Αθήνα, 28 Μαρτίου 2019 Η Εγχώρια Λιανική Αγορά Ενέργειας σε σημείο καμπής Δρ. Νικόλαος Μπουλαξής Πρόεδρος ΡΑΕ
Περιεχόμενα 1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας 2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου 3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Παρούσα Κατάσταση Προοπτικές 4. Προοπτική Λιανικής Αγοράς Ενέργειας 2
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας 3
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Παρούσα κατάσταση και θεσμικό πλαίσιο Διασυνδεδεμένο Σύστημα Συνολικό άνοιγμα λιανικής αγοράς από το 2007 (ουσιαστικά από 2008-9) και σταδιακή θεσμοθέτηση κύριων επιλογών τα επόμενα 5-6 έτη Κατάργηση ρυθμιζόμενων (συνολικών-τελικών) τιμολογίων λιανικής και διάκριση ανταγωνιστικού σκέλους και ρυθμιζόμενων χρεώσεων Θεσμοθέτηση ρυθμιζόμενων χρεώσεων: ΥΚΩ (ΜΔΝ, ΚΟΤ κλπ), τέλη Δικτύου/Συστήματος, λοιπά τέλη (το Τέλος ΑΠΕ/ΕΤΜΕΑΡ επιβαλλόταν ήδη διακριτά) Έγκριση κώδικα προμήθειας και σχετικών ρυθμιστικών αποφάσεων Θεσμοθέτηση Μικρής ΔΕΗ (δεν εφαρμόστηκε) Μέτρα τελευταίας 3-ετίας 1. Εισαγωγή προθεσμιακών προϊόντων (NOME)-Στόχοι ανοίγματος αγοράς έως 2020 2. Άρση στρεβλώσεων - δομικές αλλαγές 3. Θέσπιση Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής 4. Ρυθμιστικές πρωτοβουλίες για: ληξιπρόθεσμες οφειλές καταπολέμηση στρεβλώσεων του ανταγωνισμού ρευματοκλοπές 4
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Παρούσα κατάσταση και θεσμικό πλαίσιο Εξέλιξη πλήθους ενεργών Προμηθευτών στο διασυνδεδεμένο Σύστημα Κατάργηση ρυθμιζόμενων τιμολογίων λιανικής Θεσμοθέτηση ρυθμιζόμενων χρεώσεων και διάκριση από ανταγωνιστικό σκέλος Έγκριση κώδικα προμήθειας Εισαγωγή NOME Άρση στρεβλώσεων - δομικές αλλαγές Θέσπιση Κώδικα Διαχείρισης Δικτύου Διανομής Ρυθμιστικές πρωτοβουλίες 5
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Μερίδια λιανικής αγοράς και στόχοι Ποσοστό (%) στο σύνολο της Μηνιαίας Προμήθειας, της Δ.Ε.Η Α.Ε. Οκτώβριος 2016 Ιανουάριος 2019 Πηγή: Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε., Μηνιαία έκθεση διείσδυσης και μεριδίων χονδρικής και λιανικής 6 Ιανουάριος 2019
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας 7
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Σύγκριση ανταγωνιστικών χρεώσεων Σύγκριση ανταγωνιστικών χρεώσεων οικιακών τιμολογίων μεταξύ των Προμηθευτών (με την έκπτωση συνέπειας) Μέση ανταγωνιστική χρέωση οικιακών πελατών, με έκπτωση συνέπειας ( /MWh) (Κατανάλωση: 0-2000 kwh/ 4μηνο) : Δεσπόζων Προμηθευτής Μέση ανταγωνιστική χρέωση οικιακού τιμοκαταλόγου, Μάρτιος 2019: Από 72,00 /MWh (πηγή: ιστοσελίδες) 8
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Σύγκριση ανταγωνιστικών χρεώσεων Σύγκριση ανταγωνιστικών χρεώσεων επαγγελματικών τιμολογίων ΧΤ (συμφωνημένη ισχύς μέχρι 25 kva) μεταξύ των Προμηθευτών (με την έκπτωση συνέπειας) Μέση ανταγωνιστική χρέωση εμπορικών πελατών ΧΤ, με έκπτωση συνέπειας ( /MWh) : Δεσπόζων Προμηθευτής Μέση ανταγωνιστική χρέωση επαγγελματικού τιμολογίου ΧΤ, Μάρτιος 2019: Από 59 /MWh (πηγή: ιστοσελίδες) 9
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Εμπόδια στο άνοιγμα της λιανικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας: Καθυστερήσεις και προβλήματα αποτελεσματικότητας στα αιτήματα προμηθευτών από Διαχειριστή Δικτύου Υποχρέωση επικαιροποίησης πιστοποιητικού εγκαταστάτη Ανοχή στις ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργούν συνθήκες ασφάλειας και απροθυμία μετακίνησης σε άλλον προμηθευτή Ενσωμάτωση στους λογαριασμούς μη σχετιζόμενων με ενέργεια χρεώσεων (δυσκολία διάκρισης του κόστους ενέργειας, σύγκρισης μεταξύ διαφορετικών τιμολογίων και αξιολόγησης οφέλους) Αδράνεια καταναλωτών και ενδοιασμοί για την μετακίνηση σε εναλλακτικούς προμηθευτές 10
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Ρυθμιστικές Παρεμβάσεις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας Διόρθωση στρεβλώσεων αναφορικά με τη χρέωση ανά κλίμακα κατανάλωσης Οικιακής χρήσης ΧΤ (Καταναλώσεις Ημέρας) 11
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Ρυθμιστικές Παρεμβάσεις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας Διόρθωση στρεβλώσεων αναφορικά με τη χρέωση ανά κλίμακα κατανάλωσης Μεθοδολογία και επανυπολογισμός ρυθμιζόμενων χρεώσεων περιόδου 2012-2016 Αντιμετώπιση υποανάκτησης ανταλλαγμάτων ΥΚΩ περιόδου 2012-2015 Βελτίωση ΚΟΤ ως προς λειτουργικότητα και ενίσχυση οικονομικά αδύναμων καταναλωτών Θέσπιση πλαισίου για αντιμετώπιση ρευματοκλοπών Διαμόρφωση κανόνων Λογιστικού Διαχωρισμού Λοιπά ζητήματα υπό εξέταση, όπως: Βελτίωση στην εκκαθάριση αποκλίσεων Πιστωτικό περιθώριο κεφάλαια κίνησης 12
1. Λιανική Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας Παρούσα κατάσταση στα Μη Διασυνδ. Νησιά 2016: Κρήτη, Ρόδος 2018: πλήρης απελευθέρωση στα ΜΔΝ. 15 Ενεργοί Προμηθευτές ΔΕΗ: 84,50% της συνολικής κατανάλωσης στη ΧΤ και ΜΤ (93,30% του συνολικού αριθμού παροχών). Πηγή : ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. 13
2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου 14
2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου Παρούσα κατάσταση και θεσμικό πλαίσιο Απελευθέρωση των καταναλωτών (πλην των οικιακών) από 1/1/2017 και όλων από 1/1/2018. Νομικός και ιδιοκτησιακός διαχωρισμός πρώην ΕΠΑ και ΔΕΠΑ σε Διαχειριστές και Παρόχους Θέσπιση βασικού δευτερογενούς πλαισίου: κώδικες διαχείρισης δικτύων διανομής, προμήθειας, κανονισμός τιμολόγησης. 21 Ενεργοί Προμηθευτές Δύο βασικοί Προμηθευτές εκπροσωπούσαν στο τέλος του 2018 το 71,01% και το 26,40%, αντίστοιχα, του συνολικού αριθμού συνδέσεων (κεντρικών ή μεμονωμένων) ή το 46,81% και 35,75%, αντίστοιχα, του συνολικού όγκου κατανάλωσης. 15
2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου Μερίδια λιανικής αγοράς 16
2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου Μερίδια λιανικής αγοράς (πηγή: Διαχειριστές φ.α. ) 17
2. Λιανική Αγορά Φυσικού Αερίου Ρυθμιστικές Παρεμβάσεις Ανάγκη εξάπλωσης των δικτύων φυσικού αερίου Εξέλιξη ανταγωνισμού Κίνητρα προς καταναλωτές Ευκαιρίες σε νέες περιοχές & CNG (εικονικός αγωγός) Κίνητρα προς τους Καταναλωτές πλήρης απαλλαγή από το κόστος σύνδεσης μέχρι και τον μετρητή της εγκατάστασής (ενσωμάτωση του αντίστοιχου κόστους στις χρεώσεις χρήσης δικτύου) παροχή δυνατότητας στους διαχειριστές για επιχορήγηση ή χρηματοδότηση ακόμα και της εσωτερικής εγκατάστασης του καταναλωτή. Προϋπόθεση: η μη περαιτέρω επιβάρυνση των άλλων καταναλωτών (διατήρηση ΧΧΔ) 18
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις-παρούσα Κατάσταση Προοπτικές 19
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Παρούσα κατάσταση Α. Ηλεκτρική ενέργεια I. Χρεώσεις χρήσης δικτύου διανομής II. Χρεώσεις χρήσης συστήματος μεταφοράς III. ΥΚΩ IV. ΕΤΜΕΑΡ V. Λοιπές χρεώσεις Β. Φυσικό αέριο I. Χρεώσεις χρήσης δικτύου διανομής II. Χρεώσεις χρήσης συστήματος μεταφοράς 20
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Ηλεκτρισμός Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου Διανομής Γραφική Απεικόνιση μεταβολής Χρέωσης Ισχύος και Ενέργειας ΧΧΔ 21
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Ηλεκτρισμός Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου Διανομής Γραφική Απεικόνιση μεταβολής Χρέωσης Ισχύος και Ενέργειας ΧΧΔ 22
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Φυσικό Αέριο Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου Διανομής Χρεώσεις Δυναμικότητας και Ενέργειας- Οικιακοί για τις γεωγραφικές περιοχές Αττικής-Θεσ/κης-Θεσσαλίας 23
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Φυσικό Αέριο Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου Διανομής Χρεώσεις Δυναμικότητας και Ενέργειας- Εμπορικοί για τις γεωγραφικές περιοχές Αττικής-Θεσ/κης-Θεσσαλίας 24
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Φυσικό Αέριο Χρεώσεις Χρήσης Δικτύου Διανομής Χρεώσεις Δυναμικότητας και Ενέργειας- Βιομηχανικοί για τις γεωγραφικές περιοχές Αττικής-Θεσ/κης-Θεσσαλίας 25
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Ηλεκτρισμός Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος Γραφική Απεικόνιση εξέλιξης Χρέωσης Ισχύος και Ενέργειας ΧΧΣ-Οικιακοί Καταναλωτές 26
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Ηλεκτρισμός Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος Γραφική Απεικόνιση εξέλιξης Χρέωσης Ισχύος και Ενέργειας ΧΧΣ 27
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Φυσικό Αέριο Χρεώσεις Χρήσης Συστήματος Μεταφοράς AvTar ν = RR ν TRACap ν RR ν (1 TRACap ν ሻ + σ CAP TRA,ν D ν σ COM TRA,ν 28
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Παρούσα κατάσταση - Προοπτικές Α. Ηλεκτρική ενέργεια I. Χρεώσεις χρήσης δικτύου διανομής σταθερότητα II. Χρεώσεις χρήσης συστήματος μεταφοράς σταθερότητα III. IV. ΥΚΩ Εκκαθαρίστηκαν εκκρεμότητες παρελθόντος Θέσπιση συνεισφοράς από κρατικό προϋπολογισμό Πρόταση μείωσης χρεώσεων νυχτερινής κατανάλωσης Μείωση επιβαρύνσεων λόγω προγραμματισμένων διασυνδέσεων ΜΔΝ ΕΤΜΕΑΡ Εξάλειψη ελλειμμάτων ειδικού λογαριασμού Δραστική μείωση χρεώσεων Επικείμενη ολοκλήρωση επιστροφής αναλογούντων ποσών ΠΧΕΦΕΛ σε εκπροσώπους φορτίου Αναπροσαρμογή ΕΤΜΕΑΡ βάσει της νέας ΥΑ V. Λοιπές χρεώσεις (α) Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (Ν.3336/05), (β) Ειδικό Τέλος Ν.2093/1992 (ΔΕΤΕ), (γ) Δημοτικά Τέλη/Φόροι Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, (Ν.25/1975, Ν.2130/1993) (δ) ΕΡΤ (ΦΕΚ 44Α / 29.04.2015) 29
3. Ρυθμιζόμενες χρεώσεις Ηλεκτρισμός ΕΤΜΕΑΡ 30
4. Προοπτική λιανικής αγοράς ενέργειας 31
4. Προοπτική λιανικής αγοράς ενέργειας Εξέλιξη οικιακών τιμολογίων μεταξύ των κρατών - μελών της Ε.Ε. Η Ελλάδα ήταν η 10 η ακριβότερη χώρα για το Α εξάμηνο 2017 και η 11 η ακριβότερη για το Α εξάμηνο 2018, μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ε.Ε. (πτώση τιμής Η.Ε. το 2018) Μέση τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για οικιακούς καταναλωτές, Ά Εξάμηνο 2016, 2017 και 2018 ( / kwh, συμπ. φόρων και εισφορών, Καταναλωτική κατηγορία Dc: Ετήσια κατανάλωση μεταξύ 2500 και 5000 kwh) EU average (Πηγή EUROSTAT: http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/submitviewtableaction.do) 32
4. Προοπτική λιανικής αγοράς ενέργειας I. Διασφάλιση υγιούς ανταγωνισμού στη λιανική: Εφαρμογή Target Model μηχανισμοί στήριξης του ανοίγματος της λιανικής αγοράς ισότιμη πρόσβαση προμηθευτών σε προθεσμιακά προϊόντα Μεταρρύθμιση αγοράς εισαγωγή νέων τομέων δραστηριοποίησης στη λιανική («ενεργοί» καταναλωτές/ aggregators/ υπηρεσίες φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων/ διαχείριση ζήτησης/ αποθήκευση/ αυτοδιαχείριση/ διεσπαρμένη παραγωγή II. Προστασία καταναλωτή Διαβούλευση για εισαγωγή προϊόντος σταθερού τιμολογίου από τους Προμηθευτές Ανάπτυξη ανεξάρτητου Εργαλείου Σύγκρισης Τιμών Ηλεκτρικής Ενέργειας και Φυσικού Αερίου στον τομέα της λιανικής αγοράς ενέργειας Εισαγωγή έξυπνων μετρητών και επίτευξη ευελιξίας 33
Ευχαριστώ για την προσοχή σας! Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Πειραιώς 132, 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr 34