Οι σπουδαιότερες οικονομικές εξελίξεις ανά χώρα το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου συνοψίζονται στα ακόλουθα: Αλβανία: Η Αλβανική οικονομία συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους για πρώτη φορά από την αρχή της χρονοσειράς το 5. Συγκεκριμένα, το πραγματικό μη εποχικά εξομαλυμένο ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά,% ετησίως από αύξηση κατά 3,7% το τέταρτο τρίμηνο του 11 και,9% την ίδια περίοδο πέρυσι. Βασική αιτία της μείωσης αυτής είναι η συρρίκνωση στους περισσότερους τομείς της οικονομίας το πρώτο τρίμηνο, και συγκεκριμένα στο τομέα της βιομηχανίας, κατασκευών, μεταφορών και επικοινωνιών. Βουλγαρία: Η Βουλγαρία επέστρεψε δυναμικά στις διεθνείς αγορές στις Ιουλίου με την έκδοση ευρωομολόγου πενταετούς διάρκειας, ύψους EUR 95εκ. και απόδοσης,36%. Η έκδοση υπερκαλύφθηκε πάνω από πέντε φορές και είναι η πρώτη έκδοση Ευρωομολόγου από το. Τα έσοδα από την έκδοση αυτή αναμένεται να αναχρηματοδοτήσουν λήξεις ομολόγων ύψους EUR 8εκ. τον Ιανουάριο του 13. Κύπρος: Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Eurogroup το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας, οι διαπραγματεύσεις για το πακέτο χρηματοδότησης της Κύπρου από τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης αναμένεται να ολοκληρωθούν το Σεπτέμβριο. Επιπλέον, τονίστηκε ότι περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμες μετά τη νέα επίσκεψη της τρόικας στις 16 Ιουλίου. Ρουμανία: Στις 6 Ιουλίου, το Ρουμανικό κοινοβούλιο ψήφισε να αναστείλει τον Πρόεδρο Traian Basescu, εν μέσω των διαφορών μεταξύ του προέδρου και του πρωθυπουργού Victor Ponta, οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά κόμματα. Η ψηφοφορία που προγραμματίζεται στις 9 Ιουλίου ενδέχεται να οδηγήσει στην καθαίρεση του προέδρου. Σερβία: Η Κεντρική Τράπεζα της Σερβίας (ΚΤΣ) αποφάσισε στη συνεδρίαση του Ιουλίου να αυξήσει το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο κατά 5μ.β. στο 1,5% εξαιτίας της αναμενόμενης αύξησης του πληθωρισμού από το Μάιο με βάση τη νέα αγροτική περίοδο και τις υψηλότερες τιμές των εισαγόμενων προϊόντων. Η αύξηση του επιτοκίου αντανακλά την πρόθεση της ΚΤΣ να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού και να συμβάλλει στη μακροοικονομική σταθερότητα, ενώ τονίζει ότι ο βαθμός της μελλοντικής περιοριστικής νομισματικής πολιτικής θα εξαρτηθεί από της σημαντικές δημοσιονομικές εξελίξεις Νοτιοανατολική Ευρώπη: Συναλλαγματικές Ισοτιμίες σε σχέση με το Ευρώ RSD RON LEK -1-1 -8-6 - - Μεταβολή της Ισοτιμίας από τις αρχές του έτους Πηγή: Piraeus Bank Research, Datastream ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΜΟΝΑΔΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΓΟΡΩΝ researchdivision@piraeusbank.gr Bloomberg page: <PBGR> Ηλίας Λεκκός LekkosI@piraeusbank.gr Δημητρία Ρότσικα RotsikaD@piraeusbank.gr Τράπεζα Πειραιώς Αμερικής, 15 6, Αθήνα Τηλ: (+3) 1 38 8187 Φάξ: (+3) 1 38 865 % Το σύνολο του περιεχομένου του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων κάθε είδους αρχείων, αποτελεί αντικείμενο πνευματικής ιδιοκτησίας και προστατεύεται από ελληνικές & διεθνείς διατάξεις. Συνεπώς, απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή, αναδημοσίευση, αντιγραφή, αποθήκευση, πώληση, μετάδοση, διανομή, έκδοση ή μετάφραση του παρόντος, τμηματικά, περιληπτικά ή συνολικά, χωρίς τη ρητή προηγούμενη έγγραφη συναίνεση της δικαιούχου Τράπεζας Πειραιώς Α.Ε.,. Από την παραπάνω απαγόρευση εξαιρείται η αποθήκευση ή αντιγραφή τμημάτων του παρόντος σε απλό προσωπικό υπολογιστή για αυστηρά προσωπική χρήση, χωρίς πρόθεση εμπορικής ή άλλης εκμετάλλευσης και χωρίς αυτό να σημαίνει τη με οποιονδήποτε τρόπο παραχώρηση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
ΑΛΒΑΝΙΑ Η Αλβανική οικονομία συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους για πρώτη φορά από την αρχή της χρονοσειράς το 5. Συγκεκριμένα, το πραγματικό μη εποχικά εξομαλυμένο ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά,% ετησίως από αύξηση κατά 3,7% το τέταρτο τρίμηνο του 11 και,9% την ίδια περίοδο πέρυσι. Βασική αιτία της μείωσης αυτής είναι η συρρίκνωση στους περισσότερους τομείς της οικονομίας το πρώτο τρίμηνο, και συγκεκριμένα στο τομέα της βιομηχανίας, κατασκευών, μεταφορών και επικοινωνιών. Η μεγαλύτερη ετήσια μείωση το πρώτο τρίμηνο του έτους σημειώθηκε στον τομέα της βιομηχανίας κατά 19,3% ετησίως από μείωση κατά 9,7% το τέταρτο τρίμηνο το 11 και αύξηση κατά 11,1% το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι, ενώ ο τομέας των κατασκευών μειώθηκε κατά 17,6% από αύξηση 1,% και 1,8% τις ίδιες περιόδους. Αξίζει να σημειώσουμε, εντούτοις την επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού αύξησης του τομέα της αγροτικής παραγωγής το πρώτο τρίμηνο κατά,5% ετησίως από 1,6% το τέταρτο τρίμηνο και 3,3% το αντίστοιχο πέρυσι ισοσταθμίζοντας έτσι τη μείωση του πραγματικού ΑΕΠ. Σε τριμηνιαία βάση, το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 1,% το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους από αύξηση κατά,3% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ το ετήσιο ΑΕΠ το 11 αναθεωρήθηκε στο 3,% από 3,1%. 1 1 1 8 6 - - Αλβανία: Πραγματικό ΑΕΠ Μαρ-7 Ιουν-7 Σεπ-7 Δεκ-7 Μαρ-8 Ιουν-8 Σεπ-8 Δεκ-8 Μαρ-9 Ιουν-9 Σεπ-9 Δεκ-9 Μαρ-1 Ιουν-1 Σεπ-1 Δεκ-1 Μαρ-11 Ιουν-11 Σεπ-11 Δεκ-11 Μαρ-1 Ετήσιο(%) Τριμηνιαίο(%) Πηγή: Piraeus Bank Research, Στατιστική Υπηρεσία της Αλβανίας Το κόστος κατασκευής το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά,3% ετησίως από,5% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ σε τριμηνιαία βάση το κόστος μειώθηκε κατά,% το πρώτο τρίμηνο εξαιτίας της μείωσης τους κόστους των υλικών. Ο πληθωρισμός τον Ιούνιο επιταχύνθηκε στο,% από 1,9% το Μάιο, αλλά παρέμεινε σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον Ιούνιο πέρυσι στο 3,9%. Σε μηνιαία βάση, ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή μειώθηκε με μεγαλύτερη ένταση τον Ιούνιο κατά,8% από,7% τον προηγούμενο μήνα. Βασική αιτία της αύξησης των πληθωριστικών πιέσεων τους τελευταίους μήνες είναι αντίστοιχη αύξηση των τιμών των τροφίμων και συγκεκριμένα τον Ιούνιο κατά,7% ετησίως (μηνιαία: -1,9%) από 1,9% τον προηγούμενο μήνα (μηνιαία: -1,8%). Η τάση αυτή ακολούθησε στις περισσότερες κατηγορίες του δείκτη τιμών για τον Ιούνιο. Η πιστωτική επέκταση στον ιδιωτικό τομέα το Μάιο αυξήθηκε με μικρότερη ένταση στο 7,5% ετησίως από 8,1% τον Απρίλιο και 1,9% το Μάιο πέρυσι, ενώ σε μηνιαία βάση αυξήθηκε κατά,3%% το Μάιο από οριακή μείωση κατά,% τον προηγούμενο μήνα. Ο δανεισμός στις επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 1,% ετησίως το Μάιο από 1,8% τον Απρίλιο και 1,% το Μάιο πέρυσι, ενώ τα δάνεια στα νοικοκυριά συρρικνώθηκαν για έκτο μήνα κατά 3,% ετησίως από,1% και αύξηση κατά,3% τους ίδιους μήνες. Αντίστοιχα, ο δανεισμός σε ξένο νόμισμα το Μάιο σημείωσε αύξηση με μικρότερη ένταση στο 3,7% ετησίως από 5,1% τον Απρίλιο και 9,8% το Μάιο του 11, ενώ αντίθετα ο ρυθμός αύξησης των δανείων σε εγχώριο νόμισμα επιταχύνθηκε στο 15,5% ετησίως από 1,% και 13,% τους ίδιους μήνες. Επιπλέον, οι συνολικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν οριακά το Μάιο κατά 1,8% ετησίως από 1,7% 1
τον Απρίλιο και 16,% τον ίδιο μήνα πέρυσι. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Η βιομηχανική παραγωγή το Μάιο σημείωσε αύξηση με μικρότερη ένταση στο,9% ετησίως από αναθεωρημένη αύξηση κατά,5% τον Απρίλιο, ενώ οι λιανικές πωλήσεις μειώθηκαν για άλλο ένα μήνα στο 1,8% ετησίως από,3% τους ίδιους μήνες. Ο πληθωρισμός τον Ιούνιο αυξήθηκε με οριακά μικρότερη ένταση στο 1,6% από 1,7% το Μάιο και,8% τον Ιούνιο πέρυσι καθώς οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν με τον ίδιο ετήσιο ρυθμό στο,9% από 9,9% τους ίδιου μήνες. Ο γενικό δείκτης τιμών καταναλωτή μειώθηκε κατά 1,% σε τριμηνιαία βάση τον Ιούνιο από μείωση κατά,1% το Μάιο. Όλοι οι επιμέρους δείκτες (με εξαίρεση τις τιμές των αλκοολούχων ποτών και καπνού) σημείωσαν επιβράδυνση τον Ιούνιο. Η Βουλγαρία επέστρεψε δυναμικά στις διεθνείς αγορές στις Ιουλίου με την έκδοση ευρωομολόγου πενταετούς διάρκειας, ύψους EUR 95εκ. και απόδοσης,36%. Η έκδοση υπερκαλύφθηκε πάνω από πέντε φορές και είναι η πρώτη έκδοση Ευρωομολόγου από το. Τα έσοδα από την έκδοση αυτή αναμένεται να αναχρηματοδοτήσουν λήξεις ομολόγων ύψους EUR 8εκ. τον Ιανουάριο του 13. Τα δημοσιονομικά διαθέσιμα στην Κεντρική Τράπεζα το Μάιο αυξήθηκαν κατά 1,% ετησίως από 5,1% τον Απρίλιο και συρρίκνωση κατά,3% το Μάιο πέρυσι, ενώ σε μηνιαία βάση τα διαθέσιμα αυξήθηκαν κατά,5% το Μάιο από 8,6% τον Απρίλιο. Αξίζει να σημειώσουμε ότι αναμένεται τα δημοσιονομικά διαθέσιμα τον Ιούλιο να ανέλθουν στα BGN 6,5δισ. σημειώνοντας ιστορικά υψηλή αύξηση κατά 6,% μετά την επιτυχή έκδοση του Ευρωομολόγου στις Ιουλίου. Το δημοσιονομικό ισοζύγιο το πρώτο πεντάμηνο του έτους ανήλθε πλεονασματικό για πρώτη φορά από τον Ιούνιο του 9 σημειώνοντας σημαντική βελτίωση και αντικατοπτρίζοντας τις δημοσιονομικές προσαρμογές που ακολουθεί η κυβέρνηση τα δύο τελευταία έτη. Συγκεκριμένα, το δημοσιονομικό πλεόνασμα ανήλθε στο,1% του αναμενόμενου για το έτος ΑΕΠ από έλλειμμα κατά,8% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, καθώς τα έσοδα του προϋπολογισμού αυξήθηκαν στο 1,6% του ΑΕΠ από 13,3% τις ίδιες περιόδους. Οι δημόσιες δαπάνες το πρώτο πεντάμηνο ανήλθαν στο 1,% του ΑΕΠ από 13,6% την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου πέρυσι, ενώ τα κοινοτικά κονδύλια σημείωσαν αύξηση στο,6% του ΑΕΠ από,% τις ίδιες περιόδους. Βουλγαρία: Δημοσιονομικά Ισοζύγιο 1 % ΑΕΠ -1 - -3 - -5 Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος 9 1 11 1 Πηγή: Piraeus Bank Research, Υπουργείο Οικονομικών Ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου Αξιών της Σόφιας μειώθηκε κατά 8,3% από τις αρχές του έτους στις 13 Ιουλίου και αυξήθηκε κατά,6% από τις 13 Ιουνίου. Η κεφαλαιοποίηση του δείκτη ανήλθε στα BGN 55,εκ. στις 13 Ιουλίου από BGN 535,εκ. στις 13 Ιουνίου και ο συνολικός δείκτης τιμής/κερδών παρέμεινε αμετάβλητος στο,9 για την ίδια περίοδο. Το βήτα (beta) του δείκτη σε σχέση με το New
Europe Blue Chip Index (σταθμισμένος μέσος όρος βάσει κεφαλαιοποίησης 3 μετοχών υψηλής κεφαλαιοποίησης που διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια Αυστρίας, Πολωνίας, Ουγγαρίας, Τσεχίας, Σλοβακίας, Σλοβενίας, Κροατίας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας και καταρτίζεται από το Χρηματιστήριο της Βιέννης) ήταν,35. Στην αγορά των CDS (Credit Default Swaps-αγορά ασφάλιστρων σε περίπτωση χρεοκοπίας), το συμβόλαιο των πέντε ετών σε USD μειώθηκε στις 3,1μ.β. στις 13 Ιουλίου από 339,65μ.β. στις 13 Ιουλίου, ενώ από τις αρχές του έτους μειώθηκε κατά 111,6μ.β.. Στη διατραπεζική αγορά, το επιτόκιο δανεισμού SOFIBOR ενός μήνα μειώθηκε στο,1% στις 13 Ιουλίου από,% στις 13 Ιουνίου και το διατραπεζικό Ο/Ν επιτόκιο ανήλθε στο 1,7% από 1,9% τις ίδιες ημέρες. Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 8 6 38 36 3 3 3 8 Sofix Index 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 5 5 35 3 5 15 1 CDS 5Y USD 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1.5 Interbank Rate-SOFIBOR3M 11 Govt Benchmark-1Y 15 3.5 1 3 95.5 9 1-Φεβ-1 -Μαρ-1 5-Μαϊ-1 16-Ιουν-1 8-Ιουλ-1 8-Σεπ-1 -Οκτ-1 1-Δεκ-1 1-Ιαν-11 3-Φεβ-11 6-Απρ-11 18-Μαϊ-11 9-Ιουν-11 1-Σεπ-11 -Νοε-11 1-Δεκ-11 5-Ιαν-1 7-Μαρ-1 18-Απρ-1 3-Μαϊ-1 11-Ιουλ-1 85 9-Ιουλ-1 1-Σεπ-1 5-Οκτ-1 8-Νοε-1 1-Δεκ-1 15-Ιαν-11 18-Φεβ-11 -Μαρ-11 7-Απρ-11 31-Μαϊ-11 -Ιουλ-11 7-Αυγ-11 1-Σεπ-11 1-Οκτ-11 17-Νοε-11 1-Δεκ-11 -Ιαν-1 7-Φεβ-1 1-Απρ-1 5-Μαϊ-1 8-Ιουν-1 1-Ιουλ-1 1 135 13 15 1 115 11 15 1 SOFIX 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 Πηγή: Piraeus Bank Research, Bloomberg 3
ΚΥΠΡΟΣ Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Eurogroup το βράδυ της προηγούμενης Δευτέρας, οι διαπραγματεύσεις για το πακέτο χρηματοδότησης της Κύπρου από τον Ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης αναμένεται να ολοκληρωθούν το Σεπτέμβριο. Επιπλέον, τονίστηκε ότι περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα θα είναι διαθέσιμες μετά τη νέα επίσκεψη της τρόικας στις 16 Ιουλίου. Ο δείκτης λιανικών πωλήσεων τον Απρίλιο συρρικνώθηκε σημαντικά για δεύτερο συνεχόμενο μήνα και συγκεκριμένα κατά,% ετησίως από 1,5% το Μάρτιο σηματοδοτώντας την επιβράδυνση της οικονομίας τους επόμενους μήνες. Επιπλέον, ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές το πρώτο τρίμηνο του έτους συρρικνώθηκε σημαντικά για 15 συνεχόμενο τρίμηνο και συγκεκριμένα κατά 16,5% ετησίως από μείωση κατά 1,% το τέταρτο τρίμηνο το 11 και 7,6% την ίδια περίοδο πέρυσι. Οι πληθωριστικές πιέσεις επιβραδύνθηκαν περαιτέρω τον Ιούνιο καθώς ο πληθωρισμός αυξήθηκε με μικρότερη ένταση στο 1,8% από,9% το Μάιο και,% τον Ιούνιο πέρυσι, ενώ σε μηνιαία βάση ο γενικό δείκτης τιμών καταναλωτή μειώθηκε κατά,7% τον Ιούνιο από αύξηση κατά,% τον προηγούμενο μήνα. Σημαντική μείωση σημείωσαν οι τιμές των τροφίμων, και συγκεκριμένα κατά,% ετησίως τον Ιούνιο από αύξηση κατά,% τον προηγούμενο μήνα. Επιπλέον, ο δείκτης τιμών παραγωγού τον Ιούνιο αυξήθηκε με μεγαλύτερη ένταση στο 8,3% ετησίως από 7,7% τον προηγούμενο μήνα. Η πιστωτική επέκταση στον ιδιωτικό τομέα το Μάιο αυξήθηκε με μεγαλύτερη ένταση στο 1,% ετησίως από 8,3% τον προηγούμενο μήνα και 1,% το Μάιο πέρυσι, ενώ ο δανεισμός στα νοικοκυριά επιβραδύνθηκε στο,3% από,8% και 7,6% τους ίδιους μήνες. Επιπλέον, τα δάνεια στις επιχειρήσεις αυξήθηκαν στο 15,1% ετησίως το Μάιο από 11,9% τον Απρίλιο και 8,% τον ίδιο μήνα το 11. Οι συνολικές καταθέσεις στον ιδιωτικό τομέα το Μάιο συρρικνώθηκαν για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο κατά,7% ετησίως από αύξηση κατά,6% τον Απρίλιο και 13,7% τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι. Κύπρος: Πιστωτική Επέκταση & Καταθέσεις στον Ιδιωτικό Τομέα 5 35 3 5 15 1 5-5 % ΥοΥ Νοε-6 Φεβ-7 Μαϊ-7 Αυγ-7 Νοε-7 Φεβ-8 Μαϊ-8 Αυγ-8 Νοε-8 Φεβ-9 Μαϊ-9 Αυγ-9 Νοε-9 Φεβ-1 Μαϊ-1 Αυγ-1 Νοε-1 Φεβ-11 Μαϊ-11 Αυγ-11 Νοε-11 Φεβ-1 Μαϊ-1 Καταθέσεις Δάνεια Πηγή: Piraeus Bank Research, Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου Η αβεβαιότητα για την Ευρωπαϊκή και εγχώρια οικονομία οδήγησαν σε άλλη μία σημαντική πτώση τη χρηματιστηριακή συνεδρίαση στις 13 Ιουλίου στο Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου. Ο γενικός δείκτης μειώθηκε κατά 55,6% από τις αρχές του έτους αλλά αυξήθηκε κατά,% από τις 13 Ιουνίου. Η κεφαλαιοποίηση του δείκτη ανήλθε στα EUR 837,57εκ. στις 13 Ιουλίου από EUR 8,99εκ. στις 13 Ιουνίου με το βήτα (beta) του δείκτη σε σχέση με το New Europe Blue Chip Index να ανέρχεται στο 1,17.
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 18 16 1 1 1 8 6 General Index -Φεβ-1 1-Μαρ-1 13-Απρ-1 17-Μαϊ-1 -Ιουν-1 -Ιουλ-1 7-Αυγ-1 3-Σεπ-1 3-Νοε-1 7-Δεκ-1 1-Ιαν-11 13-Φεβ-11 19-Μαρ-11 -Απρ-11 6-Μαϊ-11 9-Ιουν-11 -Αυγ-11 5-Σεπ-11 9-Οκτ-11 1-Νοε-11 16-Δεκ-11 19-Ιαν-1 -Φεβ-1 7-Μαρ-1 3-Απρ-1 3-Ιουν-1 7-Ιουλ-1 18 16 1 1 1 8 6 General Index-Banks -Φεβ-1 1-Μαρ-1 13-Απρ-1 17-Μαϊ-1 -Ιουν-1 -Ιουλ-1 7-Αυγ-1 3-Σεπ-1 3-Νοε-1 7-Δεκ-1 1-Ιαν-11 13-Φεβ-11 19-Μαρ-11 -Απρ-11 6-Μαϊ-11 9-Ιουν-11 -Αυγ-11 5-Σεπ-11 9-Οκτ-11 1-Νοε-11 16-Δεκ-11 19-Ιαν-1 -Φεβ-1 7-Μαρ-1 3-Απρ-1 3-Ιουν-1 7-Ιουλ-1 18 17 16 15 1 13 1 11 1 9 8 7 6 5 3 1 CDS 5Y USD -Φεβ-1 1-Μαρ-1 13-Απρ-1 17-Μαϊ-1 -Ιουν-1 -Ιουλ-1 7-Αυγ-1 3-Σεπ-1 3-Νοε-1 7-Δεκ-1 1-Ιαν-11 13-Φεβ-11 19-Μαρ-11 -Απρ-11 6-Μαϊ-11 9-Ιουν-11 -Αυγ-11 5-Σεπ-11 9-Οκτ-11 1-Νοε-11 16-Δεκ-11 19-Ιαν-1 -Φεβ-1 7-Μαρ-1 3-Απρ-1 3-Ιουν-1 7-Ιουλ-1 11 1 9 8 7 6 5 Govt Benchmark-1Y 1-Μαρ-1 9-Απρ-1 18-Μαϊ-1 6-Ιουν-1 -Αυγ-1 1-Σεπ-1 1-Οκτ-1 9-Νοε-1 7-Ιαν-11 15-Φεβ-11 6-Μαρ-11 -Μαϊ-11 1-Ιουν-11 1-Ιουλ-11 9-Αυγ-11 7-Οκτ-11 15-Νοε-11 -Δεκ-11 1-Φεβ-1 11-Μαρ-1 19-Απρ-1 8-Μαϊ-1 6-Ιουλ-1 Πηγή: Piraeus Bank Research, Bloomberg 5
ΡΟΥΜΑΝΙΑ Στις 6 Ιουλίου, το Ρουμανικό κοινοβούλιο ψήφισε να αναστείλει τον Πρόεδρο Traian Basescu, εν μέσω των διαφορών μεταξύ του προέδρου και του πρωθυπουργού Victor Ponta, οι οποίοι προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά κόμματα. Η ψηφοφορία που προγραμματίζεται στις 9 Ιουλίου ενδέχεται να οδηγήσει στην καθαίρεση του προέδρου. Οι εξελίξεις αυτές ενέτειναν τις ανησυχίες της αγοράς ότι η πολιτική αναταραχή θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας που επιτεύχθηκε κατά τα τελευταία τρία χρόνια και είναι πιστωτικά αρνητικό για τη Ρουμανία (Baa3 αρνητική) σύμφωνα με το διεθνή οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης, Moody s. Δεδομένης της περιφερειακής και της παγκόσμιας οικονομικής αβεβαιότητας σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς και στην περιφέρεια της χώρας, υπάρχει μεγάλη ανησυχία γύρω από την τρέχουσα διαδικασία μομφής η οποία πηγάζει εν μέρει από το γεγονός ότι το κόμμα του Traian Basescu, το Δημοκρατικό Φιλελεύθερο Κόμμα, έχει συσχετιστεί με τη δημοσιονομική εξυγίανση κατά τα τελευταία τρία χρόνια. Το κόμμα της αντιπολίτευσης, ο Σοσιαλοφιλελεύθερος συνασπισμός, έχει στο παρελθόν επικρίνει ορισμένα φορολογικά μέτρα λιτότητας, αυξάνοντας τους μισθούς του δημοσίου από τότε που ανέλαβε την εξουσία. Η πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να διαρκέσει μέχρι και ακόμη και πέρα, οι εθνικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί το τελευταία τρίμηνο του 1 και θα ενδέχεται να εμποδίσει τις περαιτέρω διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον ευρύτερο τομέα των κρατικών επιχειρήσεων της Ρουμανίας. Η βιομηχανική παραγωγή το Μάιο αυξήθηκε κατά,7% ετησίως μετά από μηδενική μεταβολή τον προηγούμενο μήνα και 7,% το Μάιο πέρυσι, ενώ οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν με μεγαλύτερη ένταση στο 5,9% ετησίως από 3,% και μείωση κατά,% τις ίδιες περιόδους. Οι πληθωριστικές πιέσεις τον Ιούνιο επιταχύνθηκαν καθώς ο πληθωρισμός ανήλθε στο,% από 1,79% το Μάιο αλλά και 7,9% τον Ιούνιο πέρυσι, ενώ σε μηνιαία βάση ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή μειώθηκε κατά,% τον Ιούνιο από αύξηση κατά,% τον προηγούμενο μήνα. Οι τιμές των τροφίμων μειώθηκαν με μικρότερη ένταση τον Ιούνιο στο,9% ετησίως από μείωση κατά,13% το Μάιο και 9,8% τον ίδιο μήνα πέρυσι. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών σημείωσε βελτίωση τους πρώτους πέντε μήνες του έτους στο 1,% του αναμενόμενου για το έτος ΑΕΠ από 1,8% την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, εξαιτίας του περιορισμού του εμπορικού ελλείμματος στο 1,9% του ΑΕΠ από,1% τις αντίστοιχες περιόδους. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων ανήλθε στο,9% του ΑΕΠ την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου από,9% το πρώτο πεντάμηνο το 11, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε στο,% του ΑΕΠ από,% τις ίδιες περιόδους. Επιπλέον, το πλεόνασμα των τρεχουσών μεταβιβάσεων ανήλθε στο 1,% του ΑΕΠ το πρώτο πεντάμηνο του έτους από 1,1% την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου το 11, εντούτοις η χρηματοδότηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε καθώς οι ΑΞΕ ανήλθαν στο,3% του ΑΕΠ από,7% τις ίδιες περιόδους. Ρουμανία: Έλλειμμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών & Χρηματοδότηση του 5.5 3.5 3.5 1.5 1.5 % ΑΕΠ Ιαν-11 Φεβ-11 Μαρ-11 Απρ-11 Μαϊ-11 Ιουν-11 Ιουλ-11 Αυγ-11 Σεπ-11 Οκτ-11 Νοε-11 Δεκ-11 Ιαν-1 Φεβ-1 Μαρ-1 Απρ-1 Μαϊ-1 Έλλειμμα Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών ΑΞΕ Πηγή: Piraeus Bank Research, Datastream 6
Ο σύνθετος δείκτης τους Χρηματιστηρίου Αξιών του Βουκουρεστίου αυξήθηκε κατά 6,7% από την αρχή του έτους στις 13 Ιουλίου και κατά 6,7% από τις 13 Ιουνίου. Η κεφαλαιοποίηση του δείκτη στις 13 Ιουλίου μειώθηκε στα RON 6,7δισ. από RON 6,5δισ. στις 13 Ιουνίου, ο συνολικός δείκτης τιμής/κερδών αυξήθηκε στο 6,9 στις 13 Ιουλίου από 6,3 στις 13 Ιουνίου και το βήτα (beta) του δείκτη σε σχέση με το New Europe Blue Chip Index ανήλθε στα,58. Στην αγορά των CDS, το συμβόλαιο των πέντε ετών σε USD μειώθηκε στις 16,65μ.β. στις 13 Ιουλίου από 35μ.β. στις 13 Ιουνίου, ενώ από τις αρχές του έτους το spread μειώθηκε κατά 3,5μ.β.. Στη διατραπεζική αγορά, το επιτόκιο δανεισμού BUBOR Ο/Ν μειώθηκε στο,16% στις 13 Ιουλίου από 5,3% στις 13 Ιουνίου, ενώ αντίστοιχα το διατραπεζικό επιτόκιο ενός μήνα ανήλθε στο 5,5% από 5,39% τις ίδιες ημέρες. Στην αγορά συναλλάγματος, το εγχώριο νόμισμα RON υποτιμήθηκε σημαντικά σε σχέση με το EUR κατά 5,6% στις 13 Ιουλίου από τις αρχές του έτους και κατά,5% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα. Χρηματοοικονομικοί Δείκτες.6 EUR/RON Spot Rate.5..3..1 65 6 55 5 5 General Index-BET 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 55 5 5 35 3 5 15 1 CDS 5Y USD 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 8 7.5 7 6.5 6 5.5 5.5 Interbank Rate-BUBOR3M 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 Πηγή: Piraeus Bank Research, Bloomberg 7
ΣΕΡΒΙΑ Η Κεντρική Τράπεζα της Σερβίας (ΚΤΣ) αποφάσισε στη συνεδρίαση του Ιουλίου να αυξήσει το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο κατά 5μ.β. στο 1,5% εξαιτίας της αναμενόμενης αύξησης του πληθωρισμού από το Μάιο με βάση τη νέα αγροτική περίοδο και τις υψηλότερες τιμές των εισαγόμενων προϊόντων. Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί με μέτρια επίπεδα τους επόμενους μήνες λόγω της χαμηλής βάσης, των τιμών των γεωργικών προϊόντων καθώς και των αυξήσεων των διοικητικών καθορισμένων τιμών το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Με βάση αυτούς τους παράγοντες, ο πληθωρισμός αναμένεται να κινηθεί προσωρινά πάνω από το ανώτατο όριο του στόχου για τον πληθωρισμό της ΚΤΣ. Η αύξηση του επιτοκίου αντανακλά την πρόθεση της ΚΤΣ να αποφευχθεί περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού και να συμβάλλει στη μακροοικονομική σταθερότητα, ενώ τονίζει ότι ο βαθμός της μελλοντικής περιοριστικής νομισματικής πολιτικής θα εξαρτηθεί από της σημαντικές δημοσιονομικές εξελίξεις (την ταχύτητα για την υιοθέτηση καθώς και της ένταση της εφαρμογής του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης συμπεριλαμβανόμενης και της συμφωνίας με το ΔΝΤ). Ο πληθωρισμός τον Ιούνιο αυξήθηκε με μεγαλύτερη ένταση στο 5,5% από 3,9% τον Απρίλιο ακολουθώντας τις προσδοκίες για επιτάχυνση των πιέσεων τους επόμενους μήνες. Αντίστοιχα, οι τιμές των τροφίμων τον Ιούνιο αυξήθηκαν κατά,5% ετησίως από 1,5% τον Απρίλιο, ενώ αύξηση σημείωσαν και οι τιμές ενέργειας και μεταφορών. Ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε κατά 1,1% σε μηνιαία βάση τον Ιούνιο από 1,% τον προηγούμενο μήνα. Σερβία: Πληθωρισμός & Παρεμβατικό Επιτόκιο % 18 16 1 1 1 8 6 Ιαν-7 Ιουλ-7 Ιαν-8 Ιουλ-8 Ιαν-9 Ιουλ-9 Ιαν-1 Ιουλ-1 Ιαν-11 Ιουλ-11 Ιαν-1 Ιουλ-1 Πληθωρισμός Παρεμβατικό Επιτόκιο Πηγή: Piraeus Bank Research, Κεντρική Τράπεζα της Σερβίας Η βιομηχανική παραγωγή το Μάιο συρρικνώθηκε με μεγαλύτερη ένταση στο 3,1% ετησίως από μείωση κατά,% τον Απρίλιο, ενώ οι λιανικές πωλήσεις σημείωσαν αύξηση κατά 3,3% ετησίως από 3,5% τους ίδιους μήνες. Το δημοσιονομικό έλλειμμα το πρώτο εξάμηνο του έτους διευρύνθηκε στο 3,% του αναμενόμενου για το έτος ΑΕΠ από,% το πρώτο εξάμηνο πέρυσι, εξαιτίας της επιβράδυνσης των εσόδων του προϋπολογισμού στο 1,3% του ΑΕΠ από 1,6% τις ίδιες περιόδους. Αντίθετα οι δημόσιες δαπάνες το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους αυξήθηκαν στο 13,5% του ΑΕΠ από 1,7% το αντίστοιχο εξάμηνο το 11. Ο δείκτης του Χρηματιστηρίου Αξιών του Βελιγραδίου (BELEX15) μειώθηκε κατά 1,9% από τις αρχές του έτους στις 13 Ιουλίου και αυξήθηκε κατά,5% από τις 13 Ιουνίου. Το βήτα (beta) του δείκτη σε σχέση με το New Europe Blue Chip Index ανήλθε στο,3. Στην αγορά συναλλάγματος, το RSD συνέχισε την υποτίμηση σε ιστορικά επίπεδα και συγκεκριμένα υποτιμήθηκε σημαντικά σε σχέση με το EUR κατά 7,8% από τις αρχές του έτους στις 13 Ιουλίου και κατά,% σε σχέση με την προηγούμενη μέρα. 8
Χρηματοοικονομικοί Δείκτες 11 116 111 16 11 96 EUR/RSD Spot Rate 3-Φεβ-1 9-Μαρ-1 1-Απρ-1 16-Μαϊ-1 19-Ιουν-1 3-Ιουλ-1 6-Αυγ-1 9-Σεπ-1 -Νοε-1 6-Δεκ-1 1-Φεβ-11 1-Απρ-11 5-Μαϊ-11 8-Ιουν-11 -Σεπ-11 18-Ιαν-1 1-Φεβ-1 6-Μαρ-1 9-Απρ-1 -Ιουν-1 6-Ιουλ-1 85 8 75 7 65 6 55 5 5 General Index-BELEX15 11-Φεβ-1 17-Μαρ-1 -Απρ-1 -Μαϊ-1 7-Ιουν-1 31-Ιουλ-1 3-Σεπ-1 7-Οκτ-1 1-Νοε-1 1-Δεκ-1 17-Ιαν-11 -Φεβ-11 6-Μαρ-11 9-Απρ-11 -Ιουν-11 6-Ιουλ-11 9-Αυγ-11 1-Σεπ-11 16-Οκτ-11 19-Νοε-11 3-Δεκ-11 6-Ιαν-1 9-Φεβ-1 3-Απρ-1 7-Μαϊ-1 1-Ιουν-1 1-Ιουλ-1 Πηγή: Piraeus Bank Research, Bloomberg 9
Λεκκός Ηλίας Chief Economist 13881 Lekkosi@piraeusbank.gr Ελληνική Οικονομία Στάγγελ Ειρήνη Economist 138819 Staggelir@piraeusbank.gr Κεφαλάς Κωνσταντίνος Junior Economist 13739369 KefalasK@piraeusbank.gr Ανεπτυγμένες Οικονομίες Πατίκης Βασίλειος Head of Developed Economies 1388855 PatikisV@piraeusbank.gr Πολυχρονόπουλος Διονύσης Economic Analyst 138869 Polychronopoulosd@ piraeusbank.gr Αναπτυσσόμενες Οικονομίες Ρότσικα Δημητρία Junior Economist 1388365 Rotsikad@piraeusbank.gr Κλαδικές Μελέτες Δαγκαλίδης Αθανάσιος Senior Economist 319356 Athanasios.Dagalidis@ piraeusbank.gr Βλάχου Παρασκευή Economic Analyst 13335631 Φραγκουλίδου Ιφιγένεια Junior Economist 31933 a313@piraeusbank.gr Γραμματεία Παπιώτη Λιάνα Γραμματεία 1388187 PapiotiE@piraeusbank.gr Disclaimer: To παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δεν θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δεν θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία ως εάν αυτή αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δε συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίσθηκε από την Τράπεζα Πειραιώς σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν βασίζονται σε πηγές που διατίθενται στο κοινό και που θεωρούνται αξιόπιστες. Η Τράπεζα δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Τράπεζα ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλαμβάνει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα που δεν ανήκουν στον όμιλο της. Η Τράπεζα δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών.ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς είναι ένας οργανισμός με σημαντική ελληνική, αλλά και αυξανόμενη διεθνή παρουσία, και μεγάλο εύρος παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών. Στο πλαίσιο των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η Τράπεζα ή/και άλλες εταιρείες του ομίλου της ενδέχεται να ανακύψουν περιπτώσεις σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τις παρεχόμενες στο παρόν πληροφορίες. Σχετικά επισημαίνεται ότι η Τράπεζα και οι εταιρείες του ομίλου της μεταξύ άλλων: α) Δεν υπόκειται σε καμία απαγόρευση όσον αφορά τη διαπραγμάτευση για ίδιο λογαριασμό ή στο πλαίσιο διαχείρισης χαρτοφυλακίου πριν από τη δημοσιοποίηση του παρόντος φυλλαδίου, ή την απόκτηση μετοχών πριν από δημόσια εγγραφή.β) Ενδέχεται να παρέχει έναντι αμοιβής σε κάποιον από τους εκδότες, για τους οποίους παρέχονται με το παρόν πληροφορίες, υπηρεσίες επενδυτικής τραπεζικής. γ) Ενδέχεται να συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο εκδοτών ή να έλκει άλλα χρηματοοικονομικά συμφέροντα από αυτούς. δ)ενδέχεται να παρέχει υπηρεσίες ειδικού διαπραγματευτή ή αναδόχου σε κάποιους από τους αναφερόμενους στο παρόν εκδότες. ε)η Τράπεζα Πειραιώς ενδεχομένως να έχει εκδώσει σημειώματα διαφορετικά ή μη συμβατά με τις πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σημείωμα. Ρητά επισημαίνεται ότι: α)τα αριθμητικά στοιχεία αναφέρονται στο παρελθόν και ότι οι προηγούμενες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. β) τα αριθμητικά στοιχεία αφορούν προσομοίωση προηγουμένων επιδόσεων και ότι οι προηγούμενες αυτές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. γ) οι προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών επιδόσεων. δ) η φορολογική μεταχείριση των αναφερόμενων στο παρόν πληροφοριών και συναλλαγών εξαρτάται και από τα ατομικά δεδομένα εκάστου επενδυτή και ενδέχεται να μεταβληθεί στο μέλλον. Ως εκ τούτου ο παραλήπτης οφείλει να αναζητήσει ανεξάρτητες συμβουλές ως προς τη 1 φορολογική νομοθεσία που τον διέπει. ε) Η Τράπεζα Πειραιώς δεν υποχρεούται να ενημερώνει ή να κρατά επίκαιρες τις πληροφορίες που εμπεριέχονται στο παρόν.