COVER 60:Layout 1 6/20/11 12:58 PM Page 1 HATTA Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες Τουρισμός Τρίτης Ηλικίας It s time for you Συνέντευξη με τον Δήμαρχο Αθηναίων ΓΙΩΡΓΟ ΚΑΜΙΝΗ
COVER 60:Layout 1 6/20/11 12:58 PM Page 2
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 60 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες 8-18 Τουρισμός Τρίτης Ηλικίας 22 Συνέντευξη ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΙΝΗΣ «...να βγάλουμε το κέντρο της Αθήνας από το τέλμα και να το καταστήσουμε πόλο έλξης ανθρώπων και επενδύσεων...» 6-7 23. GAY Τουρισμός Συνέντευξη με την Tanya Churchmuch 25. Η στήλη του φοροτεχνικού μας συμβούλου Γιάννη Καραφά 26. H σελίδα της Π.Ε.ΤΑ.Γ.Α. ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ & ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ (ΗΑΤΤΑ) ΙΩΣΗΦ ΡΟΓΩΝ 11, 117 43 ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ. 210-9223522, FAX: 210-9233307 hatta@hatta.gr, www.hatta.gr ΕΚΔΟΤΗΣ: ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ ΔHMIOYPΓIKO EΠIMEΛEIA - ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΤΥΠΟΥ: ΓIΩPΓOΣ A. XPIΣTOΦIΔHΣ «MELLON advertising» Tηλ. 211 40 46 705 Απόψεις, γνώμες και εκτιμήσεις που τυχόν εκφράζονται σε κείμενα συνεργατών του περιοδικού, δεν απηχούν κατ ανάγκη εκείνες του Συνδέσμου ή της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού. 3
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 4
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 5 editorial MΑγαπητοί Συνάδελφοι, ε τα συνδικαλιστικά θέματα να πρωταγωνιστούν στις συζητήσεις μας, έχουμε ήδη ετοιμάσει θέσεις, έτοιμες να προταθούν προς συζήτηση. Εδώ, συνάδελφοι, σας θέλουμε μαζί μας, διότι μόνο εσείς, οι επαγγελματίες σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, γνωρίζετε τα πραγματικά προβλήματα και την ακριβή τους διάσταση. Ο Σύνδεσμός μας πρέπει να ενδυναμωθεί, για να γίνει ακόμη πιο αποτελεσματικός. Θα πρέπει να αποδείξει την ποιοτική του σφραγίδα. Να αποκτήσει περισσότερους υποστηρικτές και συνεργάτες μέσα στον κόσμο του Τουρισμού. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα έχουμε την δυνατότητα να επιλύσουμε τα κλαδικά μας προβλήματα και να παραμερίσουμε κάθε δυσχέρεια προστατεύοντας το επάγγελμά μας. Θέματα όπως τα ΚΤΕΛ, τα τουριστικά λεωφορεία, ζητήματα που αφορούν τη σχέση μας με τους ξεναγούς - χρονίζουν και χρειάζονται πλέον οριστική θεσμική αποκατάσταση. Θέματα φορολογικά και εργασιακά απασχολούν τις επιχειρήσεις μας και χρειάζονται απαντήσεις. Ο ΗΑΤΤΑ έχει θεσμικούς συνεργάτες στο εξωτερικό και αυτό πρέπει -και μπορούμε- να το εκμεταλλευτούμε, καθώς η ενιαία παγκόσμια τουριστική αγορά, χρειάζεται επαγγελματίες καταρτισμένους σε όλα τα επίπεδα. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ακούει τους προβληματισμούς μας και τους συζητά. Ήδη συμμετέχουμε στις αναπτυξιακές προσπάθειες: Κρουαζιέρα, Συνεδριακός και Θρησκευτικός τουρισμός, Γιώτινγκ Θα συνεχίσουμε να είμαστε πάντα κοντά στους ανθρώπους που αποφασίζουν για εμάς, γιατί εμείς είμαστε οι κύριοι αποδέκτες των αποφάσεων. Γι' αυτό και θα πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Σας θέλουμε κοντά μας στις θεματικές επιτροπές για να μιλήσουμε για συγκεκριμένα ζητήματα και για συγκεκριμένες λύσεις. Θέλουμε να σας ακούσουμε όταν θα έχετε να μας προτείνετε ή να μας επισημάνετε κάτι. Καλή θερινή περίοδο και Καλές δουλειές Γιώργος Τελώνης Πρόεδρος ΗΑΤΤΑ 5
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 6 HATTA ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ με τον Δήμαρχο Αθηναίων ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΜΙΝΗΣ «...να βγάλουμε το κέντρο της Αθήνας από το τέλμα και να το καταστήσουμε πόλο έλξης ανθρώπων και επενδύσεων...» Το κέντρο της Αθήνας βρίσκεται πολύ συχνά στο επίκεντρο της επικαιρότητας, τον τελευταίο καιρό. Και τα ερωτήματα που έχουμε είναι και αυτά πολλά Δεν ήταν εύκολο να διακόψουμε τον Δήμαρχο της πόλης από το φορτωμένο του καθημερινό πρόγραμμα, αλλά καταφέραμε να του αποσπάσουμε μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη. Κύριε Δήμαρχε, η Αθήνα είναι - σε μεγάλο βαθμό - ένα "πέρασμα" για τους τουρίστες που επιλέγουν άλλους προορισμούς της χώρας. Πιστεύετε ότι έχει την δυνατότητα να γίνει η πόλη - προορισμός για τους ταξιδιώτες; Έχει ο Δήμος των Αθηναίων, ή η ΕΤΟΑΑ, κάποιο πρόγραμμα προς αυτήν την κατεύθυνση; Ο Δήμος Αθηναίων και εγώ προσωπικά επενδύουμε στο τουριστικό προϊόν της Αθήνας. Κάθε πρωτεύουσα, αλλά πολύ περισσότερο η Αθήνα με την πλούσια ιστορία και τα αξιοθέατά της, δεν μπορεί να αποτελεί απλώς πέρασμα για άλλους προορισμούς της χώρας, αλλά κανονικό προορισμό. Σε αυτή την κατεύθυνση επικεντρώνουμε όλες τις προσπάθειές μας με σκοπό την ανάδειξη μνημείων, πολιτιστικών θησαυρών, αξιοθέατων και τη διοργάνωση εκδηλώσεων για να προσελκύσουμε όχι μόνο επισκέπτες αλλά και καταξιωμένους δημιουργούς. Η Αθήνα φύση και θέση είναι μια πόλη προικισμένη. Πέρα από τη γεωφυσική της θέση και το κλίμα της έχει να επιδείξει μουσεία, μνημεία, οικοδομήματα, γκαλερί, χώρους τέχνης, θεατρικές παραγωγές και πρωτοπόρα μουσικά συγκροτήματα. Παράλληλα, διαθέτει τεράστια ποικιλία χώρων εστίασης. Από γκουρμέ εστιατόρια μέχρι τα παραδοσιακά κουτούκια, και κέντρα διασκέδασης και ψυχαγωγίας που καλύπτουν ολόκληρη τη γκάμα από το συμβατικό μέχρι το εντελώς εναλλακτικό. Εμείς από την πλευρά μας υλοποιούμε συγκεκριμένο σχεδιασμό και προγραμματισμό με σκοπό την ανάδειξη και αξιοποίηση αυτού του τουριστικού προϊόντος και ευελπιστούμε ότι τα αποτελέσματα της προσπάθειάς μας, θα έχουν άμεσα, μετρήσιμα και σύντομα ανακοινώσιμα αποτελέσματα. Θα θέλαμε τις απόψεις για την αναβάθμιση της εικόνας του κέντρου της Αθήνας και την ασφάλειά του - και ιδιαίτερα τα μέτρα που έχετε από την πλευρά σας δρομολογήσει. Ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με τους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς υλοποιεί συγκεκριμένο σχεδιασμό για την αναστροφή της ζοφερής κατάστασης που βιώνει η Αθήνα. Από την πλευρά μας θέτουμε άμεσα σε εφαρμογή- σε πιλοτικό στάδιο σε επιλεγμένες προβληματικές περιοχές-το θεσμό του δημοτικού αστυνομικού της γειτονιάς, ο οποίος βρίσκεται σε διαρκή επαφή με τους κατοίκους, προκειμένου να τους βοηθά. Συνεχίζουμε με εντατικό ρυθμό τον καθαρισμό και φωτισμό ολόκληρων περιοχών που είχαν 6
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 7 αφεθεί στην τύχη τους, επιταχύνουμε την αποκέντρωση των κοινωνικών υπηρεσιών του δήμου και βοηθάμε στην αποκέντρωση του ΟΚΑΝΑ και διοργανώνουμε πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις σε δημόσιους χώρους, πλατείες, πεζοδρόμους, στο ιστορικό και εμπορικό κέντρο με σκοπό να αποτελέσουν εκ νέου σημεία συνάντησης, δημιουργίας και χαράς για όλους τους πολίτες μακριά από τον φόβο και την ανομία. Ποιο είναι το όραμα του νέου Δημάρχου Αθηναίων για την τουριστική ανάπτυξη της πόλης; Δε θα ήταν υπερβολή αν σας έλεγα ότι η μεταμόρφωση της Αθήνας σε έναν φιλόξενο, ενδιαφέροντα, ελκυστικό τουριστικό προορισμό θα αποτελούσε μια πολύ σταθερή βάση για να βγει η πόλη μας από την κρίση. Με αυτήν την έννοια η τουριστική ανάπτυξη της πόλης μας αποτελεί προτεραιότητα της νέας δημοτικής αρχής. Η εταιρία τουριστικής και οικονομικής ανάπτυξης Αθηνών παρουσίασε πριν από λίγες μέρες ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών το οποίο υλοποιεί τις δεσμεύσεις μας και παράλληλα ανταποκρίνεται στη βούληση του Δήμου και της Πολιτείας να βγάλουμε το κέντρο της Αθήνας από το τέλμα και να το καταστήσουμε πόλο έλξης ανθρώπων και επενδύσεων και τελικά όχημα συνολικής ανάπτυξης της πόλης. Ο Δήμος θα φροντίσει με όλες του τις δυνάμεις το πρόγραμμα αυτό να υλοποιηθεί. τελικός στόχος μας είναι η Αθήνα και οι άνθρωποί της να παρέχουν σε πολύ λίγο καιρό τις καλύτερες ποιοτικά υπηρεσίες προς τους επισκέπτες μας με την πιο ανταγωνιστική αναλογία κόστους-ποιότητας. 7
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 8 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες Η προσπάθειά μας να έχουμε μια ατζέντα θεμάτων επίκαιρων και με μεγάλο ενδιαφέρον, στο πρώτο μέρος της Γενικής Συνέλευσης των μελών μας... απέδωσε. Η αίθουσα του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετάνια γέμισε και οι πόρτες έμειναν εξ ανάγκης ανοιχτές για να ακούσουν οι προσκεκλημένοι του ΗΑΤΤΑ στο διάδρομο. Και δεν ήταν μόνον γιατί την φετεινή Συνέλευση των μελών μας τίμησε με την παρουσία του ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, ο Υφυπουργός Οικονομικών, ο Αντιπρόεδος της αντιπολίτευσης, και άλλοι επιφανείς προσκεκλημένοι που μας απηύθυναν αισιόδοξα μηνύματα. Ήταν και η μελέτη και παρουσίαση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού για το άνοιγμα των επαγγελμάτων στον Τουρισμό: ένα θέμα που οι καλεσμένοι μας παρακολούθησαν με ενδιαφέρον, που το συζήτησαν και που μας το ζήτησαν αυτούσιο για περαιτέρω προβληματισμό. 8
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 9 T ην ημέρα άνοιξε ο πρόεδρος του απερχόμενου Δ.Σ. Γιώργος Τελώνης, που δήλωσε τα εξής: «Η χρονιά που πέρασε ήταν πολύ δύσκολη για τον ελληνικό τουρισμό και τις επιχειρήσεις μας. Η οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα μας, η δυσφήμιση της Ελλάδας στις διεθνείς αγορές, η έλλειψη προβολής του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και η διαχρονική μείωση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουρισμού, αποτελούν τις βασικές αιτίες. Συνεχίζουμε να διανύουμε μια κρίσιμη οικονομική περίοδο, βρισκόμαστε μπροστά σε ριζικές αλλαγές του φορολογικού και εργασιακού μας συστήματος, οι διεθνείς εξελίξεις επηρεάζουν καθοριστικά τον τουρισμό μας. Τη δύσκολη αυτή συγκυρία, πρέπει να τη μετατρέψουμε σε ευκαιρία. Οι μεγάλες τομές γίνονται σε περιόδους κρίσεων. Η χώρα μας έχει μεγάλες, ανεκμετάλλευτες δυνατότητες περαιτέρω τουριστικής ανάπτυξης. Ο κλάδος μας, παραγωγός και δίκτυο διανομής του τουριστικού προϊόντος, καλείται να διαδραματίσει τον κομβικό ρόλο που του ανήκει στο κέντρο της τουριστικής αλυσίδας. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΗΑΤΤΑ, και εγώ προσωπικά, που βρέθηκα, το τελευταίο διάστημα, στο τιμόνι του ιστορικού μας Συνδέσμου, καταβάλλαμε μεγαλύτερες προσπάθειες αυτή τη φορά, λόγω και των δυσάρεστων συγκυριών στην πατρίδα μας, για τη στήριξη του κλάδου μας και του ελληνικού τουρισμού. Ο Σύνδεσμός μας, (εκπροσωπώντας τον κλάδο των τουριστικών γραφείων) αγωνίζεται και διεκδικεί ένα καλύτερο μέλλον για τις επιχειρήσεις Το πάνελ της Γενικής Συνέλευσης μας Διεκδικούμε, αγαπητοί κύριοι, για το κλάδο των τουριστικών γραφείων, τα αυτονόητα: Ίση μεταχείριση όλων των κλάδων του τουρισμού σε βασικούς τομείς. Ένα μικρό παράδειγμα είναι η ανάγκη καθιέρωσης χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ για τα τουριστικά γραφεία, για να αντιμετωπίσουμε τον διεθνή ανταγωνισμό. Μία ευέλικτη, σύγχρονη νομοθεσία για τον κλάδο μας, χωρίς διακριτική μεταχείριση, χωρίς προστατευτισμό των ΚΤΕΛ. Φορολογικό σύστημα, που θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κλάδου μας. Ας μού επιτραπεί στο σημείο αυτό να είμαι αισιόδοξος. Το 2010 έγινε το πρώτο σημαντικό βήμα. Το Υπουργείο Οικονομικών, δια του Υφυπουργού κου Κουσελά, αναγνώρισε την ιδιαιτερότητα του κλάδου μας, με αποτέλεσμα -στο νόμο για την «περαίωση»- ο συντελεστής για τον υπολογισμό του φόρου περαίωσης να ορισθεί για τα τουριστικά γραφεία στο 1%, ενώ στους άλλους κλάδους ανήλθε στο 2%. 9
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 10 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες 10 Ο καφές μας ήταν ένα κέρασμα από την Aegean Airlines. Θέλουμε να πιστεύουμε, κύριε Υπουργέ, ότι η ρύθμιση αυτή σηματοδοτεί μια νέα εποχή, μια δίκαιη αντιμετώπιση των φορολογικών μας θεμάτων. Εργασιακούς όρους απασχόλησης του προσωπικού μας, σύμφωνα με τις ανάγκες λειτουργίας των τουριστικών γραφείων, που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες της τουριστικής αγοράς. Επιτρέψτε μου να σταθώ λίγο εδώ, γιατί σήμερα η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κα Λούκα Κατσέλη, που δεν μπορεί να είναι κοντά μας, μας ανήγγειλε (τηλεφωνικά) την ικανοποίηση ενός βασικού αιτήματός μας. Ο κ. Άγγελος Ζησιμόπουλος, ειδικός σύμβουλος της Υπουργού, ως άγγελος καλών ειδήσεων, μας έφερε και τη σχετική γραπτή ενημέρωση. Έτσι, για τους εργαζόμενους στα Τουριστικά Γραφεία (υπαλλήλους) και στα Τουριστικά Λεωφορεία (οδηγούς), προβλέπεται: (1) για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, επιχορήγηση μέρους των ασφαλιστικών εισφορών για το μόνιμο προσωπικό και (2) για τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, επιχορήγηση μέχρι 3 μηνών για την πρόσληψη ή επαναπρόσληψη εποχικού προσωπικού. Την θωράκιση του θεσμικού πλαισίου και την ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για την πάταξη της φοροδιαφυγής και τη βελτίωση της ποιοτικής παροχής υπηρεσιών. Χρειαζόμαστε: σταθερά και διευρυμένα ωράρια λειτουργίας των αρχαιολογικών μας χώρων, συνέπεια δρομολογίων στην ακτοπλοΐα και άλλα πολλά. διευκολύνσεις για την είσοδο των τουριστών στη χώρα μας. Αν δεν μπορούν να ταξιδέψουν οι τουρίστες από τις χώρες εκτός Schengen (όπως πχ την Ασία που έχει ραγδαία ανάπτυξη), προς την Ελλάδα, γιατί να κάνουμε άλλες προσπάθειες?. Διεκδικούμε: Μια ορθολογική τουριστική πολιτική, χωρίς διαχωρισμούς και διακρίσεις. Η έμφαση που δόθηκε στο προσκλητήριο προς τους low cost carriers για την καθιέρωση δρομολογίων στην Ελλάδα με επιδότηση, λειτούργησε αρνητικά στη συνείδηση της οργανωμένης διεθνούς τουριστικής αγοράς. Αυτά τα θέματα είναι πολύ λεπτά και ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για τον τουρισμό μας. Πέρα από το γεγονός ότι η μέση κατά κεφαλή δαπάνη των πελατών των Low cost carriers είναι χαμηλή, υπάρχει η δυσάρεστη εμπειρία από άλλα κράτη, όπου tour operators εγκατέλειψαν αγορές, με ανυπολόγιστο, τελικά, κόστος. Αφήνοντας τα κλαδικά θέματα, θέλω να τονίσω ότι ο ΗΑΤΤΑ, έχει εκφράσει την ανάγκη υιοθέτησης μιας σύγχρονης ολοκληρωμένης και διαχρονικής εθνικής στρατηγικής, ενός «στρατηγικού δόγματος για τον τουρισμό», επισημαίνοντας ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση όλων μας και μονόδρομο, για το μέλλον του ελληνικού τουρισμού, αλλά και για την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας μας. Ο ΗΑΤΤΑ, είχε επίσης καλέσει, την πολιτική ηγεσία να ηγηθεί της πρωτοβουλίας και να συντονίσει το εγχείρημα, καλώντας όλα τα κόμματα, όλο τον πολιτικό κόσμο, ανεξάρτητα από πεποιθήσεις (ή χρώματα), πέρα από μικροπολιτικές και σκοπιμότητες να συμβάλλει, για τη διαμόρφωση του εθνικού πλαισίου για τον τουρισμό μας. Ο τουρισμός έχει μία μόνο ιδεολογία, ανεξάρτητα από κυβερνήσεις, ανεξάρτητα από πολιτικής αλλαγές, ανεξάρτητα από πρόσωπα. Πιστεύουμε ότι η δύναμη του προϊόντος μας, σε συνδυασμό με τις συντονισμένες προσπάθειες πολιτείαςπαραγωγικών τάξεων, θα αποφέρουν καρπούς, αρκεί να γίνονται έγκαιρα, με στοχευμένες και άμεσες ενέργειες, μέσα σε ένα σταθερό περιβάλλον, που δεν θα μεταβάλλεται οικονομικοπολιτικά. Η συνεργασία και συνέργεια τουριστικών φορέων με την πολιτεία πρέπει να είναι αμφίδρομη, αποτελεσματική και βεβαίως έχει περιθώριο βελτίωσης και εξέλιξης. Όλοι μαζί, πολιτεία και φορείς του τουρισμού, διεκδικούμε ένα καλύτερο μέλλον για τον ελληνικό τουρισμό. Τα μηνύματα από τη διεθνή τουριστική αγορά είναι θετικά για το 2011, θα έπρεπε να είναι περισσότερο ενθαρρυντικά, κάτι που βλέπουμε να συμβαίνει σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, η Τουρκία, κλπ. Εμείς έχουμε θετική σκέψη, βλέπουμε πάντα το ποτήρι μισογεμάτο. Πρέπει να το γεμίσουμε όλο. Θέλουμε την πολιτεία πιο αποφασιστική. Ζητάμε από τα ελληνικά Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας να βοηθήσουν με θετικά μηνύματα να επηρεάσουμε θετικά
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 11 τα διεθνή ΜΜΕ και τη διεθνή κοινή γνώμη. Όλοι, εμείς, οι επαγγελματίες του τουρισμού ας αγωνιστούμε για την ανόρθωση του ελληνικού τουρισμού, για τη διάσωση των επιχειρήσεών μας και των θέσεων εργασίας, για καλύτερες ημέρες. Ας γίνει μία εθνική εκστρατεία για την ανάπτυξη του τουρισμού μας, για τη βελτίωση της εθνικής μας οικονομίας». Ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Παύλος Γερουλάνος, στον χαιρετισμό του δήλωσε τα εξής: ατ αρχήν θέλω να ευχαριστήσω τον ΗΑΤΤΑ για τη «Κσυνεργασία που είχαμε τη χρονιά που πέρασε. Θεωρώ ότι ήταν μια συνεργασία κομβικής σημασίας για τον τουρισμό καθ ό,τι πέρυσι ο τουρισμός, όπως ξέρετε, πέρασε μια πολύ δύσκολη χρονιά. Το μεγάλο στοίχημα ήταν να φέρουμε όλους τους φορείς να συνεργαστούν για να αντιμετωπίσουμε την κρίση. Τίποτα από όλα αυτά που γίνανε πέρυσι δεν θα είχαν γίνει, αν δεν είχαμε μαζευτεί γύρω από ένα τραπέζι, τόσο η πολιτική ηγεσία όσο και οι φορείς και ιδιώτες ακόμα. Σας θυμίζω, για όσους το έχουν ξεχάσει, ότι πέρυσι τον Μάϊο οι προβλέψεις για τον ελληνικό τουρισμό, ειδικά στις αφίξεις, ήταν πολύ αρνητικές, σε διψήφιο περίπου αριθμό και με τη συνεργασία που υπήρξε καταφέραμε να γυρίσουμε το κλίμα και τελικά οι αφίξεις στην Ελλάδα να μην υποχωρήσουν ουσιαστικά καθόλου. Αυτό ήταν μια επιτυχία που δεν θα είχε συμβεί αν δεν υπήρχε μια συλλογική δουλειά. Είχα την ευκαιρία να αναπτύξω και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γιατί είχε γίνει εδώ η Γενική Συνέλευση των Ευρωπαίων tour operators, τη σημασία που δίνουμε σαν Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, στην συνεργασία με αυτούς τους φορείς. Όπου πάμε, σε όλες τις αγορές που θέλουμε να διατηρήσουμε ακόμα και να ανοίξουμε, βρίσκουμε ότι τα ταξιδιωτικά γραφεία και οι tour operators έχουν κομβική σημασία στο να πετύχουμε αυτό που θέλουμε. Εκτός των άλλων είναι τρομερή πηγή πληροφόρησης για το τί θέλει το κοινό όπου πηγαίνει. Αυτό έχει αρχίσει να εξελίσσεται σε κάθε αγορά με τον δικό της τρόπο, π.χ. οι πρώτοι με τους οποίους συνεργαστήκαμε ήταν οι tour operators στην Κίνα, που μας δείξανε ότι ο ελληνικός τουρισμός γι αυτούς δεν ήταν συμφέρων, δηλαδή μας έδειξαν τί δεν λειτουργούσε για αυτούς σωστά και τί έπρεπε να αλλάξουμε για να γίνει καλύτερη η δουλειά μας, πάνω στο οποίο ξεκινήσαμε και δουλέψαμε. Αργότερα είδαμε ότι τα ταξιδιωτικά γραφεία και οι tour operators της Γερμανίας ήταν εξαιρετικά κομβικής σημασίας για να αλλάξει το κλίμα στη Γερμανία. Ξέρετε πολύ καλά ότι πέρυσι το κλίμα που υπήρχε για την Ελλάδα ήταν πολύ αρνητικό και αυτό δεν είχε να κάνει με τον τουρισμό ή το τουριστικό προϊόν, αλλά με το γενικότερο πολιτικό κλίμα που επικρατούσε στη χώρα. Αυτό δεν μπορείς να το αντιστρέψεις μιλώντας μόνος σου. Ό,τι και να πεις εσύ δεν θα έχεις την ίδια αξιοπιστία με το να μιλάει κάποιος άλλος για σένα. Οι tour operators λοιπόν στη Γερμανία μας βοηθούν τώρα ώστε να διαπραγματευόμαστε συμφωνίες και η προβολή της Ελλάδας γίνεται και μέσα απ αυτούς. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ στο παράδειγμα της Ρωσίας. Όπως γνωρίζετε το μεγάλο πρόβλημα που έχουμε με τη Ρωσία, είναι το πρόβλημα της βίζας. Ξέρετε, ότι είτε για λόγους νοοτροπίας είτε για λόγους καθαρά μηχανικούς, δεν δίναμε βίζες αρκετά γρήγορα σε ανθρώπους που ήθελαν να μας επισκεφθούν από τη Ρωσία, με αποτέλεσμα να επιλέγουν άλλους προορισμούς. Έγινε μια μεγάλη προσπάθεια πέρυσι από τα τοπικά προξενεία και αυτό το κλίμα άλλαξε πολύ. Τώρα κάνουμε το επόμενο βήμα και εκτός από τα τρία visa-centers που ανοίγουμε, διαπραγματευόμαστε με τα ταξιδιωτικά γραφεία και τους tour operators να κάνουν την δουλειά των visacenters, να πιστοποιηθούν δηλαδή για να κάνουν αυτή τη δουλειά. Έτσι, λοιπόν, σας δίνω τρία παραδείγματα (και κάθε χώρα έχει τέτοια παραδείγματα), όπου αντιμετωπίζουμε με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο τους ανθρώπους του κλάδου σας. Θεωρούμε ότι είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη του τουρισμού, και αυτό ισχύει βεβαίως κυρίως για τον δικό σας τον κλάδο. Θεωρώ ότι η χρονιά που έρχεται, έχει δείξει ήδη πολύ ενθαρρυντικά μηνύματα. Πολλά από αυτά τα μηνύματα τα έχουμε από εσάς. Το μεγαλύτερο λάθος που μπορεί όμως να κάνει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα θα είναι το λάθος που ακούω ότι κάνει η Ισπανία και η Τουρκία. Το λάθος είναι ότι επαναπαύονται. Ακούω ότι έχουν αρχίσει να πετυχαίνουν τους στόχους τους και αυτό τους κάνει να σταματούν την προσπάθεια. Εδώ πρέπει να συμβεί ακριβώς το αντίθετο. Τώρα είναι η ώρα που μας δίνεται μια πάρα πολύ μεγάλη ευκαιρία να συνεχίσουμε το έργο της συλλογικής προσπάθειας, όχι μόνο για να φέρουμε περισσότερους ανθρώπους στην Ελλάδα, αλλά κυρίως για να τους πείσουμε να έρθουν και να μείνουν, δηλαδή να κερδίσουμε μόνιμους επισκέπτες, μόνιμους λάτρεις της Ελλάδας. Θεωρώ ότι το στοίχημα για το 2011 πρέπει να είναι αυτό. Εκεί που θα υπάρξει άνοδος, είναι εκεί που αυτοί θα είναι οι πρεσβευτές της Ελλάδας. Και για να γίνει αυτό πρέπει να καταλάβουμε ότι η συνεργασία την 11
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 12 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες οποία ξεκινήσαμε πριν από ένα χρόνο περίπου, πρέπει να συνεχιστεί και φέτος». Ο Υφυπουργός Οικονομικών Δημήτρης Κουσελάς δήλωσε τα εξής: ίναι μεγάλη χαρά και τιμή για μένα να βρίσκομαι «Εεδώ μαζί σας στην Ετήσια Γενική σας Συνέλευση γιατί γνωρίζω ότι ο ρόλος σας είναι πολύ σημαντικός στην ανάπτυξη του τουρισμού στη χώρα μας. Είναι γεγονός πως ως χώρα διανύουμε μία από τις δυσκολότερες περιόδους. Ωστόσο, στη δεδομένη συγκυρία στην οποία βρισκόμαστε, κύριος στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις, ώστε ο κλάδος του τουρισμού να αποτελέσει κινητήριο μοχλό ανάπτυξης για την Ελλάδα. Δεν είναι άλλωστε υπερβολή να μιλήσουμε για το βασικότερο μέγεθος της εθνικής οικονομίας, γεγονός που πιστοποιεί την ανάγκη στήριξης του τουρισμού με κάθε τρόπο. Τις προθέσεις μας ως κυβέρνηση τις έχουμε δείξει εμπράκτως με σειρά πρωτοβουλιών όπως: Προχωρήσαμε -παρ όλες τις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες- στη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα τουριστικά καταλύματα κατά 4,5 μονάδες αποδεικνύοντας στην πράξη τη βούλησή μας να στηρίξουμε τον τουριστικό κλάδο. Στη άρση του cabotage -που δίνει νέα πνοή στην απελευθέρωση της αγοράς της κρουαζιέρας- Στη βελτίωση των συνθηκών έκδοσης VISA στη Ρωσία και την Τουρκία Στη στήριξη του πράσινου τουρισμού. Είμαστε βέβαιοι πως τα συγκεκριμένο μέτρα, σε συνδυασμό με την κρίση στη Βόρεια Αφρική, θα έχουν θετικά αποτελέσματα στον ελληνικό τουρισμό. Ήδη λαμβάνουμε και το γνωρίζετε άλλωστε τα πρώτα θετικά μηνύματα. Εξάλλου, στην περαίωση για τον υπολογισμό του φόρου στα ακαθάριστα έσοδα είχαμε βάλει συντελεστή 2%. Ειδικά όμως στα πρακτορεία τουρισμού και ταξιδίων τον μειώσαμε στο 1% κάνοντας αποδεκτές τις δικές σας προτάσεις. Γνωρίζουμε πως ο τουρισμός η λεγόμενη «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας- αποτελεί ένα σημαντικό όπλο στα χέρια μας για την αντιμετώπιση της κρίσης, καθώς η χώρα μας με τον φυσικό της πλούτο, τα μνημεία της, τη σύγχρονη ιστορία της αλλά και το ήπιο κλίμα της έχει το καλύτερο «πακέτο» στο να γίνει αυτή η εικόνα πραγματικότητα και να γίνει ακόμη πιο ανταγωνιστική απέναντι σε όλους τους προορισμούς της γης, αποκτώντας 12μηνη τουριστική περίοδο για τους ξένους, αλλά και για τους Έλληνες. Η σύνδεση του πολιτισμού με τον τουρισμό σε ένα Υπουργείο διευκολύνει την προώθηση του προϊόντος και ενισχύει διεθνώς την ταυτότητα μας, ενώ οι νέες τεχνολογίες αποτελούν την πλέον πρακτική και αποτελεσματική μέθοδο επικοινωνίας σε όλο τον κόσμο. Αλλά και στο σημαντικό τομέα της μεταφοράς γίνονται προσπάθειες βελτίωσης των αεροδρομίων με την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης τους και προσέλκυσης νέων επενδυτών και αερομεταφορέων. Είναι γνωστό σε όλους πως η τρέχουσα περίοδος δεν διευκολύνει την επίλυση όλων των προβλημάτων που υπάρχουν και την πραγμάτωση των στόχων μας. Θα ήθελα ωστόσο να σας διαβεβαιώσω πως βρίσκομαι δίπλα σας στην προσεκτική εξέταση των αιτημάτων που έχει ο κλάδος, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού, ούτως ώστε να συνεχίσουμε την προσπάθεια δημιουργίας ολοένα και καλύτερων προϋποθέσεων ανάπτυξης για τον τουρισμό. Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στις εργασίες της Γενικής σας Συνέλευσης και τα πορίσματά της να προσφέρουν προτάσεις και λύσεις για τη συνεχή εξέλιξη του κλάδου και την καλύτερη εξυπηρέτηση του τουρίστα καταναλωτή». Ο τέως Υπουργός Τουρισμού και Αντιπρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε στον χαιρετισμό του: ίναι ξεχωριστή η χαρά μου που είμαι σήμερα κοντά «Εσας. Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον κ. Τελώνη για την πρωτοβουλία του. Δεν σας κρύβω ότι είναι ένα από τα πολύ αγαπημένα μου θέματα και δεν ξεχνώ ποτέ ότι συνεργαστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια, για την ανάπτυξη και την προώθηση του ελληνικού τουρισμού. Ο HATTA, είναι μια πραγματική δύναμη στους κόλπους του ελληνικού τουρισμού και οι άνθρωποί του, τον υπηρετούν για πολλές δεκαετίες, με επαγγελματισμό, σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Κυρίες και κύριοι, Είμαι από εκείνους, που έχουν πιστέψει στη σημασία και την υπεραξία του ελληνικού τουρισμού, τόσον για την οικονομία, όσο και για την περιβαλλοντική και πολιτισμική αναβάθμιση της πατρίδας μας. Αυτά τα δύο στοιχεία δεν πρέπει να τα αποσυνδέουμε από τον τουρισμό. Δεν σας κρύβω, ότι κρατώ ζωντανά μέσα μου τα χρόνια που περάσαμε μαζί και μάλιστα σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή, όπου όλοι οι φορείς, ελληνικοί και διεθνείς, προανήγγειλαν μία δραματική πτώση του ελληνικού τουρισμού. 12
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 13 Πιστέψαμε στο σκοπό και μαζί πετύχαμε πολλά. Πετύχαμε γιατί συνεννοηθήκαμε - δύσκολο πράγμα στην Ελλάδα, αλλά τα καταφέραμε - και συνεργαστήκαμε μέσα σε πνεύμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Σας υπενθυμίζω τη θεαματική αύξηση των τουριστικών αφίξεων και εσόδων το 2005, που κορυφώθηκε το 2006, αποτέλεσμα στοχευμένων δράσεων και αποτελεσματικών πολιτικών, που αναδείκνυαν και αξιοποιούσαν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας. Ας θυμηθούμε ότι την εποχή εκείνη, τη διετία 2004-2005, ο τουρισμός, κατά τρόπο παράδοξο και ανεξήγητο, δεν είχε διασυνδεθεί, όπως έγινε σε άλλες χώρες, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, με αποτέλεσμα να έχουμε επισκέπτες επαγγελματίες των αγώνων, αθλητές, θεατές των αγώνων και όχι επισκέπτες για τουρισμό. Σαν κάτι να τους είχε αποθαρρύνει ή ακόμα και φοβίσει. Θυμηθείτε την επικαιρότητα γύρω από ζητήματα ασφάλειας πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ήταν ένα λάθος, που έπρεπε να θεραπεύσουμε. Και αυτό, έγινε άμεσα, στοχευμένα και κυρίως αποτελεσματικά. Ακόμη και τώρα, το κεντρικό μήνυμα της εποχής εκείνης «Live your myth in Greece», ηχεί στο χώρο του παγκόσμιου τουρισμού. Απορώ γιατί δεν το συνεχίσαμε. Ένα ακόμα δείγμα της αποσπασματικότητας και της προχειρότητας, που συνοδεύει την ελληνική τουριστική πολιτική. Παρόλα αυτά, τα δεδομένα και οι προβλέψεις ανετράπησαν. Ο στόχος επετεύχθη. Κυρίες και κύριοι, Ο ελληνικός τουρισμός, με καθοριστικό το ρόλο των τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων, συμβάλλει, σε αυτή τη δύσκολη για τη χώρα μας συγκυρία, καθοριστικά, στην ενδυνάμωση της ελληνικής οικονομίας αλλά λειτουργεί και ως μοχλός για την πολιτιστική προβολή της Ελλάδος και την ενίσχυση του, τόσο λαβωμένου αυτούς τους καιρούς, διεθνούς κύρους της χώρας μας. Αγαπητοί φίλοι της HATTA, Γνωρίζουμε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζετε είναι πολλά και ιδιαίτερα σημαντικά, τη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύει η χώρα μας. Είστε ένας κλάδος που έχει αγωνιστεί πάρα πολύ για την αναβάθμιση του ελληνικού τουρισμού. Θέλω να σημειώσω ότι από την εποχή που συνεργαστήκαμε πολλά έχουν ειπωθεί, αλλά τα ίδια σχεδόν ακούγονται σε κάθε γενική συνέλευση. Κάποτε θα πρέπει να αλλάξει η ατζέντα. Για να γίνει αυτό πρέπει να υιοθετηθούν πολιτικές που θα φέρουν αποτελέσματα. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν προβλήματα. Προβλήματα με το φορολογικό σύστημα και τις συνεχείς αυξήσεις στη φορολόγηση με αντίθετα από τα επιδιωκόμενα από την Κυβέρνηση αποτελέσματα, όσον αφορά τα έσοδα. Προβλήματα από τις συνεχείς απεργίες σε συναφείς κλάδους, όπως αυτός των μεταφορών. Προβλήματα που προκύπτουν από τις ρυθμίσεις για το άνοιγμα των επαγγελμάτων, με ταυτόχρονη διασφάλιση παροχής ποιοτικών υπηρεσιών. Προβλήματα με τα ωράρια λειτουργίας μουσείων, ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων που δυσχεραίνουν τη δουλειά σας. Εμείς είχαμε ξεκινήσει μια προσπάθεια και είχαμε βρει, όπως θα θυμάστε, ένα modus operandi με όλους αυτούς τους φορείς. Τελικά όλα αυτά σταμάτησαν. Πώς μπορεί εξάλλου να έχουμε city break, χωρίς μουσεία, χωρίς ανοιχτά μαγαζιά; Προβλήματα με τη διάθεση κοινοτικών πόρων μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, για την αναβάθμιση των υποδομών και υπηρεσιών και τη διείσδυση της καινοτομίας και της τεχνολογίας. Στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία, ο τομέας του τουρισμού έρχεται να λειτουργήσει ακόμη περισσότερο ως μοχλός ανασυγκρότησης αλλά και στήριξης της ελληνικής οικονομίας με καθαρά αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Όταν πήρα την εντολή να στήσουμε το Υπουργείο, πρώτη μου κίνηση ήταν να αλλάξουμε το όνομά του. Είχε προαναγγελθεί ως Υπουργείο Τουρισμού και έγινε Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, ακριβώς για να τονιστεί ιδιαίτερα ο αναπτυξιακός του χαρακτήρας. Για μας στη Νέα Δημοκρατία τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Αυτό πρέπει να είναι και το ζητούμενο συνολικά για όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Να συγκροτήσουμε κάποτε, να καταρτίσουμε μια εθνική στρατηγική για τον Τουρισμό. Θα συμφωνήσω απόλυτα με αυτά που είπε ο κ. Τελώνης. Αυτό αποτελεί την πεμπτουσία και της πολιτικής μας, απέναντι στους δυσμενείς, για τον ελληνικό τουρισμό, όρους του μνημονίου. Θέση, που, σε κάθε ευκαιρία, διακηρύττουμε. Ας μην γελιόμαστε. Είναι μια πραγματικότητα που πρέπει κάποτε να αντιληφθούμε. Μόνο ο τουρισμός μπορεί να φέρει εισόδημα και συνάλλαγμα την περίοδο αυτή. Όλα τα άλλα έχουν πάρει την κατιούσα. Και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει, μέχρι πότε θα ισχύει αυτό. Εν μέσω της χειρότερης ύφεσης που αντιμετωπίζει η χώρα μας, από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, ο τουρισμός, ακόμη και σε αυτό το άκρως αρνητικό οικονομικό περιβάλλον, αυξάνει έσοδα και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, την ίδια ώρα που η ανεργία σε όλους τους άλλους τομείς καλπάζει. Την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή, στη συζήτηση για την ελληνική συμμετοχή στην εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Λιβύη, τόνισα, ότι πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού 13
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 14 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες τον ελληνικό τουρισμό, αποτρέποντας να καταστεί η χώρα μας εμπόλεμη ζώνη. Αντιλαμβάνεστε, τι θα σήμαινε για την Ελλάδα, ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και μάλιστα σε μια στιγμή, που οι εξελίξεις στην Βόρεια Αφρική κατευθύνουν ένα σημαντικό μέρος του διεθνούς τουριστικού ρεύματος προς την ασφαλή Ελλάδα. Και ιδιαίτερα αυτό το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, της ασφάλειας δηλαδή, πέραν των άλλων, οφείλουμε και να διασφαλίζουμε, αλλά και να προβάλλουμε. Το εμπόλεμο κλίμα, η φοβία, η ανασφάλεια, είναι στοιχεία υπονομευτικά της τουριστικής πολιτικής αλλά και ξένα προς το παραδοσιακό ελληνικό τουριστικό τοπίο. Αυτό πρέπει να το κατανοήσουμε όλοι και κυρίως, εκείνοι που κατά καιρούς με προχειρότητα, βιασύνη και απερισκεψία, και για λόγους καθαρά εσωτερικής πολιτικής, το προκαλούν, είτε με τη ρητορική τους, είτε με τις ενέργειές τους. Φίλες και φίλοι, Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο καιρό για την εξοικονόμηση δημόσιων πόρων. Αυτό είναι σωστό, μόνο που δεν ισχύει για τον τουρισμό, ο οποίος είναι ένας παραγωγικός τομέας και όσες περισσότερο επενδύσεις, τόσα περισσότερα πολλαπλασιαστικά έσοδα έχεις. Έχεις έσοδα, προσφέρεις απασχόληση, δυναμώνεις το κύρος και την αξιοπιστία της χώρας. Η Ελλάδα είναι σταθερή αξία, παρά τα όσα λέγονται ή γράφονται κατά καιρούς. Ένας διαρκής επιθυμητός προορισμός. Ακόμη και η δυσφήμιση της εικόνας της τον τελευταίο χρόνο για την κατάσταση της οικονομίας, μπορεί έξυπνα να μετατραπεί σε κίνητρο για την προσέλκυση επισκεπτών. Ηχεί ίσως παράδοξο και αντιφατικό, αλλά μπορεί να επενεργήσει θετικά στην ψυχολογία της τουριστικής αγοράς. Με καινούργιες όμως ιδέες και φαντασία, να προβληθεί η χώρα μας, ως προορισμός οικονομικός και ποιοτικός. Με έξυπνο τρόπο να μετατρέψουμε την αδυναμία της οικονομίας, σε πλεονέκτημα για τον τουρισμό, πάντοτε κρατώντας την ισορροπία ανάμεσα στις δύο αυτές έννοιες. Μπορούμε να το πετύχουμε με την ανάδειξη νέων τουριστικών προτάσεων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που η κυβέρνησή μας ανέδειξε αλλά και μέσα από μια συγκροτημένη εθνική στρατηγική για τον ελληνικό τουρισμό, με θεσμική στήριξη των εναλλακτικών μορφών (θεραπευτικός, ιατρικός, ιαματικός τουρισμός) και όχι απλά με εξαγγελίες χωρίς αντίκρισμα. 14
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 15 Με θεσμική και ουσιαστική ενίσχυση του συνεδριακού τουρισμού και ειδικών μορφών τουρισμού. Δεν νοείται η χώρα μας να έχει ένα ελάχιστο ποσοστό του ευρωπαϊκού συνεδριακού τουρισμού. Κάτι για το οποίο, όλοι μας ευθυνόμαστε. Δεν έχει κανείς, παρά να ρίξει μια ματιά στο κέντρο της πόλης, όπου το κλείσιμο ξενοδοχείων στο κέντρο της Αθήνας είναι προ των θυρών. Τουριστική δραστηριότητα χωρίς τον τουρισμό πόλης, είναι ανάπηρη. Από την άλλη μεριά, ο Αναπτυξιακός νόμος πρέπει να συμπεριλάβει και τα καταλύματα χαμηλής κατηγορίας. Η μη συμπερίληψή τους αποστερεί τη δυνατότητα εκσυγχρονισμού, το 85% περίπου των χώρων υποδοχής (ξενοδοχείων, κ.λπ.) των τουριστών. Η επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης θεωρήσεων εισόδου, τη κατάργηση της βίζας, όπου είναι δυνατόν, και την αξιοποίηση των ομογενών, ως πρεσβευτών προβολής του τουριστικού μας προϊόντος. Συχνά, επιδιώκουμε τη σύγκριση με τις γειτονικές χώρες. Ίσως, γιατί δεν έχουμε αντιληφθεί, ότι ο χώρος είναι τουριστικά ενιαίος. Ένας που θέλει να έρθει από την Κίνα, δεν έρχεται μονάχα να δει την Ακρόπολη. Θα θελήσει να δει τις πυραμίδες, θα θελήσει να δει τα μνημεία της Κωνσταντινούπολης και της Ρώμης. Είχαμε λοιπόν ξεκινήσει ένα τέτοιο σχέδιο, μέσω του Παγκοσμίου Συμβουλίου Τουρισμού, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένας ενιαίος χώρος. Παρόλα αυτά, η σύγκριση, καλώς ή κακώς, γίνεται. Η γειτονική Τουρκία λοιπόν, κατάργησε τη βίζα για τους Ρώσους. Εμείς δεν μπορούμε λόγω «Σένγκεν». Μπορούμε όμως να χορηγούμε βίζες άμεσα, χωρίς καθυστερήσεις και ώρες. Βίζες μαζικές, μέσω των τουριστικών γραφείων. Πρέπει να εμπιστευθούμε τα τουριστικά γραφεία. Τα τουριστικά γραφεία μπορούν να εξελιχθούν, αν εμείς το διασφαλίσουμε και εσείς το θελήσετε, σε ένα είδος ορκωτών λογιστών του τουρισμού. Τα μηνύματα για την τουριστική κίνηση το 2011 φαίνεται να είναι ενθαρρυντικά. Ας ελπίσουμε να επιβεβαιωθούν. Χρειάζεται προσοχή και εγρήγορση. Γιατί, όπως καλύτερα από εμάς, εσείς γνωρίζετε, το τουριστικό προϊόν είναι ιδιαίτερα ευπαθές και ευαίσθητο και υπόκειται σε απότομες, απρόσμενες και ξαφνικές μεταβολές από αστάθμητους παράγοντες. Κυρίες και κύριοι, Είμαι βέβαιος, ότι τα συμπεράσματα που θα προκύψουν από αυτή τη Γενική Συνέλευση, θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για την κατανόηση των ευθυνών, τόσο της πολιτείας, όσο και του κλάδου σας αλλά και των αδελφών κλάδων του ελληνικού τουρισμού, ώστε να χαραχθεί τόσο μεσοπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα μία στρατηγική, που να αντέχει στο χρόνο και στους κλυδωνισμούς που οι καιροί επιφυλάσσουν. Απαιτείται άμεσα η ανασύσταση του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, ενισχυμένου με αρμοδιότητες που θα παραμερίζουν τα γραφειοκρατικά εμπόδια και θα το καθιστούν πραγματικό στρατηγείο και θεσμικό φορέα της εθνικής στρατηγικής για τον Τουρισμό. Ο ελληνικός τουρισμός χρειάζεται, ιδιαίτερα σε αυτήν την εποχή, εθνικό σχέδιο που να το έχουμε καταρτίσει όλοι μαζί. Κόμματα, πολιτικοί φορείς, φορείς του τουρισμού. Να διακρίνεται από υπευθυνότητα, σοβαρότητα, αυθεντικότητα, διάρκεια, ποιότητα. Χρειάζεται συλλογική ευθύνη. Έτσι ώστε σε τέτοιες συγκυρίες και συνελεύσεις να μην επαναλαμβανόμαστε. Διότι, δίνουμε την εντύπωση όλοι εμείς που διαχειριστήκαμε πολιτικά τον ελληνικό τουρισμό, ότι ο τουρισμός ξεκίνησε από εμάς και τελείωσε σε εμάς. Όταν αυτό θα καταφέρουμε να το ξεπεράσουμε, τότε πραγματικά θα έχουμε όλοι προσφέρει εθνικές υπηρεσίες στη σημαντική αυτή οικονομική και πολιτι- 15
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 16 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες Εγγραφή των μελών μας στην γραμματεία του ΗΑΤΤΑ. στική δραστηριότητα. Αυτό πρέπει να είναι και το μήνυμα, που η Γενική σας Συνέλευση πρέπει να στείλει προς την πολιτεία και προς όλους τους παράγοντες του ελληνικού τουρισμού. Γιατί, αν υπάρχει ένας τομέας της ελληνικής οικονομίας, όπου σημαντικός είναι ο ρόλος της εθνικής συνεννόησης και της συλλογικής ευθύνης, αυτός είναι ο χώρος του ελληνικού τουρισμού, από τον οποίον η Ελλάδα περιμένει πολλά και ουσιαστικά, αυτές, τις πράγματι για όλους μας, δύσκολες στιγμές». Το άνοιγμα των επαγγελμάτων στον Τουρισμό Ο Λεωνίδας Αντωνόπουλος, Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, μας ανέλυσε αυτό το επίκαιρο και άκρως ενδιαφέρον θέμα, το οποίο θα βρείτε αυτούσιο στην ιστοσελίδα του ΗΑΤΤΑ (www.hatta.gr). «Βρίσκομαι εδώ σήμερα γιατί ανταποκρινόμαστε σε μια πρόσκληση του ΗΑΤΤΑ, να παρουσιάσουμε συνοπτικά Τιμητικές διακρίσεις Ο ΗΑΤΤΑ θεώρησε τιμή και υποχρέωσή του να απονείμει τιμητική διάκριση στους ανθρώπους που πρόσφεραν στον Τουρισμό έργο και λειτούργησαν από τη θέση τους για το συλλογικό όραμα: την εξυγίανση ανάπτυξη και προβολή του Τουρισμού στην Ελλάδα. Έτσι, τιμητική διάκριση δόθηκε δια χειρός Γιώργου Τελώνη στον Δημήτρη Κουσελά, Υφυπουργό Οικονομικών, για την ευαισθησία και το ενδιαφέρον που έδειξε στην ανάγκη των τουριστικών γραφείων να διευθετήσουν το θέμα του συντελεστή του ΦΠΑ. Με τον τρόπο αυτό ανακούφιση βρήκαν πολλοί συνάδελφοί μας. Τιμητική επίσης διάκριση δόθηκε πάλι δια χειρός Γιώργου Τελώνη- στον Δημήτρη Αβραμόπουλο, για το συνολικό του έργο στον Τουρισμό. Να σημειώσουμε ότι ο κος Αβραμόπουλος εξεπλάγην καθώς δεν περίμενε την διάκριση αυτή, κάτι που το τόνισε ευχάριστα αρκετές φορές! Μια διαφορετική τιμητική διάκριση δόθηκε και προς τιμήν και ανάμνηση του συναδέλφου που χάθηκε το 2010, του Παναγιώτη Ζερζιβίλη. Η στιγμή της παράδοσης της πλακέτας στην χήρα του κου Ζερζιβίλη, ήταν συγκινητική τόσο για τον Μάκη Ιωακειμίδη που την παρέδωσε, όσο και για τους παρευρισκόμενους. 16
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 17 ελπίζω κατανοητά- την εξέλιξη των -ομολογουμένως πολύ σημαντικών αλλαγών μερικές φορές και ανατροπών θα έλεγε κανείς- που συνεπάγονται για μια σειρά από επαγγελματικούς κλάδους του τουρισμού, για την ίδια τη δημόσια διοίκηση και για την οικονομία του τόπου, την ενσωμάτωση κομματιών της κοινοτικής νομοθεσίας, τις λεγόμενες οδηγίες και το περίφημο μνημόνιο συνεργασίας, το διαρκώς επικαιροποιούμενο. Στην διάρκεια της τελευταίας διετίας η ελληνική δημόσια διοίκηση (ή πάντως ένα σημαντικό μέρος της) καθορίζει την δράση, τους ρυθμούς και τις «επιλογές» της με γνώμονα δύο εξωγενείς παράγοντες. (ο ένας παράγων είναι προγραμματισμένος και ο άλλος δυστυχώς είναι συγκυριακός και έκτακτος). Η ενσωμάτωση στο εσωτερικό ελληνικό δίκαιο μιας σειράς Οδηγιών της Ε.Ε. (από τις οποίες την σημερινή συνάντηση αφορά η Οδηγία 123/2006 για την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών διασυνοριακά, δηλαδή από εταιρείες μιας χώρας-μέλους προς άλλη χώρα-μέλος, συγκυριακά, δηλαδή ευκαιριακά). Το Μνημόνιο Συνεργασίας (Memorandum of Understanding), το γνωστό δηλαδή στην Ευρώπη ως M.O.U. Οι εκλεκτοί μας φίλοι και συνεργάτες πάντα παρόντες. Η Οδηγία 2006/123/ΕΚ σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά εκδόθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2006 (L 376/36/27-12-2006) και η προθεσμία ενσωμάτωσής της 17
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 18 28 Μαρτίου Γενική Συνέλευση & Αρχαιρεσίες έχει σχέση δηλαδή με ξενοδοχεία, υποδομές, ανωδομές, δεν έχει αποτιμήσιμα περιουσιακά στοιχεία) είναι ένα δραστήριο κομμάτι της τουριστικής αγοράς και ένας διεκδικητής, καλός συνεργάτης για το δικό μας Υπουργείο».... και οι Αρχαιρεσίες του Συνδέσμου Η Βασιλική Σκάγια και ο Γιάννης Παπαδάκης, στο διάλειμμα της Γενικής Συνέλευσης. εξαντλήθηκε τυπικά στις 28 Δεκεμβρίου 2009. Η Οδηγία θέτει τους γενικούς κανόνες που διευκολύνουν αφ ενός την ελεύθερη εγκατάσταση των παρόχων (προσώπων & επιχειρήσεων) υπηρεσιών σε κάθε χώραμέλος της Ε.Ε. και αφ ετέρου ρυθμίζουν την ελεύθερη παροχή των υπηρεσιών διασυνοριακά μέσα γεωγραφικά όρια της Ε.Ε.. Η οδηγία αυτή εκδόθηκε το 2006 και η πλήρης ενσωμάτωσή της ήταν στο τέλος του 2009. Δόθηκε και σε άλλες χώρες-μέλη μια παράταση γιατί ούτως ή άλλως είναι ιδιόρρυθμο το θέμα αυτής της οδηγίας και φτάσαμε στο τέλος του 2010. Ο ΗΑΤΤΑ στο διάστημα αυτό και σε ανύποπτο χρόνο (2007, 2008 και 2009) μετείχε εξαιρετικά ενεργά ανεξαρτήτως του Υπουργείου, στις εξελίξεις αυτές στην Ε.Ε., παρακολουθούσε την πορεία των πραγμάτων και επηρέαζε στο μέτρο των δυνάμεών του, είτε την Ε.Ε. στα όργανά της, είτε και εμάς... Τελειώνοντας θέλω να πω δυο λόγια για τη στάση του ΗΑΤΤΑ σε όλα αυτά. Σε ανύποπτο χρόνο είχαν δραστηριοποιηθεί, «ερήμην» του Υπουργείου, είχαν παρακολουθήσει νομοθεσίες, ήξεραν πώς να αντιδράσουν. Τα δύο αυτά χρόνια εμείς ως Υπηρεσία είχαμε αξιόλογες και συχνά εκνευριστικές επισημάνσεις για πράγματα συνεχείς, αυτό σημαίνει ότι φροντίζουν για τα καλά του κλάδου, όσο κι αν μερικές φορές έχουμε διαφωνίες στην προσέγγιση. Ψάχνουν εξαιρετικά την ευρωπαϊκή νομοθεσία και αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ευεργετηθήκαμε σε πολλά κομμάτια που δεν είχαμε εικόνα, από την διεθνή εμπειρία που έχει ο ΗΑΤΤΑ μια και είναι μέλος διεθνών οργανισμών. Παρ όλο που ο ΗΑΤΤΑ αντιπροσωπεύει ένα «ελαφρύ» κομμάτι της τουριστικής αγοράς (με την έννοια ότι δεν Οι κάλπες έκλεισαν με την δύση του ηλίου. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τις φετεινές αρχαιρεσίες μας έχουν γίνει ήδη γνωστά και ανακοινώθηκαν αμέσως και μέσω ενημερώσεων αλλά και μέσα από την ιστοσελίδα μας. Και όπως προέκυψε και από την πρώτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου την 4η Απριλίου, το δεκαπενταμελές Δ.Σ. έχει ως εξής: Πρόεδρος Γιώργος Τελώνης, Ferry Center-Πάτρα Αντιπρόεδρος Νίκος Παπαθανάσης, TUI Hellas-Αθήνα Αντιπρόεδρος Δέσποινα Αμαραντίδου, Artion Conferences-Θεσ/νίκη Αντιπρόεδρος Ιωάννης Παπαδάκης, Sunnydays on Crete-Κρήτη Γενικός Γραμματέας Μάριος Καμμένος, Fourways Travel-Βόλος Ταμίας Γιώργος Αντωνακάκης, Alpine Travel-Κρήτη Γενικός Έφορος Βασίλης Κοντός, Corfu Holidays Travel-Κέρκυρα Μέλη: Κώστας Γκιόκας, Carlson Wagonlit Travel-Αθήνα Μαρία Θεοφανοπούλου, Danae Travel-Αθήνα Μάκης Ιωακειμίδης, Venus Travel-Αθήνα Ευαγγελία Καραμπατζάκη, Leon Tours-Αλεξανδρούπολη Νίκος Κελαϊδίτης, Passepartout Tours-Αθήνα Γιώργος Μαρούτσος, Zita Travel Consultants-Αθήνα Βασιλική Σκάγια, Dayrise Holidays-Θεσσαλονίκη Λύσανδρος Τσιλίδης, NEL Travel-Πειραιάς Η εκπροσώπηση της Περιφέρειας είναι εμφανής, ζήτημα παρήγορο για εμάς, που αναζητούμε τρόπους να δρομολογήσουμε θέματα του Τουρισμού σε όλη την επικράτεια. Το νέο Δ.Σ. του ΗΑΤΤΑ δήλωσε έτοιμο να προσπαθήσει για την προώθηση όλων των θεμάτων που απασχολούν τον κλάδο των τουριστικών γραφείων και είναι στη διάθεση των συναδέλφων για να ακούσουν τους προβληματισμούς τους. 18
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 19 Cocktail 2011 Οι θεσμοί που γίνονται «αγαπημένες συνήθειες»... Μέλη του Δ.Σ. μας, έτοιμοι για την υποδοχή Η βραδιά του Cocktail είναι για τους ανθρώπους του ΗΑΤΤΑ μια, πραγματικά, αγαπημένη συνήθεια. Είναι μια ευκαιρία να βρεθούν και να συζητήσουν στον ίδιο χώρο, οι άνθρωποι που συνήθως ανταλλάσσουν μηνύματα, τηλεφωνήματα, αγχωμένα και με περιορισμένο χρόνο επικοινωνίας. Για τρίτη συνεχή χρονιά το Cocktail, διοργανώθηκε στον χώρο του bar στο ξενοδοχείο King George, στην πλατεία Συντάγματος. Χαμηλή και ευχάριστη μουσική και ευχάριστη διάθεση είναι τα μόνα συστατικά που χρειάζονται αυτή τη βραδιά, κάθε χρόνο. Εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, των φορέων του τουρισμού και δημοσιογράφοι, ήταν και πάλι κοντά μας και μας έδωσαν την ευκαιρία αφ ενός να περάσουμε όμορφα, αλλά και να προωθήσουμε θέματά μας... χαλαρά και με χαμόγελο! Ευκαιρία για χαλαρή συζήτηση Στιγμιότυπα από την εκδήλωση 19
PERIODIKO HATTA 60:Layout 1 6/20/11 1:02 PM Page 20 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Κηφισιά, 11 Μαρτίου 2011 Ενίσχυση δικτύου με νέους προορισμούς και περισσότερες συχνότητες από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και Λάρνακα Νέες πτήσεις από Αθήνα προς Μόσχα και Μπολόνια Νέες πτήσεις από Θεσσαλονίκη προς Μόσχα και Παρίσι Νέες πτήσεις από Ηράκλειο προς Λονδίνο, Παρίσι και Λάρνακα Νέες πτήσεις από Λάρνακα προς Λονδίνο, Παρίσι και 6 επιπλέον ελληνικούς προορισμούς Νέοι προορισμοί εξωτερικού για περισσότερες επιλογές, πυκνότερα δρομολόγια σε υπάρχοντες σημαντικούς προορισμούς για ενίσχυση της ανταγωνιστικής της θέσης, έμφαση στις άμεσες συνδέσεις της ελληνικής περιφέρειας με αγορές του εξωτερικού για ενίσχυση του τουρισμού, αυτό είναι το τρίπτυχο ανάπτυξης της AEGEAN για το 2011. Συγκεκριμένα, η AEGEAN με την έναρξη τoυ θερινού της προγράμματος ενισχύει το δίκτυό της προσθέτοντας νέους προορισμούς από Αθήνα, την Μόσχα και την Μπολόνια, νέους προορισμούς από Θεσσαλονίκη το Παρίσι και τη Μόσχα, νέους προορισμούς από Ηράκλειο το Λονδίνο και το Παρίσι ενώ παράλληλα δημιουργώντας βάση λειτουργίας στην Λάρνακα της Κύπρου, ξεκινά πτήσεις από τη Λάρνακα Λονδίνο/Heathrow και το Παρίσι αλλά και απευθείας πτήσεις σε 6 ελληνικούς προορισμούς, Ηράκλειο, Ρόδο, Χανιά, Κω, Μύκονο και Σαντορίνη. Παράλληλα αυξάνονται σημαντικά οι συχνότητες της εταιρείας από Αθήνα για Λονδίνο/Heathrow (έως 4 καθημερινές), Ρώμη (έως 3 καθημερινές), Παρίσι/CDG (έως 3 καθημερινές), Βρυξέλλες(2καθημερινές), Βαρκελώνη (έως 10 την εβδομάδα) και Μαδρίτη(έως 10 την εβδομάδα). Εξαιρετικά σημαντική είναι η ενίσχυση του δικτύου άμεσων συνδέσεων από την Θεσσαλονίκη που αριθμεί πλέον 18 δρομολόγια εσωτερικού και εξωτερικού από την πόλη στην οποία έχουν μόνιμη βάση 5 αεροσκάφη της οικογένειας Airbus A320. Mε τις προσθήκες αυτές η AEGEAN φτάνει πλέον τα 38 δρομολόγια εξωτερικού και τα 24 δρομολόγια εσωτερικού, χωρίς να υπολογίζεται ο σημαντικός αριθμός επιπλέον προορισμών σε εξαιρετικά σημαντικές αγορές που καλύπτονται από 6 αεροπλάνα της εταιρείας που δραστηριοποιούντα στην αγορά των ναυλωμένων πτήσεων (charter). Ο Διευθύνων Σύμβουλος της AEGEAN κ. Δημήτρης Γερογιάννης δήλωσε: «Προχωρούμε με σημαντικά μετρημένα βήματα σε σταθερή κατεύθυνση παρά την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία. Προσθέτουμε νέες επιλογές ανοίγοντας νέες στρατηγικές αγορές εξωτερικού όπως η Ρωσία, δημιουργούμε άμεσες συνδέσεις εξωτερικού για αρκετές ελληνικές πόλεις, αξιοποιούμε καλύτερα την παρουσία και το προσωπικό μας σε μεγάλες αγορές εξωτερικού. Παρά την αυξημένη μας εξωστρέφεια, το εσωτερικό δίκτυο συνεχίζει να είναι o πυρήνας του δικτύου της AE- GEAN, αφού αυτό μας επιτρέπει να εξυπηρετούμε την πρώτη και βασική ανάγκη του ελληνικού επιβατικού κοινού αλλά παράλληλα είναι και αυτό που τροφοδοτεί το δίκτυο εξωτερικού». Πιο αναλυτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά του θερινού προγράμματος πτήσεων της AEGEAN προσδιορίζονται ως ακολούθως: ΝΕΕΣ ΠΤΗΣΕΙΣ Αθήνα - Μόσχα: 4 πτήσεις την εβδομάδα από 29 Απριλίου 2011 Αθήνα - Μπολόνια: 3 πτήσεις την εβδομάδα Θεσσαλονίκη Μόσχα: 4 πτήσεις την εβδομάδα από 29 Απριλίου 2011 Θεσσαλονίκη - Παρίσι: 3 πτήσεις την εβδομάδα Ηράκλειο Λονδίνο: 2 πτήσεις την εβδομάδα κάθε Δευτέρα και Πέμπτη από 16 Μαϊου 2011 Ηράκλειο Παρίσι: 2 πτήσεις την εβδομάδα κάθε Τρίτη και Σάββατο από 16 Ιουνίου 2011 Λάρνακα Λονδίνο 1 πτήση καθημερινά Λάρνακα Παρίσι: 3 πτήσεις την εβδομάδα κάθε Δευτέρα, Πέμπτη και Σάββατο από 9 Ιουνίου 2011 Λάρνακα Ηράκλειο 3 πτήσεις την εβδομάδα κάθε Τρίτη, Παρασκευή και Κυριακή. Λάρνακα-Ρόδος 2 πτήσεις την εβδομάδα από 24 Ιουνίου μέχρι και 4 Σεπτεμβρίου 2011. Λάρνακα- Μύκονος 2 πτήσεις την εβδομάδα από 25 Ιουνίου μέχρι και 10 Σεπτεμβρίου 2011. Λάρνακα-Σαντορίνη μία πτήση την εβδομάδα, από 28 Ιουνίου μέχρι και 6 Σεπτεμβρίου 2011. Λάρνακα-Χανιά μία πτήση την εβδομάδα, από 29 Ιουνίου μέχρι και 31 Αυγούστου 2011. Λάρνακα Κως μία πτήση την εβδομάδα, από 19 Ιουλίου μέχρι και 30 Αυγούστου 2011 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ Αθήνα προς Λονδίνο: Ενίσχυση από 2 σε 4 καθημερινές πτήσεις Αθήνα προς Παρίσι: Ενίσχυση από 1 σε 3 καθημερινές πτήσεις Αθήνα προς Ρώμη: Ενίσχυση από 2 σε 3 καθημερινές πτήσεις Αθήνα προς Βρυξέλλες: Ενίσχυση από 1 σε 2 καθημερινές πτήσεις Αθήνα προς Μαδρίτη: Ενίσχυση στην καθημερινή πτήση την υψηλή περίοδο με 3 επιπλέον πτήσεις την εβδομάδα Αθήνα προς Βαρκελώνη: Ενίσχυση στην καθημερινή πτήση την υψηλή περίοδο με 3 επιπλέον πτήσεις την εβδομάδα Αθήνα Τελ Αβίβ: Αύξηση χωρητικότητας με χρήση AIRBUS A321 195 θέσεων Αθήνα Βενετία: Ενίσχυση από 3 σε 4 πτήσεις την εβδομάδα Λάρνακα Θεσσαλονίκη συνολικά 9-11 πτήσεις την εβδομάδα 20