ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΓΙΔΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ - ΓΙΑΣΜΗΜΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ (Γ.Π.Μ..) «ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 1 ε ΚΑΣΔΤΘΤΝΗ ΠΟΤΓΧΝ «Υσξνρξνληθή αλάιπζε θαη δηαρείξηζε άκεζεο αλάγθεο ζε πεξηβάιινλ GIS: Η πεξίπησζε ησλ ππξθαγηώλ ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012» Κσλζηαληίλα Μπαζηξνγηάλλε Πνιηηηθόο Μεραληθόο Α.Π.Θ., 2010 Μεηαπηπρηαθή Δξγαζία ε νπνία ππνβάιιεηαη γηα κεξηθή εθπιήξσζε ησλ απαηηήζεσλ γηα ην Γηεπηζηεκνληθφ - Γηαηκεκαηηθφ Γίπισκα Δηδίθεπζεο ηνπ Γ.Π.Μ.. ηνπ Δ.Μ.Π. «Πεξηβάιινλ θαη Αλάπηπμε» Δπηβιέπσλ: Γεώξγηνο Ν. Φώηεο - Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Περιβάλλον και Ανάπτυξη Δπηηξνπή παξαθνινύζεζεο: Άγγεινο ηόιαο - Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Μαξία Π. Παπαδνπνύινπ - Δπίθνπξνο Καζεγήηξηα Δ.Μ.Π. Γεώξγηνο Ν. Φώηεο - Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Αζήλα, Μάξηηνο 2014
ΔΘΝΙΚΟ ΜΔΣΟΒΙΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΙΟ ΓΙΔΠΙΣΗΜΟΝΙΚΟ - ΓΙΑΣΜΗΜΑΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΧΝ ΠΟΤΓΧΝ (Γ.Π.Μ..) «ΠΔΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΝΑΠΣΤΞΗ» 1ε ΚΑΣΔΤΘΤΝΗ ΠΟΤΓΧΝ ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΗ ΔΡΓΑΙΑ: «Υσξνρξνληθή αλάιπζε θαη δηαρείξηζε άκεζεο αλάγθεο ζε πεξηβάιινλ GIS: Η πεξίπησζε ησλ ππξθαγηώλ ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012» Δθπόλεζε: Κσλζηαληίλα Μπαζηξνγηάλλε Πνιηηηθόο Μεραληθόο Α.Π.Θ., 2010 Δπηβιέπσλ: Γεώξγηνο Ν. Φώηεο - Αλαπιεξσηήο Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Η παξνύζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία εμεηάζηεθε επηηπρώο. Η ηξηκειήο εμεηαζηηθή επηηξνπή: (Υπνγξαθή) (Υπνγξαθή) (Υπνγξαθή) Άγγεινο ηόιαο - Μαξία Π. Παπαδνπνύινπ Γεώξγηνο Ν. Φώηεο - Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Δπίθνπξνο Καζεγήηξηα Δ.Μ.Π. Αλαπιεξ.Καζεγεηήο Δ.Μ.Π. Αζήλα, Μάξηηνο 2014
... Κσλζηαληίλα Μπαζηξνγηάλλε Γηπισκαηνχρνο Πνιηηηθφο Μεραληθφο Α.Π.Θ. Copyright Κσλζηαληίλα Μπαζηξνγηάλλε, 2014 Με επηθχιαμε παληφο δηθαηψκαηνο. All rights reserved. Απαγνξεχεηαη ε αληηγξαθή, απνζήθεπζε θαη δηαλνκή ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, εμ νινθιήξνπ ή ηκήκαηνο απηήο, γηα εκπνξηθφ ζθνπφ. Δπηηξέπεηαη ε αλαηχπσζε, απνζήθεπζε θαη δηαλνκή γηα ζθνπφ κε θεξδνζθνπηθφ, εθπαηδεπηηθήο ή εξεπλεηηθήο θχζεο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε λα αλαθέξεηαη ε πεγή πξνέιεπζεο θαη λα δηαηεξείηαη ην παξφλ κήλπκα. Δξσηήκαηα πνπ αθνξνχλ ηε ρξήζε ηεο εξγαζίαο γηα θεξδνζθνπηθφ ζθνπφ πξέπεη λα απεπζχλνληαη πξνο ηνλ ζπγγξαθέα. Οη απφςεηο θαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πεξηέρνληαη ζε απηφ ην έγγξαθν εθθξάδνπλ ηνλ ζπγγξαθέα θαη δελ πξέπεη λα εξκελεπζεί φηη αληηπξνζσπεχνπλ ηηο επίζεκεο ζέζεηο ηνπ Δζληθνχ Μεηζφβηνπ Πνιπηερλείνπ.
Σην ζείν κνπ..
6
Πξφινγνο - Δπραξηζηίεο ΠΡΟΛΟΓΟ - ΔΤΥΑΡΙΣΙΔ Ζ παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία εθπνλήζεθε ζηα πιαίζηα ηεο θνίηεζήο κνπ ζην Γηεπηζηεκνληθφ - Γηαηκεκαηηθφ Πξφγξακκα Μεηαπηπρηαθψλ πνπδψλ «Πεξηβάιινλ θαη Αλάπηπμε» ηνπ Δζληθνχ Μεηζφβηνπ Πνιπηερλείνπ. Καηαιπηηθφ παξάγνληα γηα ηελ έκπλεπζή ηεο απνηέιεζε ε απψιεηα αλζξψπηλεο δσήο, πνπ βίσζε αγαπεκέλν κνπ θηιηθφ πξφζσπν, ζηηο «θνληθέο» δαζηθέο ππξθαγηέο, ηνλ Αχγνπζην ηνπ 2007, ζηελ πεξηνρή ηνπ Γήκνπ Εαράξσο, ηνπ Ννκνχ Ζιείαο. Οξκψκελε, ινηπφλ, απφ ην πξναλαθεξζέλ γεγνλφο, θαζψο θαη απφ αλάινγα πεξηζηαηηθά πχξηλεο ιαίιαπαο, πνπ «ζαξψλνπλ» θάζε ρξφλν εππαζείο πεξηνρέο ηεο ρψξαο καο, επηρεηξψ λα ππνγξακκίζσ ηε βαξχλνπζα ζεκαζία ελφο νξγαλσκέλνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο θαη αληηκεηψπηζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζε θάζε ζχγρξνλε θνηλσλία. Απφξξνηα απηνχ, ζα είλαη ε απνηειεζκαηηθφηεξε επέκβαζε γηα ηελ θαηαζηνιή ησλ ππξθαγηψλ, ηελ απνθαηάζηαζε ησλ πιεγέλησλ πεξηνρψλ, θαζψο θαη ηε δηαθχιαμε ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο. Σαπηφρξνλα, επηζεκαίλεηαη ε θαζνξηζηηθή ζπκβνιή ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ, φπσο θαη θάζε ζχγρξνλεο ηερλνινγίαο, ζηελ πινπνίεζε θαη ην ζπληνληζκφ ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο πεξηζηαηηθψλ άκεζεο αλάγθεο, θαζψο θαη ζηε ρσξνρξνληθή αλάιπζε δεδνκέλσλ πνπ ηα αθνξνχλ. ην ζεκείν απηφ επηζπκψ λα εθθξάζσ ηηο εηιηθξηλείο κνπ επραξηζηίεο ζηνλ θαζεγεηή κνπ θαη επηβιέπνληα θαηά ηελ εθπφλεζε ηεο κεηαπηπρηαθήο κνπ εξγαζίαο, ηνλ θ. Γεψξγην Φψηε, γηα ηελ θαηαλφεζε, ηελ πνιχηηκε ζπκβνιή ηνπ θαη ηελ άςνγε ζπλεξγαζία καο. Αθφκε, επραξηζηψ ζεξκά ηνπο Γξ. Μεραληθνχο, θ. Παλαγηψηε Μαλέην θαη θ. ηέιην Σζνκπάλνγινπ, γηα ηε βνήζεηά ηνπο ζηελ αληηκεηψπηζε δπζθνιηψλ πνπ ζπλάληεζα. Δπηπιένλ, ζέισ λα επραξηζηήζσ ηνπο θνξείο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, ηεο Οκάδαο Δζεινληηθήο Γξάζεο Ν. Πηεξίαο, θαζψο θαη ηνπ Φνξέα Γηαρείξηζεο Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, γηα ηε ρνξήγεζε ησλ απαξαίηεησλ δεδνκέλσλ θαη πιεξνθνξηψλ. Σέινο, επραξηζηψ βαζχηαηα ηνπο γνλείο κνπ θαη ηνπο θίινπο κνπ, πνπ είλαη πάληα αξσγνί θάζε πξνζπάζεηάο κνπ. 7 Αζήλα, Μάξηηνο 2014
8
Πίλαθαο πεξηερνκέλσλ ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΧΝ ΠΔΡΙΛΗΦΗ... 23 ABSTRACT... 24 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΔΙΑΓΧΓΗ... 27 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΣΟ ΦΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΔΝΟ ΣΧΝ ΓΑΙΚΧΝ ΠΤΡΚΑΓΙΧΝ: ΘΔΧΡΗΣΙΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ... 33 2.1. Σν θαηλφκελν ησλ θαηαζηξνθηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζε δηεζλέο επίπεδν. 33 2.1.1. Δίδε ππξθαγηώλ... 34 2.1.2. Τα θύξηα κέξε ησλ ππξθαγηώλ... 35 2.1.3. Βαζηθά ζηνηρεία ζπκπεξηθνξάο ππξθαγηώλ... 37 2.1.4. Οη βαζηθνί παξάγνληεο πνπ πξνθαινύλ θαη επεξεάδνπλ ηελ έλαξμε θαη επέθηαζε ησλ ππξθαγηώλ... 38 2.1.5. Οη επηπηώζεηο ησλ ππξθαγηώλ θαη νη σθέιηκεο επηδξάζεηο ηνπο 40 2.2. Αλαζθφπεζε κειεηψλ ζπλαθψλ κε ην θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ.. 42 2.3. Οη δαζηθέο δηαπιάζεηο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ Διιάδα... 44 2.3.1. Καηεγνξίεο πξνζηαηεπόκελσλ δαζώλ θαη νη θίλδπλνη πνπ ηα απεηινύλ... 46 2.3.2. Σπρλόηεηα, ηάζεηο θαη αξηζκνί ππξθαγηώλ ζηελ Διιάδα θαη ζε άιιεο κεζνγεηαθέο ρώξεο ηεο Δ.Δ.... 48 2.3.3. Μέζνδνη δηαρείξηζεο, θαηαζηνιήο θαη αληηκεηώπηζεο ησλ ππξθαγηώλ... 54 2.4. Ζ Διιεληθή Ννκνζεζία δαζνπξνζηαζίαο... 60 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΥΧΡΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΓΑΙΚΧΝ ΠΤΡΚΑΓΙΧΝ: ΜΔΘΟΓΟΙ KAI ΣΔΥΝΙΚΔ... 65 3.1. Ζ ζπκβνιή ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ (Γ..Π.) ζηελ νξγάλσζε ζρεδίνπ δηαρείξηζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ... 65 3.2. Ο ξφινο ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο ζηε δηαρείξηζε θαηλνκέλσλ ηνπ ρψξνπ... 67 3.2.1. Γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο... 69 3.2.2. Αλάιπζε ζεκεηαθώλ ρσξηθώλ πξνηύπσλ... 70 3.2.3. Αλάιπζε ρσξηθώλ ζπζηνηρηώλ (Spatial Clustering) - Γηακεξηζηηθή νκαδνπνίεζε (Partitional Clustering)... 71 3.3. Σν πξφβιεκα ηεο Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο: Μνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο. 73 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4 Ο : ΜΔΛΔΣΗ ΔΦΑΡΜΟΓΗ... 77 4.1. Μεζνδνινγηθφ πιαίζην... 77 4.1.1. Πξνζδηνξηζκόο ηνπ πξνβιήκαηνο... 79 9
Πίλαθαο πεξηερνκέλσλ 4.1.2. Καζνξηζκόο ησλ θξηηεξίσλ... 79 4.1.3. Πεξηγξαθή ησλ δεδνκέλσλ θαη ησλ κεηαβιεηώλ... 80 4.1.4. Πξνζδηνξηζκόο ησλ ηερληθώλ αλάιπζεο... 80 4.2. Παξνπζίαζε ηεο κειέηεο πεξίπησζεο... 82 4.2.1. Ζ πεξηνρή κειέηεο... 82 4.2.2. Ο Δζληθόο Γξπκόο Οιύκπνπ... 84 4.2.3. Τν ππξηθό ηζηνξηθό ηεο πεξηνρήο κειέηεο... 93 4.3. Πεγέο - πιινγή δεδνκέλσλ...101 4.4. Δπεμεξγαζία...108 4.4.1. Αλάιπζε ηεο πνζνηηθήο θαη ρσξηθήο εμέιημεο ππξθαγηώλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο...108 4.4.2. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Φσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο...147 4.4.2.1. Αμηνιόγεζε ηεο εμππεξέηεζεο ηνπ πθηζηάκελνπ ζηόινπ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Υπεξεζίαο Καηεξίλεο...147 4.4.2.2. Σελάξην 1...175 4.4.2.3. Σελάξην 2...194 4.4.2.4. Σελάξην 3...217 4.5. Παξνπζίαζε απνηειεζκάησλ - πκπεξάζκαηα εθαξκνγήο (κειέηε πεξίπησζεο)...239 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5 Ο : ΔΠΙΛΟΓΟ...253 5.1. Αμηνιφγεζε ηεο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο...254 5.2. Πξννπηηθέο θαη πξνηάζεηο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα...256 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ...259 10
Δπξεηήξην δηαγξακκάησλ ΔΤΡΔΣΗΡΙΟ ΓΙΑΓΡΑΜΜΑΣΧΝ Γηάγξακκα 1. Μεζνδνινγηθό δηάγξακκα... 78 Γηάγξακκα 2. πλνιηθέο απψιεηεο γεσξγηθψλ θαη δαζηθψλ εθηάζεσλ απφ ππξθαγηέο αλά γεσγξαθηθή ελφηεηα θαη ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, θαζψο θαη ε πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπο (1983-2008)... 94 Γηάγξακκα 3. πλνιηθφο αξηζκφο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ αλά γεσγξαθηθή ελφηεηα θαη ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, θαζψο θαη ε πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπο (1983-2008)... 95 Γηάγξακκα 4. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012...110 Γηάγξακκα 5. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012...110 Γηάγξακκα 6. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012...111 Γηάγξακκα 7. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα...113 Γηάγξακκα 8. Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα...114 Γηάγξακκα 9. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά ώξα έλαξμεο.115 Γηάγξακκα 10. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.)...116 Γηάγξακκα 11. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν )...117 Γηάγξακκα 12. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ έληαζε αλέκνπ (Kt)...118 Γηάγξακκα 13. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ ζεξκνθξαζία αέξα ( ν C)...118 Γηάγξακκα 14. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηε ζρεηηθή πγξαζία (%)...119 Γηάγξακκα 15. Σπλνιηθό πνζνζηό πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα, θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012...145 Γηάγξακκα 16. Μέζε απόζηαζε (κ.) ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο....145 Γηάγξακκα 17. Τππηθή απόθιηζε (κ.) από ηε κέζε απόζηαζε ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο....146 11
12
Δπξεηήξην εηθφλσλ ΔΤΡΔΣΗΡΙΟ ΔΙΚΟΝΧΝ Δηθόλα 1. Αλαηνκία κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο... 37 Δηθόλα 2. «Σν ηξίγσλν ηεο θσηηάο»... 38 Δηθόλα 3. Οη θαηαζηξεπηηθέο ζπλέπεηεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ... 49 Δηθόλα 4. Μέζε εηήζηα θαηαλνκή αξηζκνύ ππξθαγηώλ ζηελ Δ.Δ. αλά δηνηθεηηθή κνλάδα (λνκνί)... 50 Δηθόλα 5. Καηαλνκή θακέλσλ εθηάζεσλ ζηηο Μεζνγεηαθέο ρώξεο ηεο Δ.Δ... 51 Δηθόλα 6. Δπηθίλδπλνη λνκνί ηεο Διιάδαο γηα δαζηθέο ππξθαγηέο (1, 2, 3, 4) θαη βνζθνηόπσλ (Η - ΗΗ - ΗΗΗ - ΗV) από αλζξσπνγελείο επηδξάζεηο (Μ.Ο. 1971-87)... 54 Δηθόλα 7. Δηζαγσγή δεδνκέλσλ ζε έλα Γ.Σ.Π.... 66 Δηθόλα 8. Γηαθαλή (Layers) πάλσ από ην βαζηθό ραξηνγξαθηθό ππόβαζξν... 67 Δηθόλα 9. Ζ γεσγξαθηθή ζέζε ηνπ λνκνύ Πηεξίαο... 83 Δηθόλα 10. Φάξηεο δήκσλ Καιιηθξάηε γηα ην λνκό Πηεξίαο... 83 Δηθόλα 11. Ο Δζληθόο Γξπκόο Οιύκπνπ... 86 Δηθόλα 12. «Ο ηόπνο κνπ», Οκάδα εζεινληηθήο δξάζεο λνκνύ Πηεξίαο... 87 Δηθόλα 13. Γνξπθνξηθή θσηνγξαθία ηεο πεξηνρήο ηνπ Οιύκπνπ... 88 Δηθόλα 14. Τν κνλνπάηη ζην εληππσζηαθό πέξαζκα Λαηκνύ Γηόζνπ... 89 Δηθόλα 15. To Οξνπέδην Μνπζώλ - Σην βάζνο ην Καηαθύγην "Κάθαινο" θαη ε θνξπθή Σηεθάλη - Θξόλνο Γηόο... 89 Δηθόλα 16. Τν Μεγάιν Λνύθη, ε θνηιάδα ηνπ Δληπέα θαη ην θαηαθύγην Ενιώηαο... 90 Δηθόλα 17. Μύηηθαο, ε πςειόηεξε θνξπθή ηεο Διιάδαο... 90 Δηθόλα 18. Ζ θνξπθή Σθνιηό, πςόκεηξν 2.910κ.... 91 Δηθόλα 19. Βιάζηεζε έμσ από ην Α' Καηαθύγην Οιύκπνπ... 92 Δηθόλα 20. Αγξηνινύινπδν ζηα όξηα ηεο Αιπηθήο Εώλεο ηνπ Οιύκπνπ... 92 Δηθόλα 21. Σαιακάλδξα ζην θαξάγγη ηνπ Δληπέα... 93 Δηθόλα 22. Πνζνζηηαία θαηαλνκή θακέλσλ δαζηθψλ θαη γεσξγηθψλ εθηάζεσλ γηα ηνπο Ννκνχο ηεο Διιάδαο (1983-2008)... 94 Δηθόλα 23. πλνιηθφο αξηζκφο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ θαηαγξάθεθαλ ζε θάζε Ννκφ ηεο ρψξαο (1983-2008)... 96 Δηθόλα 24. Σε εμέιημε ππξθαγηά ζηνλ Όιπκπν... 97 Δηθόλα 25. Σε ύθεζε θσηηά ζηνλ Όιπκπν... 99 Δηθόλα 26. Φσξνζεηηθό πξόηππν (νκαδνπνηεκέλν) ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ ππξθαγηώλ ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012...134 Δηθόλα 27. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη ηα 5 ζεκεία ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ...152 Δηθόλα 28. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη νη ζέζεηο έλαξμεο ππξθαγηώλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο...153 Δηθόλα 29. Καξηέια Advanced Settings γηα θαζνξηζκό ηνπ ηύπνπ ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ησλ παξακέηξσλ επίιπζήο ηνπ...155 Δηθόλα 30. Καξηέια Analysis Settings γηα θαζνξηζκό ηνπ θόζηνπο - αληίζηαζεο (Impedance)...156 Δηθόλα 31. Παξάζπξν δηαιόγνπ ηεο εληνιήο Split Polyline ηεο εξγαιεηνζήθεο ET Geo Wizards...176 Δηθόλα 32. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγεηαη ην λέν δίθηπν θόκβσλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ππνςήθησλ εγθαηαζηάζεσλ...176 13
Δπξεηήξην εηθφλσλ Δηθόλα 33. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη νη δύν κόληκεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ απαηηνύκελσλ εγθαηαζηάζεσλ...177 Δηθόλα 34. Οη θακέλεο εθηάζεηο ησλ θαηαζηξεπηηθώλ ππξθαγηώλ ζην λνκό Αηηηθήο, ην 2009...196 Δηθόλα 35. Καηεγνξηνπνίεζε πνιπγόλσλ Corine2000, πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηα είδε βιάζηεζεο ζην λνκό Πηεξίαο...197 Δηθόλα 36. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη ηα θέληξα βάξνπο ησλ πνιπγώλσλ βιάζηεζεο ζην λνκό Πηεξίαο, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο...199 Δηθόλα 37. Παξάδεηγκα ρξήζεο ηεο εληνιήο Generate Near Table ηνπ ArcToolbox window...218 Δηθόλα 38. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «Γάζνπο» (forest) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «ρνξηνιηβαδηθήο» (grassland) θαη «δαζηθήο έθηαζεο» (woodland)...219 Δηθόλα 39. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο» (grassland) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «Γάζνπο» (forest) θαη «δαζηθήο έθηαζεο» (woodland)...220 Δηθόλα 40. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «δαζηθήο έθηαζεο» (grassland) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «Γάζνπο» (forest) θαη «ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο» (woodland)...221 Δηθόλα 41. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ ζηνηρείσλ ηνπ πεδίνπ Total_travel_time.239 Δηθόλα 42. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ ζηνηρείσλ ηνπ πεδίνπ DemandCount...240 14
Δπξεηήξην πηλάθσλ ΔΤΡΔΣΗΡΙΟ ΠΙΝΑΚΧΝ Πίλαθαο 1. Σηαηηζηηθά ζηνηρεία ππξθαγηώλ ζηελ Διιάδα, θαηά ηα έηε 1980-2008... 52 Πίλαθαο 2. Δηήζηνο αξηζκόο ππξθαγηώλ θαη θακέλε έθηαζε δαζώλ θαη βνζθνηόπσλ ζηελ Διιάδα, θαηά γεσγξαθηθό δηακέξηζκα (κέζνο όξνο)... 53 Πίλαθαο 3. Γηαρξνληθή εμέιημε ππξθαγηώλ (1945-2003) λνκνύ Πηεξίαο..100 Πίλαθαο 4. Καηαγξαθή ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ γηα ηα έηε 2005-2012...102 Πίλαθαο 5. Θέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ...104 Πίλαθαο 6. Θέζεηο ππξνθπιαθίσλ...104 Πίλαθαο 7. Θέζεηο ζεκείσλ πδξνιεςίαο...105 Πίλαθαο 8. Μεηεσξνινγηθά δεδνκέλα πνπ θαηαγξάθεθαλ ζηε δηάξθεηα ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012.106 Πίλαθαο 9. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαη ζπλνιηθή θακέλε έθηαζε θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012...109 Πίλαθαο 10. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012...109 Πίλαθαο 11. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαη ζπλνιηθή θακέλε έθηαζε αλά κήλα...113 Πίλαθαο 12. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά ώξα έλαξμεο...114 Πίλαθαο 13. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.)...116 Πίλαθαο 14. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν )...117 Πίλαθαο 15. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ έληαζε αλέκνπ (Kt)...117 Πίλαθαο 16. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ ζεξκνθξαζία αέξα ( ν C)...118 Πίλαθαο 17. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηε ζρεηηθή πγξαζία (%)...119 Πίλαθαο 18. Πνξεία εμέιημεο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012...120 Πίλαθαο 19. Πνξεία εμέιημεο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012...121 Πίλαθαο 20. Πξνθίι κέζεο δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012 (ζπλνιηθά 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ)...121 Πίλαθαο 21. Γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...121 Πίλαθαο 22. Φσξηθή ηαμηλόκεζε (spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...123 Πίλαθαο 23. Με - ρσξηθή ηαμηλόκεζε (non - spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...123 Πίλαθαο 24. Πεξηζηξνθή ειιείςεσλ αλά έηνο ηεο πεξηόδνπ κειέηεο (2005-2012) 136 Πίλαθαο 25. Δηήζην πνζνζηό % πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν από ην αληίζηνηρν ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα...143 15
Δπξεηήξην πηλάθσλ Πίλαθαο 26. Σπλνιηθό πνζνζηό % πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν από ην αληίζηνηρν ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα, κέζε απόζηαζε θαη ηππηθή απόθιηζε...144 Πίλαθαο 27. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...166 Πίλαθαο 28. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...167 Πίλαθαο 29. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...168 Πίλαθαο 30. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...169 Πίλαθαο 31. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...170 Πίλαθαο 32. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...171 Πίλαθαο 33. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...172 Πίλαθαο 34. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...173 Πίλαθαο 35. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηελ θαηαλνκή ηνπ πθηζηάκελνπ ζηόινπ ησλ 5 ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ, θαηά ηα έηε 2005-2012...174 Πίλαθαο 36. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...186 Πίλαθαο 37. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...187 Πίλαθαο 38. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...188 Πίλαθαο 39. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...189 Πίλαθαο 40. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...190 16
Δπξεηήξην πηλάθσλ Πίλαθαο 41. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...191 Πίλαθαο 42. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...192 Πίλαθαο 43. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 1...193 Πίλαθαο 44. Καηεγνξηνπνίεζε ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δαζνπνληθώλ εηδώλ πνπ θάεθαλ ζηηο δαζηθέο ππξθαγηέο ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...196 Πίλαθαο 45. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...208 Πίλαθαο 46. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...209 Πίλαθαο 47. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...210 Πίλαθαο 48. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...211 Πίλαθαο 49. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...212 Πίλαθαο 50. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...213 Πίλαθαο 51. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...214 Πίλαθαο 52. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...215 Πίλαθαο 53. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 2...216 Πίλαθαο 54. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...230 Πίλαθαο 55. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...231 Πίλαθαο 56. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...232 17
Δπξεηήξην πηλάθσλ Πίλαθαο 57. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3... 233 Πίλαθαο 58. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3... 234 Πίλαθαο 59. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3... 235 Πίλαθαο 60. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3... 236 Πίλαθαο 61. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3... 237 Πίλαθαο 62. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 3... 238 Πίλαθαο 63. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ην ζπλνιηθό ρξόλν κεηάβαζεο ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ: Υθηζηάκελε θαηάζηαζε... 241 Πίλαθαο 64. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηνλ αξηζκό ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ: Υθηζηάκελε θαηάζηαζε... 242 Πίλαθαο 65. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ην ζπλνιηθό ρξόλν κεηάβαζεο ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ: Σελάξην 1... 243 Πίλαθαο 66. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηνλ αξηζκό ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ: Σελάξην 1 244 Πίλαθαο 67. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ην ζπλνιηθό ρξόλν κεηάβαζεο ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ: Σελάξην 2... 245 Πίλαθαο 68. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηνλ αξηζκό ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ: Σελάξην 2 246 Πίλαθαο 69. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ην ζπλνιηθό ρξόλν κεηάβαζεο ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ: Σελάξην 3... 247 Πίλαθαο 70. Απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηνλ αξηζκό ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ: Σελάξην 3 248 Πίλαθαο 71. Σύγθξηζε ησλ ηξηώλ ελαιιαθηηθώλ ζελαξίσλ, σο πξνο ηε ζεηηθή ηνπο κεηαβνιή, ζε ζρέζε κε ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε... 250 18
Δπξεηήξην ραξηψλ ΔΤΡΔΣΗΡΙΟ ΥΑΡΣΧΝ Υάξηεο 1. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο ρσξηθήο ηαμηλόκεζεο (spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...125 Υάξηεο 2. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κε - ρσξηθήο ηαμηλόκεζεο (non - spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012...126 Υάξηεο 3. Φάξηεο απεηθόληζεο ηνπ ρσξηθνύ κέζνπ ησλ ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012...128 Υάξηεο 4. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο δηαρξνληθήο πνξείαο εμέιημεο ηνπ ρσξηθνύ κέζνπ ησλ ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012...129 Υάξηεο 5. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο ηππηθήο απόζηαζεο ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, ζε ζρέζε κε ην ρσξηθό κέζν, ζπλνιηθά (α) θαη αλά έηνο ηεο πεξηόδνπ κειέηεο, 2005-2012 (β)...132 Υάξηεο 6. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο πνξείαο εμάπισζεο ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012...135 Υάξηεο 7. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο ζπλνιηθήο θακέλεο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012...138 Υάξηεο 8. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο έθηαζεο δάζνπο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012...139 Υάξηεο 9. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012...140 Υάξηεο 10. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο δαζηθήο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012...141 Υάξηεο 11. Φάξηεο απεηθόληζεο ηνπ ππξηθνύ ηζηνξηθνύ θαηά ηα έηε 2005-2012 θαη ηεο παξνύζαο θαηάζηαζεο ζηνλ ηνκέα αληηκεηώπηζεο θαη θαηαζηνιήο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...149 Υάξηεο 12. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...157 Υάξηεο 13. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...158 Υάξηεο 14. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...159 Υάξηεο 15. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...160 Υάξηεο 16. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...161 19
Δπξεηήξην ραξηψλ Υάξηεο 17. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...162 Υάξηεο 18. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...163 Υάξηεο 19. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν...164 Υάξηεο 20. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...179 Υάξηεο 21. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...180 Υάξηεο 22. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...181 Υάξηεο 23. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...182 Υάξηεο 24. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...183 Υάξηεο 25. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...184 Υάξηεο 26. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1...185 Υάξηεο 27. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...200 Υάξηεο 28. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...201 Υάξηεο 29. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...202 Υάξηεο 30. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...203 Υάξηεο 31. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...204 Υάξηεο 32. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...205 20
Δπξεηήξην ραξηψλ Υάξηεο 33. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...206 Υάξηεο 34. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2...207 Υάξηεο 35. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...222 Υάξηεο 36. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...223 Υάξηεο 37. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...224 Υάξηεο 38. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...225 Υάξηεο 39. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...226 Υάξηεο 40. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...227 Υάξηεο 41. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...228 Υάξηεο 42. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3...229 21
22
Πεξίιεςε ΠΔΡΙΛΗΦΗ ηφρν ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο απνηειεί ε βέιηηζηε ρσξνζέηεζε θέληξσλ παξνρήο ππεξεζηψλ θαη ε νκνηφκνξθε θαηαλνκή ηνπο πξνο εμππεξέηεζε έθηαθησλ αλαγθψλ, κε ρξήζε κεζφδσλ Υσξηθήο Αλάιπζεο. Ζ εθαξκνγή αθνξά ηε ρσξνζέηεζε ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, ηνπ λνκνχ Πηεξίαο, νχησο ψζηε λα θαηαιάβνπλ ζέζεηο πνπ ζα ειαρηζηνπνηνχλ ηηο απνζηάζεηο απφ κειινληηθά ζπκβάληα δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαη ζα απμάλνπλ ηελ απνδνηηθφηεηά ηνπο. Έπεηηα απφ αλαζθφπεζε θαη κειέηε βηβιηνγξαθίαο θαη εξεπλεηηθψλ εξγαζηψλ, ζρεηηθά κε ηε Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαη ηνπο ηξφπνπο νξγάλσζεο ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ηέηνησλ πεξηζηαηηθψλ ζε θάζε ζχγρξνλε θνηλσλία, επηιέρηεθαλ νη ηερληθέο θαη ηα εξγαιεία, πνπ θξίζεθαλ θαηάιιεια γηα ηελ εμαγσγή ησλ απνηειεζκάησλ. πγθεθξηκέλα, ε επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο γίλεηαη κε ρξήζε ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ (πεξηβάιινλ ArcGis 10.0), κέζσ εθαξκνγήο ηεο κεζφδνπ Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο θαη επηινγήο ηνπ κνληέινπ Μέγηζηεο Κάιπςεο. Αξρηθά, ειέγρεηαη ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ηνπ ηνκέα αληηκεηψπηζεο θαη θαηαζηνιήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζην λνκφ Πηεξίαο, θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005 έσο 2012. ηε ζπλέρεηα, κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνηεηλφκελνπ κεζνδνινγηθνχ πιαηζίνπ, νδεγνχκαζηε ζηε δηαηχπσζε ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ θαη ζηελ επηινγή εθείλνπ πνπ βειηηψλεη ηελ παξνχζα θαηάζηαζε. Σέινο, ζρνιηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο πξνζέγγηζεο πνπ αθνινπζήζεθε θαη πεξηγξάθνληαη νη πξνηάζεηο θαη νη πξννπηηθέο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα. Λέμεηο - θιεηδηά: Γαζηθέο ππξθαγηέο, ρσξνζέηεζε ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ, Γ.Σ.Π., Φσξηθή Αλάιπζε, Φσξνζέηεζε - Καηαλνκή, κνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο 23
Abstract ABSTRACT The aim of this thesis is the optimal service centers siting and the distribution of them to serve emergency needs, by using methods of Spatial Analysis. The application concerns the fire vehicles siting in the National Park of Olympus, in the prefecture of Pieria, in order to occupy positions that will minimize distances from future forest fire events and will increase their efficiency. After having studied and reviewed relevant literature and research work on the Spatial Analysis of forest fires and ways of organizing a management system of such occurrences in any modern society, we selected the techniques and tools, that were suitable for the extraction of results. Specifically, the issue was dealt with the use of Geographical Information Systems (ArcGis 10.0) and in particular, we applied the Location - Allocation method, using the Maximal Covering Location model. Initially, we verify the current situation of the field which relates to the response and suppression of forest fires in the prefecture of Pieria, during the study period from 2005 to 2012. Then, through the application of the proposed methodological framework, we propose alternative scenarios, in order to select the one that improves the existing situation. Finally, we discuss on the results of the approach that was followed and present recommendations and prospects for further research. Keywords: Forest fires, fire vehicles siting, GIS, Spatial Analysis, Location - Allocation, Maximal Covering Location model 24
Πεξίιεςε Κεφάλαιο 1 ο 25
26
Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1 Ο : ΔΙΑΓΧΓΗ Οη δαζηθέο ππξθαγηέο απνηεινχλ αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο νηθνινγίαο ησλ δαζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ, ελψ ηαπηφρξνλα ραξαθηεξίδνληαη σο έλα πνιπζχλζεην θαηλφκελν, ην νπνίν ελαξκνλίδεηαη κε ηνπο λφκνπο ηεο θχζεο. Ζ δπλαηφηεηα ηεο πιήξνπο εμάιεηςεο ησλ θαηλνκέλσλ ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, αθφκε θαη κέζσ ελφο άξηηα νξγαλσκέλνπ αληηππξηθνχ ζρεδηαζκνχ, ζεσξείηαη ηνπιάρηζηνλ νπηνπηθή. Ζ δηεμαγσγή ζρεηηθψλ εξεπλψλ έρεη απνδείμεη φηη νη δαζηθέο ππξθαγηέο είλαη δπλαηφ λα ζπκβάινπλ ζεηηθά ζηε θπζηθή αλαγέλλεζε, ηζνξξνπία θαη αχμεζε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο ησλ Μεζνγεηαθψλ δαζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ, θαζψο ηα νηθνζπζηήκαηα απηά είλαη ηδηαηηέξσο πξνζαξκνζκέλα ζηηο ζπλζήθεο ηεο θσηηάο, έρνληαο έηζη ηε δπλαηφηεηα λα κπνξνχλ λα αλαγελλεζνχλ άκεζα θαη κεηά ην πέξαο ηεο. Χζηφζν, νη δαζηθέο ππξθαγηέο δελ παχνπλ λα επηθέξνπλ δπζκελείο επηπηψζεηο ζηα θπζηθά νηθνζπζηήκαηα, πξνθαιψληαο δηαηαξαρή ζην θπζηθφ θχθιν δηαδνρήο ηεο βιάζηεζεο, θαζψο θαη πιήξε ππνβηβαζκφ ηεο δνκήο ηνπο, ζηελ πεξίπησζε πνπ είλαη επαλαιακβαλφκελεο ζε κηθξά ρξνληθά δηαζηήκαηα. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, ν θχθινο ππνβάζκηζεο ησλ δαζψλ αξρίδεη κε ηηο πξψηεο ππξθαγηέο, πνπ νδεγνχλ αξρηθά ζηε κεηαηξνπή ηνπο ζε ζακλφηνπνπο θαη θαζψο ζπλερίδεηαη αδηάθνπα, νδεγεί ζηε κείσζε ηεο παξαγσγηθήο ηνπο ηθαλφηεηαο, θαηαιήγνληαο ζηελ εξεκνπνίεζή ηνπο. Με ηνλ ηξφπν απηφ, δεκηνπξγνχληαη απέξαληεο γπκλέο εθηάζεηο γεο, κε ηηο επαθφινπζεο δπζκελείο επηπηψζεηο ζηελ ςπρνινγία ηνπ αλζξψπνπ θαη ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπ. Όζνλ αθνξά ηελ Διιάδα, νη δαζηθέο ππξθαγηέο απνηεινχλ κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο θπζηθέο θαηαζηξνθέο, θαζψο ραξαθηεξίδεηαη απφ έλα θαηεμνρήλ ππξηγελέο θπζηθφ πεξηβάιινλ, απφ άπνςε θιίκαηνο θαη βιάζηεζεο. πλεπψο, επηηαθηηθή θξίλεηαη ε αλάγθε θηλεηνπνίεζεο γηα ηελ νξγάλσζε ελφο νινθιεξσκέλνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο θαη αληηκεηψπηζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ, δεδνκέλνπ φηη πεξηζζφηεξν απφ ην 10% ηεο έθηαζεο ηεο ρψξαο καο, θαιχπηεηαη ζήκεξα απφ άγνλεο θαη βξαρψδεηο εθηάζεηο, γεγνλφο πνπ νθείιεηαη, σο επί ησλ πιείζησλ, ζηελ επαλαιακβαλφκελε εκθάληζή ηνπο. 27
Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή Χζηφζν, ζεκεηψλεηαη φηη ηα θπζηθά αίηηα (φπσο ε πηψζε θεξαπλνχ) επζχλνληαη κνλάρα γηα ην 5% ησλ πεξηζηαηηθψλ πνπ εθδειψλνληαη ζηελ Διιάδα, αθνχ ην 95% πνπ απνκέλεη, νθείιεηαη ζηνλ παξάγνληα άλζξσπν, είηε εθ πξνζέζεσο, είηε εμ ακειείαο. Με ηνλ ηξφπν απηφ, ινηπφλ, δηαηαξάζζεηαη δξακαηηθά ν θπζηθφο ξφινο ησλ ππξθαγηψλ, ελψ κεηψλεηαη θαηαθφξπθα ε ηθαλφηεηα ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ λα απνθαζίζηαληαη θαηά ηε κεηαππξηθή δξαζηεξηφηεηα. Δλ θαηαθιείδη, νη δαζηθέο ππξθαγηέο ζεσξνχληαη πιένλ σο ε θπξίαξρε απεηιή ησλ Διιεληθψλ Μεζνγεηαθψλ δαζψλ, ρξήδνληαο αλάινγεο πξνζνρήο θαη αληηκεηψπηζεο. Με αθνξκή, ινηπφλ, ηα φζα πξναλαθέξζεθαλ, ζθνπόο - αληηθείκελν ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο είλαη ε δηαηχπσζε ελφο κεζνδνινγηθνχ πιαηζίνπ γηα ηε ρσξνρξνληθή αλάιπζε θαη δηαρείξηζε δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ πεξηζηαηηθά άκεζεο αλάγθεο (δαζηθέο ππξθαγηέο), κε κειέηε εθαξκνγήο ζηελ πεξηνρή ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ. πγθεθξηκέλα, κέζσ ηεο ρξήζεο κεζφδσλ Υσξηθήο Αλάιπζεο θαη επηζηεκνληθψλ εξγαιείσλ, πξνηείλεηαη ε βέιηηζηε ρσξνζέηεζε ζέζεσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο απνδνηηθφηεξεο ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, ψζηε λα ελδπλακσζεί ν ηνκέαο επηρεηξεζηαθήο αληηκεηψπηζεο αλάινγσλ πεξηζηαηηθψλ ζε εθείλε. Αληηθεηκεληθνί ζηόρνη θαη θξηηήξηα ηεο παξνχζαο κειέηεο, είλαη ε κείσζε ησλ απνζηάζεσλ ησλ ζηαζκεπκέλσλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ απφ κειινληηθά ζπκβάληα ππξθαγηψλ θαη ζπγθεθξηκέλα ε ειαρηζηνπνίεζε ηνπ ρξφλνπ κεηάβαζεο, ψζηε νη ππεξεζίεο απηέο λα θαηαθζάλνπλ ζην ζχλνιν ησλ ζεκείσλ δήηεζεο, εληφο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο αληαπφθξηζεο. Σαπηφρξνλα, επηδηψθεηαη θαη ε φζν ην δπλαηφλ πην νκνηφκνξθε θαηαλνκή ησλ εθάζηνηε πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ζηα δηαηηζέκελα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, πξνο ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε εμππεξέηεζή ηνπο. Ζ επηινγή ησλ θαηάιιεισλ ηερληθψλ κεζφδσλ, πνπ είλαη απαξαίηεηεο ζηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ηελ εμαγσγή ησλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο, πξαγκαηνπνηήζεθε έπεηηα απφ αλαζθφπεζε βηβιηνγξαθίαο θαη εξεπλψλ, πνπ ζρεηίδνληαη κε ηε Υσξηθή Αλάιπζε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ηελ αλάπηπμε ελφο ζπζηήκαηνο αληηκεηψπηζήο ηνπο, θαζψο θαη ηε ρσξνζέηεζε επίγεησλ δπλάκεσλ δαζνππξφζβεζεο. 28
Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή Όζνλ αθνξά ηελ ειιεληθή βηβιηνγξαθία, ινηπφλ, ελδεηθηηθή ζεσξείηαη ε κειέηε γηα ηελ «Αλάπηπμε ελόο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ππξθαγηώλ ζηελ πεξηνρή ηεο Πάξλεζαο, κε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ Σπζηεκάησλ Γεσγξαθηθώλ Πιεξνθνξηώλ» (Κνηζψλε, Γ., 2009), θαζψο θαη ηε «Φσξνζέηεζε επίγεησλ ππξνζβεζηηθώλ δπλάκεσλ γηα άκεζε θαηάζβεζε ππξθαγηώλ» (Θαλαζνχιαο, Γ., 2011). Δπηπξφζζεηα, ελδεηθηηθφ δείγκα μελφγισζζεο κειέηεο, ζε άκεζε ζπλάθεηα κε ηνλ αληηθεηκεληθφ ζθνπφ ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, είλαη εθείλε ηνπ Antonio Blazevic (2001), πνπ αθνξά ηε βέιηηζηε ρσξνζέηεζε βάζεσλ αεξνδεμακελψλ θαηάζβεζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ Καιηθφξληα, θαζψο θαη ηνπ Saad M. Algharib (2011) γηα ηελ αμηνιφγεζε ηεο πθηζηάκελεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ Ππξνζβεζηηθψλ ηαζκψλ ζηελ πφιε ηνπ Κνπβέηη, ζε πεξηβάιινλ GIS. Έπεηηα, ινηπφλ, απφ ηα πξναλαθεξζέληα, ε αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο, επηιέγεηαη λα γίλεη κε ρξήζε κεζφδσλ Υσξηθήο Αλάιπζεο, φπσο ε εμαγσγή θαηάιιεισλ γεσζηαηηζηηθψλ δεηθηψλ ρσξηθήο θαηαλνκήο (ρσξηθφο κέζνο, ηππηθή απφθιηζε, ειιείςεηο ηππηθήο απφζηαζεο) θαη ε αλάιπζε ρσξηθψλ πξνηχπσλ θαη ζπζηνηρηψλ (Γηακεξηζηηθή νκαδνπνίεζε). Δπηπιένλ, θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο ζηε δηαδηθαζία ηεο επίιπζεο θαη ηεο παξνπζίαζεο ησλ απνηειεζκάησλ, ήηαλ ε ρξήζε ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ (πεξηβάιινλ ArcGis 10.0), κέζσ ηεο Αλάιπζεο Γηθηχνπ (Network Analysis) θαη ηεο εθαξκνγήο ηεο κεζφδνπ Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο (Location - Allocation) θαη ζπγθεθξηκέλα ηνπ κνληέινπ Μέγηζηεο Κάιπςεο (Maximal Covering Location Model). χκθσλα, ινηπφλ, κε ην πξνηεηλφκελν κεζνδνινγηθφ πιαίζην, πξαγκαηνπνηείηαη αξρηθά ε αλάιπζε ηεο πνζνηηθήο θαη ρσξηθήο εμέιημεο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο, θαζψο θαη ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο ζηνλ ηνκέα αληηκεηψπηζεο ηέηνησλ ζπκβάλησλ. Καηφπηλ, κέζσ ηεο δηαηχπσζεο ηξηψλ ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ θαη ηεο ζχγθξηζεο ησλ αληίζηνηρσλ απνηειεζκάησλ, θαηαιήγνπκε ζηελ επηινγή θαη παξνπζίαζε ηνπ βέιηηζηνπ. Δλ ζπλερεία, πεξηγξάθεηαη ε δνκή ζχκθσλα κε ηελ νπνία πξνζεγγίζηεθε ην πξφβιεκα πνπ πξαγκαηεχεηαη ε παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία, θαζψο θαη ην πεξηερφκελν ησλ θεθαιαίσλ ηεο: 29
Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή ην παξφλ πξώην θεθάιαην ζίγεηαη ην πξφβιεκα - ζθνπφο ηεο εξγαζίαο, ππνγξακκίδεηαη ε ζπνπδαηφηεηά ηνπ, κέζσ ηεο ζχληνκεο αλαθνξάο ζε πνηθίιεο εξεπλεηηθέο κειέηεο πνπ έρνπλ αζρνιεζεί κε εθείλν θαη δηαηππψλνληαη νη αληηθεηκεληθνί ζηφρνη ηεο. ην δεύηεξν θεθάιαην θαηαγξάθνληαη θαη αλαιχνληαη νη ζεσξεηηθέο έλλνηεο γηα ην θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, πνπ αληιήζεθαλ απφ ηελ αλαζθφπεζε ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο θαη απνηεινχλ ην ππφβαζξν ηεο ελ ιφγσ εξγαζίαο. ην ηξίην θεθάιαην πεξηγξάθνληαη δηεμνδηθά νη κέζνδνη, νη ηερληθέο θαη ηα επηζηεκνληθά εξγαιεία πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηε δηαδηθαζία ηεο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ηεο εμαγσγήο ησλ απνηειεζκάησλ. ην ηέηαξην θεθάιαην αξρηθά πξνζδηνξίδεηαη ην πξνηεηλφκελν κεζνδνινγηθφ πιαίζην, βάζεη ηνπ νπνίνπ επεμεξγάζηεθαλ ηα δεδνκέλα γηα ηελ πθηζηάκελε θαηάζηαζε ηεο κειέηεο πεξίπησζεο, θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν θαη εθαξκφζηεθαλ νη θαηάιιειεο κέζνδνη Υσξηθήο Αλάιπζεο γηα ηελ απφδνζε ηνπ ππφ κειέηε θαηλνκέλνπ, θαζψο θαη Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο γηα ηε δηεμαγσγή ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ βειηίσζεο. Σα απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη ζε ζηαηηζηηθνχο πίλαθεο θαη δηαγξάκκαηα, ελψ νπηηθνπνηνχληαη ζε ράξηεο, γηα ηε βαζχηεξε θαηαλφεζή ηνπο θαη ηε δηαηχπσζε ζπκπεξαζκάησλ. ην πέκπην θεθάιαην ζρνιηάδεηαη ζπλνπηηθά ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν πξνζεγγίζηεθε ην πξφβιεκα ηεο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο θαη αμηνινγείηαη ην ηζνδχγην ησλ ζεηηθψλ θαη αξλεηηθψλ ζεκείσλ ηεο κεζνδνινγίαο θαη ηεο εθαξκνγήο. Σέινο, δηαηππψλνληαη πξνηάζεηο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα θαη πξννπηηθέο δηεξεχλεζεο θαη βειηίσζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. 30
Κεθάιαην 1 : Δηζαγσγή Κεφάλαιο 2 ο 31
32
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2 Ο : ΣΟ ΦΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΔΝΟ ΣΧΝ ΓΑΙΚΧΝ ΠΤΡΚΑΓΙΧΝ: ΘΔΧΡΗΣΙΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ Οη δαζηθέο ππξθαγηέο ζπληζηνχλ έλαλ απφ ηνπο δπζκελέζηεξνπο θηλδχλνπο πνπ ειινρεχνπλ θαη απεηινχλ ηε βησζηκφηεηα ησλ δαζψλ ηεο Νφηηαο Δπξψπεο, ελψ παξάιιεια απμάλνληαη ξαγδαίσο ζε αξθεηέο πεξηνρέο ηεο Κεληξηθήο θαη Αλαηνιηθήο Δπξψπεο, θαζψο θαη ζηνλ ππφινηπν θφζκν. Απφξξνηα ηνπ θαηλνκέλνπ απηνχ απνηεινχλ νη αιινηψζεηο ηνπ θπζηθνχ ηνπίνπ, ε ππνβάζκηζε ηνπ πεξηβάιινληνο (ρισξίδαο θαη παλίδαο) θαη ε ππνλφκεπζε ηεο θνηλσληθήο - νηθνλνκηθήο επκάξεηαο. Οκνινγνπκέλσο, ε δξακαηηθή κεηαβνιή ηνπ θιίκαηνο πνπ πθίζηαηαη ν πιαλήηεο καο, ε πιήξεο εγθαηάιεηςε ησλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ, θαζψο θαη ε ζπζηεκαηηθή επέθηαζε ησλ δσλψλ κίμεο δαζψλ - νηθηζκψλ, νδεγνχλ αλακθίβνια ζηε δηεχξπλζε ησλ γεσγξαθηθψλ ζπλφξσλ ησλ ρσξψλ, κέζσ ηεο θαηαθφξπθεο αχμεζεο ηεο δξηκχηεηαο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. 2.1. Σν θαηλόκελν ησλ θαηαζηξνθηθώλ ππξθαγηώλ ζε δηεζλέο επίπεδν Καηά ηελ πεξίνδν ησλ ηειεπηαίσλ δεθαεηηψλ, ην θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ απνηειεί αληηθείκελν επξέσο ελδηαθέξνληνο ζηε ιεθάλε ηεο Μεζνγείνπ. Με εμαίξεζε ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ηελ Δπξψπε, ηα νπνία απνδεηθλχνπλ φηη θαηά κέζν φξν ηα κέηξα θαη νη ζηξαηεγηθέο πξφιεςεο θαη θαηαζηνιήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ δξνπλ απνηειεζκαηηθά, δηαπηζηψλεηαη φηη νη δπζκελείο θιηκαηηθέο ζπλζήθεο (ην 2003 ζηε Γπηηθή Δπξψπε θαη ην 2007 ζηελ Αλαηνιηθή Δπξψπε), ζπληζηνχλ κία απφ ηηο θπξηφηεξεο αηηίεο εθδήισζεο θαηαζηξνθηθψλ ππξθαγηψλ, φπσο εθείλεο πνπ δηαδξακαηίζηεθαλ ζε Πνξηνγαιία θαη Διιάδα. Δπηπξφζζεηα, αμίδεη λα ζεκεησζνχλ θαη νη νιέζξηεο δαζηθέο ππξθαγηέο ζηηο νπνίεο εθηέζεθαλ πξνζθάησο ε πξία, ν Λίβαλνο θαη ε Αιγεξία (Yves, B., 2009). Χζηφζν, φζν δπζάξεζηεο θη αλ είλαη νη επηπηψζεηο ηνπο, νη δαζηθέο ππξθαγηέο απνηεινχλ αλαπφζπαζην ηκήκα ησλ θπζηθψλ δηεξγαζηψλ ησλ νηθνζπζηεκάησλ παγθνζκίσο, θαηά ηηο νπνίεο παξαηεξείηαη επθιεθηφηεηα ηεο 33
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν θπηηθήο βηνκάδαο, είηε θαηά ηε δηάξθεηα πεξηφδσλ μεξαζίαο, είηε ζηηο πγξέο πεξηνρέο, κεηά απφ πνιιαπιά έηε μεξαζίαο. χκθσλα, κε ηε χλνδν ηνπ ΟΖΔ γηα ηελ «Αληηκεηψπηζε ηεο Δξεκνπνίεζεο (UNCCD)», νη πην επηξξεπείο ζε κεγάιεο έληαζεο θαη νιέζξησλ ζπλεπεηψλ ππξθαγηέο, είλαη νη μεξέο χθπγξεο έσο θαη εκίμεξεο πεξηνρέο, ζηηο νπνίεο είλαη εθηθηή ε ζπγθξάηεζε κφληκεο βιάζηεζεο. Σα θπζηθά νηθνζπζηήκαηα, ινηπφλ, είλαη δπλαηφλ λα δηαρσξηζηνχλ ζε πξνζαξκνδφκελα θαη ζε επαίζζεηα ζηηο δαζηθέο ππξθαγηέο, βάζεη ηεο ζρέζεο κεηαμχ ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο ελφο νηθνζπζηήκαηνο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ ππξηθνχ ηζηνξηθνχ ηνπ. Όζνλ αθνξά ηελ πξψηε πεξίπησζε, ε ππξθαγηά απνηειεί απαξαίηεην νηθνινγηθφ θαηλφκελν γηα ηνλ θαζνξηζκφ ηνπ ζρήκαηνο, ηεο δνκήο θαη ηεο πνηθηινκνξθίαο ηνπ ηνπίνπ, θαζψο θαη γηα ηελ αλαγέλλεζή ηνπ. Δλ αληηζέζεη κε ηα επαίζζεηα ζηηο ππξθαγηέο νηθνζπζηήκαηα, ηα νπνία ζπλήζσο αθνχ θανχλ, πθίζηαληαη ππνβάζκηζε θαη δελ αλαδνκνχληαη κε γνξγνχο ξπζκνχο. Απφ ηνπο βαζηθφηεξνπο ιφγνπο, επνκέλσο, πνπ ρξήδνπλ σο επηηαθηηθή ηελ αλάγθε ζπληνληζκνχ θαη βειηηζηνπνίεζεο ελφο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, είλαη νη αξλεηηθέο επηπηψζεηο ηνπο, φπσο ε δηαηάξαμε ηεο βηνπνηθηιφηεηαο (ρισξίδαο θαη παλίδαο), ε δηάβξσζε ηνπ εδάθνπο, θαζψο θαη ε εκθάληζε πιεκκχξσλ, πνπ ζπκβάιινπλ ζηελ εξεκνπνίεζε. Σν έδαθνο ησλ θακέλσλ νηθνζπζηεκάησλ, ζηα νπνία απνπζηάδεη ε θπηηθή θάιπςε γηα πεξηφδνπο πνπ δηαξθνχλ απφ κήλεο έσο ρξφληα, εθηίζεηαη ζηε δηάβξσζε ηνπ αλέκνπ θαη ηεο βξνρήο θαη ππνβαζκίδεηαη, κε απνηέιεζκα ν θίλδπλνο πιεκκχξαο θαη ηδεκαηνγέλεζεο λα είλαη ηδηαηηέξσο κεγάινο ζπγθξηηηθά κε ηηο ιεθάλεο απνξξνήο πνπ δελ έρνπλ θαεί. Δπηπιένλ, απμάλεηαη θαη ν θίλδπλνο γηα θαηαζηξνθέο ζε ππνδνκέο, ιφγσ θαηνιηζζήζεσλ θαη ιαζπνξξνψλ (Vallejo, R., Valdecantos, A., 2006). 2.1.1. Δίδε ππξθαγηώλ Αλάινγα κε ηελ θαηεγνξία ηεο θαχζηκεο χιεο, δηαθξίλνπκε ηα αθφινπζα είδε δαζηθψλ ππξθαγηψλ (Φηιηππφπνπινο, Ν., «Βαζηθέο αξρέο δαζνππξόζβεζεο», 2005, http://www.oedd.gr): 34
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν α) Τπόγεηεο ππξθαγηέο Οη ππφγεηεο ππξθαγηέο επεθηείλνληαη ζηηο ξίδεο θαη ζηηο χιεο πνπ απνζπληίζεληαη θαη βξίζθνληαη ζακκέλεο ζην έδαθνο, φπσο θχιια, πεπθνβειφλεο θ.ιπ. Οη ππξθαγηέο απηέο είλαη κηθξήο έληαζεο, φκσο ε θαηάζβεζή ηνπο είλαη ηδηαηηέξσο επίπνλε, θαζψο κπνξνχλ λα γίλνπλ ε αηηία κηαο κεγαιχηεξεο ππέξγεηαο ππξθαγηάο, εάλ ακειεζνχλ. β) Έξπνπζεο ππξθαγηέο (εδάθνπο) Με ηνλ φξν έξπνπζεο ππξθαγηέο ελλννχκε απηέο πνπ θαίλε επηθάλεηεο πνιχ θνληά ζην έδαθνο (< 2 κέηξα), φπσο πεπθνβειφλεο, ζάκλνπο, ρφξηα, πεζκέλνπο θνξκνχο θαη κηθξά δέληξα. πλήζσο, απνηεινχλ ηελ πιεηνςεθία ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ελψ αλ ιάβνπλ δηαζηάζεηο, απνηεινχλ ην πξνζάιακν γηα ηηο επηθφξπθεο ππξθαγηέο. γ) Δπηθόξπθεο ππξθαγηέο (θνξπθήο ή θόκεο) Δπηθφξπθεο ππξθαγηέο είλαη απηέο πνπ επεθηείλνληαη ζηα ςειά ηκήκαηα ελφο δάζνπο (> 2 κέηξα), φπσο θιαδηά, θχιια θαη θνξκνχο δέληξσλ. Δίλαη ζπλήζσο κεγάιεο έληαζεο θαη επηθηλδπλφηεηαο, αθνχ αλαπηχζζνληαη ηαρχηαηα, ρσξίο απαξαίηεηα λα αθνινπζεί ππξθαγηά θαη ζην έδαθνο. δ) Μηθηέο ππξθαγηέο Πνιιέο θνξέο θαηά ηελ ειεχζεξε εμάπισζε κηαο δαζηθήο ππξθαγηάο, ζπλππάξρνπλ ηνπιάρηζηνλ δχν απφ ηα πξναλαθεξζέληα είδε ππξθαγηψλ. ηελ πεξίπησζε απηή αλαθεξφκαζηε ζηηο κηθηέο ππξθαγηέο, νη νπνίεο είλαη θαη νη πην επηθίλδπλεο, αθνχ νη ζπλζήθεο πνπ δεκηνπξγνχλ είλαη απξφβιεπηεο. 2.1.2. Τα θύξηα κέξε ηωλ ππξθαγηώλ Σα θχξηα κέξε κηαο δαζηθήο ππξθαγηάο, ηα νπνία είλαη επθξηλή ζηελ Δηθόλα 1. πνπ αθνινπζεί, είλαη ηα εμήο (Φηιηππφπνπινο, Ν., «Βαζηθέο αξρέο δαζνππξόζβεζεο», 2005, http://www.oedd.gr): 35
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Ζ θεθαιή ή κέησπν ηεο ππξθαγηάο: νλνκάδεηαη ην πην γξήγνξα θηλνχκελν κέξνο ηεο. Σα πιεπξά (δεμηφ - αξηζηεξφ): είλαη ηα ηκήκαηα ηεο πεξηκέηξνπ, πεξίπνπ παξάιιεια πξνο ηελ θχξηα θαηεχζπλζε δηάδνζεο ηεο ππξθαγηάο. Ζ νπξά: νλνκάδνπκε ην αληίζεην κέξνο απφ ην κέησπν. Δπηπιένλ, κπνξνχκε λα μερσξίζνπκε ηα παξαθάησ ζεκεία αλαθνξάο: εκείν Αξρηθήο Δζηίαο: είλαη ην ζεκείν απφ φπνπ μεθίλεζε ε ππξθαγηά. Γάθηπια: είλαη ζεκεία πνπ έλα ιεπηφ κέξνο ηνπ κεηψπνπ έρεη πξνρσξήζεη αξθεηά. Σζέπεο: είλαη νη άθαπηεο πεξηνρέο αλάκεζα ζηα δάθηπια. Νεζηά: είλαη νη άθαπηεο πεξηνρέο εληφο ηνπ θακέλνπ. εκεηαθέο θσηηέο ή θειίδεο: είλαη ππξθαγηέο κε δηαθνξεηηθφ ζεκείν έλαξμεο απφ ηελ θχξηα ππξθαγηά, δεκηνπξγεκέλεο ζπλήζσο απφ θιεγφκελα ζσκαηίδηα θαη ηελ επαγσγή απφ ζεξκά θαζνδηθά ξεχκαηα αέξα. 36
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δηθόλα 1. Αλαηνκία κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο Πεγή: http://www.oedd.gr 2.1.3. Βαζηθά ζηνηρεία ζπκπεξηθνξάο ππξθαγηώλ Ζ επηθηλδπλφηεηα ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ έγθεηηαη ζηελ πνηθηιφκνξθε θαη πνιπζχλζεηε θχζε ηνπο, ε νπνία εμαξηάηαη ηαπηφρξνλα απφ πιήζνο παξαγφλησλ, πνπ αιιειεπηδξνχλ κεηαμχ ηνπο θαη πξέπεη λα ιακβάλνληαη ππφςε, φρη κφλν θαηά ηελ αλαγλψξηζε, αιιά θαη θαηά ηελ εθδήισζε θαη εμέιημε ηεο ππξθαγηάο. Μπνξνχκε λα δηαθξίλνπκε ηξία επηθξαηέζηεξα θαηλφκελα ζπκπεξηθνξάο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ηα νπνία είλαη: Ζ έθηαζε Ζ ηαρχηεηα δηάδνζεο Ζ έληαζε (χςνο) ηεο θιφγαο Δπηπιένλ, θαηλφκελα απνηεινχλ ε παξαγσγή θαπλνχ (αηειήο θαχζε), νη επηθφξπθεο ππξθαγηέο, νη πχξηλνη ζηξφβηινη, νη θαηαηγίδεο ππξθαγηάο, ε 37
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν κεηάδνζε κε θαχηξεο, ην κεκνλσκέλν ιακπάδηαζκα δέληξσλ, θαζψο θαη νη θειίδεο θσηηάο. Γεληθά, πνιπάξηζκνη είλαη νη παξάγνληεο πνπ επεξεάδνπλ ηε ζπκπεξηθνξά θαη εμάπισζε κηαο δαζηθήο ππξθαγηάο, φκσο νη θπξηφηεξνη απαξηίδνπλ ην ιεγφκελν «Σξίγσλν Γαζηθψλ Ππξθαγηψλ», έλλνηα πνπ επεμεγείηαη ζηε ζπλέρεηα (Φηιηππφπνπινο, Ν., «Βαζηθέο αξρέο δαζνππξόζβεζεο», 2005, http://www.oedd.gr). 2.1.4. Οη βαζηθνί παξάγνληεο πνπ πξνθαινύλ θαη επεξεάδνπλ ηελ έλαξμε θαη επέθηαζε ηωλ ππξθαγηώλ Ζ θσηηά είλαη απφξξνηα κίαο ρεκηθήο δηεξγαζίαο, ζηελ νπνία θξίλεηαη αλαγθαία ε ζπλχπαξμε θαη ν θαηάιιεινο ζπλδπαζκφο ηξηψλ ζεκειησδψλ ζηνηρείσλ, ηεο θαχζηκεο χιεο, ηεο ζεξκφηεηαο θαη ηνπ νμπγφλνπ, ηα νπνία είλαη επξέσο δηαδεδνκέλα σο πιεπξέο ελφο ηξηγψλνπ, πνπ νλνκάδεηαη «ην ηξίγσλν ηεο θσηηάο» (Δηθόλα 2.). ηελ πεξίπησζε πνπ δελ πθίζηαηαη έζησ θαη έλα απφ ηα πξναλαθεξζέληα ζηνηρεία, ηφηε δελ θαζίζηαηαη εθηθηή ε εθδήισζε ηεο ππξθαγηάο, γεγνλφο πνπ απνηειεί αξρή, ζηελ νπνία βαζίδνληαη νη κέζνδνη πξφιεςεο, αληηκεηψπηζεο θαη θαηαζηνιήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ (http://www.firesecurity.gr/paragontesdas.html). Δηθόλα 2. «Σν ηξίγσλν ηεο θσηηάο» Πεγή: http://www.firesecurity.gr/paragontesdas.html 38
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Αλ ζέιακε λα θάλνπκε αλαθνξά ζηα αίηηα πνπ είλαη δπλαηφ λα πξνθαιέζνπλ κία δαζηθή ππξθαγηά, κπνξνχκε λα ηα θαηαηάμνπκε ζηηο αθφινπζεο θαηεγνξίεο (Βνξίζεο, Γ., 2004): Φπζηθά (ή ηπραία) αίηηα Δκπξεζκνί απφ ακέιεηα Δκπξεζκνί απφ πξφζεζε Άγλσζηα αίηηα Χζηφζν, ζηηο δαζηθέο ππξθαγηέο πνηθηιία παξνπζηάδνπλ νη παξάγνληεο πνπ πξνθαινχλ ηελ εθδήισζή ηνπο θαη επεξεάδνπλ θαζνξηζηηθά ηε κεηέπεηηα ζπκπεξηθνξά θαη εμέιημή ηνπο. Οη ζπνπδαηφηεξνη απφ απηνχο είλαη νη αθφινπζνη (Κατιίδεο, Γ., 1990, 1993): Μεηεσξνινγηθνί παξάγνληεο: ηνπο παξάγνληεο απηνχο εληάζζνληαη ε ειηαθή αθηηλνβνιία, ε αηκνζθαηξηθή πίεζε, ε ζεξκνθξαζία αέξα, ε ζεξκνθξαζία επηθάλεηαο ηνπ εδάθνπο, ε εμάηκηζε, ε ζηαζεξφηεηα ή αζηάζεηα ηεο αηκφζθαηξαο, ε ζρεηηθή πγξαζία ηνπ αέξα, ε βξνρή, θαζψο θαη ν άλεκνο, πνπ απνηειεί έλαλ απφ ηνπο θπξίαξρνπο παξάγνληεο, νη νπνίνη επεξεάδνπλ ζε κεγάιν βαζκφ ηελ εθδήισζε ησλ ππξθαγηψλ. Σνπνγξαθηθνί παξάγνληεο: Πεξηιακβάλνπλ ην πςφκεηξν, ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηεο πεξηνρήο, ηελ ηνπνγξαθηθή δηακφξθσζε (αλάγιπθν), θπξίσο ζηηο νξεηλέο πεξηνρέο, θαζψο θαη ηελ θιίζε ηνπ εδάθνπο, ε νπνία επηδξά δξαζηηθά ζηελ ηαρχηεηα εμάπισζεο κίαο ππξθαγηάο. Αλαθέξνπκε φηη ε ηαρχηεηα δηάδνζεο δηπιαζηάδεηαη ζε θιίζεηο 10º, ελψ ηεηξαπιαζηάδεηαη ζε θιίζεηο 20º, κε απνηέιεζκα λα είλαη κεγαιχηεξε πξνο ηα αλάληε, κηθξφηεξε πξνο ηα θαηάληε θαη λα ειαρηζηνπνηείηαη ζε επίπεδα εδάθε. Βιάζηεζε: H πεξηεθηηθφηεηα ζε πγξαζία ηεο θαχζηκεο χιεο, καδί κε ηνλ ξπζκφ απνβνιήο ηεο, θαζψο θαη ην είδνο ηεο βιάζηεζεο, αλάινγα κε ην βαζκφ επθιεθηφηεηαο θαη νη ζπλζήθεο αλάπηπμήο ηεο, παίδνπλ πξσηεχνληα ξφιν ζηελ έλαξμε θαη εμάπισζε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. Δπηπιένλ, ζχκθσλα κε κειέηεο πνπ έιαβαλ ρψξα ζην παξειζφλ, ζρεηηθά κε ηε 39
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν δηεξεχλεζε ηεο επθιεθηφηεηαο ησλ δηαθφξσλ εηδψλ θπζηθήο θάιπςεο, δηαπηζηψζεθε φηη ιηγφηεξν εχθιεθηα είλαη ηα ςπρξφβηα θσλνθφξα, θαζψο θαη ηα πιαηχθπιια δάζε. 2.1.5. Οη επηπηώζεηο ηωλ ππξθαγηώλ θαη νη ωθέιηκεο επηδξάζεηο ηνπο Ο θίλδπλνο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, πνπ ειινρεχεη θάζε θαινθαίξη ζε δηάθνξεο πεξηνρέο ηεο ρψξαο καο, επηθέξεη ηδηαηηέξσο ζνβαξέο επηπηψζεηο, φπσο είλαη νη αθφινπζεο: Γηάβξσζε ηνπ εδάθνπο θαη ηνπ πδξνγξαθηθνύ δηθηύνπ: Καηά ηε δηάξθεηα κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο αλαπηχζζνληαη πςειέο ζεξκνθξαζίεο, νη νπνίεο έρνπλ ηελ θαηαζηξεπηηθή ηδηφηεηα λα κεηαβάιινπλ ηε δνκή ηνπ εδάθνπο, κεηψλνληαο ηε ζπλεθηηθφηεηα θαη ηελ αληνρή ηνπ. Έηζη, αλάινγα κε ηελ θιήζε ηνπ εδάθνπο, ε θζνξά απηή είλαη δπλαηφ λα νδεγήζεη ζε ζηαδηαθή απψιεηα ηεο εδαθηθήο θάιπςεο θαη ηεο ηθαλφηεηαο γηα αλαγέλλεζε ηεο βιάζηεζεο, ζε αχμεζε ηεο επηθαλεηαθήο απνξξνήο θαη κεηαθνξάο ζηεξεψλ πιηθψλ, ελψ ηαπηφρξνλα ε κεησκέλε δπλαηφηεηα απνξξφθεζεο λεξνχ, ζπκβάιιεη ζε θαηλφκελα πιεκκπξψλ. Τπνβάζκηζε ηεο βιάζηεζεο: Γηα ηα πεξηζζφηεξα δαζηθά είδε πνπ επδνθηκνχλ ζε ρακειά πςφκεηξα (π.ρ. πεχθα), νη ππξθαγηέο κπνξνχλ λα ιεηηνπξγήζνπλ επεξγεηηθά ζε απηά θαη λα ζπληειέζνπλ ζηελ αλάθακςή ηνπο, αθνχ είλαη πξνζαξκνζκέλα ζε ηέηνηεο ζπλζήθεο. Όκσο, ηα είδε ησλ κεγάισλ πςνκέηξσλ (π.ρ. έιαηα) δε κπνξνχλ λα αλαθάκςνπλ κε θπζηθφ ηξφπν κεηά απφ κία ππξθαγηά, κε απνηέιεζκα ηε ζηαδηαθή αθάληζή ηνπο. Δπηπηώζεηο ζηελ παλίδα: πλήζσο, θαηά ηελ εθδήισζε κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο, ηα κηθξφηεξα ζειαζηηθά, ηα αξζξφπνδα, αιιά θαη πνιιά είδε εξπεηψλ θαη κηθξψλ δαζφβησλ πνπιηψλ, δελ πξνιαβαίλνπλ λα δηαθχγνπλ. Οη επηπηψζεηο κπνξεί λα απνβνχλ κνηξαίεο, εάλ ε ππξθαγηά εθδεισζεί ηελ επνρή ηεο αλαπαξαγσγήο, θαζψο θαη εάλ ε δηάζπαζε ηνπ 40
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν βηνηφπνπ απφ ππνδνκέο είλαη ηέηνηα, πνπ λα εκπνδίδεηαη ε δηαθπγή ησλ δψσλ θαη θαηφπηλ ν επαλαπαηξηζκφο ηνπο. Κιηκαηηθή αιιαγή θαη αηκνζθαηξηθή ξύπαλζε: Οη δαζηθέο ππξθαγηέο είλαη δπλαηφ λα επηβαξχλνπλ ηνλ αηκνζθαηξηθφ αέξα, αθνχ ε θαηαζηξνθή ηεο βιάζηεζεο επεξεάδεη ζεκαληηθά ην κηθξνθιίκα ησλ ππξφπιεθησλ πεξηνρψλ, θαζψο κεηψλεη ηηο επεξγεηηθέο ςπθηηθέο επηδξάζεηο ησλ δαζνπνληθψλ εηδψλ θαη ηαπηφρξνλα απμάλεη ηελ ειηαθή αληαλάθιαζε ηνπ εδάθνπο. (http://stilida.com/periballon/oikologia/wwf-giati-kaigontai-ta-dasi-kai-poies-einai-oisynepeies/) Δπηπηώζεηο ζηνλ άλζξσπν θαη ζηνπο ηνκείο δξαζηεξηνπνίεζήο ηνπ: Οη παξαπάλσ πεξηβαιινληηθέο επηπηψζεηο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, έρνπλ έκκεζεο ζπλέπεηεο ζηελ πνηφηεηα δσήο ηνπ αλζξψπνπ. Μα ην πην ηξαγηθφ είλαη ε απψιεηα ηεο ίδηαο ηεο αλζξψπηλεο δσήο, θαζψο εθαηνληάδεο πνιίηεο θαη ππξνζβέζηεο επί ησ έξγσ, έρνπλ ραζεί ζηε ιαίιαπα κίαο ππξθαγηάο. Δπηπιένλ, ζηηο θαηαζηξνθέο πνπ αθήλεη πίζσ ηεο ε θσηηά, πξνζηίζεληαη νη ζνβαξέο επηπηψζεηο ζηνλ πξσηνγελή ηνκέα παξαγσγήο (γεσξγία, θηελνηξνθία, πινηνκία), θαζψο θαη ζηελ αλζξψπηλε πεξηνπζία. Χζηφζν, αμίδεη λα αλαθέξνπκε φηη νη δαζηθέο ππξθαγηέο έρνπλ θαη σθέιηκεο επηδξάζεηο. πγθεθξηκέλα, ζπληεινχλ ζηε θπζηθή αλαγέλλεζε ησλ δαζψλ, κέζσ ηεο θαχζεο ηνπ ππθλνχ ζηξψκαηνο θπιιάδαο, ελψ ε κέζνδνο ηεο ηερλεηήο ππξθαγηάο θαη ε θαχζε ηεο ππνβιάζηεζεο ζε αλαδαζσηέεο πεξηνρέο, έρεη ζεηηθή επίδξαζε ζηηο θπηεχζεηο. Δπίζεο, νη ππξθαγηέο ρξεζηκεχνπλ ζηελ θαηαζηξνθή θπηνπαζνινγηθψλ αζζελεηψλ ησλ πξνζβεβιεκέλσλ δέληξσλ, θαζψο αθφκε θαη ζηελ ίδηα ηελ πξφιεςή ηνπο, αθνχ απνκαθξχλνπλ ηε δσληαλή βιάζηεζε, κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηεο ειεγρφκελεο θαχζεο (Κατιίδεο, Γ., Καξαληθφιαο, Π., 2004). 41
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν 2.2. Αλαζθόπεζε κειεηώλ ζπλαθώλ κε ην θαηλόκελν ησλ ππξθαγηώλ Απφξξνηα ησλ εθηελψλ ζηνηρείσλ γηα ηηο δαζηθέο ππξθαγηέο πνπ παξαηέζεθαλ ζηηο πξνεγνχκελεο ελφηεηεο, είλαη ε δηαπίζησζε φηη απνηεινχλ έλα πνιπδηάζηαην θαη ηδηαηηέξσο θαηαζηξεπηηθφ θαηλφκελν, ην νπνίν ρξήδεη ελδειερνχο έξεπλαο. Έπεηηα, ινηπφλ απφ αλαζθφπεζε αλάινγσλ επηζηεκνληθψλ πξνζεγγίζεσλ, αμίδεη λα επηζεκαλζεί απφ ηελ ειιεληθή βηβιηνγξαθία, ε κειέηε γηα ηελ «Αλάπηπμε ελόο ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ππξθαγηώλ ζηελ πεξηνρή ηεο Πάξλεζαο, κε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ Σπζηεκάησλ Γεσγξαθηθώλ Πιεξνθνξηώλ» (Κνηζψλε, Γ., 2009), ην νπνίν ζπκβάιιεη νπζηαζηηθά ζηελ πξνζηαζία ηνπ δαζηθνχ πεξηβάιινληνο, πξνιακβάλνληαο κεγάιεο θαηαζηξνθέο, πνπ είλαη δχζθνιν λα απνθαηαζηαζνχλ. Μία επίζεο αμηφινγε κειέηε ζεσξείηαη εθείλε πνπ αζρνιείηαη κε «Τν πξόβιεκα ρσξνζέηεζεο ησλ κνλάδσλ ππξόζβεζεο - δηάζσζεο: Θεσξία θαη κεζνδνινγία ηεο έξεπλαο» (Λνπθάθεο, Η., 2010), ε νπνία έρεη σο αληηθείκελν ηελ εμέηαζε ησλ ζεσξεηηθψλ πξνζεγγίζεσλ γηα ηε ρσξνζέηεζε ησλ ππεξεζηψλ ππξφζβεζεο - δηάζσζεο, δηεξεπλψληαο παξάιιεια ηηο δπλαηφηεηεο εθαξκνγήο ηνπο, ζε δηεζλέο θαη εγρψξην επίπεδν, ππφ ην πξίζκα πξαγκαηηθψλ ζπλζεθψλ. ηε ζπλέρεηα, κέζσ ηεο κειέηεο γηα ηε «Φσξνζέηεζε επίγεησλ ππξνζβεζηηθώλ δπλάκεσλ γηα άκεζε θαηάζβεζε ππξθαγηώλ» (Θαλαζνχιαο, Γ., 2011), ηνλίδεηαη ε αλαγθαηφηεηα ηεο χπαξμεο ησλ δαζψλ γηα ηνλ άλζξσπν, παξνπζηάδνληαη ηα θπξηφηεξα κνληέια ρσξνζέηεζεο πνπ εθαξκφδεη ε Γηνίθεζε Λεηηνπξγηψλ ζην θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαη εθαξκφδνληαη ηα κνληέια απηά ζηε ρσξνζέηεζε επίγεησλ ππξνζβεζηηθψλ δπλάκεσλ, ζην Ννκφ Αραΐαο. ηελ εξγαζία κε ζέκα ηε «Φσξνζέηεζε ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζην Γ. Αζελαίσλ κε ρξήζε Γεσγξαθηθώλ Σπζηεκάησλ Πιεξνθνξηώλ θαη κεζόδσλ Τερλεηήο Ννεκνζύλεο» (Γξαηθνχζεο, Γ., Φψηεο, Γ., N., 2005), αμηνπνηνχληαη νη ηερληθέο ησλ λεπξσληθψλ δηθηχσλ θαη ηεο ινγηθήο ηεο αζάθεηαο γηα ηελ πξφβιεςε ζεκεηαθψλ πξνηχπσλ δήηεζεο ζε ζηνραζηηθά πξνβιήκαηα ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο. πγθεθξηκέλα, ε εθαξκνγή αθνξά ηε ρσξνζέηεζε 42
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ζηε Μεηξνπνιηηηθή πεξηνρή Αζελψλ, φπνπ βάζεη δηαρξνληθψλ δεδνκέλσλ, ρσξνζεηνχληαη εμσηεξηθέο κνλάδεο επέκβαζεο, νχησο ψζηε λα θαηαιακβάλνπλ ζέζεηο, πνπ ζα εμαζθαιίδνπλ ηελ ειαρηζηνπνίεζε ησλ απνζηάζεψλ ηνπο απφ κειινληηθά ζπκβάληα. Δπηπξφζζεηα, ζηα πιαίζηα ηεο εξγαζίαο κε ζέκα ην «Φσξνζεηηθό ζρεδηαζκό δηθηύσλ παξνρήο ππεξεζηώλ ζε πεξηβάιινλ GIS. Δθαξκνγή ζην Ν. Αξθαδίαο» (Αλδξηαλάθνο, Ν., Φψηεο, Γ., N., 2006), δεκηνπξγείηαη έλα Πξφηππν χζηεκα Υσξνζεηηθήο Αλάιπζεο θαη ρεδηαζκνχ Γηθηχσλ Παξνρήο Τπεξεζηψλ, ζην Ννκφ Αξθαδίαο, ην νπνίν αμηνπνηεί ηα πιενλεθηήκαηα ηεο επηζηεκνληθήο πεξηνρήο ησλ ππνδεηγκάησλ Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο (Location - Allocation) θαη πινπνηείηαη ζε πεξηβάιινλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ (Γ..Π.). Δλδεηθηηθφ παξάδεηγκα μελφγισζζεο κειέηεο, ζπλαθνχο κε ην αληηθείκελν ηεο ελ ιφγσ εξγαζίαο, απνηειεί εθείλε ηνπ David R. Burns (2003), πνπ αθνξά ηνλ εληνπηζκφ δηαζέζηκσλ ππνινγηζηηθψλ κνληέισλ, ηα νπνία ζα ελζσκαηψλνπλ δεκνγξαθηθά δεδνκέλα, θαζψο θαη πξνβιέςεηο ρξήζεσλ γεο, βαζηδφκελα ζηα πζηήκαηα Γεσγξαθηθψλ Πιεξνθνξηψλ, πξνθεηκέλνπ λα πξνβιεθζνχλ πηζαλέο κειινληηθέο ηνπνζεζίεο Ππξνζβεζηηθψλ ηαζκψλ, γηα ηελ πφιε ηνπ Ankeny. Δπηπιένλ, ε κειέηε ηνπ Antonio Blazevic (2001), δηεξεπλά ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ πξνβιήκαηνο Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο, κε ζθνπφ ηε βέιηηζηε ρσξνζέηεζε βάζεσλ αεξνδεμακελψλ ζηελ Καιηθφξληα, αμηνπνηψληαο ην ηζηνξηθφ ππξθαγηψλ θαη ζηνρεχνληαο ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ ζπλνιηθνχ ρξφλνπ κεηάβαζεο, απφ ηα ζεκεία αλεθνδηαζκνχ (αεξνδξφκηα) ζηα ζεκεία δήηεζεο (εζηίεο εθδήισζεο ππξθαγηψλ). ηελ εξγαζία, επίζεο, ηνπ Saad M. Algharib (2011), γίλεηαη ρξήζε κεζφδσλ Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο θαη ιεηηνπξγηψλ ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ, πξνθεηκέλνπ λα αμηνινγεζεί ε πθηζηάκελε ρσξηθή θαηαλνκή ησλ Ππξνζβεζηηθψλ ηαζκψλ ζηελ πφιε ηνπ Κνπβέηη θαη λα ειεγρζεί εάλ θαιχπηεηαη ε εμππεξέηεζε ησλ εθάζηνηε πεξηζηαηηθψλ ή απαηηείηαη ε ρσξνζέηεζε πξφζζεησλ Ππξνζβεζηηθψλ ηαζκψλ, θαζψο θαη ε εχξεζε βέιηηζησλ ηνπνζεζηψλ γηα εθείλνπο. 43
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν 2.3. Οη δαζηθέο δηαπιάζεηο θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ππξθαγηώλ ζηελ Διιάδα Ζ βαξχλνπζα γεσγξαθηθή ζέζε ηεο Διιάδαο, θαζψο θαη ην πνηθηιφκνξθν γεσκνξθνινγηθφ ηεο αλάγιπθν, πξνζδίδνπλ ζηε ρψξα καο έλαλ ζεκαληηθφ πλεχκνλα πξαζίλνπ θαη πεγή νμπγφλνπ, ηα δάζε. πγθξηηηθά κε ηελ έθηαζή ηεο, αλαπηχζζεηαη ζε απηή, κία ζεκαληηθή θαη ζπάληα πνηθηιία δαζψλ, πνπ ραξαθηεξίδνληαη απφ πςειή βηνπνηθηιφηεηα, κε αλαξίζκεηα είδε πνπιηψλ, εξπεηψλ, εληφκσλ θαη ζειαζηηθψλ, θαζψο θαη ηδηαηηέξσο πινχζηα βιάζηεζε. Έηζη, ζήκεξα, ην 1/4 ηεο ειιεληθήο επηθξάηεηαο (25,5% ή 33.590.000 ζηξ.) απνηειείηαη απφ δάζε, πνπ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο είλαη θπζηθά, ελψ ην 23,9% (31.540.000 ζηξ.) θαιχπηεηαη απφ δαζηθέο εθηάζεηο, νη νπνίεο φκσο ζπρλά είλαη ππνβαζκηζκέλεο, θαζψο βξίζθνληαη, σο επί ην πιείζηνλ, θνληά ζε αζηηθέο θαη ηνπξηζηηθέο πεξηνρέο (http://www.wwf.gr). ην ζεκείν απηφ, ζθφπηκν είλαη λα παξαζέζνπκε ηνλ νξηζκφ ηεο έλλνηαο ηνπ δάζνπο θαη ηεο δαζηθήο έθηαζεο. χκθσλα, ινηπφλ, κε εξκελεπηηθή δήισζε απφ ην χληαγκα ηεο Διιάδαο, άξζξν 24 (http://www.hellenicparliament.gr/vouli-ton-ellinon/to-politevma/syntagma/article- 24/), σο «δάζνο ή δαζηθφ νηθνζχζηεκα λνείηαη ην νξγαληθφ ζχλνιν άγξησλ θπηψλ κε μπιψδε θνξκφ πάλσ ζηελ αλαγθαία επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο, ηα νπνία, καδί κε ηελ εθεί ζπλππάξρνπζα ρισξίδα θαη παλίδα, απνηεινχλ κέζσ ηεο ακνηβαίαο αιιειεμάξηεζεο θαη αιιεινεπίδξαζήο ηνπο, ηδηαίηεξε βηνθνηλφηεηα (δαζνβηνθνηλφηεηα) θαη ηδηαίηεξν θπζηθφ πεξηβάιινλ (δαζνγελέο). Γαζηθή έθηαζε ππάξρεη φηαλ ζην παξαπάλσ ζχλνιν ε άγξηα μπιψδεο βιάζηεζε, πςειή ή ζακλψδεο, είλαη αξαηά» (http://el.wikipedia.org/wiki/γάζνο). Οη θαηεγνξίεο ησλ δαζηθψλ δηαπιάζεσλ πνπ ζπλαληάκε ζηελ Διιάδα είλαη νη αθφινπζεο (http://www.wwf.gr): Αείθπιιεο - ζθιεξφθπιιεο δηαπιάζεηο (Μαθί), έλα κηθηφ ζχζηεκα απφ πςεινχο αείθπιινπο - ζθιεξφθπιινπο ζάκλνπο. Ζ βιάζηεζε ηεο καθθίαο είλαη πνιχ ζεκαληηθή, θαζψο πξνζηαηεχεη ηα εδάθε απφ ηε δηάβξσζε θαη πξνζθέξεη ηξνθή ζηα δψα. 44
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Αείθπιια δάζε ρακειψλ πςνκέηξσλ, ηα νπνία εμαπιψλνληαη ζε ζρεηηθά ρακειά πςφκεηξα, κέρξη 1000 κ. θαη δηαθξίλνληαη ζε δχν ππνθαηεγνξίεο: ηα ζεξκφθηια θσλνθφξα θαη ηηο αείθπιιεο βειαληδηέο. Μηθηά θπιινβφια δάζε, ζηα νπνία θπξηαξρνχλ νη θπιινβφιεο βειαληδηέο. Οξεηλά θσλνθφξα κε ραξαθηεξηζηηθά είδε ηα έιαηα. ηελ Διιάδα θχεηαη ζαλ ελδεκηθφ είδνο ην Κεθαιινλίηηθν έιαην, ελψ ζηε δηάπιαζε απηή ζπλαληάκε, επίζεο, ηε καχξε πεχθε. Γάζε νμηάο θαη δάζε ςπρξφβησλ θσλνθφξσλ. Παξφρζηα δάζε, ε παξνπζία ησλ νπνίσλ νθείιεηαη απνθιεηζηηθά ζηελ χπαξμε λεξνχ θαη απνηεινχληαη απφ θπιινβφια δέλδξα θαη ζάκλνπο. Φξχγαλα - ρακεινί ζάκλνη (σο επί ην πιείζηνλ αξσκαηηθνί), νη νπνίνη αληέρνπλ ζηηο πςειέο ζεξκνθξαζίεο θαη ηελ μεξαζία. Σα θξχγαλα απνηεινχλ ραξαθηεξηζηηθή βιάζηεζε ησλ κεζνγεηαθψλ νηθνζπζηεκάησλ θαη είλαη ζπλήζσο απνηέιεζκα ππνβάζκηζεο πξνυπάξρνπζαο βιάζηεζεο, καθθίαο θαη δάζνπο. Αλαπηχζζεηαη θπξίσο ζε θησρά θαη βξαρψδε εδάθε ή ζε εθηάζεηο πνπ έρνπλ επαλεηιεκκέλσο θαεί. Δάλ πξνζηαηεπηνχλ απφ αλζξσπνγελείο απεηιέο (π.ρ. ππεξβφζθεζε, ππξθαγηέο), ε πξνυπάξρνπζα βιάζηεζε θαη ην έδαθνο κπνξνχλ λα αλαβαζκηζηνχλ. 45
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν 2.3.1. Καηεγνξίεο πξνζηαηεπόκελωλ δαζώλ θαη νη θίλδπλνη πνπ ηα απεηινύλ Οη θπξηφηεξνη ιφγνη πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ εμέρνπζα νηθνινγηθή αμία ησλ δαζψλ, είλαη ελ ζπληνκία νη εμήο (http://www.wwf.gr): Παξάγνπλ ην απαξαίηεην γηα ηε δσή καο νμπγφλν, ελψ δεζκεχνπλ ην δηνμείδην ηνπ άλζξαθα, θαζψο θαη άιιεο βιαβεξέο γηα ηνλ άλζξσπν νπζίεο. Μεηψλνπλ ηελ έληαζε ηνπ θσηφο, απνξξνθψληαο ηελ εξπζξή αθηηλνβνιία. Λεηηνπξγνχλ σο έλα θπζηθφ θιηκαηηζηηθφ, ζπκβάιινληαο ζηε δηαηήξεζε ηνπ θιίκαηνο κηαο πεξηνρήο θαη ακβιχλνληαο ηηο αθξαίεο ζεξκνθξαζίεο. Μεηψλνπλ ηελ έληαζε ηνπ αλέκνπ θαη ηνπο ζνξχβνπο. πγθξαηνχλ ην λεξφ ηεο βξνρήο θαη ην δηεζνχλ νκαιά ζην έδαθνο, κε απνηέιεζκα λα εκπινπηίδεηαη ν πδξνθφξνο νξίδνληαο θαη λα απνηξέπνληαη νη πιεκκχξεο. Βειηηψλνπλ ηελ πνηφηεηα ηνπ λεξνχ, ιεηηνπξγψληαο ζαλ κηθξνβηνινγηθφ ρεκηθφ θαη θπζηθφ θίιηξν. πγθξαηνχλ ην έδαθνο, απνηξέπνληαο ηε δηάβξσζε. Γηαηεξνχλ θαη απμάλνπλ ηελ πγξαζία ηνπ εδάθνπο, ελψ ην εληζρχνπλ δηαξθψο κε ζξεπηηθά ζηνηρεία. Δμαζθαιίδνπλ θαηάιιειεο ζπλζήθεο γηα ηελ πξνζηαζία, δηαηξνθή θαη δηαηήξεζε πνιιψλ δσηθψλ νξγαληζκψλ. Βνεζνχλ ζηε δηαηήξεζε ηεο βηνινγηθήο ηζνξξνπίαο ζηε θχζε. 46
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δμαηηίαο, επνκέλσο, ηνπ θαηαιπηηθνχ ξφινπ πνπ ζπληεινχλ ηα δάζε, έρεη ζεζπηζηεί ζηελ Διιάδα, ε Οδεγία ηεο Δ.Δ., ε νπνία θαζνξίδεη ηε ζπκκεηνρή ζην Δπξσπατθφ Οηθνινγηθφ Γίθηπν Δηδηθψλ Εσλψλ Γηαηήξεζεο «Natura 2000», πνπ ζηνρεχεη ζηελ πξνζηαζία ηεο βηνινγηθήο πνηθηιφηεηαο, θαζψο ιακβάλεη ηα αλαγθαία κέηξα, ψζηε λα δηαζθαιίδεηαη ε δηαηήξεζε ή ε απνθαηάζηαζε ζε ηθαλνπνηεηηθφ βαζκφ δηαηήξεζεο ησλ θπζηθψλ νηθνηφπσλ (ελδηαηηεκάησλ) θαη ησλ άγξησλ εηδψλ ρισξίδαο θαη παλίδαο θνηλνηηθνχ ελδηαθέξνληνο. χκθσλα κε ην Τ.ΠΔ.ΥΧ.Γ.Δ. (2008) ζην δίθηπν «Natura 2000» έρνπλ θαζνξηζηεί κέρξη ζήκεξα 371 πεξηνρέο απφ φιε ηε ρψξα καο. Υαξαθηεξηζηηθή πξνζέγγηζε γηα ηηο πξνζηαηεπφκελεο πεξηνρέο απνηειεί ν Ν. 1650/1986 «Γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ Πεξηβάιινληνο» (ΦΔΚ 160/16-10-1986, η. Α'), ζηελ παξάγξαθν 2 θαη 3 ηνπ άξζξνπ 18 θαη ζην άξζξν 19, φπνπ αλαθέξεηαη πσο νη ρεξζαίεο, πδάηηλεο ή κηθηνχ ραξαθηήξα πεξηνρέο, κεκνλσκέλα ζηνηρεία ή ζχλνια ηεο θχζεο θαη ηνπ ηνπίνπ, κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ αληηθείκελα πξνζηαζίαο θαη δηαηήξεζεο ιφγσ ηεο νηθνινγηθήο γεσκνξθνινγηθήο, βηνινγηθήο, επηζηεκνληθήο ή αηζζεηηθήο ζεκαζίαο ηνπο θαη κπνξνχλ λα ραξαθηεξηζηνχλ (Φηινβίθνο, Α. Θ., 2010): Πεξηνρέο απφιπηεο πξνζηαζίαο ηεο θχζεο Πεξηνρέο πξνζηαζίαο ηεο θχζεο Δζληθά πάξθα Πξνζηαηεπφκελνη θπζηθνί ζρεκαηηζκνί, πξνζηαηεπφκελα ηνπία θαη ζηνηρεία ηνπ ηνπίνπ Πεξηνρέο νηθναλάπηπμεο Χζηφζν, παξά ηα πνιιαπιά νθέιε πνπ παξέρνπλ ηα δάζε ζηε ρψξα καο θαη ηε ζεβαζηή πξνζπάζεηα πνπ ζπληειείηαη γηα ηε δηαθχιαμή ηνπο, έξρνληαη αληηκέησπα κε ζνβαξνχο θηλδχλνπο, πνπ απεηινχλ ηε δηαηήξεζε ηεο ηζνξξνπίαο ηνπο. Οη ζπνπδαηφηεξνη απφ απηνχο είλαη νη θαηαζηξνθηθέο ππξθαγηέο θαη νη επαθφινπζεο θαηαπαηήζεηο, ψζηε ηα δάζε λα αληηθαζίζηαληαη ζηαδηαθά απφ αζηηθέο, πεξηαζηηθέο θαη ηνπξηζηηθέο εθηάζεηο. 47
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δπηπιένλ, ε ππεξβόζθεζε, πνπ ζπρλά έπεηαη ησλ ππξθαγηψλ, ζπκβάιιεη ζε κεγάιν βαζκφ ζηελ απνγχκλσζε ησλ βνπλψλ ηεο ρψξαο καο, αθνχ ηα δψα (θπξίσο αηγνπξφβαηα), πνπ βφζθνπλ αλεμέιεγθηα ζην δάζνο, πξνθαινχλ δεκηέο ζηε βιάζηεζε, θαηαζηξέθνληαο ηε θπζηθή αλαγέλλεζή ηνπ. Παξάιιεια, παξάγνληεο ππνβάζκηζεο ησλ δαζψλ, απνηεινχλ ην αλεμέιεγθην θπλήγη, ε ιαζξνϋινηνκία (θπξίσο ζην παξειζφλ), θαζψο θαη ε έιιεηςε εληαίαο εζληθήο δαζηθήο ζηξαηεγηθήο (http://www.wwf.gr). 2.3.2. Σπρλόηεηα, ηάζεηο θαη αξηζκνί ππξθαγηώλ ζηελ Διιάδα θαη ζε άιιεο κεζνγεηαθέο ρώξεο ηεο Δ.Δ. Οη δαζηθέο ππξθαγηέο, απφ ηα ζνβαξφηεξα είδε θπζηθψλ θαηαζηξνθψλ, απνηεινχλ γηα ηε ρψξα καο κείδνλα παξάγνληα ελδηαθέξνληνο θαη αλεζπρίαο γηα ηηο νιέζξηεο ζπλέπεηέο ηνπο, ζηε δηαηήξεζε ηεο ηζνξξνπίαο ησλ ιεηηνπξγηψλ θαη ηεο θπζηθήο παξαγσγηθφηεηαο ησλ δαζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ ηνπο. ηελ Διιάδα, ινηπφλ, φπσο θαη ζε άιιεο ππξφπιεθηεο κεζνγεηαθέο ρψξεο, φπνπ ην θιίκα θαη ε βιάζηεζε ππξνδνηνχλ ηελ εθδήισζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ, πάλσ απφ ην 10% ηεο έθηαζήο ηεο θαιχπηεηαη απφ βξαρψδεηο θαη άγνλεο πεξηνρέο, πνπ ε χπαξμή ηνπο νθείιεηαη ζηνλ επαλαιακβαλφκελν θχθιν ησλ ππξθαγηψλ (Δηθόλα 3.). Χζηφζν, νη αιιαγέο πνπ επηθέξνπλ νη θσηηέο ζε έλα θπζηθφ νηθνζχζηεκα, εθηφο απφ θαηαζηξεπηηθέο, είλαη δπλαηφλ λα απνβνχλ θαη σθέιηκεο, θαζψο ζπληεινχλ ζηελ αλαγέλλεζε θαη αλαδσνγφλεζε ηεο βιάζηεζήο ηνπο, ελψ ηαπηφρξνλα ε έληαζή ηνπο εμαξηάηαη θαη απφ ηελ αλζξψπηλε δξαζηεξηφηεηα θαηά ην κεηαππξηθφ ζηάδην. ην ζεκείν απηφ, ζαλ νξηζκφ ηεο έλλνηαο ηεο δαζηθήο ππξθαγηάο, κπνξνχκε λα αλαθέξνπκε φηη: «ππξθαγηά είλαη κηα θσηηά κε ηάζεηο εμάπισζεο, ηέηνηαο έληαζεο πνπ δελ είλαη δπλαηή ε θαηάζβεζή ηεο απφ έλα άηνκν κε απιά κέζα (http://en.wikipedia.org/wiki/)». 48
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δηθόλα 3. Οη θαηαζηξεπηηθέο ζπλέπεηεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ Πεγή: www.parnitha-np.gr Όζνλ αθνξά ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, πνπ έρνπλ εθδεισζεί ζηηο κεζνγεηαθέο ρψξεο, αλαθέξεηαη φηη άξρηζαλ λα θαηαγξάθνληαη απφ ηε δεθαεηία ηνπ '80. Χζηφζν, νη κέζνδνη θαη νη παξάκεηξνη ησλ ζπζηεκάησλ ζπιινγήο δεδνκέλσλ δηέθεξαλ ζεκαληηθά απφ ρψξα ζε ρψξα. Σν 1992, κεηά ηνλ θαλνληζκφ ηεο ΔΟΚ 2158/92, πνπ αξγφηεξα ζπκπιεξψζεθε κε ηνλ ΔΚ 804/94, νη κεζνγεηαθέο ρψξεο άξρηζαλ ηελ ππνρξεσηηθή θαηαγξαθή ησλ απνθαινχκελσλ «βαζηθψλ πιεξνθνξηψλ γηα ηηο δαζηθέο ππξθαγηέο», νη νπνίεο πεξηειάκβαλαλ ηηο αθφινπζεο παξακέηξνπο: α) εκεξνκελία θαη ψξα έλαξμεο ηεο ππξθαγηάο, β) εκεξνκελία θαη ψξα ιήμεο ηεο ππξθαγηάο, γ) ζέζε ηεο ππξθαγηάο θαη δ) ζεσξνχκελε αηηία ηεο ππξθαγηάο. Οη βαζηθέο απηέο πιεξνθνξίεο ζπκπεξηιακβάλνληαλ θαηφπηλ, ζε πεξίπησζε πνπ δελ ππήξραλ ήδε, ζην εζληθφ ζχζηεκα δαζηθψλ δεδνκέλσλ θαη ππνβάιινληαλ ζηε ζπλέρεηα ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή. χκθσλα, ινηπφλ, κε ηηο ζηαηηζηηθέο ελδείμεηο, ν αξηζκφο ησλ ππξθαγηψλ ζηηο κεζνγεηαθέο ρψξεο ηεο Δ.Δ., έρεη απμεζεί θαηά ηε δηάξθεηα ησλ ηειεπηαίσλ δεθαεηηψλ. Παξά ηαχηα, ην γεγνλφο απηφ κπνξεί λα νθείιεηαη, είηε ζε κία αιεζή αχμεζε ησλ πεξηζηαηηθψλ ππξθαγηάο, είηε ζηε βειηίσζε ησλ κεραληζκψλ ζπιινγήο δεδνκέλσλ ησλ κεζνγεηαθψλ ρσξψλ. 49
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ηελ Δηθόλα 4. απεηθνλίδεηαη ε κέζε εηήζηα θαηαλνκή ηνπ πιήζνπο ησλ ππξθαγηψλ γηα ηελ Δ.Δ. αλά δηνηθεηηθή κνλάδα, ελψ ζηελ Δηθόλα 5., παξαηεξείηαη ε θαηαλνκή ησλ θακέλσλ εθηάζεσλ ζηηο Μεζνγεηαθέο ρψξεο ηεο Δ.Δ., παξέρνληαο κε ηνλ ηξφπν απηφ, κία ηθαλνπνηεηηθή πξνεπηζθφπεζε ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ ππξθαγηψλ ζηελ Δπξψπε. Σν ζπκπέξαζκα πνπ απνξξέεη, είλαη φηη ε θαηαλνκή ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ δε ζπζρεηίδεηαη κφλν κε ηηο πεξηβαιινληηθέο θαη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο, αιιά θαη κε ηηο θνηλσληθννηθνλνκηθέο ζπληζηψζεο, πνπ επεξεάδνπλ ηελ έλαξμε θαη εμάπισζε κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο. Δηθόλα 4. Μέζε εηήζηα θαηαλνκή αξηζκνύ ππξθαγηώλ ζηελ Δ.Δ. αλά δηνηθεηηθή κνλάδα (λνκνί) Πεγή: Yves B., European Forest Institute Discussion Paper 15, 2009 50
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δηθόλα 5. Καηαλνκή θακέλσλ εθηάζεσλ ζηηο Μεζνγεηαθέο ρώξεο ηεο Δ.Δ. Πεγή: Yves B., European Forest Institute Discussion Paper 15, 2009 Όζνλ αθνξά ηε ρξνληθή ηνπο ηνπνζέηεζε, νη δαζηθέο ππξθαγηέο ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζνγείνπ εκθαλίδνληαη ηδηαίηεξα ην θαινθαίξη θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Ηνπλίνπ, ηνπ Ηνπιίνπ θαη ηνπ Απγνχζηνπ, ελψ κεξηθέο θνξέο εθηείλνληαη κέρξη ην επηέκβξην. Γεπηεξεπφλησο, θάλνπλ ηελ εκθάληζή ηνπο ηελ άλνημε, ελ κέξεη ιφγσ ησλ επνρηαθψλ γεσξγηθψλ εξγαζηψλ, φπσο ην θαζάξηζκα ησλ ζάκλσλ θ.ιπ. Σέινο, πεξηζηαηηθά ππξθαγηψλ εθδειψλνληαη ζηηο νξεηλέο πεξηνρέο ην ρεηκψλα, γεγνλφο πνπ νθείιεηαη ζπρλά ζηηο μεξέο πεξηφδνπο θαη ην πξφσξν ιηψζηκν ηνπ ρηνληνχ ην Φεβξνπάξην θαη ην Μάξηην, πνπ ζπλδένληαη κε ην θαηλφκελν Foehn, κε απνηέιεζκα ν μεξφο αέξαο πνπ έξρεηαη απφ έλα βνπλφ λα ζεξκαίλεηαη επηπιένλ θαζψο θαηεβαίλεη (Yves B., European Forest Institute Discussion Paper 15, 2009). ηελ πεξίπησζε ηεο Διιάδαο, ην ζπληξηπηηθά κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ θαηαζηξνθηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ιακβάλνπλ ρψξα ζπλήζσο απφ ηηο αξρέο Ηνπλίνπ έσο ην ηέινο Οθησβξίνπ θαη θπξίσο ηνλ Ηνχιην, ηνλ Αχγνπζην θαη ηνλ επηέκβξην θαη ειάρηζηεο θνξέο ην ππφινηπν ρξνληθφ δηάζηεκα (Κατιίδεο, Γ., 1993). Δπηπξφζζεηα, ε επηθξαηέζηεξε ψξα έλαξμεο ηεο πιεηνςεθίαο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ είλαη απφ ηηο 10:00 ην πξσί έσο ηηο 17:00 ην απφγεπκα, κε ηελ απνθνξχθσζή ηνπο λα ηνπνζεηείηαη κεηαμχ 13:00 θαη 15:00 ην κεζεκέξη, ελψ ειάρηζηεο ελάξμεηο ππξθαγηψλ παξαηεξνχκε ηηο πξψηεο πξσηλέο ψξεο (Μπαιαηζφο, Π., 2007). Σέινο, νη πεξηζζφηεξεο ππξθαγηέο ιακβάλνπλ ρψξα θαηά ηε δηάξθεηα ησλ εμήο κεηεσξνινγηθψλ ζπλζεθψλ: ζεξκνθξαζία αέξα 26 ν C - 30ºC, ζρεηηθή πγξαζία 41% - 70%, 51
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ηαρχηεηα αλέκνπ 1BF - 4BF θαη ζε πςφκεηξα < 500 κ. (Γεκεηξαθφπνπινο, Α., 2000). ηε ζπλέρεηα, παξαηίζεληαη νη Πίλαθεο 1., 2., νη νπνίνη, ζχκθσλα κε ην Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Δλέξγεηαο θαη Κιηκαηηθήο Αιιαγήο, γλσζηνπνηνχλ ηα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ Διιάδα, θαηά ηα έηε 1980-2008, ζρεκαηίδνληαο κία εηθφλα γηα ην κέζν φξν ηνπ θαηαγεγξακκέλνπ αξηζκνχ ππξθαγηψλ, ηεο πξνέιεπζεο ησλ αηηηψλ ηνπο, θαζψο θαη ηεο ζπλνιηθήο θακέλεο έθηαζεο, αλά έηνο θαη θαηά γεσγξαθηθφ δηακέξηζκα. Δπηπιένλ, ζηελ Δηθόλα 6., απεηθνλίδεηαη έλαο ράξηεο επηθηλδπλφηεηαο, εππαζψλ λνκψλ ηεο ρψξαο καο, ζε ππξθαγηέο δαζηθψλ εθηάζεσλ θαη βνζθνηφπσλ, απφ αλζξσπνγελή αίηηα. Πίλαθαο 1. Σηαηηζηηθά ζηνηρεία ππξθαγηώλ ζηελ Διιάδα, θαηά ηα έηε 1980-2008 Έηνο Αξηζκόο ππξθαγηώλ πλνιηθή θακέλε έθηαζε (εθη.) Κακέλε έθηαζε δαζώλ (εθη.) Κακέλε έθηαζε κεξ. θαη άιισλ εθηάζεσλ (εθη.) Αηηίεο ππξθαγηώλ Αλζξσπνγελή αίηηα Φπζηθά αίηηα Άγλσζηα αίηηα 1980 1.207 32.965,0 4.355,0 28.610,0 850,00 20,00 337,00 1981 1.159 81.417,0 38.653,0 42.764,0 719,00 12,00 428,00 1982 1.045 27.372,0 10.843,0 16.529,0 695,00 48,00 302,00 1983 968 19.613,0 10.907,0 8.706,0 545,00 38,00 385,00 1984 1.284 33.656,0 12.018,0 21.638,0 917,00 18,00 349,00 1985 1.442 105.450,0 48.631,0 56.819,0 804,00 38,00 600,00 1986 1.082 24.514,0 10.109,0 14.405,0 596,00 30,00 456,00 1987 1.266 46.315,0 13.605,0 32.710,0 659,00 63,00 544,00 1988 1.898 110.501,0 27.370,0 83.131,0 898,00 49,00 951,00 1989 1.284 42.364,0 23.600,0 18.764,0 599,00 48,00 637,00 M.O. 1.263,5 52.416,7 20.009,1 32.407,6 728,2 36,4 498,9 1990 1.322 38.593,0 21.088,0 17.505,0 643,00 44,00 635,00 1991 941 23.574,0 8.000,0 15.574,0 539,00 18,00 484,00 1992 2.042 66.347,0 23.194,0 43.153,0 868,00 61,00 1.113,00 1993 2.406 54.049,0 24.200,0 29.849,0 860,00 61,00 1.485,00 1994 1.954 52.603,0 23.392,0 29.211,0 765,00 96,00 1.102,00 1995 1.493 19.177,0 9.035,0 10.142,0 539,00 59,00 895,00 1996 1.527 22.990,0 8.111,0 14.879,0 452,00 50,00 1.025,00 1997 2.273 34.781,0 16.119,0 18.662,0 805,00 54,00 1.414,00 1998 1.842 92.901,0 46.077,0 46.824,0 211,00 46,00 1.585,00 1999 1.486 8.289,0 4.773,0 3.516,0 127,00 66,00 1.293,00 M.O. 1.728,6 41.330,4 18.398,9 22.931,5 580,9 55,5 1.103,1 2000 2.581 145.034,0 69.579,0 75.455,0 336,00 129,00 2.116,00 2001 2.658 18.342,0 8.423,0 9.929,0 405,00 177,00 1.953,00 2002 1.400 4.337,0 887,0 3.450,0 140,00 154,00 1.106,00 52
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν 2003 1.425 3.263,0 960,0 2.303,0 157,00 241,00 1.026,00 2004 1.755 10.722,1 2.586,0 8.136,1 2005 1.544 6.437,4 2.180,2 4.257,2 2006 1.417 12.661,4 6.513,1 6.148,3 2007 1.992 222.894,0 85.970,6 136.923,4 2008 1.486 29.172,0 13.397,0 15.775,0 M.O. 1.806,4 50.318,1 21.166,2 29.153,0 259,5 175,3 1.550,3 Πεγή: http://www.ypeka.gr/ Πίλαθαο 2. Δηήζηνο αξηζκόο ππξθαγηώλ θαη θακέλε έθηαζε δαζώλ θαη βνζθνηόπσλ ζηελ Διιάδα, θαηά γεσγξαθηθό δηακέξηζκα (κέζνο όξνο) Γηακέξηζκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ Γάζε - Γαζηθέο Δθηάζεηο - Βνζθόηνπνη Πνζνζηό % Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πνζνζηό % ΖΠΔΗΡΟ 158 10,60 27.891 5,46 ΘΔΑΛΗΑ 114 7,65 58.492 11,46 ΘΡΑΚΖ 43 2,88 6.883 1,35 ΚΡΖΣΖ 152 10,19 42.277 8,28 ΜΑΚΔΓΟΝΗΑ 240 16,10 89.960 17,62 ΝΖΗΑ ΑΗΓΑΗΟΤ 87 5,84 59.286 11,61 ΝΖΗΑ ΗΟΝΗΟΤ 142 9,52 19.990 3,91 ΠΔΛΟΠΟΝΝΖΟ 280 18,78 83.786 16,41 ΣΔΡΔΑ ΔΛΛΑΓΑ 275 18,44 122.044 23,90 ΣΥΝΟΛΟ 1.491 100,00 510.609 100,00 Πεγή: http://www.ypeka.gr/ 53
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δηθόλα 6. Δπηθίλδπλνη λνκνί ηεο Διιάδαο γηα δαζηθέο ππξθαγηέο (1, 2, 3, 4) θαη βνζθνηόπσλ (Η - ΗΗ - ΗΗΗ - ΗV) από αλζξσπνγελείο επηδξάζεηο (Μ.Ο. 1971-87) Πεγή: Κατιίδεο, Γ., Καξαληθφιαο, Π., 2004 2.3.3. Μέζνδνη δηαρείξηζεο, θαηαζηνιήο θαη αληηκεηώπηζεο ηωλ ππξθαγηώλ Ο ηδηαηηέξσο απαηηεηηθφο ηνκέαο ηεο δηαρείξηζεο θαη αληηκεηψπηζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ είλαη δπλαηφ λα δηαρσξηζηεί ζηα αθφινπζα επίπεδα: Πξώην επίπεδν: Δπηηαθηηθή είλαη ε αλάγθε ηεο πξόιεςεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. Πξνο επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ, ιακβάλνληαη κέηξα αληηππξηθήο πξνζηαζίαο ησλ δαζηθψλ εθηάζεσλ, φπσο ν θαηάιιεινο ρεηξηζκφο ησλ εχθιεθησλ δαζψλ 54
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ηεο κεζνγεηαθήο δψλεο, κε θαηάιιειεο θιαδεχζεηο θαη απνκάθξπλζε ηνπ εχθιεθηνπ ππφξνθνπ θαηά κήθνο ησλ δξφκσλ. Δπηπιένλ, νη αγξνηηθέο εθηάζεηο πξέπεη λα παξακέλνπλ θαζαξέο, νη ειεγρφκελεο θαχζεηο λα γίλνληαη ζχκθσλα κε ηνπο ζχγρξνλνπο θαλφλεο ππξαζθάιεηαο θαη λα ηεξνχληαη κέηξα γηα ηελ απνθπγή εθδήισζεο ππξθαγηάο απφ ηελ εθηέιεζε γεσξγηθψλ εξγαζηψλ. ην πξψην επίπεδν, επίζεο, ηδηαίηεξα απνηειεζκαηηθή ζεσξείηαη ε έθδνζε εκεξήζηνπ ράξηε πξφβιεςεο θηλδχλνπ ππξθαγηάο, θαζψο θαη ε πξνιεπηηθή απαγφξεπζε ηεο θπθινθνξίαο ζε δαζηθέο εθηάζεηο, θαηά ηε δηάξθεηα ησλ θξίζηκσλ πεξηφδσλ γηα ηελ εθδήισζε ππξθαγηψλ. Παξάιιεια, αλαγθαία ζεσξείηαη ε έγθπξε ελεκέξσζε ηνπ πιεζπζκνχ θάζε πεξηνρήο, πεξί ηεο ζπκπεξηθνξάο κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο θαη ησλ θηλδχλσλ πνπ ειινρεχνπλ, ζε ζπλάξηεζε πάληνηε κε ηελ ηνπηθή βιάζηεζε (Νηάθεο,., 2007, http://www.egikliospirkagion2013_el_gr.pdf). Γεύηεξν επίπεδν: Σνλ ηνκέα ηεο πξφιεςεο αθνινπζεί ε άκεζε ππξαλίρλεπζε, δειαδή ε έγθαηξε αλαγγειία ηεο ππξθαγηάο, θαζψο θαη ε άκεζε παξέκβαζε, ην πνιχ ζε 15 ιεπηά απφ ηελ εθδήισζε ηεο δαζηθήο ππξθαγηάο (Κατιίδεο, Γ., Καξαληθφιαο, Π., 2004). Σν ζηάδην, ινηπφλ, ηεο ππξαλίρλεπζεο πεξηιακβάλεη ηνλ εληνπηζκφ ηεο εζηίαο ηεο θσηηάο ζηελ έλαξμή ηεο, θαζψο θαη ηελ αλαγγειία ηνπ ζπκβάληνο ζηελ αξκφδηα αξρή. Σα κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ην ζθνπφ απηφ, είλαη: Πεξηπνιίεο - παξαηεξεηήξηα ζην δάζνο: απαηηνχλ άξηηα εθπαηδεπκέλν πξνζσπηθφ θαη δπλαηφηεηα πξφζβαζεο ζε πεξηνρέο. Αεξνπιάλα - ειηθφπηεξα: απνηεινχλ αθξηβφ κέζν, έρνπλ φκσο ην πιενλέθηεκα ηεο παξαηήξεζεο κεγάισλ πεξηνρψλ, ελψ κπνξεί λα ζπκβάιεη θαη ε πνιηηηθή θαη ζηξαηησηηθή αεξνπνξία. Γνξπθφξνη: αληηθαηνπηξίδνπλ ην κέιινλ ηεο ππξαλίρλεπζεο, αθνχ κπνξνχλ λα ζαξψζνπλ ηεξάζηηεο πεξηνρέο θαη κάιηζηα ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν, πνπ είλαη θαη ην δεηνχκελν. ην ζεκείν απηφ, κπνξνχκε λα αλαθέξνπκε φηη ν γεληθφο κέζνο φξνο ηνπ ρξφλνπ αξρηθήο επέκβαζεο ζε πεξίπησζε δαζηθήο ππξθαγηάο ζηελ Διιάδα, είλαη πεξίπνπ 33,4 ιεπηά. πγθεθξηκέλα, ζηνπο ππξφπιεθηνπο 55
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν λνκνχο θπκαίλεηαη κεηαμχ 20-30 ιεπηψλ, ελψ ζηνπο νξεηλνχο κεηαμχ 40-60 ιεπηψλ. Μφιηο ην 21,9% ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πξνζβάιινληαη ζε κηθξφηεξν ρξφλν ησλ 15 ιεπηψλ. πλεπψο, κείσζε ηνπ αξρηθνχ ρξφλνπ επέκβαζεο ζε 15-20 ιεπηά, ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηε ζεκαληηθή κείσζε, θαηά πεξίπνπ 70%, ησλ θακέλσλ εθηάζεσλ (Γεκεηξαθφπνπινο, Α., 2000). Τξίην επίπεδν: Σν ηξίην επίπεδν αθνξά ηε δαζνππξόζβεζε, γλσζηή θαη σο «πξψηε θαηαζηνιή». ε πεξίπησζε, ινηπφλ, πνπ απνηχρνπλ νη πξνζπάζεηεο πξφιεςεο θαη άκεζεο παξέκβαζεο, αξρίδεη ην ζχλζεην θαη δαπαλεξφ έξγν ηεο αλαραίηηζεο ηεο ππξθαγηάο. Με ηνλ φξν «πξψηε θαηαζηνιή» ελλννχκε ηελ άκεζε θηλεηνπνίεζε πεδνπφξσλ ηκεκάησλ, ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ θαη ρσκαηνπξγηθψλ κεραλεκάησλ, κε νπνηνδήπνηε κέζν δηαζέηνπλ νη ππεξεζίεο ηεο πεξηνρήο, ηελ ψξα πνπ αληρλεχηεθε θαη αλαγγέιζεθε ε ππξθαγηά. Ζ θαηαζηνιή, ζαλ γεληθφηεξνο φξνο, πεξηιακβάλεη ηελ πξνζβνιή ηεο θσηηάο, ηελ θηλεηνπνίεζε ησλ κέζσλ θαη ηνπ δηαζέζηκνπ πξνζσπηθνχ θαη νινθιεξψλεηαη κε ηε θχιαμε ηεο θακέλεο έθηαζεο γηα αλαδσππξψζεηο. ην ζηάδην απηφ, ν πην θξίζηκνο παξάγνληαο είλαη ν επηρεηξεζηαθφο ζπληνληζκφο ηεο εθάζηνηε πεξηνρήο (Νηάθεο,., 2007). ε γεληθά πιαίζηα, ε κέζνδνο θαηάζβεζεο κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο, δηακνξθψλεηαη βάζεη ησλ εθάζηνηε ηνπηθψλ ζπλζεθψλ θαη δελ απνηειεί ζεσξεηηθή επηζηήκε. Δίζηζηαη λα είλαη απνηέιεζκα ηνπ έξγνπ επίγεησλ δπλάκεσλ, ζε ζπλεξγαζία πνιιέο θνξέο κε ηα ππξνζβεζηηθά αεξνπιάλα. Δπξέσο δηαδεδνκέλε θαηεγνξία κεζφδσλ θαηαπνιέκεζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, είλαη νη μεξέο κέζνδνη θαηάζβεζεο, νη νπνίεο εθαξκφδνληαη ζε πεξηπηψζεηο πνπ δελ ππάξρεη δηαζέζηκν λεξφ, αθφκε θαη απφ εζεινληέο δαζνππξνζβέζηεο, αθνχ ε εθαξκνγή ηνπο δελ απαηηεί εμεηδηθεπκέλν πξνζσπηθφ. Οη μεξέο κέζνδνη, πνπ δηαθξίλνληαη ζε άκεζεο θαη έκκεζεο, απαηηνχλ ηελ νξγάλσζε, ηε ζπλεξγαζία θαη ηνλ έκπεηξν ρεηξηζκφ ησλ νκάδσλ πνπ ζα ηηο ρξεζηκνπνηήζνπλ (Κσλζηαληηλίδεο, Π., 2003): 56
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Άκεζεο μεξέο κέζνδνη είλαη εθείλεο, θαηά ηηο νπνίεο ηα ζπλεξγεία δαζνππξφζβεζεο έξρνληαη απεπζείαο ζε επαθή κε ην κέησπν ηεο θσηηάο, εθφζνλ νη θιφγεο είλαη ρακεινχ χςνπο θαη αλεθηήο ζεξκνθξαζίαο. πγθεθξηκέλα, νη δαζνππξνζβέζηεο επηδηψθνπλ λα θαηαζηείινπλ ην πχξηλν κέησπν, ρξεζηκνπνηψληαο ζθαπηηθά εξγαιεία (πεηψληαο ρψκα), θνπηηθά εξγαιεία (δηαθφπηνληαο ηε ζπλέρεηα ηεο θαχζηκεο χιεο), πξάζηλα θιαδηά, πθάζκαηα θαη νπνηνδήπνηε άιιν δηαζέζηκν κέζν πθίζηαηαη. Έκκεζεο μεξέο κέζνδνη θαινχληαη εθείλεο νη κέζνδνη θαηάζβεζεο, θαηά ηηο νπνίεο ε θαηαζηνιή ηεο ππξθαγηάο πξαγκαηνπνηείηαη κε εθαξκνγή ηεο αληηθσηηάο ή αληηππξάο, ηεο πξφθιεζεο δειαδή, βνεζεηηθψλ κεηψπσλ ππξθαγηάο, αληίζεηα απφ ηε δηεχζπλζε ηνπ αλέκνπ, κε ζθνπφ λα πξνζεγγίζνπλ ην θχξην κέησπφ ηεο θαη λα ην εμνπδεηεξψζνπλ. Δλ ζπλερεία, θαζψο ε παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία πξαγκαηεχεηαη ηε βέιηηζηε ρσξνζέηεζε ζεκείσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ζηελ πεξηνρή ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, είλαη εχινγν λα γίλεη κία ζχληνκε αλαθνξά ζηηο θαηεγνξίεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ πνπ επαλδξψλνπλ ην Ππξνζβεζηηθφ ψκα θαη εμππεξεηνχλ ηνλ ηνκέα θαηαζηνιήο πνπ πξναλαθέξζεθε. Σα νρήκαηα, ινηπφλ, ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο αλάινγα κε ην είδνο ηνπ θαηαζβεζηηθνχ πιηθνχ πνπ θέξνπλ, ηε ρσξεηηθφηεηά ηνπο θαη ην ζθνπφ ηνπ πξννξηζκνχ ηνπο, δηαθξίλνληαη ζε (Πνπιήο, Γ., Καξξά, Α., Κσζηαξφπνπινο, Α., 2009): Τδξνθόξα νρήκαηα: Δίλαη ηα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, ηα νπνία κεηαθέξνπλ, σο θαηαζβεζηηθφ πιηθφ, λεξφ καδί κε φια ηα ππξνζβεζηηθά εξγαιεία θαη κέζα, πνπ είλαη αλαγθαία ζην ππξνζβεζηηθφ έξγν. Αλάινγα κε ηε ρσξεηηθφηεηά ηνπο ζε λεξφ, δηαθξίλνληαη ζε Α, Β, Γ θαη Γ ηχπνπ θαη αλάινγα κε ηνλ πξννξηζκφ ηνπο, δηαθξίλνληαη ζε νρήκαηα πφιεο θαη νρήκαηα εθηφο δξφκνπ (δαζψλ). 57
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Δηδηθά νρήκαηα: Δίλαη ηα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα ηελ εθηέιεζε ζπγθεθξηκέλσλ εξγαζηψλ θαη δηαθξίλνληαη ζε: νρήκαηα μεξάο, θφλεσο, δηαζσζηηθά νρήκαηα, θιηκαθνθφξα νρήκαηα, βξαρηνλνθφξα νρήκαηα, γεξαλνθφξα νρήκαηα, βξαρηνλνθφξα νρήκαηα δηπιηζηεξίσλ, νρήκαηα κε εηδηθφ εμνπιηζκφ πξνζηαζίαο πεξηβάιινληνο, νρήκαηα αλαπλεπζηηθψλ ζπζθεπψλ, ππξνζβεζηηθά νρήκαηα «δηαδειψζεσλ», εξππζηξηνθφξα νρήκαηα. Βνεζεηηθά νρήκαηα: Δίλαη ηα νρήκαηα πνπ δελ επηηεινχλ έλα ζπγθεθξηκέλν ππξνζβεζηηθφ έξγν, αιιά ζπκκεηέρνπλ επηθνπξηθά ζ απηφ, είηε κεηαθέξνληαο πξνζσπηθφ, είηε δηάθνξα εξγαιεία θαη κέζα. Γηαθξίλνληαη ζε: επηβαηηθά ηχπνπ Η.Υ., επηβαηηθά ηχπνπ ηδηπ, επηβαηηθά ηχπνπ pick up, ιεσθνξεία, αζζελνθφξα, θ.α. Δπηπξφζζεηα, ρξεζηκνπνηνχληαη νρήκαηα, φπσο θηλεηά ζπλεξγεία νρεκάησλ - ηειεπηθνηλσληψλ, θηλεηά επηρεηξεζηαθά θέληξα, θνξησηέο, εθζθαθείο, βπηηνθφξα κεηαθνξάο θαπζίκσλ, νρήκαηα ηξνθνδνζίαο (θαληίλεο), κνηνζπθιέηεο, θ.α. ην ζεκείν απηφ, αμίδεη λα αλαθεξζεί φηη νη παξαπάλσ κνλάδεο δηάζσζεο (ππξνζβεζηηθνί ζηαζκνί, ππξνζβεζηηθά νρήκαηα) ιεηηνπξγνχλ απνηειεζκαηηθφηεξα, εθφζνλ, εθ ησλ πξνηέξσλ, έρεη ραξαρζεί ν απαηηνχκελνο ζηξαηεγηθφο ζρεδηαζκφο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο - δηαρείξηζεο - αμηνιφγεζήο ηνπο, κε ζθνπφ ηελ αληηκεηψπηζε πεξηζηαηηθψλ εθηάθησλ αλαγθψλ. Έηζη, νη ππξνζβεζηηθνί ζηαζκνί πξέπεη λα ρσξνζεηνχληαη θαη λα θαηαζθεπάδνληαη, κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα επηηπγράλεηαη ε ρξνληθά, θνζηνινγηθά θαη επηρεηξεζηαθά αζθαιέζηεξε πξνζέγγηζε ηνπ εθάζηνηε ζπκβάληνο. Σαπηφρξνλα, θαζψο απνηεινχλ ηδηαίηεξα δαπαλεξέο δεκφζηεο επελδχζεηο, πξέπεη λα πξνβιέπεηαη ε δηαξθήο επάξθεηα ησλ ππεξεζηψλ ηνπο. πκπεξαζκαηηθά, γηα ηε ρσξνζέηεζε ελφο ππξνζβεζηηθνχ ζηαζκνχ, πξέπεη λα ζπλππνινγίδνληαη θαηάιιεια πξφηππα ρξφλνπ θαη απφζηαζεο, θαζψο θαη απαηηνχκελα θξηηήξηα - πεξηνξηζκνί, φπσο α) θνζηνινγηθά, β) θνηλσληθά, γ) ρσξνηαμηθά - γεσγξαθηθά, θηι. (Λνπθάθεο, Η., 2010). 58
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν χκθσλα κε ηνπο παξαπάλσ παξάγνληεο, ινηπφλ, θξίλεηαη σο επηηαθηηθή ε αλάγθε πηνζέηεζεο κεζφδσλ θαη ηερληθψλ, πνπ αληινχληαη απφ ηελ επηζηήκε ηεο ρσξνζέηεζεο θαη αμηνπνηνχληαη γηα ηελ εχξεζε θαη αλάιπζε ρσξνζεηηθψλ κνληέισλ, ηα νπνία βαζίδνληαη ζηηο ηδηφηεηεο ηεο ρσξηθήο αιιειεπίδξαζεο. Οη ελ ιφγσ ηερλνινγίεο ζα πεξηγξαθνχλ δηεμνδηθά ζην θεθάιαην πνπ αθνινπζεί. Αθνχ νινθιεξσζεί, ινηπφλ, ην έξγν ηνπ ηνκέα ηεο θαηαζηνιήο - ππξφζβεζεο, αθνινπζεί, εάλ είλαη εθηθηφ, ε απνθαηάζηαζε ηεο πιεγείζαο πεξηνρήο, ζηελ νπνία πεξηιακβάλεηαη ε θήξπμε κίαο πεξηνρήο σο «αλαδαζσηέα», ε πξνζηαζία ηεο θακέλεο έθηαζεο απφ αιιαγή ρξήζεο θαη άιιεο παξάλνκεο δξαζηεξηφηεηεο, ε δηαθχιαμε απφ βνζθή θαη ε απνθαηάζηαζε ηεο θακέλεο έθηαζεο, κε φιεο ηηο ζρεηηθέο ελέξγεηεο. Σα παξαπάλσ ζηάδηα είλαη δπλαηφ λα πξαγκαηνπνηεζνχλ επηηπρψο, εθφζνλ αλαιάβεη κε ππεπζπλφηεηα ην ξφιν ηνπ ν θάζε θνξέαο ηνπ ζπζηήκαηνο ππξνπξνζηαζίαο. πγθεθξηκέλα, ν Ν. 2612/1998 (αλάζεζε ηεο δαζνππξφζβεζεο ζην Ππξνζβεζηηθφ ψκα) είλαη ε πξάμε κεηαθνξάο ηεο δαζνππξφζβεζεο απφ ηε Γαζηθή Τπεξεζία ζηελ Ππξνζβεζηηθή θαη καδί κε ηελ Τ.Α. 12030/1999, νξίδνπλ ην ξφιν ηνπ θάζε θνξέα ζηελ ππξνπξνζηαζία ησλ δαζψλ. Δπηπιένλ, ν λφκνο 2800/200 νξίδεη ηελ ίδξπζε ππεξεζίαο ελαέξησλ κέζσλ ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο. πλνπηηθά, νη αξκφδηεο αξρέο πνπ εκπιέθνληαη ζηνλ ηνκέα δηαρείξηζεο θαη αληηκεηψπηζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ θάζε πεξηνρήο, είλαη (WWF Διιάο, 2008): Σν Ππξνζβεζηηθφ ψκα Ζ Γαζηθή Τπεξεζία Ζ Γεληθή Γξακκαηεία Πνιηηηθήο Πξνζηαζίαο θαη νη ΟΣΑ Οη εζεινληέο θαη νη εζεινληηθέο νξγαλψζεηο Σν ΤΠΔΥΧΓΔ Σν Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο & Απνθέληξσζεο Ζ Διιεληθή Αζηπλνκία Σν Τπνπξγείν Δζληθήο Άκπλαο Ζ ΓΔΖ Ο ΟΔ 59
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Όζνλ αθνξά ηνλ ηνκέα δαζνπξνζηαζίαο ηνπ Ννκνχ Πηεξίαο, εθηφο απφ ηελ αξκφδηα Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία θαη ην Γαζαξρείν, δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηε δηαθχιαμε ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, ν «Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ», ν νπνίνο ρξεκαηνδνηείηαη απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Πεξηβάιινλ (ΔΠΠΔΡ) 2000-2006, ζην πιαίζην ηνπ άμνλα 8: «Γηαρείξηζε Πξνζηαηεπφκελσλ Πεξηνρψλ - Βηφηνπνη», ηνπ Μέηξνπ 8.1: «Πξνζηαζία θαη Γηαρείξηζε Βηνηφπσλ - Οηθνηφπσλ, Πξνζηαζία εηδψλ, Πεξηνρέο Ηδηαίηεξνπ Φπζηθνχ Κάιινπο». Αληηθείκελφ ηνπ απνηειεί ε νξγάλσζε θαη πινπνίεζε δξάζεσλ πεξηβαιινληηθήο ελεκέξσζεο - επαηζζεηνπνίεζεο, θαζψο θαη ην πξφγξακκα παξαθνινχζεζεο θαη εθπφλεζεο Γηαρεηξηζηηθνχ ζρεδίνπ ηεο Πξνζηαηεπφκελεο Πεξηνρήο (http://www.olympusfd.gr/gr/erga.asp). Δπηπιένλ, θαηαιπηηθή θαη εμαηξεηηθά ζεκαληηθή ζηελ ππξνπξνζηαζία ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, είλαη ε εκπινθή ηεο «Δζεινληηθήο Οκάδαο Γξάζεο Ν. Πηεξίαο», ε νπνία ηδξχζεθε ην επηέκβξην ηνπ 2007, ιίγν κεηά ηηο θαηαζηξνθηθέο ππξθαγηέο ηεο Πεινπνλλήζνπ θαη αληηπξνζσπεχεη κία αλνηρηή θίλεζε πνιηηψλ, πνπ δελ εμαξηάηαη απφ θαλέλα πνιηηηθφ θνξέα θαη απνηειεί ζεκείν επαθήο ππεχζπλσλ αλζξψπσλ. πγθεθξηκέλα, κέζσ ηεο δεκνθηινχο δξαζηεξηφηεηάο ηεο, «Υαξίδσ κία κέξα απφ ην θαινθαίξη κνπ ζην δάζνο», ελζαξξχλεηαη ε πξσηνθαλήο ζπκκεηνρή πνιηηψλ ζε δξάζεηο εζεινληηθήο ππξνπξνζηαζίαο ηνπ Οιχκπνπ θαη ησλ Πηεξίσλ. Καηά ηε δηάξθεηά ηεο, απφ ηελ 1ε Ηνπιίνπ κέρξη θαη ηελ 10ε επηεκβξίνπ, πεξηζζφηεξεο απφ 600 νηθνγέλεηεο, αλαιακβάλνπλ κία 5σξε βάξδηα ζε έλα απφ ηα ηξία παξαηεξεηήξηα εζεινληηθήο ππξνπξνζηαζίαο ηεο νκάδαο, πξνζθέξνληαο έηζη, πνιχηηκε βνήζεηα ζηελ Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (http://www.otoposmou.gr, http://organopoulos.wordpress.com). 2.4. Η Διιεληθή Ννκνζεζία δαζνπξνζηαζίαο Σν χληαγκα ηεο Διιάδνο έρεη ζεζπίζεη έλα πξνζηαηεπηηθφ θαζεζηψο γηα ηα δάζε, φπνπ νη βαζηθέο ζπληζηψζεο ηνπ πεξηγξάθνληαη ζηα άξζξα 24 παξ. 1 εδ.γ,δ,ε θαη 117 παξ. 3 θαη 4. 60
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν χκθσλα, ινηπφλ, κε ηελ παξ. 1 ηνπ άξ. 24 «..Νόκνο νξίδεη ηα ζρεηηθά κε ηελ πξνζηαζία ησλ δαζώλ θαη ησλ εθηάζεσλ. Ζ ζύληαμε δαζνινγίνπ ζπληζηά ππνρξέσζε ηνπ θξάηνπο. Απαγνξεύεηαη ε κεηαβνιή ηνπ πξννξηζκνύ ησλ δαζώλ θαη ησλ εθηάζεσλ, εθηόο εάλ πξνέρεη γηα ηελ Δζληθή Οηθνλνκία ε αγξνηηθή εθκεηάιιεπζε ή άιιε ηνπο ρξήζε, πνπ ηελ επηβάιιεη ην δεκόζην ζπκθέξνλ». Παξάιιεια, νη παξ. 3 θαη 4 ηνπ άξ.117. επηδηψθνπλ ηελ πξνζηαζία δεκνζίσλ ή ηδησηηθψλ δαζψλ θαη δαζηθψλ εθηάζεσλ πνπ θαηαζηξάθεθαλ ή θαηαζηξέθνληαη απφ ππξθαγηά ή πνπ κε άιιν ηξφπν απνςηιψλνληαη, θεξχζζνληαο ππνρξεσηηθά αλαδαζσηέεο ηηο εθηάζεηο απηέο θαη απνθιείνληαο λα δηαηεζνχλ γηα άιιν πξννξηζκφ. Ο Ν. 998/1979 «πεξί πξνζηαζίαο ησλ δαζψλ θαη ησλ δαζηθψλ ελ γέλεη εθηάζεσλ ηεο Υψξαο» εθδφζεθε ζε εθηέιεζε ηεο ζπληαγκαηηθήο δηάηαμεο ηνπ άξ. 24 παξ. 1 εδ.γ'. Πξφθεηηαη γηα έλα ζεζκηθφ λνκνζέηεκα πνπ πεξηιακβάλεη δηαηάμεηο πνπ πξνζηαηεχνπλ ηφζν ηα δάζε, φζν θαη ηα είδε ρισξίδαο θαη παλίδαο, ελψ ζθνπφο ηνπ λφκνπ είλαη ν πξνζδηνξηζκφο ησλ φξσλ θαη πξνυπνζέζεσλ «ππφ ηηο νπνίεο ηα δάζε θαη δαζηθέο ελ γέλεη εθηάζεηο ή ηκήκαηα απηψλ είλαη δπλαηφ λα κεηαβάιινπλ ηελ θαηά πξννξηζκφ ρξήζε ηνπο ή λα εμππεξεηνχλ θαη άιιεο ρξήζεηο, γηα ιφγνπο πνπ επηβάιινληαη απφ ην δεκφζην ζπκθέξνλ». Πεξαηηέξσ δηαηάμεηο πξνζηαζίαο ησλ δαζψλ απνηεινχλ ν ηζρχσλ Γαζηθφο Κψδηθαο (ΠΓ 86/69), πνπ ελζσκάησζε δηάθνξα παιαηφηεξα λνκνζεηήκαηα, ν Ν.1650/86 γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη ν Ν.3208/03 γηα ηελ «πξνζηαζία δαζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ, θαηάξηηζε δαζνινγίνπ, ξχζκηζε εκπξαγκάησλ δηθαησκάησλ επί δαζψλ». Ο Ν. 998/79 παξείρε, εθηφο ησλ άιισλ θαη ηε λνκηθή νξγαλσηηθή βάζε ηεο δαζνππξφζβεζεο ζηελ Διιάδα. Σνλ Μάην ηνπ 1998, κε ην Ν. ππ αξηζ. 2612/1998 «Αλάζεζε ηεο δαζνππξφζβεζεο ζην Ππξνζβεζηηθφ ψκα θαη άιιεο δηαηάμεηο» (ΦΔΚ 112/Α/25-51998), ε ζρεηηθή επζχλε θαη ν επηρεηξεζηαθφο ζρεδηαζκφο θαηαζηνιήο ησλ ππξθαγηψλ ζηα δάζε θαη ηηο δαζηθέο ελ γέλεη εθηάζεηο, αλαηέζεθε ζην Ππξνζβεζηηθφ ψκα. ηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Τπνπξγείνπ Γεσξγίαο παξέκεηλε, θαηά βάζε, ε πξφιεςε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, εθηφο «..απφ ηελ έθδνζε ζρεηηθψλ ππξνζβεζηηθψλ θαλνληζκψλ θαη δηαηάμεσλ, ηελ ελεκέξσζε θαη επαηζζεηνπνίεζε ησλ πνιηηψλ, ηελ νξγάλσζε πεξηπφισλ, ηελ επηηήξεζε ησλ δαζψλ κε επίγεηα θαη 61
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν ελαέξηα κέζα, ηελ θαηαλνκή ησλ ππξνζβεζηηθψλ δπλάκεσλ, ηε ζπλεξγαζία κε άιιεο αξρέο θαη θνξείο, ηε θχιαμε γεο πεξηνρήο γηα αλαδσππξψζεηο», ηα νπνία αλήθνπλ ζηελ αξκνδηφηεηα ηνπ Π (άξ. 1 παξ. 2). Έηζη, ινηπφλ, κε ην άξ. 1 Ν. ππ αξηζ. 3511/2006 (ΦΔΚ 258/Α) «αλαδηνξγάλσζε ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο, αλαβάζκηζε ηεο απνζηνιήο ηνπ θαη άιιεο δηαηάμεηο», ην Ππξνζβεζηηθφ ψκα έρεη σο πξνο ηε δαζνππξφζβεζε, ηηο εμήο αξκνδηφηεηεο: α) ηελ πεξηθξνχξεζε θαη δηαθχιαμε ηεο πεξηνπζίαο πνπ θαηαζηξάθεθε ή απεηιήζεθε απφ ππξθαγηέο ή άιιεο θαηαζηξνθέο, κέρξη ηελ παξάδνζή ηεο ζε αζηπλνκηθά φξγαλα ή ηνπο θαηφρνπο ηεο, β) ηε δηαηήξεζε θαη πξνζηαζία ηεο θνηλσληθήο αζθάιεηαο απφ ηα εγθιήκαηα εκπξεζκνχ (άξ. 264,265,266,267 ΠΚ), γ) ηε ζέζπηζε θαη ηνλ έιεγρν εθαξκνγήο ηεο λνκνζεζίαο ππξνπξνζηαζίαο θαη δ) ηελ πηζηνπνίεζε ησλ εζεινληψλ ππξνζβεζηψλ, πνπ ππάγνληαη ζην Ν.1951/91 θαη ησλ εζεινληψλ θαη εζεινληηθψλ νκάδσλ, πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηα πιαίζηα ηεο απνζηνιήο ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο, αιιά δελ έρνπλ νξγαλσζεί ζχκθσλα κε ηνλ πξναλαθεξφκελν Νφκν (άξ. 2 Ν. 3511/2006) (Παλαγφπνπινο, Η., Θ., 2001, Κνπηνχπα - Ρεγθάθνπ, Δ., 2007, www.fireservice.gr). Σν ζπκπέξαζκα, ινηπφλ, πνπ απνξξέεη, είλαη φηη νη δαζηθέο ππξθαγηέο, ζε έλα θαηεμνρήλ ππξηγελέο θπζηθφ πεξηβάιινλ απφ άπνςε θιίκαηνο θαη βιάζηεζεο, φπσο είλαη ε Διιάδα, απνηεινχλ αλακθίβνια κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο θπζηθέο θαηαζηξνθέο. Ζ θσηηά αλ θαη ζεσξείηαη σο αλαπφζπαζηε δηαηαξαρή ησλ κεζνγεηαθψλ νηθνζπζηεκάησλ, επεξεάδεη ζεκαληηθά ηηο επηκέξνπο ιεηηνπξγίεο θαη πνιιαπιέο ρξήζεηο ηνπ δάζνπο, αζθψληαο θαζνξηζηηθέο επηδξάζεηο ζην θπζηθφ θχθιν δηαδνρήο ηεο βιάζηεζεο, θαζψο θαη ζηε δνκή ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ. πλεπψο, θξίλεηαη σο επηηαθηηθή ε αλάγθε έξεπλαο, κειέηεο θαη επεμεξγαζίαο ηνπ θαηλνκέλνπ ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, κέζσ ηεο επηζηήκεο ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο θαη ησλ κνληέισλ ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο πνπ δηαρεηξίδεηαη, ηα νπνία πεξηγξάθνληαη εθηελψο ζην επφκελν θεθάιαην. Σν απνηέιεζκα πνπ επηδηψθεηαη κέζσ ησλ παξαπάλσ, είλαη ε βειηίσζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη απνδνηηθφηεηαο ηνπ ηνκέα αληηκεηψπηζεο θαη θαηαζηνιήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. 62
Κεθάιαην 2: Σν θπζηθφ θαηλφκελν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Θεσξεηηθφ ππφβαζξν Κεφάλαιο 3 ο 63
64
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΥΧΡΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΓΑΙΚΧΝ ΠΤΡΚΑΓΙΧΝ: ΜΔΘΟΓΟΙ KAI ΣΔΥΝΙΚΔ Σα Γεσγξαθηθά πζηήκαηα Πιεξνθνξηψλ (Γ..Π.) έρνπλ δηεηζδχζεη ζε έλα επξχ θάζκα εθαξκνγψλ θαη ζπγθεθξηκέλα ην «Πεξηβάιινλ» απνηειεί έλαλ απφ ηνπο πξσηαξρηθνχο ηνκείο ζηνπο νπνίνπο ε ζπκβνιή ησλ ζπζηεκάησλ απηψλ ήηαλ θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο. Έλαο νξηζκφο πνπ κπνξεί λα απνδνζεί, είλαη φηη «Γεσγξαθηθφ χζηεκα Πιεξνθνξηψλ ζεσξείηαη εθείλν ην πιεξνθνξηαθφ ζχζηεκα, ην νπνίν επεμεξγάδεηαη δεδνκέλα, πνπ πεξηγξάθνληαη κε ρσξηθέο ή γεσγξαθηθέο ζπληεηαγκέλεο θαη απνηειείηαη απφ έλα ζχζηεκα ζηήξημεο βάζεσλ δεδνκέλσλ, κε ζπγθεθξηκέλεο δπλαηφηεηεο γηα ρσξηθά, αλαθνξηθά δεδνκέλα, θαζψο θαη απφ έλα ζχζηεκα ιεηηνπξγηψλ επεμεξγαζίαο θαη απφδνζεο απηψλ» (Κνπηζφπνπινο, Κ., 1990). Απνξξέεη, ινηπφλ, ην ζπκπέξαζκα πσο έλα ζχζηεκα πιεξνθνξηψλ, θξίλεηαη αλαγθαίν, θαζψο έρεη ηε δπλαηφηεηα λα επεμεξγάδεηαη ρψξν - ρξνληθά δεδνκέλα θαη λα παξέρεη ζεκαληηθέο πιεξνθνξίεο κε ηέηνην ηξφπν, νχησο ψζηε λα κπνξεί λα ππνζηεξίμεη έλα δηαρεηξηζηηθφ ζρέδην ιήςεο απνθάζεσλ ζε θαηαζηάζεηο έθηαθηεο αλάγθεο. πγθεθξηκέλα, ζε πνιπζχλζεηα ρσξηθά θαηλφκελα, φπσο είλαη νη δαζηθέο ππξθαγηέο πνπ ζπκβαίλνπλ πνιιέο θνξέο ζε νξεηλφ θαη δπζπξφζηην έδαθνο, ζεσξείηαη επηηαθηηθή ε αλάγθε ρξήζεσο ησλ Γ..Π. (φπσο θαη ηεο Σειεπηζθφπεζεο θαη ησλ GPS), αθνχ ηφζν ν εληνπηζκφο ησλ ζεκείσλ εθδήισζεο κίαο ππξθαγηάο, φζν θαη ε πξφζβαζε ζε ζεκαληηθέο ζέζεηο, θξχβνπλ δπζθνιίεο (Γηλάθεο, Λ., Παπαδεκεηξίνπ, Κ., Παξαζράθεο, Η., 2002). 3.1. Η ζπκβνιή ησλ Γεσγξαθηθώλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηώλ (Γ..Π.) ζηελ νξγάλσζε ζρεδίνπ δηαρείξηζεο ππξθαγηώλ Υξεζηκνπνηψληαο ηα Γ..Π. θαηά ηελ εθπφλεζε ελφο ζρεδίνπ αληηκεηψπηζεο, νη δαζηθέο ππξθαγηέο κπνξνχλ λα παξαθνινπζνχληαη θαη λα αλαιχνληαη αθφκα θαη ζε εθηεηακέλεο πεξηνρέο, κε έγθπξν θαη άκεζν ηξφπν, ππφ ην πξίζκα ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο. Έηζη, ζην ζηάδην ηεο πξφιεςεο ησλ 65
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ηα Γ..Π. είλαη δπλαηφ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαηά ηνλ εληνπηζκφ ησλ επηθίλδπλσλ πεξηνρψλ, θαζψο θαη ζηε δεκηνπξγία ραξηψλ επηθηλδπλφηεηαο, νχησο ψζηε ηα κέηξα πξνθχιαμεο λα εληαηηθνπνηεζνχλ ζε επαίζζεηεο πεξηνρέο. Δπηπιένλ, κε ηε βνήζεηα ησλ Γ..Π. κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί ε ρσξνζέηεζε ππξνζβεζηηθψλ ζηαζκψλ, ζηαζκψλ ππξαλίρλεπζεο, ηφζν επαλδξσκέλσλ φζν θαη απηφκαησλ, ρψξσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, εγθαηάζηαζεο ζεκείσλ πδξνιεςίαο θηι. Δπηπιένλ, θαηά ηελ θαηαζηνιή - θαηάζβεζε ηεο θσηηάο, βνεζνχλ απνηειεζκαηηθά ζην ζπληνληζκφ θαη έιεγρν ησλ δπλάκεσλ ππξφζβεζεο. Υαξαθηεξηζηηθφ θαη νπζηψδεο πιενλέθηεκα ησλ Γ..Π. απνηειεί επίζεο ην γεγνλφο, φηη παξέρνπλ ζηνηρεία (π.ρ. κεηεσξνινγηθά) ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν, ελψ ηαπηφρξνλα, ρξεζηκνπνηψληαο βάζεηο δεδνκέλσλ πνπ έρνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηελ θαχζηκε χιε, ηηο θιηκαηηθέο ζπλζήθεο θαη ηελ ηνπνγξαθία, κπνξνχλ λα ππνινγίζνπλ ηελ εμέιημε κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο, κε δηάθνξα κνληέια δηάδνζήο ηεο. Έηζη, κεηά ην πέξαο ηεο ππξθαγηάο, νη ππεχζπλνη ρξεζηκνπνηψληαο ηα Γ..Π., κπνξνχλ λα ππνινγίζνπλ ηε δαζηθή έθηαζε πνπ έρεη θαεί θαη λα εθπνλήζνπλ έλα νινθιεξσκέλν ζρέδην πξνθχιαμεο θαη δηαρείξηζήο ηεο, ψζηε λα βνεζήζνπλ ζηε δηαηήξεζε ησλ θπζηθψλ πφξσλ θαη ηεο βηνπνηθηιφηεηαο (Βαζηιαθφο, Υ., Υαηδφπνπινο, Η., Καιακπνθίδεο, Κ., Παπαπαλαγηψηνπ, Δ., 2001). Δηθόλα 7. Δηζαγσγή δεδνκέλσλ ζε έλα Γ.Σ.Π. Πεγή: Κνπηζφπνπινο, Κ., 2005 66
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο Δηθόλα 8. Γηαθαλή (Layers) πάλσ από ην βαζηθό ραξηνγξαθηθό ππόβαζξν Πεγή: Φηιηππφπνπινο, Η., 2012 3.2. Ο ξόινο ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο ζηε δηαρείξηζε θαηλνκέλσλ ηνπ ρώξνπ Απαξαίηεηε πξνυπφζεζε ηνπ ρσξηθνχ ζρεδηαζκνχ, ζηνλ νπνίν απνζθνπνχλ ηα Γ..Π., είλαη ε χπαξμε ηνπ ζεσξεηηθνχ πιαηζίνπ ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο, πνπ απνηειεί κηα ζπλνιηθή δπλαηφηεηα δηαρείξηζεο θαη κεηαζρεκαηηζκνχ ησλ ρσξηθψλ ζηνηρείσλ, ζε δηαθνξεηηθέο κνξθέο, δίλνληάο ηνπο θάζε θνξά δηαθνξεηηθή έλλνηα. Ζ Υσξηθή Αλάιπζε, ινηπφλ, εζηηάδεη ζηελ αμηνιφγεζε πθηζηάκελσλ πξνηχπσλ ρσξηθήο νξγάλσζεο, ελψ ζηφρνο ηεο είλαη ε ηξνθνδνζία ηνπ ρσξηθνχ ζρεδηαζκνχ, κε δεδνκέλα θαη πιεξνθνξίεο, πνπ αληηπξνζσπεχνπλ θαηλφκελα ηνπ πξαγκαηηθνχ θφζκνπ. Σα θαηλφκελα απηά δηαρσξίδνληαη ζε δχν κεγάιεο θαηεγνξίεο (Φηιηππφπνπινο, Η., 2012): ηα ζπλερή θαηλφκελα, φπνπ ηα δεδνκέλα πνπ ηα πεξηγξάθνπλ έρνπλ δηαθνξεηηθή ηηκή γηα θάζε ζεκείν ηνπ γεσγξαθηθνχ ρψξνπ (φπσο ε ζεξκνθξαζία, ην πςφκεηξν θιπ.). 67
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο ηα δηαθξηηά θαηλφκελα, φπνπ ηα δεδνκέλα ηνπο πεξηνξίδνληαη ζε δηαθξηηά ζεκεία ηνπ γεσγξαθηθνχ ρψξνπ (φπσο πφιεηο, πνηάκηα θιπ.). πγθεληξσηηθά, ινηπφλ, ε Υσξηθή Αλάιπζε είλαη έλα ζχλνιν απφ «πνζνηηθέο δηαδηθαζίεο θαη ηερληθέο πνπ εθαξκφδνληαη ζε ρσξηθέο αλαιπηηθέο εξγαζίεο» θαη ζηνρεχνπλ (Κνπηζφπνπινο, Κ., 2005): ηε ζσζηή πεξηγξαθή γεγνλφησλ ζην ρψξν, πνπ πεξηιακβάλεη θπξίσο ηελ πεξηγξαθή ησλ ρσξηθψλ πξνηχπσλ. ηε ζπζηεκαηηθή δηεξεχλεζε ησλ ρσξηθψλ πξνηχπσλ θαη ησλ ρσξηθψλ ζρέζεσλ, κε ζθνπφ ηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε ησλ ρσξηθψλ δηαδηθαζηψλ, πνπ επζχλνληαη γηα ηα ρσξηθά πξφηππα θαη ηηο ζρέζεηο πνπ παξαηεξνχκε. ηελ αχμεζε ηεο ηθαλφηεηαο πξφβιεςεο θαη ειέγρνπ γεγνλφησλ πνπ ζπκβαίλνπλ ζην γεσγξαθηθφ ρψξν. ηε ρξήζε απηψλ ησλ ηερληθψλ θαη κεζφδσλ ζαλ εξγαιεία ιήςεο απνθάζεσλ γηα ην ρψξν. Ζ Υσξηθή Αλάιπζε, επνκέλσο, νθείιεη λα απνηειεί ην γεσγξαθηθφ εξγαιείν, πνπ κπνξεί (Κνπηζφπνπινο, Κ., 2005): Να εληνπίζεη ηα πξνβιήκαηα ηεο πεξηνρήο κειέηεο, λα αλαθαιχςεη ηελ χπαξμή ηνπο θαη λα πξνζδηνξίζεη ηηο αηηίεο πνπ ηα πξνθάιεζαλ. Να ηαμηλνκήζεη ηα πξνβιήκαηα απηά γηα ηελ θαιχηεξε δηεξεχλεζή ηνπο ζε θάζε δηάζηαζε ρσξηζηά, αιιά θαη ζηα επίπεδα αιιειεμαξηήζεψλ ηνπο. Να αμηνινγήζεη ηε ζεκαζία ησλ πξνβιεκάησλ, αλάινγα κε ηα αίηηα θαη ηηο επηπηψζεηο ηνπο θαη λα αηηηνινγήζεη γηαηί ρξεηάδεηαη ε ηεξάξρεζή ηνπο γηα ηελ νξζνινγηθφηεξε επίιπζή ηνπο, κέζα απφ έλα ζχζηεκα επηινγψλ θαη πξνηεξαηνηήησλ. Να βξεη δηαζπλδέζεηο κεηαμχ ησλ πξνβιεκάησλ κέζα θαη έμσ απφ θάζε πεξηθέξεηα. πκπεξαζκαηηθά, ινηπφλ, ηα νθέιε πνπ απνξξένπλ απφ ηνλ ζπλδπαζκφ ησλ κεζφδσλ ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο θαη ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ, είλαη ε απνηειεζκαηηθφηεξε νξγάλσζε θαη 68
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο επεμεξγαζία ησλ δηαζέζηκσλ ρσξηθψλ ππνβάζξσλ, κέζσ ηεο απηνκαηνπνίεζεο ησλ δηαδηθαζηψλ, θαζψο θαη ε δπλαηφηεηα δνθηκήο ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ. ηφρνο ησλ πξναλαθεξζέλησλ, είλαη ε βειηίσζε ησλ ηερληθψλ αλάιπζεο θαη δηεξεχλεζεο ρσξηθψλ θαηλνκέλσλ, ε ππνζηήξημε ηεο δηαδηθαζίαο ιήςεο απνθάζεσλ, θαζψο θαη ε εμαγσγή πνηνηηθψλ ραξηψλ, γηα ηελ νπηηθνπνίεζε θαη παξνπζίαζε ησλ εθάζηνηε απνηειεζκάησλ. ηελ παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία, πξνθεηκέλνπ λα εθπιεξσζεί ν αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηεο, ρξεζηκνπνηνχληαη νη αθφινπζεο πνζνηηθέο δηαδηθαζίεο θαη ηερληθέο Υσξηθήο Αλάιπζεο. 3.2.1. Γεωζηαηηζηηθνί δείθηεο ρωξηθήο θαηαλνκήο Οη γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο απνηεινχλ ζεκαληηθά εξγαιεία ηεο Υσξηθήο Αλάιπζεο θαη ζπληεινχλ απνηειεζκαηηθά ζηελ πεξηγξαθή θαη επεμεξγαζία πνηθίισλ γεσγξαθηθψλ θαηλνκέλσλ, φπνπ ηα απνηειέζκαηα παξνπζηάδνληαη κέζσ θαηάιιεισλ πηλάθσλ, δηαγξακκάησλ θαη ραξηψλ. Ζ αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ, ινηπφλ, κίαο κεηαβιεηήο, είλαη δπλαηφ λα πξαγκαηνπνηεζεί κέζσ ηνπ ππνινγηζκνχ δεηθηψλ ρσξηθήο θεληξηθφηεηαο, φπσο ν κέζνο φξνο (average) ή κέζε ηηκή (mean), θαζψο θαη δεηθηψλ δηαζπνξάο, φπσο ε ηππηθή απφθιηζε (standard deviation) θαη ε έιιεηςε ηππηθήο απφζηαζεο (standard deviational ellipse). πγθεθξηκέλα, ε κέζε ηηκή αληηπξνζσπεχεη πάλσ ζην ράξηε, ηελ ζέζε πνπ έρεη ηελ ηδηφηεηα λα πξνβάιιεη ηελ θαηαλνκή ζπγθεληξσκέλε, δειαδή λα δείρλεη πνχ είλαη ην θέληξν βάξνπο εθείλεο, δίλνληαο παξάιιεια ηε δπλαηφηεηα παξαθνινχζεζεο ηεο δηαρξνληθήο κεηαβνιήο ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο. Ο καζεκαηηθφο ηχπνο ππνινγηζκνχ ηεο, είλαη: μ = n i=1 Ν xi Χζηφζν, ν βαζκφο ζηνλ νπνίν ε κέζε ηηκή είλαη αληηπξνζσπεπηηθή γηα ην δείγκα, εμαξηάηαη απφ ην πφζν είλαη ζπγθεληξσκέλεο γχξσ απφ εθείλε, νη ηηκέο ηεο κεηαβιεηήο. Ζ ηππηθή απφθιηζε, ινηπφλ, απνηειεί κέηξεζε ηεο 69
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο ρσξηθήο δηαζπνξάο ησλ ηηκψλ ηεο κεηαβιεηήο ζε ζρέζε κε ηε κέζε ηηκή, δείρλεη δειαδή ηελ θαηαλνκή ησλ ζεκείσλ γχξσ απφ εθείλε. Όζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηππηθή απφθιηζε, ηφζν κηθξφηεξε είλαη ε ζπγθέληξσζε ησλ ζεκείσλ ζην ρψξν θαη άξα ε κέζε ηηκή δελ απνηειεί αληηπξνζσπεπηηθφ κέγεζνο ηνπ ζπλφινπ ησλ ηηκψλ, δηακνξθψλνληαο έηζη κία αλεπαξθή εηθφλα ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ κειεηάηαη. Ο ππνινγηζκφο ηεο γίλεηαη σο εμήο: ΤΑ = d 2 im, N φπνπ d im : ε απφζηαζε απφ ην ζεκείν i ζην ρσξηθφ κέζν m. Όζνλ αθνξά ηελ έιιεηςε ηππηθήο απφζηαζεο, είλαη ην κέηξν πνπ ππνινγίδεη ηε δηαζπνξά γχξσ απφ ην ρσξηθφ κέζν, ζε δχν δηαζηάζεηο. Καηέρεη ηελ ηδηφηεηα, δειαδή, λα ζπλνςίδεη ηα ρσξηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ γεσγξαθηθψλ νληνηήησλ, φπσο είλαη νη ρσξηθέο ηάζεηο - θαηεπζχλζεηο, ζηελ θαηαλνκή ησλ δεδνκέλσλ (Κνπηζφπνπινο, Κ., Φψηεο, Ν., Γ., 2012). πγθεθξηκέλα, ην ζρήκα θαη ην κέγεζνο ηεο έιιεηςεο, είλαη δπλαηφ λα πξνζδηνξίζνπλ ην βαζκφ δηαζπνξάο θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο, θαηά ηελ εμεηαδφκελε ρξνληθή πεξίνδν. 3.2.2. Αλάιπζε ζεκεηαθώλ ρωξηθώλ πξνηύπωλ Ζ αλάιπζε ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ ζεκείσλ κίαο πεξηνρήο, νχησο ψζηε λα δηεξεπλεζεί ζε πνην ρσξηθφ πξφηππν αλήθεη, απνηειεί κία πνιχπινθε δηαδηθαζία. Ζ πιένλ ελδεδεηγκέλε κέζνδνο, είλαη ε αλάιπζε απφζηαζεο απφ εγγχηεξν γείηνλα (nearest neighbor analysis), ζχκθσλα κε ηελ νπνία ππνινγίδνληαη νη απνζηάζεηο θάζε ζεκείνπ απφ ην πιεζηέζηεξφ ηνπ θαη ζπγθξίλνληαη κε ην κέζν φξν ησλ αλακελφκελσλ απνζηάζεσλ, γηα έλα ρσξηθφ πξφηππν πνπ ζα πξνθχςεη απφ ηπραία ρσξηθή δηαδηθαζία (θαηαλνκή Poisson). πγθεθξηκέλα, φπσο έρεη απνδεηρζεί απφ ηνλ Rogers ην 1969, αλ ζεσξεζεί θχθινο δηακέηξνπ dα, ηφηε ε πηζαλφηεηα λα ππάξρεη έλα ζεκείν ζε απφζηαζε dα (αλακελφκελε απφζηαζε), αθνινπζεί θαλνληθή θαηαλνκή κε κέζε ηηκή πνπ δίλεηαη απφ ηε ζρέζε: 70
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο da = 1 2 n, φπνπ n ν αξηζκφο ησλ ζεκείσλ θαη Α ε ζπλνιηθή επηθάλεηα. A Ζ παξαηεξνχκελε κέζε ηηκή ησλ απνζηάζεσλ θάζε ζεκείνπ απφ ηα πιεζηέζηεξα, ππνινγίδεηαη απφ ηε ζρέζε: dp = i n n i=1 di, φπνπ di ε απφζηαζε απφ ην ζεκείν i ζην πιεζηέζηεξφ ηνπ. Οη απνθιίζεηο απφ ηελ ηπραία ρσξηθή δηαδηθαζία πξνζδηνξίδνληαη κε ηνλ απιφ δείθηε R=dp/da, κε ηνλ νπνίν δεκηνπξγείηαη κηα θιίκαθα, πνπ αξρίδεη απφ ην νκαδνπνηεκέλν θαη δηα κέζνπ ηνπ ηπραίνπ θαηαιήγεη ζην νκνηφκνξθν ρσξηθφ πξφηππν. Έηζη, αλ R<1, ηφηε ην πξφηππν έρεη ηάζε πξνο νκαδνπνηεκέλν, ελψ αλ R >1, ηφηε έρεη ηάζε πξνο ην νκνηφκνξθν. Σέινο, αλ R=1, ην πξφηππν ραξαθηεξίδεηαη ηπραίν (Γξαηθνχζεο, Γ., Φψηεο, Γ., N., 2005). 3.2.3. Αλάιπζε ρωξηθώλ ζπζηνηρηώλ (Spatial Clustering) - Γηακεξηζηηθή νκαδνπνίεζε (Partitional Clustering) Όπσο δηαηππψζεθε απφ ηνπο Estivill - Castro, Lee θαη Murray (2001), ρσξηθή ζπζηνηρία (spatial cluster) νξίδεηαη ην ππνζχλνιν ησλ ζεκείσλ κίαο πεξηνρήο, ζηα νπνία αλαθέξνληαη πεξηγξαθηθά δεδνκέλα, µε βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηελ νκνηνγέλεηα θαη ηε ρσξηθή γεηηλίαζε. Οη ρσξηθέο ζπζηνηρίεο πξνθχπηνπλ αθνχ εμεηαζηεί πιήζνο παξακέηξσλ, κε ζθνπφ λα θαζνξηζηνχλ θαη ηα επηκέξνπο ραξαθηεξηζηηθά πνπ ηηο δηαθξίλνπλ, φπσο είλαη ν αξηζκφο, ην κέγεζνο, ε θαηαλνκή, ε ζέζε θαη ε δηάρπζή ηνπο ζην ρψξν (Βαιαζάθε, Κ., Μ., Φψηεο, Γ., N., 2002). Μέζσ αλαζθφπεζεο ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, δηαπηζηψλεηαη φηη πθίζηαηαη πιεζψξα αιγνξίζκσλ αλάιπζεο ρσξηθψλ ζπζηνηρηψλ, φπσο είλαη νη Αιγφξηζκνη Καηάηκεζεο (Partitioning Algorithms) θαη ζπγθεθξηκέλα ν αιγφξηζκνο k-means, πνπ εθαξκφζηεθε ζηελ παξνχζα εξγαζία. Μέζσ ησλ αιγνξίζκσλ απηψλ, ινηπφλ, νκαδνπνηνχληαη νη γξακκέο (πεξηπηψζεηο) ή νη ζηήιεο (κεηαβιεηέο) ελφο πίλαθα δεδνκέλσλ, κε ζηφρν ηε δεκηνπξγία φζν ην δπλαηφλ πην νκνηνγελψλ νκάδσλ, νη νπνίεο παξνπζηάδνπλ ηε κηθξφηεξε 71
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο δπλαηή δηαθχκαλζε ζην εζσηεξηθφ ηνπο θαη ηε κεγαιχηεξε δπλαηή κεηαμχ ηνπο (Σζνκπάλνγινπ,., 2003). πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, νη Αιγφξηζκνη Καηάηκεζεο ρσξίδνπλ ην ζχλνιν ησλ Ν νληνηήησλ ζε k ζπζηνηρίεο, μεθηλψληαο µε έλαλ αξρηθφ δηαρσξηζκφ θαη θαηφπηλ µε δηαδνρηθά βήκαηα, επηδηψθνπλ ηε βειηηζηνπνίεζε κίαο αληηθεηκεληθήο ζρέζεο. Βάζεη ηνπ θξηηεξίνπ πνπ εμεηάδεη ν θάζε αιγφξηζκνο, δηαθξίλνληαη: α) ζηνλ αιγφξηζκν k-means, φπνπ θάζε ζπζηνηρία ραξαθηεξίδεηαη απφ ην θέληξν βάξνπο ηεο θαη β) ζηνλ αιγφξηζκν k-medoid, φπνπ θάζε ζπζηνηρία ραξαθηεξίδεηαη απφ µία νληφηεηα, ε νπνία είλαη ρσξνζεηεµέλε θνληά ζην θέληξν ηεο ζπζηνηρίαο (Sheikholeslami, G., Chatterjee, S., Zhang, A., 2000). ηελ παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία, γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο αλάιπζεο ζε νκάδεο, ρξεζηκνπνηήζεθε ην ζηαηηζηηθφ παθέην «IBM SPSS Statistics 20», ην νπνίν έρεη ηε δπλαηφηεηα λα εθηειεί δχν βαζηθέο κεζφδνπο νκαδνπνίεζεο: ηηο κε ηεξαξρηθέο (k-means cluster) θαη ηηο ηεξαξρηθέο (hierarchical cluster). Όπσο πξναλαθέξζεθε, έγηλε εθαξκνγή ηνπ δηακεξηζηηθνχ αιγνξίζκνπ k-means, ζχκθσλα κε ηνλ νπνίν είλαη εθ ησλ πξνηέξσλ θαζνξηζκέλνο ν αξηζκφο k ησλ clusters (νκάδσλ) πνπ ζα πξνθχςνπλ. Κεληξηθή ηδέα είλαη λα πξνζδηνξηζηνχλ αξρηθά k centroids (θεληξνεηδή), έλα γηα θάζε cluster, φπνπ ε αξρηθή ζέζε ηνπο, επεξεάδεη ην απνηέιεζκα πνπ ζα δψζεη ν αιγφξηζκνο θαη γη απηφ ζα πξέπεη λα επηιερζνχλ θαηάιιεια. Σν επφκελν βήκα είλαη επηινγή θάζε ζηνηρείνπ απφ ην ζχλνιν δεδνκέλσλ θαη ζπζρέηηζή ηνπ κε ην θνληηλφηεξν ζε απηφ centroid. ηε ζπλέρεηα, απαηηείηαη λα ππνινγηζηνχλ μαλά k λέα centroids, ηα νπνία ζα απνηεινχλ ην θέληξν βάξνπο γηα θάζε έλα cluster πνπ πξνέθπςε απφ ην πξνεγνχκελν βήκα, αθνινπζψληαο θαη πάιη ηελ ίδηα δηαδηθαζία. Απνηέιεζκα απηήο ηεο επαλάιεςεο είλαη φηη ζε θάζε βήκα, ηα centroids αιιάδνπλ ζέζε θαη ηα ζηνηρεία αλαηίζεληαη ζην θαηάιιειν cluster θάζε θνξά, κε βάζε ην θνληηλφηεξν centroid. Όηαλ ζε θάπνηα επαλάιεςε δε ζεκεησζνχλ αληηκεηαζέζεηο ζηνηρείσλ, ηφηε ηεξκαηίδεη ε εθηέιεζε ηνπ αιγνξίζκνπ. Σν απνηέιεζκα πνπ πξνθχπηεη είλαη ε νκαδνπνίεζε ηνπ ζπλφινπ δεδνκέλσλ ζε k clusters (Αθαθηάδνπ, Γ., 2007). 72
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο 3.3. Σν πξόβιεκα ηεο Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο: Μνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο Πιεζψξα πξνβιεκάησλ ηνπ ηδησηηθνχ θαη δεκφζηνπ ηνκέα, είλαη δπλαηφ λα επηιπζνχλ κε ηε ιήςε ρσξνζεηηθψλ απνθάζεσλ. Ζ επηηπρία ή ε απνηπρία ησλ ιεηηνπξγηψλ ηνπ δεκφζηνπ θαη ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα εμαξηάηαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ απφ ηηο ζέζεηο πνπ ζα επηιεγνχλ γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο ιεηηνπξγίεο, φπσο θαη ε αχμεζε ή ε κείσζε ησλ πηζαλνηήησλ θαηαζηξνθήο πεξηνπζίαο θαη απψιεηαο δσήο. ε πιήζνο ρσξνζεηηθψλ δεηεκάησλ, ε ππνδεηγκαηνπνίεζε ηεο ρσξηθήο αιιειεπίδξαζεο γίλεηαη ζε θαηαζηάζεηο, φπνπ νη πξνειεχζεηο θαη νη πξννξηζκνί είλαη θφκβνη (nodes) ζε έλα δίθηπν κεηαθνξάο (transport network) θαη νη ξνέο πεξηνξίδνληαη ζηα ηφμα (arcs) απηνχ ηνπ δηθηχνπ. ηελ πεξίπησζε απηή, έλα νπζηαζηηθφ κέηξν ηεο απφζηαζεο κεηαμχ ηνπ θφκβνπ πξννξηζκνχ θαη ηνπ θφκβνπ πξνέιεπζεο, είλαη ε ειάρηζηε κεηαμχ ηνπο απφζηαζε, φπνπ ζηελ παξνχζα εθαξκνγή, ην κέηξν απηφ είλαη ν ρξφλνο κεηάβαζεο θαηά κήθνο ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, ν νπνίνο νξίδεηαη σο αληίζηαζε. Έηζη, ινηπφλ, φηαλ ην δεηνχκελν είλαη ε ζχγρξνλε ρσξνζέηεζε πνιιψλ καδί θέληξσλ θαηά ηνλ θαιχηεξν δπλαηφ ηξφπν, ηφηε αλαθεξφκαζηε ζην πξφβιεκα ηεο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation), ην νπνίν επηηξέπεη ηε δηακφξθσζε ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ, πξνο επηινγή ηνπ βέιηηζηνπ. πγθεθξηκέλα, επεηδή γηα θάζε θέληξν παξνρήο κηαο νξηζκέλεο ππεξεζίαο, ππάξρεη κηα δνζκέλε θαη θαζνξηζκέλε δψλε επηξξνήο θαη έλα αλψηαην φξην ρσξεηηθφηεηαο, ε θαηαλεκεκέλε ζην ρψξν δήηεζε γηα απηήλ ηελ ππεξεζία δελ κπνξεί λα θαιπθζεί απφ έλα θαη κφλν θέληξν, αιιά απφ πεξηζζφηεξα, δειαδή απφ έλα ζχζηεκα ηέηνησλ θέληξσλ. αλ απνηέιεζκα, ν ζπλδπαζκφο ησλ ζέζεσλ πνπ πξέπεη λα ρσξνζεηεζνχλ ηα θέληξα θαη ν ζπζρεηηδφκελνο ζπλδπαζκφο ησλ πεξηνρψλ πνπ πξέπεη λα απνηειέζνπλ ηηο πεξηνρέο εμππεξέηεζεο ησλ θέληξσλ, πξέπεη λα θαζνξηζζνχλ ηαπηφρξνλα θαη ν θαζνξηζκφο απηφο νθείιεη ζε γεληθέο γξακκέο λα γίλεη θάησ απφ ηνλ πεξηνξηζκφ φηη ε ζπλνιηθή δήηεζε ζα θαιπθζεί (Φψηεο, Ν., Γ., 2003). Οξηζκέλα ππνδείγκαηα ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο απνηεινχλ: α) ην ππφδεηγκα p - Γηάκεζνο (p - Median), β) ην ππφδεηγκα πλφινπ Κάιπςεο (Set 73
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο Covering Problem) θαη γ) ην ππφδεηγκα Μέγηζηεο Κάιπςεο (Maximal Covering Location Model), ην νπνίν θαη εθαξκφζηεθε ζηελ πξνθείκελε κειέηε. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, ην κνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο, ην νπνίν δίλεη έκθαζε ηφζν ζηνλ αξηζκφ ησλ θέληξσλ, φζν θαη ζηηο πεξηνρέο εμππεξέηεζεο, κπνξεί λα εθθξαζηεί σο εμήο: επηδηψθεηαη ε ρσξνζέηεζε P θέληξσλ πξνζθνξάο ππεξεζηψλ ζε ζέζεηο ελφο δηθηχνπ, έηζη ψζηε ην κέγηζην κέξνο ηνπ πιεζπζκνχ λα βξίζθεηαη κέζα ζε έλα νξηζκέλν φξην απφζηαζεο / ρξφλνπ. ηελ παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία ζίγεηαη ηδηαηηέξσο ην δήηεκα ηεο έγθαηξεο θαη απνηειεζκαηηθήο επέκβαζεο ησλ δπλάκεσλ θαηάζβεζεο, θαηά ηα αξρηθά ζηάδηα εθδήισζεο κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο, πξνηνχ απηή εμαπισζεί θαη ιάβεη αλεμέιεγθηεο δηαζηάζεηο. Γηα ην ιφγν απηφ, θξίλεηαη επηηαθηηθή ε αλάγθε ηεο φζν ην δπλαηφ βέιηηζηεο ρσξνζέηεζεο ησλ ζέζεσλ εθείλσλ, ζηηο νπνίεο δηαζπείξεηαη έλαο ζπγθεθξηκέλνο αξηζκφο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ησλ ρεξζαίσλ δπλάκεσλ, νχησο ψζηε λα είλαη εθηθηφ λα επηηεξνχλ ηε δαζηθή έθηαζε θαη λα επέκβνπλ άκεζα, αλά πάζα ζηηγκή. Δπνκέλσο, γηα ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πνπ απέρνπλ απφ ηελ πιεγείζα πεξηνρή απφζηαζε κεγαιχηεξε απφ ηελ ηηκή ηεο νξηαθήο αληίζηαζεο πνπ έρεη νξηζηεί, δελ είλαη εθηθηή ε ζπλέλσζή ηνπο, ελψ ηαπηφρξνλα ελψλνληαη φζν ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξα εληφο ηεο απφζηαζεο απηήο, δηαηεξψληαο σο θξηηήξην ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηεο ζπλνιηθήο αληίζηαζεο, πξνο επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο νκνηνκνξθίαο. Γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ παξαπάλσ ζηφρνπ, επηιέγεηαη, φπσο πξναλαθέξζεθε, ην κνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο, ην νπνίν εθαξκφδεηαη ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζηα πξνβιήκαηα ρσξηθήο θαηαλνκήο ππεξεζηψλ έθηαθηεο αλάγθεο (φπσο ε αληηκεηψπηζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ), δεδνκέλνπ φηη νη ππεξεζίεο απηέο πξέπεη λα θαηαθζάλνπλ ζην ζχλνιν ησλ ζεκείσλ δήηεζεο, εληφο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο αληαπφθξηζεο. Αλ ζέινπκε λα ηππνπνηήζνπκε ην κνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο, πνπ πξφηεηλαλ νη Church and ReVelle (1974), νξίδνπκε ηα εμήο: 74
Κεθάιαην 3 : Υσξηθή Αλάιπζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ: Μέζνδνη θαη ηερληθέο Δίζνδνη: hi: ε δήηεζε ζηνλ θφκβν i P: ν αξηζκφο ησλ θέληξσλ παξνρήο ππεξεζηψλ πνπ ζα ηνπνζεηεζνχλ. Μεηαβιεηέο απφθαζεο: z i = 1, αλ ν θφκβνο i θαιχπηεηαη 0, αλ φρη. Οπφηε, ην κνληέιν Μέγηζηεο Κάιπςεο, είλαη: πεξηνξηζκνχο: i hi z i, ππφ ηνπο z i j a ij x j, i j xj P x j = 0, 1, j z i = 0, 1, i. Αλαθεθαιαηψλνληαο, αλαθέξνπκε φηη νη πξναλαθεξζείζεο ηερλνινγίεο θαη ηερληθέο, ιακβάλνπλ ρψξα, ζην θεθάιαην πνπ αθνινπζεί, κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνηεηλφκελνπ κεζνδνινγηθνχ πιαηζίνπ, ζε κία ππαξθηή κειέηε πεξίπησζεο, απηήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012. Σα απνηειέζκαηα ηεο εθαξκνγήο ζα παξνπζηαζηνχλ, ηφζν νπηηθνπνηεκέλα ζε κνξθή ραξηψλ, φζν θαη ζε κνξθή ζηαηηζηηθψλ πηλάθσλ θαη δηαγξακκάησλ, ψζηε λα κπνξεί λα αμηνινγεζεί ελ ηέιεη, αλ ε κεζνδνινγία πνπ πξνηείλεηαη, αληαπνθξίλεηαη ζηηο απαηηήζεηο ηνπ πξνβιήκαηνο, επηθέξνληαο θαη ηα αλάινγα ζεηηθά απνηειέζκαηα. 75
Κεφάλαιο 4 ο 76
ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4 Ο : ΜΔΛΔΣΗ ΔΦΑΡΜΟΓΗ ην παξφλ θεθάιαην ιακβάλεη ρψξα ε εθηελήο παξνπζίαζε ηνπ πξαθηηθνχ ηκήκαηνο ηεο ελ ιφγσ κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο, ην νπνίν αθνξά ηε δφκεζε θαη ηελ νιηζηηθή πξνζέγγηζε ελφο θαηαλνεηνχ κεζνδνινγηθνχ πιαηζίνπ ρσξνρξνληθήο αλάιπζεο δεδνκέλσλ πεξηζηαηηθψλ έθηαθηεο αλάγθεο, ππφ ην πξίζκα ησλ Γεσγξαθηθψλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηψλ. Ζ κειέηε εθαξκνγήο ηεο κεζνδνινγίαο, ηεο νπνίαο ηα απνηειέζκαηα παξαηίζεληαη θαη αλαιχνληαη δηεμνδηθά ζην ηέινο ηνπ θεθαιαίνπ, πινπνηείηαη γηα ηελ πεξίπησζε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ. 4.1. Μεζνδνινγηθό πιαίζην Έρνληαο σο ζηφρν λα νδεγεζνχκε ζηαδηαθά ζηελ επίιπζε ελφο πξνβιήκαηνο, θξίλεηαη αλαγθαίν πξσηίζησο, λα πξνζδηνξηζηεί ην κεζνδνινγηθφ πιαίζην, ην νπνίν απνηειεί ζχλνςε ησλ βεκάησλ ηεο εθαξκνγήο, πνπ ζα ιάβεη ρψξα ζηε ζπλέρεηα. Αξρηθά, ινηπφλ, πξνζδηνξίδεηαη ην πξφβιεκα θαη ν αληηθεηκεληθφο ζθνπφο ηεο εξγαζίαο. Καηφπηλ, πξαγκαηνπνηείηαη ε πεξηγξαθή ησλ κεηαβιεηψλ, πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζην ζηάδην ηεο εθαξκνγήο, θαζψο θαη νη ηερληθέο θαη νη κέζνδνη ρσξηθήο αλάιπζεο, κέζσ ησλ νπνίσλ ζα νινθιεξσζεί ε δηαδηθαζία ηεο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. Με ηνλ ηξφπν απηφ, δνκείηαη έλα ζπγθεθξηκέλν κεζνδνινγηθφ πιαίζην, πνπ ζπληειεί ζηελ απνηειεζκαηηθή πξνζέγγηζε θαη θαηαλφεζε ηνπ εθάζηνηε εξεπλεηηθνχ δεηήκαηνο, ην νπνίν παξνπζηάδεηαη ζην Γηάγξακκα 1. πνπ αθνινπζεί. 77
Πξνζδηνξηζκφο πξνβιήκαηνο Οξηζκφο πεξηνρήο κειέηεο ηαηηζηηθή επεμεξγαζία - Γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο πιινγή δεδνκέλσλ πεξηζηαηηθψλ άκεζεο αλάγθεο Οπηηθνπνίεζε απνηειεζκάησλ Καζνξηζκφο κεηαβιεηψλ Δμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ Πξνζδηνξηζκφο ηερληθψλ Υσξηθήο Αλάιπζεο Υσξνζέηεζε - Καηαλνκή (αλάιπζε πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο) Δπεμεξγαζία Υσξνζέηεζε - Καηαλνκή (ελαιιαθηηθά ζελάξηα) Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε χλνςε ζπκπεξαζκάησλ εθαξκνγήο Υαξηνγξαθηθή απεηθφληζε Αμηνιφγεζε - Πξννπηηθέο πεξαηηέξσ έξεπλαο Γηάγξακκα 1. Μεζνδνινγηθό δηάγξακκα 78
4.1.1. Πξνζδηνξηζκόο ηνπ πξνβιήκαηνο Σν πξφβιεκα πνπ πξαγκαηεχεηαη ε παξνχζα κεηαπηπρηαθή εξγαζία είλαη ε ρσξνρξνληθή αλάιπζε δηαρξνληθψλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ πεξηζηαηηθά άκεζεο αλάγθεο θαη ζπγθεθξηκέλα δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ιακβάλνληαο ππφςε ην ππξηθφ ηζηνξηθφ, ηνπο ηνπνγξαθηθνχο παξάγνληεο, φπσο ην πςφκεηξν, θαζψο θαη ηα θαηαγεγξακκέλα είδε βιάζηεζεο ηεο εθάζηνηε πεξηνρήο κειέηεο. Απφξξνηα ησλ παξαπάλσ ζα είλαη ε βειηίσζε ηεο απνδνηηθφηεηαο ηνπ ηνκέα ηεο επηρεηξεζηαθήο αληηκεηψπηζεο - θαηαζηνιήο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. 4.1.2. Καζνξηζκόο ηωλ θξηηεξίωλ Ο θαζνξηζκφο θαηάιιεισλ θξηηεξίσλ απνηειεί ζεκαληηθφ βήκα πξνο ηελ απινχζηεπζε ηνπ εθάζηνηε πξνβιήκαηνο θαη ηελ επίιπζή ηνπ, κέζσ ησλ δηαζέζηκσλ ηερληθψλ θαη εξγαιείσλ. πλεπψο, θαζνξηζηηθφ παξάγνληα γηα ηελ επηινγή ησλ ρψξσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, απνηειεί αξρηθά ε ειαρηζηνπνίεζε ηεο ζπλνιηθήο αληίζηαζεο, πνπ ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε σο αληηθεηκεληθή ζπλάξηεζε ηεο αληίζηαζεο, ζεσξείηαη ν ρξφλνο ηαμηδηνχ ηνπ νρήκαηνο πξνο ην ζπκβάλ. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, θξηηήξην επηινγήο απνηειεί ε θαηαλνκή φζν ην δπλαηφλ πεξηζζφηεξσλ ζεκείσλ δήηεζεο (πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ), ζηηο επηιεγκέλεο εγθαηαζηάζεηο (ππξνζβεζηηθά νρήκαηα) ηεο ιχζεο, κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα πξαγκαηνπνηείηαη ζπλέλσζε απηψλ εληφο κηαο νξηαθήο αληίζηαζεο - ρξφλνπ. Δπηπιένλ, πξνο επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο νκνηνκνξθίαο ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηα δηαηηζέκελα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, θξηηήξην απνηειεί θαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηεο ηππηθήο απφθιηζεο ηεο θαηαλνκήο απηήο, ε νπνία φζν κηθξφηεξε είλαη, ηφζν απνηειεί δείθηε νκνηνκνξθίαο. ην ζεκείν απηφ, αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ε επηινγή ζέζεσλ γηα ηε ρσξνζέηεζε ησλ δεηνχκελσλ ζεκείσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, έγηλε απφ έλα ζχλνιν θαηάιιεισλ ζεκείσλ, επί ή πιεζίνλ ηνπ πθηζηάκελνπ νδηθνχ δηθηχνπ. 79
4.1.3. Πεξηγξαθή ηωλ δεδνκέλωλ θαη ηωλ κεηαβιεηώλ Πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπηζηεί απνηειεζκαηηθά ην πξφβιεκα, επηηαθηηθή θξίλεηαη ε αλάγθε ηεο ζπιινγήο ησλ θαηάιιεισλ ρσξηθψλ, πεξηγξαθηθψλ, ζηαηηζηηθψλ θαη κεηεσξνινγηθψλ δεδνκέλσλ, ηα νπνία ζα πξέπεη λα είλαη ελεκεξσκέλα, αθξηβή θαη απφ αμηφπηζηεο πεγέο, ψζηε λα νδεγήζνπλ ζε κία φζν ην δπλαηφ πην πεηπρεκέλε επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο. Έηζη, πεγέο άληιεζεο δεδνκέλσλ απνηέιεζαλ νη ζπλεληεχμεηο κε ηνπο αξκφδηνπο θνξείο ηνπ Γαζαξρείνπ, ε ηζχλνπζα Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία, ε Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο, ηα Γεκφζηα Αλνηθηά Γεδνκέλα, θαζψο θαη ε Δζληθή Μεηεσξνινγηθή Τπεξεζία Διιάδνο. ηε ζπλέρεηα, ηε ζπιινγή ησλ πξναλαθεξζέλησλ δεδνκέλσλ, αθνινχζεζε ε θαηάιιειε επεμεξγαζία ηνπο, ψζηε λα αληαπνθξίλνληαη ζηηο απαηηήζεηο ηνπ πξνβιήκαηνο, θαζψο θαη ε νξγάλσζή ηνπο ζε κία πξνζσπηθή γεσβάζε. Με ηνλ ηξφπν απηφ, νπνηαδήπνηε κεηαηξνπή ησλ δεδνκέλσλ θη αλ πξαγκαηνπνηεζεί, ζα απνζεθεχεηαη απηνκάησο ζηε βάζε απηή. Σέινο, κέζσ ηεο παξνπζίαζεο θαη θαηάιιειεο κνξθνπνίεζεο ησλ δεδνκέλσλ, γίλεηαη εθηθηή ε θαηαλφεζε ησλ κεηαβιεηψλ ηνπ πξνβιήκαηνο, ε νπνία ζπληειεί ζηελ αλάιπζε ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Ζ πεξηγξαθή θαη απεηθφληζε ησλ ηηκψλ ησλ κεηαβιεηψλ απηψλ, γίλεηαη κέζσ ζηαηηζηηθψλ πηλάθσλ, δηαγξακκάησλ θαη ραξηψλ. 4.1.4. Πξνζδηνξηζκόο ηωλ ηερληθώλ αλάιπζεο ε πξψην ζηάδην πξαγκαηνπνηείηαη ε αλάιπζε ηεο παξνχζαο θαηάζηαζεο ηεο πεξηνρήο κειέηεο, θαζψο θαη ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, σο πξνο ηα θξηηήξηα πνπ έρνπλ ηεζεί. Κάηη ηέηνην έρεη σο απνηέιεζκα, νη ελαιιαθηηθέο ιχζεηο πνπ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ εθαξκνγή, λα είλαη εθηθηφ λα ζπγθξηζνχλ ηφζν κε ηελ ππάξρνπζα θαηάζηαζε, φζν θαη κεηαμχ ηνπο θαη άξα λα γίλεη ε επηινγή ηεο θαηαιιειφηεξεο θαη απνδνηηθφηεξεο ιχζεο. Δλ ζπλερεία, επηρεηξείηαη ε εμαγσγή ηνπ ηξφπνπ θαηαλνκήο ησλ ππφ εμέηαζε κεηαβιεηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο, θαζψο θαη ν πξνζδηνξηζκφο ηνπ 80
ρσξηθνχ πξνηχπνπ πνπ ηηο ζπλνδεχεη. Ζ δηαδηθαζία απηή πινπνηείηαη κέζσ ηνπ ππνινγηζκνχ θαηάιιεισλ γεσζηαηηζηηθψλ δεηθηψλ Υσξηθήο Αλάιπζεο, φπσο ν ρσξηθφο κέζνο, ε ηππηθή απφθιηζε θαη νη ειιείςεηο ηππηθήο απφζηαζεο. Παξάιιεια, ιακβάλεη ρψξα ε νκαδνπνίεζε - θαηεγνξηνπνίεζε ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, κέζσ εθαξκνγήο ηνπ Αιγνξίζκνπ Καηάηκεζεο k-means, θαζψο θαη ε εμαγσγή ησλ ηδηνηήησλ θαη ραξαθηεξηζηηθψλ θάζε νκάδαο πνπ πξνθχπηεη. Έπεηηα, αθνινπζεί ε αληηκεηψπηζε ηνπ πξνβιήκαηνο, επηιέγνληαο, κέζσ ηεο αλαζθφπεζεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο θαη αληίζηνηρσλ κειεηψλ, ηε βέιηηζηε κέζνδν, πνπ ζηελ πξνθεηκέλε κειέηε αλήθεη ζηα κνληέια Υσξνζεηήζεσλ - Καηαλνκψλ (Location - Allocation) θαη ιακβάλεη ρψξα ζε πεξηβάιινλ Network Analyst, ηνπ ArcMap 10.0. Ζ επηινγή ησλ πξναλαθεξζέλησλ κνληέισλ, σο εξγαιεία επίιπζεο πξνβιεκάησλ ρσξνζέηεζεο, βαζίζηεθε ζην γεγνλφο φηη είλαη δπλαηφ λα εμάγνπλ ελαιιαθηηθά ζελάξηα πξνο ρξήζε ηνπ θαηαιιειφηεξνπ. Δπηπιένλ, απνζθνπνχλ, κέζσ ηεο ειαρηζηνπνίεζεο ηεο αληηθεηκεληθήο ζπλάξηεζεο ηνπ ππνδείγκαηνο, πνπ ζηελ παξνχζα εξγαζία είλαη ν ρξφλνο κεηάβαζεο, λα ρσξνζεηήζνπλ ππεξεζίεο έθηαθηεο αλάγθεο (ζηαζκνί ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ), νη νπνίεο παίδνπλ ην ξφιν ησλ εγθαηαζηάζεσλ θαη παξάιιεια λα δηαζέζνπλ ζε απηέο ζεκεία δήηεζεο (ζέζεηο θαηαγεγξακκέλσλ ζπκβάλησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ), κε ην βέιηηζην ηξφπν. Βάζεη ηεο θχζεο ηνπ πξνβιήκαηνο, θαηαιιειφηεξν κνληέιν Υσξνζέηεζεο - Καηαλνκήο, απνηέιεζε εθείλν ηεο Μέγηζηεο Κάιπςεο (Maximal Covering Location Model), ην νπνίν θαη ρξεζηκνπνηείηαη ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζηα πξνβιήκαηα θαηαλνκήο ππεξεζηψλ έθηαθηεο αλάγθεο, δεδνκέλνπ φηη νη ππεξεζίεο απηέο πξέπεη λα θαηαθζάλνπλ ζην ζχλνιν ησλ ζεκείσλ δήηεζεο, εληφο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο αληαπφθξηζεο. Σέινο, αθνχ δηαηππσζνχλ θαη εμεηαζηνχλ ηξία ελαιιαθηηθά ζελάξηα ρσξνζέηεζεο ησλ δεηνχκελσλ ρψξσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, πξαγκαηνπνηείηαη ε επηινγή ηνπ βέιηηζηνπ εμ απηψλ. Σα απνηειέζκαηα ηνπ παξαπάλσ κεζνδνινγηθνχ πιαηζίνπ, παξαηίζεληαη νπηηθνπνηεκέλα ππφ ηε κνξθή ραξηψλ, ζηνπο νπνίνπο απνηππψλνληαη νη πξνηεηλφκελεο ιχζεηο, θαζψο θαη ηα ηειηθά πνξίζκαηα ηεο δηαδηθαζίαο ηεο 81
Υσξνζεηηθήο Αλάιπζεο, πξνθεηκέλνπ λα είλαη ζπγθξίζηκεο νη ελαιιαθηηθέο ιχζεηο πνπ πξνθχπηνπλ, κε ηελ αξρηθή εηθφλα ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο. 4.2. Παξνπζίαζε ηεο κειέηεο πεξίπησζεο 4.2.1. Η πεξηνρή κειέηεο Πεξηνρή κειέηεο ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο, απνηειεί ν Πηεξηθφο Όιπκπνο, ε πιεπξά δειαδή ηνπ νξεηλνχ φγθνπ ηνπ Οιχκπνπ, ε νπνία δηνηθεηηθά αλήθεη ζην λνκφ Πηεξίαο, θαζψο έλα κεγάιν ηκήκα ηνπ ζπγθαηαιέγεηαη ζηα φξηα ηνπ λνκνχ Λάξηζαο. Πξφθεηηαη γηα κία πεξηνρή αμηφινγνπ πεξηβαιινληηθνχ πινχηνπ, θαζψο θαη πιεζψξαο θνηλσληθψλ θαη πνιηηηζηηθψλ αμηψλ, πνπ γηα ην ιφγν απηφ έρεη ιάβεη ην ραξαθηεξηζκφ σο «Δζληθφο Γξπκφο». πλεπψο, θξίλεηαη επηηαθηηθή ε αλάγθε πξνζηαζίαο ηεο απφ ηνπο θπζηθνχο θαη αλζξσπνγελείο παξάγνληεο πνπ ηελ απεηινχλ. Κχξην θίλδπλν, ινηπφλ, πνπ ειινρεχεη θαη δηαηαξάζζεη ηε ζπλνρή θαη δηαηήξεζε ησλ ζηνηρείσλ ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηνπ Γξπκνχ, απνηεινχλ νη ππξθαγηέο, ρσξίο ηηο θαηαζηξνθηθέο ζπλέπεηεο ησλ νπνίσλ, ε βιάζηεζε ηνπ Οιχκπνπ ζα ήηαλ πεξηζζφηεξν ππθλή ζπγθξηηηθά κε ηε ζεκεξηλή ηεο θαηάζηαζε. Χο απφξξνηα ησλ παξαπάλσ, γηα ην παξφλ κεζνδνινγηθφ πιαίζην ρσξνρξνληθήο αλάιπζεο δηαρξνληθψλ δεδνκέλσλ πνπ αθνξνχλ πεξηζηαηηθά άκεζεο αλάγθεο (δαζηθέο ππξθαγηέο), επηιέρζεθε λα γίλεη κειέηε εθαξκνγήο ζηελ πεξηνρή ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ. Κάλνληαο κία ζχληνκε πεξηγξαθή ζην λνκφ Πηεξίαο, ζηνλ νπνίν αλήθεη θαη ν Πηεξηθφο Όιπκπνο, αλαθέξνπκε φηη εληάζζεηαη ζην γεσγξαθηθφ δηακέξηζκα ηεο Μαθεδνλίαο, βξίζθεηαη ζην λφηην ηκήκα ηεο θαη πξσηεχνπζά ηνπ είλαη ε Καηεξίλε. Ο λνκφο Πηεξίαο, ε νλνκαζία ηνπ νπνίνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ αξραία ρψξα ηεο Πηεξίδνο, ζπλνξεχεη κε ην λνκφ Λάξηζαο, Κνδάλεο θαη Ζκαζίαο. ηα αλαηνιηθά νξίδεηαη απφ ηνλ Θεξκατθφ Κφιπν, ζηα δπηηθά απφ ηνλ Όιπκπν θαη ηα Πηέξηα φξε, ελψ ζηα λφηηα θαη ζηα βφξεηα νξίδεηαη απφ ηνπο πνηακνχο Πελεηφ θαη Αιηάθκνλα αληίζηνηρα (Δηθόλα 9.). Δπηπιένλ, ζχκθσλα κε ηε δηνηθεηηθή δηαίξεζε ηνπ Πξνγξάκκαηνο Καιιηθξάηε, γηα ην 82
λνκφ Πηεξίαο, ζπληζηψληαη ν δήκνο Γίνπ - Οιχκπνπ, Καηεξίλεο, θαζψο θαη Πχδλαο - Κνιηλδξνχ (Δηθόλα 10.). Δηθόλα 9. Ζ γεσγξαθηθή ζέζε ηνπ λνκνύ Πηεξίαο Πεγή: http://www.kallikratis.eu/dimoi-systasi-dimon-nomos-pierias/ Δηθόλα 10. Φάξηεο δήκσλ Καιιηθξάηε γηα ην λνκό Πηεξίαο Πεγή: www.winesurveyor.weebly.com 83
Ζ έθηαζε ηνπ λνκνχ αληηζηνηρεί ζε 1.516 ηεηξαγσληθά ρηιηφκεηξα (κφιηο ην 1,2% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηεο Διιάδαο), ελψ ηδηαίηεξν γλψξηζκά ηνπ απνηειεί ε παξνπζία πινχζηνπ εδαθηθνχ δηακειηζκνχ. Μεγαιχηεξα βνπλά ηνπ είλαη ν Όιπκπνο θαη ηα Πηέξηα φξε, ηα νπνία θαη θαιχπηνπλ ην 34% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο ηνπ λνκνχ. Αληηζέησο, ην παξαιηαθφ θνκκάηη ηνπ, είλαη κία εθηεηακέλε θαη πινχζηα πεδηάδα, πνπ θαιχπηεη ην 40% ηνπ εδάθνπο ηνπ λνκνχ. ε γεληθέο γξακκέο, κπνξνχκε λα ραξαθηεξίζνπκε ην λνκφ Πηεξίαο σο πεδηλφ, ελψ ην έδαθφο ηνπ είλαη ζρεηηθά θησρφ ζε νξπθηφ πινχην, κε εμαίξεζε ηηο αιπθέο, πνπ βξίζθνληαη ζην Κίηξνο. Ζ λεπξαιγηθή ζέζε ηνπ λνκνχ, ινηπφλ, θαζψο θαη ε πιεζψξα απφ νξεηλέο, ζαιαζζηλέο θαη πεδηλέο νκνξθηέο, αλακθίβνια απνηειεί εθαιηήξην γηα ηελ πεξαηηέξσ αλάπηπμε θαη πξφνδφ ηνπ (http://el.wikipedia.org/wiki/ννκφο_πηεξίαο). 4.2.2. Ο Δζληθόο Γξπκόο Οιύκπνπ Ο Όιπκπνο, θαηέρνληαο ηε ζέζε ηνπ πςειφηεξνπ βνπλνχ ηεο ρψξαο καο θαη ηνπ δεχηεξνπ ζε χςνο βνπλνχ ησλ Βαιθαλίσλ, κε ηα πνηθίια νηθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ, είλαη ε πξψηε πεξηνρή, γηα ηελ νπνία εθαξκφζηεθε ζηελ Διιάδα, πξηλ απφ 50 ρξφληα, εηδηθφ θαζεζηψο πξνζηαζίαο κε ηελ θήξπμή ηνπ σο Δζληθνχ Γξπκνχ, ην 1938, βάζεη ηνπ λφκνπ 856/37 (Δηθόλα 11.). θνπφο ηεο θήξπμεο απηήο ήηαλ «ε δηαηήξεζε ζην δηελεθέο ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο πεξηνρήο, δειαδή ηεο άγξηαο ρισξίδαο, ηεο παλίδαο θαη ηνπ θπζηθνχ ηνπίνπ, θαζψο θαη ησλ πνιηηηζηηθψλ θαη άιισλ αμηψλ ηεο». Δπηπιένλ, ε αλαθήξπμε ηνπ Γξπκνχ ζηφρεπε ζηελ ελδπλάκσζε ηεο επηζηεκνληθήο έξεπλαο, ηαπηφρξνλα κε ηελ ελίζρπζε ηεο πεξηβαιινληηθήο επαηζζεζίαο ησλ πνιηηψλ θαη ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνπξηζκνχ ζηελ επξχηεξε πεξηνρή. Παξάιιεια, ν Όιπκπνο θεξχρζεθε αξραηνινγηθφο θαη ηζηνξηθφο ρψξνο, νχησο ψζηε λα δηαθπιαρζεί ε κλεκεηαθή θαη ηζηνξηθή ηνπ ππφζηαζε. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, κε εηδηθή λνκνζεζία έρεη απαγνξεπηεί θάζε είδνπο εθκεηάιιεπζε ζηελ αλαηνιηθή πιεπξά ηνπ βνπλνχ θαη ζε έθηαζε 40.000 ζηξεκκάησλ πεξίπνπ, ε νπνία αληηπξνζσπεχεη ηνλ ππξήλα ηνπ 84
Γξπκνχ, ελψ κηα επξχηεξε πεξηνρή γχξσ απφ ηνλ ππξήλα, ραξαθηεξίζηεθε «πεξηθεξεηαθή δψλε ηνπ Γξπκνχ», ψζηε ε δηαρείξηζε θαη εθκεηάιιεπζή ηεο λα κελ επεξεάδεη αξλεηηθά ηελ πξνζηαζία ηνπ. Σαπηφρξνλα, νιφθιεξε ε έθηαζε ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ ηνπ Οιχκπνπ, ε νπνία αλέξρεηαη ζε 238.411 ζηξέκκαηα, πξνζηαηεχεηαη κε εηδηθή λνκνζεζία, φπνπ γηα ηνπο παξαβάηεο εθαξκφδνληαη νη δηαηάμεηο ηνπ Ν.Γ. 86/1969, ηνπ Ν.Γ. 996/1971, θαζψο θαη ησλ Νφκσλ 177/1975, 998/1979, 1650/1986, 2742/1996 θαη 3044/2002. Βάζεη ηνπ «Δηδηθνχ Καλνληζκνχ», ε είζνδνο ζηνλ Γξπκφ επηηξέπεηαη κφλν απφ ηνπο ππάξρνληεο δξφκνπο θαη ε θπθινθνξία επηηξέπεηαη απφ ηελ αλαηνιή κέρξη ηελ δχζε ηνπ ειίνπ κφλν ζηα δηακνξθσκέλα κνλνπάηηα. Δπηπιένλ, γηα ηνπο επηζθέπηεο απαγνξεχνληαη ηα αθφινπζα: Ζ είζνδνο ζε παηδηά θάησ ησλ 14 ρξνλψλ ρσξίο ζπλνδφ. Ζ ζηάζκεπζε ζε ρψξνπο άιινπο εθηφο απφ ηνπο εηδηθνχο ρψξνπο ζηάζκεπζεο. Ζ θνπή δέληξσλ, ε κεηαθνξά θπηνρψκαηνο, ην μεξίδσκα θαη ε ζπιινγή ζάκλσλ, θπηψλ, ζπφξσλ. Σν θπλήγη θάζε δψνπ κε νπνηνδήπνηε κέζν ζε φιε ηελ δηάξθεηα ηνπ ρξφλνπ. Ζ θαηαζηξνθή θαη ε ζπιινγή θσιηψλ, απγψλ ή λενζζψλ θαη γεληθά ε ελφριεζε θαη θαηαζηξνθή εηδψλ ηεο παλίδαο. Ζ πξφθιεζε δεκηψλ ζε γεσινγηθνχο ζρεκαηηζκνχο. Ζ ειεχζεξε θπθινθνξία νπνηνλδήπνηε δψσλ πνπ ζπλνδεχνπλ επηζθέπηεο. 85
Δηθόλα 11. Ο Δζληθόο Γξπκόο Οιύκπνπ Πεγή: www.fysiognwsia.blogspot.com Ζ βαξχλνπζα ζεκαζία θαη ζπκβνιή ηνπ Γξπκνχ, κε ηελ αλεπαλάιεπηε θπζηθή νκνξθηά ηνπ, έρεη αλαγλσξηζηεί φρη κφλν ζηα φξηα ηνπ Διιαδηθνχ ρψξνπ, αιιά ζηελ Δπξψπε θαη παγθνζκίσο. Σν 1981 ε UNESCO αλαθήξπμε ηνλ Όιπκπν «Γηαηεξεηέν Οηθνζχζηεκα ηεο Παγθφζκηαο Βηφζθαηξαο», ελψ ε Δπξσπατθή Κνηλφηεηα έρεη ζπκπεξηιάβεη ηνλ Όιπκπν ζηηο «εκαληηθέο γηα ηελ Οξληζνπαλίδα Πεξηνρέο ηεο Δπξσπατθήο Κνηλφηεηαο». Δπίζεο, έρεη θαηαρσξεζεί ζηνλ θαηάινγν ηνπ επξσπατθνχ Γηθηχνπ Natura 2000 σο «δψλε εηδηθήο πξνζηαζίαο» θαη «ηφπνο θνηλνηηθνχ ελδηαθέξνληνο». Αμίδεη λα ζεκεησζεί πσο κεηά ηελ αλαθήξπμε ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ ηνπ Οιχκπνπ, ν Θεζκφο ησλ Δζληθψλ Γξπκψλ γλψξηζε ηδηαίηεξε αίγιε θαη έηζη κέρξη θαη ζήκεξα έρνπλ ήδε αλαθεξπρηεί δέθα Δζληθνί Γξπκνί ζε νιφθιεξε ηελ ρψξα, πνπ εθηείλνληαη απφ ην βνξεηνδπηηθφ άθξν ηεο, κέρξη ην Ληβπθφ Πέιαγνο θαη πεξηιακβάλνπλ νξηζκέλα απφ ηα πην ραξαθηεξηζηηθά ηνπία κε εμαηξεηηθή πνηθηιία βηνηφπσλ θαη άγξηαο δσήο (http://www.olympusfd.gr, http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο). Όζνλ αθνξά ηελ νξηνζέηεζή ηνπ, ν Πηεξηθφο Όιπκπνο βξίζθεηαη ζηα ζχλνξα Μαθεδνλίαο - Θεζζαιίαο θαη εηδηθφηεξα ζηα φξηα ησλ Ννκψλ Πηεξίαο θαη Λάξηζαο (Δηθόλα 12.). Ο Μχηηθαο («Πάλζενλ» ζηα 2.918 κ.), ε πςειφηεξε θνξπθή ηνπ, απέρεη ζε επζεία, απφζηαζε 263 ρηιηφκεηξα απφ ηελ Αζήλα θαη 78 ρηιηφκεηξα απφ ηε Θεζζαινλίθε, ελψ απφ ηηο αθηέο ηεο Πηεξίαο απέρεη 18 86
θαη απφ ηελ Καηεξίλε 24 ρηιηφκεηξα. Ζ έθηαζε ηνπ Οιχκπνπ αλέξρεηαη ζηα 500 πεξίπνπ ηεηξαγσληθά ρηιηφκεηξα θαη είλαη ζρεδφλ θπθιηθή κε κέζε δηάκεηξν 25 ρηιηφκεηξα θαη πεξίκεηξν γχξσ ζηα 80 ρηιηφκεηξα. ηε βνξεηνδπηηθή πιεπξά ηνπ Οιχκπνπ δεζπφδνπλ ηα Πηέξηα Όξε, ηα νπνία απνηεινχλ πξνέθηαζή ηνπ, κε πςειφηεξε θνξπθή ηνπο, ην «Φιάκπνπξν» (2.193 κ.). Ζ πεξηνρή ησλ Πηεξίσλ ραξαθηεξίδεηαη σο έλαο εθηεηακέλνο νξεηλφο φγθνο, ν νπνίνο θαιχπηεηαη απφ πνηθίια είδε βιάζηεζεο, θαηαιακβάλνληαο ηκήκα ησλ λνκψλ Πηεξίαο, Ζκαζίαο θαη Κνδάλεο (http://el.wikipedia.org/wiki/πηέξηα_όξε). Δηθόλα 12. «Ο ηόπνο κνπ», Οκάδα εζεινληηθήο δξάζεο λνκνύ Πηεξίαο Πεγή: http://www.anasta.de/topos/ Πεξηγξάθνληαο ζπλνπηηθά ηε κνξθνινγία ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, ππνγξακκίδνπκε πσο ην αλάγιπθφ ηνπ εκπεξηέρεη πνιιά ραξαθηεξηζηηθά ζηνηρεία, πνπ ηνπ πξνζδίδνπλ γνεηεία θαη αίγιε. Βξαρψδεηο θαη απφθξεκλεο θνξπθέο, βαζηέο ραξάδξεο, αιπηθά ιηβάδηα θαη ππθλά δάζε, ζπλζέηνπλ απηφ ην ζπάλην γιππηφ πνπ αθνχεη ζην φλνκα Όιπκπνο. ε ζρέζε κε ην κέγεζφο ηνπ, είλαη ην βνπλφ ηεο Διιάδνο κε ηηο πεξηζζφηεξεο θνξπθέο, νη νπνίεο, ζπλνιηθά 52, πςψλνληαη απφ ηα 760 έσο ηα 2.918 κέηξα, ζπλζέηνληαο κε ηηο βξαρψδεηο ξεκαηηέο, εηθφλεο κνλαδηθήο νκνξθηάο (Δηθόλα 13., 14., 15., 16., 87
17., 18.). Απφξξνηα απηνχ, είλαη ν Όιπκπνο λα απνηειεί αδηακθηζβήηεην πφιν έιμεο γηα εθαηνληάδεο νξεηβάηεο αλά ηνλ θφζκν, κε απψηεξν ζηφρν ηελ θαηάθηεζε ησλ επηβιεηηθψλ θνξπθψλ ηνπ, κε ηελ πξψηε αλάβαζε ζην βνπλφ λα ηνπνζεηείηαη ηνλ Ηνχιην ηνπ 1913, απφ ηνλ Ληηνρσξίηε Υξήζην Κάθαιν θαη ηνπο Διβεηνχο Fred Boissonnas θαη Daniel Baud Bovy (http://www.epieria.gr/news-2/culturenews/3327-olumposekdiloseis). Δηθόλα 13. Γνξπθνξηθή θσηνγξαθία ηεο πεξηνρήο ηνπ Οιύκπνπ Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο 88
Δηθόλα 14. Τν κνλνπάηη ζην εληππσζηαθό πέξαζκα Λαηκνύ Γηόζνπ Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο Δηθόλα 15. To Οξνπέδην Μνπζώλ - Σην βάζνο ην Καηαθύγην "Κάθαινο" θαη ε Σηεθάλη - Θξόλνο Γηόο Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο θνξπθή 89
Δηθόλα 16. Τν Μεγάιν Λνύθη, ε θνηιάδα ηνπ Δληπέα θαη ην θαηαθύγην Ενιώηαο Πεγή: www.panoramio.com Δηθόλα 17. Μύηηθαο, ε πςειόηεξε θνξπθή ηεο Διιάδαο Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/mytikas_summit_pjs.jpg 90
Δηθόλα 18. Ζ θνξπθή Σθνιηό, πςόκεηξν 2.910κ. Πεγή: www.panoramio.com ηε ζπλέρεηα, θάλνληαο κία ζχληνκε αλαθνξά ζην θιίκα ηνπ Οιχκπνπ, κπνξνχκε λα πνχκε φηη επεξεάδεηαη απφ ηε γεσγξαθηθή ηνπ ζέζε, ηνλ φγθν ηνπ, ην πέηξσκα θαη ηελ έθζεζε ησλ πιαγηψλ. ε γεληθέο γξακκέο είλαη κεζνγεηαθφ, δειαδή ζεξκφ / μεξφ ην θαινθαίξη θαη πγξφ ην ρεηκψλα. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξφλνπ, ν Όιπκπνο θαιχπηεηαη απφ ρηφληα πεξίπνπ γηα δηάζηεκα επηά κελψλ (απφ ην Ννέκβξην σο ηνλ Μάην), ελψ κεγάιε είλαη ε ζπλνιηθή πνζφηεηα ηνπ λεξνχ πνπ δέρεηαη, είηε κε ηε κνξθή ρηνληνχ ην ρεηκψλα, είηε κε ηε κνξθή βξνρήο ή ραιαδηνχ ην θαινθαίξη. Ζ κέζε ζεξκνθξαζία ην ρεηκψλα θπκαίλεηαη απφ ηνπο -20 ν C κέρξη θαη ηνπο +10 ν C θαη ην θαινθαίξη απφ ηνπο 0 ν C έσο ηνπο +20 ν C, ρσξίο απηφ λα ζεκαίλεη φηη δελ έρνπλ θαηαγξαθεί θαη πεξαηηέξσ ηηκέο, ελψ ηζρχεη πσο ζε θάζε 100 κέηξα αλάβαζεο ζηνλ Όιπκπν ε ζεξκνθξαζία πέθηεη πεξίπνπ κηζφ βαζκφ. Σέινο, νη άλεκνη ζηνλ Όιπκπν είλαη θαζεκεξηλφ θαηλφκελν θαη κεξηθέο θνξέο μεπεξλνχλ ζε ηαρχηεηα ηα 100 ρηιηφκεηξα αλά ψξα. Πεξηγξάθνληαο, ηέινο, ηε ρισξίδα θαη ηελ παλίδα ηνπ Οιχκπνπ (Δηθόλα 19., 20., 21.), αλαθέξνπκε φηη έρνπλ ζπλνιηθά θαηακεηξεζεί απφ ηνπο επηζηήκνλεο πάλσ απφ 1750 είδε θπηψλ, ηα νπνία αληηπξνζσπεχνπλ ην 25% ηεο ειιεληθήο ρισξίδαο. Σα πεξηζζφηεξα απφ απηά πνπ βξίζθνληαη 91
ζε ρακειφ πςφκεηξν, είλαη ηα ζπλεζηζκέλα κεζνγεηαθά θαη θεληξνεπξσπατθά είδε. ηελ αιπηθή δψλε, φπνπ απνπζηάδνπλ ηα δέληξα, ππάξρνπλ πάλσ απφ 150 είδε θπηψλ. ηνλ Όιπκπν έρνπλ επίζεο, θαηαγξαθεί 32 είδε ζειαζηηθψλ θαη 108 είδε πηελψλ, πνπ βξίζθνπλ θαηαθχγην ζηα απξφζηηα δάζε θαη ζηηο απφθξεκλεο βξαρψδεηο πιαγηέο, ελψ νξηζκέλα απφ ηα νπνία, απνηεινχλ απεηινχκελα είδε θαη πξνζηαηεχνληαη κε δηεζλείο ζπκβάζεηο (http://www.olympusfd.gr, http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο). Δηθόλα 19. Βιάζηεζε έμσ από ην Α' Καηαθύγην Οιύκπνπ Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο Δηθόλα 20. Αγξηνινύινπδν ζηα όξηα ηεο Αιπηθήο Εώλεο ηνπ Οιύκπνπ Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο 92
Δηθόλα 21. Σαιακάλδξα ζην θαξάγγη ηνπ Δληπέα Πεγή: http://el.wikipedia.org/wiki/όιπκπνο 4.2.3. Τν ππξηθό ηζηνξηθό ηεο πεξηνρήο κειέηεο Πξηλ γίλεη ε παξάζεζε ελφο ζχληνκνπ ππξηθνχ ηζηνξηθνχ ηεο πεξηνρήο ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, εχινγν είλαη λα αλαθεξζνχλ ελ ζπληνκία νη δηαζηάζεηο πνπ έρεη ιάβεη ζηελ Διιάδα ην θαηλφκελν ηεο πχξηλεο ιαίιαπαο, νη νπνίεο θαη ην ρξήδνπλ σο ηδηαηηέξσο θαηαζηξεπηηθφ γηα ηα δαζηθά ηεο νηθνζπζηήκαηα. χκθσλα κε ην Ηλζηηηνχην Μεζνγεηαθψλ Γαζηθψλ Οηθνζπζηεκάησλ θαη Σερλνινγίαο Γαζηθψλ Πξντφλησλ, ην Δζληθφ Ίδξπκα Αγξνηηθήο Έξεπλαο θαη ηε WWF Διιάο, νη δαζηθέο εθηάζεηο ηεο ρψξαο καο είλαη εθείλεο πνπ έρνπλ θαεί θαηά ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία (πνζνζηφ 78,8%), έλαληη ησλ γεσξγηθψλ εθηάζεσλ (πνζνζηφ 21,2%). πλεπψο, νη δαζηθέο ππξθαγηέο απνηεινχλ θχξηα απεηιή γηα ηε δηαηήξεζε ηνπ θπζηθνχ πινχηνπ ηεο Διιάδαο, θαζψο ε αλαδφκεζε ησλ θακέλσλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ ζπληειείηαη κε εμαηξεηηθά βξαδείο ξπζκνχο. Σν παξαπάλσ πφξηζκα αληηθαηνπηξίδεηαη ζην Γηάγξακκα 2. θαη ζηελ Δηθόλα 22. πνπ αθνινπζνχλ. 93
Γηάγξακκα 2. πλνιηθέο απψιεηεο γεσξγηθψλ θαη δαζηθψλ εθηάζεσλ απφ ππξθαγηέο αλά γεσγξαθηθή ελφηεηα θαη ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, θαζψο θαη ε πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπο (1983-2008) Πεγή: Σζαγθάξε, Κ., Καξέηζνο, Γ., Πξνχηζνο, Ν., 2011 Δηθόλα 22. Πνζνζηηαία θαηαλνκή θακέλσλ δαζηθψλ θαη γεσξγηθψλ εθηάζεσλ γηα ηνπο Ννκνχο ηεο Διιάδαο (1983-2008) Πεγή: Σζαγθάξε, Κ., Καξέηζνο, Γ., Πξνχηζνο, Ν., 2011 94
Δπηπξφζζεηα, παξαηίζεληαη ην Γηάγξακκα 3. θαη ε Δηθόλα 23., φπνπ παξνπζηάδνληαη αλαιπηηθφηεξα νη ζπλνιηθνί αξηζκνί ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαη ε πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπο, γηα ηε ρξνληθή πεξίνδν 1983-2008. Αμίδεη δε λα ζεκεησζεί, φηη νη Ννκνί Κεθαιιελίαο, Ζιείαο θαη Ησαλλίλσλ απνηεινχλ ηνπο πην ππξφπιεθηνπο ηεο ρψξαο καο, θαζψο ην ζχλνιν ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ κφλν ζε εθείλνπο, αληηζηνηρεί ζην 17% ηνπ ζπλφινπ ηεο Διιάδαο (Σζαγθάξε, Κ., Καξέηζνο, Γ., Πξνχηζνο, Ν., 2011). Γηάγξακκα 3. πλνιηθφο αξηζκφο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ αλά γεσγξαθηθή ελφηεηα θαη ζην ζχλνιν ηεο ρψξαο, θαζψο θαη ε πνζνζηηαία θαηαλνκή ηνπο (1983-2008) Πεγή: Σζαγθάξε, Κ., Καξέηζνο, Γ., Πξνχηζνο, Ν., 2011 95
Δηθόλα 23. πλνιηθφο αξηζκφο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ θαηαγξάθεθαλ ζε θάζε Ννκφ ηεο ρψξαο (1983-2008) Πεγή: Σζαγθάξε, Κ., Καξέηζνο, Γ., Πξνχηζνο, Ν., 2011 Δλ ζπλερεία, κεηαβαίλνληαο απφ ην ζχλνιν ηεο ρψξαο θαη εζηηάδνληαο ζηελ πεξηνρή κειέηεο, παξαηίζεληαη νξηζκέλεο απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο «πιεγέο» ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, νη νπνίεο ζέηνπλ ζε θαζεκεξηλφ θίλδπλν ηελ επκάξεηά ηνπ θαη ηε δηαηήξεζε ελφο πςεινχ βηνηηθνχ επηπέδνπ ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληφο ηνπ. Απφ ηα επηθξαηέζηεξα θπζηθά αίηηα, ινηπφλ, κε αξλεηηθέο θαη ζπλήζσο κε αλαζηξέςηκεο επηπηψζεηο ζηε κνξθνινγία θαη ην ηνπίν ηνπ βνπλνχ, είλαη νη ρηνλνιηζζήζεηο, νη νπνίεο παξαηεξνχληαη έληνλα ζηηο βνξεηνδπηηθέο πιαγηέο ησλ θνξπθψλ ηνπ. ηελ θαηεγνξία ησλ βηνηηθψλ θηλδχλσλ, ν άλζξσπνο απνηειεί ηνλ ηζρπξφηεξν, θαζψο κε ηηο αιφγηζηεο επεκβάζεηο ηνπ, πξνθάιεζε θαη εμαθνινπζεί λα πξνθαιεί πνιιαπιέο αιινηψζεηο θαη θαηαζηξνθέο ζηα πνηθίια νηθνζπζηήκαηα ηνπ Οιχκπνπ. Οη επεκβάζεηο απηέο ζπλίζηαληαη ζε (www.makthes.gr, http://politispierias.blogspot.gr/): 96
Λαζξνυινηνκίεο Παξάλνκεο εθρεξζψζεηο Κηελνηξνθία Γηάλνημε δξφκσλ Μφιπλζε ησλ πδάησλ ηνπ Γξπκνχ Παξφιν πνπ νη άλσζελ παξάγνληεο επεξεάδνπλ ζεκαληηθά ηε δηαηήξεζε ηεο ζπλνρήο ησλ θπζηθψλ ζηνηρείσλ πνπ ζπλζέηνπλ ην ηνπίν ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, νη ππξθαγηέο εμαθνινπζνχλ λα θαηέρνπλ ηα πξσηεία ησλ ζνβαξφηεξσλ αβηνηηθψλ παξαγφλησλ, πνπ ηνλ απεηινχλ (Δηθόλα 24., 25.). Σν ζχλνιν ζρεδφλ ησλ δαζψλ ησλ δηαθφξσλ νηθνζπζηεκάησλ ηνπ, έρνπλ ππνθέξεη ζην καθξηλφ θπξίσο, αιιά θαη ζην πην πξφζθαην παξειζφλ απφ εθηεηακέλεο θαη έληνλεο ππξθαγηέο. Δηθόλα 24. Σε εμέιημε ππξθαγηά ζηνλ Όιπκπν Πεγή:http://www.protothema.gr/greece/article/215302/se-ekseliksh-pyrkagia-ston-olympo/ χκθσλα κε παιαηφηεξεο καξηπξίεο ππεξήιηθσλ θαηνίθσλ ηεο εγγχηεξεο πεξηνρήο, ε πην θαηαζηξεπηηθή ππξθαγηά ζπλέβε ιίγν πξηλ απφ ηελ επαλάζηαζε ηνπ Ληηφρσξνπ (1887), θαηά ηελ νπνία νη Σνχξθνη έθαςαλ ην Ληηφρσξν θαη ε θσηηά επεθηάζεθε πξνο ηνλ νξεηλφ φγθν ηνπ Οιχκπνπ, απνηεθξψλνληαο φ,ηη βξήθε κπξνζηά ηεο, κέρξη ην πςφκεηξν ησλ 2.000 κ. 97
πεξίπνπ. Οη νινθιεξσηηθέο θαηαζηξνθέο θαη απψιεηεο πνπ άθεζε ζην πέξαζκά ηεο ε θσηηά απηή, φπσο θαη ην φηη έθηαζε ζην πςφκεηξν ησλ 2.000 κ., επηβεβαηψλεηαη απφ ηελ απνπζία ειηθησκέλσλ δέληξσλ θάησ απφ απηφ ην πςφκεηξν, φπσο θαη απφ ηα ίρλε πνπ άθεζε ε ππξθαγηά, ζηηο βάζεηο φισλ ζρεδφλ ησλ ειηθησκέλσλ δέλδξσλ. Άιιεο ππξθαγηέο πνπ έγηλαλ ζηνλ Όιπκπν ζην καθξηλφ παξειζφλ είλαη νη αθφινπζεο: Ζ ππξθαγηά ηνπ 1939 πνπ έθαςε δάζε καχξεο πεχθεο θαη θπιινβφια πιαηχθπιια, ζηηο ζέζεηο Μπάηζη θαη Πξνζήιην, ζε πςφκεηξν 1.100 κ. Ζ ππξθαγηά ηνπ 1945 πνπ θαηέζηξεςε δάζε καχξεο πεχθεο, ζηηο ζέζεηο Σξφραινο, Ατ Γηάλλεο, Κάησ θαη Άλσ Σζνπθλίδα. Ζ ππξθαγηά ηνπ 1950 πνπ έθαςε δάζε καχξεο πεχθεο νμηάο θαη ιεπθφδεξκεο πεχθεο, ζηηο ζέζεηο Μπάξα-Αλήιην-ηαπξφο θαη Παιηνθάιπβα. Ζ ππξθαγηά ηνπ 1961 πνπ έθαςε δάζε καχξεο θαη ιεπθφδεξκεο πεχθεο, ζηηο ζέζεηο Μπάξκπα, Πιαηάλη, Πεηξφζηξνπγθα θαη Μαγαδάθη. Ζ ππξθαγηά ηνπ 1965 ζηηο ζέζεηο Μπαιηαινχθη, Μηδάκη θαη θνχξηα πνπ θαηέζηξεςε δάζε ιεπθφδεξκεο πεχθεο. ην πην πξφζθαην παξειζφλ ζπλέβεζαλ ζηηο δαζηθέο εθηάζεηο ηνπ φξνπο Όιπκπνο, νη παξαθάησ κεγάιεο ππξθαγηέο: Ζ ππξθαγηά ηεο 10/4/1985 πνπ έθαςε ζπλνιηθά 3.310 ζηξ. δάζε καχξεο πεχθεο θαη αείθπιισλ πιαηχθπιισλ, ζε πςφκεηξν 590 κ. θαη νθεηιφηαλ ζε γεσξγηθέο εξγαζίεο. Ζ ππξθαγηά ηεο 16/8/1985 πνπ έθαςε 2.000 ζηξ. πνπξλαξφηνπνπο ζηα 400 κ. θαη πξνήιζε απφ εκπξεζκφ. 98
Ζ ππξθαγηά πνπ εμειίρζεθε ζηηο 8/7/1988 απφ άγλσζηα αίηηα, έθαςε ζπλνιηθά 6.100 ζηξ. καχξεο θαη ιεπθφδεξκεο πεχθεο, ζηα 1.300 κ. πςφκεηξν. ηηο 23/8/1993 ζπλέβε ππξθαγηά απφ ηζηγάξν ζηα 1.500 κ., πνπ έθαςε 4.876 ζηξ. κε καχξε πεχθε, ιεπθφδεξκε θαη νμηά. Γπν κήλεο κεηά ζηηο 23/10/1993 πξνήιζε ππξθαγηά ζηα 2.190 κ. απφ άγλσζηα αίηηα πνπ έθαςε 2.000 ζηξ. κε δαζηθή θαη καχξε πεχθε. Αμηνζεκείσηε είλαη θαη ε ππξθαγηά ηνπ 1998 πνπ έθαςε 4.600 ζηξ. Δηθόλα 25. Σε ύθεζε θσηηά ζηνλ Όιπκπν Πεγή: www.ethnos.gr Αλαηξέρνληαο, ινηπφλ, ζην παξειζφλ, παξαηεξνχκε φηη ζην Ννκφ Πηεξίαο, νη ρεηξφηεξεο ππξθαγηέο απφ άπνςε θαηαζηξνθψλ θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ δηαδηθαζηψλ ππξφζβεζεο, ήηαλ εθείλεο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 70 θαη ηνπ 90, φπνπ παξά ηε κείσζε ησλ πεξηζηαηηθψλ ζε ζρέζε κε ηηο πξνεγνχκελεο δεθαεηίεο, νη θαηαζηξνθέο ήηαλ δξακαηηθά κεγαιχηεξεο, ελψ αληίζεηα θαηά ηε δεθαεηία ηνπ 80, παξά ην ξεθφξ 99
εθδειψζεσλ ππξθαγηάο, ε απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο ππξφζβεζεο ήηαλ ηδηαίηεξα πςειή, αθφκε θαη ζπγθξηλφκελε κε ηα εζληθά επίπεδα. Οπηηθνπνηψληαο ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο, παξαζέηνπκε ηνλ Πίλαθα 3., ν νπνίνο παξνπζηάδεη ηε δηαρξνληθή εμέιημε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή ηνπ Οιχκπνπ ηνπ Ννκνχ Πηεξίαο, θαηά ηελ πεξίνδν 1945-2003 (Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, 2004). Πίλαθαο 3. Γηαρξνληθή εμέιημε ππξθαγηώλ (1945-2003) λνκνύ Πηεξίαο Έηνο Αξηζκόο ππξθαγ. Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Κακέλε έθηαζε/ ππξθαγηά (ζηξ.) ΝΟΜΟ ΠΙΔΡΙΑ Ππξθαγηέο κε θακέλε έθηαζε > 1.000 ζηξ. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πνζνζηό % Κακέλε έθηαζε Πνζνζηό % Κακέλε έθηαζε > 100 ζηξ./ ππξθαγηά 1945 5 11240,693 2248,139 4 80 11237,17 99,97 2809,292 1946-1948 - - - - - - - - 1949 2 2205,787 1102,894 2 100 2205,787 100 1102,894 1950 9 11080,364 1231,152 9 100 11080,36 100 1231,152 1951 1 71,674 71,674 1952 2 750,35 375,175 2 100 750,35 100 375,175 1953 2 4000,417 2000,209 2 100 4000,417 100 2000,209 1954-1959 - - - - - - - - 1960 2 100,112 50,056 1961 4 1923,444 480,861 3 75 1883,375 97,92 627,792 1962 1 60,043 60,043 1963-1965 - - - - - - - - 1966 1 107,526 107,526 1 100 107,526 100 107,526 1967-1968 - - - - - - - - 1969 1 313,358 313,358 1 100 313,358 100 313,358 1970-1976 - - - - - - - - 1977 4 3738,721 934,68 2 50 3649,035 97,6 1824,518 1978-1980 - - - - - - - - 1981 1 100,101 100,101 1 100 100,101 100 100,101 1982 2 20,868 10,434 1983 2 11,065 5,532 1984 8 38,793 4,849 1985 13 10060,868 773,913 5 38,46 9860,831 98,01 1972,166 1986 3 47,87 15,957 1987 2 26,069 13,034 1988 4 6076,039 1519,01 1 25 6045,849 99,5 6045,849 1989 2 5,05 2,525 1990 - - - - - - - - 1991 2 218,961 109,48 1 50 218,761 99,91 218,761 1992 1 9,978 9,978 1993 1 4893,784 4893,784 1 100 4893,784 100 4893,784 1994 3 90,308 30,103 1995 1 0,995 0,995 1996 - - - - - - - - 1997 3 776,762 258,921 1 33,33 752,64 96,89 752,64 100
1998 4 4984,165 1246,041 2 50 4965,633 99,63 2482,817 1999 3 117,021 39,007 2000-2003 - - - - - - - - ύλνια 89 63071,186 38 62064,98 Μέζνο όξνο 621,015 75,11 99,34 1678,627 Πεγή: Γ/λζε Γαζψλ Ν. Πηεξίαο 4.3. Πεγέο - πιινγή δεδνκέλσλ Πξνθεηκέλνπ λα θαηαζηεί εθηθηή, κέζσ ηνπ ινγηζκηθνχ ArcGis 10.0, ε εθπφλεζε ηεο ζηαηηζηηθήο επεμεξγαζίαο, θαζψο θαη ηεο εθαξκνγήο ησλ πξναλαθεξζέλησλ κνληέισλ θαη κεζνδνινγηψλ, πξαγκαηνπνηήζεθε έξεπλα θαη ζπιινγή ησλ απαηηνχκελσλ δεδνκέλσλ απφ αξκφδηεο πεγέο. Καζνξηζηηθή, ινηπφλ, ήηαλ ε ζπκβνιή ηνπ Ππξνζβεζηηθνχ ψκαηνο Διιάδαο (Γηεχζπλζε Πιεξνθνξηθήο θαη Δπηθνηλσληψλ) θαη ηδηαηηέξσο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, απφ φπνπ παξαηέζεθε κηα νκάδα πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012, πνπ απνηεινχλ θαη ηε ρξνληθή πεξίνδν κειέηεο ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο. Ο ζπλνιηθφο αξηζκφο ζπκβάλησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, πνπ έρνπλ θαηαγξαθεί θαη αληηκεησπηζηεί απφ ηελ Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζίαο Καηεξίλεο (ηα πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζην ηκήκα ηνπ Θεζζαιηθνχ Οιχκπνπ, αλήθνπλ επηρεηξεζηαθά ζηε δηθαηνδνζία ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Λάξηζαο θαη Διαζζφλαο), αλέξρεηαη ζηα 50. πγθεθξηκέλα, θάζε θαηαγεγξακκέλν ζπκβάλ ζπλνδεπφηαλ απφ ην έηνο, ηελ εκεξνκελία θαη ηελ ψξα έλαξμεο - ιήμεο ηεο ππξθαγηάο, ηελ θακέλε έθηαζε ζπγθεθξηκέλνπ δαζνπνληθνχ είδνπο, ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ θαη ην γεσγξαθηθφ κήθνο θαη πιάηνο (ζέζε έλαξμεο εθδήισζεο ππξθαγηάο), ζηνηρεία ηα νπνία πξνζθνκίδνληαη ζηνλ Πίλαθα 4. 101
Πίλαθαο 4. Καηαγξαθή ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ γηα ηα έηε 2005-2012 Ηκεξνκελία έλαξμεο Ηκεξνκελία ιήμεο Ώξα έλαξμεο Ώξα ιήμεο Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) Γεσγξαθηθό κήθνο ( ν ) Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Τςόκεηξν (κ.) Έηνο 2005 10-Φεβ 10-Φεβ 18.20 20.00 40,01 22,52 28-Φεβ 28-Φεβ 16.49 17.25 40,05 22,52 18-Μαξ 19-Μαξ 11.30 09.30 (ζηηο 19-3) 7-Απξ 7-Απξ 10.02 10.50 40,22 22,38 22-Ηνπλ 22-Ηνπλ 10.45 12.50 40,20 22,55 4-Ηνπι 4-Ηνπι 13.59 22.00 40,07 22,54 20 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 0,02 (δαζηθή έθηαζε) 330 280 40,10 22,51 15 (δάζνο) 750 0,01 (δαζηθή έθηαζε) 1 (δαζηθή έθηαζε), 4 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 1 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 9-Ηνπι 9-Ηνπι 14.45 20.00 40,05 22,52 0,05 (δάζνο) 838 19-Απγ 19-Απγ 16.30 18.00 40,14 22,44 2 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 200 150 250 155 Ηκεξνκελία έλαξμεο Ηκεξνκελία ιήμεο Ώξα έλαξμεο Ώξα ιήμεο Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) Γεσγξαθηθό κήθνο ( ν ) Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Τςόκεηξν (κ.) Έηνο 2006 26-Ματ 26-Ματ 16.30 17.30 40,10 22,46 0,2 (δάζνο) 900 23-Ηνπλ 24-Ηνπλ 22.40 11.30 40,10 22,48 0,02 (δάζνο) 1100 30-Απγ 31-Απγ 23.35 07.00 (ζηηο 31-8) 40,16 22,44 6-επ 6-επ 02.20 08.00 40,15 22,44 8-επ 8-επ 16.25 23.00 40,15 22,44 13-επ 13-επ 17.30 19.00 40,05 22,53 15-επ 15-επ 17.10 20.55 40,20 22,35 21-επ 21-επ 11.15 14.30 40,15 22,48 27-Γεθ 27-Γεθ 18.00 21.25 40,10 22,50 5 (δαζηθή έθηαζε) 95 (δαζηθή έθηαζε), 5 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 15 (δαζηθή έθηαζε) 10 (ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε) 5 (δαζηθή έθηαζε) 3 (δαζηθή έθηαζε) 0,5 (δαζηθή έθηαζε) 270 307 203 100 300 270 300 Έηνο 2007 3-Φεβ 3-Φεβ 19.30 23.30 40,02 22,52 0,02 (δάζνο) 800 19-Απξ 20-Απξ 15.20 07.30 (ζηηο 20-4) 40,12 22,45 0,01 (δάζνο) 330 3-Ηνπλ 3-Ηνπλ 13.39 16.15 40,18 22,33 0,01 (δάζνο) 354 18-Ηνπι 19-Ηνπι 14.45 00.20 (ζηηο 19-7) 40,22 22,35 4-Απγ 4-Απγ 13.00 16.00 40,14 22,50 5 (δαζηθή έθηαζε) 10 (δαζηθή έθηαζε) 200 127 102
15-Απγ 19-Απγ 13.20 19.30 (ζηηο 19-8) 40,12 22,37 2 (δάζνο) 1300 1-Γεθ 1-Γεθ 10.50 11.25 40,12 22,48 0,02 (δάζνο) 380 12-Γεθ 12-Γεθ 12.50 13.00 40,12 22,45 0,02 (δάζνο) 400 Έηνο 2008 30-Ηαλ 30-Ηαλ 14.35 19.25 39,97 22,57 5 (δάζνο) 850 1-Μαξ 2-Μαξ 21.30 18.30 (ζηηο 2-3) 40,02 22,55 30-Ηνπλ 30-Ηνπλ 16.15 18.30 40,15 22,33 20-Ηνπι 20-Ηνπι 11.40 12.10 39,97 22,65 15 (δαζηθή έθηαζε) 0,1 (δαζηθή έθηαζε) 0,2 (δαζηθή έθηαζε) 28-Ηνπι 28-Ηνπι 11.45 20.30 40,05 22,49 0,5 (δάζνο) 770 1-Απγ 3-Απγ 21.40 19.00 (ζηηο 3-8) 16-επ 16-επ 13.00 19.55 39,99 22,53 18-επ 19-επ 12.10 11.20 (ζηηο 19-9) 450 1200 40,12 22,33 0,04 (δάζνο) 1900 40,15 22,49 2 (δαζηθή έθηαζε) 1,7 (δαζηθή έθηαζε) 20 730 350 Ηκεξνκελία έλαξμεο Ηκεξνκελία ιήμεο Ώξα έλαξμεο Ώξα ιήμεο Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) Γεσγξαθηθό κήθνο ( ν ) Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Τςόκεηξν (κ.) Έηνο 2009 24-Απγ 24-Απγ 14.15 15.00 40,03 22,45 1,5 (δαζηθή έθηαζε) 1600 Έηνο 2010 20-Φεβ 20-Φεβ 15.39 18.35 40,27 22,33 14-Ματ 14-Ματ 10.35 11.20 40,18 22,38 14-επ 14-επ 11.40 18.30 40,06 22,54 17-επ 17-επ 18.50 20.25 40,07 22,38 0,2 (δάζνο) 0,1 (δαζηθή έθηαζε) 0,2 (δαζηθή έθηαζε) 6 (ρνξηνιηβα δηθή έθηαζε) 850 270 2000 140 Έηνο 2011 12-Φεβ 12-Φεβ 16.39 17.14 40,00 22,60 8-Ηνπι 8-Ηνπι 11.30 13.05 40,21 22,41 17-Απγ 17-Απγ 12.29 17.00 40,07 22,55 18-Οθη 18-Οθη 12.30 17.10 40,07 22,52 0,03 (δαζηθή έθηαζε) 2 (ρνξηνιηβα δηθή έθηαζε) 4 (ρνξηνιηβα δηθή έθηαζε) 12 (ρνξηνιηβα δηθή έθηαζε) 50 120 75 220 103
30-Μαξ 31-Μαξ 12.50 10.30 (ζηηο 31-3) Έηνο 2012 22-Απξ 22-Απξ 18.15 19.20 40,17 22,25 29-Απξ 1-Ματ 14.19 27-Ηνπλ 1-Ηνπι 12.55 19.30 (ζηηο 1-5) 17.30 (ζηηο 1-7) 39,99 22,59 35 (δάζνο) 230 0,5 (δαζηθή έθηαζε) 300 40,12 22,44 2 (δάζνο) 1000 40,13 22,44 21-Ηνπι 21-Ηνπι 14.20 17.00 40,19 22,43 1-Απγ 2-Απγ 08.45 6-Απγ 13-Απγ 18.35 12.00 (ζηηο 2-8) 20.00 (ζηηο 13-8) 40,09 22,39 19-Απγ 19-Απγ 18.48 20.20 39,97 22,58 Πεγή: Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,5 (δάζνο) 1 (δαζηθή έθηαζε), 1 (ρνξηνιηβ. έθηαζε) 0,2 (δάζνο) 1000 920 2050 40,15 22,38 4 (δάζνο) 1720 0,05 (δάζνο) Δπηπιένλ, εμίζνπ θαηαιπηηθά γηα ηε ζθηαγξάθεζε ηεο παξνχζαο θαηάζηαζεο ζηνλ ηνκέα δηαρείξηζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, ήηαλ ηα δεδνκέλα (Πίλαθαο 5., 6., 7.) γηα ηηο ζέζεηο ησλ ππξνθπιαθίσλ, ησλ ρψξσλ ζηάζκεπζεο ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, θαζψο θαη ησλ ζεκείσλ πδξνιεςίαο (θξνπλνί, πδαηνδεμακελέο, πεγέο, θηι.). Πίλαθαο 5. Θέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ Θέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ Γεσγξαθηθό Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) κήθνο ( ν ) Πεξηγξαθή ηνπνζεζίαο 40,30 22,53 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 40,11 22,52 Ππξνζβεζηηθφ Κιηκάθην Ληηφρσξνπ 40,23 22,34 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 40,04 22,52 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 40,17 22,40 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνχο Πηεξίαο Πεγή: Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 605 Πίλαθαο 6. Θέζεηο ππξνθπιαθίσλ Θέζεηο ππξνθπιαθίσλ Γεσγξαθηθό Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) κήθνο ( ν ) Πεξηγξαθή ηνπνζεζίαο 40,27 22,33 Ππξνθπιάθην Βξχαο 40,24 22,45 Ππξνθπιάθην Κνληαξηψηηζζαο Πεγή: Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 104
Πίλαθαο 7. Θέζεηο ζεκείσλ πδξνιεςίαο Θέζεηο ζεκείσλ πδξνιεςίαο Γεσγξαθηθό Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) κήθνο ( ν ) Πεξηγξαθή ηνπνζεζίαο 39,99 22,56 Πξφηζη 39,99 22,54 Σδφξνο 39,97 22,61 Αγία Παξαζθεπή 40,11 22,47 ηαπξφο Οιχκπνπ 40,06 22,48 θαλδαιηάξα - Άλσ Πεγάδη 39,97 22,59 Παιαηνί Πφξνη 40,00 22,53 Παιαηά θνηίλα 40,00 22,58 Παιαηφο Παληειεήκνλαο 40,09 22,42 Παιηνκνλάζηεξν 40,11 22,46 Μάλα 40,11 22,44 έισκα 40,14 22,40 Μαζηνξνχιε Παγίδα Πεγή: Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο Δλ ζπλερεία, θαηαηνπηζηηθέο γηα ην ππξηθφ ηζηνξηθφ ηνπ Γξπκνχ, ήηαλ νη πιεξνθνξίεο πνπ δφζεθαλ απφ ηνλ Γαζνιφγν - Πεξηβαιινληνιφγν ηνπ Φνξέα Γηαρείξηζεο Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, κε έδξα ηνπ ην Ληηφρσξν, θ. Σξηαληάθπιιν Η. Μπίην. Δπηπξφζζεηα, ηα θαηαγεγξακκέλα κεηεσξνινγηθά δεδνκέλα (κέζε ηηκή δηεχζπλζεο - έληαζεο αλέκνπ, ζεξκνθξαζίαο αέξα θαη ζρεηηθήο πγξαζίαο), πνπ αθνξνχζαλ ζε θάζε έλα πεξηζηαηηθφ ππξθαγηάο απφ ηα παξαπάλσ, παξαρσξήζεθαλ απφ ηελ Δζληθή Μεηεσξνινγηθή Τπεξεζία Διιάδνο (http://www.hnms.gr/), φπσο θαηαγξάθεθαλ απφ ηνλ κεηεσξνινγηθφ ζηαζκφ Λάξηζαο (station code: 16648), επεμεξγάζηεθαλ θαη παξαηίζεληαη ζηνλ Πίλαθα 8. εκαληηθέο πεγέο απνηέιεζαλ επίζεο, ε Δζληθή ηαηηζηηθή Τπεξεζία Διιάδνο (www.statistics.gr), απφ ηελ νπνία πξνζθνκίζηεθε πίλαθαο (ζε κνξθή.xls) κε ηνλ θσδηθφ θαη ηνλ πιεζπζκφ θάζε Καιιηθξαηηθνχ δήκνπ, ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2011, θαζψο θαη ηα Γεκφζηα Αλνηθηά Γεδνκέλα (www.geodata.gov.gr), έλα θεληξηθφ ζεκείν ζπιινγήο, αλαδήηεζεο, δηάζεζεο θαη απεηθφληζεο ηεο αλνηθηήο δεκφζηαο γεσρσξηθήο πιεξνθνξίαο. πγθεθξηκέλα, απφ ηα Γεκφζηα Αλνηθηά Γεδνκέλα ιήθζεθαλ εθείλα ηα ρσξηθά δεδνκέλα, ζε κνξθή.shp, πνπ θξίζεθαλ αλαγθαία γηα ηελ παξνχζα εθαξκνγή, φπσο είλαη ηα φξηα ησλ λνκψλ ηεο Διιάδαο (ΟΚΥΔ), νη νηθηζκνί, νη πφιεηο, ην ζηδεξνδξνκηθφ, ην νδηθφ θαη ην πδξνγξαθηθφ δίθηπν ηεο ρψξαο, νη 105
πεξηνρέο Natura θαη Corine 2000, νη πθηζηάκελεο εγθαηαζηάζεηο ππφ θαζεζηψο πξνζηαζίαο, θαζψο θαη άιια πνηθίια δεδνκέλα πνπ πεξηγξάθνπλ ην εχξνο, ηελ ηνπνγξαθία (πςφκεηξν, θιίζεηο εδάθνπο) θαη ην ραξαθηήξα ηεο πεξηνρήο κειέηεο. Πίλαθαο 8. Μεηεσξνινγηθά δεδνκέλα πνπ θαηαγξάθεθαλ ζηε δηάξθεηα ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012 α/α Ηκεξνκελία Μέζε δηεύζπλζε Μέζε έληαζε Μέζε Μέζε ζρεηηθή έλαξμεο αλέκνπ ( ν ) αλέκνπ (Kt) ζεξκνθξαζία ( o C) πγξαζία (%) Έηνο 2005 1 10/2/2005 145 5 3,9 62 2 28/2/2005 50 6,67 8,53 63 3 18/3/2005 0 0 14,64 55,78 4 7/4/2005 0 0 10,8 68 5 22/6/2005 40 5,33 27,53 34,67 6 4/7/2005 136 5,6 27,28 43,4 7 9/7/2005 52,5 5,5 31,5 39,25 8 19/8/2005 160 10,5 30,6 31 α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έηνο 2006 9 26/5/2006 145 9 28 35,5 10 23/6/2006 38,33 1,17 22,93 81,33 11 30/8/2006 104 3,4 23,32 53 12 6/9/2006 160 6 21,15 61 13 8/9/2006 90 5 26,35 41,5 14 13/9/2006 83,33 7 21,93 43,67 15 15/9/2006 37,5 4 23 52,75 16 21/9/2006 116,67 2,67 23 61,67 17 27/12/2006 0 0 1,13 67,67 α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έηνο 2007 18 3/2/2007 30 1,33 5,87 57,67 19 19/4/2007 97,14 6 16,31 54,43 20 3/6/2007 96,67 10 29,27 28,33 21 18/7/2007 26,15 4,38 30,29 30,77 22 4/8/2007 53,33 5,33 31,6 31,33 23 15/8/2007 35,59 3,15 27,91 47,53 24 1/12/2007 0 0 6,2 98 25 12/12/2007 0 0 7,6 92 106
α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έηνο 2008 26 30/1/2008 80 3 6,67 42,33 27 1/3/2008 146,67 4,56 15,29 52,89 28 30/6/2008 80 10 30,87 38,33 29 20/7/2008 50 3,33 31 35 30 8/7/2008 88 2,8 25,44 63,8 31 1/8/2008 45,88 3,18 24,72 44,71 32 16/9/2008 240 4,25 24,5 51 33 18/9/2008 148 5,2 19,8 42,6 α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Έηνο 2009 Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) 34 24/8/2009 85 6 28,9 40 α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Έηνο 2010 Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) 35 20/2/2010 73,33 4 18,2 58,33 36 14/5/2010 140 2 24,6 35 37 14/9/2010 32 1,8 22 64 38 17/9/2010 0 0 18,3 75,5 α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έηνο 2011 39 12/2/2011 253,33 5,67 15,73 39 40 8/7/2011 56,67 3,33 30,67 30 41 17/8/2011 73,33 5,33 33,67 31,33 42 18/10/2011 0 0 13,8 36,67 107
α/α Ηκεξνκελία έλαξμεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) Μέζε ζεξκνθξαζία ( o C) Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έηνο 2012 43 30/3/2012 97,5 3 10,7 62 44 22/4/2012 155 6,5 21,1 36,5 45 29/4/2012 80 3,55 20,14 49,8 46 27/6/2012 66,86 5,06 26,25 42,74 47 21/7/2012 66,67 4 35,53 19,67 48 1/8/2012 33,64 1,73 25,09 59,82 49 6/8/2012 83,16 4,19 28,07 45,61 50 19/8/2012 80 8,5 28,6 33,5 Πεγή: Δζληθή Μεηεσξνινγηθή Τπεξεζία Διιάδνο 4.4. Δπεμεξγαζία 4.4.1. Αλάιπζε ηεο πνζνηηθήο θαη ρωξηθήο εμέιημεο ππξθαγηώλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο Πξνθεηκέλνπ λα γίλεη αληηιεπηή ε εηθφλα πνπ παξνπζηάδεη ε ρσξηθή θαη πνζνηηθή θαηαλνκή ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, θαηά ηελ εμεηαδφκελε ρξνληθή πεξίνδν (2005 έσο 2012), θαζψο θαη ε πνξεία εμέιημεο απηψλ, θξίζεθε αλαγθαία ε πεξαηηέξσ αλάιπζε ησλ πνηθίισλ δεδνκέλσλ πνπ ζπιιέρζεθαλ κέζσ ησλ αληίζηνηρσλ πεγψλ. πλεπψο, ζηνπο πίλαθεο θαη ηα δηαγξάκκαηα πνπ αθνινπζνχλ, νπηηθνπνηνχληαη ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζηαηηζηηθή επεμεξγαζία ησλ ζηνηρείσλ γηα ηα πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005-2012, ηα νπνία αθνξνχλ ζε δεδνκέλα ρσξηθά, έθηαζεο θαηφκελνπ δαζνπνληθνχ είδνπο, ηνπνγξαθηθά θαη κεηεσξνινγηθά. Αξρηθά, ζηνλ Πίλαθα 9., θαζψο θαη ζηα Γηαγξάκκαηα 4., 5., απεηθνλίδνληαη ην ζχλνιν ησλ θαηαγεγξακκέλσλ ζπκβάλησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν θαη ε ζπλνιηθή έθηαζε πνπ θάεθε, αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο. Δπηπιένλ, πξνθεηκέλνπ λα επηζεκαλζνχλ ηα πνηθίια δαζνπνληθά είδε πνπ ραξαθηεξίζηεθαλ σο θακέλα, ζηε δηάξθεηα ησλ θσηηψλ πνπ μέζπαζαλ ζε θαζέλα απφ ηα έηε 2005 έσο 2012 θαη ζπλνιηθά, παξαηίζεληαη ν Πίλαθαο 10. θαη ην Γηάγξακκα 6. 108
Πίλαθαο 9. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαη ζπλνιηθή θακέλε έθηαζε θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012 Έηνο Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό πλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) Όιπκπν 2005 8 43,08 2006 9 138,72 2007 8 17,08 2008 8 24,90 2009 1 1,50 2010 4 8,00 2011 4 18,03 2012 8 44,25 Σύλνιν 50 295,56 Πίλαθαο 10. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 Έηνο πλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο Γάζνο Υνξηνιηβαδηθή έθηαζε Γαζηθή έθηαζε 2005 15,05 27,00 1,03 2006 0,22 15,00 123,50 2007 2,08 0,00 15,00 2008 5,90 0,00 19,00 2009 0,00 0,00 1,50 2010 0,20 6,00 1,80 2011 0,00 18,00 0,03 2012 41,75 1,00 1,50 Σύλνιν (2005-2012) 65,20 67,00 163,36 109
Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Καηαγεγξακκέλνο αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012 10 8 6 4 2 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Έηνο Γηάγξακκα 4. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 πλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Έηνο Γηάγξακκα 5. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν 2005-2012 110
Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 πλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Κακέλν δαζνπνληθό είδνο αλά έηνο Γάζνο Υνξηνιηβαδηθή έθηαζε Γαζηθή έθηαζε Γηάγξακκα 6. Σπλνιηθή θακέλε έθηαζε (ζηξ.) αλά δαζνπνληθό είδνο θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 χκθσλα κε ηα παξαπάλσ δεδνκέλα, ηα νπνία παξαρσξήζεθαλ απφ ηελ ηζχλνπζα Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (Ν. Πηεξίαο), ν ζπλνιηθφο αξηζκφο πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ (50 ζπκβάληα) πνπ έρνπλ ιάβεη ρψξα ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, θαζ φιε ηελ πεξίνδν κειέηεο (2005-2012) θαη αλά έηνο, κπνξεί λα ζεσξεζεί κηθξφο ελ ζπγθξίζεη κε εθείλα πνπ εθδειψζεθαλ ζηα ππφινηπα ππξφπιεθηα βνπλά θαη πξνζηαηεπφκελνπο εζληθνχο δξπκνχο ηεο ρψξαο καο, κε αλάινγε βιάζηεζε θαη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο. Σν γεγνλφο απηφ, φπσο εμεγείηαη θαη απφ ηνπο αξκφδηνπο ζηνλ ηνκέα ηεο θαηαζηνιήο θαη αληηκεηψπηζεο ησλ ππξθαγηψλ, νθείιεηαη ζην ίδην ην θαζεζηψο πνπ δηέπεη ηνλ Δζληθφ Γξπκφ ηνπ Οιχκπνπ, ην νπνίν δελ επηηξέπεη -ζηα πιαίζηα ηνπ εθηθηνχ- ηελ αλάπηπμε θαηαζηξεπηηθψλ αλζξψπηλσλ παξεκβάζεσλ, ελψ νη δξαζηεξηφηεηεο εθείλεο πνπ ιακβάλνπλ ρψξα δξνπλ πξνζηαηεπηηθά έλαληη ησλ ππξθαγηψλ. Δπηπιένλ, ε ππεπζπλφηεηα ησλ Αξρψλ (Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία, Γαζηθή Τπεξεζία, Φνξέαο Γηαρείξηζεο Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ), θαζψο θαη ε επαηζζεζία ησλ εζεινληψλ πνιηηψλ (Οκάδα εζεινληηθήο δξάζεο Ν. Πηεξίαο, νξεηβάηεο, θπζηνιάηξεο, πινηφκνη, θηελνηξφθνη), πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνλ ηνκέα ηεο πξνζηαζίαο ηνπ Οιχκπνπ, έρεη σο απνηέιεζκα λα γίλνληαη αληηιεπηά απφ ηα παξαηεξεηήξηα 111
θαη λα θαηαγξάθνληαη ηα πεξηζζφηεξα πεξηζηαηηθά θσηηψλ, ηα νπνία νθείινληαη ζπλήζσο ζε θπζηθά αίηηα (π.ρ. αλάθιεμε θαχζηκεο χιεο ιφγσ πηψζεο θεξαπλνχ) θαη φρη ζε αλζξσπνγελή. Δηδηθφηεξα, νη θσηηέο πνπ πξνθαινχληαη απφ θεξαπλνχο, έρνπλ ηελ ηδηαηηεξφηεηα λα γίλνληαη αληηιεπηέο, αξθεηέο εκέξεο κεηά ην πέξαο ηεο θαηαηγίδαο (ζχλεζεο θαηλφκελν ζε δαζηθά νηθνζπζηήκαηα πνπ ζπλαληψληαη ζε βνπλά ηεο θεληξηθήο θαη βνξείνπ Διιάδνο κε κεγάιν πςφκεηξν). Παξάδεηγκα ηέηνηαο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, απνηειεί εθείλε πνπ εθδειψζεθε ζηε ζέζε «Μεζνλήζη» Βξνληνχο (απέλαληη απφ ην θαηαθχγην «Κξεβάηηα») ζηηο 15/8/2007, φπνπ ν θεξαπλφο πνπ πξνθάιεζε ηε θσηηά, έπεζε θαηά ηε δηάξθεηα θαηαηγίδαο ζηηο 01/8/2007. χκθσλα κε ηελ θαηαγξαθή, εθείλν ην ζεκείν ηνπ βνπλνχ θαιχπηνληαλ απφ παξζέλα δαζηθή έθηαζε, κε πνιπεηή έιιεηςε αλζξψπηλεο παξνπζίαο (π.ρ. βνζθή, πινηνκία θιπ.), κε απνηέιεζκα ιφγσ ηεο ζπζζψξεπζεο κεγάιεο πνζφηεηαο νξγαληθήο χιεο ζηα επηθαλεηαθά ζηξψκαηα ηνπ εδάθνπο (θπιινηάπεηαο, ρνχκνο), ε θσηηά λα θαζπζηεξήζεη λα γίλεη αληηιεπηή, αθνχ θξπθφθαηγε ππνγείσο γηα αξθεηφ δηάζηεκα. Αμηνζεκείσηε, επίζεο, παξαηήξεζε απνηειεί ην γεγνλφο φηη ην έηνο 2006 έιαβαλ ρψξα ηα πην θαηαζηξεπηηθά πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, ηφζν ζε αξηζκφ, φζν θαη ζε κέγεζνο θακέλεο δαζηθήο έθηαζεο, ζχκθσλα κε ην πφξηζκα ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο. Δλ ζπλερεία, γίλεηαη θαηαγξαθή ηνπ αξηζκνχ ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, θαζψο θαη ηεο θακέλεο έθηαζεο, ζε αληηζηνηρία κε ην κήλα θαη ηελ ψξα έλαξμεο ηνπ εθάζηνηε ζπκβάληνο, φπσο απνδίδνληαη ζηνπο Πίλαθεο 11., 12. θαη ζηα Γηαγξάκκαηα 7., 8., 9. 112
Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Πίλαθαο 11. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαη ζπλνιηθή θακέλε έθηαζε αλά κήλα Μήλαο Έλαξμεο Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Ιαλνπάξηνο 1 5,00 Φεβξνπάξηνο 5 20,27 Μάξηηνο 3 65,00 Απξίιηνο 4 2,52 Μάηνο 2 0,30 Ινύληνο 5 5,63 Ινύιηνο 7 10,75 Αύγνπζηνο 10 29,15 επηέκβξηνο 9 142,90 Οθηώβξηνο 1 12,00 Ννέκβξηνο 0 0,00 Γεθέκβξηνο 3 0,54 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα 12 10 8 6 4 2 0 Μήλαο Γηάγξακκα 7. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα 113
Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Μήλαο Γηάγξακκα 8. Κακέλε έθηαζε (ζηξ.) Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά κήλα Πίλαθαο 12. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά ώξα έλαξμεο Ώξα έλαξμεο Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 00:00-01:00 0 01:00-02:00 0 02:00-03:00 1 03:00-04:00 0 04:00-05:00 0 05:00-06:00 0 06:00-07:00 0 07:00-08:00 0 08:00-09:00 1 09:00-10:00 0 10:00-11:00 4 11:00-12:00 6 12:00-13:00 8 13:00-14:00 3 14:00-15:00 6 15:00-16:00 2 16:00-17:00 6 17:00-18:00 3 18:00-19:00 5 19:00-20:00 1 20:00-21:00 0 21:00-22:00 2 22:00-23:00 1 23:00-24:00 1 114
00:00-01:00 01:00-02:00 02:00-03:00 03:00-04:00 04:00-05:00 05:00-06:00 06:00-07:00 07:00-08:00 08:00-09:00 09:00-10:00 10:00-11:00 11:00-12:00 12:00-13:00 13:00-14:00 14:00-15:00 15:00-16:00 16:00-17:00 17:00-18:00 18:00-19:00 19:00-20:00 20:00-21:00 21:00-22:00 22:00-23:00 23:00-24:00 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά ώξα έλαξμεο Ώξα έλαξμεο Γηάγξακκα 9. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ αλά ώξα έλαξμεο Παξαηεξψληαο ηνπο παξαπάλσ πίλαθεο θαη γξαθήκαηα, δηαπηζηψλνπκε πσο επηθξαηέζηεξνη κήλεο γηα ηελ εθδήισζε θαη εμάπισζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ήηαλ ν Ηνχιηνο, ν Αχγνπζηνο θαη ν επηέκβξηνο, κε ην κήλα Αχγνπζην αλακελφκελα λα πξσηνζηαηεί ζε πιήζνο πεξηζηαηηθψλ, ελψ θαηά ην κήλα επηέκβξην ζεκεηψζεθε ε κεγαιχηεξε θαηαζηξνθή δαζηθήο έθηαζεο. Δπηπιένλ, ην ρξνληθφ δηάζηεκα εληφο ηεο εκέξαο ζην νπνίν θαηαγξάθεθαλ ηα πεξηζζφηεξα ζπκβάληα ππξθαγηψλ, ήηαλ θπξίσο νη κεζεκβξηλέο ψξεο 12:00-15:00. Γεγνλφο πνπ απνηειεί απφξξνηα ησλ πςειψλ ζεξκνθξαζηψλ, νη νπνίεο ζεκεηψλνληαη θαηά ηηο ψξεο εθείλεο, θαζψο θαη ηνπ απμεκέλνπ επηπέδνπ πγξαζίαο πνπ δεκηνπξγνχλ, ζπλεγνξψληαο ζηελ έλαξμε κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο. χκθσλα κε ηελ αλαζθφπεζε ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη πξσηίζησο βάζεη ησλ ζηνηρείσλ πνπ απνδφζεθαλ απφ ηηο αξκφδηεο ππεξεζίεο, επηρεηξείηαη θαηφπηλ, λα ππνγξακκηζηεί ε άκεζε ή έκκεζε επίδξαζε ηεο ηνπνγξαθίαο (Πίλαθαο 13. θαη Γηάγξακκα 10.) ζηελ εμάπισζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ, θαζψο θαη ε βαξχλνπζα επηξξνή ησλ θαηξηθψλ ζπλζεθψλ ζηε ζπκπεξηθνξά ηνπο (Πίλαθεο 14., 15., 16., 17. θαη Γηαγξάκκαηα 11., 12., 13., 14.). 115
Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Πίλαθαο 13. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.) Καηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.) Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 0-200 9 200-400 19 400-600 2 600-800 4 800-1000 6 1000-1200 3 1200-1400 2 1400-1600 0 1600-1800 2 1800-2000 1 2000-2200 2 20 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.) 15 10 5 0 Καηαλνκή πςνκέηξνπ Γηάγξακκα 10. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ θαηαλνκή πςνκέηξνπ (κ.) 116
Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Πίλαθαο 14. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Γηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 0-50 16 50-100 21 100-150 8 150-200 3 200-260 2 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) 25 20 15 10 5 0 0-50 50-100 100-150 150-200 200-260 Γηεύζπλζε αλέκνπ Γηάγξακκα 11. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Πίλαθαο 15. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ έληαζε αλέκνπ (Kt) Έληαζε αλέκνπ (Kt) Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 0-1 7 1-4 15 4-7 22 7-9 5 9-10 1 117
Αξηζκόο ππξθαγηώλ Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο 25 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ έληαζε αλέκνπ (Kt) 20 15 10 5 0 0-1 1-4 4-7 7-9 9-10 Έληαζε αλέκνπ Γηάγξακκα 12. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ έληαζε αλέκνπ (Kt) Πίλαθαο 16. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ ζεξκνθξαζία αέξα ( ν C) Θεξκνθξαζία αέξα ( ν C) Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 0-20 17 20-25 12 25-30 12 30-35 8 35-40 1 20 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ ζεξκνθξαζία αέξα (νc) 15 10 5 0 0-20 20-25 25-30 30-35 35-40 Θεξκνθξαζία αέξα Γηάγξακκα 13. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηελ ζεξκνθξαζία αέξα ( ν C) 118
Αξηζκόο ππξθαγηώλ Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Πίλαθαο 17. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηε ζρεηηθή πγξαζία (%) ρεηηθή πγξαζία % Αξηζκόο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 0%-30% 2 30%-60% 35 60%-80% 10 80%-100% 3 Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηε ζρεηηθή πγξαζία (%) 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0%-30% 30%-60% 60%-80% 80%-100% ρεηηθή πγξαζία Γηάγξακκα 14. Αξηζκόο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ ζύκθσλα κε ηε ζρεηηθή πγξαζία (%) Έπεηηα απφ επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ησλ πξνεγνχκελσλ ζηνηρείσλ, γίλεηαη, ινηπφλ, αληηιεπηφ πσο ζε ρακειφηεξα πςφκεηξα (0 έσο 400 κ.) επλνείηαη ε εθδήισζε πεξηζζφηεξσλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, θαζψο ζηα θαηψηεξα ηνπνγξαθηθά ζεκεία, ην επίπεδν ηνπ αηκνζθαηξηθνχ νμπγφλνπ είλαη πςειφ θαη ζε ζπλδπαζκφ κε ηηο κεγάιεο ζεξκνθξαζίεο αέξα πνπ αλαπηχζζνληαη, απμάλεη ε ζηάζκε ηεο ζρεηηθήο πγξαζίαο θαη επλνείηαη ε εμάπισζε ηεο ππξθαγηάο. Χο γλσζηφλ, νη κεηεσξνινγηθέο ζπλζήθεο θαη ηδηαηηέξσο ν άλεκνο, απνηεινχλ θαηαιπηηθφ παξάγνληα ζηελ έλαξμε, ηνλ ξπζκφ εμέιημεο θαη ηελ 119
θαηεχζπλζε κίαο δαζηθήο ππξθαγηάο, θαζψο επηδξνχλ ζηελ πεξηερφκελε πγξαζία ηεο θαχζηκεο χιεο. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, φζνλ αθνξά ηελ πεξίπησζε ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, νη βφξεηνη θαη αλαηνιηθνί άλεκνη (κε δηεχζπλζε 0 ν έσο 100 ν ), ήπηαο έληαζεο (4 έσο 7 Kt), έρεη θαηαγξαθεί φηη ζπλεηέιεζαλ ζηελ αχμεζε ηνπ πιήζνπο ησλ ζπκβάλησλ. Δπηπξφζζεηα, κεγαιχηεξνο αξηζκφο δαζηθψλ ππξθαγηψλ παξαηεξήζεθε ζε πςειφ επίπεδν ζεξκνθξαζηψλ αέξα (έσο 35 ν C), κε ζρεηηθή πγξαζία κηθξφηεξε απφ 60%, θαζψο ε ζεξκνθξαζία θαη ε πγξαζία ηνπ αέξα δηαδξακαηίδνπλ πξσηαγσληζηηθφ ξφιν ζηελ έλαξμε κίαο ππξθαγηάο θαη ζην ρξφλν αλάθιεμεο θαη θαχζεο. ηνπο πίλαθεο πνπ αθνινπζνχλ, νη νπνίνη δηακνξθψζεθαλ ζε πεξηβάιινλ ArcGis 10.0, κέζσ ηεο εληνιήο «Summarize» ηνπ Attribute Table ηνπ επηπέδνπ ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, απνδίδεηαη ε ζπλνιηθή εηθφλα ηεο πνξείαο εμέιημήο ηνπο, θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005 έσο 2012, βάζεη κέζεο ηηκήο έθηαζεο θακέλσλ δαζνπνληθψλ εηδψλ θαη θαηαλνκήο πςνκέηξνπ (Πίλαθαο 18.), θαζψο θαη κέζσλ κεγεζψλ κεηεσξνινγηθψλ δεδνκέλσλ (Πίλαθαο 19.). Πίλαθαο 18. Πνξεία εμέιημεο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 Έηνο Μέζε θακέλε έθηαζε δάζνπο (ζηξ.) Μέζε θακέλε ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε (ζηξ.) Μέζε θακέλε δαζηθή έθηαζε (ζηξ.) Μέζε ηηκή πςνκέηξνπ (κ.) εθδήισζεο ππξθαγηάο 2005 1,88 3,38 0,13 369,13 2006 0,02 1,67 13,72 416,67 2007 0,26 0,00 1,88 486,38 2008 0,74 0,00 2,38 783,75 2009 0,00 0,00 1,50 1600,00 2010 0,05 1,50 0,08 815,00 2011 0,00 4,50 0,01 116,25 2012 5,22 0,13 0,19 978,13 120
Πίλαθαο 19. Πνξεία εμέιημεο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 Έηνο Μέζε ηηκή δηεύζπλζεο αλέκνπ ( ν ) θαηά ην πεξηζηαηηθό ππξθαγηάο Μέζε ηηκή έληαζεο αλέκνπ (Kt) θαηά ην πεξηζηαηηθό ππξθαγηάο Μέζε ηηκή ζεξκνθξαζίαο αέξα ( ν C) θαηά ην πεξηζηαηηθό ππξθαγηάο Μέζε ηηκή ζρεηηθήο πγξαζίαο (%) θαηά ην πεξηζηαηηθό ππξθαγηάο 2005 72,94 4,83 19,35 49,64 2006 86,09 4,25 21,20 55,34 2007 42,36 3,77 19,38 55,01 2008 109,82 4,54 22,28 46,33 2009 85,00 6,00 28,90 40,00 2010 61,33 1,95 20,78 58,21 2011 95,83 3,58 23,47 34,25 2012 82,85 4,57 24,44 43,71 Δλ θαηαθιείδη, παξαηίζεληαη νη παξαθάησ ζπγθεληξσηηθνί πίλαθεο (Πίλαθεο 20., 21.), νη νπνίνη αληηθαηνπηξίδνπλ ην πξνθίι ελφο κέζνπ ζπκβάληνο ππξθαγηάο, γηα ηε κειέηε πεξίπησζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ εθδειψζεθαλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005-2012. Πίλαθαο 20. Πξνθίι κέζεο δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012 (ζπλνιηθά 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ) Πεξηγξαθηθά κέηξα ζηαηηζη. δεδνκ. Μέζε ηηκή Σππ. απόθι. Διάρ. ηηκή Μέγ. ηηκή Κακ. έθη. δάζνπο (ζηξ.) Κακ. ρνξηνιηβ. έθη. (ζηξ.) Κακ. δαζ. έθη. (ζηξ.) Τςόκ. (κ.) Γηεύζ. αλέκνπ ( ν ) θαηά ην ζπκβάλ Έληαζε αλέκνπ (Kt) θαηά ην ζπκβάλ Θεξκνθξ. αέξα ( ν C) θαηά ην ζπκβάλ ρεη. πγξαζία (%) θαηά ην ζπκβάλ 3,26 6,09 7,36 695,66 79,05 4,16 21,61 49,31 3,02 5,82 7,09 460,37 58,64 2,71 8,68 16,48 0,01 1 0,01 116,25 0 0 1,13 19,67 35 20 95 1600 253,33 10,5 35,53 98 Πίλαθαο 21. Γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 Υσξηθόο κέζνο ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ θαηά ηα έηε 2005-2012 Σππηθή απόζηαζε (κ.) ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ, θαηά ηα έηε 2005-2012, γύξσ από ην ρσξηθό κέζν απηώλ Γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) Γεσγξαθηθό κήθνο ( ν ) 44,40 36,91 10.789,26 121
πλερίδνληαο ηελ επεμεξγαζία ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δεδνκέλσλ θαη πξνηνχ ππνινγηζηνχλ νη θπξηφηεξνη γεσζηαηηζηηθνί δείθηεο ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ηνπο, νη νπνίνη ζπκβάιινπλ ηθαλνπνηεηηθά ζηελ απφδνζε ηεο δηαρξνληθήο πνξείαο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, θξίλεηαη ρξήζηκε ε ηαμηλφκεζε θαη θαηάηαμή ηνπο ζε νκάδεο, αλάινγα κε ηηο ηηκέο πνπ έρνπλ ιάβεη νη εθάζηνηε κεηαβιεηέο. Ζ ελ ιφγσ ηαμηλφκεζε ζα επηηξέπεη ηελ άκεζε πεξηγξαθή θάζε ρσξηθήο ελφηεηαο, δηεπθνιχλνληαο έηζη θαηά πνιχ ηε ρσξηθή ηνπο αλάιπζε θαη ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ γηα ηελ πνξεία εμέιημεο ησλ ζπκβάλησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο. Γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο αλάιπζεο ζε νκάδεο ρξεζηκνπνηήζεθε ην ζηαηηζηηθφ παθέην «IBM SPSS Statistics 20», ην νπνίν έρεη ηε δπλαηφηεηα λα εθηειεί δχν βαζηθέο κεζφδνπο νκαδνπνίεζεο: ηηο κε ηεξαξρηθέο (k-means cluster) θαη ηηο ηεξαξρηθέο (hierarchical cluster). Ζ ηαμηλνκηθή αλάιπζε απνζθνπεί ζην λα δηαρσξίζεη ηηο παξαηεξήζεηο ζε θπζηθέο νκάδεο, νχησο ψζηε ηα κέιε θάζε νκάδαο λα είλαη φζν ην δπλαηφλ πην νκνηνγελή κεηαμχ ηνπο, φζνλ αθνξά ζε ρσξηθά θαη κε ραξαθηεξηζηηθά, ελ αληηζέζεη κε ηα κέιε δηαθνξεηηθψλ νκάδσλ, ηα νπνία πξέπεη ζην κέηξν ηνπ εθηθηνχ, λα κελ παξνπζηάδνπλ νκνηνγέλεηα. πγθεθξηκέλα, γηα ηε κειέηε πεξίπησζεο, ε νκαδνπνίεζε βαζίζηεθε ζηε κε ηεξαξρηθή κέζνδν «k-means cluster», δηφηη επηιέρζεθε λα γίλεη δηαρσξηζκφο ησλ δεδνκέλσλ ζε νκάδεο, έηζη ψζηε, θάζε παξαηήξεζε λα εληάζζεηαη ζηελ νκάδα κε ηελ πιεζηέζηεξε κέζε ηηκή ηεο επηιερζείζαο κεηαβιεηήο, ε νπνία ζπκπεξηθέξεηαη σο ραξαθηεξηζηηθή ηηκή ηεο εθάζηνηε ζπζηάδαο. Καηφπηλ, αθνχ πξνθαζνξίζηεθε ν αξηζκφο (k) ησλ clusters (ζπζηάδσλ) πνπ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία, λα ηζνχηαη κε 3, πξαγκαηνπνηήζεθαλ δχν ηαμηλνκήζεηο ησλ δεδνκέλσλ, κία ρσξηθή θαη κία κε - ρσξηθή. Ζ ρσξηθή ηαμηλφκεζε (spatial classification) έγηλε βάζεη ηεο ζέζεο εθδήισζεο ηνπ εθάζηνηε ζπκβάληνο δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ (γεσγξαθηθφ πιάηνο θαη κήθνο), φπσο θαίλεηαη ζηνλ Πίλαθα 22. Όζνλ αθνξά ηε κε - ρσξηθή (non - spatial classification), επηιέρζεθαλ κεηαβιεηέο (έθηαζε θακέλσλ δαζνπνληθψλ εηδψλ, θαηαλνκή πςνκέηξνπ, κεηεσξνινγηθέο κεηξήζεηο), νη νπνίεο πξνζδίδνπλ βαξχλνπζα 122
ζεκαζία ζηελ έθβαζε ηνπ ζέκαηνο κειέηεο ηεο παξνχζαο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο (Πίλαθαο 23.). Πίλαθαο 22. Φσξηθή ηαμηλόκεζε (spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 Μέζν γεσγξαθηθό πιάηνο ( ν ) Μέζν γεσγξαθηθό κήθνο ( ν ) Final Cluster Centers Cluster 1 2 3 40,02 40,18 40,12 22,55 22,36 22,46 Number of Cases in each Cluster Cluster Πνζνζηό ππξθαγηώλ αλά cluster 1 17 34% 2 13 26% 3 20 40% Valid 50 Missing 0 Πίλαθαο 23. Με - ρσξηθή ηαμηλόκεζε (non - spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 Final Cluster Centers Cluster 1 2 3 Μέζε θακέλε έθηαζε δάζνπο (ζηξ.) 0,32 0 25 Μέζε θακέλε ρνξηνιηβαδηθή έθηαζε (ζηξ.) 1,32 5 0 Μέζε θακέλε δαζηθή έθηαζε (ζηξ.) 1,42 95 0 Μέζν πςόκεηξν (κ.) 611 307 490 Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) 78,61 160,00 48,75 Μέζε έληαζε αλέκνπ (Kt) 4,23 6,00 1,50 Μέζε ζεξκνθξαζία αέξα ( o C) 22,00 21,15 12,67 Μέζε ζρεηηθή πγξαζία (%) 48,65 61,00 58,89 Number of Cases in each Cluster Πνζνζηό ππξθαγηώλ αλά cluster 1 47 94% Cluster 2 1 2% 3 2 4% Valid 50 Missing 0 123
Παξαηεξψληαο ηα απνηειέζκαηα ηεο κε - ρσξηθήο ηαμηλφκεζεο, ηα νπνία παξνπζηάδνληαη ζηνλ παξαπάλσ πίλαθα, δηαπηζηψλνπκε φηη ε νκάδα 1 (cluster 1) ζπγθεληξψλεη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (94%) πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, ζηε δηάξθεηα ηεο εμεηαδφκελεο ρξνληθήο πεξηφδνπ (2005-2012). πλεπψο, θαηά ηελ πνξεία κειέηεο ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, ηδηαίηεξε βαξχηεηα δίλεηαη ζηε ζπγθεθξηκέλε νκάδα, ε νπνία ραξαθηεξίδεηαη απφ ην κεγαιχηεξν κέζν πςφκεηξν (611 κ.), ηελ πςειφηεξε ηηκή κέζεο ζεξκνθξαζίαο αέξα (22 ν C), ηε ρακειφηεξε ηηκή κέζεο ζρεηηθήο πγξαζίαο (48,65%), ελδηάκεζν επίπεδν κέζεο έληαζεο αλέκνπ (4,23 Kt), θαζψο θαη απφ ηε κηθξφηεξε ζπλνιηθά θακέλε έθηαζε βιάζηεζεο, έλαληη ησλ ππφινηπσλ νκάδσλ (Πίλαθαο 23.). Δλ ζπλερεία, παξαηίζεληαη νη Υάξηεο 1., 2. πνπ πινπνηήζεθαλ ζε πεξηβάιινλ ArcGis 10.0 θαη απεηθνλίδνπλ, γηα ηα δχν είδε ηαμηλνκήζεσλ (ρσξηθή θαη κε - ρσξηθή αληίζηνηρα), ηηο νκάδεο (clusters) ζηηο νπνίεο δηαρσξίζηεθαλ ηα ζπκβάληα δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ. 124
Υάξηεο 1. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο ρσξηθήο ηαμηλόκεζεο (spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 125
Υάξηεο 2. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κε - ρσξηθήο ηαμηλόκεζεο (non - spatial classification) ησλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 126
Έπεηηα απφ ηελ εμαγσγή ησλ παξαπάλσ γξαθεκάησλ, ραξηψλ θαη ζηαηηζηηθψλ πηλάθσλ, αθνινπζεί ν ππνινγηζκφο θαηάιιεισλ γεσζηαηηζηηθψλ δεηθηψλ, ζε πεξηβάιινλ ηνπ ινγηζκηθνχ ArcGis 10.0, ηεο ESRI. Σα απνηειέζκαηα απεηθνλίδνληαη ζηνπο επφκελνπο ράξηεο, ζπκβάιινληαο έηζη, ζηελ θαηαλφεζε ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο θαη ζπλνιηθήο πνξείαο εμέιημεο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ. Αξρηθά, ινηπφλ, απφ ηε γξακκή εξγαιείσλ «Standard» ηνπ ArcMap 10.0, επηιέγνληαο ην εξγαιείν «ArcToolbox window», πξνβάιιεηαη ην παξάζπξν κε ηε ιίζηα ησλ εξγαιείσλ γεσεπεμεξγαζίαο, απφ ηελ νπνία δηαιέγνπκε ηε ξνή: Spatial Statistics Tools > Measuring Geographic Distributions > Mean Center. Με ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία, ππνινγίδεηαη ν ρσξηθφο κέζνο («Mean Center»), ν νπνίνο αληηπξνζσπεχεη πάλσ ζην ράξηε, ηελ ζέζε πνπ έρεη ηελ ηδηφηεηα λα πξνβάιιεη ηελ θαηαλνκή ζπγθεληξσκέλε, δειαδή λα δείρλεη πνχ είλαη ην θέληξν βάξνπο εθείλεο (Υάξηεο 3.). Με άιια ιφγηα, ε κέζε ζέζε παξνπζηαδφκελε κε ηε κνξθή ελφο ζεκείνπ, πξνκεζεχεη ηνλ κειεηεηή κε έλαλ δείθηε, πνπ νπζηαζηηθά εθπξνζσπεχεη κία εθηελή ιίζηα ζεκείσλ πνπ απνηεινχλ ηελ ρσξηθή θαηαλνκή. Δλ ζπλερεία, έιαβε ρψξα ν ππνινγηζκφο ηνπ ρσξηθνχ κέζνπ ησλ ζέζεσλ εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ, γηα θαζέλα απφ ηα έηε 2005 έσο 2012, νχησο ψζηε λα απνθηήζνπκε εηθφλα ηεο δηαρξνληθήο πνξείαο εμέιημεο ηεο θαηαλνκήο ησλ ππξθαγηψλ, αλάινγα κε ηελ θαηεχζπλζε πνπ ηείλεη θάζε θνξά ην θέληξν βάξνπο ηνπ ζπλφινπ ηνπο (Υάξηεο 4.). Παξαθνινπζψληαο, ινηπφλ, ηηο κεηαβνιέο ηνπ ρσξηθνχ κέζνπ, κέζσ ησλ δηαθνξεηηθψλ ζέζεσλ πνπ ιακβάλεη δηαρξνληθά, είλαη εθηθηφ λα εμαρζνχλ παξάιιεια ζπκπεξάζκαηα γηα ηηο θπζηθέο θαη αλζξψπηλεο δηαδηθαζίεο πνπ δηαδξακαηίδνληαη ζηε κειέηε πεξίπησζεο θαη είλαη πηζαλφ λα επεξεάδνπλ ηελ εθδήισζε θαη εμάπισζε θπζηθψλ θαηλνκέλσλ ππξθαγηάο (Κνπηζφπνπινο, Κ., Φψηεο, Ν., Γ., 2012). 127
Υάξηεο 3. Φάξηεο απεηθόληζεο ηνπ ρσξηθνύ κέζνπ ησλ ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012 128
Υάξηεο 4. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο δηαρξνληθήο πνξείαο εμέιημεο ηνπ ρσξηθνύ κέζνπ ησλ ζέζεσλ εθδήισζεο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012 129
Παξαηεξψληαο ηνπο παξαπάλσ ράξηεο, δηαπηζηψλνπκε φηη ν ρσξηθφο κέζνο ησλ πεξηζηαηηθψλ ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, εληνπίδεηαη ζην ηκήκα ηεο λνηηνδπηηθήο Πηεξίαο, ζε κέζν ζρεηηθά πςφκεηξν (πεξίπνπ 700 κ.). Δπηπξφζζεηα, παξαθνινπζψληαο ηε δηαρξνληθή πνξεία ηνπ ρσξηθνχ κέζνπ, δηαπηζηψλεηαη κία ηάζε κεηαθίλεζεο ησλ ζπκβάλησλ ππξθαγηάο, απφ ηηο αλαηνιηθέο ππψξεηεο ηνπ Οιχκπνπ, ζηηο νπνίεο εθηείλεηαη ε θσκφπνιε ηνπ Ληηφρσξνπ, κέρξη ηηο βνξεηφηεξεο, φπνπ ζπλαληνχκε ηα ρσξηά Βξνληνχ θαη Γίνλ, θαηαιήγνληαο ζηελ λνηηνδπηηθή πιεπξά ηνπ (κε εχξνο πςνκέηξνπ απφ 600 κ. έσο 1.000 κ.). Γεληθά, ε κεηαβνιή ηνπ ρσξηθνχ κέζνπ αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο, θαίλεηαη λα παξνπζηάδεη αξθεηέο δηαθπκάλζεηο, κε απνηέιεζκα λα πξνθχπηεη κία κεξηθψο νκνηφκνξθε ρσξηθή θαηαλνκή, φζνλ αθνξά ηα ζεκεία εθδήισζεο ησλ ππξθαγηψλ. Καηφπηλ, ππνινγίζηεθε έλαο αθφκε γεσζηαηηζηηθφο δείθηεο ρσξηθήο δηαζπνξάο, ε ηππηθή απφζηαζε, επηιέγνληαο ην εξγαιείν «ArcToolbox window», απφ ηε γξακκή εξγαιείσλ «Standard» ηνπ ArcMap 10.0 θαη αθνινπζψληαο ηε ξνή: Spatial Statistics Tools > Measuring Geographic Distributions > Standard Distance. Ζ ηππηθή απφζηαζε («Standard Distance»), ινηπφλ, απνηειεί κέηξεζε ηεο ρσξηθήο δηαζπνξάο ζε ζρέζε κε ηνλ ρσξηθφ κέζν, δείρλεη δειαδή ηελ θαηαλνκή ησλ ζεκείσλ γχξσ απφ ην κέζν (Κνπηζφπνπινο, Κ., Φψηεο, Ν., Γ., 2012). Δπνκέλσο, φζν κεγαιχηεξε είλαη ε ηππηθή απφζηαζε, ηφζν πην κεγάιε ζα είλαη θαη ε δηαζπνξά ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, ζην Υάξηε 5.(α), παξαηεξνχκε κία ζρεηηθά κεγάιε ηηκή ηεο ηππηθήο απφζηαζεο (10.789,26 κ.), γεγνλφο πνπ επεμεγεί ην φηη νη θαηαγεγξακκέλεο ζέζεηο εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, είλαη αξθεηά δηαζπαξκέλεο γχξσ απφ ην ρσξηθφ κέζν, παξνπζηάδνληαο κηθξή ζπγθέληξσζε ζην ρψξν. Δπηπξφζζεηα, παξαηίζεηαη θαη ν Υάξηεο 5.(β), ν νπνίνο δίλεη κία εηθφλα ηεο ζπζρέηηζεο ηεο ηππηθήο απφζηαζεο κε ην ρσξηθφ κέζν ησλ ζπκβάλησλ, αλά έηνο ηεο εμεηαδφκελεο ρξνληθήο πεξηφδνπ (2005 έσο 2012). 130
(α) 131
(β) Υάξηεο 5. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο ηππηθήο απόζηαζεο ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, ζε ζρέζε κε ην ρσξηθό κέζν, ζπλνιηθά (α) θαη αλά έηνο ηεο πεξηόδνπ κειέηεο, 2005-2012 (β) 132
Έπεηηα, πξαγκαηνπνηείηαη ε αλάιπζε ηνπ ρσξνζεηηθνχ πξνηχπνπ, πνπ αθνινπζεί ε ρσξηθή θαηαλνκή ησλ δηαθφξσλ ζέζεσλ εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο, γηα ηελ νπνία ρξεζηκνπνηήζεθε ζε πεξηβάιινλ ArcMap 10.0, ε κέζνδνο αλάιπζεο απφζηαζεο απφ Γεηηνληθφ εκείν (κέζσ ησλ βεκάησλ: ArcToolbox window > Spatial Statistics Tools > Analyzing Patterns > Average Nearest Neighbor). Με ην δείθηε απηφ δεκηνπξγείηαη κηα θιίκαθα, πνπ αξρίδεη απφ νκαδνπνηεκέλν θαη δηα κέζνπ ηνπ ηπραίνπ, θαηαιήγεη ζε νκνηφκνξθν πξφηππν, κε εχξνο ηηκψλ απφ 0 έσο 2,149 (Κνπηζφπνπινο, Κ., 2005). πγθεθξηκέλα, φηαλ ε ηηκή ηνπ δείθηε D=dπ/dα (NNRatio) ηζνχηαη κε D=0, ηφηε dα = 0 θαη επνκέλσο έρνπκε ηελ αθξαία πεξίπησζε ηνπ νκαδνπνηεκέλνπ πξφηππνπ. Αθφκα, φηαλ D=1, ηφηε dα=dπ, νπφηε έρνπκε ηπραίν πξφηππν. Γεληθά ηηκέο ηνπ D κηθξφηεξεο ηεο κνλάδαο δείρλνπλ θαηαλνκέο πνπ ηείλνπλ πξνο νκαδνπνηεκέλν πξφηππν, ελψ ηηκέο ηνπ D κεγαιχηεξεο ηεο κνλάδαο δείρλνπλ θαηαλνκέο πνπ ηείλνπλ ζε δηεζπαξκέλα ρσξηθά πξφηππα (Κνπηζφπνπινο, Κ., Φψηεο, Ν., Γ., 2012). Δλ θαηαθιείδη, ε πθηζηάκελε ρσξηθή θαηαλνκή ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012, κε ηηκή ηνπ δείθηε D (NNRatio) ίζε κε 0,744684, ηείλεη λα αθνινπζήζεη νκαδνπνηεκέλν ρσξηθφ πξφηππν (Δηθόλα 26.). 133
Δηθόλα 26. Φσξνζεηηθό πξόηππν (νκαδνπνηεκέλν) ηεο ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ ππξθαγηώλ ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012 Καηφπηλ, αθνινπζψληαο ζηνλ ArcMap 10.0 ηα βήκαηα: ArcToolbox window > Spatial Statistics Tools > Measuring Geographic Distributions > Directional Distribution (Standard Deviational Ellipse), εμήρζεζαλ νη ειιείςεηο ηππηθήο απφζηαζεο γηα θάζε έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005-2012), νη νπνίεο έρνπλ ηελ ηδηφηεηα λα ζπλνςίδνπλ ηα ρσξηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ γεσγξαθηθψλ νληνηήησλ, φπσο είλαη ε θεληξηθή ηάζε, ε δηαζπνξά γχξσ απφ ην κέζν ζε κία δηάζηαζε, θαζψο θαη ε ηάζε θαηεχζπλζήο ηνπο ζηελ θαηαλνκή ησλ δεδνκέλσλ (Αιεβηδάθε, Υ., Γξαηθνχζεο, Γ., Φψηεο, Γ., Ν., 2010). Σα εμαγφκελα απνηειέζκαηα εκθαλίδνληαη ζηνλ ράξηε πνπ αθνινπζεί (Υάξηεο 6.), φπνπ κέζσ ησλ παξαγφκελσλ ειιείςεσλ, είλαη εθηθηφ λα παξαθνινπζήζνπκε ηελ πνξεία εμάπισζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012. 134
Υάξηεο 6. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο πνξείαο εμάπισζεο ησλ ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005-2012 135
πγθεθξηκέλα, κε ηε βνήζεηα ηνπ παξαπάλσ ράξηε, θαζψο θαη ηνπ Πίλαθα 24., ν νπνίνο ζπγθεληξψλεη ηα ζηνηρεία πνπ πεξηγξάθνπλ ηελ πεξηζηξνθή ησλ ειιείςεσλ γηα ην εθάζηνηε έηνο ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ, δηαπηζηψλνπκε πσο νη ειιείςεηο δελ παξνπζηάδνπλ ηδηαίηεξε απφθιηζε ε κία απφ ηελ άιιε, θηλνχληαη ζρεδφλ παξάιιεια (νκνηφκνξθε πεξηζηξνθή), κε εκθαλή θαηεχζπλζε εμάπισζεο ησλ πεξηζηαηηθψλ θσηηάο πξνο ηε λνηηνδπηηθή Πηεξία, φπσο θαλεξψλεη ε θαηεχζπλζε ηνπ κεγάινπ άμνλα θάζε έιιεηςεο. Αμίδεη λα ζεκεησζεί ην γεγνλφο φηη εμαίξεζε απνηειεί ε έιιεηςε ηνπ έηνπο 2005, ε νπνία απνθιίλεη ζεκαληηθά έλαληη ησλ ππνινίπσλ (βι. Πίλαθα 24., φπνπ ππνινγίζηεθε πεξηζηξνθή ίζε κε -64,341) θαη απνθαιχπηεη πνξεία εμάπισζεο ησλ ππξθαγηψλ πξνο ηα βνξεηναλαηνιηθά ηνπ λνκνχ Πηεξίαο, ε νπνία απνδίδεηαη, ζχκθσλα κε ηα θαηαγεγξακκέλα κεηεσξνινγηθά δεδνκέλα, ζηε βνξεηναλαηνιηθή θαηά κέζν φξν δηεχζπλζε αλέκνπ (0 ν έσο 90 ν ), πνπ έπλεε εθείλε ηε ρξνληθή πεξίνδν (βι. Πίλαθα 24., φπνπ ππνινγίζηεθε κέζε δηεχζπλζε αλέκνπ ίζε κε 72,938 ν ). Χζηφζν, γηα ηα ππφινηπα έηε, δελ θαηέζηε δπλαηφ λα απνδνζεί ζηηο ειιείςεηο, φπσο ήηαλ αλακελφκελν απφ ηελ απεηθφληζή ηνπο ζην Υάξηε 6., ε θαηά κέζν φξν λνηηνδπηηθή θαηεχζπλζε αλέκνπ, θαζψο φπσο θαίλεηαη θαη ζηνλ Πίλαθα 24., απνθιίλνπλ ελ ηέιεη απφ εθείλε, νδεγψληαο ζην ζπκπέξαζκα φηη είλαη ζπγθεξαζκφο θαη άιισλ παξακέηξσλ (ηνπνινγίαο, δαζνπνληθψλ εηδψλ, κεηεσξνινγίαο). Δπηπιένλ, ηνλίδεηαη φηη γηα ην έηνο 2009 δελ ήηαλ εθηθηφ λα παξαρζεί έιιεηςε ηππηθήο απφζηαζεο, θαζψο έρεη θαηαγξαθεί απφ ηελ Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο, έλα κνλάρα πεξηζηαηηθφ εθδήισζεο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν. Πίλαθαο 24. Πεξηζηξνθή ειιείςεσλ αλά έηνο ηεο πεξηόδνπ κειέηεο (2005-2012) Έηνο Πεξηζηξνθή έιιεηςεο ηππηθήο απόζηαζεο Μέζε δηεύζπλζε αλέκνπ ( ν ) Καηεύζπλζε αλέκνπ 2005-64,341 72,938 ΒΑ 2006 139,614 86,093 ΒΑ 2007 139,272 42,361 ΒΑ 2008 132,645 109,819 ΝΑ 2009-85 ΒΑ 2010 148,880 61,333 ΒΑ 2011 145,898 95,833 ΝΑ 2012 134,532 82,852 ΒΑ 136
Δλ ζπλερεία, παξαηίζεληαη νη Υάξηεο 7., 8., 9., 10., νη νπνίνη απεηθνλίδνπλ αληίζηνηρα, ηε κεηαβνιή ηεο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνχ κέζνπ ησλ ζεκείσλ εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ, αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005-2012), ιακβάλνληαο σο βάξνο θάζε θνξά, ηε ζπλνιηθή έθηαζε ηεο πιεγείζαο πεξηνρήο ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, ηελ θακέλε έθηαζε δάζνπο (forest), ρνξηνιηβαδηθήο (grassland) θαη δαζηθήο έθηαζεο (woodland). Οη δηαθνξεηηθέο ζέζεηο πνπ θαηαιακβάλεη ζε θάζε πεξίπησζε ν ζηαζκηζκέλνο ρσξηθφο κέζνο, γηα θαζέλα απφ ηα έηε 2005 έσο 2012, νθείινληαη ζην κέζν φξν ησλ αληίζηνηρσλ βαξψλ. Δπηπξφζζεηα, δίλνπλ ηε δπλαηφηεηα ζην κειεηεηή, λα θαηαλνήζεη ρσξηθά ηηο πεξηνρέο νη νπνίεο παξνπζίαζαλ κεγαιχηεξε εππάζεηα ζηελ εθδήισζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ιακβάλνληαο ππφςε ην βαζκφ πνπ επεξεάζηεθαλ απφ ηα είδε βιάζηεζεο πνπ ηηο θάιππηαλ. εκεηψλνπκε φηη ζε νξηζκέλα έηε ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005 έσο 2012) δελ αληηζηνηρίδεηαη ζηαζκηζκέλνο ρσξηθφο κέζνο κε βάξνο ηελ έθηαζε ζπγθεθξηκέλνπ θαηφκελνπ δαζνπνληθνχ είδνπο, δεδνκέλνπ φηη ηπγράλνπλ ρξνληέο πνπ ηα ζπκβάληα ππξθαγηψλ δελ έθαςαλ ηαπηφρξνλα φια ηα θαηαγεγξακκέλα είδε βιάζηεζεο, πνπ νκαδνπνηνχληαη ζε ηξεηο νκάδεο (δάζνο, ρνξηνιηβαδηθή θαη δαζηθή έθηαζε). 137
Υάξηεο 7. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο ζπλνιηθήο θακέλεο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012 138
Υάξηεο 8. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο έθηαζεο δάζνπο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012 139
Υάξηεο 9. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012 140
Υάξηεο 10. Φάξηεο απεηθόληζεο ηεο κεηαβνιήο ζέζεο ηνπ ζηαζκηζκέλνπ ρσξηθνύ κέζνπ βάζεη ηεο θακέλεο δαζηθήο έθηαζεο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012 141
πκπεξαζκαηηθά, ινηπφλ, κέζσ ηεο εμαγσγήο ησλ παξαπάλσ θαηάιιεισλ γεσζηαηηζηηθψλ δεηθηψλ, θαηέζηε εθηθηή ε επεμεξγαζία ησλ δεδνκέλσλ θαη ε παξνπζίαζε ηεο ρσξνρξνληθήο θαηαλνκήο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν (θαηά ηα έηε 2005-2012), βάζεη ηνπνγξαθηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ, κεηεσξνινγηθψλ δεδνκέλσλ, θαζψο θαη θαηαγεγξακκέλνπ κεγέζνπο θακέλεο έθηαζεο δαζνπνληθψλ εηδψλ. ηε ζπλέρεηα, ιακβάλνληαο πάληα ππφςε ην ζθνπφ ηεο έξεπλαο, θξίζεθε ρξήζηκνο ν ππνινγηζκφο ηνπ πνζνζηνχ ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο, ηα νπνία γεηηλίαδαλ ζηνλ θνληηλφηεξν ρψξν ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ θαη άξα πηζαλψο λα είραλ εμππεξεηεζεί, ζε επίπεδν θαηάζβεζεο, απφ εθείλνλ (Πίλαθαο 25.). Γηα ηελ επίηεπμε ησλ παξαπάλσ αθνινπζήζεθε ζηνλ ArcMap 10.0, ε εμήο ξνή ελεξγεηψλ: ArcToolbox window > Analysis Tools > Proximity > Near. Δπηπιένλ, ππνινγίζηεθε, κέζσ ηεο εληνιήο «Summarize» ηνπ Attribute Table ηνπ επηπέδνπ ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, ην ζπλνιηθφ πνζνζηφ (γηα ηα έηε 2005-2012) ησλ πηζαλψο εμππεξεηεζέλησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθήο ππξθαγηάο απφ ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθφ φρεκα, ε κέζε ηηκή ηεο απφζηαζεο ηνπ πνζνζηνχ απηνχ απφ ην εθάζηνηε φρεκα, θαζψο θαη ε ηππηθή απφθιηζε απφ ηελ αληίζηνηρε κέζε ηηκή ηεο απφζηαζεο (Πίλαθαο 26. θαη Γηαγξάκκαηα 15., 16., 17.). Μέζσ ησλ απνηειεζκάησλ, ινηπφλ, πνπ εμήρζεζαλ κε ηηο παξαπάλσ ελέξγεηεο, θαηέζηε δπλαηφ λα αληιήζνπκε κία γεληθή εηθφλα γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, φζνλ αθνξά ην έξγν ηεο έγθαηξεο θαηάζβεζεο θαη αληηκεηψπηζεο ηνπ κεηψπνπ ησλ ππξθαγηψλ, πνπ εθδειψζεθαλ ζηε ρξνληθή πεξίνδν κειέηεο. 142
Πίλαθαο 25. Δηήζην πνζνζηό % πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν από ην αληίζηνηρν ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πεξηγξαθή ηνπνζεζίαο θνληηλόηεξνπ ζηαζκεπκέλνπ ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Δηήζην πνζνζηό % πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηάο από ην αληίζηνηρν ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Έηνο 2005 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 50,00% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 25,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 12,50% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 12,50% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2006 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 11,11% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 44,44% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 33,33% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 11,11% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2007 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 12,50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 50,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 12,50% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 25,00% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2008 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 62,50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 12,50% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 0,25% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 0,00% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2009 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 100,00% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 0,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 0,00% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 0,00% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2010 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 25,00% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 0,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 50,00% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 25,00% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Έηνο 2011 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 75,00% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 0,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 25,00% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 0,00% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% 143
Έηνο 2012 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 25,00% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ 0,00% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο 62,50% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 12,50% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0,00% Πίλαθαο 26. Σπλνιηθό πνζνζηό % πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν από ην αληίζηνηρν ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα, κέζε απόζηαζε θαη ηππηθή απόθιηζε Πεξηγξαθή ηνπνζεζίαο θνληηλόηεξνπ ζηαζκεπκέλνπ ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο πλνιηθό πνζνζηό (έηε 2005-2012) πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηάο από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Μέζε απόζηαζε (κ.) αληίζηνηρνπ ζπλνιηθνύ πνζνζηνύ πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηάο από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Σππηθή απόθιηζε (κ.) από ηε κέζε απόζηαζε ηνπ αληίζηνηρνπ ζπλνιηθνύ πνζνζηνύ πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηάο από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα 36% 5042,56 3398,48 22% 4885,67 2606,12 30% 5416,97 2445,12 12% 4612,17 2819,72 0% 0,00 0,00 144
Μέζε απόζηαζε (κ) αληίζηνηρνπ ζπλνιηθνύ πνζνζηνύ πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν Π.Ο. πλνιηθό πνζνζηό πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν Π.Ο. Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 36% Πεξίνδνο κειέηεο 2005-2012 22% 30% 12% 0% Σνπνζεζία ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο Ππξνζβεζηηθφ Κιηκάθην Ληηνρψξνπ Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνχο Πηεξίαο Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο Γηάγξακκα 15. Σπλνιηθό πνζνζηό πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ δαζηθήο ππξθαγηάο από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα, θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο 2005-2012 Μέζε απόζηαζε (κ.) ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. 6000,00 5000,00 4000,00 3000,00 2000,00 1000,00 0,00 5042,56 4885,67 5416,97 4612,17 Σνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. / Πνζνζηό πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 36% Ππξνζβεζηηθφ Κιηκάθην Ληηνρψξνπ 22% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνχο Πηεξίαο 30% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 12% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0% Γηάγξακκα 16. Μέζε απόζηαζε (κ.) ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. 145
Σππηθή απόθιηζε (κ) από ηε κέζε απόζηαζε ζπλνιηθνύ πνζνζηνύ πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν Π.Ο. Κεθάιαην 4 : Μειέηε εθαξκνγήο Σππηθή απόθιηζε (κ.) από ηε κέζε απόζηαζε ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. 4000,00 3500,00 3000,00 2500,00 2000,00 1500,00 1000,00 500,00 0,00 3398,48 2606,12 2445,12 2819,72 Σνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. / Πνζνζηό πηζαλώο εμππεξεηεζέλησλ Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο 36% Ππξνζβεζηηθφ Κιηκάθην Ληηνρψξνπ 22% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνχο Πηεξίαο 30% Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο 12% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο 0% Γηάγξακκα 17. Τππηθή απόθιηζε (κ.) από ηε κέζε απόζηαζε ππξθαγηώλ από ηελ εθάζηνηε ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο Π.Ο. χκθσλα κε ηελ αλάιπζε πνπ πξνεγήζεθε, ζπκπεξαίλνπκε φηη ε πιεηνςεθία ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν, θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν (2005 έσο 2012), εθδειψζεθε εγγχηεξα ζηελ πεξηνρή «Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο», φπνπ θαη εδξάδεηαη ρψξνο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνχ νρήκαηνο, κε ζπλέπεηα ν ζηαζκφο απηφο, θαηά πάζα πηζαλφηαηα, λα ήηαλ επηθξαηέζηεξνο ζην λα εμππεξεηήζεη ζπλνιηθφ πνζνζηφ πεξηζηαηηθψλ 36%. πγθεθξηκέλα, ε κέζε απφζηαζε ησλ θαηαγεγξακκέλσλ εζηηψλ έλαξμεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ απφ ηελ ηνπνζεζία ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνχ νρήκαηνο ζηελ «Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο», ππνινγίζηεθε ζηα 5 ρικ., κε ηππηθή απφθιηζε ίζε κε 3 ρικ. πεξίπνπ, γεγνλφο πνπ απνδεηθλχεη κηθξή δηαζπνξά ησλ ηηκψλ ηεο κεηαβιεηήο γχξσ απφ ηε κέζε ηηκή, ε νπνία θαη απνηειεί κε απηφ ηνλ ηξφπν, αληηπξνζσπεπηηθφ ζηαηηζηηθφ κέηξν γηα ηελ παξνχζα ρσξηθή θαηαλνκή. ηε ζπλέρεηα ηεο κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο, πεξηγξάθεηαη θαη απεηθνλίδεηαη, κέζσ ηεο πξνηεηλφκελεο κεζνδνινγηθήο πξνζέγγηζεο, ε νινθιεξσκέλε πξνζέγγηζε ηεο δηαρξνληθήο πνξείαο (έηε 2005-2012) ηεο ζπκβνιήο ηνπ βαζηθνχ ζηφινπ (πέληε ππξνζβεζηηθά νρήκαηα) ηεο ηζχλνπζαο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, ζην επίπεδν ηεο αληηκεηψπηζεο θαη 146
θαηαζηνιήο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, ππφ ην πξίζκα θαηάιιεισλ παξακέηξσλ. πγθεθξηκέλα, πεξηγξάθεηαη ην δεχηεξν ζηάδην ηεο ελφηεηαο ηεο εθαξκνγήο, φπνπ γίλεηαη ρξήζε ηνπ κνληέινπ ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation) ζε πεξηβάιινλ ArcGis 10.0. Καηά ηελ πνξεία ηνπ ζηαδίνπ απηνχ, εθηεινχληαη ηξία ζελάξηα κε ηελ αληίζηνηρε αλάιπζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπο, ψζηε λα ζπγθξηζνχλ κε εθείλα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηεο εμππεξέηεζεο ησλ πθηζηάκελσλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, ιακβάλνληαο ππφςε κφλν ην θαηαγεγξακκέλν ππξηθφ ηζηνξηθφ ηεο κειέηεο πεξίπησζεο, κε ζθνπφ ηελ εχξεζε ηεο βέιηηζηεο ιχζεο γηα ηελ απνηειεζκαηηθφηεξε νξγάλσζε ηνπ έξγνπ ηεο θαηάζβεζεο. 4.4.2. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Φωξνζέηεζεο - Καηαλνκήο 4.4.2.1. Αμηνιόγεζε ηεο εμππεξέηεζεο ηνπ πθηζηάκελνπ ζηόινπ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Υπεξεζίαο Καηεξίλεο ηελ παξνχζα ελφηεηα αλαιχεηαη ζε πεξηβάιινλ ArcMap 10.0, ε ρσξνζέηεζε ησλ πθηζηάκελσλ ηνπνζεζηψλ ζηάζκεπζεο ησλ πέληε ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, πνπ επαλδξψλνπλ ην ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο. Μέζσ ηεο δηαδηθαζίαο απηήο αμηνινγείηαη ην επίπεδν ηεο ρσξηθήο θάιπςεο ηεο δήηεζεο (πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ) πνπ παξέρνπλ, κε απψηεξν ζηφρν ηνλ πξνζδηνξηζκφ βέιηηζησλ ζέζεσλ επαλαρσξνζέηεζεο ή ρσξνζέηεζεο λέσλ ζεκείσλ ζηάζκεπζεο. Δθφζνλ, ινηπφλ, κέζσ ηεο παξαπάλσ γεσζηαηηζηηθήο επεμεξγαζίαο θαη αλάιπζεο ησλ δεδνκέλσλ, έρεη δηακνξθσζεί ε εηθφλα ηεο παξνχζαο θαηάζηαζεο, φζνλ αθνξά ην ηζηνξηθφ εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, θαζψο θαη ζηελ νξγάλσζε ηνπ ηνκέα αληηκεηψπηζεο ησλ ζπκβάλησλ, ζθφπηκε θξίλεηαη ε νπηηθνπνίεζε ησλ ζηνηρείσλ, πνπ παξαηέζεθαλ πξσηχηεξα ζηνπο Πίλαθεο 4., 5., 6. θαη 7., κέζσ ηνπ Υάξηε 11. πνπ αθνινπζεί. ην ζεκείν απηφ, αμίδεη λα αλαθεξζεί φηη ζηνπο ράξηεο πνπ εμάγνληαη, πεξηιακβάλεηαη ζηελ πεξηνρή κειέηεο, θαη εμαίξεζε θαη ν λνκφο Λάξηζαο, 147
εθηφο απφ ην λνκφ Πηεξίαο, ζηνλ νπνίν ππάγεηαη θαη ην ηκήκα ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ πνπ κειεηάηαη. Σν γεγνλφο απηφ αηηηνινγείηαη απφ ηελ χπαξμε 2 πεξηζηαηηθψλ δαζηθήο ππξθαγηάο, πνπ μέζπαζαλ ζηηο 30/06/2008 θαη ζηε 01/08/2008, ηα νπνία ρσξηθά φκσο, αλήθνπλ ζηα βνξεηναλαηνιηθά φξηα ηνπ φκνξνπ λνκνχ ηεο Λάξηζαο. Πξνθαλψο, ινηπφλ, ηα πξναλαθεξζέληα ζπκβάληα εληάρζεθαλ ζηα θαηαγεγξακκέλα ζηνηρεία πνπ δφζεθαλ απφ ηελ Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο, δηφηη αλήθαλ ζηε δηθαηνδνζία ηεο θαη αληηκεησπίζηεθαλ απφ ην ζψκα ηεο, αθνχ γεληθά γηα ηε δηαρείξηζε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ μεζπνχλ ζην ηκήκα ηνπ Θεζζαιηθνχ Οιχκπνπ, ηζχλνπζα είλαη ε Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Λάξηζαο. Δπηπξφζζεηα, γηα ηηο αλάγθεο ηεο εξγαζίαο, νη παξαδνρέο πνπ πηνζεηνχληαη είλαη φηη ηα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα βξίζθνληαη ζε θαηάζηαζε αλακνλήο, κνλίκσο ζηαζκεπκέλα ζηα πέληε ζεκεία ζηάζκεπζεο, πνπ απεηθνλίδνληαη θαη ζηνλ παξαθάησ ράξηε, είλαη θνηλνχ ηχπνπ, εθνδηαζκέλα ήδε κε ηηο αλάγθεο ζε λεξφ, ελψ ζε πεξίπησζε θιίζεο γηα θαηάζβεζε ππξθαγηάο, αλαπηχζζνπλ ηελ ίδηα ηαρχηεηα, αλάινγα πάληα κε ηηο ηνπνγξαθηθέο ζπλζήθεο. Δπηπιένλ, νη ρψξνη ζηάζκεπζεο ηνπνζεηνχληαη φρη κφλν εληφο ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, αιιά θαη πιεζίνλ απηνχ, θαζψο δελ ππάξρεη πιήξεο θάιπςε απφ ην δαζηθφ νδηθφ δίθηπν θαη πνιιέο θνξέο ε πξφζβαζε ζηηο εζηίεο ππξθαγηψλ γίλεηαη κε ηα πφδηα, εηδηθά ζηηο θσηηέο πνπ εθδειψλνληαη ζε πςφκεηξα κεγαιχηεξα ησλ 1.000 κ. ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν. Δλ ζπλερεία, αλαθέξνπκε φηη ηα ζεκεία πδξνιεςίαο, ηα νπνία απεηθνλίδνληαη ζην Υάξηε 11., κπνξεί λα είλαη έλαο ππξνζβεζηηθφο θξνπλφο, κία πδαηνδεμακελή, έλα ξέκα, ην αξδεπηηθφ δίθηπν ηεο πεξηνρήο ή αθφκε θαη άιιν ππξνζβεζηηθφ φρεκα πνπ έρεη ην ξφιν ηνπ πξνκεζεπηή λεξνχ (νρήκαηα ηεο Π.Τ. ή πδξνθφξεο δήκσλ, ηδησηψλ θιπ.). Σέινο, ζηα ζηνηρεία πνπ απνδφζεθαλ απφ ηελ Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία, γίλεηαη αλαθνξά ζε δχν επίζεκεο ζέζεηο ππξνθπιαθίσλ ηνπ ψκαηνο, φπσο δηαθξίλνληαη ζην ράξηε πνπ αθνινπζεί, κε ηε δηαθνξά φηη θάζε θαινθαίξη ζηα πιαίζηα ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο Οκάδαο Δζεινληηθήο Γξάζεο Ν. Πηεξίαο, πθίζηαληαη ζπκπιεξσκαηηθέο ηνπνζεζίεο παξαηήξεζεο - θχιαμεο ηνπ βνπλνχ, νη νπνίεο επαλδξψλνληαη απφ εζεινληέο πνιίηεο, εληζρχνληαο έηζη ην θξίζηκν έξγν ησλ Ππξνζβεζηψλ. 148
Υάξηεο 11. Φάξηεο απεηθόληζεο ηνπ ππξηθνύ ηζηνξηθνύ θαηά ηα έηε 2005-2012 θαη ηεο παξνύζαο θαηάζηαζεο ζηνλ ηνκέα αληηκεηώπηζεο θαη θαηαζηνιήο ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 149
Ξεθηλψληαο, ινηπφλ, ηελ εθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation) ηνπ Network Analyst, ζε πεξηβάιινλ ArcMap 10.0, εθφζνλ ηα δεδνκέλα έρνπλ νξγαλσζεί ζε λέα πξνζσπηθή γεσβάζε (New Personal Geodatabase) κέζσ ηεο ζρεηηθήο δηαδηθαζίαο, θξίλεηαη απαξαίηεηε ε παξνπζία ελφο θαηάιιεινπ δηθηχνπ, θαζψο θαη ε δεκηνπξγία κίαο λέαο δηθηπαθήο βάζεο δεδνκέλσλ (New Network Dataset), κε ηελ νπνία ην δίθηπν ζα απνθηήζεη ηελ απαηηνχκελε ζπλδεζηκφηεηα. Ζ νκάδα νληνηήησλ, ινηπφλ, πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε είλαη εθείλε ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ (ODIKO_DIKTYO), φπνπ ζηνλ πίλαθα ηδηνηήησλ ηνπ ζηξψκαηνο απηνχ πξνζηέζεθαλ, θαηά ηα γλσζηά, δχν λέα πεδία κε ηελ νλνκαζία speed θαη travel_time. πγθεθξηκέλα, πξνθεηκέλνπ λα ππνινγηζηεί ν δεηνχκελνο ρξφλνο κεηάβαζεο (travel_time) θαηά κήθνο θάζε ηκήκαηνο ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, ψζηε λα ρξεζηκνπνηεζεί σο «αληίζηαζε» (Impedance) ζηελ εθαξκνγή ηνπ Network Analyst, φπσο ζα αλαθεξζεί παξαθάησ, έπξεπε λα γίλεη ν θαζνξηζκφο κίαο κέζεο ηαρχηεηαο πνπ αληηπξνζσπεχεη θάζε θαηεγνξία δξφκνπ. Έηζη, βάζεη ησλ νδεγηψλ ηνπ Κψδηθα Οδηθήο Κπθινθνξίαο, ηεο αλαζθφπεζεο ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο θαη ησλ πιεξνθνξηψλ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο γηα ηνλ ηχπν ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη, γηα ηε δεκηνπξγία ηνπ πεδίνπ speed, επεμεξγάζηεθε ην πεδίν KPH (Km Per Hour), πνπ εκπεξηέρεηαη ζην shapefile ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, φπσο αληιήζεθε απφ ηα Γεκφζηα Αλνηθηά Γεδνκέλα. Ζ δηαδηθαζία πνπ έιαβε ρψξα ήηαλ ε εμήο: ελεξγνπνίεζε ηνπ εξγαιείνπ Editor γηα επεμεξγαζία ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ > ζηνλ Attribute Table, δεμί θιηθ ζην πεδίν speed > Field Calculator > speed = [KPH] * 0,8. Όζνλ αθνξά ην δπλακηθφ ζε ππξνζβεζηηθά νρήκαηα ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, πνπ αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο, ηα πην ζπλήζε είλαη ηχπνπ Α, κε δπλαηφηεηα θίλεζεο ζε ρσκαηφδξνκν θαη αλάπηπμεο ηαρπηήησλ απφ 60 km/h έσο 90 km/h. Χζηφζν, εάλ ε θσηηά είλαη κεγαιχηεξεο έθηαζεο, ρξεζηκνπνηνχληαη θαη ηα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα ηχπνπ Β, ηα νπνία έρνπλ πην απμεκέλε πεξηεθηηθφηεηα ζε λεξφ θαη άξα θηλνχληαη κε κηθξφηεξε ηαρχηεηα, ζε ζρέζε πάληα κε ηελ θιίζε ηνπ νδνζηξψκαηνο θαη ηηο ζπλζήθεο ηνπ αλάγιπθνπ. πλεπψο, ε επηινγή ηνπ ζπληειεζηή 0,8 κε ηνλ 150
νπνίν πνιιαπιαζηάζηεθε ην πεδίν KPH, είλαη απφξξνηα φισλ ησλ παξαπάλσ, εμαζθαιίδνληαο ηα πεξηζψξηα αζθάιεηαο. Δπνκέλσο, κεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο παξαπάλσ δηαδηθαζίαο, γίλεηαη εθηθηφο ν ππνινγηζκφο ηνπ δεηνχκελνπ ρξφλνπ κεηάβαζεο, κε ρξήζε ηνπ Field Calculator ζην πεδίν travel_time θαη ηεο ζρέζεο travel_time = Shape_Length / (speed * 1000 / 60), φπνπ ν πνιιαπιαζηαζκφο ηεο ηαρχηεηαο (speed) κε ην θιάζκα 1000 / 60 ζηνλ παξνλνκαζηή, γίλεηαη γηα λα κεηαηξαπνχλ νη κνλάδεο ηεο απφ ρηιηφκεηξα αλά ψξα (km/h), ζε κέηξα αλά ιεπηφ (m/min), νχησο ψζηε λα πξνθχςεη ν ρξφλνο κεηάβαζεο (travel_time) εθθξαζκέλνο ζε ιεπηά (min). Δλ ζπλερεία, εθηεινχκε απφ ην κελνχ εληνιψλ ηνπ ArcMap 10.0, ηα βήκαηα: Customize > Toolbars > Network Analyst > New Location - Allocation, κε ζθνπφ λα δεκηνπξγεζεί έλα λέν ζηξψκα αλάιπζεο Location - Allocation θαη λα γίλεη ρξήζε ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο, ψζηε λα πξνζδηνξηζηεί αξρηθά ν βαζκφο εμππεξέηεζεο ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, ζηελ αληηκεηψπηζε δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν θαη λα εμαρζνχλ έπεηηα ελαιιαθηηθά ζελάξηα πξνο ρξήζε ηνπ θαηαιιειφηεξνπ. Έηζη, γηα ηελ ηθαλνπνίεζε ησλ αλαγθψλ ηνπ πξνβιήκαηνο, νξίδνληαη ζε πξψην επίπεδν σο απαηηνύκελεο (Required) εγθαηαζηάζεηο (Facilities), ηα πέληε ππξνζβεζηηθά νρήκαηα ηνπ βαζηθνχ ζηφινπ ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο (Δηθόλα 27.), ελψ σο ζεκεία δήηεζεο (Demand Points) ζεσξνχληαη, ζε θάζε εθαξκνγή ηνπ κνληέινπ Location - Allocation ζηελ παξνχζα ελφηεηα, νη ζέζεηο ησλ θαηαγεγξακκέλσλ ζπκβάλησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ (Δηθόλα 28.), αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005-2012). Με ηνλ ηξφπν απηφ, ην κνληέιν θαηαλέκεη ηα ζεκεία δήηεζεο σο πξνο ηηο παξαπάλσ εγθαηαζηάζεηο, βάζεη ησλ θξηηεξίσλ θαη παξακέηξσλ πνπ ζέηεη ν κειεηεηήο, ζηνρεχνληαο πάληνηε ζηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ νξηαθνχ θφζηνπο - αληίζηαζεο πνπ ζα θαζνξηζηεί. 151
Δηθόλα 27. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη ηα 5 ζεκεία ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ 152
Δηθόλα 28. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη νη ζέζεηο έλαξμεο ππξθαγηώλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο ην ζεκείν απηφ, αλαθέξνπκε φηη απφ ηηο έμη κεζφδνπο επίιπζεο πνπ δηαζέηεη ην ζπγθεθξηκέλν πξφβιεκα (Διαρηζηνπνίεζε ηεο αληίζηαζεο, Μεγηζηνπνίεζε ηεο θάιπςεο, Διαρηζηνπνίεζε ησλ εγθαηαζηάζεσλ, Μεγηζηνπνίεζε ηεο ζπκκεηνρήο, Μεγηζηνπνίεζε ηνπ κεξηδίνπ ηεο αγνξάο, ηφρνο θάπνην κεξίδην ηεο αγνξάο), νη δνθηκέο ηεο παξνχζαο εθαξκνγήο πξαγκαηνπνηνχληαη κε ρξήζε ηεο κεζφδνπ ηεο κεγηζηνπνίεζεο ηεο θάιπςεο - Maximize Coverage (Δηθόλα 29.). Ζ επηινγή απηή έγηλε βάζεη ηνπ ζθνπνχ ηεο ελ ιφγσ κεηαπηπρηαθήο εξγαζίαο, θαζψο θαη ηεο αλαζθφπεζεο ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία, ε πξναλαθεξζείζα κέζνδνο ρξεζηκνπνηείηαη ζε κεγαιχηεξν πνζνζηφ ζηα πξνβιήκαηα θαηαλνκήο ππεξεζηψλ έθηαθηεο αλάγθεο, δεδνκέλνπ φηη νη 153
ππεξεζίεο απηέο (ζηφινο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ) πξέπεη λα θαηαθζάλνπλ ζην ζχλνιν ησλ ζεκείσλ δήηεζεο (εζηίεο ππξθαγηψλ), εληφο κηαο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεζκίαο αληαπφθξηζεο. ηε ζπλέρεηα, ζην πεδίν Facilities To Choose ηεο θαξηέιαο Advanced Settings, φπσο δηαθξίλεηαη ζηελ Δηθόλα 29., νξίδνπκε, ζε θάζε πεξίπησζε εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation), ν αξηζκφο ησλ εγθαηαζηάζεσλ πνπ επηζπκνχκε λα επηιεγνχλ σο ιχζε, λα ηζνχηαη κε 5, δειαδή λα είλαη ίζνο κε ηνλ αξηζκφ ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ, θαζψο επηδηψθεηαη ε βέιηηζηε ιχζε ρσξνζέηεζεο πνπ ζα πξνηαζεί ελ ηέιεη, λα απαξηίδεηαη ζηαζεξά απφ πέληε νρήκαηα. Δπηπξφζζεηα, ζην πεδίν Impedance Cutoff ηεο πξναλαθεξζείζαο θαξηέιαο, θαζνξίδεηαη ε νξηαθή αληίζηαζε, πέξα απφ ηελ νπνία δελ είλαη εθηθηή ε θαηαλνκή ζεκείσλ δήηεζεο, λα ηζνχηαη κε 30 ιεπηά (Δηθόλα 29.), δειαδή έλα ζεκείν δήηεζεο δελ ζα πξέπεη λα απέρεη απφ ηελ εθάζηνηε εγθαηάζηαζε ρξφλν κεγαιχηεξν απφ ηα 30 ιεπηά. Ζ επηινγή απηή βαζίζηεθε ζε πιεξνθνξίεο πνπ θαηαρσξήζεθαλ έπεηηα απφ ζπλέληεπμε κε ηνπο αξκφδηνπο ππαιιήινπο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο, ζχκθσλα κε ηηο νπνίεο ην πξψην ππξνζβεζηηθφ φρεκα είλαη εθηθηφ λα πξνζεγγίζεη ηελ εζηία ηεο ππξθαγηάο, ζηα πξψηα 30 ιεπηά απφ ηελ αλαγγειία ηνπ πεξηζηαηηθνχ. Δπηπιένλ, ε αλαζθφπεζε ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ν γεληθφο κέζνο φξνο ηνπ ρξφλνπ αξρηθήο επέκβαζεο ζε πεξίπησζε δαζηθήο ππξθαγηάο ζηελ Διιάδα, είλαη πεξίπνπ 33,4 ιεπηά, απνηέιεζε θξηηήξην επηινγήο ησλ 30 ιεπηψλ σο νξηαθήο αληίζηαζεο. 154
Δηθόλα 29. Καξηέια Advanced Settings γηα θαζνξηζκό ηνπ ηύπνπ ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ησλ παξακέηξσλ επίιπζήο ηνπ Καζνξηζηηθή ζεκαζία γηα ηελ πξνθεηκέλε κειέηε, παίδεη επίζεο, ε ηδηφηεηα ηνπ θφζηνπο - αληίζηαζεο (Impedance) πνπ αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο, ε νπνία νξίδεηαη, κέζσ ηεο θαξηέιαο Analysis Settings, λα είλαη ν ρξφλνο κεηάβαζεο (travel_time), θαηά κήθνο ησλ ηκεκάησλ ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, εθθξαζκέλνο ζε ιεπηά (Δηθόλα 30.). Ζ ηδηφηεηα απηή απνηειεί ηε ζεκαληηθφηεξε παξάκεηξν ηεο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο, θαζψο απψηεξνο ζηφρνο ηνπ είλαη ε θαηαλνκή ησλ εγθαηαζηάζεσλ ζηα ζεκεία δήηεζεο, επηηπγράλνληαο φζν ην δπλαηφ κεγαιχηεξε κείσζε ηεο ζπλνιηθήο αληίζηαζεο, πξνο επίηεπμε ηεο επηζπκεηήο νκνηνκνξθίαο. 155
Δηθόλα 30. Καξηέια Analysis Settings γηα θαζνξηζκό ηνπ θόζηνπο - αληίζηαζεο (Impedance) Δθφζνλ, ινηπφλ, έρνπλ πξνθαζνξηζηεί φιεο νη απαηηνχκελεο παξάκεηξνη ηνπ ζηξψκαηνο αλάιπζεο ηνπ Location - Allocation, νινθιεξψλεηαη ε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ κνληέινπ, κέζσ ηνπ εξγαιείνπ Solve, ηα απνηειέζκαηα ηεο νπνίαο νπηηθνπνηνχληαη θαη απεηθνλίδνληαη ζηνπο Υάξηεο 12. έσο 19., πνπ αθνινπζνχλ. πγθεθξηκέλα, ζην Υάξηε 16. πνπ παξαηίζεηαη ζηε ζπλέρεηα θαη παξνπζηάδεη ηελ εμππεξέηεζε ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ εθδειψζεθαλ θαηά ην έηνο κειέηεο 2009, παξαηεξνχκε φηη ην κνλαδηθφ ζπκβάλ πνπ θαηαγξάθεθε (24/8/2009), δελ ήηαλ εθηθηφ λα αληηκεησπηζηεί θαηά ηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, βάζεη ησλ παξακέηξσλ πνπ ιήθζεθαλ ππφςε. 156
Υάξηεο 12. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 157
Υάξηεο 13. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 158
Υάξηεο 14. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 159
Υάξηεο 15. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 160
Υάξηεο 16. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 161
Υάξηεο 17. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 162
Υάξηεο 18. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 163
Υάξηεο 19. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation: Απεηθόληζε ηεο εμππεξέηεζεο ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 164
Απφ ηνπο παξαπάλσ ράξηεο, πνπ πξνθχπηνπλ κεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation), εμάγνληαη ζεκαληηθά ζηαηηζηηθά ζηνηρεία, ηα νπνία ζπλνςίδνληαη ζηνλ Πίλαθεο 27. έσο 34., πνπ αθνινπζνχλ. ην ζεκείν απηφ, ζεκεηψλεηαη φηη ζηνλ Πίλαθα 31., ν νπνίνο αλαθέξεηαη ζηνλ ππνινγηζκφ ησλ ζηαηηζηηθψλ δεηθηψλ γηα ηελ θαηαλνκή ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ έηνπο κειέηεο 2009, ηα απνηειέζκαηα απηνχ παξνπζηάδνληαη κεδεληθά. Σν γεγνλφο απηφ βαζίδεηαη ζην φηη, φπσο πξναλαθέξζεθε, ην κνλαδηθφ ζπκβάλ πνπ θαηαγξάθεθε (24/8/2009), δελ ήηαλ εθηθηφ λα αληηκεησπηζηεί θαηά ηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, βάζεη ησλ παξακέηξσλ πνπ ιήθζεθαλ ππφςε. 165
Πίλαθαο 27. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2005 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 4 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 2 25% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 8 0 0% 1 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 1 13% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε 32,0 8,0 Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 29,9 14,9 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 13% 0,0 0,0 12,0 3,6 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 13,1 13,1 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 166
Πίλαθαο 28. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2006 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 11% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 44% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 9 3 33% 0 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 1 11% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2,2 2,2 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 50,2 12,6 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 0% 72,0 24,0 11,6 9,3 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 7,6 7,6 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 167
Πίλαθαο 29. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2007 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 13% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 3 38% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 8 1 13% 1 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 2 25% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 15,7 15,7 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 39,1 13,0 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 13% 13,3 13,3 12,2 3,8 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 13,7 6,8 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 168
Πίλαθαο 30. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2008 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 5 63% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 1 13% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 8 0 0% 0 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 2 25% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 95,3 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 13,0 13,0 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 0% 0,0 0,0 16,7 3,2 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 36,1 18,1 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 169
Πίλαθαο 31. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2009 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0 0% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0 0% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 1 0 0% 1 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 0 0% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0,0 0,0 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 100% 0,0 0,0 0,0 0,0 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 170
Πίλαθαο 32. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2010 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0 0% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 4 1 25% 1 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 1 25% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 7,3 7,3 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0,0 0,0 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 25% 13,4 13,4 11,6 3,7 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 14,2 14,2 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 171
Πίλαθαο 33. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2011 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 1 25% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 4 1 25% 0 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 0 0% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 17,5 8,8 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 9,6 9,6 Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 0% 11,9 11,9 10,1 1,6 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 172
Πίλαθαο 34. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν 2012 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0 0% Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 8 2 25% 3 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 1 13% Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε 38,1 19,1 0,0 0,0 Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) 38% 22,4 11,2 14,7 4,0 Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) 13,9 13,9 Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) 0,0 0,0 Δλ θαηαθιείδη, παξαηίζεηαη ν Πίλαθαο 35., ν νπνίνο ζπγθεληξψλεη ηα εμαγφκελα απνηειέζκαηα ηεο δηαδηθαζίαο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation), ζχκθσλα κε ην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ε θαηαλνκή ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ θαηά ηελ πεξίνδν κειέηεο (2005-2012), ζηα πέληε πθηζηάκελα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, κε ζθνπφ ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ κεγαιχηεξνπ πνζνζηνχ ηνπο, ζηα πιαίζηα ηνπ εθηθηνχ. 173
Πίλαθαο 35. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηελ θαηαλνκή ηνπ πθηζηάκελνπ ζηόινπ ησλ 5 ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ, θαηά ηα έηε 2005-2012 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) Πεξηνρή «Αγία Σξηάδα» Βξνληνύο Πηεξίαο (9277) Αγξνηηθή πεξηνρή Ράρεο Πηεξίαο (8075) Ππξνζβεζηηθή Τπεξεζία Καηεξίλεο (6504) πλνιηθόο αξηζκόο (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα πλνιηθό πνζνζηό % (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα 16 32% 11 22% 8 16% 8 16% 0 0% πλνιηθόο αξηζκόο ππξθαγηώλ, από ηα 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα 5 ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθό πνζνζηό % ππξθαγηώλ (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα 5 ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο, θαηά ηα έηε 2005-2012 7 14% 12,7 Σν ζπκπέξαζκα πνπ απνξξέεη παξαηεξψληαο ηνλ παξαπάλσ πίλαθα, είλαη πσο ηα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, πνπ ζηαζκεχνπλ ζηηο ηνπνζεζίεο «Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο» θαη «Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ», είλαη ηα δχν επηθξαηέζηεξα απφ ηα πέληε ζπλνιηθά νρήκαηα πνπ απαξηίδνπλ ηνλ πθηζηάκελν ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο, σο πξνο ην πνζνζηφ εμππεξέηεζεο θαη ζπκβνιήο ζην έξγν ηεο θαηαζηνιήο ησλ ππξθαγηψλ, πνπ έιαβαλ ρψξα θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν. Γηα ην ιφγν απηφ, επηιέγεηαη ε επηθξάηεζή ηνπο σο κέξνο ηεο βέιηηζηεο ιχζεο ρσξνζέηεζεο πνπ ζα πξνηαζεί, αθνχ ρσξνζεηεζνχλ εθ λένπ ηα ππφινηπα ηξία ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, πνπ απαηηνχληαη γηα ηε ζχζηαζε ηνπ βαζηθνχ ζηφινπ. Οη ηξεηο λέεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ησλ νρεκάησλ, ινηπφλ, πνπ δεηνχληαη, ζα είλαη απνηέιεζκα δηαθφξσλ δνθηκψλ πνπ βαζίδνληαη ζε ηξία ζελάξηα, ηα νπνία πεξηγξάθνληαη εθηελψο ζηε ζπλέρεηα. 174
4.4.2.2. Σελάξην 1 Αξρηθά, εμεηάδεηαη ην ζελάξην εχξεζεο ησλ ηξηψλ ππνςήθησλ ζέζεσλ ζηάζκεπζεο ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, βαζηδφκελνη ζην θαηαγεγξακκέλν ηζηνξηθφ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012. πγθεθξηκέλα, ιακβάλνληαο ππφςε ηα πεξηζηαηηθά ηεο πξνεγνχκελεο ρξνληάο απφ εθείλε πνπ εμεηάδεηαη θάζε θνξά, επηρεηξείηαη θαηά ην βέιηηζην ηξφπν, ε επαλαρσξνζέηεζε ησλ δεηνχκελσλ νρεκάησλ θαη ν ζρεκαηηζκφο κε ηα δχν κφληκα νρήκαηα, κίαο λέαο πεληάδαο, ε νπνία πξνθχπηεη αλά έηνο πεξηφδνπ κειέηεο, κέζσ ηεο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation. Έηζη, ειέγρεηαη ν βαζκφο απφδνζεο ηεο εθάζηνηε πεληάδαο, ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ ππξθαγηψλ πνπ μεζπνχλ ηελ επφκελε ρξνληθή πεξίνδν. Οκνίσο, ινηπφλ, κε ηα βήκαηα πνπ πεξηγξάθεθαλ ζηελ πξνεγνχκελε ελφηεηα, ζα πξέπεη λα νξίζνπκε ζην λέν ζηξψκα αλάιπζεο Location - Allocation, ηνπ Network Analyst, ζην παξάζπξν δηαιφγνπ Load Locations, ηα ζεκεία δήηεζεο (Demand Points) θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο (Facilities). Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ην κνληέιν κεγηζηνπνίεζεο ηεο θάιπςεο (Maximize Coverage), θαζψο θαη νη ππφινηπεο παξάκεηξνη ηνπ πξνβιήκαηνο παξακέλνπλ νη ίδηεο. Γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ηνπ πξνβιήκαηνο, θξίζεθε απαξαίηεην λα ρσξηζηεί, απζαίξεηα, ην πθηζηάκελν νδηθφ δίθηπν ζε επηκέξνπο ηζνκήθε ηκήκαηα ησλ 1000 κ., κέζσ ηεο εληνιήο Split Polyline ηεο επηπξφζζεηεο εξγαιεηνζήθεο ET Geo Wizards, ζηνλ ArcMap 10.0 (Δηθόλα 31.). Απνηέιεζκα ηεο δηαδηθαζίαο απηήο ήηαλ λα δεκηνπξγεζεί εθ λένπ έλα δίθηπν θφκβσλ, νη νπνίνη εηζάγνληαη σο ππνςήθηεο (Candidate) ζέζεηο ζηάζκεπζεο γηα ηα ηξία δεηνχκελα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, ζηε δηθηπαθή ηάμε αλάιπζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ (Δηθόλα 32.). 175
Δηθόλα 31. Παξάζπξν δηαιόγνπ ηεο εληνιήο Split Polyline ηεο εξγαιεηνζήθεο ET Geo Wizards Δηθόλα 32. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγεηαη ην λέν δίθηπν θόκβσλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ππνςήθησλ εγθαηαζηάζεσλ Δθηφο, φκσο, απφ ηελ εηζαγσγή ησλ παξαπάλσ ππνςήθησλ εγθαηαζηάζεσλ πνπ κπνξεί λα απνηειέζνπλ κέξνο ηεο ιχζεο, εηζάγνληαη θαη νη δχν κφληκεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ πνπ πξνέθπςαλ («Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο» θαη «Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην 176
Ληηόρσξνπ»), σο απαηηνχκελεο (Required) εγθαηαζηάζεηο, νη νπνίεο ζα πξέπεη νπσζδήπνηε λα απνηεινχλ κέξνο ηεο ιχζεο (Δηθόλα 33.). Δηθόλα 33. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη νη δύν κόληκεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ απαηηνύκελσλ εγθαηαζηάζεσλ Καηφπηλ, πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ νη δεηνχκελεο ηξεηο ζέζεηο ζηάζκεπζεο, ζρεκαηίδνληαο έηζη ηηο πξνηεηλφκελεο πεληάδεο πνπ ζα επαλδξψλνπλ ην βαζηθφ ζηφιν, εηζάγνληαη ζε πξψην ζηάδην, σο ζεκεία δήηεζεο (Demand Points), ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηψλ πνπ έιαβαλ ρψξα πξηλ απφ ηελ εμεηαδφκελε θάζε θνξά ρξνλνινγία. Δπεμεγψληαο ηελ παξαπάλσ δηαδηθαζία, αλαθέξνπκε φηη γηα ηελ εμαγσγή ηεο πξνηεηλφκελεο πεληάδαο νρεκάησλ, ηεο νπνίαο ε απνηειεζκαηηθφηεηα ζηελ θαηάζβεζε ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζα εμεηαζηεί π.ρ. γηα ην έηνο 2007, ζα πξέπεη λα νξηζηνχλ σο ζεκεία δήηεζεο, ηα ζπκβάληα πνπ θαηαγξάθεθαλ ηα έηε 2005 θαη 2006. Έηζη, θαηαρσξψληαο ζηε ζπλέρεηα, ηηο πέληε απηέο ζέζεηο ζηάζκεπζεο (ηηο ηξεηο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ επίιπζε θαη ηηο δχν κφληκεο), σο απαηηνχκελεο πιένλ εγθαηαζηάζεηο θαη ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηψλ ηνπ 2007 σο ζεκεία δήηεζεο, είλαη εθηθηφο ν ππνινγηζκφο ηνπ πνζνζηνχ εμππεξέηεζεο ηνπ πξνηεηλφκελνπ απηνχ ζπλδπαζκνχ νρεκάησλ. 177
Καη επέθηαζε, ινηπφλ, επαλαιακβάλνληαο ηα παξαπάλσ βήκαηα έσο θαη ην έηνο 2012, παξαθνινπζνχκε ην βαζκφ εμέιημεο θαη βειηίσζεο ηνπ ηνκέα αληηκεηψπηζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ αμηνινγνχκε ην ελάξην 1, πνπ πξνηείλεη ηελ επαλαρσξνζέηεζε ησλ ηξηψλ απφ ηηο πέληε ζέζεηο ζηάζκεπζεο ηνπ βαζηθνχ ζηφινπ, αλά έηνο ηεο εμεηαδφκελεο πεξηφδνπ, βάζεη ησλ πεξηζηαηηθψλ πνπ έιαβαλ ρψξα θαηά ην παξειζφλ, ζηνρεχνληαο έηζη ζηελ αχμεζε ηεο πηζαλφηεηαο θαηάζβεζεο ηνπ ζπλφινπ ζρεδφλ ησλ ππξθαγηψλ, πνπ ζα εθδεισζνχλ ζηελ επφκελε εππαζή ρξνληθή πεξίνδν. Δλ θαηαθιείδη, ηα απνηειέζκαηα πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο επίιπζεο ηνπ κνληέινπ ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο (Location - Allocation), ζχκθσλα κε ηηο παξαδνρέο ηνπ ελαξίνπ 1, απεηθνλίδνληαη ζηνπο Υάξηεο 20. έσο 26. θαη παξνπζηάδνληαη ζηαηηζηηθψο επεμεξγαζκέλα ζηνπο Πίλαθεο 36. έσο 43., πνπ αθνινπζνχλ. 178
Υάξηεο 20. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 179
Υάξηεο 21. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 180
Υάξηεο 22. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 181
Υάξηεο 23. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 182
Υάξηεο 24. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 183
Υάξηεο 25. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 184
Υάξηεο 26. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 185
Πίλαθαο 36. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2006 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, αλά έηνο πεξηόδνπ Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 11% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 9 4 44% 0 7511 2 22% 8161 2 22% 9300 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2,2 2,2 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 50,2 12,6 7,4 4,8 7511 21,0 10,5 8161 23,2 11,6 9300 0,0 0,0 186
Πίλαθαο 37. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2007 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 13% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 3 38% 7511 1 13% 8031 3 38% 9300 0 0% 0 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 15,7 15,7 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 39,1 13,0 13,2 3,9 7511 7,7 7,7 8031 49,0 16,3 9300 0,0 0,0 187
Πίλαθαο 38. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2008 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 5 63% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 0 0% 0 8032 2 25% 9098 1 13% 9291 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 95,3 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 0,0 0,0 12,8 7,7 8032 30,2 15,1 9098 4,1 4,1 9291 0,0 0,0 188
Πίλαθαο 39. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2009 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0 0% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 1 0 0% 1 7999 0 0% 9098 0 0% 9826 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 100% 0,0 0,0 0,0 0,0 7999 0,0 0,0 9098 0,0 0,0 9826 0,0 0,0 ην ζεκείν απηφ, ζεκεηψλεηαη φηη ην κνλαδηθφ πεξηζηαηηθφ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εθδειψζεθε ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν ην 2009, δελ ήηαλ θαη πάιη εθηθηφ λα αληηκεησπηζηεί απφ ηελ πξνηεηλφκελε πεληάδα ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, ε νπνία παξαηίζεηαη ζηνλ Πίλαθα 39., εληφο ηνπ ρξνληθνχ πεξηνξηζκνχ πξνζέγγηζεο ηεο εζηίαο ηεο θσηηάο (30 ιεπηά), πνπ ηέζεθε σο παξάκεηξνο ζηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. 189
Πίλαθαο 40. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2010 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 0 0% 1 7999 2 50% 9098 0 0% 10107 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 7,3 7,3 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 25% 0,0 0,0 12,1 6,7 7999 33,7 16,8 9098 0,0 0,0 10107 0,0 0,0 190
Πίλαθαο 41. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2011 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 1 25% 0 8299 1 25% 9291 0 0% 10107 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 17,5 8,8 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 9,6 9,6 7,5 2,9 8299 4,3 4,3 9291 0,0 0,0 10107 0,0 0,0 191
Πίλαθαο 42. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 1 2012 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 0 0% 1 8453 4 50% 9291 1 13% 10107 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 38,1 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 13% 0,0 0,0 17,5 3,0 8453 77,3 19,3 9291 14,1 14,1 10107 0,0 0,0 192
Πίλαθαο 43. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 1 πλνιηθόο αξηζκόο ππξθαγηώλ, από ηα 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, πνπ πξνηείλεη ην Σελάξην 1 πλνιηθό πνζνζηό % ππξθαγηώλ (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα, πνπ πξνηείλεη ην Σελάξην 1 Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο, θαηά ηα έηε 2005-2012 3 6% 11,7 Παξαηεξψληαο ηα απνηειέζκαηα πνπ παξνπζηάδνληαη ζηνπο παξαπάλσ πίλαθεο, δηαπηζηψλνπκε φηη νη πξνηεηλφκελεο πεληάδεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ πνπ πξνθχπηνπλ κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπ ελαξίνπ 1, αληηκεησπίδνπλ απνηειεζκαηηθά ηα πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ, θαζψο κφλν ην 6% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ηνπο δελ εμππεξεηήζεθε (Πίλαθαο 43.), έλαληη ηνπ αληίζηνηρνπ πνζνζηνχ, 14%, πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ πθηζηάκελν ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο (Πίλαθαο 35.). Δπηπξφζζεηα, φζνλ αθνξά ην ρξφλν πνπ απαηηήζεθε ψζηε λα κεηαβνχλ ηα νρήκαηα ζηηο εζηίεο εθδήισζεο ησλ ππξθαγηψλ, δηαπηζηψλεηαη φηη είλαη θαηά κέζν φξν κηθξφηεξνο απφ 30 ιεπηά, ηα νπνία ηέζεθαλ σο νξηαθή αληίζηαζε (Impedance Cutoff) ζην πξφβιεκα ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο. πλεπψο, επηηπγράλεηαη θαη ε ειαρηζηνπνίεζε ηεο ηδηφηεηαο ηνπ θφζηνπο - αληίζηαζεο (Impedance), πνπ ζηελ παξνχζα εθαξκνγή είλαη ν ρξφλνο κεηάβαζεο (travel_time). Παξάιιεια, ν πξναλαθεξζείο ρξφλνο κεηάβαζεο, 11,7 ιεπηά (Πίλαθαο 43.), είλαη κηθξφηεξνο απφ ηνλ αληίζηνηρν (12,7 ιεπηά), πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα πξνζεγγίζεη ηα ζεκεία εθδήισζεο ππξθαγηψλ ε πεληάδα νρεκάησλ ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ (Πίλαθαο 35.). 193
4.4.2.3. Σελάξην 2 χκθσλα κε ην ελάξην 2 επηδηψθεηαη ε εχξεζε ηεο βέιηηζηεο ιχζεο ρσξνζέηεζεο ηξηψλ ζέζεσλ ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, ηα νπνία ζε ζπλδπαζκφ κε ηα δχν κφληκα νρήκαηα πνπ εδξάδνληαη ζηηο ηνπνζεζίεο «Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο» θαη «Ππξνζβεζηηθό θιηκάθην Ληηόρσξνπ», ζα πξνηαζεί λα επαλδξψζνπλ ην βαζηθφ ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο. Ζ επηινγή ηεο παξαπάλσ πεληάδαο νρεκάησλ ζα πξαγκαηνπνηεζεί βάζεη ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δεδνκέλσλ πςνκέηξνπ ζην νπνίν εθδειψζεθαλ ηα πεξηζηαηηθά δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012, θαζψο θαη ησλ δαζνπνληθψλ εηδψλ πνπ θάεθαλ ζηε δηάξθεηά ηνπο. Καηφπηλ, κέζσ ηεο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο, ζα εμεηαζηεί θαη αμηνινγεζεί ν βαζκφο εμππεξέηεζεο ηεο πξνηεηλφκελεο απηήο πεληάδαο ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, ζηνλ ηνκέα αληηκεηψπηζεο θαη θαηαζηνιήο ησλ ζπκβάλησλ αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο. Αλαθέξνπκε φηη ην κνληέιν πνπ επηιέγεηαη θαη γηα ηελ παξνχζα δνθηκή είλαη εθείλν ηεο κεγηζηνπνίεζεο ηεο θάιπςεο (Maximize Coverage), θαζψο θαη φηη νη ππφινηπεο παξάκεηξνη ηνπ πξνβιήκαηνο (Impedance: travel_time, Facilities To Choose: 5, Impedance Cutoff: 30 min) παξακέλνπλ νη ίδηεο. Ξεθηλψληαο, ινηπφλ, ζην ζηξψκα αλάιπζεο Location - Allocation πνπ αλνίγνπκε, εηζάγεηαη ζηε δηθηπαθή ηάμε αλάιπζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ (Facilities), νκνίσο κε ην ελάξην 1, ην λέν δίθηπν θφκβσλ ηνπ νδηθνχ δηθηχνπ, σο ππνςήθηεο (Candidate) ζέζεηο ζηάζκεπζεο γηα ηα ηξία δεηνχκελα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα. Δπηπξφζζεηα, εηζάγνληαη θαη νη δχν κφληκεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο πνπ πξνέθπςαλ («Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο» θαη «Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ»), σο απαηηνχκελεο (Required) εγθαηαζηάζεηο. Όζνλ αθνξά ηε δηθηπαθή ηάμε αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο (Demand Points), ε δηαθνξνπνίεζε ηνπ ελαξίνπ 2, έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη γίλεηαη είζνδνο ησλ θέληξσλ βάξνπο ησλ πνιπγψλσλ, πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηηο ηξεηο νκάδεο εηδψλ βιάζηεζεο, Γάζνο, Υνξηνιηβαδηθή θαη Γαζηθή έθηαζε (Forest, Grassland θαη Woodland αληίζηνηρα), ζχκθσλα κε ηελ θαηαγξαθή ησλ δαζνπνληθψλ εηδψλ πνπ ζπγθξνηνχλ ηε θπζηθή θάιπςε ηνπ 194
λνκνχ Πηεξίαο θαη έρνπλ θαεί, βάζεη ηνπ πνξίζκαηνο ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη εθηφο απφ ηελ πεξηνρή ηνπ Δζληθνχ Γξπκνχ Οιχκπνπ θαη ην δπηηθφ ηκήκα ηνπ λνκνχ, πνπ θαιχπηεηαη απφ ηα Πηέξηα Όξε, ρξήδεη κέηξσλ δαζηθήο ππξνπξνζηαζίαο θαη γηα ην ιφγν απηφ επηιέγεηαη λα ιεθζεί ππφςε ζην παξφλ ζελάξην. Δπηπιένλ, απφ ηελ παξαπάλσ νκάδα ζεκείσλ - θέληξσλ βάξνπο, επηιέγνληαη εθείλα ησλ νπνίσλ ην πςφκεηξν εληάζζεηαη ζην εχξνο πςνκέηξσλ (20κ. - 2.050κ.) ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ πνπ θαηαηάρηεθαλ ζηελ νκάδα 1 (cluster 1) ηεο κε - ρσξηθήο ηαμηλφκεζεο, πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ Δλόηεηα 4.3.1. Αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ην πιήζνο ησλ θέληξσλ βάξνπο ησλ πνιπγψλσλ βιάζηεζεο, ραξαθηεξίδεηαη απφ πςφκεηξν εληφο ηνπ παξαπάλσ εχξνπο, κε απνηέιεζκα λα εηζαρζνχλ ζην ζχλνιφ ηνπο σο ζεκεία δήηεζεο. πγθεθξηκέλα, ινηπφλ, ε αληηζηνίρηζε ησλ ππνθαηεγνξηψλ δαζνπνληθψλ εηδψλ πνπ εκπεξηέρνληαη ζην ζηξψκα (.shp) ηνπ Corine 2000, κε ηηο ηξεηο πξναλαθεξζείζεο νκάδεο βιάζηεζεο πνπ εληνπίδνληαη ζηελ πεξηνρή κειέηεο, βαζίζηεθε ζηελ ηερληθή έθζεζε ηνπ Τπνπξγείνπ Πεξηβάιινληνο, Υσξνηαμίαο θαη Γεκνζίσλ Έξγσλ, γηα ηελ ελεκέξσζε ηεο βάζεο δεδνκέλσλ θάιπςεο γεο Corine Land Cover 2000, θαζψο θαη ζηελ αλαζθφπεζε ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο (Δηθόλα 34.). Έηζη, ε παξαπάλσ θαηεγνξηνπνίεζε ησλ εηδψλ βιάζηεζεο πνπ πξνθχπηεη, παξνπζηάδεηαη ζηνλ Πίλαθα 44. 195
Δηθόλα 34. Οη θακέλεο εθηάζεηο ησλ θαηαζηξεπηηθώλ ππξθαγηώλ ζην λνκό Αηηηθήο, ην 2009 Πεγή: http://www.sciencedirect.com/science/article/ Πίλαθαο 44. Καηεγνξηνπνίεζε ησλ θαηαγεγξακκέλσλ δαζνπνληθώλ εηδώλ πνπ θάεθαλ ζηηο δαζηθέο ππξθαγηέο ηνπ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ θαηά ηα έηε 2005-2012 Οκάδεο θαηαγεγξακκέλσλ δαζνπνληθώλ εηδώλ πνπ θάεθαλ ζηηο δαζηθέο ππξθαγηέο ηεο πεξηνρήο κειέηεο Τπνθαηεγνξίεο Corine Land Cover 2000 Γάζνο πιαηύθπιισλ (Broad - leaved forest) Γάζνο (Forest) Μηθηό δάζνο (Mixed forest) Γάζνο θσλνθόξσλ (Coniferous forest) Υνξηνιηβαδηθή έθηαζε (Grassland) Γαζηθή έθηαζε (Woodland) Φπζηθνί βνζθόηνπνη (Natural grasslands) θιεξνθπιιηθή βιάζηεζε (Sclerophyllous vegetation) Μεηαβαηηθέο δαζώδεηο - ζακλώδεηο εθηάζεηο (Transitional woodland - shrubs) Δλ ζπλερεία, γηα ηελ απεηθφληζε ησλ παξαπάλσ νκάδσλ βιάζηεζεο ηνπ λνκνχ Πηεξίαο, ζε πεξηβάιινλ ArcMap 10.0, πξνζηέζεθε ζηνλ πίλαθα ηδηνηήησλ ηνπ ζηξψκαηνο corine2000_per_meleths, ην πεδίν corine2000_burned_type, φπνπ κε ηηο εληνιέο Select By Attributes θαη Field Calculator, αληηζηνηρήζεθαλ νη ππνθαηεγνξίεο ηνπ πεδίνπ LABEL_3 ηνπ ελ ιφγσ πίλαθα, ζηηο νκάδεο Forest, Grassland θαη Woodland. 196
Απνηέιεζκα, ινηπφλ, ηεο δηαδηθαζίαο απηήο είλαη ε δεκηνπξγία ηξηψλ ζηξσκάησλ ζηνλ πίλαθα πεξηερνκέλσλ (Table Of Contents) ηνπ ArcMap 10.0 (corine2000_forest_ν.πηεξίαο, corine2000_grassland_ν.πηεξίαο θαη corine2000_woodland_ν.πηεξίαο), ηα νπνία δηαθξίλνληαη ζηελ Δηθόλα 35. πνπ αθνινπζεί. Δηθόλα 35. Καηεγνξηνπνίεζε πνιπγόλσλ Corine2000, πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηα είδε βιάζηεζεο ζην λνκό Πηεξίαο 197
Έπεηηα, ινηπφλ, απφ ηελ νινθιήξσζε ηεο πξναλαθεξζείζαο δηαδηθαζίαο, ππνινγίδνληαη ηα θέληξα βάξνπο ησλ πνιπγψλσλ Corine2000 ηεο κειέηεο πεξίπησζεο, επηιέγνληαο απφ ηε γξακκή εξγαιείσλ «Standard» ηνπ ArcMap 10.0, ην εξγαιείν «ArcToolbox window» θαη αθνινπζψληαο ηελ εμήο ξνή ελεξγεηψλ: Data Management Tools > Features > Feature To Point. ηνλ πίλαθα ηδηνηήησλ ηνπ ζηξψκαηνο ησλ ζεκείσλ πνπ πξνθχπηνπλ γηα θαζεκία απφ ηηο ηξεηο νκάδεο πνιπγψλσλ, πξνζηίζεληαη ζηε ζπλέρεηα δχν λέα πεδία, κε ηηο νλνκαζίεο longitude θαη latitude, φπνπ κέζσ ηεο εληνιήο Calculate Geometry, θαηαρσξνχληαη ζε απηά νη ζπληεηαγκέλεο ησλ θέληξσλ βάξνπο (γεσγξαθηθφ κήθνο θαη πιάηνο αληίζηνηρα). Δλ θαηαθιείδη, εηζάγνληαη ηα ηξία παξαγφκελα ζχλνια ζεκείσλ σο αληηθείκελα ηεο δηθηπαθήο ηάμεο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο (Demand Points), φπνπ δίλεηαη ηδηαίηεξε ζεκαζία ζηελ ηδηφηεηα ηνπ βάξνπο (Weight), θαζψο νξίδεηαη λα παίξλεη ηηκέο απφ ηε ζηήιε AREA ηνπ πίλαθα ηδηνηήησλ ησλ θέληξσλ βάξνπο (Δηθόλα 36.), ψζηε ζε θαζέλα λα θαηαλέκεηαη θαη ην αληίζηνηρν εκβαδφλ ηεο επηθάλεηαο ησλ πνιπγψλσλ βιάζηεζεο Corine2000, πνπ αλήθεη. Απφξξνηα ησλ παξαπάλσ, είλαη λα θαηαζηνχλ πεξηζζφηεξν ειθπζηηθά ηα πνιχγσλα κε ηε κεγαιχηεξε επηθάλεηα θαη λα απνδνζεί βαξχηεηα ζε εθείλα. ην ζεκείν απηφ, αμίδεη λα ζεκεησζεί φηη ε ππφζεζε ηνπ ελαξίνπ 2, ζχκθσλα κε ηελ νπνία ηα θέληξα βάξνπο ησλ πνιπγψλσλ βιάζηεζεο, πνπ απνηεινχλ ηε θπζηθή θάιπςε ηνπ λνκνχ Πηεξίαο, εηζάγνληαη σο ζεκεία δήηεζεο ζην κνληέιν ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο, βαζίδεηαη ζην γεγνλφο φηη ηα παξαπάλσ ζεκεία είλαη δπλαηφ λα απνηειέζνπλ πηζαλέο εζηίεο εθδήισζεο δαζηθψλ ππξθαγηψλ ζηελ πεξηνρή κειέηεο. Βάζεη, ινηπφλ, ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, ην ζχλνιν ησλ θπηηθψλ εηδψλ πνπ ζπληζηνχλ ην δάζνο, απνηεινχλ αλαθιέμηκα πιηθά, δειαδή ην δάζνο ζην ζχλνιφ ηνπ είλαη θαχζηκε χιε, ε νπνία ζεσξείηαη απφ ηνπο βαζηθφηεξνπο παξάγνληεο πνπ νδεγνχλ ζηελ έλαξμε ησλ ππξθαγηψλ, αλάινγα κε ηηο ζπλζήθεο θαχζεο θαη ηε ζχλζεζή ηεο. 198
Δηθόλα 36. Παξάζπξν δηαιόγνπ Load Locations, όπνπ εηζάγνληαη ηα θέληξα βάξνπο ησλ πνιπγώλσλ βιάζηεζεο ζην λνκό Πηεξίαο, σο αληηθείκελα δηθηπαθήο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο πκπεξαζκαηηθά, επηιχνληαο ην πξφβιεκα Location - Allocation, φπσο πεξηγξάθεθε πξνεγνπκέλσο, εμάγνληαη ηξεηο λέεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, νη νπνίεο ζπγθξνηνχλ κε ηηο δχν κφληκεο, ην βαζηθφ ζηφιν νρεκάησλ πνπ πξνηείλεηαη κέζσ ηνπ ελαξίνπ 2. Ζ ζπκβνιή ηνπ ζην έξγν ηεο αληηκεηψπηζεο θαη θαηάζβεζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, εμεηάδεηαη αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005-2012) θαη παξνπζηάδεηαη ζηνπο Υάξηεο 27. έσο 34. θαη ζηνπο Πίλαθεο 45. έσο 53., πνπ αθνινπζνχλ. 199
Υάξηεο 27. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 200
Υάξηεο 28. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 201
Υάξηεο 29. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 202
Υάξηεο 30. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 203
Υάξηεο 31. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 204
Υάξηεο 32. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 205
Υάξηεο 33. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 206
Υάξηεο 34. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 207
Πίλαθαο 45. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2005 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 4 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 2 25% 0 697 0 0% 7953 0 0% 8383 2 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώ λ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 32,0 8,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 29,9 14,9 13,4 4,8 697 0,0 0,0 7953 0,0 0,0 8383 34,5 17,2 208
Πίλαθαο 46. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2006 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 9 1 11% 3 33% 697 0 0% 0 7953 1 11% 8383 4 44% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2,2 2,2 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 35,5 11,8 8,4 4,3 697 0,0 0,0 7953 9,0 9,0 8383 42,2 10,6 209
Πίλαθαο 47. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2007 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 13% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 2 25% 0 697 0 0% 7953 2 25% 8383 3 38% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 15,7 15,7 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 29,0 14,5 14,4 3,9 697 0,0 0,0 7953 18,2 9,1 8383 55,3 18,4 210
Πίλαθαο 48. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2008 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 5 63% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 0 0% 0 697 0 0% 7953 2 25% 8383 1 13% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 95,3 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 0,0 0,0 14,6 7,0 697 0,0 0,0 7953 36,3 18,1 8383 6,5 6,5 211
Πίλαθαο 49. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2009 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0 0% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 1 0 0% 1 697 0 0% 7953 0 0% 8383 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 100% 0,0 0,0 0,0 0,0 697 0,0 0,0 7953 0,0 0,0 8383 0,0 0,0 ην ζεκείν απηφ, ζεκεηψλεηαη φηη ην κνλαδηθφ πεξηζηαηηθφ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εθδειψζεθε ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν ην 2009, δελ ήηαλ θαη πάιη εθηθηφ λα αληηκεησπηζηεί απφ ηελ πξνηεηλφκελε πεληάδα ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ ηνπ ελαξίνπ 2, ε νπνία παξαηίζεηαη ζηνλ Πίλαθα 49., εληφο ηνπ ρξνληθνχ πεξηνξηζκνχ πξνζέγγηζεο ηεο εζηίαο ηεο θσηηάο (30 ιεπηά), πνπ ηέζεθε σο νξηαθή αληίζηαζε ζηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. 212
Πίλαθαο 50. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2010 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 0 0% 1 697 0 0% 7953 1 25% 8383 1 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 25% 7,3 7,3 0,0 0,0 697 0,0 0,0 9,7 2,3 7953 12,0 12,0 8383 9,6 9,6 213
Πίλαθαο 51. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2011 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 1 25% 0 697 0 0% 7953 0 0% 8383 1 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 17,5 8,8 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 9,6 9,6 8,7 0,9 697 0,0 0,0 7953 0,0 0,0 8383 7,7 7,7 214
Πίλαθαο 52. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 2 2012 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 0 0% 1 697 0 0% 7953 1 13% 8383 4 50% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 38,1 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 13% 0,0 0,0 16,6 5,5 697 0,0 0,0 7953 10,4 10,4 8383 82,0 20,5 215
Πίλαθαο 53. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 2 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα πλνιηθό πνζνζηό % (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα πλνιηθόο αξηζκόο ππξθαγηώλ, από ηα 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθό πνζνζηό % ππξθαγηώλ (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο, θαηά ηα έηε 2005-2012 Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 16 32% 8 16% 697 0 0% 3 6% 12,2 7953 7 14% 8383 16 32% χκθσλα κε ηα απνηειέζκαηα πνπ παξαηίζεληαη ζηνπο παξαπάλσ πίλαθεο, ε πξνηεηλφκελε πεληάδα ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, πνπ πξνθχπηεη κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπ ελαξίνπ 2, ζπκβάιιεη ηθαλνπνηεηηθά ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαηά ηα έηε 2005-2012, θαζψο κφλν ην 6% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ηνπο δελ εμππεξεηήζεθε (Πίλαθαο 53.), έλαληη ηνπ αληίζηνηρνπ πνζνζηνχ, 14%, πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ πθηζηάκελν ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο (Πίλαθαο 35.). Δπηπξφζζεηα, φζνλ αθνξά ην ρξφλν πνπ απαηηήζεθε ψζηε λα κεηαβνχλ ηα νρήκαηα ζηηο εζηίεο έλαξμεο ησλ ππξθαγηψλ, πνπ εθδειψζεθαλ θαηά ηελ εμεηαδφκελε πεξίνδν, ππνινγίδεηαη φηη είλαη θαηά κέζν φξν 12,2 ιεπηά (Πίλαθαο 53.), δειαδή εκθαλψο κηθξφηεξνο ηεο νξηαθήο αληίζηαζεο ησλ 30 ιεπηψλ, θαζψο θαη ηνπ αληίζηνηρνπ ρξφλνπ κεηάβαζεο, 12,7 ιεπηά, πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα πξνζεγγίζεη ηα ζεκεία εθδήισζεο ππξθαγηψλ ε πεληάδα νρεκάησλ ηνπ πθηζηάκελνπ ζηφινπ (Πίλαθαο 35.). 216
4.4.2.4. Σελάξην 3 Ζ δηαθνξνπνίεζε ηνπ ηειεπηαίνπ ζελαξίνπ έλαληη ηνπ ελαξίνπ 2, έγθεηηαη ζην γεγνλφο φηη ηίζεληαη σο αληηθείκελα ηεο δηθηπαθήο ηάμεο αλάιπζεο ησλ ζεκείσλ δήηεζεο (Demand Points), ζην κνληέιν ρσξνζέηεζεο - θαηαλνκήο, ηα θέληξα βάξνπο κφλν ησλ πνιπγψλσλ βιάζηεζεο Corine2000 (corine2000_forest_ν.πηεξίαο, corine2000_grassland _Ν.Πηεξίαο, corine2000_woodland_ν.πηεξίαο), ηα νπνία πιεξνχλ ηελ πξνυπφζεζε ηεο ηαπηφρξνλεο ρσξηθήο γεηηλίαζήο ηνπο κε ηα ππφινηπα δχν είδε. Οη άιιεο παξάκεηξνη ησλ ζεκείσλ δήηεζεο, ηα αληηθείκελα εηζφδνπ ζηε δηθηπαθή ηάμε αλάιπζεο ησλ εγθαηαζηάζεσλ (Facilities), θαζψο θαη ηα πεδία ηεο αληίζηαζεο (Impedance: travel_time), ηνπ ηχπνπ ηνπ πξνβιήκαηνο (Problem Type: Maximize Coverage), ηεο νξηαθήο αληίζηαζεο (Impedance Cutoff: 30 min) θαη ησλ εγθαηαζηάζεσλ πξνο επηινγή (Facilities To Choose: 5), παξακέλνπλ φκνηα κε εθείλα πνπ πεξηγξάθεθαλ ζην ελάξην 2. Μέζσ ηεο ππφζεζεο ηνπ ελαξίνπ 3, ινηπφλ, πξνηείλεηαη ε δεκηνπξγία ρσξηθψλ ζπζηνηρηψλ - γεηηνληψλ πνπ απαξηίδνληαη απφ πνιχγσλα βιάζηεζεο ηξηψλ θαηεγνξηψλ (Forest, Grassland, Woodland) ζχκθσλα κε ηελ θαηάηαμε ηνπ Πίλαθα 43. Βαζηθφ ηνπο ραξαθηεξηζηηθφ είλαη ε ρσξηθή γεηηλίαζή ηνπο, δειαδή λα ζπλνξεχεη ηαπηφρξνλα ε θάζε θαηεγνξία βιάζηεζεο κε ηηο ππφινηπεο δχν. Ζ κεζνδνινγία ηνπ παξφληνο ζελαξίνπ, ινηπφλ, απνηειεί έλα αμηφινγν εξγαιείν εξκελεπηηθήο αλάιπζεο ησλ ρσξηθά πξνζδηνξηζκέλσλ πνιπγψλσλ, ηα νπνία παξέρνπλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο πεξηνρέο ηνπ λνκνχ Πηεξίαο, φπνπ ε θπζηθή ηνπο θάιπςε πεξηιακβάλεη ηαπηφρξνλα δαζηθέο εθηάζεηο, θαζψο θαη ζπλδπαζκνχο ζακλψδνπο θαη πνψδνπο βιάζηεζεο. Έηζη, εηζάγνληαο ηα θέληξα βάξνπο ησλ πξναλαθεξζέλησλ πνιπγψλσλ, σο ζεκεία δήηεζεο γηα ηελ επίιπζε ηνπ πξνβιήκαηνο, ηα ελ ιφγσ πνιχγσλα ππνινγίδνληαη σο ελδερφκελεο εζηίεο εθδήισζεο δαζηθήο ππξθαγηάο, κε απμεκέλε πηζαλφηεηα κάιηζηα, αθνχ ζπλππάξρνπλ θπηηθά είδε θαη απφ ηηο ηξεηο νκάδεο βιάζηεζεο. Ζ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζην πεξηβάιινλ ηνπ ArcMap 10.0, πξνθεηκέλνπ λα εμαρζνχλ ηα δεηνχκελα πνιχγσλα, είλαη ε αθφινπζε: άλνηγκα ηνπ «ArcToolbox window» απφ ηε γξακκή εξγαιείσλ «Standard» > 217
Analysis Tools > Proximity > Generate Near Table. Χο Input Features θαη Near Features εηζάγνληαη αληίζηνηρα νη ηξεηο θαηεγνξίεο πνιπγψλσλ βιάζηεζεο (corine2000_forest_ν.πηεξίαο, corine2000_grassland_ν.πηεξίαο, corine2000_woodland_ν.πηεξίαο), αλά δχν ζε θάζε επαλάιεςε ηεο εληνιήο, νχησο ψζηε λα παξαρζνχλ κε φινπο ηνπο δπλαηνχο ζπλδπαζκνχο, έμη Output Tables πνπ ζα πεξηέρνπλ ηηο πιεξνθνξίεο ηεο ρσξηθήο γεηηλίαζεο (εγγχηεηαο) ησλ πνιπγψλσλ θάζε νκάδαο κε ηηο ππφινηπεο δχν (Δηθόλα 37.) Δηθόλα 37. Παξάδεηγκα ρξήζεο ηεο εληνιήο Generate Near Table ηνπ ArcToolbox window Δλ ζπλερεία, νη παξαπάλσ πίλαθεο (Tables), πνπ παξάγνληαη κέζσ ηεο εληνιήο Generate Near Table, κεηαθέξνληαη ζε ππνινγηζηηθφ θχιιν εξγαζίαο (Excel) ζην νπνίν πξνβάιινληαη σο αξρεία dbase θαη κέζσ ηεο εληνιήο VLOOKUP, δεκηνπξγνχληαη ηξία αξρεία excel, φπνπ εκπεξηέρνληαη νη θσδηθνί ησλ πνιπγψλσλ θάζε θαηεγνξίαο βιάζηεζεο (κε ραξαθηεξηζκφ suitable=1) πνπ ζπλνξεχνπλ ηαπηφρξνλα κε ηηο ππφινηπεο δχν. Έρνληαο, ινηπφλ, ηηο παξαπάλσ πιεξνθνξίεο, αλνίγνπκε ηνπο πίλαθεο ηδηνηήησλ (Attribute Table) ησλ ζηξσκάησλ ησλ πνιπγψλσλ βιάζηεζεο (corine2000_forest_ν.πηεξίαο, corine2000_grassland_ν.πηεξίαο, corine2000_ woodland_ν.πηεξίαο), φπνπ ηηο πξνζζέηνπκε ζε απηνχο κε ηελ εληνιή Join θαη επηιεγνχκε κε Select By Attributes, ηνπο θσδηθνχο εθείλνπο κε ηελ ηηκή ηνπ πεδίνπ suitable λα ηζνχηαη κε 1. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο 218
απηήο, εμάγνληαη ηξία ζηξψκαηα πνιπγψλσλ (corine2000_forest_grassland_ woodland, corine2000_grassland_forest_woodland, corine2000_woodland_ forest_grassland), πνπ απνηεινχληαη απφ φινπο ηνπο δπλαηνχο ζπλδπαζκνχο ηαπηφρξνλεο γεηηλίαζεο ησλ θαηεγνξηψλ βιάζηεζεο θαη παξνπζηάδνληαη ζηηο Δηθόλεο 38., 39. θαη 40. Δηθόλα 38. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «Γάζνπο» (forest) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «ρνξηνιηβαδηθήο» (grassland) θαη «δαζηθήο έθηαζεο» (woodland) 219
Δηθόλα 39. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο» (grassland) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «Γάζνπο» (forest) θαη «δαζηθήο έθηαζεο» (woodland) 220
Δηθόλα 40. Απεηθόληζε ησλ πνιπγώλσλ «δαζηθήο έθηαζεο» (grassland) πνπ ζπλνξεύνπλ ηαπηόρξνλα κε πνιύγσλα «Γάζνπο» (forest) θαη «ρνξηνιηβαδηθήο έθηαζεο» (woodland) πκπεξαζκαηηθά, ινηπφλ, επηιχνληαο ην πξφβιεκα Location - Allocation, φπσο πεξηγξάθεθε θαη ζην ελάξην 2, εμάγνληαη ηξεηο λέεο ζέζεηο ζηάζκεπζεο ησλ ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, νη νπνίεο ζπγθξνηνχλ κε ηηο δχν κφληκεο, ην βαζηθφ ζηφιν νρεκάησλ πνπ πξνηείλεηαη κέζσ ηνπ ελαξίνπ 3. Ζ ζπκβνιή ηνπ ζην έξγν ηεο αληηκεηψπηζεο θαη θαηάζβεζεο ησλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ ηνπ Πηεξηθνχ Οιχκπνπ, εμεηάδεηαη αλά έηνο ηεο πεξηφδνπ κειέηεο (2005-2012) θαη παξνπζηάδεηαη ζηνπο Υάξηεο 35. έσο 42. θαη ζηνπο Πίλαθεο 54. έσο 62., πνπ αθνινπζνχλ. 221
Υάξηεο 35. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2005 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 222
Υάξηεο 36. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2006 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 223
Υάξηεο 37. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2007 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 224
Υάξηεο 38. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2008 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 225
Υάξηεο 39. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2009 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 226
Υάξηεο 40. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2010 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 227
Υάξηεο 41. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2011 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 228
Υάξηεο 42. Δθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ ππξθαγηώλ πνπ εθδειώζεθαλ ην 2012 ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 229
Πίλαθαο 54. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2005, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2005 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 4 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 2 25% 1 66 0 0% 7962 0 0% 9277 1 13% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 32,0 8,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 13% 29,9 14,9 11,3 3,5 66 0,0 0,0 7962 0,0 0,0 9277 10,9 10,9 230
Πίλαθαο 55. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2006, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2006 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 11% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 9 4 44% 0 66 0 0% 7962 1 11% 9277 3 33% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2,2 2,2 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 50,2 12,6 11,7 7,4 66 0,0 0,0 7962 11,9 11,9 9277 60,8 20,3 231
Πίλαθαο 56. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2007, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2007 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 13% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 3 38% 0 66 0 0% 7962 2 25% 9277 2 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 15,7 15,7 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 39,1 13,0 16,0 5,1 66 0,0 0,0 7962 24,0 12,0 9277 46,4 23,2 232
Πίλαθαο 57. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2008, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2008 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 5 63% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 1 13% 0 66 0 0% 7962 2 25% 9277 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 95,3 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 13,0 13,0 17,7 4,2 66 0,0 0,0 7962 42,1 21,1 9277 0,0 0,0 233
Πίλαθαο 58. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2009, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2009 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0 0% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 1 0 0% 1 66 0 0% 7962 0 0% 9277 0 0% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 0,0 0,0 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 100% 0,0 0,0 0,0 0,0 66 0,0 0,0 7962 0,0 0,0 9277 0,0 0,0 ην ζεκείν απηφ, ζεκεηψλεηαη φηη ην κνλαδηθφ πεξηζηαηηθφ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εθδειψζεθε ζηνλ Πηεξηθφ Όιπκπν ην 2009, δελ ήηαλ θαη πάιη εθηθηφ λα απνδνζεί ζε θαλέλα ππξνζβεζηηθφ φρεκα (εγθαηάζηαζε) απφ ηα πέληε πξνηεηλφκελα νρήκαηα ηνπ ελαξίνπ 3 (Πίλαθαο 58.), εληφο ηνπ 234
αλψηαηνπ ρξνληθνχ νξίνπ πξνζέγγηζεο ηεο εζηίαο ηεο θσηηάο (30 ιεπηά), πνπ ηέζεθε σο νξηαθή αληίζηαζε ζηε δηαδηθαζία επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. Πίλαθαο 59. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2010, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2010 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 1 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 0 0% 1 66 0 0% 7962 1 25% 9277 1 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 7,3 7,3 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 25% 0,0 0,0 8,7 1,2 66 0,0 0,0 7962 9,1 9,1 9277 9,7 9,7 235
Πίλαθαο 60. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2011, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2011 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 50% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 4 1 25% 0 66 0 0% 7962 0 0% 9277 1 25% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 17,5 8,8 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 0% 9,6 9,6 8,8 0,7 66 0,0 0,0 7962 0,0 0,0 9277 8,2 8,2 236
Πίλαθαο 61. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ηνπ 2012, ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν: Σελάξην 3 2012 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο πλνιηθόο αξηζκόο θαηαγεγξακκέλσλ ππξθαγηώλ Πηεξηθνύ Οιύκπνπ Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Πνζνζηό (%) εμππεξεηεζέλησλ ππξθαγηώλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα Αξηζκόο ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 2 25% Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 8 0 0% 2 66 0 0% 7962 1 13% 9277 3 38% Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Πνζνζηό % ππξθαγηώλ πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθόο ρξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζην ζύλνιν ησλ δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Υξόλνο (min) πξνζέγγηζεο εθάζηνηε ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο, ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο πνπ εμππεξέηεζε Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Σππηθή απόθιηζε από ην κέζν όξν, ηνπ ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) 38,1 19,1 Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) 25% 0,0 0,0 16,6 3,0 66 0,0 0,0 7962 13,3 13,3 9277 52,2 17,4 237
Πίλαθαο 62. Σπγθεληξσηηθόο πίλαθαο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation, γηα ηα πεξηζηαηηθά ππξθαγηώλ ζηνλ Πηεξηθό Όιπκπν, θαηά ηα έηε 2005-2012: Σελάξην 3 Πεξηγξαθή (SourceOID ζέζεο) ηνπνζεζίαο ζηάζκεπζεο ππξνζβεζηηθνύ νρήκαηνο Παιηά Λεπηνθαξπά Πηεξίαο (9817) Ππξνζβεζηηθό Κιηκάθην Ληηόρσξνπ (8547) πλνιηθόο αξηζκόο (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα πλνιηθό πνζνζηό % (θαηά ηα έηε 2005-2012) ππξθαγηώλ πνπ εμππεξεηήζεθαλ από ην εθάζηνηε ζηαζκεπκέλν ππξνζβεζηηθό όρεκα 16 32% 11 22% 66 0 0% πλνιηθόο αξηζκόο ππξθαγηώλ, από ηα 50 θαηαγεγξακκέλα πεξηζηαηηθά (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα πλνιηθό πνζνζηό % ππξθαγηώλ (θαηά ηα έηε 2005-2012) πνπ δελ εμππεξεηήζεθαλ από ηα ζηαζκεπκέλα ππξνζβεζηηθά νρήκαηα Μέζνο όξνο ρξόλνπ πξνζέγγηζεο (min) ησλ ππξνζβεζηηθώλ νρεκάησλ ζε θάζε πεξηζηαηηθό δαζηθήο ππξθαγηάο, θαηά ηα έηε 2005-2012 5 10% 13,0 7962 7 14% 9277 11 22% Βάζεη ησλ ζηαηηζηηθψο επεμεξγαζκέλσλ απνηειεζκάησλ πνπ παξαηίζεληαη ζηνπο παξαπάλσ πίλαθεο, ε πξνηεηλφκελε πεληάδα ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ, πνπ πξνθχπηεη κέζσ ηεο εθαξκνγήο ηνπ ελαξίνπ 3, ζπκβάιιεη ηθαλνπνηεηηθά ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ θαηά ηα έηε 2005-2012, θαζψο κφλν ην 10% ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ηνπο δελ εμππεξεηήζεθε (Πίλαθαο 62.), έλαληη ηνπ αληίζηνηρνπ πνζνζηνχ, 14%, πνπ αλαθέξεηαη ζηνλ πθηζηάκελν ζηφιν ηεο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο (Πίλαθαο 35.). Δπηπιένλ, φζνλ αθνξά ην ρξφλν πνπ απαηηήζεθε ψζηε λα κεηαβνχλ ηα νρήκαηα ζηηο εζηίεο έλαξμεο ησλ ππξθαγηψλ, ππνινγίδεηαη φηη είλαη θαηά κέζν φξν 13 ιεπηά (Πίλαθαο 62.), δειαδή κηθξφηεξνο ηεο νξηαθήο αληίζηαζεο ησλ 30 ιεπηψλ, αιιά κεγαιχηεξνο ηνπ αληίζηνηρνπ ρξφλνπ κεηάβαζεο, 12,7 ιεπηά, πνπ ρξεηάδεηαη γηα λα πξνζεγγίζεη ηα ζεκεία εθδήισζεο ππξθαγηψλ ε πθηζηάκελε πεληάδα ππξνζβεζηηθψλ νρεκάησλ (Πίλαθαο 35.) 238
4.5. Παξνπζίαζε απνηειεζκάησλ - πκπεξάζκαηα εθαξκνγήο (κειέηε πεξίπησζεο) ηελ πξνεγνχκελε ελφηεηα πξαγκαηνπνηήζεθε ε επεμεξγαζία θαη αλάιπζε ηεο πνζνηηθήο θαη ρσξηθήο θαηαλνκήο ησλ πεξηζηαηηθψλ δαζηθψλ ππξθαγηψλ, πνπ εθδειψζεθαλ ζηνλ Δζληθφ Γξπκφ Οιχκπνπ, θαηά ηα έηε 2005 έσο 2012. Δπηπιένλ, κέζσ ηεο δηαηχπσζεο ηξηψλ ελαιιαθηηθψλ ζελαξίσλ, δηαηππψζεθαλ πξνηάζεηο γηα βειηίσζε ηεο απφδνζεο ηνπ ηνκέα αληηκεηψπηζεο θαη θαηαζηνιήο ησλ ππξθαγηψλ, ηεο ηζχλνπζαο Ππξνζβεζηηθήο Τπεξεζίαο Καηεξίλεο. Γηα ηελ εμαγσγή, ινηπφλ, ησλ ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ ηνπ ρξφλνπ κεηάβαζεο κεηαμχ ηεο εγθαηάζηαζεο θαη ηνπ ζεκείνπ δήηεζεο (Total_travel_time), θαζψο θαη ηνπ ζπλνιηθνχ αξηζκνχ ησλ ζεκείσλ δήηεζεο πνπ δηαηέζεθαλ ζηηο εγθαηαζηάζεηο (DemandCount), αθνινπζήζεθαλ ηα εμήο βήκαηα: άλνηγκα ηνπ πίλαθα ηδηνηήησλ (Attribute Table) ηνπ πεδίνπ Facilities ζηελ εθάζηνηε εθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation > επηινγή ησλ κε κεδεληθψλ ηηκψλ θαη δεμί θιηθ ζηα πεδία Total_travel_time θαη DemandCount > Statistics. Μέζσ ηεο δηαδηθαζίαο απηήο, πνπ έιαβε ρψξα ζε θάζε εθαξκνγή ηνπ πξνβιήκαηνο Location - Allocation (πθηζηάκελε θαηάζηαζε θαη ηξία ελαιιαθηηθά ζελάξηα), ππνινγίδνληαη ηα δεηνχκελα ζηαηηζηηθά ζηνηρεία, φπσο παξνπζηάδνληαη ζηηο Δηθόλεο 41. θαη 42. πνπ αθνινπζνχλ. Δηθόλα 41. Παξνπζίαζε ησλ ζηαηηζηηθώλ ζηνηρείσλ ηνπ πεδίνπ Total_travel_time 239