ΠΙΛΟΣΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Λία Γαλάνη Δασκάλα, Γεωγράφος ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΣΟΗΜΟ ΓΙΑ ΣΗΝ Ε.Ε. 50 ΥΡΟΝΙΑ Ε.Ε. «ΥΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!!» με σπήζη ηος λογιζμικού «Ταξιδεύονηαρ με ηοςρ σάπηερ ζηην Δλλάδα και ζηον κόζμο» Project πος ζσεδιάζηηκε ζηο πλαίζιο ηηρ δπάζηρ springday 2007 και ςλοποιήθηκε ζηο 1 ο Γ.Σ. Νέος Χςσικού ΠΕΡΙΕΥΟΜΕΝΑ Οδηγίες προς ηον εκπαιδεσηικό Φύλλα εργαζίας Μάιος, 2007 Σο project με λίγα λόγια 0
Σο project με λίγα λόγια. ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΣΟΗΜΟ ΓΙΑ ΣΗΝ Ε.Ε. 50 ΥΡΟΝΙΑ Ε.Ε. «ΥΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!!» Το project πραγματοποιικθκε ςε δφο επίπεδα/φάςεισ: Α φάςθ: Δθμιουργία κεματικοφ χάρτθ τθσ Ε.Ε. Ο χάρτθσ αυτόσ περιείχε πλθροφορίεσ για τθν θμερομθνία ζνταξθσ των κρατϊν που απαρτίηουν τθν Ε.Ε. (χρωματικι πλθροφορία) Β φάςθ: Δθμιουργία γραμματοςιμων που αναδεικνφουν το ρόλο τθσ Ε.Ε. και τα οφζλθ που προκφπτουν από αυτι τθ ςυνφπαρξθ. Ειςαγωγι των γραμματοςιμων ςτον χάρτθ (με μορφι παρουςίαςθσ power point) και δθμιουργία του διαδραςτικοφ χάρτθ με τίτλο: ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΣΟΗΜΟ ΓΙΑ ΣΗΝ Ε.Ε. «50 ΧΡΟΝΙΑ Ε.Ε. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!!» Σρόπος εργασίας: Στο πρόγραμμα ςυμμετείχαν τα δφο τμιματα τθσ Στϋ τάξθσ του ςχολείου. Οι μακθτζσ χωρίςτθκαν ςε ομάδεσ των δφο ατόμων. Κάκε ομάδα δοφλεψε αυτόνομα ςτα ακόλουκα επίπεδα: Ψθφιοποίθςθ κράτουσ μζλουσ τθσ Ε.Ε. Δθμιουργία γραμματοςιμου με ποικίλθ κεματολογία π.χ. «50 χρόνια Ε.Ε. περιβάλλον» ι «50 χρόνια Ε.Ε. εκπαίδευςθ» κ.ά. Δθμιουργία παρουςίαςθσ ςτον Η/Υ με ενςωμάτωςθ των γραμματοςιμων Σφνκεςθ του διαδραςτικοφ χάρτθ Λογιςμικό που χρθςιμοποιικθκε: Το λογιςμικό που χρθςιμοποιικθκε ςτθ δράςθ αυτι ζχει τίτλο: «Ταξιδεφοντασ με τουσ χάρτεσ ςτθν Ελλάδα και τον κόςμο» - Γεωγραφία Εϋ και Στϋ Δθμοτικοφ, Τalent Α.Ε. Ρλθροφορικι, 2006 1
ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΣΟΤ ΕΝΑΡΙΟΤ Σάξθ εφαρμογισ: Σχεδιάςτθκε για τθν ΣΤϋ Δθμοτικοφ (μπορεί, όμωσ, να εφαρμοςτεί και ςτθν Βϋ Γυμναςίου με χριςθ του λογιςμικοφ Γεω-γράφοντασ) Γνωςτικι περιοχι τθσ Γεωγραφίασ: Οικονομικι οργάνωςθ του χϊρου - Ρολιτιςμόσ > Ευρωπαϊκι Ζνωςθ Θζματα: Η ζννοια τθσ Ε.Ε. Η ανάδειξθ των οικονομικϊν, πολιτικϊν και πολιτιςτικϊν ςκοπϊν τθσ Ε.Ε. ΣΟΧΟΙ ΣΗ ΠΙΛΟΣΙΚΗ ΔΡΑΗ Οι μακθτζσ καλοφνται μζςα από ζνα ςχζδιο εργαςίασ, να αναδείξουν το χαρακτιρα τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ ο οποίοσ ςυνίςταται: α) ςτθν οικονομικι ανάπτυξθ των κρατϊν μελϊν, β) ςτθν κοινωνικι και πολιτιςτικι ανάπτυξθ των κρατϊν μελϊν, γ) ςτθ ςυνεργαςία και βοικεια των κρατϊν μελϊν ςε κζματα ανάπτυξθσ, δ) ςτθν προϊκθςθ τθσ ειρινθσ και ςτθν αναηιτθςθ ειρθνιςτικϊν λφςεων όχι μόνο για τα κράτθ μζλθ, αλλά και για ολόκλθρο τον κόςμο, ε) ςτθν ανάπτυξθ και ςυμμετοχι του διεκνοφσ εμπορίου, ςτ) ςτθν κακιζρωςθ ελευκεριϊν που ςχετίηονται με τθν ελεφκερθ διακίνθςθ προςϊπων, ιδεϊν, προϊόντων, υπθρεςιϊν, κεφαλαίων. Μζςα από το ςυγκεκριμζνο ςχζδιο εργαςίασ οι μακθτζσ: Αναγνωρίηουν τα κράτθ που ςυνκζτουν τθν Ε.Ε. και τθ ςχετικι κζςθ τουσ κζςθ ςτο χϊρο τθσ Ευρϊπθσ. Κατανοοφν και αποδίδουν εικαςτικά τουσ οικονομικοφσ αλλά και τουσ ευρφτερουσ πολιτικοφσ και πολιτιςτικοφσ ςκοποφσ τθσ Ε.Ε. Αποδίδουν εικαςτικά, τα παραπάνω ςτοιχεία με τρόπουσ τθσ επιλογισ τουσ. Αναπτφςςουν δεξιότθτεσ που ςχετίηονται με τθ δθμιουργία και 2
ανάγνωςθ κεματικϊν χαρτϊν. Συλλζγουν ςτοιχεία από πθγζσ για τθ δθμιουργία γραμματοςιμων. Μακαίνουν να ςυνεργάηονται, να αναλφουν ζνα κζμα ςε επιμζρουσ κζματα και ςτθ ςυνζχεια να το ςυνκζτουν. Ειδικότερα, ωσ προσ τισ νζεσ τεχνολογίεσ οι μακθτζσ: Αναγνωρίηουν το ρόλο του υπολογιςτι ςτθ ςφνκεςθ ενόσ χάρτθ και τον τρόπο που εργάηονται ςιμερα οι χαρτογράφοι προκειμζνου να ςυνκζςουν ζναν κεματικό χάρτθ. Κατανοοφν τι είναι ο διαδραςτικόσ χάρτθσ και δθμιουργοφν με κριτιρια που οι ίδιοι κζτουν ζναν διαδραςτικό χάρτθ. Χειρίηονται το ςαρωτι προκειμζνου να ειςάγουν μία δικι τουσ εικόνα ι κείμενο ςτον υπολογιςτι. Δθμιουργοφν παρουςίαςθ (power point) ςτον Η/Υ με ενςωμάτωςθ και ςφνκεςθ των γραμματοςιμων. ΠΛΑΙΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Σάξθ: Στο παρόν πρόγραμμα ςυμμετείχαν τα δφο τμιματα τθσ Στϋ τάξθσ (38 μακθτζσ). Το ίδιο ςχζδιο εργαςίασ μπορεί να εφαρμοςτεί και ςτθ Βϋ Γυμναςίου ςτθν αντίςτοιχθ ενότθτα που αφορά τθν Ε.Ε. του μακιματοσ Γεωλογία Γεωγραφία, με χριςθ του λογιςμικοφ Γεω-γράφοντασ. Χρόνοσ υλοποίθςθσ: Χώροσ υλοποίθςθσ: Το παρόν ςχζδιο υλοποιικθκε ςε 7 διδακτικζσ ϊρεσ (Γεωγραφία, Κοινωνικι και Ρολιτικι Αγωγι, Αιςκθτικι Αγωγι). Ο χρόνοσ, βζβαια, είναι ενδεικτικόσ. Μπορεί να αυξθκεί ι να μειωκεί ανάλογα με τισ ανάγκεσ τθσ τάξθσ αλλά και το ςυνολικό διακζςιμο χρόνο για ςχζδια εργαςίασ. Το εργαςτιριο των Η/Υ. 3
Προαπαιτοφμενεσ γνώςεισ των μακθτών: Απαιτοφμενα βοθκθτικά υλικά και εργαλεία: Οργάνωςθ τθσ τάξθσ: Οι μακθτζσ ςε τεχνολογικό επίπεδο κα πρζπει να είναι απλά εξοικειωμζνοι με τον υπολογιςτι και το ποντίκι κακϊσ και με τθν ειςαγωγι ςτοιχείων και τθν αποκικευςθ αρχείου. Σε επίπεδο γνωςτικό, θ δραςτθριότθτα ζπεται τθσ γνωριμίασ με τα κράτθ τθσ Ε.Ε., τθν ίδρυςι τθσ και τθν εξζλιξι τθσ μζςα ςτο χρόνο. Φφλλα εργαςίασ και οδθγίεσ, λευκά φφλλα, μαρκαδόροι, κόλλεσ, γραμματόςθμα, υπολογιςτισ με εγκατεςτθμζνθ τθν εφαρμογι «Ταξιδεφοντασ με τουσ χάρτεσ ςτθν Ελλάδα και ςτον κόςμο», προβολζασ, ςαρωτισ. Οι μακθτζσ χωρίηονται ςε τόςεσ ομάδεσ ϊςτε να καλφπτονται όλα τα κράτθ τθσ Ε.Ε. Στθν παροφςα εφαρμογι οι ομάδεσ αποτελοφνταν από 2 άτομα αφοφ ςυμμετείχαν και τα δφο τμιματα του ςχολείου. Οι ρόλοι των ομάδων είναι διακριτοί και περιγράφονται ςτθν ενότθτα «Ρορεία Εργαςίασ». Ο ρόλοσ του εκπαιδευτικοφ είναι κακαρά επικουρικόσ. Το πιο ςθμαντικό ίςωσ τμιμα τθσ εργαςίασ που κα πρζπει να ςτθρίξει, είναι θ ςυνεργαςία των δφο διαφορετικϊν τμθμάτων και θ διεξαγωγι τθσ ςυηιτθςθσ ωσ προσ τον οριςμό των κριτθρίων που απαιτεί ο ςυγκεκριμζνοσ κεματικόσ χάρτθσ. Κατά τθ διάρκεια του ςχεδίου εργαςίασ, ενθμερϊνει τισ ομάδεσ για τισ ςχετικζσ δραςτθριότθτεσ τθσ κάκε φάςθσ δίνοντασ κάκε φορά τα κατάλλθλα φφλλα εργαςίασ ςτουσ μακθτζσ, ενιςχφει τουσ μακθτζσ ςτθ χριςθ και αξιοποίθςθ των νζων τεχνολογιϊν, ςυηθτά με τισ ομάδεσ ϊςτε να δοκοφν λφςεισ ςτα προβλιματα που τυχόν προκφπτουν. Προβλιματα που αντιμετωπίςτθκαν: Τα προβλιματα που κλθκικαμε να αντιμετωπίςουμε ιταν κυρίωσ τεχνικισ φφςθσ. Το ότι υπάρχει ςτα ςχολεία αίκουςα υπολογιςτϊν, δεν ςθμαίνει κατϋ ανάγκθ ότι όλοι οι Η/Υ λειτουργοφν ιδανικά και είναι ζτοιμοι να τρζξουν κάποιεσ εφαρμογζσ. Στθ δικιά μασ περίπτωςθ, κάποιοι από τουσ υπολογιςτζσ ιταν ςυνδεδεμζνοι με τθν κεντρικι μονάδα, κάποιοι όχι. Κάποιοι υπολογιςτζσ ιταν παλαιότερθσ τεχνολογίασ ςε ςχζςθ με άλλουσ, οπότε ζτρεχαν πιο αργά τθν εφαρμογι, ενϊ δφο από τουσ υπολογιςτζσ δεν τθν ζτρεχαν κακόλου. Πλθ θ παραπάνω κατάςταςθ πρακτικά απεικονίηει διαφορετικοφσ ρυκμοφσ ςτθν εκπόνθςθ του προγράμματοσ, κακϊσ και τθν ανάγκθ εγκατάςταςθσ τθσ εφαρμογισ ςε κακζναν υπολογιςτι ξεχωριςτά. 4
Επιπλζον, μθ εκμετάλλευςθ των δυνατοτιτων που προςφζρει το δίκτυο και θ εφαρμογι, τόςο ςτθ μεταφορά δεδομζνων όςο και ςτθν τελικι ςφνκεςι τουσ. Η διαδικαςία τθσ ςφνκεςθσ ζγινε ςτον κεντρικό υπολογιςτι με μεταφορά (με flash) των επιμζρουσ φακζλων που δθμιοφργθςαν οι μακθτζσ. Ο εκπαιδευτικόσ πριν τθν είςοδο των μακθτϊν ςτο εργαςτιριο κα πρζπει να ελζγχει τθν «κατάςταςθ» των υπολογιςτϊν και πριν οι μακθτζσ κλείςουν τουσ υπολογιςτζσ να ελζγχει εάν και ποφ ζχουν αποκθκεφςει τισ πλθροφορίεσ τουσ. ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΓΑΙΑ ΔΙΔΑΚΣΙΚΟ ΧΕΙΡΙΜΟ Βιμα 1: Οριςμόσ κζματοσ- Χωριςμόσ ςε ομάδεσ 1 θ ώρα Οι μακθτζσ ενθμερϊνονται ςχετικά με το πρόγραμμα Springday 2007. Τουσ παρουςιάηονται οι αντίςτοιχεσ ςελίδεσ του διαδικτφου και ςυηθτείται αν κζλουν να ςυμμετάςχουν και τι μπορεί να γίνει από τθ μεριά του ςχολείου για τθ ςυμμετοχι ςτο ςυγκεκριμζνο πρόγραμμα για τον εορταςμό των 50 χρόνων τθσ Ε.Ε. Συηθτείται το δϊρο που κα μποροφςαν να ετοιμάςουν οι μακθτζσ για τθν Ε.Ε. και καταλιγουν ότι ίςωσ το πιο χαρακτθριςτικό δϊρο κα ιταν μια ςειρά γραμματοςιμων που κα αναδείκνυε το χαρακτιρα τθσ. Επιχειρθματολογοφν ςχετικά με το ρόλο του γραμματοςιμου και το περιεχόμενό του, δανειηόμενοι ςτοιχεία και περιεχόμενο από τισ ςυλλογζσ τουσ. Συηθτείται το πϊσ και αν μπορεί θ ιδζα του γραμματοςιμου να παρουςιαςτεί κάπωσ διαφορετικά. Στον καταιγιςμό ιδεϊν (brain storming) που ακολουκεί κάποιοι προτείνουν θ παρουςίαςθ να γίνει με εικόνεσ ςτον Η/Υ, κάποιοι προτείνουν πάνω ςτο χάρτθ του τοίχου. Η ιδζα να παρουςιαςτεί ςε χάρτθ που κα δθμιουργιςουν οι ίδιοι οι μακθτζσ ςτον Η/Υ γίνεται δεκτι με ενκουςιαςμό, αν και εκφράηονται οι επιφυλάξεισ για το πϊσ μπορεί να γίνει αυτό. Οι μακθτζσ χωρίηονται ςε ομάδεσ με κριτιριο το ζνα από τα δφο μζλθ τθσ ομάδασ να είναι μερικϊσ εξοικειωμζνο με τουσ Η/Υ. Στα πλαίςια τθσ 5
ανάπτυξθσ των μεταξφ τουσ ςχζςεων -δεδομζνου ότι προζρχονται από διαφορετικά τμιματα- ονομάηουν τθν ομάδα τουσ και ηωγραφίηουν τισ κονκάρδεσ τουσ που τισ φοροφν κακϋ όλθ τθ διάρκεια του project. (φφλλο εργαςίασ 1) 2 θ 3 θ ώρα Δίνεται ςτουσ μακθτζσ το φφλλο εργαςίασ 2, το οποίο καλοφνται να ςυμπλθρϊςουν. Μζςα από αυτό φαίνεται αν γνωρίηουν τα κράτθ που αποτελοφν τθν Ε.Ε., όπωσ και το ρόλο και το ςκοπό τθσ ίδρυςισ τθσ. Στθ ςυηιτθςθ που ακολουκεί, οι μακθτζσ διαβάηουν τισ προτάςεισ που ζγραψαν και τισ ςυηθτοφν. Σε λευκό χαρτί του μζτρου που είναι τοποκετθμζνο ςτον τοίχο τθσ τάξθσ, γράφονται οι προτάςεισ που αναδεικνφουν το ρόλο και τισ δράςεισ τθσ Ε.Ε. κακϊσ και τα οφζλθ που προκφπτουν για τα κράτθ που ςυμμετζχουν ςε αυτι. Στθ ςυνζχεια ςυηθτείται με τουσ μακθτζσ θ δθμιουργία κεματικοφ χάρτθ τθσ Ε.Ε. και γίνεται θ εξοικείωςθ των μακθτϊν με το λογιςμικό ςτο οποίο κα δθμιουργιςουν το χάρτθ. Οι μακθτζσ εντοπίηουν: ποφ βρίςκεται το εικονίδιο του προγράμματοσ, πϊσ εμφανίηουν το χάρτθ τθσ Ευρϊπθσ και τθν επιλογι των κρατϊν από το ενεργό υπόμνθμα. Ραίηουν με το εργαλείο ςχεδίαςθσ δθμιουργϊντασ πολφγωνα και χρωματίηοντάσ τα με διάφορα χρϊματα, δοκιμάηουν να αποκθκεφςουν τθν εργαςία τουσ. Ρροσ το τζλοσ τθσ ϊρασ επιλζγεται από τθν κάκε ομάδα, το κράτοσ που κα ικελε να ψθφιοποιιςει. 4 θ διδακτικι ώρα Βιμα 2: υλλογι πλθροφοριών Δθμιουργία του κεματικοφ χάρτθ τθσ Ε.Ε. - Δθμιουργία των γραμματοςιμων Οι ομάδεσ ςυνεδριάηουν για το πϊσ κα πρζπει να οργανϊςουν τθ δουλειά τουσ ϊςτε να δθμιουργιςουν το κεματικό χάρτθ. Εφαρμόηοντασ τθ μεκοδολογία που τουσ προτείνεται ςτο Φφλλο Εργαςίασ 3, αναηθτοφν ςτθ βιβλιογραφία τθν θμερομθνία ζνταξθσ του κάκε κράτουσ και τθ ςθμειϊνουν δίπλα ςτο όνομά του. Συμφωνοφν ωσ προσ τα χρϊματα που κα χρθςιμοποιιςουν για κάκε χρονολογία. Με βάςθ αυτά ξεκινοφν τθν ψθφιοποίθςθ, μεταφζρουν αντίγραφο των αρχείων τουσ (με flash) ςτον κεντρικό υπολογιςτι και το αποκθκεφουν ςε ζναν κοινό φάκελο. Διαπιςτϊνουν ότι ανοίγοντασ τα αρχεία μζςα από το λογιςμικό «Ταξιδεφοντασ με τουσ χάρτεσ ςτθν Ελλάδα και ςτον κόςμο», ζχουν μπροςτά τουσ ζναν κεματικό χάρτθ τθσ Ε.Ε. Κακϋ όλθ τθ διάρκεια τθσ ϊρασ ο εκπαιδευτικόσ βοθκάει όπου χρειάηεται διακριτικά, 6
ϊςτε να μθν περιορίηεται θ πρωτοβουλία των μακθτϊν. Στο τζλοσ τθσ ϊρασ προτείνουν ςτθν επόμενθ ςυνάντθςι τουσ κάκε ομάδα κα ηωγραφίςει το γραμματόςθμό τθσ και ςυμφωνοφν να φζρουν εικόνεσ γραμματοςιμων από το ςπίτι τουσ ι υλικό που κα τουσ βοθκιςει να ολοκλθρϊςουν τθν εργαςία τουσ. 5 θ διδακτικι ώρα Η κάκε ομάδα ςυηθτά ςχετικά με το κζμα που κα απεικονίςει ςτο γραμματόςθμο (Φφλλο Εργαςίασ 4). Δίνεται ςτουσ μακθτζσ θ ευκαιρία να ηωγραφίςουν το γραμματόςθμο ςτο πρόγραμμα ηωγραφικισ του υπολογιςτι ι χρθςιμοποιϊντασ μαρκαδόρουσ, τεχνικζσ κολλάη κτλ. Κάκε ομάδα που ολοκλθρϊνει το γραμματόςθμό τθσ ςαρϊνει τθν εικόνα τθσ και τθν ειςάγει ςτο αρχείο power point που ζχει καταςκευάςει ο εκπαιδευτικόσ. (Να ςθμειϊςουμε εδϊ ότι προτιμιςαμε τθν απλι ειςαγωγι εικόνων ςε ζτοιμο αρχείο παρουςίαςθσ και όχι τθ δθμιουργία τθσ παρουςίαςθσ από τουσ μακθτζσ γιατί θ εκμάκθςθ του προγράμματοσ απαιτοφςε χρόνο που δεν ιταν διακζςιμοσ.) Βιμα 3: φνκεςθ των εργαςιών, δθμιουργία του διαδραςτικοφ χάρτθ 6θ διδακτικι ώρα Εξθγοφμε ςτουσ μακθτζσ ότι για να ειςάγουν τθν πλθροφορία γραμματόςθμα πάνω ςτο χάρτθ κα πρζπει να ορίςουν το ςθμείο ςτο οποίο κα γίνει θ ειςαγωγι με ζνα ςφμβολο (Φφλλο Εργαςίασ 5). Οι μακθτζσ αναηθτοφν ςτθ βιβλιοκικθ των ςυμβόλων του λογιςμικοφ το κατάλλθλο εικονίδιο. Κανζνα από τα διακζςιμα εικονίδια δεν τουσ αρζςει και αποφαςίηουν να αναηθτιςουν ςτο διαδίκτυο εικονίδια με τοφρτεσ που να δείχνουν τα χρόνια τθσ κάκε ομάδασ κρατϊν ςτθν Ε.Ε. Ειςάγουν τα εικονίδια αυτά ςτο χάρτθ και επιςυνάπτουν πάνω ςτα εικονίδια τισ ανάλογεσ παρουςιάςεισ των γραμματοςιμων. Ο διαδραςτικόσ χάρτθσ είναι ζτοιμοσ. Ρριν κλείςουν το πρόγραμμα, αποκθκεφουν τθν εργαςία τουσ. Βιμα 4: Παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ 7 θ διδακτικι ώρα Συνικωσ ςε κάκε πρόγραμμα θ τελευταία διδακτικι ϊρα αφιερϊνεται ςτθ διάχυςθ των αποτελεςμάτων. Οι μακθτζσ ακολουκοφν τισ οδθγίεσ που τουσ δίνονται ςτο Φφλλο Εργαςίασ 6, και παρουςιάηουν τθν 7
εργαςία τουσ ςτθν τάξθ. Συηθτοφν για το ρόλο τθσ Ε.Ε. και πϊσ αυτόσ αναδεικνφεται μζςα από τα γραμματόςθμα. Στο τζλοσ αξιολογοφν τθν εργαςία τουσ και τθν εμπειρία τουσ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Anderson, J. Carriere, J. Sann, J. 2000: An Atlas designed for children The electronic approach and reality. Conference on Teaching Maps for Children: theories, experiences and perspectives beginning the 3rd Millenium, Budapest Hutchings, G.A., Hall, W., Briggs, J., Hammond, N.V., Kibby, M.R., McKnight, C. & Riley, D. 1992: Authoring and Evaluation of Hypermedia for Education, Computers Educ. Vol 18 No 1-3, 171-177. Pergamon Press, UK. Kraak, M-J. and Brown, A. 2001: Web Cartography, London: Taylor and Francis. West, B. 2003: Student attitudes and the impact of GIS on thinking skills and motivation. Journal of Geography102: 267-274. Wiegand, P. 2002: School students mental representations of thematic point symbol maps. Cartographic Journal. Διακεματικό Ενιαίο Ρλαίςιο Ρρογραμμάτων Σπουδϊν, ΦΕΚ. 304/13-3- 2003 Κουτλισ, Μ. 2001: Υπολογιςτικά Ρεριβάλλοντα για τθ Διδαςκαλία και τθ Μάκθςθ ςτο Σχολείο: Εφαρμογι ςτθ Γεωγραφία. Διδακτορικι διατριβι, Τμ. Η/Υ και Ρλθροφορικισ, Ραν/μιο Ρατρϊν. Ραυλόπουλοσ, Κ. Γαλάνθ, Λ.: Γεωλογία Γεωγραφία Αϋ Γυμναςίου, ΟΕΔΒ (υπό ςυγγραφι) 8
ΦΤΛΛΑ ΕΡΓΑΙΑ 9
Φφλλο Εργαςίασ 1 Ασ φτιάξουμε τθν ομάδα μασ.. Διάλεξε το ςυμμακθτι / ςυμμακιτρια με τον οποίο/α κα δουλζψεισ Βεβαιϊςου ότι μπορείσ να ςυνεργαςτείσ μαηί του /τθσ και εκτόσ ςχολείου. Φροντίςτε ο ζνασ από τουσ δφο ςασ να γνωρίηει / ζχει υπολογιςτι. Δϊςε όνομα ςτθν ομάδα ςου και κάνε μια κάρτα και κονκάρδεσ με τα ονόματά ςασ. Τισ κονκάρδεσ αυτζσ κα τισ φοράτε κατά τθ διάρκεια του προγράμματοσ. 10
11
Φφλλο Εργαςίασ 2 Ασ δοφμε τι γνωρίηουμε για τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ Σάξθ:. Όνομα Ομάδασ: Αν ςου ηθτοφςαν να εξθγιςεισ ςε κάποιον τι είναι θ Ευρωπαϊκι Ζνωςθ τι κα του ζλεγεσ;. Μπορείσ να αναφζρεισ πζντε λόγουσ για τουσ οποίουσ κάποιο ευρωπαϊκό κράτοσ κεωρεί ςθμαντικό να ανικει ςτθν Ε.Ε.;... Αναγνϊριςε ςτο λευκό χάρτθ τθσ επόμενθσ ςελίδασ όςα περιςςότερα κράτθ τθσ Ε.Ε. μπορείσ 12
13
Φφλλο Εργαςίασ 3 «υνταγι» για νεαροφσ/ζσ χαρτογράφουσ. 1 (Πϊσ να καταςκευάςουμε ζνα κεματικό χάρτθ τθσ Ε.Ε. με απλά βιματα) ενάριο: Είμαςτε χαρτογράφοι. Η Ε.Ε. ςτο πλαίςιο του εορταςμοφ των 50 χρόνων από τθν ίδρυςι τθσ, μασ ζχει ανακζςει να καταςκευάςουμε ζναν διαδραςτικό χάρτθ. Ασ ςυνεδριάςουμε, λοιπόν, προκειμζνου να ςχεδιάςουμε και να οργανϊςουμε τον τρόπο που κα δουλζψουμε. Βιμα 1: Επιλογι κζματοσ του χάρτθ που κζλουμε να δθμιουργιςουμε Ο χάρτθσ που κα δθμιουργιςουμε ζχει κζμα: ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑΣΟΗΜΟ ΓΙΑ ΣΗΝ Ε.Ε. 50 ΧΡΟΝΙΑ Ε.Ε. «ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!!» Αρχικά κα πρζπει να απαντιςουμε ςτα ακόλουκα ερωτιματα: Τι χάρτθ κα καταςκευάςουμε; Για ποιο ςκοπό κα καταςκευάςουμε το χάρτθ αυτό; Ροιεσ ανάγκεσ κα εξυπθρετεί; Ροιεσ πλθροφορίεσ- δεδομζνα κα πρζπει να περιζχει ο χάρτθσ; 1 Η «ςυνταγή» βαςίζεται ςε αντίςτοιχο κείμενο του Ν. Σουλακέλλη που υπάρχει ωσ παράθεμα ςτο βιβλίο «Γεωλογία - Γεωγραφία Α Γυμναςίου» των Κ. Παυλόπουλου, Λ. Γαλάνη, ΟΕΔΒ 14
Βιμα 2: υλλογι αξιόπιςτων δεδομζνων πλθροφοριών Στο ςτάδιο αυτό ςυγκεντρϊνονται όλεσ οι αξιόπιςτεσ πλθροφορίεσ και ςτοιχεία που κα μπουν ςτο χάρτθ. Αξιόπιςτα κεωροφνται τα ςτοιχεία εκείνα που παρζχονται από τισ αρμόδιεσ κάκε φορά υπθρεςίεσ ι φορείσ, ςτθ ςυγκεκριμζνθ περίπτωςθ από τθν Ε.Ε.. Βιμα 3: Επιλογι δεδομζνων που κα απεικονιςτοφν ςτο χάρτθ Είναι δφςκολθ δουλειά. Από όλεσ τισ πλθροφορίεσ, κα πρζπει να επιλεγοφν μόνο εκείνεσ που παρουςιάηουν πραγματικό ενδιαφζρον για να μπουν ςτο χάρτθ. Για το διαδραςτικό χάρτθ που κα καταςκευάςουμε οι πλθροφορίεσ που μασ αφοροφν είναι τα ονόματα των Ευρωπαϊκϊν κρατϊν τθσ Ε.Ε. και το ζτοσ ζνταξισ τουσ ςε αυτι. Ο πίνακασ τθσ επόμενθσ ςελίδασ, κα μασ βοθκιςει να οργανϊςουμε τθν εργαςία μασ. 15
ΚΡΑΣΗ ΣΗ ΕΤΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΗ Α/Α ΟΝΟΜΑ ΚΡΑΤΟΥΣ ΔΤΟΣ ΔΝΤΑΞΗΣ ΦΡΨΜΑ ΣΥΜΒΟΛΟ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 16
Βιμα 4: Επιλογι του κενοφ χάρτθ πάνω ςτον οποίο κα τοποκετιςουμε τισ πλθροφορίεσ Αυτό είναι πολφ ςθμαντικό, αφοφ ζτςι προςδιορίηονται τα όρια τθσ περιοχισ που κα εμφανίηεται ςτο χάρτθ και θ κλίμακα που κα ζχει ο χάρτθσ. Από το λογιςμικό κα πρζπει να ανοίξουμε τον παγκόςμιο χάρτθ. Στθ ςυνζχεια κα πρζπει να κάνουμε zoom in ϊςτε να εμφανιςτεί μπροςτά μασ θ Ευρϊπθ. 17
Βιμα 5: Επιλογι κατάλλθλων χαρτογραφικών ςυμβόλων για κάκε τφπο δεδομζνων Ασ ςυγκεντρωκοφμε και πάλι όλοι οι χαρτογράφοι ςτο τραπζηι των ςυςκζψεων προκειμζνου να ςυηθτιςουμε. Θζματα που κα μασ απαςχολιςουν: Ρϊσ κα παρουςιάςουμε ςτο χάρτθ τα κράτθ που εντάχκθκαν ςτθν Ε.Ε. το ίδιο ζτοσ; Τι χρϊμα κα βάλουμε ςε κάκε ομάδα κρατϊν; Ασ οργανϊςουμε τθν εργαςία ςτον πίνακα 1. Ροια χαρτογραφικά ςφμβολα κεωροφνται καταλλθλότερα για να παρουςιαςτεί το ζτοσ που εντάχκθκε το κάκε κράτοσ ςτθν Ε.Ε.; Ρϊσ κα απεικονίςουμε τα χρόνια που είναι θ κάκε ομάδα κρατϊν ςτθν Ε.Ε; Υπάρχουν ζτοιμα τα ςφμβολα αυτά ι πρζπει να τα ςχεδιάςουμε από τθν αρχι; Κάποιοι χάρτεσ χρηςιμοποιοφν κφκλουσ. Άλλοι ράβδουσ.. Άλλοι άλλα ςφμβολα. Δζντρα για να δείξουν τα δάςη, ςταγόνεσ για να δείξουν την επάρκεια ςε νερό.. Εμείσ ποιο ςφμβολο θα μποροφςαμε να χρηςιμοποιήςουμε για τα γενζθλια; 18
Βιμα 6: χεδιαςμόσ και οργάνωςθ του χάρτθ Α) Ψθφιοποίθςθ του χάρτθ. Ασ δθμιουργιςουμε ομάδεσ κρατϊν: Για να γίνει αυτό πρζπει από το υπόμνθμα να εμφανίςουμε τα ςφνορα των κρατϊν. Για να ςχεδιάςουμε τα κράτθ κα πρζπει να δθμιουργιςουμε πολφγωνα: 3 4 2 1 19
Επιλζγουμε το εργαλείο ςχεδίαςθσ (εικονίδιο 1). Στθ ςυνζχεια το εργαλείο ςχεδίαςθσ πολυγϊνων (εικονίδιο 2) και το χρϊμα που κα ζχει το πολφγωνο (εικονίδιο 3). Επιλζγουμε ΟΚ. Τϊρα μποροφμε να ςχεδιάςουμε πολφγωνα. Δουλεφουμε ακριβϊσ όπωσ με το μολφβι, ακολουκϊντασ το περίγραμμα του κάκε κράτουσ. Αν κζλουμε να μετακινιςουμε το χάρτθ, μποροφμε να επιλζξουμε το χεράκι. Επιλζγοντασ και πάλι το ςθμαιάκι γυρνάμε ςτο εργαλείο ςχεδίαςθσ. Αποκθκεφουμε το πολφγωνο που δθμιουργιςατε και το μεταφζρουμε (με flash) ςτον κεντρικό υπολογιςτι. 20
Φφλλο Εργαςίασ 4 50 χρόνια Ε.Ε.: Σο γραμματόςθμο των γενεκλίων.. Ζτοιμοι να καταςκευάςουμε ζνα γραμματόςθμο γενεκλίων για τθν Ε.Ε.!!! Το γραμματόςθμο αυτό κα πρζπει να αντλεί το κζμα του μζςα από τισ δράςεισ και τουσ ςτόχουσ τθσ Ε.Ε. ςτα 50 χρόνια τθσ πορείασ τθσ. Το μινυμα που κα μεταφζρει κα πρζπει να είναι πρωτότυπο και ςαφζσ.. Ασ μθ χάνουμε καιρό. Μποροφμε να διαλζξουμε ζνα από τα ακόλουκα κζματα ι όποιο άλλο κζμα κζλουμε και να γεμίςουμε με χρϊμα, ιδζεσ και μθνφματα το γραμματόςθμό μασ. Ρικανι κεματολογία: Ζνα νόμιςμα για όλη την Ευρώπη Κοινή πολιτική για το περιβάλλον Κοινή πολιτική για την αγορά και το εμπόριο Οικονομική ανάπτυξη των ευρωπαϊκών χωρών Φροντίδα και ευκαιρίεσ για μόρφωςη Ειρήνη ςτο χώρο τησ Ευρώπησ Αλληλοβοήθεια και ςυνεργαςία μεταξφ των λαών Σεβαςμόσ των πολιτιςμικών διαφορών 21
Εδώ μποροφμε να ςχεδιάςουμε το γραμματόςθμο!!! Πταν τελειϊςουμε τθν εργαςία μασ, ςαρώνουμε (ςτο scanner) το γραμματόςθμό μασ και ειςάγουμε τθν εικόνα ςτο αρχείο παρουςίαςθσ που υπάρχει ςτον κεντρικό υπολογιςτι, ςτο φάκελο Ε.Ε. 22
Φφλλο Εργαςίασ 5 Α) Ειςαγωγι ςθμείων (τοφρτεσ) ςτο χάρτθ: 3 2 4 1 Επιλζγουμε το εργαλείο ςχεδίαςθσ (εικονίδιο 1). Στθ ςυνζχεια επιλζγουμε το ςθμαιάκι (εικονίδιο 2) και το ςφμβολο που κα ειςάγουμε (εικονίδιο 3). Αφοφ προςδιορίςουμε το εικονίδιο από τθν παλζτα ι από το αρχείο, επιλζγουμε «Εντάξει». Τϊρα παρουςιάηονται οι τοφρτεσ που ιδθ ζχουμε ςχεδιάςει, πάνω ςτο χάρτθ. 23
Β) Ειςαγωγι τθσ ςυλλογισ γραμματοςιμων ςτο χάρτθ: Ρρόκειται για τα γραμματόςθμα των γενεκλίων που ζχετε ηωγραφίςει. Τα γραμματόςθμα τα ζχετε ςκανάρει και ζχετε ετοιμάςει για κάκε ομάδα κρατϊν τθν αντίςτοιχθ παρουςίαςθ (power point). 3 2 4 5 1 Επιλζγoυμε το εργαλείο ςχεδίαςθσ (εικονίδιο 1). Ακουμπϊντασ πάνω ςτο ςθμαιάκι (εικονίδιο 2) ανοίγει ζνα πλαίςιο (εικονίδιο 3). Στο πρϊτο πεδίο γράφουμε τθν θμερομθνία ζνταξθσ των κρατϊν ςτθν Ε.Ε. Ριζηοντασ το ςυνδετιρα (εικονίδιο 4) οδθγοφμαςτε ςτο αρχείο (εικονίδιο 5) από το οποίο επιλζγουμε τθν ανάλογθ ςυλλογι γραμματοςιμων. Για να τθν ειςάγουμε, πατάμε open. 24
Προςοχι!!!! Αποκθκεφουμε τθν εργαςία μασ. Επιλζγουμε υπόμνθμα (εικονίδιο 1) Κάνουμε δεξί κλικ ςτο αρχείο που κζλουμε να αποκθκεφςουμε (εικονίδιο 2) Επιλζγουμε «ΕΞΑΓΩΓΗ ΣΕ ΑΧΕΙΟ» (εικονίδιο 3) Στο πλαίςιο που εμφανίηεται (save) επιλζγουμε το φάκελο ςτον οποίο κα αποκθκεφςουμε το αρχείο (save in - εικονίδιο 4), το όνομα με το οποίο κζλουμε να αποκθκευτεί το αρχείο (εικονίδιο 5) και πατάμε save. 25
Φφλλο Εργαςίασ 6 Παρουςίαςθ τθσ εργαςίασ Ασ παρουςιάςουμε τθν εργαςία μασ!!!!! 2 3 1 Επιλζγουμε το βζλοσ και το i (εικονίδιο 1) Ρατάμε πάνω ςτο ςφμβολο για το οποίο κζλουμε να εμφανίςουμε πλθροφορίεσ (εικονίδιο 2) οι οποίεσ και εμφανίηονται ςε πλαίςιο αριςτερά (εικονίδιο 3) Με διπλό κλικ ςτο ςυνθμμζνο (εικονίδιο 3) εμφανίηεται το αρχείο που ζχουμε αποκθκεφςει Αξιολόγθςθ Εδϊ υπάρχουν πολλά ερωτιματα που κα μασ βοθκιςουν να αξιολογιςουμε το χάρτθ που δθμιουργιςαμε: Είναι ο χάρτθσ ευανάγνωςτοσ; Είναι τα χρϊματά του ηωθρά; Αν το ζβλεπε κάποιοσ ςυμμακθτισ μασ, ι κάποιοσ άλλοσ ευρωπαίοσ, κα μποροφςε να χρθςιμοποιιςει τισ πλθροφορίεσ που βάλαμε πάνω ςτο χάρτθ; 26
ΦΩΣΟΓΡΑΦΙΕ ΑΠΟ ΣΗΝ ΠΙΛΟΣΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Η εργασία στο εργαστήρι υπολογιστών 27
Η παρουσίαση Δείγματα από τα γραμματόσημα των μαθητών. 28
Ευχαριςτοφμε τουσ δαςκάλουσ τησ Στ τάξησ και τη διευθφντρια του 1 ου Δ.Σ. Ν. Ψυχικοφ κ.φλώρου, για τη φιλοξενία τησ πιλοτικήσ εφαρμογήσ. 29