ΒΑΘΜΟΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Διάρκεια 120 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ : ΤΜΗΜΑ :. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 25 / 09 /2011 ΘΕΜΑ 1 Ο Α) Από τις παρακάτω προτάσεις να επιλέξετε την σωστή και να την μεταφέρετε στο τετράδιο σας. 1. Ατομικό τροχιακό είναι: a. Η πιθανότητα εύρεσης του ηλεκτρονίου σε κάποιο σημείο του χώρου. b. Η τροχιά που διαγράφει ένα ηλεκτρόνιο κάποιου ατόμου. c. Ο χώρος στον οποίο υπάρχει σημαντική πιθανότητα να βρεθεί ένα ηλεκτρόνιο d. Μια από τις λύσεις της εξίσωσης του Schrodinger. 2. Ο συμβολισμός py σε ένα ατομικό τροχιακό δηλώνει: a. Τον κύριο και το δευτερεύον κβαντικό αριθμό b. Τον αζιμουθιακό και τον μαγνητικό αριθμό c. Τον μαγνητικό αριθμό d. Τον δευτερεύοντα κβαντικό αριθμό 3. Το πλήθος των ατομικών τροχιακών που περιέχονται στις στιβάδες K και L είναι αντίστοιχα: a. Ένα και δύο b. Ένα και τέσσερα c. Δύο και οχτώ d. Ένα και τρία 4. Ένα ατομικό τροχιακό 3d χαρακτηρίζεται από λιγότερη ενέργεια σε σχέση με ένα ατομικό τροχιακό 4p διότι: a. Το άθροισμα n+1 έχει μικρότερη τιμή για το 3d b. Κάθε ηλεκτρόνιο της στιβάδας Μ έχει γενικά λιγότερη ενέργεια από οποιοδήποτε ηλεκτρόνιο της στιβάδας Ν c. Τα τροχιακά d είναι ενεργειακά φτωχότερα από τα τροχιακά p d. To άθροισμα n+1 έχει την ίδια τιμή για τα δύο τροχιακά, αλλά ο κύριος κβαντικός αριθμός είναι μικρότερος για το τροχιακό 3d Σελίδα 1
5. Από τις ακόλουθες προτεινόμενες ηλεκτρονιακές δομές για το άτομο του οξυγόνου (Z=8) στη θεμελιώδη κατάσταση: 6. Ποια από τις επόμενες ηλεκτρονιακές δομές αντιστοιχεί σε ένα άτομο φθορίου (Ζ=9) σε διεγερμένη κατάσταση. a. 1s 2,2s 2, 2p 5 b. 1s 2,2s 2, 2p 6 c. 1s 2,2s 1, 2p 6 d. 1s 1,2s 1, 2p 7 7. Ένα στοιχείο ανήκει στην 3 η περίοδο του περιοδικού πίνακα όταν: a. ο ατομικός του αριθμός είναι μεγαλύτερος από 10 b. διαθέτει τρία ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα c. είναι συμπληρωμένη η τρίτη ηλεκτρονιακή του στιβάδα d. η εξωτερική του στιβάδα είναι η Μ 8. Βάλτε σε κάθε κενό ορθογώνιο του παρακάτω πίνακα ένα από τους αριθμούς 2,4,6,8,10,12,14,18 που εκφράζει το μέγιστο αριθμό ηλεκτρονίων που μπορεί να περιέχονται στην αντίστοιχη στιβάδα υποστιβάδα, ατομικό τροχιακό ή άτομο. Σελίδα 2
Μέγιστος αριθμός ηλεκτρονίων ΘΕΜΑ 2 Ο Στιβάδα L Υποστιβάδα p Υποστιβάδα s Τροχιακό d Άτομο με δύο στιβάδες 1 7 μονάδες 3x7, 8 μονάδες 4 Α)Να αιτιολογήσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λανθασμένες: 1. Στις τιμές n=2 και l=0 των δύο πρώτων κβαντικών αριθμών αντιστοιχεί ένα μόνο ατομικό τροχιακό 2. Δεν είναι ποτέ δυνατό το μοναδικό ηλεκτρόνιο του ατόμου του υδρογόνου να βρεθεί στην υποστιβάδα 2s ή 2p 3. Όλα τα στοιχεία του d τομέα έχουν ατομικούς αριθμούς μεγαλύτερους του 20 4. Το στοιχείο Σ με ηλεκτρονιακή δομή [Ne] 3s 2 3p 5 έχει ατομικό αριθμό 17. (ο ατομικός αριθμός του Ne είναι 10) μονάδες 12 Άτομα με δύο υποστιβάδες Σελίδα 3
Β) μονάδες 6 Γ)Το στοιχείο Α είναι το δεύτερο αλκάλιο. Το στοιχείο Β ανήκει στη δεύτερη περίοδο το περιοδικού πίνακα και έχει Ει3>>>Ε ι2. Το στοιχείο Γ έχει 6 ζεύγη ηλεκτρονίων συνολικά στην δομή του (θεμελιώδης κατάσταση). 1. Να υπολογίσετε τον ατομικό αριθμό των στοιχείων Α, Β και Γ 2. Να συγκρίνετε τα στοιχεία Α και Β ως προς την ηλεκτροθετικότητα τους. ΘΕΜΑ 3 Ο Α)Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία Li(g) Li + + e --, Ei1=0.52 Mj/mol Li + (g) Li +2 + e --, Ei2=7.30 Mj/mol Li +2 (g) Li +3 + e --, Ei3=11,81 Mj/mol (μονάδες 7) a) Να εξηγήσετε γιατί ισχύει η σχέση Ei1< Ei2< Ei3 για τις ενέργειες ιοντισμού. b) Να εξηγήσετε γιατί η ενέργεια πρώτου ιοντισμού του 3Li είναι μεγαλύτερη από την ενέργεια πρώτου ιοντισμού του 11Na μονάδες 6 Σελίδα 4
B)Να διατάξετε τα επόμενα στοιχεία κατά αυξανόμενη ατομική ακτίνα (με αιτιολόγηση): 9F, 11Na, 17Cl, 19K, 37Rb μονάδες 5 Γ)Η κίνηση ενός σωματιδίου μπορεί να θεωρηθεί ως κύμα. Ποια μαθηματική σχέση επιβεβαιώνει τον παραπάνω ισχυρισμό; Με ποια προϋπόθεση συμβαίνει αυτό; μονάδες 4 Δ)Ένα άτομο υδρογόνου διεγείρεται από την θεμελιώδη ενεργειακή στάθμη στην στάθμη με n=3. Να κάνετε το διάγραμμα ενεργειακών σταθμών στο οποίο να φαίνεται η διέγερση του ατόμου και να υπολογίσετε: a) Την ενέργεια που απορρόφησε το άτομο για να διεγερθεί b) Την συχνότητα του φωτονίου που εκπέμπεται κατά την αποδιέγερση του ατόμου από την n=3 στην n=2 στάθμη. Δίνονται: Ε1=-13,6eV και h=6.10-34 j.s και 1eV=1,6.10-19 j μονάδες 10 ΘΕΜΑ 4 Ο Λ Ι Β Η Θ Γ Μ Κ Α Ε Α)Να προσδιορίσετε σε ποιο ή ποια από τα χημικά στοιχεία αυτά αντιστοιχεί η καθεμιά από τις παρακάτω ιδιότητες. a) Έχει την μικρότερη ατομική ακτίνα. b) Ανήκει στην δεύτερη σειρά των στοιχείων μετάπτωσης. c) Έχει την μικρότερη τιμή ενέργειας πρώτου ιοντισμού. d) Ανήκει στην VB (πέμπτη δευτερεύουσα) του ΠΠ. e) Σχηματίζει έγχρωμες ενώσεις και σύμπλοκα ιόντα. f) Είναι το περισσότερο ηλεκτραρνητικό στοιχείο. g) Έχει παρόμοιες ιδιότητες με το 16S Σελίδα 5 Ζ Δ
h) Είναι μεταλλοειδές (ημιμέταλλο). i) Είναι το περισσότερο ηλεκτροθετικό στοιχείο. j) Έχει ίδιο πλήθος ηλεκτρονίων στην εξωτερική στιβάδα με το 17Cl. μονάδες 25 Καλή επιτυχία!!! Σελίδα 6