C/03/292 Λουξεµβούργο, 13 Οκτωβρίου 2003 13099/03 (Presse 292) 2533η σύνοδος του Συµβουλίου - Εξωτερικες σχέσεις - Λουξεµβούργο, 13 Οκτωβρίου 2003 Πρόεδρος : κ. Franco FRATTINI Υπουργός Εξωτερικών της Ιταλικής ηµοκρατίας * Η 2532η σύνοδος «Γενικές Υποθέσεις» αποτελεί το αντικείµενο χωριστού ανακοινωθέντος τύπου (13098/03 Presse 291) Internet: http://ue.eu.int/ E-mail: press.office@consilium.eu.int Για περισσότερες πληροφορίες : τηλ. 32 2 285 82 39 32 2 285 60 83-32 2 285 63 19 13099/03 (Presse 292) 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ...3 ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΕΥΡΩΠΗ - Συµπεράσµατα του Συµβουλίου...5 ΙΡΑΚ Συµπεράσµατα του Συµβουλίου...6 ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ...7 ΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ Συµπεράσµατα του Συµβουλίου...7 ΙΡΑΝ...8 Ανθρώπινα δικαιώµατα Συµπεράσµατα του Συµβουλίου...8 Πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν Συµπεράσµατα του Συµβουλίου...11 ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΕ-ΡΩΣΙΑΣ...11 ΙΑΦΟΡΑ...12 Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό / Π...12 Μεγάλες Λίµνες...12 Αφγανιστάν...12 Μολδαβία...12 ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ...Ι ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΜΑΚΑΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΙΣ ΟΧΗ... Ι ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝ ΕΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΙΟΡ ΑΝΙΑ... Ι ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ... Ι 1 Όταν δηλώσεις, συµπεράσµατα ή ψηφίσµατα έχουν εγκριθεί τυπικά από το Συµβούλιο, αυτό επισηµαίνεται στον τίτλο του σχετικού σηµείου και το κείµενο τίθεται εντός εισαγωγικών. Τα έγγραφα των οποίων τα στοιχεία δίδονται µέσα στο κείµενο είναι διαθέσιµα στις Ιστοσελίδες του Συµβουλίου: http://ue.eu.int. Οι πράξεις οι οποίες θεσπίζονται µε δηλώσεις προς καταχώρηση στα πρακτικά του Συµβουλίου οι οποίες µπορούν να δηµοσιοποιηθούν, σηµειώνονται µε αστερίσκο. Οι δηλώσεις αυτές είναι διαθέσιµες στις προαναφερόµενες Ιστοσελίδες του Συµβουλίου ή µπορούν να ληφθούν από την Υπηρεσία Τύπου. 13099/03 (Presse 292) 2
ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ Οι Κυβερνήσεις των κρατών µελών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπήθηκαν ως εξής: Βέλγιο: κ. Jan DE BOCK Πρέσβης, Μόνιµος Αντιπρόσωπος ανία: κ. Per Stig MØLLER Υπουργός Εξωτερικών Γερµανία: κ. Joschka FISCHER Οµοσπονδιακός Υπουργός Εξωτερικών και Οµοσπονδιακός Αντικαγκελάριος Ελλάδα: κ. Αναστάσιος ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Ισπανία: κα Ana PALACIO Υπουργός Εξωτερικών Γαλλία: κ. Dominique de VILLEPIN Υπουργός Εξωτερικών Ιρλανδία: κ. Dick ROCHE Υπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και στο Υπουργείο Εξωτερικών, αρµόδιος για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις Ιταλία: κ. Franco FRATTINI Υπουργός Εξωτερικών κ. Roberto ANTONIONE Υφυπουργός Εξωτερικών Λουξεµβούργο: κα Lydie POLFER Αναπληρωτής πρωθυπουργός, Υπουργός Εξωτερικών και Εξωτερικού Εµπορίου Κάτω Χώρες: κ. J G de HOOP SCHEFFER Υπουργός Εξωτερικών κ. Atzo NICOLAÏ Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Αυστρία: κα Benita FERRERO-WALDNER Πορτογαλία: κα Teresa GOUVEIA Οµοσπονδιακή Υπουργός Εξωτερικών Υπουργός Εξωτερικών Φινλανδία: κ. Erkki TUOMIOJA Υπουργός Εξωτερικών κα Paula LEHTOMÄKI Υπουργός Εξωτερικού Εµπορίου και Ανάπτυξης Σουηδία: κα Laila FREIVALDS Υπουργός Εξωτερικών Ηνωµένο Βασίλειο: κ. Jack STRAW Υπουργός Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας * * * Επιτροπή: κ. Chris PATTEN Μέλος κ. Günther VERHEUGEN Μέλος κ. Pascal LAMY Μέλος * * * Γενική Γραµµατεία του Συµβουλίου: κ. Javier SOLANA Γενικός Γραµµατέας / Ύπατος Εκπρόσωπος ΚΕΠΠΑ 13099/03 (Presse 292) 3
Οι κυβερνήσεις των προσχωρούντων κρατών εκπροσωπήθηκαν ως εξής: Τσεχική ηµοκρατία: κ. Jan KOHOUT Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών και Υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Εσθονία: κα Kriistina OJULAND Υπουργός Εξωτερικών Κύπρος: κ. Γεώργιος ΙΑΚΩΒΟΥ Υπουργός Εξωτερικών Λετονία: κα Sandra KALNIETE Υπουργός Εξωτερικών Λιθουανία: κ. Rytis MARTIKONIS Υφυπουργός Εξωτερικών Ουγγαρία: κ. Lásló KOVÁCS Υπουργός Εξωτερικών Μάλτα: κ. Joe BORG Υπουργός Εξωτερικών Πολωνία: κ. Wlodzimierz CIMOSZEWICZ Υπουργός Εξωτερικών Σλοβακία: κ. Eduard KUKAN Υπουργός Εξωτερικών Σλοβενία: κ. Dimitrij RUP Υπουργός Εξωτερικών 13099/03 (Presse 292) 4
ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι προσχωρούσες χώρες Κύπρος, Τσεχική ηµοκρατία, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακική ηµοκρατία και Σλοβενία ευθυγραµµίζονται µε τα συµπεράσµατα για την Ευρύτερη Ευρώπη, το Ιράκ, τα υτικά Βαλκάνια και το Ιράν. ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΕΥΡΩΠΗ - Συµπεράσµατα του Συµβουλίου Το Συµβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συµπεράσµατα: «Συµπεράσµατα του Συµβουλίου για την υλοποίηση της πρωτοβουλίας «Ευρύτερη Ευρώπη Νέοι Γείτονες» 1. Το Συµβούλιο προέβη σε επισκόπηση της κατάστασης όσον αφορά την πρωτοβουλία «Ευρύτερη Ευρώπη Νέοι Γείτονες». Εξέφρασε την ικανοποίησή του για το ενδιαφέρον που επέδειξαν εξ αρχής πολλές χώρες εταίροι και υπογράµµισε την πρόθεση της ΕΕ να προβεί σε εντατικό διάλογο µε όλες τις ενδιαφερόµενες χώρες. Το Συµβούλιο σηµείωσε την προφορική έκθεση του Επιτρόπου, κ. Verheugen, και ζήτησε από την Επιτροπή, µε τη συµβολή, ανάλογα µε την περίπτωση, του Ύπατου Εκπροσώπου, να υποβάλει, υπό το πρίσµα των συµπερασµάτων της 16ης Ιουνίου, λεπτοµερείς προτάσεις για σχετικά σχέδια δράσης, κατά τις αρχές του 2004, προκειµένου, µέχρι τον Ιούνιο του 2004, να έχει σηµειωθεί πρόοδος όσον αφορά το ζήτηµα αυτό. 2. Στα πλαίσια αυτά, το Συµβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής µε τίτλο «Ανοίγοντας το δρόµο για ένα νέο µέσο γειτνίασης», την οποία θεώρησε σηµαντικό βήµα για την υλοποίηση των συµπερασµάτων της 16ης Ιουνίου. Το Συµβούλιο έκρινε ότι η ανακοίνωση αποτελεί χρήσιµη βάση για την ανάπτυξη των σχετικών µέσων µε στόχο την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, ιδίως δε για την ενίσχυση της περιφερειακής / διακρατικής συνεργασίας. Το Συµβούλιο επιβεβαίωσε τη δέσµευση της ΕΕ να προωθήσει τις πολιτικές, οικονοµικές και πολιτιστικές σχέσεις µε όλες τις γειτονικές περιοχές της Ένωσης σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα της 16ης Ιουνίου. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών, στην υποστήριξη των θεσµικών υποδοµών καθώς και στην προώθηση της διαφάνειας των κρατικών και των τοπικών αρχών. 3. Το Συµβούλιο επικρότησε την πρόθεση της Επιτροπής να αναπτύξει προγράµµατα γειτνίασης που θα καλύπτουν τα εξωτερικά σύνορα της διευρυµένης Ένωσης κατά την περίοδο 2004-2006, ως ενδιάµεσο βήµα πριν από την πιθανή δηµιουργία ενός ενιαίου νέου µέσου γειτνίασης. 4. Μολονότι οι πολιτικές, οικονοµικές και κοινωνικές συνθήκες ποικίλουν µεταξύ της µιας µεθοριακής περιοχής και της άλλης, τα προγράµµατα γειτνίασης θα πρέπει να επιδιώκουν τους ακόλουθους βασικούς στόχους συνεργασίας: Προώθηση βιώσιµης οικονοµικής και κοινωνικής ανάπτυξης στις µεθοριακές περιοχές Συνεργασία για την αντιµετώπιση κοινών προκλήσεων, σε τοµείς όπως το περιβάλλον, η δηµόσια υγεία, και η πρόληψη και καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος 13099/03 (Presse 292) 5
Εξασφάλιση αποτελεσµατικών και ασφαλών συνόρων Προώθηση δράσεων τοπικού και διαπροσωπικού τύπου. Το Συµβούλιο θα επανεξετάσει τους κύριους στόχους σε εύθετο χρόνο. 5. Το Συµβούλιο συµφώνησε µε τη διφασική προσέγγιση την οποία προτείνει η ανακοίνωση. 6. Κατά την περίοδο 2004-2006, οι δράσεις στο πλαίσιο των προγραµµάτων γειτνίασης θα πρέπει να βασίζονται στο υφιστάµενο νοµοθετικό και χρηµατοοικονοµικό πλαίσιο. Οι δράσεις αυτές θα εστιάζονται στην ουσιαστική βελτίωση του συντονισµού µεταξύ των διαφόρων ενεχοµένων χρηµατοδοτικών µέσων, ενώ θα τηρούν τις υφιστάµενες δεσµεύσεις και υποχρεώσεις όσον αφορά την τρέχουσα περίοδο προγραµµατισµού µέχρι τα τέλη του 2006. Στα πλαίσια αυτά, το Συµβούλιο επικρότησε τα βήµατα στα οποία δήλωσε ότι θα προβεί η Επιτροπή για την υποβολή των προγραµµάτων γειτνίασης και σηµείωσε το προτεινόµενο ύψος της χρηµατοδότησης στο πλαίσιο των σχετικών προγραµµάτων (INTERREG, PHARE, Tacis, CARDS και Meda). 7. Το Συµβούλιο παρακίνησε την Επιτροπή να συνεχίσει τη µελέτη σκοπιµότητας και τη µελέτη του αντικτύπου της δηµιουργίας ενός νέου µέσου γειτνίασης που θα βασίζεται στις τρεις δυνατότητες που αναφέρονται στην ανακοίνωση. Το Συµβούλιο ζήτησε επίσης από την Επιτροπή να υποβάλει λεπτοµερείς προτάσεις, σε εύθετο χρόνο, για την περίοδο από το 2007 και µετά. Στο συνολικό πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Ευρύτερη Ευρώπη Νέοι Γείτονες», το Συµβούλιο θα εξετάσει τις εν λόγω λεπτοµερείς προτάσεις προκειµένου να διαµορφώσει µια συνολική, ισόρροπη και συµµετρική προσέγγιση που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες προώθησης της διασυνοριακής και της περιφερειακής / διακρατικής συνεργασίας όσον αφορά τα εξωτερικά σύνορα της διευρυµένης Ένωσης.» ΙΡΑΚ Συµπεράσµατα του Συµβουλίου Το Συµβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συµπεράσµατα: «1. Το Συµβούλιο επανέλαβε τη δέσµευση της ΕΕ να διαδραµατίσει, στα πλαίσια όλων των σχετικών αποφάσεων του Συµβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, σηµαντικό ρόλο στη διεθνή προσπάθεια να βοηθηθεί ο ιρακινός λαός στην ανοικοδόµηση της χώρας του. 2. Υπενθυµίζοντας τα συµπεράσµατά της της 29ης Σεπτεµβρίου 2003, η ΕΕ τονίζει τη σηµασία της αποκατάστασης της ιρακινής κυριαρχίας και της εγκαθίδρυσης πλήρως αντιπροσωπευτικής ιρακινής κυβέρνησης µετά από δηµοκρατικές εκλογές. Αναγνωρίζοντας την ανάγκη συµφωνίας σε ένα ρεαλιστικό χρονοδιάγραµµα για την παράδοση της πολιτικής ευθύνης στον ιρακινό λαό, το Συµβούλιο επανέλαβε τη στήριξη της ΕΕ για την ανάπτυξη ενός ευηµερούντος, σταθερού και κυρίαρχου Ιράκ. 13099/03 (Presse 292) 6
3. Το Συµβούλιο χαιρέτισε την Ανακοίνωση της Επιτροπής στην οποία προτείνεται µία ευρωπαϊκή προσέγγιση στη ιάσκεψη της Μαδρίτης για την ανασυγκρότηση του Ιράκ καθώς και την εισήγησή της για µία ενδεικτική δέσµευση ύψους 200 εκατοµµ. ευρώ για τα έτη 2003-2004 από τον προϋπολογισµό της ΕΕ, τηρουµένων των δηµοσιονοµικών διαδικασιών της ΕΕ. Εξάλλου, το Συµβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να εξασφαλίσει τον αναγκαίο συντονισµό ενόψει της εξαγγελίας από την Προεδρία, κατά τη ιάσκεψη της Μαδρίτης, ενιαίας δέσµευσης της ΕΕ (Κοινότητα συν τα κράτη µέλη) για την περίοδο έως τον εκέµβριο του 2004 και να υποβάλει έκθεση στο Συµβούλιο σχετικά µε την προετοιµασία και τη συνέχεια της ιάσκεψης. 4. Το Συµβούλιο σηµείωσε ότι η δέσµευση αυτή της ΕΕ για την ανασυγκρότηση του Ιράκ προστίθεται στα 730 εκατοµµ. ευρώ που έχουν ήδη δεσµευθεί από την Κοινότητα και τα κράτη µέλη της ΕΕ ως ανθρωπιστική βοήθεια στο Ιράκ. Το Συµβούλιο υποστήριξε την άποψη της Επιτροπής σύµφωνα µε την οποία, υπό το φως των εξελίξεων κατά το 2004, η ΕΕ θα πρέπει να αναπτύξει σφαιρική µεσοπρόθεσµη στρατηγική όσον αφορά τις σχέσεις της µε το Ιράκ. 5. Το Συµβούλιο επιβεβαιώνει ότι, για την επιτυχία των προσπαθειών ανασυγκρότησης θα απαιτηθούν : κατάλληλο περιβάλλον ασφαλείας, ισχυρός και ζωτικός ρόλος των ΗΕ, ρεαλιστικό χρονοδιάγραµµα για την παράδοση της πολιτικής ευθύνης στον ιρακινό λαό, η σύσταση πολυµερούς ταµείου δωρητών, που θα λειτουργεί υπό συνθήκες διαφάνειας, για τη διοχέτευση της στήριξης εκ µέρους της διεθνούς κοινότητας.» ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ Το Συµβούλιο προέβη σε διεξοδική ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε την κατάσταση στη Μέση Ανατολή υπό το πρίσµα των τελευταίων ανησυχητικών εξελίξεων προκειµένου να προετοιµάσει τη συζήτηση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου που θα διεξαχθεί στις 16 και 17 Οκτωβρίου 2003. ΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ Συµπεράσµατα του Συµβουλίου Μετά από τη συζήτηση που πραγµατοποίησε παρουσία της Εισαγγελέως του ICTY ( ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου για την πρώην Γιουγκοσλαβία), κας Carla Del Ponte, το Συµβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συµπεράσµατα: «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΙΕΘΝΕΣ ΠΟΙΝΙΚΟ ΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ (ICTY) Το Συµβούλιο σηµείωσε τη σηµερινή παρουσίαση της Εισαγγελέως του ICTY κας Carla Del Ponte και την έκθεσή της προς το Συµβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ της 9ης Οκτωβρίου 2003. Μολονότι αναγνώρισε ότι είχε σηµειωθεί κάποια πρόοδος, σηµείωσε επίσης µε βαθιά ανησυχία ότι ορισµένες χώρες και τµήµατα της περιοχής εξακολουθούν να µην συνεργάζονται ικανοποιητικά µε το ικαστήριο. 13099/03 (Presse 292) 7
Υπενθυµίζοντας τις δεσµεύσεις των χωρών της περιοχής κατά τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ- υτικών Βαλκανίων που πραγµατοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνιο του 2003 να συνεργασθούν πλήρως και χωρίς περιστροφές µε το ICTY, το Συµβούλιο τις κάλεσε να βελτιώσουν τη συνεργασία τους όσον αφορά τη σύλληψη και την προσαγωγή όλων εκείνων εναντίον των οποίων έχουν απαγγελθεί κατηγορίες και διαφεύγουν της δικαιοσύνης, καθώς και όσον αφορά τις αιτήσεις εγγράφων, την πρόσβαση σε αρχεία και τη διαθεσιµότητα µαρτύρων. Το Συµβούλιο επανέλαβε την ανάγκη να ενταθούν οι προσπάθειες για την προσαγωγή των Karadjic, Mladic και Gotovina στο ICTY. Το Συµβούλιο τόνισε επίσης τη σηµασία της ενίσχυσης των εθνικών δικαστικών συστηµάτων και της βελτίωσης της ικανότητάς τους προς εκδίκαση υποθέσεων που παραπέµπονται σ αυτά από το ICTY. Το Συµβούλιο υποστήριξε τις προσπάθειες του Ύπατου Εκπροσώπου / Ειδικού Εντεταλµένου της ΕΕ κ. Ashdown για τη συγκρότηση ειδικού τµήµατος του Ανώτατου ικαστηρίου της Βοσνίας- Ερζεγοβίνης («τµήµατος εκδίκασης εγκληµάτων πολέµου»). Το Συµβούλιο επανέλαβε ότι η πλήρης συνεργασία των χωρών των υτικών Βαλκανίων µε το ICTY παραµένει σηµαντικό στοιχείο της διαδικασίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης. Εάν δεν συνεργασθούν µε το ICTY, αυτό θα έθετε υπό σοβαρό κίνδυνο την περαιτέρω προσέγγισή τους µε την ΕΕ. ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Το Συµβούλιο υπενθύµισε ότι η περιφερειακή συνεργασία και οι σχέσεις καλής γειτονίας αποτελούν ουσιώδες τµήµα της διαδικασίας προσέγγισης προς την ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο και µε την επιφύλαξη των κυρίαρχων δικαιωµάτων των κρατών που απορρέουν από το συναφές διεθνές δίκαιο, σηµείωσε µε λύπη ότι το Κροατικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να ανακηρύξει µια προστατευµένη οικολογική και αλιευτική ζώνη στην Αδριατική θάλασσα χωρίς τον ενδεδειγµένο διάλογο και συντονισµό µε τις άλλες ενδιαφερόµενες χώρες. Κάλεσε την Κροατία να επιδιώξει επειγόντως εποικοδοµητικό διάλογο µε τους γείτονές της προκειµένου να καλύψει τις ανησυχίες όλων των ενδιαφερόµενων µερών.» ΙΡΑΝ Ανθρώπινα δικαιώµατα Συµπεράσµατα του Συµβουλίου Το Συµβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συµπεράσµατα: «1. Το Συµβούλιο, ενεργώντας σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα της 17ης Ιουνίου 2002, της 21ης Οκτωβρίου 2002, της 18ης Μαρτίου 2003 και της 21ης Ιουλίου 2003, εξέτασε την πορεία του διαλόγου ΕΕ-Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, έχοντας υπόψιν την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στο Ιράν όπως έχει κατά την έναρξη των εργασιών της Τρίτης Επιτροπής της 58ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωµένων Εθνών («NGA 58»). 2. Το Συµβούλιο επιβεβαίωσε ότι ο διάλογος µε το Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, του οποίου ο τρίτος γύρος διεξήχθη στις 8 και 9 Οκτωβρίου 2003, αποτελεί ένα από τα µέσα µε τα οποία η ΕΕ µπορεί να επιδιώξει τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στη χώρα αυτή. Όπως έχει υπενθυµίσει το Συµβούλιο και σε προηγούµενες ευκαιρίες, ο διάλογος αυτός αποτελεί αποδεκτή λύση µόνον εφόσον επιτελείται επαρκής πρόοδος, µε σαφή επιτόπια αποτελέσµατα. Το Συµβούλιο εξέφρασε ικανοποίηση για την ειλικρινή και εποικοδοµητική ατµόσφαιρα που επεκράτησε κατά τον τρίτο γύρο του διαλόγου. 13099/03 (Presse 292) 8
Οι συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, µε συµµετοχή του πολιτικού κόσµου από το Ιράν και την ΕΕ, στράφηκαν αυτή τη φορά γύρω από το θέµα της ελευθερίας γνώµης και έκφρασης, το θέµα του δικαιώµατος στην ανάπτυξη, ενώ όλα τα θέµατα που απασχολούν την ΕΕ σχετικά µε την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στο Ιράν συζητήθηκαν εν συνεχεία κατά τη διάρκεια των συζητήσεων σε επίπεδο υπαλλήλων. Η ιρανική αντιπροσωπία διατύπωσε ανοιχτά ποικίλες απόψεις, πράγµα που έκρινε ενθαρρυντικό το Συµβούλιο, και παρέσχε στοιχεία για ορισµένες θετικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια και των δύο συζητήσεων. Το Συµβούλιο πιστεύει ότι η στάση αυτή θα δώσει θετικά αποτελέσµατα στο εγγύς µέλλον. Επίσης εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι η ιρανική πλευρά παρέσχε στοιχεία τα οποία είχε ζητήσει η ΕΕ σχετικά µε επιµέρους περιπτώσεις. Το Συµβούλιο προσβλέπει στον επόµενο γύρο του διαλόγου στην Τεχεράνη, ο οποίος θα πρέπει να διεξαχθεί, όπως συµφωνήθηκε, χωρίς περιορισµούς ως προς τη σύνθεση των δύο αντιπροσωπιών. Αποφάσισε επίσης ότι θα πρέπει να επανεξετασθεί ο διάλογος ΕΕ-Ιράν για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, σύµφωνα µε τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους διαλόγους για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. 3. Το Συµβούλιο υπενθυµίζει τη δέσµευση που ανέλαβε η ιρανική κυβέρνηση να ενισχύσει το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στη χώρα και να προαγάγει το κράτος δικαίου. Εξακολουθεί δε να ανησυχεί βαθύτατα επειδή, παρά τη δέσµευση αυτήν, εξακολουθούν να παρατηρούνται στο Ιράν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων. Η κατάσταση όσον αφορά την ελευθερία γνώµης και έκφρασης συνεχίζει να είναι βαθύτατα ανησυχητική, ιδίως κατά τις παραµονές κοινοβουλευτικών εκλογών οι οποίες θα διεξαχθούν στις αρχές του επόµενου έτους. Το Συµβούλιο θεωρεί ότι αυτό αποτελεί καίριο σηµείο για την αξιοπιστία των προσεχών εκλογών. Στα συµπεράσµατα του Ιουλίου, το Συµβούλιο ζήτησε να σηµειωθεί ταχεία πρόοδος επί του θέµατος, µετά τις συλλήψεις φοιτητών, δηµοσιογράφων και άλλων κατά τη διάρκεια των πρόσφατων φοιτητικών διαδηλώσεων. Έκτοτε, το Συµβούλιο πληροφορήθηκε και άλλες περιπτώσεις αυθαίρετης κράτησης προσώπων µε µόνη κατηγορία την ειρηνική έκφραση των πεποιθήσεών τους. Το Συµβούλιο σηµειώνει µεν την πρόσφατη ελευθέρωση ορισµένων ατόµων, αλλά επαναλαµβάνει ότι απαιτείται περαιτέρω επείγουσα δράση εκ µέρους των ιρανικών αρχών στον τοµέα αυτόν, µεταξύ άλλων δε η ταχεία ελευθέρωση όλων των προσώπων που κρατούνται επειδή άσκησαν το δικαίωµα της ελευθερίας της έκφρασης. 4. Το Συµβούλιο υπενθυµίζει εκ νέου τη µακροχρόνια και αµετακίνητη θέση του κατά της προσφυγής στη θανατική ποινή. Το Συµβούλιο εξακολουθεί να εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις συνεχιζόµενες εκτελέσεις στο Ιράν µε προφανή παραβίαση των διεθνώς αναγνωρισµένων εγγυήσεων. Στιγµατίζεται ιδιαίτερα η πρακτική των δηµόσιων εκτελέσεων. Το Συµβούλιο ανησυχεί επίσης για τη συνεχιζόµενη χρήση βασανιστηρίων και άλλων µορφών σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής τιµωρίας στο Ιράν. Το Συµβούλιο σηµειώνει σχετικά µε ιδιαίτερη ανησυχία ότι παρά τη σύσταση του Προϊσταµένου του δικαστικού σώµατος προς τους ικαστές να επιλέγουν εναλλακτικές µορφές τιµωρίας σε περιπτώσεις που διαφορετικά θα επιβαλλόταν η ποινή του ακρωτηριασµού, εξακολουθούν ωστόσο να αναφέρονται περιπτώσεις ακρωτηριασµών. Το Συµβούλιο ενθαρρύνει τις ιρανικές αρχές να µεριµνήσουν ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης εφαρµογή της σύστασης. Το Συµβούλιο επανέλαβε ότι παρόµοια σύσταση η οποία έχει εκδοθεί όσον αφορά εναλλακτικές ποινές στη θανατική εκτέλεση δια λιθοβολισµού αποτελεί µόνο το πρώτο βήµα για την κατάργηση της πρακτικής αυτής και απηύθυνε έκκληση στις ιρανικές αρχές να εφαρµόσουν µορατόριουµ όσον αφορά το σύνολο των εκτελέσεων µε σκοπό την τελική κατάργηση της ποινής. 13099/03 (Presse 292) 9
Το Συµβούλιο υπενθύµισε τον Ιούλιο τις δεσµεύσεις τις ιρανικής κυβέρνησης δυνάµει του διεθνούς δικαίου να διενεργήσει έρευνα χωρίς καθυστέρηση και να ασκήσει δίωξη κατά των υπευθύνων για το βίαιο θάνατο της υπό κράτηση φωτορεπόρτερ Ζάχρα Καζεµί. Μολονότι το Συµβούλιο σηµειώνει ότι εν τω µεταξύ έχουν αρχίσει ενέργειες αναφορικά µε την περίπτωση της φωτορεπόρτερ, ενώνει τη φωνή του µε εκείνη των πολιτών του Ιράν που ζητούν µια πλήρως αρµόδια, ανεξάρτητη και αµερόληπτη έρευνα όλων των πτυχών της υπόθεσης που θα περιλαµβάνει και το ρόλο του Γραφείου του Προϊσταµένου της Εισαγγελικής αρχής της Τεχεράνης. Επιπλέον το Συµβούλιο εκφράζει τη βαθιά λύπη του γιατί το Συµβούλιο των Θεµατοφυλάκων (Guardians Council) απέρριψε όχι µόνο το αναθεωρηµένο νοµοσχέδιο του Majlis (Κοινοβούλιο) για την εφαρµογή της απαγόρευσης των βασανιστηρίων, η οποία περιέχεται στο άρθρο 38 του ιρανικού συντάγµατος, αλλά και το νοµοσχέδιο του Majlis για την προσχώρηση του Ιράν στη σύµβαση των Ηνωµένων Εθνών κατά των βασανιστηρίων. Το Συµβούλιο πιστεύει ότι, εάν το Συµβούλιο των Θεµατοφυλάκων δεν αναθεωρήσει τη γνώµη του και αποδεχθεί τα δύο αυτά νοµοσχέδια, το Εκτελεστικό Συµβούλιο θα επιτρέψει τη θέσπιση των νόµων αυτών. 5. Το Συµβούλιο παρακινεί εκ νέου την κυβέρνηση του Ιράν να επιταχύνει τη διαδικασία µεταρρύθµισης του συστήµατος απονοµής της δικαιοσύνης στο Ιράν. Το Συµβούλιο εκτιµά σχετικά ότι η ιρανική κυβέρνηση θα εφαρµόσει το συντοµότερο δυνατό τις συστάσεις της Οµάδας εργασίας των ΗΕ «Αυθαίρετες κρατήσεις» που δηµοσιεύθηκαν τον Ιούνιο του 2003. Οι συνεχιζόµενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωµάτων των γυναικών και η διακριτική µεταχείριση, εκ του νόµου και στην πράξη, εις βάρος των γυναικών και των κοριτσιών σηµειώνονται για άλλη µια φορά µε ανησυχία από το Συµβούλιο. Με ιδιαίτερη λύπη το Συµβούλιο διαπιστώνει ότι το Συµβούλιο των Θεµατοφυλάκων απέρριψε το νοµοσχέδιο του Majlis που θα επέτρεπε στο Ιράν να προσχωρήσει στη Σύµβαση των Ηνωµένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των µορφών διακρίσεων εις βάρος των γυναικών. Επιπλέον το Συµβούλιο ανησυχεί για τις συνεχιζόµενες παραβιάσεις του δικαιώµατος της θρησκευτικής ελευθερίας, ειδικότερα όσον αφορά τους Μπαχάι, το θρήσκευµα των οποίων δεν αναγνωρίζεται από το ιρανικό σύνταγµα και οι οποίοι αντιµετωπίζουν σοβαρές διακρίσεις ειδικότερα όσον αφορά την εκπαίδευση, τα δικαιώµατα ιδιοκτησίας και την απασχόληση. Το Συµβούλιο παρακινεί την ιρανική κυβέρνηση να συµµορφωθεί προς τις συστάσεις της Επιτροπής για την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων που διατυπώθηκαν τον Αύγουστο του 2003. 6. Οι επισκέψεις του απεσταλµένου των ειδικών θεµατικών διαδικασιών της Επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωµάτων των Ηνωµένων Εθνών («CHR») αποτελούν σηµαντικό βήµα για τη ενίσχυση της προστασίας και της προώθησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στο Ιράν, υπό την προϋπόθεση της εφαρµογής των σχετικών συστάσεων. Όπως είχε δηλώσει το Συµβούλιο το Μάρτιο, η πάγια πρόσκληση της ιρανικής κυβέρνησης όσον αφορά τις εν λόγω ειδικές θεµατικές διαδικασίες είναι ευπρόσδεκτη, καθώς και η συµµετοχή της σε άνευ όρων διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώµατα, µεταξύ άλλων, µε την ΕΕ. Το Συµβούλιο σηµειώνει µε ικανοποίηση ότι έχει προγραµµατιστεί επίσκεψη, το Νοέµβριο του 2003, του Ειδικού Εισηγητή για την ελευθερία έκφρασης, και ότι διεξάγονται συζητήσεις για να συµφωνηθεί ηµεροµηνία για την επίσκεψη της Οµάδας εργασίας «Ακούσιες εξαφανίσεις» στο πρώτο εξάµηνο του 2004. Εκφράζεται η ελπίδα ότι η πλήρης συνεργασία θα επεκταθεί σε αυτές τις ειδικές διαδικασίες και ότι στο εγγύς µέλλον θα προγραµµατιστούν επισκέψεις και άλλων οµάδων. Εν τω µεταξύ το Συµβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις συνεχιζόµενες προσπάθειες του Majlis και της «Επιτροπής του άρθρου 90» και της Ισλαµικής Επιτροπής Ανθρωπίνων ικαιωµάτων για τη βελτίωση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων στο Ιράν. Εν προκειµένω, το Συµβούλιο συνεχάρη θερµώς την κα Σιρίν Εµπάντι, τη διακεκριµένη ιρανή δικηγόρο και υπέρµαχο των ανθρωπίνων δικαιωµάτων για την απονοµή του φετινού βραβείου Νόµπελ ειρήνης. 13099/03 (Presse 292) 10
7. Το Συµβούλιο επιβεβαίωσε και πάλι την κατ αρχήν θέση του σύµφωνα µε την οποία η καθιέρωση διαλόγου δεν προδικάζει την υποβολή ή τη συνυποστήριξη σχεδίου απόφασης στην Τρίτη Επιτροπή της 58ης συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ ή στην 60ή σύνοδο της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα. Το Συµβούλιο αν και επικροτεί τη δέσµευση του Ιράν για συνεργασία µε τους µηχανισµούς των ΗΕ και για διάλογο για τα ανθρώπινα δικαιώµατα καθώς και τη δεδηλωµένη δέσµευση του Ιράν για την ενίσχυση του σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών και για την προαγωγή του κράτους δικαίου, εκφράζει τη σοβαρή του ανησυχία για τις συνεχιζόµενες παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωµάτων στο Ιράν και για την έλλειψη προόδου όσον αφορά σειρά βασικών τοµέων. 8. Η ΕΕ θα επανεξετάσει το ζήτηµα υπό το πρίσµα των εξελίξεων της κατάστασης των ανθρώπινων δικαιωµάτων στο Ιράν.» Πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν Συµπεράσµατα του Συµβουλίου Το Συµβούλιο ενέκρινε τα ακόλουθα συµπεράσµατα: «1. Υπενθυµίζοντας τη λεπτοµερή επισκόπηση των σχέσεων µε το Ιράν κατά την τελευταία σύνοδό του και ενόψει της ηµεροµηνίας που έθεσε η απόφαση που εγκρίθηκε από το ιοικητικό Συµβούλιο του ΟΑΕ στις 12 Σεπτεµβρίου 2003, το Συµβούλιο έκρινε ότι το πυρηνικό πρόγραµµα του Ιράν παραµένει πηγή σοβαρής ανησυχίας και επιβεβαίωσε εκ νέου τη θέση του, όπως αυτή αναφέρεται στα συµπεράσµατα του Συµβουλίου της 29ης Σεπτεµβρίου 2003. 2. Το Συµβούλιο θα παρακολουθεί το θέµα.» ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΕ-ΡΩΣΙΑΣ Το Συµβούλιο προέβη σε ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε τη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας που θα πραγµατοποιηθεί στις 6 Νοεµβρίου στη Ρώµη, µε βάση πληροφορίες που θα δώσει η Προεδρία και ο Ύπατος Εκπρόσωπος. Πρόκειται για τη δωδέκατη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ-Ρωσίας στα πλαίσια της εταιρικής σχέσης ΕΕ- Ρωσίας καθώς και της συµφωνίας συνεργασίας. Αναµένεται ότι θα ασχοληθεί µε τα ακόλουθα ζητήµατα: σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας οικοδόµηση των τεσσάρων «χώρων» (κοινός οικονοµικός χώρος, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη, εξωτερική ασφάλεια, έρευνα και εκπαίδευση), εξελίξεις στη Ρωσία, εξελίξεις στην ΕΕ και διεθνή ζητήµατα. Ο Επίτροπος, κ. Pascal Lamy, ενηµέρωσε το Συµβούλιο σχετικά µε τις διεξαγόµενες συζητήσεις όσον αφορά την προσχώρηση της Ρωσίας στον Παγκόσµιο Οργανισµό Εµπορίου. Έχει σηµειωθεί πρόοδος στις διαπραγµατεύσεις σχετικά µε την προσχώρηση της Ρωσίας στον ΠΟΕ µολονότι παραµένουν ανεπίλυτα ορισµένα ουσιαστικά ζητήµατα που ενδιαφέρουν την ΕΕ. 13099/03 (Presse 292) 11
ΙΑΦΟΡΑ Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό / Π Κατά το γεύµα, οι Υπουργοί προέβησαν σε ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε το ρόλο του ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό. Μεγάλες Λίµνες Η βελγική αντιπροσωπεία ενηµέρωσε το Συµβούλιο σχετικά µε την πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού, κ. Louis Michel, στην περιοχή των Μεγάλων Λιµνών της Αφρικής, υπογραµµίζοντας ειδικότερα το ρόλο που διαδραµάτισε η ΕΕ καθώς και το ρόλο που θα µπορούσε να διαδραµατίσει στην περιοχή αυτή. Αφγανιστάν Οι Υπουργοί προέβησαν σε σύντοµη ανταλλαγή απόψεων σχετικά µε το Αφγανιστάν και σχετικά µε τη βοήθεια που θα παράσχει η ΕΕ κατά τη διενέργεια των εκλογών τον προσεχή Ιούνιο. Μολδαβία Κατά το γεύµα των Υπουργών, εθίγη η κατάσταση στη Μολδαβία, υπό το πρίσµα των πρόσφατων συζητήσεων µε τον Πρόεδρο της Μολδαβίας. 13099/03 (Presse 292) 12
ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΜΑΚΑΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΕΙΣ ΟΧΗ Υπεγράφη συµφωνία µεταξύ της Κοινότητας και της Ειδικής ιοικητικής Περιοχής του Μακάο της Λαϊκής ηµοκρατίας της Κίνας, για την επανεισδοχή ατόµων που διαµένουν παράνοµα. ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝ ΕΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΙΟΡ ΑΝΙΑ Το Συµβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Ιορδανίας πραγµατοποίησε τη 2η σύνοδό του στις 14 Οκτωβρίου υπό την προεδρία του κ.marwan Muasher, Υπουργού Εξωτερικών του Βασιλείου της Ιορδανίας. ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ Το Συµβούλιο ΕΟΧ πραγµατοποίησε την 20ή σύνοδό του στις 14 Οκτωβρίου, υπό την προεδρία του κ. Ernst Walch, Υπουργού Εξωτερικών του Λιχτενστάιν. 13099/03 (Presse 292) I