Η Βιο-οικονομία στην Ελλάδα και το ελληνικό φόρουμ Βιο-οικονομίας Athens Science Festival: Μεγάλες Περιβαλλοντικές προκλήσεις και Βιοοικονομία ΗΛΕΚΤΡΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ 3-7 Απριλίου 2019, Τεχνόπολη, Αθήνα
Γιατί Βιο-οικονομία 70% περισσότερη τροφή 2050: πληθυσμός γης 9 δισ. 30% περισσότερο νερό Εξαιτίας της πληθυσμιακής αύξησης 45% περισσότερη ενέργεια Αύξηση ζήτησης καταναλωτικών αγαθών Περισσότερα απόβλητα Αύξηση μόλυνσης του περιβάλλοντος (CO 2, κλπ) εκτίμηση μέτρηση πρόβλεψη Τα αποθέματα πετρελαίου εξαντλούνται 2010 2100 Πηγή:https://en.wikipedia.org/wiki/Projections_of_population_growth
Τι είναι Βιο-οικονομία Είναι η οικονομία που βασίζεται στην δημιουργία πλούτου με την ευφυή εκμετάλλευση ανανεώσιμων πόρων σε ξηρά, αέρα και θάλασσα και όχι στην εκμετάλλευση πετρελαίου. Picture source: http://images.google.de/imgres?imgurl=http%3a%2f%2fwww.poweredbymothernature.com%2fwp-content%2fuploads%2f2011%2f09%2fenvironmental-impact-of-biomass- energy.jpg&imgrefurl=http%3a%2f%2fwww.poweredbymothernature.com%2fwhat-is-biomass-energy&h=300&w=304&tbnid=sigjoqfp86hodm%3a&docid=vc9hzvo5- wyzfm&ei=sgpav7nejio2aztcl5go&tbm=isch&iact=rc&uact=3&dur=606&page=15&start=290&ndsp=20&ved=0ahukewi59ttfquvmahudwxokhrthbem4yaeqmwi3ashamfo&bih=643&biw=1366
Εκμετάλλευση βιομάζας: Βιο-διυλιστήριο Πρώτες Ύλες Αγροτικά κατάλοιπα Ενεργειακά φυτά Δασικά προϊόντα Οργανικά υπόλοιπα Φύκη Ενδιάμεσα προϊόντα αποδόμηση και κλασμάτωση σύνθεση και αναβάθμιση Σάκχαρα Χημικές πρώτες ύλες Βιο-έλαια Αέρια μείγματα Προϊόντα Βιοκαύσιμα Βιοπροϊόντα Βιοενέργεια Πηγή https://colloque.inra.fr/bioeconomy2017/content/download/3798/41009/version/1/file/3.7+jvbraun.pdf
Εκμετάλλευση βιομάζας στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, υπάρχουν πάνω από 4.000.000 στέμματα ακαλλιέργητης αγροτικής γης, που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην παραγωγή βιομάζας για καύσιμα Υπολογίζεται ότι η ετήσια παραγωγή αποβλήτων στην Ελλάδα είναι 58 εκατ.tn/y, συμπεριλαμβανομένων τα αγροτικά και βιομηχανικά απόβλητα (53%) και livestock manure (47%). Στην Ελλάδα γίνεται εκμετάλλευση μόλις του 3% της συνολικής βιομάζας σε εφαρμογές βιοοικονομιας! (κυρίως ως καύσιμο) 1 τόνος βιομάζας ισοδυναμεί με περίπου 0,4 τόνους πετρελαίου Η Ελλάδα έχει μεγάλες δυνατότητες για σημαντική ανάπτυξη σε διάφορους τομείς της βιοοικονομίας
Πολιτική βιοοικονομίας σε όλο τον κόσμο Ελλάδα Ολοκληρωμένη στρατηγική Μερική στρατηγική (τοπικά, περιφερειακά) Στρατηγική υπό ανάπτυξη Sources: http://biooekonomierat.de/en/international0/ https://www.tni.org/files/publication-downloads/tni_primer_the_bioeconomy.pdf
Στόχοι EU Στόχοι Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2050 (COM(2011)112 final) (EC, 2011a): Ανάπτυξη μιας ανταγωνιστικής, αποδοτικής σε χρήση πόρων και με χαμηλές εκπομπές οικονομία.
Τι χρειάζεται για την ανάπτυξη της Βιοοικονομίας ΠΟΛΙΤΕΣ Κράτος Μέσα ενημέρωσης Βιομηχανία, επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί, επαγγελματικές ενώσεις, κλπ Πανεπιστήμια και Ερευνητικοί φορείς ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Εμπόδια στην ανάπτυξη της βιοοικονομίας στην Ελλάδα Έλλειψη ενημέρωσης του κοινού για τα περιβαλλοντικά οφέλη Η αποδιοργανωμένη και δαπανηρή αλυσίδα εφοδιασμού πρώτων υλών Τεράστια γραφειοκρατία Ασταθής και αποσπασματική πολιτική Χαμηλή τεχνική κατάρτιση γύρω από τη Βιοοικονομία Αδυναμία θεσμικού και φορολογικού περιβάλλοντος Έλλειψη ουσιαστικών προσπαθειών για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την εμπορευσιμότητα των «πράσινων» καινοτομιών
Δράσεις στην Ελλάδα σχετικές με την Βιοοικονομία Ελληνική Στρατηγική Κυκλικής οικονομίας (Κατατέθηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή επιτροπή στις 20.12.2018) http://www.opengov.gr/minenv/wp-content/uploads/downloads/2018/05/kykliki_oikonomia.pdf Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥ.Σ.ΟΙ.Κ) έχει εγκρίνει το πλαίσιο της δημόσιας πολιτικής για την κυκλική οικονομία και έχει θέσει σε δημόσιο διάλογο το Εθνικό Επιχειρησιακό Σχέδιο 2018 2019. Διοργανώνονται ειδικές δράσεις σε όλη την χώρα (συνέδρια, ημερίδες, κλπ) από κυβερνητικούς και τοπικούς φορείς. Π.χ το πρώτο ελληνικό φόρουμ για την κυκλική οικονομίας 8-9 Απριλίου 2019. Η Κρήτη έχει εκπονήσει το περιφερειακό βιοοικονομικό προφίλ ( http://sbhss.eu/files/ovrigt/case-study- Report-Crete_EL.pdf) Μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών Στην Αθήνα (MSc in Bioeconomics) από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πειραιά και το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνα Στην Θεσσαλονίκη MSc in Bioeconomy: Biotechnology and Law) Από το Διεθνές Ελληνικό Πανεπιστήμιο MSc Φυσικοί πόροι - παρακολούθηση, τεχνολογία και βιοοοικονομία ΑΠΘ Σχολή Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος. Επιχειρήσεις, Συνεταιρισμοί: CluBe (cluster βιοενέργειας), Ενώσεις πολιτών: Ελληνικό Φόρουμ Βιοοικονομίας
Το ελληνικό φόρουμ Βιοοικονομίας (1/3) Ποιοι είμαστε: Ομάδα ανθρώπων από διαφορετικούς κλάδους με εμπειρία σε διάφορες πτυχές της Βιοοικονομίας. Το όραμά μας: η ευρεία διάδοση της ιδέας της βιοοικονομίας σε όλη την Ελλάδα Στόχοι: συμβολή στην επιτάχυνση της μετάβασης σε μια αειφόρο, αποδοτική από πλευράς πόρων οικονομία μέσω: Προώθησης των πλεονεκτημάτων της βιοοικονομίας Επιρροής στην πολιτική για την βιοοικονομία σε εθνικό / περιφερειακό / τοπικό επίπεδο Υποστήριξη της ανάπτυξης και διάδοσης ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τη Βιοοικονομία Βελτίωση της ευαισθητοποίησης του κοινού σε σχέση 1. με το τι είναι δυνατό μέσω της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης 2. πώς παράγουμε, χρησιμοποιούμε και καταναλώνουμε προϊόντα σε μια Βιοοικονομία http://bioeconomyforum.gr/
Το ελληνικό φόρουμ Βιοοικονομίας (2/3) Ηλέκτρα Παπαδοπούλου, Χημικός, Σύμβουλος Βιοοικονομίας, Πρώτη ελληνική συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό πάνελ Βιοοικονομίας - DG RTD Κωνσταντίνος Βαΐτσας, Σύμβουλος διεθνούς συνεργασίας και καινοτομίας, Έλληνας εκπρόσωπος στο SRG BBI Γιάννης Φάλλας Δρ Περιφερειακής Ανάπτυξης Διευθυντής του CluBe Μέλος του EU/BE stakeholders Panel - DG RTD Καθ. Κωνσταντίνος Βοργιάς, Αν.Διευθυντής του μεταπτυχιακού Βιοοικομίας, Μέλος του NRTC, Energy. επ. Καθ. Μανώλης Κούκιος, χημικός μηχανικός/εμπ http://bioeconomyforum.gr/
Το ελληνικό φόρουμ Βιοοικονομίας (3/3) Άμεσοι στόχοι: Δράσεις ενημέρωσης ελλήνων πολιτών Εξασφάλιση υποστήριξης από τις αρχές (Τοπικές/ Εθνικές / Ευρωπαϊκής Ένωσης). http://bioeconomyforum.gr/#get-involved Συνεργασία και δικτύωση με άλλες σχετικές πρωτοβουλίες στην ΕΕ. Πάνω από 50 μέλη μέχρι σήμερα 1 ο Ελληνικό Φόρουμ Βιο-οικονομίας, Θεσσαλονίκη 10 & 11 Μαίου 2019
Συμπεράσματα Απαιτείται έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ βιομηχανικών, ακαδημαϊκών και κοινωνικοοικονομικών φορέων. Βασικά σημεία για την ανάπτυξη της βιο-οικονομίας στην ΕΕ είναι: Πολιτικές βιοοικονομίας σε κάθε χώρα της ΕΕ Ανάπτυξη ενός συνεκτικού ευρωπαϊκού πλαισίου - στο οποίο να μπορούν να αναπτυχθούν πολιτικές που συμπεριλαμβάνουν όλους τους τομείς της Βιοοικονομίας. https://content.sciendo.com/view/journals/ebtj/2/3/article-p137.xml
Δρ. Ηλέκτρα Παπαδοπούλου Χημικός Το ελληνικό φόρουμ Βιοοικονομίας info@bioecoforum.gr & electrapapadopoulou@gmail.com