Τοπικό κέντρο Κέντρο διαχείρισης Κέντρο παρακολο ούθησης Πληροφοριακά Συστήματα Διαχείρισης Δασικών Πυρκαγιών Εφαρμογές σε Περιφέρειες ρφ ρ της Ελλάδας Γιώργος Γώ Ευτυχίδης ασολόγος ΑΛΓΟΣΥΣΤΕΜΣ Α.Ε. Περιφερειακό κέντρο (Συντονιστικό)
Τι είναι τα ΠΣΔΠ? Συστήματα πληροφορικής που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη του έργου της διαχείρισης των πυρκαγιών. Αναπτύσσονται με σκοπό να ενσωματώσουν την επιστημονική γνώση και τη σύγχρονη τεχνολογία στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών Αποτελούνται από υλικό και λογισμικό και λειτουργούν στο πλαίσιο του επιχειρησιακού σχεδιασμού της δασοπροστασίας
Τι εννοούμε διαχείριση δασικών πυρκαγιών? Οι πυρκαγιές αποτελούν φυσικό παράγοντα των μεσογειακών δασών που η παρουσία του δημιουργεί προβλήματα στην ανθρώπινη (οικονομική) δραστηριότητα Η διαχείριση προσδιορίζει ένα επιχειρησιακό, οργανωτικό πλαίσιο με κατάλληλα μέτρα και ενέργειες που έχουν σκοπό να μειώσουν τις επιπτώσεις των πυρκαγιών (οικολογικές, οικονομικές, κοινωνικές..) Η διαχείριση αναφέρεται σε όλες τις φάσεις του προβλήματος δηλαδή την πρόληψη και καταστολή των πυρκαγιών και την αποκατάσταση των καμμένων εκτάσεων. Κύριες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση η των ΠΣΔΠ είναι: ΓΣΠ (GIS) και GPS Μοντελοποίηση η και Προσομοίωση Επικοινωνίες και Μετάδοση δεδομένων Αισθητήρες και Τηλεπισκόπηση Internet
Αντικείμενο της διαχείρισης του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών Εντοπισμός πυρκαγιών (ανίχνευση, αναγγελία, αρχική επέμβαση) Εκτίμηση κινδύνου (επικινδυνότητα, τρωτότητα, κίνδυνος) Εκτίμηση συμπεριφοράς (ταχύτητα διάδοσης, δριμύτητα) Προκατασταλτικά μέτρα (χειρισμοί καυσίμων, διασπορά δυνάμεων..) Συντονισμός καταστολής (παρακολούθηση λ δυνάμεων, δρομολόγηση,..) Εκτίμηση επιπτώσεων και Μεταπυρική διαχείριση - Μέτρα αποκατάστασης
Κύκλος ζωής του επεισοδίου πυρκαγιάς
Προτεραιότητες Έγκαιρος εντοπισμός και αναγγελία Γρήγορη πρόσβαση σε σημεία Εκτίμηση κατάστασης Βελτίωση συντονισμού και φυσικά Ασφάλεια Υποδομές Προκατασταλτικά μέτρα
Εφαρμογές συστημάτων διαχείρισης δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα Φορείς προώθησης Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας Ευρωπαική Επιτροπή (ΓΔ Ερευνας, ΓΔ Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών) Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ) Γ ΚΠΣ ΠΕΠ ΕΠΑΝ ΥΔΤ (Σύστημα Υποστήριξης, Διοίκησης και Λήψης Αποφάσεων, Υποσύστημα 6 του CDSS )
Αναφορές εφαρμογών
ΕΡΓΟ: DEDICS - Κατανεμημένο σύστημα ελέγχου και πληροφοριών περιβάλλοντος (Telematics for Environment) Αναθέτουσα αρχή: ΟΑΝΑΚ Περίοδος υλοποίησης: 1998-2000 Αντικείμενο: - Δημιουργία κατανεμημένου συστήματος διαχείρισης δασικών πυρκαγιών με εφαρμογή στο Ν.Ηρακλείου Κρήτης (Δάσος Σύμης) - Εγκατάσταση μονάδας αυτόματης ανίχνευσης πυρκαγιών BSDS με υπέρυθρη τεχνολογία - Έλεγχος ψευδών συναγερμών - Δίκτυο ΑΜΣ - Προσομοιωτής εξάπλωσης πυρκαγιών FMIS - Κατανεμημένη επεξεργασία, τηλεεκτέλεση προσομοίωσης εξάπλωσης πυρκαγιάς και δημοσίευση αποτελέσματος στο διαδίκτυο
Εφαρμογή DEDICS/FMIS στο Ν.Ηρακλείου Κρήτης Ραδιόμετρο Σύστημα αυτόματου εντοπισμού πυρκαγιάς Α.Μ.Σ. 1 F.M.I.S. Α.Μ.Σ. 2 Κινητές μονάδες (GPS) Σύστημα F.M.I.S. Κονσόλα Εντοπισμού πυρκαγιών F.M.I.S. Web server
Σύστημα τηλεανίχνευσης και έγκαιρης ειδοποίησης στο Ν.Ηρακλείου Κρήτης Τηλεχειρισμός εξοπλισμού του ΠΣΠ, διαχείριση εικονολήπτη, Videoλειτουργιών, ολοκλήρωση ανίχνευσης/προσομοίωσης και Διαχείριση δεδομένων ΓΣΠ
Αξιολόγηση του προσομοιωτή FMIS σε χώρες του εξωτερικού Ισπανική έκδοση Κινεζική έκδοση Γαλλική έκδοση Γαλλία (Κέντρο δοκιμών Πολιτικής προστασίας Ν.Γαλλίας) Ισπανία (Περιφέρεια ρφ ρ Γαλικίας) Πορτογαλία (Παν/μιο Κοίμπρα) Ιταλία (Παν/μιο Τορίνο) Ελβετία (Κέντρο Δασικής Έρευνας Belinzona) Κίνα (Παν/μιο Hefei)
ΕΡΓΟ: Γεωγραφικό Σύστημα πρόληψης και παρακολούθησης φυσικών καταστροφών από πυρκαγιές στις δασικές εκτάσεις του όρους Όλυμπος (Υποέργο 2) Αναθέτουσα αρχή: Δ.Δ. Νομού Πιερίας (σε συνεργασία με τη ΠΥ Κατερίνης) Περίοδος υλοποίησης: 1/2/2007-30/6/2007 Αντικείμενο: - Εγκατάσταση δικτύου τεσσάρων αυτόματων Μ.Σ. - Τοπικό υπολογιστικό δίκτυο και σύστημα GIS - Σύστημα επικοινωνίας (GPRS) εντοπισμού και πλοήγησης για - Έξη (6) οχήματα δασοπυρόσβεσης - Τέσσερα (4) επιτελικά πυροσβεστικά οχήματα - Ένα (1) συντονιστικό όχημα και - Μία (1) μονάδα πεζοπόρων δυνάμεων - Δρομολόγηση πυροσβεστικών οχημάτων - Προβολή και πρόσβαση μέσω διαδικτύου σε χαρτογραφικές πληροφορίες, δεδομένα ΑΜΣ, θέσης και κίνησης των κινητών μονάδων και οχημάτων
Εντοπισμός και πλοήγηση η ΠΟ Εφαρμογή παρακολούθησης μέσω Web της θέσης των πυροσβεστικών οχημάτων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κατερίνης (5 οχήματα) και του Πυροσβεστικού κλιμακίου Λιτοχώρου (1 όχημα). Η εφαρμογή δίνει τη δυνατότητα ενημέρωσης μέσω Web και για τις τιμές των δεδομένων των αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών Η διαχείριση της Web εφαρμογής γίνεται από το Επιχειρησιακό Κέντρο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Κατερίνης Για την ανάπτυξη της εφαρμογής χρησιμοποιήθηκε το Web ADF (Application Development Framework) του ArcGIS Server για.νετ.
Δρομολόγηση Πυροσβεστικών οχημάτων Εφαρμογή δρομολόγησης για τα πυροσβεστικά οχήματα στους δασικούς δρόμους του Εθνικού Δρυμού του Ολύμπου Η εφαρμογή αναπτύχθηκε για ArcPad 7.01 με τη χρήση του QuickRoute applet Λειτουργεί στους φορητούς υπολογιστές των επιτελικών οχημάτων και στον υπολογιστή παλάμης της μονάδας πεζοπόρων τμημάτων
Παρακολούθηση οχημάτων και ΑΜΣ Εφαρμογή παρακολούθησης πυροσβεστικών οχημάτων και δεδομένων αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών για κινητές μονάδες Η εφαρμογή έχει αναπτυχθεί με το Mobile ADF (Application Development Framework) του ArcGIS Server για.νετ Η λειτουργία της εφαρμογής γίνεται σε Notebooks, PDA και SmartPhones μέσω σύνδεσης GPRS
ΕΡΓΟ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ΑΠΟ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΗ ΒΡΑΣΤΑΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ (Υποέργο 1) Αναθέτουσα αρχή: Δ.Δ. Ν.ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Περίοδος υλοποίησης: 1/2/2007-30/9/2007 Αντικείμενο: - Παραγωγή δασικών θεματικών χαρτών και δημιουργία γεωγραφικής βάσης δεδομένων - Τυποποίηση και χαρτογράφηση δασικών καυσίμων - Λογισμικό δαχερσηςδασ διαχείρισης δασικών πυρκαγιών G.FMIS για γαεκτίμηση κινδύνου και προσομοίωση εξάπλωσης δασικής πυρκαγιάς - Μελέτη εγκατάστασης δικτύου έγκαιρου εντοπισμού πυρκαγιών
Περιβάλλον διαχείρισης γεωγραφικών δεδομένων G.FMIS Εφαρμογή ArcGIS με extension Spatial Analyst Μενού διαχείρισης χαρτών
Δημιουργία θεματικών χαρτών
Χαρτογράφηση δομικού κινδύνου πυρκαγιάς
Εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς
Χαρτογράφηση δασικών καυσίμων
Ανάλυση συμπεριφοράς πυρκαγιάς Μέγιστος Ρυθμός Διάδοσης της Πυρκαγιάς (m/min) Ταχύτητα Κλίση (%) ανέμου (χλμ/ω) 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 0 0,1 0,1 0,1 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,4 0,5 0,6 5 0,6 0,6 0,6 0,6 0,7 0,7 0,8 0,8 0,9 1 1 10 1,5 1,5 1,5 1,5 1,6 1,6 1,7 1,7 1,8 1,9 2 15 2,7 2,7 2,8 2,8 2,8 2,9 2,9 3 3 3,1 3,2 20 4,2 4,2 4,3 4,3 4,3 4,3 4,4 4,5 4,5 4,6 4,7 25 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 30 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 Θερμική Ένταση Πυρκαγιάς (kw/m) Ταχύτητα ανέμου (χλμ/ω) 0 5 10 15 20 Κλίση (%) 25 30 35 40 45 50 0 6 7 7 9 10 12 15 18 22 26 30 5 31 31 32 33 35 37 40 43 46 50 55 10 80 80 81 82 83 86 88 91 95 99 103 15 145 145 146 147 149 151 153 156 160 164 168 20 224 224 225 226 227 230 232 235 239 243 247 25 315 315 315 315 315 315 315 315 315 315 315 30 315 315 315 315 315 315 315 315 315 315 315 Ταχύτητα ανέμου (χλμ/ω) Μήκος Φλόγας (m) Κλίση (%) 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 0 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,2 0,3 0,3 0,3 0,3 0,4 5 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,5 0,5 0,5 10 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,6 0,7 15 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 20 09 0,9 09 0,9 09 0,9 09 0,9 09 0,9 09 0,9 09 0,9 1 1 1 1 25 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 30 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1 1,1
Εισαγωγή μετεωρολογικών δεδομένων για την προσομοίωση Τα δεδομένα μπορεί να εισάγονται αυτόματα σε περίπτωση λειτουργίας δικτύου μετεωρολογικών σταθμών
Εισαγωγή δεδομένων από δίκτυο ΑΜΣ Δυνατότητα αλλαγής των στοιχείων πριν τη χρήση για εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών σκοπών και ανάλυση σχεδιασμού
Εκτίμηση η του πεδίου ροής του ανέμου
Ορισμός ταυτόχρονων εστιών διαφορετικού τύπου
Εισαγωγή παραμέτρων προσομοίωσης
Προσομοίωση εξάπλωσης πυρκαγιάς
Εξάπλωση πυρκαγιών με υπόβαθρο δασικά καύσιμα
Χαρτογράφηση κινδύνου διάβρωσης
Ανάλυση ορατότητας για εγκατάσταση δικτύου τηλεανίχνευσης Σκοπό έχει να λύσει το πρόβλημα της αριστοποίησης του αριθμού των μονάδων παρατήρησης (απαιτούνται τρεις τουλάχιστον για τον υπολογισμό ακριβούς θέσης) σε σχέση με την επιφάνεια κάλυψης (χρησιμοποιούνται κριτήρια βαρύτητας για τις περιοχές ενδιαφέροντος)
Ανάλυση πυρκαγιάς Για τη βελτίωση της αξιοπιστίας του προσομοιωτή γίνονται αναλύσεις και ρυθμίσεις με στοιχεία από προηγούμενες πυρκαγιές Σετ δεδομένων Πυρκαγιά Λίμνης Ευβοίας 1994 Πυρκαγιά Πεντέλης 1995 Πυρκαγιά Πεντέλης 1998 Πυρκαγιά Π ά Μαινάλου 2000 Πυρκαγιές Βάλια Κάλντα 1997, 2001
Σενάρια και ρυθμίσεις Ρυθμίσεις του προσομοιωτή γίνονται με εξέταση εναλλακτικών σεναρίων και ανάλυση ευαισθησίας παραμέτρων που αφορούν τα καύσιμα, το σημείο έναρξης, τα μετεωρολογικά δεδομένα, στοιχεία καταστολής κλπ.
Περιορισμοί προσομοιωτών Η προσομοίωση μπορεί να δώσει αξιόπιστα επιχειρησιακά αποτελέσματα στο πρώτο διάστημα της πυρκαγιάς (μέχρι 5-6 ώρες). Για μεγαλύτερη μγ διάρκεια χρειάζονται πιό εξελιγμένες εφαρμογές που να παίρνουν υπ όψιν τους την επέμβαση του μηχανισμού καταστολής και τις μεταβολές του ανέμου. Οι εφαρμογές αυτές απαιτούν δεδομένα τα οποία είναι δύσκολο να διατίθενται επιχειρησιακά και φυσικά μοντέλα που απαιτούν τεράστια υπολογιστική ισχύ
ΕΡΓΟ: Προμήθεια και Εγκατάσταση Ηλεκτρονικού Συστήματος Δασοπροστασίας ΦΟΡΕΑΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΔΗΜΟΣ ΟΜΗΡΟΥΠΟΛΗΣ Αναθέτουσα αρχή: Δήμος Ομηρούπολης Περίοδος υλοποίησης: 1/12/2007-30/6/2008 Αντικείμενο: - Εγκατάσταση συστήματος τηλεανίχνευσης πυρκαγιών (δύο μονάδες CICLOPE) με ασύρματη επικοινωνία και κονσόλα διαχείρισης στο Πυροσβεστικό Γραφείο της Ομηρούπολης - Λογισμικό αυτόματου εντοπισμού πυρκαγιάς - Τηλεδιαχείριση μέσω Internet
Τοπολογία του δικτύου τηλεανίχνευσης
Καλύψεις θέσεων παρατήρησης Κάλυψη από τη θέση Ασύρματος Κάλυψη από τη θέση Ανάβατος Θέσεις παρατήρησης
Ανάβατος: οπτική κάλυψη
Ασύρματος: οπτική κάλυψη
Σύστημα τηλεανίχνευσης CICLOPE Βιντεοκάμερα μρ με PTZ Αυτόματος Μ.Σ. Κέντρο Επιχειρήσεων Controller Ραδιο Link Βίντεο Link Τροφοδοσία Με Φ/Β Κεραίες Α.Ζ. Οθόνη συστήματος
ΕΡΓΟ: Σχεδιασμός, Ανάπτυξη και Πιλοτική Εφαρμογή Κάθετων Υποσυστημάτων Γεωγραφικών Δεδομένων για την Ηλεκτρονική Αποτύπωση Πληροφοριών ρ για το Περιβάλλον ρβ της Περιφέρειας ρφ ρ Νοτίου Αιγαίου Αναθέτουσα αρχή: Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου Περίοδος υλοποίησης: 1/5/2008-30/10/2008 Αντικείμενο: - Τοπικό υπολογιστικό δίκτυο και σύστημα GIS στη Ν.Σύρο για τη χαρτογράφηση και διαχείριση περιβαλλοντικών παραμέτρων της Περιφέρεια ςου ςτου Νομού Κυκλάδων - Υλοποίηση ηλεκτρονικού αρχείου διοικητικών πράξεων ΔΔ Ν.Κυκλάδων - Εγκατάσταση μεταφερόμενης μονάδας τηλεανίχνευσης πυρκαγιών UGS- Deimos B στη Ν.Κάρπαθο με τηλεδιαχείριση μέσω Internet - Λογισμικό διαχείρισης δασικών πυρκαγιών G.FMIS
Μεταφερόμενος σταθμός τηλεανίχνευσης πυρκαγιών UGS U.G.S. Deimos B (Small Unattended Ground Image System) Διαστάσεις Αποθήκευσης: 80x80H80 cm Λειτουργίας: 230x260 H300 cm Βάρος: 180Kg Υλικό κατασκευής: Συνθετικό πλαστικό/ αλουμίνιο Σύστημα σκόπευσης: Χειροκίνητο & Μηχανικό Συσσωρευτές: 110Ah 12V Τροφοδοσία ενέργειας: Εξωτερική πηγή με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες
Μέρη μονάδας τηλεανίχνευσης Σύστημα καταγραφής διπλής κάμερας (CCD ορατό, κοντινό υπέρυθρο 0.7-1.1 mm) Ηλεκτρομηχανικό σύστημα σκόπευσης Κεραία ασύρματης επικοινωνίας Πάνελς φωτοβολταικών στοιχείων Κιβώτιο φιλοξενίας εξοπλισμού Ρυθμιζόμενοι αρμοί στήριξης μονάδας Πέλμα στήριξης/πάκτωσης μονάδας
Οθόνες συστήματος τηλεανίχνευσης ης Οθόνη ελέγχου του πεδίου παρατήρησης και μερών της περιφερειακής μονάδας τηλεανίχνευσης
Οθόνες συστήματος τηλεανίχνευσης ης Εμφάνιση συναγερμού στο οπτικό και κοντινό υπέρυθρο.
Οθόνες συστήματος τηλεανίχνευσης ης Εμφάνιση συναγερμών από ημερολόγιο καταγραφών
Περιφέρεια και περιοχή εφαρμογής του συστήματος - Εγκατάσταση Συστήματος τηλεανίχνευσης στην Ν.Κάρπαθο - Πρόσβαση μέσω διαδικτύου από Ν.Ρόδο (Διεύθυνση Δασών) και Ν.Σύρο (Περιφέρεια Ν.Αιγαίου) PSTN/ADSL PSTN/ADSL Δίκτυο οργάνωσης και συντήρησης γεωγραφικών δεδομένων περιβάλλοντος και λογισμικό διαχείρισης δασικών πυρκαγιών G.FMIS στην Ν.Κάρπαθο
Συμπεράσματα-προβληματισμοί προβληματισμοί Η αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών είναι κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα και η τεχνολογία μπορεί να συνεισφέρει στο βαθμό που υπάρχει πολιτική βούληση και κατάλληλος λ μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, σε καμία όμως περίπτωση δεν αποτελεί πανάκεια για τη λύση του. Το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και η κλιματική αλλαγή θα εντείνει τα προβλήματα των πυρκαγιών τα επόμενα χρόνια. Ηπερίοδος των πυρκαγιών θα μεγαλώσει, οι πυρκαγιές θα γίνουν πιο γρήγορες και θα έχουν μεγαλύτερη ένταση. Η οργάνωση της πολιτικής προστασίας στο πλαίσιο αυτής της προοπτικής θα πρέπει να αποτελ εσει προτεραιότητα για την πολιτεία Η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει λύσεις για την υποστήριξη της διαχείρισης του προβλήματος και την προστασία των δασών από τις πυρκαγιές. Η επιλογή της καταλληλότερης λύσης σε κάθε περίπτωση είναι πολύ σημαντική Τα ΠΣΔΠ υιοθετούνται από τη δημόσια διοίκηση και τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας με αργό ρυθμό, ευκαιριακά και χωρίς κανένα σχεδιασμό. Τη βάση της αξιοποίησης της υπάρχουσας τεχνογνωσίας πρέπει να αποτελέσει η υιοθέτηση ενός κοινού συστήματος για την εκτίμηση της συμπεριφοράς της φωτιάς στα δάση, προσαρμοσμένου στα ελληνικά δεδομένα και την επιχειρησιακή λειτουργία του ΠΣ Είναι σημαντικό οι φορείς να έντάξουν στον επιχειρησιακό σχεδιασμό τους τις υπάρχουσες τεχνολογικές δυνατότητες, να τις αξιολογήσουν και να συνεργαστούν για τη βελτίωση των εφαρμογών. Η διαθεσιμότητα του προσωπικού, η εκπαίδευση και η επιχειρησιακή αξιολόγηση των συστημάτων που εγκαθίστανται είναι προϋπόθεση για την επιτυχημένη εφαρμογή τους Προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στη δημιουργία υποδομών χωρικών δεδομένων σε εθνική κλίμακα όπως κοινά τοπογραφικά υπόβαθρα υψηλής ακρίβειας, χάρτες δασικών καυσίμων και αποτύπωση καμμένων εκτάσεων