Διαγώνισμα 2014-15 Φυσική Γενικής Παιδείας πώνυμο Όνομα ξεταζόμενο μάθημα Β Λυκείου Κυριακή 16/11/2014 Τμήμα Ημερομηνία Τάξη Βαθμός ΘΜΑ Α Να γράψετε τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ημιτελείς προτάσεις Α1 έως Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη λέξη ή στη φράση, που επιλέγετε ως σωστή. A1. Οι ηλεκτρικές δυναμικές γραμμές: α. τέμνονται, β. είναι κάθετες στην ένταση του ηλεκτρικού πεδίου, γ. είναι εφαπτόμενες στην ένταση του ηλεκτρικού πεδίου, δ. σχηματίζουν γωνία με την ένταση του πεδίου. A2. Ποια από τις παρακάτω γραφικές παραστάσεις απεικονίζει τη μεταβολή της έντασης του πεδίου σε ένα συγκεκριμένο σημείο σε συνάρτηση με το φορτίο που δημιουργεί το πεδίο; α. β. γ. δ. A3. Το δυναμικό σε απόσταση r από ακίνητο σημειακό ηλεκτρικό φορτίο είναι V. Το δυναμικό παίρνει την τιμή 3V σε απόσταση r από το σημειακό φορτίο, όταν το r είναι ίσο με : α. r/9 β. 9r γ. r/3 δ. 3r www.kentromeletis.edu.gr σελίδα 1 από 5
A4. Δίνεται ότι η διαφορά δυναμικού VAB δύο σημείων Α και Β ενός ηλεκτρικού πεδίου ισούται με -5 V. α. Αν αφήσουμε φορτίο +q θα μετακινηθεί αυθόρμητα από τη θέση Α στη Β. β. Το δυναμικό στη θέση Α είναι μεγαλύτερο του δυναμικού στη θέση Β. γ. Το έργο του πεδίου για την μετακίνηση ενός αρνητικού φορτίου από τη θέση Α στη Β έχει θετικό πρόσημο. δ. Κατά την μετακίνηση ενός φορτίου -q από το Β στο Α η ηλεκτρική δυναμική του ενέργεια μειώνεται. A5. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; α. Ένα θετικό φορτίο, όταν αφεθεί χωρίς αρχική ταχύτητα μέσα σε ηλεκτρικό πεδίο, κινείται κατά μήκος των δυναμικών γραμμών. β. Η ένταση σε ένα σημείο του πεδίου εξαρτάται από την τιμή του υποθέματος. γ. Η δύναμη Coulomb είναι αντιστρόφως ανάλογη της απόστασης μεταξύ των δύο φορτίων που αλληλεπιδρούν. δ. Η σταθερά ΚC είναι καθαρός αδιάστατος αριθμός. ε. Η δύναμη και η ένταση σε ένα σημείο ηλεκτρικού πεδίου όπου βρίσκεται αρνητικό σημειακό φορτίο, έχουν την ίδια φορά. ΘΜΑ Β Β1. Στο άκρο Α ενός ευθύγραμμου τμήματος ΑΒ τοποθετούμε ένα σημειακό φορτίο q1. Στη συνέχεια αντικαθιστούμε το φορτίο q1 με φορτίο q2=2q1. Ο λόγος των μέτρων των εντάσεων E1/E2 του ηλεκτρικού πεδίου στο σημείο Β πριν και μετά την αντικατάσταση του φορτίου είναι: α.1/4 β. 1/2 γ.2 δ.4 Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 4 Β2. Δύο ακίνητα σημειακά φορτία A = + και B = +9 βρίσκονται στα σημεία Α και Β μιας ευθείας ε και απέχουν απόσταση d. Στο σημείο Δ της ευθείας ε η ένταση του πεδίου είναι ίση με το μηδέν. Το δυναμικό του πεδίου στο σημείο Δ ισούται με: α. V 16k d, β. V 8k d, γ. V 20k, δ. V 0. d Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. www.kentromeletis.edu.gr σελίδα 2 από 5
Β3. Μεταξύ των δύο μεταλλικών πλακών του σχήματος δημιουργείται ομογενές ηλεκτροστατικό πεδίο. Μία σταγόνα λαδιού με θετικό φορτίο q (q>0) ισορροπεί σε σημείο Σ του πεδίου. Σ i. Ποιο είδος φορτίου (θετικό ή αρνητικό) έχει η κάθε πλάκα; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας κάνοντας το κατάλληλο σχήμα. Μονάδες 3 ii. Να διαλέξετε τη σωστή απάντηση: Αν η ένταση του πεδίου αυξηθεί, τότε το φορτίο α) συνεχίζει να ισορροπεί. β) κινείται προς τα επάνω. γ) κινείται προς τα κάτω. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 3 ΘΜΑ Γ Στο κέντρο Ο του νοητού κύκλου που φαίνεται στο παρακάτω σχήμα βρίσκεται φορτισμένο ακλόνητο σφαιρίδιο φορτίου. Το μέτρο της έντασης του ηλεκτρικού πεδίου στο σημείο Α είναι 7 10 3 Ν/C ενώ το δυναμικό στο σημείο Α είναι +28V. Α r Γ Ο Δ Β www.kentromeletis.edu.gr σελίδα 3 από 5
Γ1. Να βρεθεί το μέτρο της ηλεκτρικής δύναμης που θα ασκείται σε ένα φορτίο q=- 3nC αν αυτό τοποθετηθεί στο σημείο Β. Να προσδιορίσετε την κατεύθυνση της δύναμης αυτής σε σχέση με την κατεύθυνση της έντασης του πεδίου στο σημείο Β. Γ2. Να υπολογιστεί το δυναμικό στη θέση Γ αν γνωρίζετε ότι (ΟΓ)=2(ΟΑ). Γ3. Να υπολογίσετε τη διαφορά δυναμικού VΑΔ. Γ4. Να υπολογιστεί η ακτίνα του κύκλου r. Γ5. Να υπολογίσετε το έργο της δύναμης του πεδίου κατά τη μετακίνηση ενός φορτίου q=2μc: i. από τη θέση Γ στη θέση Α, ii. από τη θέση Α σε άπειρη απόσταση από την πηγή του πεδίου. ΘΜΑ Δ Δύο σημειακά φορτία +1 και +2 όπου 2 = 81 κρατιούνται ακίνητα στα σημεία Α και Β τα οποία απέχουν απόσταση d = 6 cm. Σε σημείο Γ του ευθυγράμμου τμήματος ΑΒ τοποθετείται φορτίο 3. Η συνισταμένη ένταση του πεδίου στο σημείο Γ έχει μέτρο Γ = 4,5 10 7 Ν/C ενώ στο φορτίο 3 ασκείται συνισταμένη δύναμη F μέτρου FΓ = 0,45 N και αντίθετης κατεύθυνσης της έντασης. Αν γνωρίζετε το μέτρο της έντασης 2 λόγω του φορτίου 2 στο σημείο Γ είναι διπλάσιο του μέτρου της έντασης 1 λόγω του φορτίου 1 στο σημείο Γ (Γ2 = 2 Γ1), να υπολογίσετε: Δ1. το φορτίο 3, Δ2. την απόσταση του σημείου Γ από το σημείο Α, Μονάδες 4 www.kentromeletis.edu.gr σελίδα 4 από 5
Δ3. τα φορτία 1 και 2. Δ4. Να εξετάσετε αν απαιτείται προσφορά ενέργειας προκειμένου το φορτίο 3 να μετακινηθεί από το σημείο Γ στο άπειρο. Δίνεται: k 9 10 9 Nm 2 C 2 Να έχετε επιτυχία! Βαλάση Αλεξία Ζούλια ιρήνη Κούπας Στάθης Παλαιολόγου Νάντια καθηγητές www.kentromeletis.edu.gr σελίδα 5 από 5