ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 8.3.2018 COM(2018) 118 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σχετικά με τις επιπτώσεις των άρθρων 199α και199β της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου στην καταπολέμηση της απάτης EL EL
1 ΙΣΤΟΡΙΚΟ Σύμφωνα με το άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ («οδηγία ΦΠΑ»), τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι υπόχρεος του ΦΠΑ για τις παραδόσεις αγαθών ή τις παροχές υπηρεσιών που αναφέρονται στο εν λόγω άρθρο είναι ο υποκείμενος στον φόρο προς τον οποίο πραγματοποιείται η παράδοση ή παροχή (μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης). Ο εν λόγω μηχανισμός έχει περιορισμένη χρονική ισχύ και μπορεί να εφαρμόζεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018. Σύμφωνα με το άρθρο 199α παράγραφος 3 της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν τον μηχανισμό υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή, το αργότερο έως τις 30 Ιουνίου 2017, με βάση τα κριτήρια που καθορίζονται στην παράγραφο 2 στοιχείο γ) του άρθρου 199α. Στη συνέχεια, πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση συνολικής αξιολόγησης των επιπτώσεων του μηχανισμού που προβλέπεται στο άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ για την καταπολέμηση της απάτης. Σύμφωνα με το άρθρο 199β παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ τα κράτη μέλη μπορούν να ορίζουν τον παραλήπτη ως υπόχρεο για την καταβολή του ΦΠΑ για ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών, ως μέτρο του Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης («ΜΤΑ») για να καταπολεμηθεί αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη δυνάμενη να οδηγήσει σε σημαντικές και ανεπανόρθωτες οικονομικές ζημίες. Το εν λόγω μέτρο εφαρμόζεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018 1. Κατ εφαρμογήν του άρθρου 2 της οδηγίας 2013/42/ΕΕ για την τροποποίηση της οδηγίας ΦΠΑ, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση συνολικής αξιολόγησης των επιπτώσεων του μέτρου του ΜΤΑ πριν από την 1η Ιανουαρίου 2018. Συνεπώς, η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται στις επιπτώσεις των μέτρων που προβλέπονται στο άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ για την καταπολέμηση της απάτης και στον αντίκτυπο του μηχανισμού που προβλέπεται στο άρθρο 199β της οδηγίας ΦΠΑ. 2 ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Σκοπός των μέτρων που προβλέπονται στα άρθρα 199α και 199β είναι να παρέχουν στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν ταχέως προβλήματα «απάτης του αφανούς εμπόρου» στο ενδοκοινοτικό εμπόριο (MTIC): στο άρθρο 199α με την επιλογή της εφαρμογής μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις παραδόσεις και τις παροχές που παρατίθενται στο εν λόγω άρθρο και στο άρθρο 199β με μια ταχύτερη διαδικασία για την εισαγωγή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης σε περίπτωση αιφνίδιας και εκτεταμένης απάτης. 1 Άρθρο 3 της οδηγίας 2013/42/ΕΕ, της 22ας Ιουλίου 2013, για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ. 1
Απάτη «του αφανούς εμπόρου» διαπράττεται όταν ένας έμπορος αποκτά αγαθά από άλλο κράτος μέλος με απαλλαγή από τον ΦΠΑ και τα μεταπωλεί περιλαμβάνοντας ΦΠΑ στο τιμολόγιο που παραδίδει στον πελάτη. Ο εν λόγω έμπορος, αφού εισπράξει το ποσό του ΦΠΑ από τον πελάτη, εξαφανίζεται προτού καταβάλει τον ΦΠΑ στις φορολογικές αρχές. Ταυτόχρονα, ο πελάτης, ενεργώντας καλόπιστα ή μη, μπορεί να εκπέσει τον ΦΠΑ που κατέβαλε στον προμηθευτή μέσω της δήλωσης ΦΠΑ. Ο προαιρετικός μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης, ο οποίος βασίζεται στο άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ, φαίνεται ότι συνιστά ένα πρόσφορο εργαλείο με το οποίο τα κράτη μέλη μπορούν να καταπολεμούν τον συγκεκριμένο τύπο απάτης σε προκαθορισμένους ευαίσθητους τομείς όταν αυτός λαμβάνει χώρα στο έδαφός τους. Εφόσον ένας έμπορος υποχρεωθεί να χρησιμοποιήσει την αντιστροφή της επιβάρυνσης για τις εν λόγω εγχώριες παραδόσεις, τότε δεν μπορεί να χρεώσει ΦΠΑ στο τιμολόγιό του, δεν θα εισπράξει το ποσό του ΦΠΑ από τον πελάτη του και, συνεπώς, δεν μπορεί να εξαφανιστεί μετά την είσπραξη του ΦΠΑ. Ο ΜΤΑ που προβλέπεται στο άρθρο 199β είναι ένα δικονομικό μέτρο το οποίο επιτρέπει στα κράτη μέλη να εισαγάγουν ταχέως έναν προσωρινό μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών στις οποίες έχει εντοπιστεί αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη, μεταξύ άλλων, για παραδόσεις ή παροχές που δεν απαριθμούνται στο άρθρο 199α. Με τον παρόντα μηχανισμό τα κράτη μέλη μπορούν να καλύψουν το διάστημα που απαιτείται για την απόκτηση κανονικής παρέκκλισης σύμφωνα με το άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ, για την οποία πρέπει να υποβληθεί ταυτόχρονα αίτηση. Η Επιτροπή υπέβαλε προσφάτως δύο νομοθετικές προτάσεις οι οποίες θα πρέπει να συνδράμουν τα κράτη μέλη στην καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Η πρώτη πρόταση αφορά τη διοικητική συνεργασία στον τομέα του ΦΠΑ 2, η οποία θα ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών για την αποτελεσματική καταπολέμηση της διασυνοριακής απάτης. Η δεύτερη πρόταση αφορά ένα οριστικό καθεστώς ΦΠΑ 3 το οποίο τελικά θα περιορίσει τον κίνδυνο της ενδοκοινοτικής απάτης «του αφανούς εμπόρου», καθώς θα εισαγάγει τη φορολόγηση στο σημείο προορισμού της μεταφοράς αγαθών και, συνεπώς, θα καταργήσει τις απαλλασσόμενες ενδοκοινοτικές παραδόσεις και αποκτήσεις αγαθών. Η παρούσα έκθεση βασίζεται στις παρατηρήσεις των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων αναφορικά με την αποτελεσματικότητα της τομεακής αντιστροφής της επιβάρυνσης στην καταπολέμηση της απάτης, όπως απαιτείται από την οδηγία ΦΠΑ. Κατά την εκπόνηση της έκθεσης, τα κράτη μέλη κλήθηκαν να παράσχουν την εμπειρία τους και να αξιολογήσουν τα μέτρα. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι λαμβάνονται υπόψη οι παρατηρήσεις των επιχειρήσεων, ζητήθηκε, μέσω της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τον ΦΠΑ 4, η άποψη επιχειρηματικών φορέων. 2 COM(2017) 706 final. 3 COM(2017) 569 final COM(2017) 568 final COM (2017) 567 final. 4 Η ομάδα εμπειρογνωμόνων για τον ΦΠΑ επικουρεί και συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε θέματα ΦΠΑ. Την ομάδα συγκροτούν φυσικά πρόσωπα διορισμένα προσωποπαγώς με απαιτούμενη εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα του ΦΠΑ και οργανώσεις οι οποίες εκπροσωπούν ιδίως επιχειρήσεις και φοροτεχνικούς που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και την εφαρμογή πολιτικών ΦΠΑ. 2
3 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΡΩΝ 3.1 Η χρήση του μέτρου που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ Το άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ έχει προαιρετικό χαρακτήρα και επιτρέπει στα κράτη μέλη να εφαρμόζουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε μια σειρά παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών. Ανάλογα με το κράτος μέλος, ορισμένα χρησιμοποιούν ευρέως τις επιλογές και εφαρμόζουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε μεγάλο αριθμό παραδόσεων και παροχών, ενώ άλλα δεν αξιοποιούν καθόλου τις επιλογές. Στο παράρτημα I περιλαμβάνεται επισκόπηση της χρήσης του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης από τα κράτη μέλη, δυνάμει του άρθρου 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ, (σύμφωνα με τα στοιχεία που διαβίβασαν τα κράτη μέλη ή οι ενδιαφερόμενοι). 3.2 Το μέτρο που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ Η αξιολόγηση του μέτρου που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199α επικεντρώθηκε κυρίως στα ακόλουθα πέντε ερωτήματα: 1) Θεωρείτε ότι η εφαρμογή του μέτρου είναι/ήταν αποτελεσματική και αποδοτική στην καταπολέμηση της απάτης; 2) Θεωρείτε ότι το μέτρο είναι αναγκαίο για την καταπολέμηση της απάτης; Ποιες θα ήταν οι συνέπειες όσον αφορά την απάτη στον τομέα του ΦΠΑ αν το κράτος μέλος σας δεν είχε εισαγάγει το μέτρο; 3) Παρατηρήθηκε μετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων σε άλλες παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών μετά την εισαγωγή του μέτρου; 4) Παρατηρήθηκε μετατόπιση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ προς άλλες χώρες μετά την εισαγωγή του μέτρου σε εγχώριο επίπεδο; 5) Υπήρξε αύξηση του κόστους συμμόρφωσης για τους υποκείμενους στον φόρο ως αποτέλεσμα της εισαγωγής του μέτρου και, αν ναι, θεωρείτε ότι το εν λόγω κόστος είναι αναλογικό προς τα οφέλη που απορρέουν από το μέτρο; Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη απάντησαν στο ερωτηματολόγιο και διαβίβασαν τη δική τους αξιολόγηση του μέτρου. Τις απόψεις τους εξέφρασαν επίσης ενδιαφερόμενοι, όπως μεγάλες επιχειρήσεις, εταιρείες παροχής συμβουλών, μικρότερα λογιστικά γραφεία και ορισμένοι ακαδημαϊκοί. 3.2.1 Η αποτελεσματικότητα του μέτρου στην καταπολέμηση της απάτης 3.2.1.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Τα κράτη μέλη θεωρούν γενικά ότι το μέτρο συνιστά ένα πολύ αποτελεσματικό και αποδοτικό εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στους συγκεκριμένους τομείς ή για την αποτροπή της εμφάνισης απάτης. Ορισμένα κράτη μέλη επεσήμαναν ότι, λόγω της εισαγωγής του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης, η απάτη «του αφανούς εμπόρου» περιορίστηκε σημαντικά ή εξαλείφθηκε εντελώς στους συγκεκριμένους τομείς. Η εισαγωγή του μηχανισμού αντιστροφής της 3
επιβάρυνσης στους αναφερόμενους τομείς βοήθησε τα κράτη μέλη να περιορίσουν σημαντικά την απώλεια εσόδων που οφείλεται στην απάτη «του αφανούς εμπόρου» και οδήγησε σε αύξηση της είσπραξης ΦΠΑ. Εκτός από την εξάλειψη των αφανών εμπόρων, το μέτρο συνετέλεσε επίσης στη μείωση του αριθμού των εμπόρων στη «μαύρη» αγορά και αποκατέστησε τον θεμιτό ανταγωνισμό στον τομέα. Ορισμένα κράτη μέλη υπογράμμισαν ότι ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης δεν παρέχει απόλυτη προστασία από την απάτη, διότι προσφέρεται για άλλες μεθόδους αποφυγής του ΦΠΑ. Ταυτόχρονα, όμως, παρατήρησαν ότι μπορεί να αποδειχτεί αποτελεσματικός για την ελαχιστοποίηση της απάτης σε συγκεκριμένους τομείς. Όλα τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν τον εγχώριο μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης σε δικαιώματα εκπομπής ανέφεραν ότι ήταν πολύ αποτελεσματικός στην αποτροπή αυτής της ιδιαίτερα επιθετικής μορφής απάτης. Υπογραμμίστηκε ότι η αγορά των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην απάτη, λόγω της μεγάλης κινητικότητας των δικαιωμάτων και των μεγάλων ποσών που διακυβεύονται, και το μέτρο επιτρέπει στα κράτη μέλη να προλαμβάνουν την εμφάνιση της συγκεκριμένης απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Επίσης, το μέτρο θεωρήθηκε αποτελεσματικό στον περιορισμό των επικείμενων απωλειών από έσοδα ΦΠΑ και, συνεπώς, ορισμένα κράτη μέλη εισήγαγαν τον μηχανισμό ως προληπτικό μέτρο, καθώς υπήρχαν αρκετές ενδείξεις για κινδύνους απάτης στον συγκεκριμένο τομέα. 3.2.1.2 Αξιολόγηση από τους ενδιαφερομένους Οι ενδιαφερόμενοι θεωρούν ότι το μέτρο είναι αποτελεσματικό στην καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, ιδίως της κυκλικής απάτης (απάτη τύπου carousel) και της απάτης «του αφανούς εμπόρου». Το μέτρο φαίνεται ότι εξάλειψε την απάτη σε ορισμένες περιπτώσεις, ότι μείωσε τον κίνδυνο εμπλοκής επιχειρήσεων στην κυκλική απάτη στον τομέα του ΦΠΑ και ότι εκκαθάρισε τον τομέα από ανεξήγητα χαμηλές τιμές, αποκαθιστώντας ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού για τις έντιμες επιχειρήσεις. Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι υπογράμμισαν ότι η αντιστροφή της επιβάρυνσης είναι αποτελεσματική μόνο ως μεσοπρόθεσμο μέτρο αλλά όχι ως μακροπρόθεσμη λύση. Είναι ένα γενικό μέτρο κατά της απάτης που εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις του τομέα οι οποίες πρέπει να αντιμετωπίσουν περίπλοκους κανόνες συμμόρφωσης. Επιπροσθέτως, καθώς η εφαρμογή δεν είναι ομοιόμορφη σε επίπεδο ΕΕ, δημιουργείται επιπρόσθετος φόρτος για εμπόρους που ασκούν δραστηριότητα σε διαφορετικά κράτη μέλη, διότι οι κανόνες τιμολόγησης ποικίλλουν ανάλογα με το εάν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος έχει επιλέξει να εισαγάγει εγχώριο μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης για τα εμπορεύματα ή τις υπηρεσίες στις οποίες δραστηριοποιείται η επιχείρηση. Οι εν λόγω ενδιαφερόμενοι επιμένουν σε μια τυποποιημένη και εναρμονισμένη εφαρμογή της ενωσιακής οδηγίας ΦΠΑ στην εθνική νομοθεσία και στην ανάγκη για ένα ενωσιακό σύστημα περισσότερο αξιόπιστο και καλύτερα θωρακισμένο έναντι της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. 4
Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι επεσήμαναν ότι το μέτρο ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου. 3.2.2 Η αναγκαιότητα του μέτρου στην καταπολέμηση της απάτης 3.2.2.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Τα κράτη μέλη γενικά θεωρούν ότι η εισαγωγή της αντιστροφής της επιβάρυνσης στους συγκεκριμένους τομείς ήταν απαραίτητη και ουσιαστικής σημασίας για την καταπολέμηση της απάτης. Εάν το μέτρο δεν είχε εισαχθεί στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, θα υπήρχε μεγάλος κίνδυνος απάτης και απωλειών ευρείας κλίμακας για τους δημόσιους προϋπολογισμούς. Ορισμένα κράτη μέλη ανέφεραν ότι, εφόσον τα συνήθη μέτρα λογιστικού ελέγχου αποδείχτηκαν ανεπαρκή στις περισσότερες περιπτώσεις, η αντιστροφή της επιβάρυνσης ήταν αναγκαία προκειμένου να μπορούν να καταπολεμήσουν την απάτη στους συγκεκριμένους τομείς. Ορισμένα κράτη μέλη υπογράμμισαν ότι, χωρίς τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης, θα αναγκάζονταν να βασιστούν σε σημαντικούς επιχειρησιακούς πόρους, πρακτική που συχνά έχει αναδρομικό αποτέλεσμα και δεν εγγυάται την επιτυχία. Ιδιαίτερα όσον αφορά τις παραδόσεις δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, τα κράτη μέλη επεσήμαναν ότι η αντιστροφή της επιβάρυνσης ήταν αναγκαία για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και για την αποτροπή μεγαλύτερων απωλειών από τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Είναι πιθανόν ότι χωρίς την εγχώρια αντιστροφή της επιβάρυνσης η απάτη θα συνεχιζόταν, καθώς οι συμβατικοί πόροι και τα μέτρα ελέγχου δεν θα επαρκούσαν για την αντιμετώπιση της απάτης. Ορισμένα κράτη μέλη υπογράμμισαν ότι η αντιμετώπιση της διεθνούς απάτης στον τομέα των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου υπήρξε εφικτή μόνο χάρη στην εισαγωγή κοινών κανόνων σε ευρύτερο επίπεδο, ενώ η εισαγωγή της αντιστροφής της επιβάρυνσης σε ένα ή σε μερικά κράτη μέλη δεν θα είχε το ίδιο αποτέλεσμα. 3.2.2.2 Αξιολόγηση από τους ενδιαφερομένους Όλοι οι ενδιαφερόμενοι που διατύπωσαν τις παρατηρήσεις τους για το εν λόγω σημείο, θεωρούν ότι το μέτρο ήταν απαραίτητο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Χωρίς το μέτρο, οι δόλιες δραστηριότητες σε σχέση με τα αναφερόμενα αγαθά και τις υπηρεσίες κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίζονταν. Πολλές επιχειρήσεις θα αναγκάζονταν να σταματήσουν να συνάπτουν συμβάσεις με επιχειρήσεις χωρίς επαρκή διασφάλιση αναφορικά με την εντιμότητά τους, γεγονός που θα είχε αντίκτυπο στις επιχειρηματικές δραστηριότητες γενικότερα. Οι επιχειρήσεις θα επηρεάζονταν από εμπορικής άποψης, όχι μόνο επειδή θα απαιτούνταν μακρές διαδικασίες προκειμένου οι εμπορικές ομάδες να λάβουν την έγκριση του αντισυμβαλλομένου, αλλά και λόγω του χρόνου που θα αφιέρωνε η φορολογική ομάδα για τον λογιστικό έλεγχο των δραστηριοτήτων τους. 5
3.2.3 Μετατόπιση της απάτης σε άλλους τομείς 3.2.3.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Τα κράτη μέλη είναι σχετικά διχασμένα στο ζήτημα της μετατόπισης της απάτης σε άλλους τομείς. Ενώ ορισμένα από τα κράτη μέλη που εφαρμόζουν το μέτρο θεωρούν ότι δεν έχει υπάρξει μετατόπιση της απάτης σε άλλα αγαθά ή υπηρεσίες, ισάριθμα κράτη μέλη ισχυρίζονται ότι η απάτη έχει μετατοπιστεί σε άλλα αγαθά ή υπηρεσίες. Τα κράτη μέλη που εντόπισαν μετατόπιση της απάτης σε άλλους τομείς ανέφεραν ότι οι φοροφυγάδες προσαρμόζονται και μάλιστα μετατοπίζουν τη δραστηριότητά τους σε άλλα αγαθά τα οποία δεν καλύπτονται από τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης. Ένα κράτος μέλος διαπίστωσε ότι, όπως παρατηρείται συχνά σε σχέση με την εισαγωγή της αντιστροφής της επιβάρυνσης, οι επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην απάτη «του αφανούς εμπόρου» μετατοπίζονται στην αλυσίδα δόλιων συναλλαγών (λ.χ. από διαμεσολαβητής σε εταιρεία-όχημα). Ένα κράτος μέλος υπογράμμισε ότι, κατόπιν της εισαγωγής του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης, οι φοροφυγάδες τροποποιούν τον τρόπο δράσης τους. Επί παραδείγματι, ξεκινούν χρησιμοποιώντας περισσότερα από ένα εμπορεύματα (προϊόντα) στην αλυσίδα απάτης, ώστε να είναι δύσκολο να εκτιμηθούν το εμπόρευμα που επηρεάζεται και οι οικονομικές επιπτώσεις της απάτης. Στην περίπτωση της αντιστροφής της επιβάρυνσης για τα δικαιώματα εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, ένα κράτος μέλος επεσήμανε μετατόπιση της απάτης σε θέματα ΦΠΑ στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Ορισμένα κράτη μέλη προσδιόρισαν μετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων στην περίπτωση των ηλεκτρονικών αγαθών τα οποία αντικαθίστανται εύκολα από αγαθά που δεν καλύπτονται επακριβώς από την περιγραφή των προϊόντων που περιλαμβάνονται στη διάταξη. Ορισμένα κράτη μέλη ανέφεραν ότι, μετά την εισαγωγή της αντιστροφής της επιβάρυνσης στους τομείς των κινητών τηλεφώνων, των μικροεπεξεργαστών, των ταμπλετών, των προσωπικών υπολογιστών και των φορητών υπολογιστών, υπήρξε μετατόπιση των δόλιων δραστηριοτήτων σε ένα εύρος παρόμοιων προϊόντων, όπως φωτογραφικές μηχανές, κονσόλες παιχνιδιών, οθόνες, δοχεία μελάνης εκτυπωτή ή καταναλωτικός ηλεκτρονικός εξοπλισμός και καταναλωτικές ηλεκτρικές συσκευές. Ένα κράτος μέλος ανακάλυψε απάτη στον τομέα των αλεύρων, των κτηνοτροφικών φυτών και των φυτικών ελαίων η οποία ενδέχεται να είναι αποτέλεσμα μετατόπισης λόγω της εισαγωγής της αντιστροφής της επιβάρυνσης στον τομέα των σιτηρών. Τέλος, ορισμένα κράτη μέλη ανέφεραν ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις μετατόπισης σε άλλους τομείς. 3.2.3.2 Αξιολόγηση από τους ενδιαφερομένους Οι παρατηρήσεις των ενδιαφερομένων για το σημείο αυτό ήταν σχετικά περιορισμένες, καθώς η πλειονότητα των ενδιαφερομένων φαίνεται ότι δεν διαθέτει πληροφορίες στο 6
συγκεκριμένο πεδίο. Σύμφωνα με ορισμένους ενδιαφερομένους, είναι αναμενόμενο, μετά την εισαγωγή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης σε έναν τομέα, οι φοροφυγάδες να στρέφουν το ενδιαφέρον τους αλλού. 3.2.4 Μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη 3.2.4.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Τα κράτη μέλη που εντόπισαν μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη μετά την εισαγωγή του μέτρου είναι ισάριθμα με τα κράτη μέλη που δεν εντόπισαν τέτοια μετατόπιση. Σύμφωνα με ορισμένα κράτη μέλη, είναι πιθανή η μετατόπιση της απάτης προς κράτη μέλη που δεν εισήγαγαν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης, καθώς οι φοροφυγάδες αναζητούν νέες ευκαιρίες για απάτη. Ορισμένα κράτη μέλη επεσήμαναν την ύπαρξη κινδύνων απάτης στο έδαφός τους μετά την εισαγωγή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης στο γειτονικό κράτος μέλος. Στην περίπτωση των δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, ορισμένα κράτη μέλη επεσήμαναν τη μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη. Ορισμένα κράτη μέλη ανέφεραν ότι η μη μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στο γεγονός ότι, όταν παρατηρήθηκε απάτη σε έναν συγκεκριμένο τομέα, άλλα κράτη μέλη αντέδρασαν στην απάτη στον τομέα του ΦΠΑ εισάγοντας προληπτικά την αντιστροφή της επιβάρυνσης στον αντίστοιχο τομέα, περιορίζοντας έτσι τις ευκαιρίες μετατόπισης της απάτης στο έδαφός τους. 3.2.4.2 Αξιολόγηση από τους ενδιαφερομένους Οι παρατηρήσεις των ενδιαφερομένων για το σημείο αυτό ήταν περιορισμένες, καθώς η πλειονότητα των ενδιαφερομένων φαίνεται ότι δεν διαθέτει πληροφορίες στο συγκεκριμένο πεδίο. Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι δεν παρατηρήθηκε μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη. 3.2.5 Αντίκτυπος στο κόστος συμμόρφωσης και αναλογικότητα του μέτρου 3.2.5.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Η πλειονότητα των κρατών μελών θεωρεί ότι υπήρξε αύξηση του κόστους συμμόρφωσης που ήταν απόρροια της εισαγωγής του μέτρου. Το επιπρόσθετο κόστος συσχετίζεται με τροποποιήσεις στα λογιστικά συστήματα, στις ταμειακές μηχανές, στην τιμολόγηση, στην κατάρτιση του προσωπικού κλπ. Παρά το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη θεωρούν ότι η αύξηση του κόστους είναι σημαντική, όλα τα κράτη μέλη είναι της άποψης ότι η αύξηση του κόστους ήταν αναλογική και αντισταθμίζεται από τα οφέλη της εισαγωγής του μέτρου, όπως η αύξηση των εσόδων του ΦΠΑ, ο περιορισμός του αθέμιτου ανταγωνισμού, οι μειωμένες δαπάνες αξιολόγησης των δυνητικών κινδύνων ΦΠΑ από τις συναλλαγές, το μειωμένο κόστος των φορολογικών διαφορών, η βελτιωμένη ταμειακή ροή. 7
Ορισμένα κράτη μέλη θεωρούν ότι δεν υπήρξε αύξηση του κόστους συμμόρφωσης λόγω της εισαγωγής του μέτρου. 3.2.5.2 Αξιολόγηση από τους ενδιαφερομένους Η πλειονότητα των ενδιαφερομένων εντόπισαν κάποια αύξηση του κόστους σε σχέση με την εφαρμογή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης στους αναφερόμενους τομείς. Εν γένει, μία από τις βασικές επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις ήταν η αλλαγή των ταμειακών ροών ΦΠΑ και ένα εφάπαξ κόστος εφαρμογής (π.χ. ανάλυση των προϊόντων που εμπίπτουν στην αντιστροφή της επιβάρυνσης, μεταξύ άλλων). Η εφαρμογή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης θεωρείται επίσης ότι αυξάνει την πολυπλοκότητα που συνδέεται με τον ορθό προσδιορισμό του ΦΠΑ, την τιμολόγηση και την επανεξέταση των τιμολογίων εισροών που λαμβάνονται από άλλους προμηθευτές. Επίσης, εγκυμονεί νέους κινδύνους για προμηθευτές και πελάτες, λόγου χάρη σε περίπτωση που ο προμηθευτής εφαρμόσει εσφαλμένα την αντιστροφή της επιβάρυνσης με αποτέλεσμα να μην χρεώνεται ΦΠΑ στο τιμολόγιο ή σε περίπτωση που ο πελάτης αποδέχεται το τιμολόγιο το οποίο έχει εκδοθεί εσφαλμένα με ΦΠΑ αντί να αναφέρει ότι πρέπει να εφαρμοστεί η αντιστροφή της επιβάρυνσης, με αποτέλεσμα να καταβάλει ΦΠΑ στον προμηθευτή του. Ταυτόχρονα, οι ενδιαφερόμενοι θεωρούν ότι το κόστος είναι όντως αναλογικό προς τα οφέλη που προκύπτουν. Επισημάνθηκε ότι οι νόμιμες επιχειρήσεις θεωρούν σαφώς ότι η εισαγωγή της αντιστροφής της επιβάρυνσης που διαμορφώνει ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού δικαιολογεί το αυξημένο κόστος συμμόρφωσης. Για ορισμένες επιχειρήσεις, το κόστος με το οποίο επιβαρύνθηκαν ήταν αναγκαίο για τη σταθεροποίηση της αγοράς. Ορισμένοι ενδιαφερόμενοι δεν διαπίστωσαν αύξηση του κόστους συμμόρφωσης. Άλλοι ισχυρίζονται ότι η διαδικασία αντιστροφής της επιβάρυνσης απλουστεύει τις εσωτερικές διαδικασίες και περιορίζει την περιττή ταμειακή ροή για τους φορολογουμένους και τις φορολογικές διοικήσεις. 3.2.6 Άλλα ζητήματα και παρατηρήσεις από την Επιτροπή Παρά το γεγονός ότι δεν διαπιστώθηκε σημαντικό πρόβλημα όσον αφορά τη μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη, ορισμένα κράτη μέλη επεσήμαναν ότι ο κίνδυνος μιας τέτοιας μετατόπισης αυξάνεται και ότι ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης εισάγεται επίσης ως μέτρο πρόληψης, ιδίως όταν το γειτονικό κράτος μέλος έχει εισαγάγει το μέτρο. Συνεπώς, το γεγονός ότι δεν παρατηρήθηκε καμία μετατόπιση της απάτης σε άλλα κράτη μέλη μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στο γεγονός ότι τα κράτη μέλη, εισάγοντας προληπτικά τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης, περιορίζουν τις ευκαιρίες μετατόπισης της απάτης. Όσον αφορά τη μετατόπιση της απάτης σε άλλους τομείς, η Επιτροπή παρέλαβε αιτήματα από κράτη μέλη τα οποία επιθυμούν να εφαρμόσουν αντιστροφή της επιβάρυνσης στις εγχώριες παραδόσεις συγκεκριμένων εμπορευμάτων τα οποία δεν αναφέρονται στο άρθρο 199α, αλλά συχνά συνδέονται στενά με αγαθά που καλύπτονται από το εν λόγω άρθρο. Ως κίνητρο για την υποβολή των εν λόγω αιτημάτων πολύ συχνά αναφέρεται η μετατόπιση στην 8
αλυσίδα δόλιων συναλλαγών από αγαθά για τα οποία η ενδιαφερόμενη χώρα είχε επιλέξει να εφαρμόσει αντιστροφή της επιβάρυνσης σε παρόμοια αγαθά που δεν περιλαμβάνονται στον κατάλογο. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει ότι η εγχώρια αντιστροφή της επιβάρυνσης είναι ένα μέτρο που μπορεί να αντιμετωπίσει σε σύντομο χρονικό διάστημα ένα συγκεκριμένο πρόβλημα απάτης στο πλαίσιο της παράδοσης ορισμένων αγαθών ή της παροχής ορισμένων υπηρεσιών, το οποίο όμως πράγματι οδηγεί σε μετατόπιση της απάτης σε άλλα αγαθά, συχνά με την εμπλοκή των ίδιων εμπόρων. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει όσα επεσήμαναν ορισμένα κράτη μέλη στις απαντήσεις τους. Ως εκ τούτου, κατά την αξιολόγηση των εν λόγω αιτημάτων παρέκκλισης η Επιτροπή πάντα επιμένει τα κράτη μέλη να υποδεικνύουν ποια άλλα μέτρα λαμβάνουν ή προτίθενται να λάβουν για την αντιμετώπιση του προβλήματος της απάτης σε θέματα ΦΠΑ στον σχετικό τομέα. Τέλος, ορισμένοι επιχειρηματικοί φορείς υπέβαλαν γενικές παρατηρήσεις σχετικά με τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης. Γενικά θεωρούν ότι η προαιρετική αντιστροφή της επιβάρυνσης αυξάνει την πολυπλοκότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας και περιορίζει την ασφάλεια του δικαίου, και επισημαίνουν την ανάγκη για τυποποιημένη και εναρμονισμένη εφαρμογή της οδηγίας ΦΠΑ. Ορισμένοι υπογράμμισαν ότι η προαιρετική αντιστροφή της επιβάρυνσης είναι μόνο ένα άμεσο μέτρο το οποίο δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό ως μακροπρόθεσμη λύση, δεδομένου ότι συνολικά η απάτη στον τομέα του ΦΠΑ δεν έχει περιοριστεί με την πάροδο των ετών. Κατά την άποψή τους, είναι ανάγκη να αναπτυχθεί ένα πιο ισχυρό και θωρακισμένο σύστημα έναντι της απάτης. 3.3 Η ελάχιστη περίοδος δύο ετών για την εφαρμογή του μέτρου που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199α της οδηγίας ΦΠΑ Σύμφωνα με το άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόσουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και για ελάχιστη περίοδο δύο ετών. Η απαίτηση για εφαρμογή του μέτρου επί τουλάχιστον δύο έτη αποδείχτηκε ανασταλτική για ορισμένα κράτη μέλη τα οποία επιθυμούσαν να εισαγάγουν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης εντός του 2017 για να καταπολεμήσουν πρόσφατα εντοπισθείσες υποθέσεις απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στις παραδόσεις αγαθών και/ή στις παροχές υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στον κατάλογο του άρθρου 199α. Τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη χρειάστηκε τελικά να υποβάλουν αίτημα παρέκκλισης βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας ΦΠΑ και σύμφωνα με τη διαδικασία που περιλαμβάνεται στο εν λόγω άρθρο, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να αντιδράσουν με καθυστέρηση στο πρόβλημα της απάτης. Στο πλαίσιο αυτό, προκύπτει το ζήτημα της σκοπιμότητας του διετούς περιορισμού. 3.4 Αξιολόγηση του μέτρου που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199β της οδηγίας ΦΠΑ Το άρθρο 199β της οδηγίας ΦΠΑ επιτρέπει στα κράτη μέλη να ορίζουν τον παραλήπτη ως υπόχρεο για την καταβολή του ΦΠΑ για ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών, ως μέτρο του Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης (ΜΤΑ) για να καταπολεμηθεί 9
αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη δυνάμενη να οδηγήσει σε σημαντικές και ανεπανόρθωτες οικονομικές ζημίες. Ο ΜΤΑ δεν εφαρμόστηκε ποτέ λόγω της δυσκολίας των κρατών μελών να ικανοποιήσουν τους όρους. Το ερωτηματολόγιο αναφορικά με το μέτρο εστάλη μόνο στα κράτη μέλη 5 και επικεντρωνόταν στη χρησιμότητα του μέτρου και στους όρους εφαρμογής του. Τα περισσότερα κράτη μέλη διατύπωσαν σχετικά τις απόψεις τους. 3.4.1 Αξιολόγηση από τα κράτη μέλη Η μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών που απάντησε, θεωρεί ότι ο ΜΤΑ εξακολουθεί να συνιστά ένα χρήσιμο εργαλείο για την καταπολέμηση συγκεκριμένων περιπτώσεων αιφνίδιας και εκτεταμένης απάτης. Το μέτρο ενισχύει τη δυνατότητα των κρατών μελών να αντιμετωπίζουν μηχανισμούς απάτης και να περιορίζουν την πιθανότητα ανεπανόρθωτων απωλειών ΦΠΑ. Το μέτρο συμπληρώνει και προστατεύει ολόκληρο το σύστημα ΦΠΑ. Τα κράτη μέλη υπογράμμισαν τον έκτακτο χαρακτήρα του μέτρου, το οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται αποκλειστικά ως έσχατη λύση. Ορισμένα κράτη μέλη θεωρούν ότι το μέτρο δεν είναι χρήσιμο και υποστηρίζουν ότι οι όροι είναι ιδιαίτερα αυστηροί και ότι είναι αδύνατον να ικανοποιηθούν στην πράξη. Ένα κράτος μέλος υπογράμμισε ότι οι όροι «αιφνίδια» και «εκτεταμένη» είναι αμοιβαία αποκλειόμενοι. Σε περίπτωση αιφνίδιας απάτης, είναι δύσκολο να αποδειχτεί ότι πρόκειται για εκτεταμένη απάτη. Εάν πάλι μπορεί να αποδειχτεί ότι η απάτη είναι εκτεταμένη, τότε δύσκολα μπορεί να ικανοποιηθεί το κριτήριο «αιφνίδια». Μόνο ένα κράτος μέλος επεσήμανε ότι το μέτρο δεν είναι χρήσιμο, διότι επαρκούν άλλα μέτρα τα οποία προβλέπει η οδηγία ΦΠΑ. 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Τα κράτη μέλη γενικά θεωρούν τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199α παράγραφος 1 της οδηγίας ΦΠΑ ως ένα ιδιαίτερα αποτελεσματικό και αποδοτικό εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Χάρη στην εισαγωγή του μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης, η απάτη έχει μειωθεί σημαντικά ή έχει εξαλειφθεί στους αναφερόμενους τομείς. Την άποψη αυτή ενστερνίζονται στις απαντήσεις τους και οι επιχειρηματικοί φορείς που ερωτήθηκαν. Όσον αφορά τον ΜΤΑ που περιλαμβάνεται στο άρθρο 199β της οδηγίας ΦΠΑ, αν και δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ, τα περισσότερα κράτη μέλη θεωρούν ότι εξακολουθεί να αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για εξαιρετικές περιπτώσεις απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Τα μέτρα που περιλαμβάνονται στα άρθρα 199α και 199β της οδηγίας ΦΠΑ έχουν περιορισμένη χρονική διάρκεια και λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου 2018. Βάσει των προαναφερόμενων παρατηρήσεων των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων φαίνεται ότι, 5 Καθώς το μέτρο δεν εφαρμόστηκε ποτέ, οι επιχειρήσεις δεν έχουν εμπειρία από την εφαρμογή του. 10
αν τα μέτρα δεν παραταθούν, θα κράτη μέλη θα απολέσουν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Ένας τομεακός μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης αυξάνει την πολυπλοκότητα του συστήματος ΦΠΑ των συμμετεχόντων κρατών μελών, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις και ο διοικητικός φόρτος για τις φορολογικές διοικήσεις. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη για την αξιολόγηση του προαιρετικού μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης6, ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης συνεπάγεται αύξηση του κόστους συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις κατά 43%. Ο μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικός για ορισμένες ΜΜΕ, οι οποίες συχνά δεν διαθέτουν τεχνικούς πόρους υψηλού επιπέδου ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις συμμόρφωσης του μηχανισμού. Η αξιολόγηση ενός γενικευμένου μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης (επίσης συγκριτικά με την τομεακή αντιστροφή της επιβάρυνσης) στην εσωτερική αγορά έχει διενεργηθεί στο πλαίσιο της εκτίμησης των επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση για την προσωρινή εφαρμογή ενός γενικευμένου μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης7. Ο τομεακός μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης θεωρείται αποτελεσματικό προσωρινό μέτρο και η Επιτροπή δεν έχει λάβει γνώση ότι ένας στοχευμένος μηχανισμός αντιστροφής της επιβάρυνσης θα είχε μείζονες αρνητικές συνέπειες λόγω του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής και του χρονικού περιορισμού. Μέχρι την έναρξη ισχύος του οριστικού καθεστώτος, οι επιλογές που περιλαμβάνονται στα άρθρα 199α και 199β έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα χρήσιμες για τα κράτη μέλη ως προσωρινά και στοχευμένα ad-hoc μέτρα. Η λήξη ισχύος των μέτρων χωρίς την παροχή εναλλακτικών λύσεων θα μπορούσε τελικά να επιφέρει αύξηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, μείωση της φορολογικής δικαιοσύνης και απώλεια κρατικών εσόδων. Λαμβανομένων υπόψη των ως άνω στοιχείων και δεδομένου ότι το οριστικό καθεστώς ΦΠΑ θα επιλύσει το πρόβλημα που προκαλεί η απαλλαγή από τον ΦΠΑ σε σχέση με την ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών, βάσει της οποίας ο πελάτης λαμβάνει τα αγαθά χωρίς να χρειάζεται να καταβάλλει τον ΦΠΑ στον προμηθευτή, η παράταση αμφότερων των μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 199α και του ΜΤΑ σύμφωνα με το άρθρο 199β θα πρέπει να περιορίζεται μέχρι την έναρξη ισχύος του οριστικού καθεστώτος ή για ένα ακόμη 6 EY, 2014. 7 Πρόταση ΟΔΗΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά την προσωρινή εφαρμογή γενικευμένου μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις παραδόσεις αγαθών και την παροχή υπηρεσιών που υπερβαίνουν ένα ορισμένο όριο. (COM(2016) 811 final) της 21ης Δεκεμβρίου 2016. Η πρόταση αυτή παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να εισαγάγουν έναν γενικευμένο (και όχι περιορισμένο σε συγκεκριμένους τομείς) μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης αναφορικά με εγχώριες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών υπό την προϋπόθεση της ικανοποίησης ορισμένων όρων. Το πεδίο εφαρμογής και οι όροι που απαιτούνται για την εφαρμογή του γενικευμένου μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης διαφέρουν από τους όρους των άρθρων 199α και 199β της οδηγίας ΦΠΑ και, συνεπώς, η πρόταση δεν αντικαθιστά τα μέτρα που προβλέπονται από τα εν λόγω άρθρα. 11
περιορισμένο χρονικό διάστημα. Σε περίπτωση λήξης της ισχύος των δύο αυτών μέτρων, θα περιορίζονταν τα εργαλεία των κρατών μελών για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ σε συγκεκριμένους τομείς. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα εκδώσει κατάλληλη νομοθετική πρόταση εντός του δεύτερου τριμήνου του 2018 για την παράταση των υφιστάμενων μέτρων. 12