5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς

Σχετικά έγγραφα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ - ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 1o: H οργάνωση της ζωής

Κεφάλαιο 1o: H οργάνωση της ζωής Τα χαρακτηριστικά των οργανισμών

5.4 Το μυοσκελετικό σύστημα του ανθρώπου ΜΙΚΡΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΩΝ ΖΩΩΝ = 34 ΦΥΛΑ

Λάμπρου Ειρήνη Μακρίδου Βαρβάρα Στούππα Κάλια

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΤΑΥΡΟΥ. ΓΡΑΠΤΕΣ ΚΑΤΑΤΑΚΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (Δειγματικό εξεταστικό δοκίμιο) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ : ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ :

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Υπέρκλαση Τετράποδα (Tetrapoda) Αμφίβια Ερπετά Πτηνά Θηλαστικά

Βιολογία Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ. Ευαγγελία Μαυρικάκη Μαριάννα Γκούβρα Αναστασία Καμπούρη

Ανατομία και μορφολογία πτηνού

Ζωικοί Εχθροί Εργαστήριο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Πρόταση για την ενσωμάτωση ΤΗΣ ΕΞΕΛΙΞΗΣ. στη διδασκαλία διαφορετικών ενοτήτων

περιβάλλοντος. 6. Εξειδικεύσεις 14. Σε υπόλοιπων ζώων. σύστημα των σπονδυλωτών.

Περιεχόμενα ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΕΞΕΛΙΞΗ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 103 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΓΟΝΙΔΙΑΚΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ 128

ΤΟ ΖΩΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Αν η ζωή στη Γη γεννήθηκε πριν από δώδεκα ώρες.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Κεφάλαιο 5 «Στήριξη και Κίνηση»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Αφού παρακολουθήσετε τα βίντεο με τα σαρκοφάγα φυτά και τις ναστίες συμπληρώστε την παραπάνω ερώτηση. Με ποιους τρόπους στηρίζονται τα φυτά;

Ασκήσεις για το σπίτι και για σένα! μελετούμε τους ζωντανούς οργανισμούς; Τρόποι μελέτης των ζωντανών οργανισμών Επιστημονική μέθοδος

Μ Ε Ρ Ο Σ Α (μονάδες 10)

ΣΥΝΟΜΟΤΑΞΙΑ: ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ

ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΕΝΝΕΑ (9) ΣΕΛΙΔΕΣ

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

Βιολογία Α Γυμνασίου

Από τους Σπόγγους στα σχιζοκοιλωματικά Πρωτοστόμια

Κεφάλαιο 2 ΑΡΘΡΟΠΟ Α. 2.1 Εξέλιξη - Μεταµέρεια

ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΤΟ ΣΩΜΑ ΜΑΣ. Ένας «χάρτης» από λέξεις. αρθρώσεις. σκελετό. είναι γερό όταν. φροντίζουμε. για τη διατροφή μας. προσέχουμε.

Αγαπημένες μου αναγνώστριες και αγαπημένοι μου αναγνώστες,

(Μέρος 1 ο ) Εισηγητής: Ν. Πουλακάκης

Το σενάριο αφορά τις γνωστικές περιοχές της Μελέτης Περιβάλλοντος και της Γλώσσας Τάξεις στις οποίες μπορεί να απευθύνεται

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017

ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/06/2017

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ - ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:. ΤΜΗΜΑ: ΑΡ.

Διάκριση φρέσκων και αποψυγμένων κατεψυγμένων αλιευμάτων

ΓΥΜΝΑΣΙΟ.. ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2015/2016

Β ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ - ΜΑΛΟΥΝΤΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΤΑΞΗ: Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:ΛΥΣΕΙΣ ΤΜΗΜΑ: ΑΡ.

ΦΥΤΟΦΑΓΑ λαγός. ΠΑΜΦΑΓΑ γουρούνι. ΣΑΡΚΟΦΑΓΑ τσακάλι. ΦΥΤΟΦΑΓΑ αγελάδα. ΠΑΜΦΑΓΑ αλεπού. ΦΥΤΟΦΑΓΑ πρόβατο. ΠΑΜΦΑΓΑ αρκούδα

ΑΣΚΗΣΗ: ΚΑΡΚΙΝΟΕΙΔΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΓΑΡΙΔΑΣ

ΕΝΤΟΜA. Χρησιμότητα Επικονίαση -Το 1/3 της τροφής μας προέρχεται από φυτά που βασίζονται στα έντομα για τη αναπαραγωγή τους κυρίως στις μέλισσες

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΙI. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΖΩΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ. Ομοιόσταση Θερμορύθμιση Καλυπτήριο Σύστημα Σκελετικό Σύστημα Μυϊκό Σύστημα

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

Ωσµωρύθµιση απέκκριση ΙΙ

ΦΥΛΟ ARTHROPODA. Δύο στα τρία γνωστά είδη ζώων είναι αρθρόποδα. Είδη του φύλου Arthropoda απαντώνται σε όλα σχεδόν τα ενδιαιτήματα της βιόσφαιρας

ΕΚΛΟΓΗ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΒΕΝΘΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ

Προστατευόμενα Ζώα της Κύπρου!

ΕΥΡΥΒΙΑΔΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ

Σκελετικό σύστημα. Λειτουργίες: 1. Στηρικτικό πλαίσιο του σώματος των ζώων 2. Κινητική ποικιλομορφία. 2. Σκληροί σκελετοί

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

Κεφάλαιο 6. Συγκριτική ιστολογική μελέτη τού συστήματος εξωτερικών περιβλημάτων. Μαριάνθη Χατζηιωάννου Δημήτρης Βαφείδης

ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΙ ΩΝ ΠΑΝΙ ΑΣ

Μικρή Γλυκιά Ζωή μικρές μορφές ζωής της λίμνης ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Κεφάλαιο 7. Iστολογική μελέτη του πεπτικού συστήματος του βατράχου. Μαριάνθη Χατζηιωάννου

1. Πατήστε στο ανθρωπάκι, πάνω αριστερά στο παράθυρο και επιλέξτε «ΣΧΕΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ» - ΜΥΪΚΟ

Ελόηεηα Σ ΠΙΕΗ ΣΑ ΣΕΡΕΑ ΚΑΙ ΤΓΡΑ. 34. Πίεζε πνπ αζθνύλ ηα ζηεξεά 35. Τδξνζηαηηθή πίεζε 36. Ρνή πγξώλ - πγθνηλωλνύληα δνρεία 37. Σν θπθινθνξηθό ζύζηεκα

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1-7-8

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ. Χρόνος: 2 ώρες Ημερομηνία: 13 Ιουνίου 2012

Στέφανος Πατεράκης (Φυσικ/τής)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΖΩΩΝ Ι. Εργαστηριακή άσκηση: Αρθρόποδα

Στόχοι του Μαθήματος

Ωσµωρύθµιση απέκκριση Ι

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2017

2ο φύλο του ζωικού βασιλείου ( ~ είδη) Μεγαλύτερο ασπόνδυλο

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΤΜΗΜΑ:. Αρ.:..

ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ. Βιολογία Δ. ΜΑΤΘΟΠΟΥΛΟΣ 1

Τίτλος εργασίας: Καθορισμός του φύλου στους ζωικούς οργανισμούς

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ : ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΤΑΞΗ: A ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2 ο. Έντομα (Μορφολογία Κατηγορίες)

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ. Ζαρφτζιάν Μαριλένα Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Μακεδονίας

ΟΙ «ΓΚΡΙΖΕΣ ΖΩΝΕΣ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ

ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ. 1.4 Αλληλεπιδράσεις και προσαρμογές

ΡΑΧΗ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

ΔΙΑΝΕΛΛΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΝΑΚΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΝΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2009

XI. Το Βασίλειο των Ζώων. Μέρος 2 ο

ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΜΕΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ TIMSS 1995

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

Ζωική Ποικιλότητα. Ενότητα 7. Συγκριτική Θεώρηση της Δομής και Λειτουργίας των Ζώων

5. Στήριξη και κίνηση

ΔΕΛΤΙΟ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. ΟΝΟΜΑ: Στεγόσαυρος. ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΣ: Σαύρα με οροφή. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ:

Τμήμα Βιολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης. Μορφολογία και Ανατομία Δεκάποδου Καρκινοειδούς

Ο ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΤΗΣ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Αποδημητικά πουλιά της Κύπρου. Όνομα: Κωνσταντίνος Χριστοφή Τμήμα: Γ 4 Μάθημα: Βιολογία

Εξέλιξη των πρωτευόντων

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

ΒΙΟΛΟΓΙΑ. Πανελλήνιος Μαθηηικός Διαγωνιζμός για ηην επιλογή ζηην 16η Εσρωπαϊκή Ολσμπιάδα Φσζικών Επιζηημών EUSO 2018

ΓΥΜΝΑΣΙΟ Λ.Τ. ΚΟΥΦΟΝΗΣΙΟΥ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Ποικιλομορφία και Ταξινόμηση των Ζωντανών Οργανισμών

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ. Γεωλογικός χρόνος Στρωµατογραφική κλίµακα

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή.

ΛΑΝΙΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016/2017 ΒΑΘΜΟΣ:... / 40 ΟΛΟΓΡ.:... ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΥΠΟΓΡ.:... ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/05/2017

ΦΥΛΟ ΧΟΡΔΩΤΑ ΥΠΟΦΥΛΟ Σπονδυλωτά ΥΠΕΡΚΛΑΣΗ Άγναθα Γναθόστομα ΚΛΑΣΗ Μυξίνοι Χονδριχθύες Πετρόμυζοι Οστεϊχθύες*

ΩΡΑ: 10:15 π.μ 12:15 μ.μ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΑ ( ΦΥΣΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ/ΒΙΟΛΟΓΙΑ )

ΦΥΣΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΗ 7 ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΕΥΟΝΤΩΝ Ι

Transcript:

5.3 Ηστήριξηκαιηκίνηση στους ζωικούς οργανισµούς Ποια όργανα µας βοηθούν στην κίνηση; Θα µπορούσαµε να κινηθούµε αν δεν είχαµε µυς και οστά; Για την πραγµατοποίηση των κινήσεων ο άνθρωπος, όπως και άλλα ζώα, διαθέτει σκελετό και µυς.

Είδη σκελετού Στα ζώα που διαθέτουν σκελετό, αυτός µπορεί: 1. Να βρίσκεται στο εσωτερικό του οργανισµού ενδοσκελετός 2. Να καλύπτει εξωτερικά τον οργανισµό εξωσκελετός 3. Το σώµα στηρίζεται από εσωτερικά υγρά υδροστατικός

Στήριξη και κίνηση σταασπόνδυλα... τι είδος σκελετού έχουν τα ασπόνδυλα;

Ασπόνδυλα µε εξωσκελετό µερικά µαλάκια πχσαλιγκάρι (πόδι) Τα δίθυρα (πόδι κλωστές)

Ασπόνδυλα µε εξωσκελετό Τα αρθρόποδα έντοµα µυριόποδα αραχνοειδή καρκινοειδή

Ασπόνδυλα µε υδροστατικό σκελετό 1. ύδρα Το σώµα στηρίζεται από εσωτερικά υγρά 2. γεωσκώληκας

Ασπόνδυλα µε υδροστατικό σκελετό καλαµάρι µέδουσα χταπόδι

Σκελετός στα ασπόνδυλα εξωσκελετός µερικά ασπόνδυλα δίθυρα αρθρόποδα υδροστατικός σκελετός ύδρα µέδουσες γαιοσκώληκες χταπόδι, καλαµάρι

Χρησιµότητα του εξωσκελετού Στα ασπόνδυλα 1. Συµβάλλει στην διατήρηση της υγρασίας του σώµατος τους. 2. Προσφέρει προστασία 3. Στααρθρόποδαο εξωσκελετός είναι αρθρωτός, έτσι ώστε να επιτρέπονται οι κινήσεις

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ... AΛΛΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Έκδυση: ΆλλαξεοΜανολιόςκιέβαλεταρούχατου αλλιώς!!! Τα αρθρόποδα είναι ζώα µε πολλά κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι ο εξωσκελετός και τα αρθρωτά πόδια. Το σώµα τους είναι χωρισµένο σε ζώνες. Για την κίνησή τους µπορεί να διαθέτουν µεµβρανώδη φτερά και 6, 8, 10, 40... πόδια. Στα αρθρόποδα ανήκουν: τα καρκινοειδή (αστακός, καραβίδα, καβούρι), τα µυριάποδα (σαρανταποδαρούσα), τα έντοµα (µέλισσα, ακρίδα, κουνούπι), τα αραχνοειδή (αράχνη, τσιµπούρι). Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του ζώου ο εξωσκελετός αποβάλλεται και δηµιουργείται νέος. Το φαινόµενο αυτό ονοµάζεται έκδυση.

Ασκήσειςγιατοσπίτι Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. µαθητήσελ. 103 3Α Τ. εργασιών σελ. 69 5.1

Στήριξη και κίνηση στασπονδυλωτά... τι είδος σκελετού έχουν τα σπονδυλωτά; Ποιο είναι το κυρίαρχο τµήµα στο σκελετό τους;

σπονδυλωτά µε ενδοσκελετό ψάρια αµφίβια ερπετά

σπονδυλωτά µε ενδοσκελετό θηλαστικά αµφίβια

σπονδυλική στήλη Το κυρίαρχο τµήµα τουενδοσκελετού, που βρίσκεται στο εσωτερικό του οργανισµού, είναι η σπονδυλική στήλη γι αυτό ονοµάζονται σπονδυλωτά Ο ενδοσκελετός αναπτύσσεται ταυτόχρονα µε το σώµα.

Ο ρόλος του σκελετού Οσκελετός: 1. εκτός από την κίνηση 2. προστατεύει ευαίσθητα όργανα πχ. εγκέφαλος, πνεύµονες.. 3. υποστηρίζει 4. διατηρεί το σχήµα του σώµατος

Ο σκελετός των σπονδυλωτών παρουσιάζει διαφοροποιήσεις ανάλογα µε το περιβάλλον στο οποίο ζουν και µετακινούνται: 1. Στοναέρα 2. Στονερό 3. Στηνξηρά

Στον αέρα Στον αέρα ηµετακίνηση (πτήση) γίνεται µε τη βοήθεια: 1. Τωνµπροστινώνάκρων, που είναι διαµορφωµένα σε πτέρυγες. 2. Τα φτερά είναι ελαφριά. 3. Το σώµα των σπονδυλωτών που πετούν έχει αεροδυναµικόσχήµα, που εξυπηρετεί την πτήση.

Στο νερό Στο νερό η µετακίνηση (κολύµβηση) διευκολύνεται: 1. από το υδροδυναµικό σχήµα πουέχειτοσώµατους. 2. απόταπτερύγιακαι 3. ταλέπια.

Στηνξηρά Στην ξηρά ηµετακίνηση (βάδιση) γίνεται µε τη βοήθεια άκρων τα οποία είναι κάθετα προς τοέδαφος. Μετοντρόποτααυτό τα σπονδυλωτά της ξηράς βαδίζουν µε ευκολία και µπορούν να τρέχουν γρήγορα. Ταερπετά (πχφίδια) µετακινούνται έρποντας.

Είδη σκελετού εξωσκελετός µερικά ασπόνδυλα υδροστατικός µερικά ασπόνδυλα ενδοσκελετός ψάρια, πτηνά ερπετά, αµφίβια θηλαστικά

Ασκήσειςγιατοσπίτι Ασκήσεις προφορικά γραπτά Β. µαθητήσελ. 103 3Β Τ. εργασιώνσελ.70 5.2