ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ η μεγάλη αγνοούμενη στην Ελλάδα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Γιάννη Παλαιοκρασσά Μέλους.Σ. Ελληνικής Εταιρείας 17 Ιανουαρίου 2014 1
Γνωστή παλιά, άγνωστη τώρα Η γεωθερμία είναι γνωστή από την αρχαία εποχή κυρίως από τα ιαματικά λουτρά (θέρμες). Αντίθετα από Ιταλία, ΗΠΑ, Ισλανδία και άλλες χώρες που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρισμού, εδώ και ένα αιώνα, στην Ελλάδα είναι μόνο για θερμοκήπια και ιχθυοκαλλιέργειες. Μεγάλη ευθύνη γι αυτό έχει η ΕΗ, που λόγω κακού σχεδιασμού και έλλειψης μέτρων ασφα- λείας προκάλεσε το ναυάγιο του Γεωθερμικού Ηλεκτρικού Σταθμού της Μήλου το 1989. 17 Ιανουαρίου 2014 2
Η απουσία κρατικής πολιτικής Μεγαλύτερη ευθύνη όμως έχει το κράτος, που δεν προώθησε ποτέ την καλύτερη ΑΠΕ, ενώ κάτω από την πίεση ιδιωτικών συμφερόντων ενίσχυσε άλλες. Τόσο ο ενεργειακός «σχεδιασμός» του ΣΕΕΣ το 2007, όσο και ο τρέχων του ΥΠΕΚΑ του 2012 σχεδόν την αγνοούν. Και όμως η Ελλάδα είναι πλούσια σε γεωθερμία (βλ. Χάρτη) και την έχει ανάγκη για να επιτύχει τον στόχο 20/20/20 της ΕΕ για το 2020. 17 Ιανουαρίου 2014 3
23 γεωθερμικά πεδία ΙΓΜΕ 2003 Χαρακτηρισμένα γεωθερμικά πεδία στην Ελλάδα. Βαθμός ενθαλπίας Υψηλή >150 ο 2 Μέση-χαμηλή 25 ο - 150 ο 21 Σύνολο 23 Αβαθής γεωθερμία υπάρχει σε όλο το ελληνικό υπέδαφος και μάλιστα με υψηλή μέση θερμοκρασία 10-25 ο. 17 Ιανουαρίου 2014 4
Συγκριτικά στοιχεία ΑΠΕ Σύνοψη της παραγωγής από ΑΠΕ Από: World Energy Assessment Report, 2000 Modified from Table 7.25 by Tukenburg Σήμερα τα στοιχεία κόστους επένδυσης έχουν μεταβληθεί κυρίως λόγω Κίνας Παραγωγή ενέργειας 1998 Υφιστάμενη δυναμικότητα Συντελεστής Χρήσης Τρέχον κόστος Μελλοντικό κόστος Κόστος επένδυσης TWh(e) % GWe % % US /KWh US /KWh US /KW Υδροηλεκτρικά 2.600,0 92,00% 663 91,80% 20-70 2-10 2-8 1.000-4.000 Βιομάζα 160,0 5,66% 40 5,54% 25-80 5-15 4-10 900-3.000 Γεωθερμικά 46,0 1,63% 8 1,11% 45-90 2-10 1-8 800-3.000 Αιολικά 18,0 0,64% 10 1,38% 20-30 5-13 3-10 1.100-1.700 Φωτοβολταϊκά 0,5 0,02% 0,5 0,07% 8-20 25-125 5-25 5.000-10.000 Ηλιοθερμικά 1,0 0,04% 0,4 0,06% 20-35 12-18 4-10 3.000-4.000 Παλλιροιακά 0,6 0,02% 0,3 0,04% 20-30 8-15 8-15 1.700-2.500 Σύνολο 2.826,1 100,00% 722,2 100,00% 17 Ιανουαρίου 2014 5
Τα πλεονεκτήματα της γεωθερμίας Οι μόνοι σταθμοί βάσης από ΑΠΕ με 24ωρη σταθερή παραγωγή. Οι μόνοι που μπορεί να υποκαταστήσουν λιγνιτικούς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα η γεωθερμία παρουσιάζει: Τον υψηλότερο συντελεστή χρήσης/λειτουργίας Το χαμηλότερο σημερινό και μελλοντικό κόστος επένδυσης και λειτουργίας Γι αυτό έχει παγκοσμίως τριπλάσια παραγωγή από τα αιολικά και 9πλάσια από τα Φ/Β, που αποτελούν το σήμα κατατεθέν των ΑΠΕ στην πατρίδα μας, με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του ελλείμματος του ΛΑΓΗΕ και του τέλους ΑΠΕ από 15 σε 30 ανά MWh. 17 Ιανουαρίου 2014 6
Ενεργειακό και διαπλοκή Αιτία το στρεβλό σύστημα επιδότησης της παραγωγής από ΑΠΕ. Αντί να προωθεί τις ΑΠΕ με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος, καλύπτει τα συγκριτικά τους μειονεκτή- ματα! και τιμωρεί τη γεωθερμία. Πιστεύω ότι αυτό υπαγορεύεται από τους «επενδυτές», που κυνηγούν το μαζικό και βραχυπρόθεσμο κέρδος. 17 Ιανουαρίου 2014 7
ΕΓΓΥΗΜΕΝΑ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΑΠΕ από ΛΑΓΗΕ ΜετηναναπροσαρμογήτωντιμολογίωντουΆρθρου5 του Ν.3851/2010 ΦΕΚ Α 85, η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται και απορροφάται από το Σύστημα τιμολογείται σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα: Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από: Τιμή ( /MWh) Αιολική ενέργεια με χερσαίες εγκαταστάσεις ισχύος > 50 kw 87,85 Αιολική ενέργεια που αξιοποιείται με εγκαταστάσεις ισχύος 50 kw 250.00 Αιολική ενέργεια από υπεράκτιες εγκαταστάσεις 108,30 Υδραυλική ενέργεια από μυησ με εγκατεστημένη ισχύ 15 MWe 87,85 Ηλιακή ενέργεια από Ηλιοθερμικούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής 264,85 Γεωθερμική ενέργεια χαμηλής θερμοκρασίας 150,00 Γεωθερμική ενέργεια υψηλής θερμοκρασίας 99,45 Από διάφορες κατηγορίες βιομάζας μέση τιμή) 190,00 Σημ: Μέχρι την πρόσφατη αναστολή τα Φωτοβολταϊκά είχαν τιμολόγια 350-550. Η ΑΒΑΘΗΣ ΓΕΩΘΕΡΜΙΑ ΛΑΜΠΕΙ ΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΥΣΙΑΣ ΤΗΣ 17 Ιανουαρίου 2014 8
Συμπεράσματα Η γεωθερμία είναι η αποδοτικότερη και σταθερότερη ΑΠΕ, με συντελεστή χρήσης 90% έναντι 10-15% 15% των φωτοβολταϊκών και 30-35% 35% των αιολικών που επιπλέον δεν λειτουργούν κατά τους καύσωνες όταν παρουσιάζονται οι αιχμές της ζήτησης. Μαζί με τα υδροηλεκτρικά, έχει το χαμηλότερο κόστος από όλες τις ΑΠΕ. Είναι η μόνη που μπορεί να υποκαταστήσει λιγνιτικούς σταθμούς και άρα να οδηγήσει στην επίτευξη του στόχου 20/20/20. 17 Ιανουαρίου 2014 9
Προτάσεις (1) 1. Ελεύθερη και ανταγωνιστική αγορά ενέργειας (κριτήρια δημοσίου συμφέροντος αντί για πελατειακές σχέσεις) 2. Ριζική Αναμόρφωση Συστήματος ΑΠΕ Μοριοδότηση χωροθέτησης και αδειοδότησης Επιδοτήσεις και εγγυημένες τιμές για 8-10 έτη με στόχο τις πιο αποδοτικές για τη χώρα ΑΠΕ Τιμολόγηση χρήσης φυσικών πόρων/χρέωση περιβαλλοντικού κόστους Ένταξη της χρήσης οικιακής γεωθερμίας και φωτοβολταϊκών στον ΓΟΚ. 3. Κατοχύρωση των παραπάνω σε ένα 10ετές ενεργειακό σχέδιο 4. Αναμόρφωση της ΡΑΕ από εντελοδόχο σε πραγματικό ανεξάρτητο ρυθμιστή 17 Ιανουαρίου 2014 10
Προτάσεις (2) Όταν συμβούν αυτά τότε η γεωθερμία θα καταλάβει και στην Ελλάδα τη θέση που ορίζουν τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα Το μέρισμα τεράστιο. Η αντικατάσταση ηλεκτρισμού από γεωθερμία για κτιριακή θέρμανση/ψύξη μειώνει το κόστος στο μισό. Οικονομία 2 δις ευρώ χωρίς συν- υπολογισμό περιβαλλοντικού οφέλους Επί τέλους ας αποκτήσομε ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΤΙ ΙΑΠΛΟΚΗ 17 Ιανουαρίου 2014 11
Τι χάνουμε, Τι μπορούμε να κερδίσομε 17 Ιανουαρίου 2014 12 Eden Project Geothermal Power Plant Cornwall - UK