ΓΥΜΝΑΣΙΟ EΠΙΣΚΟΠΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2018-2019 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ 2019 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 03/06/2019 Βαθμός: Ολογράφως:. Υπογραφή:. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ΩΡΕΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:.ΤΜΗΜΑ: ΠΡΟΣΟΧΗ! Όλες οι απαντήσεις θα πρέπει να γραφτούν στα φύλλα εξέτασης. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από (5) σελίδες και TΡΙΑ (3) μέρη. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (30 μονάδες) Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. Α1. Κάθε στοιχείο της Στήλης Α αντιστοιχεί με ένα (1) στοιχείο της Στήλης Β. Να γράψετε στα φύλλα εξέτασής σας τους αριθμούς της Στήλης Α και δίπλα από τον καθένα το γράμμα της Στήλης Β που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Προσοχή! Στη στήλη Β περισσεύουν δύο(2) στοιχεία Α ΣΤΗΛΗ Β ΣΤΗΛΗ A. Μοντεσκιέ 1. Ήρωας της ελληνικής επανάστασης B. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης 2. Πρωθυπουργός της Ελλάδας Γ. Ελευθέριος Βενιζέλος 3. Διατύπωσε την ιδέα της διάκρισης εξουσιών Δ. Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ 4. Πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας E. Τζορτζ Ουάσινγκτον 5. Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας 6. Συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα 7. Πρώτος Πρόεδρος των Η.Π.Α. 1 (5 x 2 μον. = 10 μονάδες) Α2. Να προσδιορίσετε αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι σωστό ή λάθος, γράφοντας στα φύλλα εξέτασής σας τη λέξη «σωστό» ή «λάθος», δίπλα από το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: α. Η άλωση της Βαστίλης στο Παρίσι έγινε στις 14 Ιουλίου 1789. β. Ο Β Βαλκανικός πόλεμος τερματίστηκε με την υπογραφή της συνθήκης του Σεβρών.
γ. Η Γ Εθνοσυνέλευση του 1827 εξέλεγξε ως Κυβερνήτη της Ελλάδας τον Ιωάννη Καποδίστρια. δ. Η πρώτη φάση της τουρκικής εισβολής έγινε στις 15 Ιουλίου 1974. ε. Στις 28 Οκτωβρίου 1940 το ιταλικό υποβρύχιο βύθισε το ελληνικό πολεμικό πλοίο, «Έλλη», στην Τήνο. στ. Η εισβολή των Γερμανών στην Πολωνία στάθηκε η αιτία για την έκρηξη του Α Παγκόσμιου Πολέμου. ζ. Η Αγγλία με τη Συνθήκη των Βερσαλιών,1783, αναγνώρισε τις 13 αποικίες ως ανεξάρτητο κράτος με το όνομα Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. η. Ο Ιωάννης Κωλέττης διατύπωσε τον όρο Μεγάλη Ιδέα. θ. Τα φυσικά δικαιώματα αποτέλεσαν θεμελιώδη πολιτική έννοια του Διαφωτισμού. ι. Με τη συνθήκη της Λοζάνης τερματίστηκε ο Β παγκόσμιος πόλεμος. (10 x 1 μον. = 10 μονάδες) Α3. Να ταξινομήσετε τα πιο κάτω ιστορικά γεγονότα κατά αύξουσα χρονολογικά σειρά, ξεκινώντας από το προγενέστερο και αριθμώντας τα από το 1 μέχρι το 5. α. Μικρασιατική καταστροφή β. Ελληνοϊταλικός πόλεμος γ. Κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις Ηγεμονίες δ. Κοινωνικό Συμβόλαιο ε. Κίνημα των Νεοτούρκων (5 x 2 μον. = 10 μονάδες) ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ ( 35 μονάδες) Β1. Να γράψετε σύντομα κατατοπιστικά σημειώματα για τα πιο κάτω, με βάση τα ζητούμενα των παρενθέσεων: α. Εγκυκλοπαίδεια (ορισμός, πρωτεργάτες) (5 μονάδες) β. Ενωτικό Δημοψήφισμα (πότε έγινε, ποιο ήταν το αίτημα, αποτέλεσμα) (5 μονάδες) γ. Ο.Η.Ε. (πότε ιδρύθηκε, δύο σκοποί που εξυπηρετεί, πού είναι η έδρα του) (5 μονάδες) Β2. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε δύο (2) αίτια του Α Παγκόσμιου Πολέμου. Να ονομάσετε τα δύο (2) κύρια αντίπαλα στρατόπεδα. (10 μονάδες) Β3. «Η γαλλική επανάσταση αποτελεί τομή στην ευρωπαϊκή αλλά και στην παγκόσμια ιστορία.» Να αναφέρετε τέσσερις (4 ) λόγους που δικαιολογούν αυτή τη διαπίστωση. (10 μονάδες) 2
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ (35 μονάδες) Γ1. Μελετώντας την πιο κάτω πηγή και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν: Η απόσταση ανάμεσα στους δύο άνδρες δεν είναι τυχαία. Ο Κωνσταντίνος και ο Βενιζέλος συνεργάστηκαν στους Βαλκανικούς πολέμους, ως στρατιωτικός ηγέτης της Ελλάδας ο ένας και ως διπλωματικός ο άλλος, και συνέχισαν μετά την άνοδο του Κωνσταντίνου στον θρόνο το 1913, όταν δολοφονήθηκε ο πατέρας του. Η έκρηξη όμως του Α Παγκοσμίου Πολέμου το επόμενο έτος οδήγησε σε μια ανεπανόρθωτη ρήξη μεταξύ τους. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ήταν πεπεισμένος για την ανωτερότητα των γερμανικών όπλων κι ήθελε να παραμείνει η Ελλάδα ουδέτερη. Ο Βενιζέλος, εξίσου πεπεισμένος ότι θα θριάμβευε η Αντάντ, ήταν υπέρ της παρέμβασης στο πλευρό των Αγγλογάλλων. Η σύγκρουσή τους έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της συνταγματικής θέσης του θρόνου και έριξε τη χώρα στη χειρότερη πολιτική κρίση της ιστορίας της. Τελικά οι Δυνάμεις της Αντάντ παρενέβησαν, χωρίς να ενδιαφερθούν για τους καλούς τρόπους που επιτάσσει το Διεθνές Δίκαιο και το 1917 ο Κωνσταντίνος οδηγήθηκε σε αναγκαστική εξορία. Η Θεσσαλονίκη έπαιξε κάθε άλλο παρά αμελητέο ρόλο σε αυτά τα γεγονότα, καθώς το 1916 ο Βενιζέλος σχημάτισε δική του προσωρινή κυβέρνηση εκεί και η αντιπαλότητα της πόλης με την Αθήνα πήρε νέο θανάσιμο νόημα. Μ. Μazower, Θεσσαλονίκη, Πόλη των Φαντασμάτων, Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι και Εβραίοι. 1453-1950,εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006, σελ. 366. α. Να αναφέρετε τον λόγο ρήξης ανάμεσα στον βασιλιά Κωνσταντίνο και στον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Να γράψετε δύο (2) επιχειρήματα με τα οποία στήριζε ο καθένας τη θέση του. (10 μονάδες) β. Ποιος από τους δύο δικαιώθηκε ιστορικά και γιατί; ( 2 μονάδες) Γ2. Με βάση την πιο κάτω πηγή και τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στις ερωτήσεις που ακολουθούν: Άφιξη του Καποδίστρια και η κατάσταση της Ελλάδας «Όταν έφτασε ο Καποδίστριας στην Ελλάδα, η εξουσία της ελληνικής κυβερνήσεως περιοριζόταν μόνο στην Αίγινα, στον Πόρο, στην Ελευσίνα, στα Μέγαρα και σε λίγα νησιά. Οι υπόλοιπες ελεύθερες περιοχές εξουσιάζονταν από τους τοπικούς ισχυρούς, ενώ στο Αιγαίο κυριαρχούσαν οι πειρατές. [...] Ο συνεχιζόμενος πόλεμος είχε σαν αποτέλεσμα τρομακτικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές και την καταστροφή της οικονομίας της χώρας.» Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. ΙΒ, σ.482 (διασκευή) 3
Γ2.α. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε τέσσερα (4) προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει ο Ιωάννης Καποδίστριας, όταν έφτασε ως Κυβερνήτης στην Ελλάδα το 1827. (8 μονάδες) β. Να αναφέρετε δύο (2) μέτρα που πήρε ο Ιωάννης Καποδίστριας στον τομέα της οικονομίας. (4 μονάδες) Γ3.α. Αφού μελετήσετε το πιο πάνω πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Η Καθημερινή και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις,να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα β. 1. Να αναφέρετε σε ποιο ιστορικό γεγονός αναφέρεται το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Η Καθημερινή (ημερομηνία Σάββατο 22 Οκτωβρίου 1931) ( 2 μονάδες) 2. Να αναφέρετε δύο (2) λόγους που οδήγησαν τον κυπριακό ελληνισμό σε αυτό το γεγονός. ( 4 μονάδες) Η Κύπρος δεν ανήκε στις περιοχές, όπου προγραμματιζόταν εξέγερση την άνοιξη του 1821. Οι επιτελείς της «Φιλικής Εταιρείας» υπολόγιζαν μόνο σε οικονομική βοήθεια της Κύπρου, αναγνωρίζοντας ότι οι γεωγραφικές συνθήκες καθιστούσαν καταδικασμένη εκ των προτέρων κάθε προσπάθεια για ένοπλη δράση. Οι υπαινιγμοί για τις κυπριακές ιδιαιτερότητες στο «Σχέδιον Γενικόν» των Φιλικών, που καταστρώθηκε στο Ισμαήλιο της Βεσσαραβίας, τον Οκτώβριο του 1820, ήταν ξεκάθαρες, καθώς ένα από τα 23 άρθρα του «Σχεδίου», το 15ο, ήταν αφιερωμένο στο νησί: «Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός υπεσχέθη να συνεισφέρη χρήματα ή τροφάς, όσας δυνηθή. Λοιπόν ο Καλός (το συνθηματικό όνομα του Αλέξανδρου Υψηλάντη) πρέπει να γράψη προς την Μακαριότητά του προτρεπτικά δηλοποιών των πραγμάτων την κατάστασιν, διά να φιλοτιμηθή να βοηθήση αναλόγως τη φήμη της νήσου εκείνης, την οποίαν έχουν το προνόμιον οι Κύπριοι να διοικούν αυτοί σχεδόν τοσούτους χρόνους. Ταύτα δε τα γράμματα ο ρηθείς Πελοπίδας [Αντώνιος Πελοπίδας, «απόστολος» των Φιλικών στην Αίγυπτο], ή προτού, ή επιστρέφων εξ Αιγύπτου, να περάση εις Κύπρον και να εγχειρίση τη αυτού Μακαριότητι, διά να εμβάση τα χρήματα ο άγιος Κύπρου εις Κωνσταντινούπολιν, ή να στείλη τας τροφάς, όπου διορισθή και τέλος να σκεφθή, πώς να διαφυλάξη το ποίμνιόν του από τους κατοίκους εκεί εχθρούς.» http://www.philenews.com/politismos/kypros/article/504776/afieroma-i-kypros-kai-i-elliniki-epanastasi-toy-1821 4
Αφού μελετήσετε το πιο πάνω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις, να απαντήσετε στο πιο κάτω ερώτημα Να αναφέρετε δύο (2) τρόπους με τους οποίους βοήθησαν οι Έλληνες της Κύπρου στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με στοιχεία από την πηγή. ( 5 μονάδες) Εισηγητές Συντονίστρια Διευθυντής. Άκης Θεοδώρου, Β.Δ. Ιωάννα Μεταξά, Β.Δ. Ανδρέας Γεδεών. Αθηνά Χατζηγιάννη Ανθή Παλιομυλίτη 5