Περιεχόμενα Πρόλογος... 15 Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD... 19 1.1 Η οθόνη εργασίας του AutoCAD... 19 Τα περιβάλλοντα εργασίας του AutoCAD Workspaces... 19 Τα στοιχεία του περιβάλλοντος εργασίας 3D Modeling... 20 Παρεμβάσεις στην εκκίνηση και στη μορφή της οθόνης εργασίας του AutoCAD: Η εντολή options... 28 Η κορδέλα... 33 1.2 Εκτέλεση εντολών... 36 Ο ρόλος του πληκτρολογίου... 37 Ο ρόλος του ποντικιού... 39 Το παράθυρο κειμένου του AutoCAD... 45 Τα πλαίσια διαλόγου και οι παλέτες του AutoCAD... 47 1.3 Ξεκινώντας νέο σχέδιο... 54 Η εντολή New... 54 Η εντολή Qnew... 55 Κεφάλαιο 2: Τα Πρώτα μας Βήματα στη Σχεδίαση... 59 2.1 Συστήματα συντεταγμένων στη διδιάστατη σχεδίαση... 59 Απόλυτες Καρτεσιανές συντεταγμένες... 59 Σχετικές Καρτεσιανές συντεταγμένες... 61 Απόλυτες πολικές συντεταγμένες... 63 Σχετικές πολικές συντεταγμένες... 64
6 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 2.2 Ο ρόλος του ποντικιού στη διδιάστατη σχεδίαση... 65 Βηματική κίνηση του ποντικιού (snap), ρύθμιση του βηματισμού και εμφάνιση των σχετικών πολικών συντεταγμένων... 65 Σημεία έλξης αντικειμένων... 69 2.3 Συνδυάζοντας πληκτρολόγιο και ποντίκι... 78 Σχεδίαση μόνο σε διευθύνσεις παράλληλες με τους άξονες κίνησης του σταυρονήματος Ortho... 78 Ψάχνοντας τον πιο γρήγορο και εύκολο τρόπο... 78 2.4 Αποθήκευση της δουλειάς μας... 81 Η εντολή Save... 81 Η εντολή Saveas... 81 Η εντολή Qsave... 82 2.5 Ανοίγοντας ένα υπάρχον σχέδιο του AutoCAD... 84 Η εντολή Open... 84 Το πτυσσόμενο μενού (File)... 85 Κεφάλαιο 3: Η Οργάνωση του Σχεδίου μας... 89 3.1 Στρώσεις (Layers) Η βάση της σωστής οργάνωσης... 89 Ιδιότητες και καταστάσεις των στρώσεων... 90 Δημιουργία και ρυθμίσεις στρώσεων: Η εντολή Layer... 91 3.2 Ρύθμιση άλλων παραμέτρων... 99 Βοηθητικός κάνναβος Grid... 99 Ονομαστικά όρια του σχεδίου: Η εντολή Limits... 101 Μονάδες σχεδίασης: Η εντολή Units... 101 3.3 Ρύθμιση των ιδιοτήτων του σχεδίου: Η εντολή Properties... 111 3.4 Τυποποίηση της δουλειάς μας... 113
Περιεχόμενα 7 Κεφάλαιο 4: Βασικές Τεχνικές Σχεδίασης... 117 4.1 Αναπαραγωγή σχεδιασμένων αντικειμένων Τεχνικές για τη δημιουργία των εσωτερικών τοίχων... 117 Παράλληλη ομοιόθετη αναπαραγωγή: Η εντολή Offset... 118 Πανομοιότυπη αναπαραγωγή: Η εντολή Copy... 121 4.2 Ψαλιδίζοντας ό,τι περισσεύει και τραβώντας ό,τι δε φτάνει... 125 Αποκοπή τμημάτων αντικειμένων: Η εντολή Trim... 125 Προέκταση αντικειμένων: Η εντολή Extend... 125 4.3 Δημιουργώντας τόξα συνάρμοσης και ευθύγραμμα τμήματα πλαγιότμησης... 135 Σχεδίαση τόξων συνάρμοσης: Η εντολή Fillet... 135 Σχεδίαση ευθυγράμμου τμήματος πλαγιότμησης: Η εντολή Chamfer... 136 4.4 Δημιουργώντας συμμετρικά ως προς άξονα αντικείμενα: Η εντολή Mirror... 152 4.5 Χειρισμός των απόψεων του σχεδίου... 156 Η εντολή Zoom... 156 Η εντολή Pan... 160 Ο ρόλος του μεσαίου πλήκτρου του ποντικιού... 161 4.6 Μέθοδοι επιλογής και αποεπιλογής πολλών αντικειμένων ταυτόχρονα... 162 4.7 Βασικές εντολές για διόρθωση των λαθών μας... 166 Διαγραφή αντικειμένων: Η εντολή Erase... 166 Επαναφορά των πιο πρόσφατα διαγραφέντων αντικειμένων: Η εντολή Oops.. 167 Αναίρεση εντολών: Οι εντολές U και Undo... 167 Ακύρωση αναίρεσης εντολών: Οι εντολές Redo και Mredo... 167 Αλλαγή των στοιχείων των αντικειμένων: Η εντολή Properties... 168 4.8 Σχεδιάζοντας σημεία... 170 Σχεδίαση σημείων: Η εντολή Point... 171 Ρύθμιση της μορφής των σημείων: Η εντολή Ddptype... 171
8 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 4.9 Οι ευκολίες των Windows στο AutoCAD... 172 Αντιγραφή στο πρόχειρο: Η εντολή Copyclip... 172 Αποκοπή αντικειμένων και μεταφορά τους στο πρόχειρο: Η εντολή Cutclip... 173 Επικόλληση από το πρόχειρο: Η εντολή Pasteclip... 173 Εύκολη αλλαγή ιδιοτήτων από υπάρχον αντικείμενο: Η εντολή Macthprop... 173 Κεφάλαιο 5: Προηγμένες Τεχνικές Σχεδίασης... 175 5.1 Δουλεύοντας με σχεδιαστικές ενότητες μπλοκ... 175 Δημιουργία μπλοκ: Η εντολή Block... 175 Χρήση δημιουργημένων μπλοκ και εξωτερικών σχεδίων: Η εντολή Insert... 181 Δημιουργία αυτόνομων σχεδίων από εσωτερικά μπλοκ: Η εντολή Wblock... 185 Οι ευκολίες στη χρήση υπαρχόντων σχεδίων και μπλοκ σε άλλα σχέδια: Η εντολή Adcenter... 188 5.2 Εντολές που σχεδιάζουν πολύγραμμα... 191 Σχεδίαση σύνθετων πολυγράμμων: Η εντολή Pline... 191 Σχεδίαση πολυγράμμων σε σχήμα ορθογωνίου παραλληλογράμμου: Η εντολή Rectangle... 195 Σχεδίαση κανονικών πολυγώνων: Η εντολή Polygon... 198 5.3 Εντολές που διορθώνουν πολύγραμμα... 199 Διόρθωση και επεξεργασία πολυγράμμων: Η εντολή Pedit... 199 Επεξεργασία πολυγράμμου με την εντολή Properties... 205 Εύκολη δημιουργία πολυγράμμων από σχεδιασμένα αντικείμενα: Η εντολή Boundary... 206 5.4 Διάσπαση μπλοκ και πολυγράμμων: Η εντολή Explode... 207 5.5 Περιστροφή αντικειμένων: Η εντολή Rotate... 208 5.6 Σμίκρυνση και μεγέθυνση αντικειμένων: Η εντολή Scale... 211 5.7 Διατάξεις αντικειμένων: Η εντολή Array... 211 5.8 Διαίρεση αντικειμένων σε ίσα τμήματα και αναλογική διαίρεση αντικειμένων... 221
Περιεχόμενα 9 Διαίρεση αντικειμένων σε ίσα τμήματα: Η εντολή Divide... 222 Αναλογική διαίρεση αντικειμένων: Η εντολή Measure... 222 5.9 Ένα αρχιτεκτονικό παράδειγμα... 225 Κεφάλαιο 6: Τρισδιάστατη Σχεδίαση... 251 6.1 Βλέποντας το σχέδιό μας αξονομετρικά στο χώρο... 251 Αξονομετρική άποψη του σχεδίου: Η εντολή Ddvpoint... 251 Οι προκαθορισμένες επώνυμες απόψεις: Η εντολή View... 253 6.2 Εξωθώντας τα αντικείμενα του σχεδίου μας... 257 Εξώθηση κύκλου ή κλειστού πολυγράμμου: Η εντολή Extrude... 257 Εξώθηση κλειστής περιοχής: Η εντολή Presspull... 260 Εξώθηση αντικειμένων με χρήση οδηγού: Η εντολή Sweep... 262 Δημιουργία στερεών σωμάτων ή επιφανειών από εγκάρσιες διατομές: Η εντολή Loft... 263 6.3 Οι αόρατες ακμές του σχεδίου... 265 Απόκρυψη των αόρατων ακμών: Η εντολή Hide... 265 Επανεμφάνιση των αόρατων ακμών: Η εντολή Regen... 265 6.4 Σχεδίαση στερεών με απλή γεωμετρία... 266 Σχεδίαση ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου: Η εντολή Box... 266 Σχεδίαση σφαίρας: Η εντολή Sphere... 268 Σχεδίαση κυλίνδρου: Η εντολή Cylinder... 269 Σχεδίαση κώνου: Η εντολή Cone... 271 Σχεδίαση κυλινδρικού δακτυλίου: Η εντολή Torus... 271 6.5 Συστήματα συντεταγμένων... 272 Δημιουργία Συστήματος Συντεταγμένων Χρήστη: Η εντολή Ucs... 273 6.6 Τεχνικές δημιουργίας σύνθετων στερεών... 277 Ένωση στερεών: Η εντολή Union... 277 Αφαίρεση στερεών: Η εντολή Subtract... 279
10 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Στερεά από κατάτμηση: Η εντολή Slice... 282 Στερεά εκ περιστροφής: Η εντολή Revolve... 285 6.7 Διόρθωση και επεξεργασία των στερεών... 288 Περιστροφή αντικειμένων στο χώρο: Η εντολή Rotate3d... 288 Ευθυγράμμιση αντικειμένων στο χώρο: Η εντολή Align... 292 Στρογγυλέματα και φάλτσα σε στερεά: Οι εντολές Fillet και Chamfer... 296 6.8 Επεξεργασία στερεών σωμάτων: Η εντολή Solidedit... 301 Κεφάλαιο 7: Παρουσίαση και Εκτύπωση του Σχεδίου... 321 7.1 3Δ απεικόνιση ελεύθερης τροχιάς: Η εντολή 3dforbit... 321 3Δ απεικόνιση περιορισμένης τροχιάς: Η εντολή 3dorbit... 325 7.2 Διατάξεις εκτύπωσης... 328 Πέρασμα σε διάταξη εκτύπωσης και διαχείριση των διατάξεων εκτύπωσης... 329 Ρυθμίσεις σελίδας: Η εντολή Pagesetup... 331 7.3 Κινητά παράθυρα απόψεων... 337 Δημιουργία νέου κινητού παραθύρου άποψης: Η εντολή Vports... 338 Από το χώρο χαρτιού στο χώρο μοντέλου και αντίστροφα: Οι εντολές Mspace και Pspace... 340 Κλίμακα και ευθυγράμμιση των κινητών παραθύρων άποψης: Η εντολή Mvsetup... 341 Ρύθμιση της ορατότητας των στρώσεων στα κινητά παράθυρα άποψης με την εντολή Layer... 347 7.4 Δημιουργία όψεων και τομών... 349 Δημιουργία διδιάστατων όψεων: Η εντολή Solprof... 349 Δημιουργία διδιάστατης τομής: Οι εντολές Solview και Soldraw... 353 7.5 Από την οθόνη του υπολογιστή στο χαρτί... 359 Προεπισκόπηση της εκτύπωσης: Η εντολή Preview... 360 Εκτύπωση του σχεδίου: Η εντολή Plot... 362
Περιεχόμενα 11 Κεφάλαιο 8: Κείμενα, Διαστάσεις, Διαγραμμίσεις, και Πληροφορίες... 371 8.1 Κείμενα... 371 Δημιουργία στυλ γραφής κειμένου: Η εντολή Style... 371 Γραφή απλών σειρών κειμένου: Η εντολή Text... 373 Κείμενα παραγράφων: Η εντολή Mtext... 378 Η διόρθωση των κειμένων... 388 8.2 Διαστασιολόγηση... 390 Είδη διαστάσεων και χαρακτηριστικά στοιχεία τους... 391 Στυλ διαστασιολόγησης: Η εντολή Dimstyle... 394 Οι εντολές διαστασιολόγησης... 401 Διόρθωση διαστάσεων... 416 8.3 Διαγραμμίσεις: Η εντολή Hatch... 416 Διόρθωση διαγραμμίσεων... 423 8.4 Πληροφορίες γεωμετρικών στοιχείων... 424 Συντεταγμένες σημείου: Η εντολή Id... 425 Απόσταση σημείων: Η εντολή Dist... 425 Πληροφορίες για σχεδιασμένα αντικείμενα: Η εντολή List... 425 Εμβαδόν επιφάνειας: Η εντολή Area... 426 Συνδυασμένες πληροφορίες: Η εντολή Measuregeom... 429 Κεφάλαιο 9: Το AutoCAD Mechanical... 431 9.1 Το περιβάλλον του AutoCAD Mechanical... 431 Η καρτέλα εντολών του AutoCAD Mechanical (Content)... 432 Άλλες διαφορές του AutoCAD με το AutoCAD Mechanical... 432 9.2 Βιβλιοθήκες... 433 Περιεχόμενα βιβλιοθήκης... 433 Διαχείριση περιεχομένων βιβλιοθηκών... 435
12 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 9.3 Στοιχεία σύνδεσης Fasteners... 439 Διαδικασία σύνδεσης με κοχλίες... 439 Διαδικασία σύνδεσης με ήλους (πριτσίνια)... 445 Ασφάλειες συνδέσεων (pins)... 447 9.4 Οπές... 450 Διαμπερείς οπές... 450 Τυφλές οπές... 452 9.5 Άτρακτοι και άξονες... 452 Γεννήτρια αξόνων και ατράκτων... 452 Τέλος αξόνων και ατράκτων... 471 Οπές κεντραρίσματος αξόνων και ατράκτων... 472 Ασφαλιστικοί δακτύλιοι αξόνων και ατράκτων... 475 Έδρανα ολίσθησης (κουζινέτα) σε άξονα ή άτρακτο... 477 Έδρανα κύλισης (ρουλεμάν) σε άξονα ή άτρακτο... 480 Σφήνες αξόνων και ατράκτων... 483 Αποστατικοί δακτύλιοι και δακτύλιοι θέσης... 486 Ροδέλες... 486 Δακτύλιοι στεγανότητας Τσιμούχες... 487 9.6 Δοκοί... 488 9.7 Εξαρτήματα... 491 Τάπες... 491 Μαστοί λίπανσης... 494 Δακτύλιοι... 494 9.8 Ελατήρια... 494 Ελατήρια συμπίεσης... 494 Εκτατικά ελατήρια... 497 Δισκοειδή ελατήρια (Belleville)... 498 Συστροφικά ελατήρια... 498
Περιεχόμενα 13 9.9 Ιμάντες και αλυσίδες... 500 Τροχαλίες και οδοντωτοί τροχοί... 500 Αλυσίδες και Ιμάντες... 503 Εκλογή Αλυσίδας και Ιμάντα και υπολογισμός μήκους και στοιχείων τους... 505 9.10 Υπολογισμοί... 506 Υπολογισμός ροπής αδρανείας... 507 Διάγραμμα ροπών και παραμορφώσεων... 509 Ανάλυση πεπερασμένων στοιχείων... 514 Υπολογισμός αντοχής ατράκτου... 519 9.11 Επεξεργασία σχεδιασμένων εξαρτημάτων... 525 Διαγραφή σχεδιασμένων στοιχείων... 526 Αναπαραγωγή σχεδιασμένων στοιχείων... 526 Επεξεργασία σχεδιασμένων στοιχείων... 527 Επεξεργασία σχεδιασμένων στοιχείων με τις λαβές... 528 Κεφάλαιο 10: Το AutoCAD Architecture... 531 10.1 Το περιβάλλον του AutoCAD Architecture... 531 Διαφορές του AutoCAD με το AutoCAD Architecture... 532 10.2 Διαχείριση στυλ στοιχείων... 534 10.3 Τοιχοποιία... 536 Τοίχοι... 536 Διαχείριση τοίχων... 541 Υαλοπετάσματα... 542 Μεμονωμένο στοιχείο υαλοπετάσματος... 543 10.4 Κουφώματα... 545 Πόρτες... 545 Κενά ανοίγματα οπές... 546 Παράθυρα σε μια πλευρά τοίχου... 548
14 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Γωνιακά παράθυρα... 548 10.5 Στέγες και πλάκες... 556 Πλάκες... 556 Στέγες... 558 10.6 Σκάλες και κάγκελα... 560 Σκάλες... 560 Κιγκλιδώματα... 567 10.7 Έπιπλα και είδη υγιεινής... 569 Η παλέτα εργαλείων... 569 Έπιπλα εσωτερικού χώρου Interiors... 570 10.8 Τομές του οικήματος... 571 Δημιουργία κατακόρυφης τομής... 571 Δημιουργία οριζόντιας τομής... 575 10.9 Βοηθητικά στοιχεία του οικήματος Επεξηγήσεις... 576 Σύμβολα λεπτομερειών... 576 Σύμβολα στάθμης και βορρά... 579 Κατασκευαστικά στοιχεία του οικήματος Πίνακες στοιχείων... 580 Παράρτημα Α: Το συνοδευτικό CD και πώς να το χρησιμοποιήσετε... 583 Προτάσεις για την παραπέρα πορεία σας στο AutoCAD... 586 Ευρετήριο... 587
Κεφάλαιο 1 Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD Στο Κεφάλαιο αυτό θα δούμε τα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζουμε για να δουλέψουμε στοιχειωδώς με το AutoCAD. Για να εκτελέσουμε το AutoCAD είτε εντοπίζουμε το εικονίδιο της συντόμευσης του προγράμματος στην επιφάνεια των Windows και διπλοπατάμε σ αυτό είτε πατάμε στις επιλογές Έναρξη Όλα τα προγράμματα Autodesk AutoCAD 2013 AutoCAD 2013. 1.1 Η οθόνη εργασίας του AutoCAD Αφού εκτελέσουμε το AutoCAD εμφανίζεται στον υπολογιστή μας η οθόνη εργασίας του προγράμματος, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.1. Εικόνα 1.1: Η οθόνη εργασίας του AutoCAD 2013 με τα κυριότερα στοιχεία της. Τα περιβάλλοντα εργασίας του AutoCAD Workspaces Ανάλογα με την εργασία που έχουμε να κάνουμε, επιλέγουμε και το κατάλληλο περιβάλλον εργασίας (Workspace) από το πτυσσόμενο μενού του κουμπιού της γραμμής εργαλείων γρήγορης πρόσβασης ή
20 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 από το αναδυόμενο μενού του κουμπιού φαίνεται στην Εικόνα 1.2. της γραμμής κατάστασης, όπως Εικόνα 1.2: Αλλαγή περιβάλλοντος εργασίας Workspace. Τα περιβάλλοντα εργασίας του AutoCAD είναι τα εξής: Drafting & Annotation για 2Δ σχέδια, 3D Basics για βασικά 3Δ σχέδια με γραμμές και επιφάνειες στο χώρο, 3D Modeling για 3Δ στερεά σώματα που κουβαλάνε πληροφορίες μάζας και όγκου, και AutoCAD Classic για αυτούς που έχουν εμπειρία στο παλιό περιβάλλον εργασίας του AutoCAD και θέλουν να εργαστούν αμέσως στην νέα έκδοση του AutoCAD. Εμείς στο βιβλίο αυτό θα ασχοληθούμε με το περιβάλλον εργασίας 3D Modeling και στα τελευταία Κεφάλαια αυτού του βιβλίου θα δούμε το AutoCAD Mechanichal και το AutoCAD Architecture, που είναι κάθετες εφαρμογές του AutoCAD για Μηχανολόγους και Αρχιτέκτονες, αντίστοιχα. Τα στοιχεία του περιβάλλοντος εργασίας 3D Modeling Τα διάφορα μέρη και στοιχεία της οθόνης εργασίας του AutoCAD στο περιβάλλον εργασίας 3D Modeling φαίνονται σημειωμένα στην Εικόνα 1.1 και αναλυτικά είναι τα εξής: Παράθυρο τρέχοντος ανοιχτού σχεδίου και περιοχή σχεδίασης: Κάθε σχέδιο σε ηλεκτρονική μορφή αποτελείται από την περιοχή σχεδίασης, στην οποία σχεδιάζουμε, και η οποία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της οθόνης. Στην καρτέλα Model σχεδιάζουμε το 3Δ αντικείμενο που θέλουμε να κατασκευάσουμε και στις καρτέλες Layout1 και Layout2 δημιουργούμε τις διατάξεις εκτύπωσης που θέλουμε.
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 21 Μέσα στην περιοχή σχεδίασης υπάρχει το σταυρόνημα, το οποίο κινείται καθώς κινούμε το ποντίκι και μας βοηθάει στη σχεδίαση, "σημαδεύοντας" το σημείο με τις επιθυμητές συντεταγμένες. Το μέγεθος του σταυρονήματος μπορούμε να το ρυθμίσουμε στο μέγεθος που θέλουμε (όπως θα δούμε παρακάτω με την εντολή options). Στην κάτω αριστερή γωνία της περιοχής σχεδίασης του παραθύρου του σχεδίου, υπάρχει το εικονίδιο του συστήματος συντεταγμένων (ucsicon). Το κάθε σχέδιο, μπορεί να μεγιστοποιηθεί, αν πατήσουμε στο κουμπί, οπότε και καταλαμβάνει ολόκληρο το παράθυρο του προγράμματος AutoCAD. Αν το σχέδιο είναι ήδη μεγιστοποιημένο, μπορεί να αποτελέσει ανεξάρτητο παράθυρο, αν πατήσουμε στο κουμπί που βρίσκεται στην προτελευταία θέση της πάνω μεριάς της περιοχής σχεδίασης. Περιοχή εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων (command area): Είναι στο κάτω μέρος της περιοχής σχεδίασης (όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.3) και είναι η περιοχή στην οποία πληκτρολογούμε τις εντολές και τις επιλογές τους και όπου εμφανίζονται οι υποεπιλογές και τα προτρεπτικά μηνύματα κάθε εντολής. Εικόνα 1.3: Η περιοχή εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων του AutoCAD. Τα στοιχεία κουμπιά χειριστήρια της γραμμής εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων είναι τα εξής: Εικονίδιο ανάπτυξης της περιοχής κειμένου πάνω από την περιοχή ε- ντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων. Πατώντας στο κουμπί αυτό αναπτύσσεται μια περιοχή στην οποία υπάρχει όλο το ιστορικό των εντολών που έχουμε εκτελέσει μέχρι τώρα στο AutoCAD, μαζί με τα προτρεπτικά μηνύματα, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.4. Εικονίδιο ανάπτυξης πρόσφατων εκτελεσθέντων εντολών. Πατώντας στο κουμπί αυτό αναπτύσσεται ένα μενού με τις έξι τελευταίες εντολές που έχουμε εκτελέσει, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.5. Κάνοντας κλικ στο όνομα μιας εντολής από αυτές, αυτή εκτελείται ξανά. Εικονίδιο ανάπτυξης μενού για προσαρμογή του περιβάλλοντος εργασίας. Πατώντας σε αυτό το κουμπί αναπτύσσεται μενού με τις επιλογές που έχετε για να προσαρμόσετε το AutoCAD στις απαιτήσεις σας. Το μενού αυτό φαίνεται στην Εικόνα 1.6.
22 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Εικόνα 1.4: Η περιοχή εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων του AutoCAD με αναπτυγμένη την περιοχή κειμένου. Εικόνα 1.5: Οι έξι πρόσφατα εκτελεσθείσες εντολές. Εικόνα 1.6: Οι επιλογές για προσαρμογή του AutoCAD. Εικονίδιο κλεισίματος της περιοχής εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων. Πατώντας στο εικονίδιο αυτό εμφανίζεται ένα πλαίσιο διαλόγου το οποίο μας προειδοποιεί για το κλείσιμό της και ζητάει την επιβεβαίωσή μας για να κλείσει την περιοχή εντολών και προτρεπτικών μηνυμάτων. Γραμμή κατάστασης (status line): Τη γραμμή κατάστασης (status line) κάτω από την περιοχή εντολών, όπου εμφανίζονται οι απαραίτητες πληροφορίες, όπως οι συντεταγμένες (Χ,Υ,Ζ), και τα κουμπιά εργαλεία
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 23 τα οποία ενεργοποιούν και απενεργοποιούν ή δείχνουν αν χρησιμοποιούμε snap, grid, ortho, osnap, κ.λπ. (δείτε στο επόμενο κεφάλαιο), όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.7. Στη δεξιά πλευρά της γραμμής κατάστασης υπάρχουν με τη σειρά τα εικονίδια Model, Quick view layouts, Quick view drawings, Annotation scale κλίμακα στοιχείων σήμανσης του σχεδίου, εμφάνιση κλίμακας στοιχείων σήμανσης, αυτόματη προσθήκη κλιμάκων, αλλαγής περιβάλλοντος εργασίας Workspace, κλειδώματος και ξεκλειδώματος των κινητών γραμμών εργαλείων, ρύθμισης της επιτάχυνσης του hardware ως προς την κάρτα γραφικών, απόκρυψης / εμφάνισης μεμονωμένων αντικειμένων, ανάπτυξης του αναδυόμενου μενού της γραμμής κατάστασης (status bar menu), όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.7, και τελευταίο το κουμπί κατάληψης ολόκληρης της οθόνης από το AutoCAD. Εικόνα 1.7: Η γραμμή κατάστασης της οθόνης εργασίας του AutoCAD. Γραμμή τίτλου: Είναι η πρώτη πρώτη γραμμή του παραθύρου του AutoCAD (δείτε την Εικόνα 1.8) στην οποία εμφανίζεται το εικονίδιο του ΑutoCAD, η λέξη ΑutoCAD με τον αριθμό της παρούσας έκδοσης και το όνομα του σχεδίου, το οποίο επεξεργαζόμαστε (αν το παράθυρο του σχεδίου είναι μεγιστοποιημένο δείτε στη συνέχεια) και δεξιά τρία εικονίδια χειριστήρια. Διπλό κλικ στο εικονίδιο αυτό τερματίζει την εκτέλεση του προγράμματος. Αν κάνουμε κλικ με το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού, στη γραμμή τίτλου, αναπτύσσεται μενού (δείτε την Εικόνα 1.8) με τις επιλογές: Επαναφορά, Μετακίνηση, Αλλαγή μεγέθους, Ελαχιστοποίηση, Μεγιστοποίηση και Κλείσιμο Alt+F4. Η λειτουργία των στοιχείων και των εικονιδίων της γραμμής του τίτλου είναι η εξής:
24 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Εικόνα 1.8: Η γραμμή τίτλου του AutoCAD, η γραμμή εργαλείων γρήγορης πρόσβασης και η Κορδέλα. Εικονίδιο της εφαρμογής (εν προκειμένω του ΑutoCAD). Αναπτύσσει το πτυσσόμενο μενού με τις εργασίες αρχείου (άνοιγμα, αποθήκευση, εκτύπωση, κ.λπ.). Είναι η γραμμή εργαλείων γρήγορης πρόσβασης και περιέχει τα εικονίδια των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων εντολών. Στην Εικόνα 1.9 φαίνεται και το μενού του κουμπιού της γραμμής εργαλείων γρήγορης πρόσβασης, από το ο- ποίο εμφανίζουμε ή αποκρύπτουμε τη γραμμή του πτυσσόμενου μενού πατώντας στην επιλογή Show Menu Bar ή προσθαφαιρούμε εικονίδια κουμπιά εντολών στη γραμμή εργαλείων γρήγορης πρόσβασης. Εικόνα 1.9: Το πτυσσόμενο μενού προσθαφαίρεσης εντολών της γραμμής εργαλείων γρήγορης πρόσβασης. Το εικονίδιο αυτό εμφανίζεται όταν η εφαρμογή καταλαμβάνει ολόκληρη την οθόνη. Επαναφέρει την εφαρμογή σε παράθεση, έτσι ώστε
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 25 να καταλαμβάνει μόνο ένα μέρος της οθόνης των Windows. Αντιστοιχεί στην επιλογή Επαναφορά. Εμφανίζεται όταν η εφαρμογή είναι σε παράθεση. "Ανοίγει" την ε- φαρμογή σε όλη τη διαθέσιμη οθόνη. Αντιστοιχεί στην επιλογή Μεγιστοποίηση. Ελαχιστοποιεί την εφαρμογή, η οποία υπάρχει πλέον μόνο, σαν εικονίδιο πλήκτρο, στη γραμμή εργασιών των Windows. Για να επανέλθει η εφαρμογή στην οθόνη σας αρκεί να κάνετε κλικ πάνω της στη γραμμή εργασιών. Αντιστοιχεί στην επιλογή Ελαχιστοποίηση. Τερματίζει την εκτέλεση της εφαρμογής. Αντιστοιχεί στην επιλογή Κλείσιμο και ισοδυναμεί με ταυτόχρονο πάτημα των πλήκτρων Alt και F4. Κορδέλα: Είναι η περιοχή κάτω από τη γραμμή τίτλου, η οποία αποτελείται από καρτέλες (tabs) οι οποίες έχουν ομάδες (panels) εντολών και κάνουν εργασίες σχετικές με τον τίτλο της καρτέλας. Ανάλογα με το περιβάλλον εργασίας που χρησιμοποιούμε η κορδέλα περιλαμβάνει και τις αντίστοιχες καρτέλες. Τοποθετώντας το δείκτη του ποντικιού πάνω σε κάποιο σημείο της καρτέλας και πατώντας το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού εμφανίζεται αναδυόμενο μενού, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.10, από το οποίο μπορούμε να επιλέξουμε την επιλογή Show Tabs και από το πλευρικά πτυσσόμενο μενού να ενεργοποιήσουμε ή να απενεργοποιήσουμε οποιαδήποτε καρτέλα θέλουμε ή με την επιλογή Show Panels οποιαδήποτε ομάδα εντολών. Εικόνα 1.10: Προσθαφαίρεση καρτελών στην κορδέλα (με το αναδυόμενο μενού του δεξιού πλήκτρου του ποντικιού). Οι ομάδες (panels) έχουν εμφανή τα εργαλεία των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων εντολών. Αν πατήσουμε στον τίτλο μιας ομάδας, αυτή ανα-
26 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 πτύσσεται και εμφανίζει περισσότερες εντολές, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.11 για την ομάδα Modeling. Για να συμπτυχθεί είτε πρέπει να πατήσουμε πάλι στον τίτλο της είτε να απομακρύνουμε το ποντίκι από πάνω της. Εικόνα 1.11: Προσωρινή και μόνιμη ανάπτυξη ομάδας (panel) εντολών. Αν θέλουμε να σταθεροποιήσουμε την ομάδα (panel) των εντολών μπορούμε να πατήσουμε μια φορά στην πινέζα που βρίσκεται στο αριστερό μέρος του τίτλου της ομάδας, οπότε η πινέζα αλλάζει μορφή και γίνεται και η ομάδα μένει σταθεροποιημένη, ακόμη κι αν απομακρύνουμε το ποντίκι ή αναπτύξουμε κι άλλη ομάδα, όπως στην Εικόνα 1.11 για την ομάδα Draw. Αν θεωρούμε ότι η κορδέλα καταλαμβάνει ζωτικό χώρο σχεδίασης, μπορούμε να ρυθμίσουμε τα περιεχόμενά της πατώντας στο κουμπί, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.11, οπότε αυτή μειώνει το μέγεθός της και δείχνει τις ομάδες (Panels) με αντιπροσωπευτικά εικονίδια και μόνον όταν τοποθετήσουμε το δείκτη του ποντικιού πάνω στο εικονίδιο (χωρίς κλικ) αναπτύσσεται η ενότητα, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.12, η οποία συμπτύσσεται αυτόματα, όταν απομακρύνουμε το δείκτη του ποντικιού από πάνω της ή όταν εκτελέσουμε κάποια εντολή πατώντας σε άλλο εικονίδιο εργαλείο. Εικόνα 1.12: Εμφάνιση των τίτλων των καρτελών και των εικονιδίων των ομάδων της κορδέλας. Με ένα ακόμη πάτημα στο κουμπί, η κορδέλα ελαχιστοποιείται μόνον στους τίτλους των καρτελών (Tabs) και των ομάδων (Panels) και μόνον όταν τοποθετήσουμε το δείκτη του ποντικιού πάνω στον τίτλο (χωρίς κλικ) αναπτύσσεται η ομάδα (δείτε την Εικόνα 1.13), η οποία συμπτύσ-
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 27 σεται αυτόματα, όταν απομακρύνουμε το δείκτη του ποντικιού από πάνω της ή όταν εκτελέσουμε κάποια εντολή πατώντας στο αντίστοιχο εικονίδιο εργαλείο. Εικόνα 1.13: Εμφάνιση των τίτλων των καρτελών και των ομάδων της κορδέλας. Με ένα ακόμη πάτημα στο κουμπί, η κορδέλα ελαχιστοποιείται μόνον στους τίτλους των καρτελών (Tabs) χωρίς τους τίτλους των ομάδων (Panels) και μόνον όταν κάνουμε κλικ με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού στον τίτλο κάποιας καρτέλας αυτή αναπτύσσεται και εμφανίζει τις ομάδες με τα κουμπιά των εντολών. Για να επαναφέρουμε την κορδέλα στην αρχική της μορφή (Εικόνα 1.11) χρησιμοποιούμε ξανά το κουμπί. Κουμπιά χειρισμού απόψεων: Είναι τα κουμπιά [-], [Top] και [2D Wireframe] στην πάνω αριστερή άκρη της περιοχής σχεδίασης του AutoCAD που αν πατηθούν εμφανίζουν πτυσσόμενο μενού με εντολές και επιλογές, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.14, που σχετίζονται με τη ρύθμιση της άποψης του σχεδίου μας. Εικόνα 1.14: Πτυσσόμενο μενού των κουμπιών χειρισμού των απόψεων του σχεδίου. Γραμμή τίτλου του σχεδίου: Όταν το σχέδιο εμφανίζεται σαν ανεξάρτητο παράθυρο, παρουσιάζεται όπως στην Εικόνα 1.15, με ανεξάρτητη γραμμή τίτλου. Αυτή περιλαμβάνει τον τίτλο του σχεδίου και τα κατάλληλα κουμπιά και χειριστήρια για μετακίνηση, ελαχιστοποίηση, μεγιστοποίηση, αλλαγή μεγέθους, κλείσιμο του σχεδίου (Ctrl + F4) και εμφάνιση του επόμενου ανοιχτού σχεδίου (Ctrl + F6). Όταν το σχέδιο είναι μεγιστοποιημένο και καταλαμβάνει όλο το διαθέσιμο χώρο του παραθύρου του AutoCAD, το όνομά του και τα χειριστήρια του σχεδίου μεταφέρονται τοποθετούνται στη γραμμή τίτλου του προγράμματος, ενώ τα κουμπιά χειριστήρια παίρνουν τη μορφή στην πάνω δεξιά
28 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 μεριά της περιοχής σχεδίασης στην οθόνη εργασίας του AutoCAD, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.14. Εικόνα 1.15: Η γραμμή τίτλου του σχεδίου με τα χειριστήριά της δεξιά, σε σχέδιο που εμφανίζεται σαν ανεξάρτητο παράθυρο στην οθόνη εργασίας του AutoCAD. Η παραπάνω μορφή που περιγράψαμε είναι η τυπική μορφή που εμφανίζεται όταν πρωτοξεκινάμε το AutoCAD, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουμε κάνει κάποια άλλη παρέμβαση. Παρεμβάσεις στην εκκίνηση και στη μορφή της οθόνης εργασίας του AutoCAD: Η εντολή options Όπως θα διαπιστώσετε, όταν θα εξοικειωθείτε με το AutoCAD, το πρόγραμμα αυτό είναι ένα πλήρως παραμετρικό πρόγραμμα, που σημαίνει ότι μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε (αρκεί να ξέρουμε τον τρόπο). Για παράδειγμα, έστω ότι θέλουμε να αλλάξουμε το μέγεθος του σταυρονήματος και να το μεγαλώσουμε (ώστε να καταλαμβάνει ολόκληρη την οθόνη εργασίας), το χρώμα των διαφόρων περιοχών του AutoCAD, το πλαίσιο διαλόγου κατά την εκκίνηση του προγράμματος, κ.λπ. Όλες αυτές οι ρυθμίσεις γίνονται με την εντολή options, η οποία εκτελείται είτε πληκτρολογώντας options και είτε από το αναδυόμενο μενού του δεξιού πλήκτρου του ποντικιού σε οποιοδήποτε σημείο της σχεδιαστικής περιοχής πατώντας στο Options. Άσκηση 1.1: Αλλαγή γενικών ρυθμίσεων Στην άσκηση αυτή θα αλλάξετε το μέγεθος του σταυρονήματος, θα αλλάξετε τα χρώματα κάποιων περιοχών της οθόνης εργασίας του AutoCAD, θα τροποποιήσετε το μέγεθος του σταυρονήματος ώστε να εκτείνεται σε όλο το πλάτος και μήκος της περιοχής σχεδίασης και θα αποθηκεύσετε τις ρυθμίσεις αυτές σε κάποιο αρχείο προσαρμοσμένου προφίλ, ώστε να μπορείτε να το μεταφέρετε και σε άλλον υπολογιστή που εργάζεστε με το AutoCAD.
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 29 1.1.1. Εκτελέστε το AutoCAD. 1.1.2. Στην περιοχή εντολών πληκτρολογήστε options και ή επιλέξτε από το αναδυόμενο μενού του δεξιού πλήκτρου του ποντικιού Options. Θα εμφανίσετε το πλαίσιο διαλόγου που φαίνεται στην Εικόνα 1.16. Εικόνα 1.16: Το αρχικό πλαίσιο διαλόγου της εντολής options. 1.1.3. Ενεργοποιήστε την καρτέλα Display. 1.1.4. Στο πλαίσιο πληκτρολόγησης με την ένδειξη Crosshair size πληκτρολογήστε την τιμή 100 (ή επιτύχετε το ίδιο με το ροοστάτη ρύθμισης τιμών), όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.17. 1.1.5. Πατήστε στο κουμπί Colors. Θα εμφανίσετε το πλαίσιο διαλόγου που φαίνεται στην Εικόνα 1.18. 1.1.6. Από τον κατάλογο επιλογών Context επιλέξτε την επιλογή 2D model space, από τη λίστα Interface element την επιλογή Uniform background και από τον πτυσσόμενο κατάλογο επιλογών Color την τιμή White. 1.1.7. Πατήστε στο Apply & Close και παρατηρήστε ότι η περιοχή σχεδίασης θα αποκτήσει άσπρο χρώμα και θα εμφανιστεί το πλαίσιο διαλόγου της εντολής options.
30 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Εικόνα 1.17: Η καρτέλα Display του πλαισίου διαλόγου της εντολής options. Εικόνα 1.18: Το πλαίσιο διαλόγου για επιλογή χρωμάτων στις περιοχές του AutoCAD.
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 31 1.1.8. Ενεργοποιήστε την καρτέλα Profiles, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.19. 1.1.9. Πατήστε στο κουμπί Export. 1.1.10. Στο πλαίσιο διαλόγου που θα εμφανίσετε (δείτε την Εικόνα 1.20) πληκτρολογήστε το όνομα του αρχείου προφίλ Πρότυπο μηχανολογικού σχεδίου στο πλαίσιο πληκτρολόγησης File name και πατήστε στο κουμπί Save. 1.1.11. Θα επιστρέψετε στο προηγούμενο πλαίσιο διαλόγου (Εικόνα 1.19) όπου για να οριστικοποιήσετε τις ρυθμίσεις που κάνατε πατήστε στο κουμπί OK. Θα εμφανιστεί η προσαρμοσμένη οθόνη εργασίας του AutoCAD, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.21. Όσες φορές εκτελέσετε το AutoCAD από τώρα και στο εξής θα βλέπετε τις ρυθμίσεις που έχετε κάνει στην Άσκηση 1.1. Αυτό συμβαίνει γιατί οι παράμετροι που ρυθμίσατε δεν έχουν μπροστά το εικονίδιο, που σημαίνει ότι οι ρυθμίσεις τους αποθηκεύονται στο μητρώο των Windows. Αντίθετα, κάθε παράμετρος που έχει μπροστά το σήμα αυτό, η ρύθμισή της ισχύει μόνο για το τρέχον σχέδιο. Εικόνα 1.19: Η καρτέλα Profiles του πλαισίου διαλόγου της εντολής options.
32 Αρχιτεκτονικό και Μηχανολογικό σχέδιο με το AutoCAD 2013 Εικόνα 1.20: Πλαίσιο διαλόγου για αποθήκευση τροποποιημένου προφίλ χρήστη. Εικόνα 1.21: Η προσαρμοσμένη επιφάνεια εργασίας.
Κεφάλαιο 1: Η Πρώτη Επαφή με το AutoCAD 33 Όποτε θέλετε να επαναφέρετε τις αρχικές ρυθμίσεις του AutoCAD, δεν έχετε παρά να εκτελέσετε την εντολή options και από την καρτέλα Profiles (δείτε την Εικόνα 1.19) να πατήσετε στο κουμπί Reset, οπότε επανέρχονται οι εξ ορισμού τιμές των παραμέτρων του AutoCAD. Η κορδέλα Η κορδέλα εμφανίστηκε από το AutoCAD 2009 και περιλαμβάνει όλες τις καρτέλες με τις αντίστοιχες ενότητες εντολών που μπορεί να εκτελέσει το AutoCAD. Έχει αντικαταστήσει το κλασικό πτυσσόμενο μενού των προηγουμένων εκδόσεων, αν και κάποιος έμπειρος χρήστης των προηγουμένων εκδόσεων μπορεί να το εμφανίσει, από το κουμπί προσθαφαίρεσης εντολών στη γραμμή εργαλείων γρήγορης πρόσβασης. Εμφάνιση της κορδέλας: Η εντολή ribbon Για να εμφανίσουμε την κορδέλα χρησιμοποιούμε την εντολή ribbon, η οποία εκτελείται ως εξής: ribbon Αν η κορδέλα δεν είναι εμφανής, εμφανίζεται, διαφορετικά δεν συμβαίνει κάτι. Απόκρυψη της κορδέλας: Η εντολή ribbonclose Για να αποκρύψουμε την κορδέλα χρησιμοποιούμε την εντολή ribbonclose, η οποία εκτελείται ως εξής: ribbonclose Αν η κορδέλα είναι εμφανής, αποκρύπτεται, διαφορετικά δεν συμβαίνει κάτι. Την κορδέλα μπορούμε να την αποκρύψουμε και από το αναδυόμενο μενού που εμφανίζεται αν πατήσουμε το δεξιό πλήκτρο του ποντικιού με το δείκτη του ποντικιού τοποθετημένο στη γραμμή των τίτλων των καρτελών, και επιλέγοντας με το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού στην επιλογή Close, όπως φαίνεται στην Εικόνα 1.22. Εικόνα 1.22: Το αναδυόμενο μενού του δεξιού πλήκτρου του ποντικιού στον τίτλο της κορδέλας.