8. Mr(CvHv) = 8 1v + v =8 14v = 8 v=. Συνεπώς, ο μοριακός τύπος της ένωσης (Ε) είναι CH4. Στη συνέχεια, βρίσκουμε και τις υπόλοιπες ζητούμενες ενώσεις. C C + CI (Ε) (αιθένιο) (Ζ) (1,-διχλωροαιθάνιο) + KH (Ζ) αλκοολικό διάλυμα (Θ) (ακετυλένιο) CH + KCI + CH + HgS 4 S 4 (Θ) (Μ) (Μ) + Ni CH 3 C H (Ξ) (αιθυλική αλκοόλη ή αιθανόλη) Άρα σωστή απάντηση είναι η Δ. (μονάδες 4) 1.. (Μ) + N CH 3 CN H (Π) H + CH 3 CN + + NH 3 H H (Π) CH CH CH 3 H S 4 C CH + (Τ) 33 Π.Μ.Δ.Χ 019 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙ ΚΩΝ
C CH CH + I (Τ) (Φ) Mr (Φ) = 3 1 + 5 1 + 16 + 1 35,5 = 108,5 Έστω ποσότητα 1 mol της ένωσης (Φ). Αυτή αντιστοιχεί σε μάζα ίση με Mr. Η % w/w περιεκτικότητα της ένωσης (Φ) σε άνθρακα είναι: 3 1 100% = 33, % 108,5 Άρα σωστή απάντηση είναι η Β. (μονάδες 4) 1.3 C C + CI 0,6 mol (Ε) 0,6 mol (Ζ) + KH αλκοολικό διάλυμα 0,6 mol (Ζ) 0,6 mol (Θ) CH + KCI + Η ποσότητα της ένωσης (Θ) χωρίζεται σε ίσα μέρη και έτσι κάθε μέρος της αντιστοιχεί σε 0,3 mol. Η αντίδραση της ένωσης (Θ) με Cu / NH3 οδηγεί στο σχηματισμό χαλκοακετυλενιδίου. CH + Cu + NH3 CuC CCu + NH4 0,3 mol (Θ) 0,3 mol (Λ) (ίζημα) Mr(CuC CCu ) = 1 + 63,5 = 4+ 17 = 151 mιζημ. = n Mr = 0,3 151 = 45,3 g Άρα σωστή απάντηση είναι η Γ. (μονάδες 4) 1.4. Μεταξύ των ενώσεων (Φ) και μπορεί γίνει αντίδραση υπό κατάλληλες συνθήκες. Παρουσία HS4 λαμβάνει χώρα εστεροποίηση όπου ως οξύ δρα η ένωση (Φ) (αλογονοξύ) και ως αλκοόλη η ένωση η οποία εκτός από το καρβοξύλιο περιέχει και υδροξυλομάδα (υδροξυοξύ). CH 3 Η S 4 CH + CH CH 3 CCH + H H (Φ) Η παραπάνω αντίδραση δεν είναι απόσπαση και το προϊόν έχει μοριακό τύπο C6H94CI που δεν είναι της μορφής CνΗνΟ. Άρα σωστή απάντηση είναι η Δ. (μονάδες ) 33 Π.Μ.Δ.Χ 019 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙ ΚΩΝ 3
1.5 CH + HgS 4 S 0,3 mol (Θ) 4 0,3 mol (Μ) Η ποσότητα της ένωσης (Μ) χωρίζεται σε ίσα μέρη και έτσι κάθε μέρος της αντιστοιχεί σε 0,15 mol. + N CH 3 CN H 0,15 mol (Μ) 0,15 mol (Π) H + CH 3 CN + + NH 3 H H 0,15 mol (Π) 0,15 mol Το στερεό CaC3 αντιδρά πλήρως με τα οξέα του μίγματος (Σ και Χ). CH + CaC 3 C + C (g) + H Ca 0,15 mol 0,075 mol Συμβολίζουμε το άγνωστο μονοκαρβοξυλικό οξύ (X) ως CνΗν+1CH (όπου ν 0) και με nx τον αριθμό mol του. CνΗν+1CH + CaC3 (CνΗν+1C)Ca + C(g) + H nx 0,5 nx Για το αέριο C που παράγεται από τις παραπάνω αντιδράσεις ισχύει: P V = n(ολ.) R T,46 = n(ολ.) 0,08 (73+7) n(ολ.) = 0, mol Επομένως, η ποσότητα του C που προκύπτει από την αντίδραση του οξέος (X) με το CaC3 είναι 0, 0,075 = 0,15 mol 0,5 nx = 0,15 nx = 0,5 mol n X = m M r M r = 15 0,5 = 60 14 ν + 46 = 60 ν = 1 Η ένωση (Χ) έχει συντακτικό τύπο CH3CH και ονομάζεται αιθανικό οξύ. Άρα σωστή απάντηση είναι η Α. (μονάδες 6) Η ΑΣΚΗΣΗ.1 Έστω x mol CvHv και x mol CμΗμΟ m(μ1) = m(e) + m(z) 44 = x (14v+16) + x (14μ +16) 44 = x (14v+14μ+3) 1 33 Π.Μ.Δ.Χ 019 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙ ΚΩΝ 4
CvHv + x mol CμHμ + x mol 3μ 1 3μ 1 vc + vh x mol v x mol μc + μh x mol μ x mol Από το διάλυμα Ca(H) δεσμεύεται το C ενώ με ψύξη απομακρύνονται οι υδρατμοί. Οπότε, το αέριο που απομένει είναι το Ν από τον ατμοσφαιρικό αέρα. P V = n R T n = P V = 10 4,6 = 10 mol N R T 0,08 300 Επειδή V() = ¼ V(N) συμπεραίνουμε ότι n() = ¼ n(n) δηλαδή n() =10:4 =,5 mol x + 3μ 1 x =,5 x (3v+3μ-) = 5 Από 1, (v+μ)=4. Απορρίπτεται η περίπτωση ν=μ= διότι δεν θα είχαμε μίγμα αλλά και επειδή η μία ένωση είναι κετόνη καθώς δεν οξειδώνεται από το φελίγγειο υγρό. Συμπεραίνουμε ότι v=1 και μ=3. Η ένωση (Ε) είναι η μεθανάλη CH= και (Ζ) η προπανόνη. Άρα σωστή απάντηση είναι η Α. (μονάδες 7). Από τη σχέση x [3 (v+μ)-]=5 x (3 4-)=5 x =0,5 mol Άρα σωστή απάντηση είναι η Δ. (μονάδες ).3 Το διάλυμα Ca(H) δεσμεύει το C. Οπότε η αύξηση στη μάζα του διαλύματος είναι ίση με τη μάζα του C. m = n Mr = (v x + μ x) 44 = x (v+μ) 44 = 0,5 4 44 = 88 g Άρα σωστή απάντηση είναι η A. (μονάδες 3).4 CH= + Η Ni CH3H (Θ) 0,5 mol 0,5 mol CH3CCH3 + N CH3C(H)(CH3)CN /H + CH3C(H)(CH3)CH (Λ) + ΝΗ4 + 0,5 mol 0,5 mol 0,5 mol CH3C(H)(CH3)CH + CH3H CH3C(H)(CH3)CCH3 + H Οπότε ο μοριακός τύπος της ένωσης (Ξ) είναι C5H103. Άρα σωστή απάντηση είναι η Δ. (μονάδες 5).5 mol (Λ) (Θ) (Ξ) CH3C(H)(CH3)CH + CH3H CH3C(H)(CH3)CCH3 + H αρχικά 0,5 0,5 αντ/παρ 0,8 0,5 0,8 0,5 0,8 0,5 0,8 0,5 n(ξ) = 0,8 0,5 = 0,4 mol m = n Mr = 0,4 118 = 47, g Άρα σωστή απάντηση είναι η Β. (μονάδες 3) 33 Π.Μ.Δ.Χ 019 Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΧΗΜΙ ΚΩΝ 5