Από το 1975 στο Μαρούσι ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΜΑΪΟΥ 2010 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΥΡΟΓΕΩΡΓΗΣ, ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΜΕΛΙΣΤΑΣ, ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΟΤΑΜΙΑΝΟΥ ΘΕΜΑ Α Α1. β Α2. α Α3. α Α4. δ Α5. α Σ β Σ γ Λ δ Λ ε. Λ ΘΕΜΑ Β Β1. α. 20 a 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 26Fe 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 6 4s 2 16S 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 β. 4 η περίοδο 2 η ομάδα ή ΙΙΑ 4 η περίοδο 8 η ομάδα ή VIIIB 3 η περίοδο 16 η ομάδα ή VIA B2. α. Σ γιατί πιο εύκολα αποσπάται ηλεκτρόνιο από ουδέτερο άτομο παρά από κατιόν 1 β. Σ Θ Κw ph = pkw 2 γ. Σ Στο τροχιακό μπορεί να τοποθετηθούν μέχρι 2e σύμφωνα με απαγορευτική αρχή Pauli EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -1-
Από το 1975 στο Μαρούσι δ. Σ Γιατί όσο μεγαλώνει ο ατομικός αριθμός κατά μήκος μιας περιόδου τόσο αυξάνεται και το δ.π.φ. με αποτέλεσμα να έλκονται ισχυρότερα τα ηλεκτρόνια της εξωτερικής στοιβάδας από τον πυρήνα και η ατομική ακτίνα να μειώνεται. B3. H 2 H 2 H 2 πεντάνιο H 2 H 2 H 1πεντίνιο H 2 H 2 H = H 2 1πεντένιο Στη φιάλη που περιέχεται το 1πεντίνιο επειδή αυτό έχει όξινο Η αντιδρά τόσο με ul/nh 3 H 2 H 2 H + ul + NH 3 H 2 H 2 u + NH 4 l και προκύπτει ίζημα H 2 H 2 u όσο και με Να και ελευθερώνονται φυσαλίδες Η 2 H 2 H 2 H + Na H 2 H 2 Na + 2 1 H2 Οι υπόλοιπες δύο φιάλες περιέχουν έναν κορεσμένο υδρογονάνθρακα (πεντάνιο) και έναν ακόρεστο (πεντένιο). Το πεντένιο αποχρωματίζει το διάλυμα Βr 2 /l 4 ενώ το πεντάνιο όχι H 2 H 2 H = H 2 + Br 2 ΘΕΜΑ Γ Γ1. Α: - H - Br l 4 H 2 H 2 H-H 2 Br B B: - H OH Γ: HI 3 Δ: OONa E: OO H EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -2-
Από το 1975 στο Μαρούσι Z: HMgBr Λ: - - O M: - - H OΜgBr N: - - H OH Γ2. Ισομοριακό μίγμα 4 H 8 O Πιθανά ισομερή 1) H 2 H 2 H = O 2) - H H = O 3) H 2 - - O Έστω α mol από την κάθε ένωση στο μίγμα Οι αλδεϋδες 1 και 2 οξειδώνονται με Fehling, η κετόνη 3 δεν οξειδώνεται. H 2 H 2 H=O + 2uSO 4 + 5NaOH H 2 H 2 OONa + 2Na 2 SO 4 + u 2 O + 3H 2 O HH=O + 2uSO 4 + 5NaOH HOONa + 2Na 2 SO 4 + u 2 O + 3H 2 O Από τη στοιχειομετρία των αντιδράσεων προκύπτει ότι 1mol H 2 H 2 H=O δίνει 1 mol ίζημα u 2 O συνεπώς α mol α mol ίζημα u 2 O ομοίως 1mol H-H=O δίνει 1 mol ίζημα u 2 O συνεπώς α mol α mol ίζημα u 2 O EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -3-
Από το 1975 στο Μαρούσι Συνολικά προκύπτουν 2α mol ίζημα u 2 O το οποίο ζυγίζει 2,86g m 2,86 n = 2α = α = 0,01mol Mr 143 u O Mr 2 = 2 63,5 + 16 = 143 Συνεπώς το μίγμα περιέχει 0,01 mol H 2 H 2 H=O 0,01 mol HH = 0 0,01 mol H 2 O ΘΕΜΑ Δ Δ1. Μ OOH + H 2 O OO - + H 3 O + Aρχ 0,1 - - Αντ/Παρ x x x Ισορ 0,1 x 0,1 x x K α = x 2 0,1 x 2 = 10-6 x = [H 3 O + ] = 10-3 M α 1 = x 10 α1 = 1 10 1 3 α 1 = 0,01 (ή 1%) 100 100 x Αραίωση: 1 V 1 = 2 V 2 0,1 = 2 1000 1000 Τελικό διάλυμα: α 2 = 3α 1 = 0,03 10 = 2 (100+x) (1) Μ OOH + H 2 O OO - + H 3 O + Aρχ 2 - - Αντ/Παρ y y y Ισορ 2 y 2 y y EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -4-
K α = 2 y Από το 1975 στο Μαρούσι 2 2 5 α22 K α 10 0, 1 Κ α = 2 = 2 = 4 2 = M α 9 10 9 2 2 0, 1 (1) 10 = (100 + x) 900 = 100 + x x = 800mLH2 O 9 2 Δ2. 100 OOH: n οξ = 0,2 nοξ = 0,02 mol 1000 100 NaOH: n β = 0,1 nβ = 0,01 mol 1000 mol OOH + NaOH OONa + H 2 O Aρχ 0,02 0,01 - Αντ/Παρ 0,01 0,01 0,01 Ισορ 0,01-0,01 OONa: = OOH: = 0,01 0,2 0,01 0,2 = 0,05Μ = 0,05M M OONa OO - + Na + Aρχ 0,05 0,05 0,05 Επίδραση κοινού ιόντος: ( OO - ) M OOH + H 2 O OO - + H 3 O + Αρχ 0,05 0,05 - Αντ/Παρ ω ω ω Ισορ 0,05 ω 0,05 0,05 + ω 0,05 ω Κ α = 0,05ω 0,05 ω = 10-5 Μ = [Η 3 Ο + ] άρα ph = 5 EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -5-
Δ3. Από το 1975 στο Μαρούσι 100 OOH: n οξ = 0,2 = 0,02mol 1000 100 NaOH: n β = 0,2 = 0,02mol 1000 M OOH + ΝαΟΗ OOΝα + H 2 O Αρχ 0,02 0,02 - Αντ/Παρ 0,02 0,02 0,02 Τελ - - 0,02 OONa: = 0,02 0,2 = 0,1M Μ OONa OO - + Na + 0,1 0,1 0,1 M OO - + H 2 O OO - + Na + Aρχ 0,1 - - Αντ/Παρ x x x Ισορ 0,1 x 0,1 x x K b = x 2 0,1 K w = Ka 0, 1 poh = 5 άρα ph = 9 14 x 2 x 2 10 10 = 5 10 1 x = [OH - ] = 10-5 M Δ4. Υπολογίζουμε τα mol οξέος και βάσης στα αρχικά διαλύματα: n οξ = V = 0,2 0,101 n οξ = 0,0202 (1) n βας = V = 0,1 x (2) EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -6-
Από το 1975 στο Μαρούσι Έστω πλήρης εξουδετέρωση: Τότε OOH + NaOH OONa + H 2 O OONa OO - + Na + OO - + H 2 O OOH + OH - ph > 7 άτοπο Έστω ότι περισσεύει ΝαΟΗ. Τότε: ΝαΟΗ Να + + ΟΗ - OONa OO - + Na + OO - + H 2 O OOH + OH - τότε ph > 7 άτοπο Άρα περισσεύει οξύ M OOΗ + ΝαOΗ OOΝα + Η 2 Ο Aρχ n οξ n β - οξ = n οξ v n β Αντ/Παρ n β n β n β Ισορ n οξ - n β - n β n β αλ = v Ισχύει M OOΗ + Η 2 O OO - + Η 3 Ο + Aρχ οξ - - Αντ/Παρ y y y Ισορ οξ - y y y OONa OO - + Na + αλ αλ Κ α = [H3OO ][H3O ] [H OOH] 3 Κ α = (αλ y) y ( y) οξ Κ α = αλ y οξ ph = 7 [H 3 O + ] = y = 10-7 M Άρα 10-5 = 10-7 αλ οξ αλ = 100 οξ EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -7-
Από το 1975 στο Μαρούσι n β ( n n ) από β = 100 0,1x = 100(0,0202 0,1x) v v (1),(2) 0,1x = 2,02 10x x = 0,2L 200mL οξ EKΠΑΙΔΕΥΣΗ: Με Οράματα και Πράξεις για την Παιδεία -8-