ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 29.3.2011 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέµα: Αναφορά 0284/2004 του Charles Winfield, βρετανικής ιθαγένειας, σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού στο Αλικάντε της Ισπανίας 1. Περίληψη της αναφοράς Ο αναφέρων ισχυρίζεται ότι το νερό του δηµόσιου δικτύου υδροδότησης του Αλικάντε στην Ισπανία είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση και ότι οι τοπικές αρχές δεν καταφέρνουν να αποκαταστήσουν το πρόβληµα. 2. Παραδεκτό Χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 29 Σεπτεµβρίου 2004. Η Επιτροπή κλήθηκε βάσει του άρθρου 192, παράγραφος 4, του Κανονισµού να παράσχει πληροφορίες. 3. Απάντηση της Επιτροπής, όπως ελήφθη στις 12 Ιουλίου 2005. Ο αναφέρων εκφράζει την ανησυχία του για την ποιότητα του πόσιµου νερού στο Busot, το οποίο, κατά την άποψή του, είναι ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση. ιαµαρτύρεται επίσης για την αδράνεια των τοπικών αρχών να εξεύρουν λύση στο πρόβληµα. Η Επιτροπή κίνησε το 1999 διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ισπανίας λόγω της κακής ποιότητας του πόσιµου νερού στις περιοχές Busot, Aigues και Campello. Στο πλαίσιο των σχετικών ερευνών, η Επιτροπή κοινοποίησε αιτιολογηµένη γνώµη στην Ισπανία. Από την έναρξη της διαδικασίας, οι ισπανικές περιφερειακές αρχές έχουν εφαρµόσει διάφορα µέτρα για την επίλυση του προβλήµατος και έχουν διαβιβάσει πληροφορίες σχετικά µε τη σηµαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες που έχουν αποστείλει οι CM\862666.doc PE362.432v06-00 Eνωµένη στην πολυµορφία
αρχές, η παρούσα κατάσταση είναι συµβατή µε τις οδηγίες 80/778/EΟΚ 1 και 98/83/EΚ 2 για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης. Θεωρώντας ότι τα µέτρα που έλαβαν οι ισπανικές αρχές µπορούν να κριθούν ικανοποιητικά, η Επιτροπή ενηµέρωσε τον καταγγέλλοντα ότι προτίθεται να περατώσει την εξέταση της υπόθεσης. Οι πληροφορίες που απέστειλε ο αναφέρων για την ποιότητα του νερού χρονολογούνται από τον Ιούνιο του 1988 και δεν επιβεβαιώνονται από πιο πρόσφατα στοιχεία. 4. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, όπως ελήφθη στις 12 εκεµβρίου 2006 Η αναφορά 284/2004 σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού στην περιοχή Burgo του Αλικάντε τέθηκε στο αρχείο στις 12 Σεπτεµβρίου 2005, αλλά άρχισε να επανεξετάζεται στις 21 Μαρτίου 2006 κατόπιν λήψης δύο νέων επιστολών από την κ. Winfield. Στην πρώτη της επιστολή, µε ηµεροµηνία 10 Ιανουαρίου 2006, η κ. Winfield παραπέµπει στην καταγγελία στην οποία προέβη ο σύζυγός της το 2004 σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού στην περιοχή του Αλικάντε. Προκειµένου να επιβεβαιώσει την κακή ποιότητα του πόσιµου νερού, η κ. Winfield µνηµονεύει έναν γιατρό του συστήµατος κοινωνικών ασφαλίσεων του Busot. Εκφράζει επίσης τη λύπη της για το γεγονός ότι δεν ακολούθησε επιτόπια έρευνα από την Επιτροπή κατόπιν αυτής της καταγγελίας. Όπως έχει ήδη δηλώσει η Επιτροπή στην απάντηση της 12ης Ιουλίου 2005 σχετικά µε την αναφορά 284/2004, η αναφέρουσα δεν κατέθεσε πρόσφατα και συγκεκριµένα στοιχεία για να στηρίξει την καταγγελία. Η Επιτροπή δεν µπορεί να πραγµατοποιεί επιτόπιες έρευνες στα κράτη µέλη. Ωστόσο, σύµφωνα µε το άρθρο 13, παράγραφος 1, της οδηγίας της ποιότητας του πόσιµου νερού 3, τα κράτη µέλη πρέπει να λαµβάνουν τα αναγκαία µέτρα ώστε να εξασφαλίζεται η παροχή κατάλληλων και ενηµερωµένων πληροφοριών σχετικά µε την ποιότητα του νερού [...] στους καταναλωτές. Η Επιτροπή συνιστά στην αναφέρουσα να ζητήσει τις εν λόγω πληροφορίες από την τοπική εταιρεία ύδρευσης ή από τις αρµόδιες αρχές, και να απευθυνθεί εκ νέου στην Επιτροπή σε περίπτωση απόρριψης του αιτήµατός της για παροχή πληροφοριών. Η Επιτροπή θα χαιρέτιζε επίσης την γνωστοποίηση οποιωνδήποτε αποτελεσµάτων αναλύσεων που έχουν διενεργηθεί από διαπιστευµένο εργαστήριο. Στη δεύτερη επιστολή της, µε ηµεροµηνία 7 Μαρτίου 2006, η κ. Winfield εφιστά την προσοχή σε µελέτη που πραγµατοποιήθηκε από την ισπανική ένωση καταναλωτών OCU, η οποία κατέδειξε ότι πολλές ισπανικές πηγές πόσιµου νερού περιέχουν ποσότητες τριαλογονοµεθανίων (THM). Η Επιτροπή είναι ενήµερη για την προαναφερθείσα µελέτη και τους κινδύνους που ενέχει η υψηλή συγκέντρωση τριαλογονοµεθανίων (THM) στο πόσιµο νερό. Οι συγκεκριµένες ουσίες βρίσκονται συνήθως στο πόσιµο νερό ως υποπροϊόντα της απολύµανσής του µέσω χλωρίωσης. Τα τριαλογονοµεθάνια που περιέχει το πόσιµο νερό µπορούν να προκαλέσουν τόσο ασθένειες του ήπατος και των νεφρών, όσο και καρκινογενέσεις. Τους κινδύνους επισηµαίνει η Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας στη δηµοσίευσή της «Guidelines for Drinking 1 ΕΕ L 229 της 30.8.1980, σ. 11-29. 2 ΕΕ L 330 της 05.12.98, σ. 32-54. 3 Οδηγία 98/83/ΕΚ του Συµβουλίου ΕΕ L 330 της 5.12.1998, σ. 32. PE362.432v06-00 2/6 CM\862666.doc
Water Quality» (Κατευθυντήριες γραµµές για την ποιότητα του πόσιµου νερού) 1. Στην εν λόγω δηµοσίευση, η Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας καθορίζει τις προδιαγραφές για τα τριαλογονοµεθάνια, και συγκεκριµένα για 4 χηµικές ενώσεις 2 που ανήκουν στην οµάδα των τριαλογονοµεθανίων. Στην ΕΕ, η συγκέντρωση τριαλογονοµεθανίων στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης ρυθµίζεται από την οδηγία για το πόσιµο νερό. Σε αυτήν την οδηγία ορίζεται ένα ανώτατο όριο για τη συνολική συγκέντρωση των τεσσάρων ενώσεων. Η Επιτροπή παρέλαβε µια αναλυτικότερη έκθεση για τη συγκέντρωση των τριαλογονοµεθανίων στο πόσιµο νερό των ισπανικών πόλεων, την οποία εξετάζει επί του παρόντος. Θα λάβει περαιτέρω κατάλληλα µέτρα και θα ενηµερώνει το Κοινοβούλιο για τυχόν εξελίξεις. 5. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, όπως ελήφθη στις 28 Φεβρουαρίου 2007. Στις 23 Νοεµβρίου 2006 η ισπανική ένωση καταναλωτών OCU δηµοσίευσε νέα έκθεση µε τους ελέγχους ποιότητας του πόσιµου νερού που πραγµατοποιήθηκαν το 2006. Από την εν λόγω έκθεση προκύπτει ότι έχει συντελεστεί σηµαντική πρόοδος. Η ποιότητα του πόσιµου νερού έχει βελτιωθεί σε 20 πόλεις, και µάλιστα στο Αλικάντε και στις άλλες πόλεις για τις οποίες η OCU είχε επισηµάνει την ύπαρξη αρνητικών αποτελεσµάτων. Σε καµία πόλη δεν εµφανίζονται τριαλογονοµεθάνια (ΤΗΜ) στο πόσιµο νερό σε συγκεντρώσεις άνω του νόµιµου ορίου των 150 µg ΤΗΜ ανά λίτρο που ισχύει για την Ισπανία. Η Επιτροπή γνωρίζει τους κινδύνους που ενέχουν τα ΤΗΜ για την υγεία. Στην ΕΕ, η συγκέντρωση ΤΗΜ στο νερό για ανθρώπινη κατανάλωση ρυθµίζεται βάσει της οδηγίας για το πόσιµο νερό (98/83/ΕΚ) 3. Στην εν λόγω οδηγία ορίζεται ανώτατο όριο για τη συνολική συγκέντρωση των τεσσάρων χηµικών ενώσεων. Για προληπτικούς λόγους, αυτή η οριακή τιµή παραµέτρου (100µg/λίτρο) ορίστηκε σε χαµηλότερο/αυστηρότερο επίπεδο στην οδηγία για το πόσιµο νερό, σε σύγκριση µε τις κατευθυντήριες γραµµές της ΠΟΥ για την ποιότητα του πόσιµου νερού. Όλα τα κράτη µέλη της ΕΕ οφείλουν να συµµορφώνονται µε αυτήν την οριακή τιµή από το 2014. Η οριακή τιµή των 150 µg ΤΗΜ/λίτρο είναι δεσµευτική για το διάστηµα από το 2009 ως το 2014. Ως το 2009 τα κράτη µέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι λαµβάνονται όλα τα κατάλληλα µέτρα για τη µείωση των συγκεντρώσεων ΤΗΜ στο πόσιµο νερό και πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις περιοχές όπου οι συγκεντρώσεις ΤΗΜ στο πόσιµο νερό είναι υψηλότερες. Η Επιτροπή δεν έχει διαπιστώσει παράβαση της οδηγίας για το πόσιµο νερό από την Ισπανία 1 ΠΟΥ 2004, ISBN 92 4 1546387. 2 Χλωροφόρµιο, βρωµοφόρµιο, βρωµοδιχλωροµεθάνιο και διβρωµοδιχλωροµεθάνιο. CM\862666.doc 3/6 PE362.432v06-00
όσον αφορά τις συγκεντρώσεις ΤΗΜ στο πόσιµο νερό. 6. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, όπως ελήφθη στις 29 Νοεµβρίου 2007 Η αναφορά 284/2004 τέθηκε στο αρχείο στις 12 Σεπτεµβρίου 2005 αλλά άρχισε να επανεξετάζεται στις 21 Μαρτίου 2006, κατόπιν λήψης δύο νέων επιστολών από την αναφέρουσα. Στην πρώτη επιστολή της, µε ηµεροµηνία 10 Ιανουαρίου 2006, η αναφέρουσα παραπέµπει στην καταγγελία του συζύγου της το 2004 σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού στην περιοχή του Αλικάντε, και συγκεκριµένα στο Busot. Ωστόσο, η αναφέρουσα δεν υπέβαλε πρόσφατα και συγκεκριµένα στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτήν την καταγγελία. Για αυτόν το λόγο, η Επιτροπή σύστησε στην αναφέρουσα να ζητήσει τις πληροφορίες αυτές από την τοπική εταιρεία ύδρευσης ή από τις αρµόδιες αρχές. Στις 3 Ιουλίου 2007, η Επιτροπή έλαβε συµπληρωµατικά στοιχεία από την αναφέρουσα, µεταξύ των οποίων και ανάλυση της ποιότητας του πόσιµου νερού, την οποία διενέργησε η δηµοτική αρχή του Busot. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα, το πόσιµο νερό στο Busot πληροί τις απαιτήσεις της οδηγίας σχετικά µε το πόσιµο νερό 1, µε την εξαίρεση της παραµέτρου των θειικών αλάτων. Οι συγκεντρώσεις θειικών αλάτων που µετρήθηκαν υπερέβαιναν την οριακή τιµή που προβλέπει η οδηγία. Παρότι οι συγκεντρώσεις θειικών αλάτων που διαπιστώθηκαν στο πόσιµο νερό του Busot ενδέχεται να επηρεάζουν τη γεύση του νερού, δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία. Η Επιτροπή παρατήρησε ότι η έκθεση για την ποιότητα του νερού που υπέβαλε η δηµοτική αρχή δεν εµπεριέχει στοιχεία για την παράµετρο των THM. 2. Τα THM έχουν αποτελέσει παλαιότερα αντικείµενο ανησυχίας στην Ισπανία, όπως σηµειώνει η αναφέρουσα στη δεύτερη επιστολή της µε ηµεροµηνία 7 Μαρτίου 2006. Στο πλαίσιο της αναφοράς 284/2004, η Επιτροπή έχει ήδη αποστείλει απάντηση σχετικά µε τα THM στο Κοινοβούλιο από τον Φεβρουάριο 2007. εδοµένου ότι οι συγκεντρώσεις THM δεν µετρήθηκαν στο πλαίσιο της έκθεσης, η Επιτροπή θα ζητήσει πληροφορίες από τις ισπανικές αρχές σχετικά µε την παρουσία THM στο πόσιµο νερό της περιοχής του Αλικάντε και θα ενηµερώνει το Κοινοβούλιο για τυχόν εξελίξεις στην υπόθεση αυτή. Συµπληρωµατικές πληροφορίες: Τα THM στο πόσιµο νερό είναι τοξικά και πιθανώς καρκινογόνα. Οι κίνδυνοι επισηµαίνονται από την Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας στη δηµοσίευσή της «Guidelines for Drinking Water Quality» (Κατευθυντήριες γραµµές για την ποιότητα του πόσιµου νερού) fn. Στην εν λόγω δηµοσίευση, η Παγκόσµια Οργάνωση Υγείας καθορίζει τις προδιαγραφές για τα τριαλογονοµεθάνια, και συγκεκριµένα για 4 χηµικές ενώσεις3 που ανήκουν στην οµάδα των τριαλογονοµεθανίων. 1 Οδηγία 98/83/ΕΚ του Συµβουλίου, ΕΕ L330 της 5.12.98, σ. 32. 2 τριαλογονοµεθάνια 3 Χλωροφόρµιο, βρωµοφόρµιο, βρωµοδιχλωροµεθάνιο και διβρωµοδιχλωροµεθάνιο. PE362.432v06-00 4/6 CM\862666.doc
7. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής, όπως ελήφθη στις 15 Μαΐου 2009. Η αναφέρουσα διαµαρτύρεται για την κακή ποιότητα του πόσιµου νερού στον δήµο Busot, στην επαρχία Αλικάντε της Ισπανίας. Υποβλήθηκαν συµπληρωµατικά στοιχεία που βασίζονται σε γενικής φύσης δηµοσιεύσεις της ισπανικής ένωσης καταναλωτών OCU (Organización de consumadores y usuarias) και στα αποτελέσµατα του ελέγχου ποιότητας του πόσιµου νερού που διενεργήθηκε µε εντολή της δηµοτικής αρχής. Σύµφωνα µε τις ως τώρα διαθέσιµες πληροφορίες, και µε βάση όλες τις παραµέτρους που αναλύθηκαν, φαίνεται ότι το πόσιµο νερό που παρέχεται στον δήµο του Busot πληροί τις οριακές τιµές που προβλέπονται για τις µικροβιολογικές και χηµικές παραµέτρους στην οδηγία της ΕΕ για το πόσιµο νερό 1. Παρότι διαπιστώνεται υπέρβαση της τιµής που ορίζεται στην οδηγία για τις θειικές ενώσεις, οι θειικές ενώσεις αποτελούν «ενδεικτική παράµετρο» και οι τιµές τους πρέπει να καθορίζονται µόνον για λόγους παρακολούθησης και για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του άρθρου 8 της οδηγίας. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν, αυτή η υπέρβαση δεν φαίνεται να ενέχει οποιονδήποτε κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Συµπεράσµατα a) Σύµφωνα µε τα διαθέσιµα στοιχεία, το πόσιµο νερό που παρέχεται στον δήµο του Busot πληροί τις τιµές που ορίζονται στην οδηγία της ΕΕ για το πόσιµο νερό, µε εξαίρεση τα θειικά άλατα (βλ. ανωτέρω). Οι θειικές ενώσεις, σε συγκεντρώσεις των 1000 mg/l ή υψηλότερες, ενδέχεται να έχουν ανεπιθύµητη καθαρτική δράση b) οι συγκεντρώσεις που µετρήθηκαν, όµως, κυµαίνονται περίπου στα 600 mg/l. c) Η Επιτροπή υπογραµµίζει ότι οι καταναλωτές έχουν το δικαίωµα να ζητούν πρόσβαση σε κατάλληλες και ενηµερωµένες πληροφορίες σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού, σύµφωνα µε το άρθρο 13, παράγραφος 1, της οδηγίας για το πόσιµο νερό. d) Προκειµένου να λάβει ενηµερωµένες πληροφορίες για το δεύτερο εξάµηνο του 2008 και τις αρχές του 2009 σχετικά µε την ποιότητα του πόσιµου νερού, η Επιτροπή ζήτησε πληροφορίες από τις ισπανικές αρχές για την περίοδο αυτή και για όλες τις παραµέτρους που υπόκεινται σε έλεγχο βάσει της οδηγίας για το πόσιµο νερό. Ευθύς µόλις καταστούν διαθέσιµα τα εν λόγω ενηµερωµένα στοιχεία, η Επιτροπή θα ενηµερώσει σχετικά την Επιτροπή Αναφορών. 8. Συµπληρωµατική απάντηση της Επιτροπής (ΑΝΑΘ V), όπως ελήφθη στις 29 Μαρτίου 2011 Η Επιτροπή έλαβε τα στοιχεία για τα αποτελέσµατα του 2009 και 2010 που αφορούν στον έλεγχο του πόσιµου νερού που παρέχεται στον δήµο Busot, στην επαρχία Alicante της Ισπανίας. Σύµφωνα µε τα στοιχεία αυτά, και µε βάση όλες τις παραµέτρους που αναλύθηκαν, φαίνεται ότι το πόσιµο νερό που παρέχεται στον δήµο Busot πληροί τις τιµές που προβλέπονται για τις µικροβιολογικές και χηµικές παραµέτρους στην οδηγία της ΕΕ για το 1 Παραρτήµατα Ι.Α και Ι.Β της οδηγίας 98/83/ΕΚ, ΕΕ L 330 της 5.12.1998, όπως τροποποιήθηκε. CM\862666.doc 5/6 PE362.432v06-00
πόσιµο νερό 1. Στις αναλύσεις που παρασχέθηκαν από την Αυτόνοµη Κοινότητα της Βαλένθια δεν περιλαµβάνονται, ωστόσο, στοιχεία για την παράµετρο των παρασιτοκτόνων. Η Επιτροπή θα υπενθυµίσει στις ισπανικές αρχές την υποχρέωσή τους να ελέγχουν εξίσου την παράµετρο αυτήν. Εν τέλει, η Επιτροπή επικαλείται το δικαίωµα των πολιτών που απορρέει από την οδηγία για το πόσιµο νερό 2, να λαµβάνουν επαρκή και ενηµερωµένη πληροφόρηση για την ποιότητα του πόσιµου νερού. 1 Παραρτήµατα Ι.Α (µικροβιολογικές παράµετροι) και Ι.Β (χηµικές παράµετροι) της οδηγίας 98/83/ΕΚ, ΕΕ L 330 της 5.12.1998. Η ανάλυση µαρτυρά αυξηµένες τιµές χλωριδίου, αν και το χλωρίδιο αποτελεί «ενδεικτική παράµετρο» και οι τιµές του πρέπει να οριστούν µόνο για λόγους παρακολούθησης και εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από το άρθρο 8 της οδηγίας. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες που υποβλήθηκαν, αυτή η υπέρβαση δεν φαίνεται να ενέχει οποιονδήποτε κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. 2 Άρθρο 13, παράγραφος 1 PE362.432v06-00 6/6 CM\862666.doc