ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ "ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΒΑΣΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ" «Στήριξη και Ανάδειξη Πολυνησιωτικών ΑΕΙ» ΔΡΑΣΗ 4: Εκπαίδευση και υποστήριξη προς τις τοπικές κοινωνίες Ειδικό Θεματικό Πρόγραμμα «Διοίκηση, Οργάνωση και Πληροφορική για Μικρο- μεσαίες Επιχειρήσεις» Επιστημονικός Υπεύθυνος: Επικ. Καθ., Ιωάννης Χαραλαμπίδης Τίτλος μαθήματος/συνεδρίας: Οινοτουρισμός στη Σάμο Εισηγητές: Ξάνθου Παρασκευή Τσακίρης Γιώργος Σάμος, 3 7 Μαΐου 2014
Το κρασί παρηγορεί τους λυπηµένους, αναζωογονεί τους γέροντες, εµπνέει τους νέους, κάνει τον κουρασµένο να ξεχνάει τον µόχθο του. Λόρδος Βύρων
Εισαγωγή Ο εναλλακτικός τουρισµός σε αντίθεση µε τον µαζικό τουρισµό απευθύνεται σε µεµονωµένες οµάδες ατόµων µε διάφορα ενδιαφέροντα όπως, τη φύση, τον πολιτισµό, τη θρησκεία, την παράδοση. Eναλλακτικές µορφές τουρισµού v Αγροτουρισµός v Οινοτουρισµός Γαστρονοµικός τουρισµός v Θαλάσσιος τουρισµός v Αθλητικός τουρισµός v Τουρισµός υγείας v Τουρισµός σε θεµατικά πάρκα
Οινοτουρισµός Αναπτυσσόµενη µορφή τουρισµού ειδικού ενδιαφέροντος Συστατικό περιφερειακής ανάπτυξης Περιλαµβάνει: επισκέψεις σε αµπελώνες, οινοποιεία φεστιβάλ δοκιµές κρασιού διαδικασίες για τις οποίες η δοκιµή κρασιού και η επίσκεψη της ευρύτερης περιοχής παραγωγής αποτελούν κίνητρα για τους τουρίστες. enotourism, vinitotourism, wine tourism, wine tasting
Οινοτουρισµός στην Ελλάδα Εδραιωµένη µορφή σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Ιταλία Στην Ελλάδα ξεκίνησε να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια. Σηµαντική σύνδεση οινοποιίας µε την Ελλάδα Ρόλος στην ιστορία και τον πολιτισµό της χώρας Ενασχόληση µε τα αµπέλια και τη γη µία από τις κύριες αγροτικές ασχολίες για πολλές περιοχές
Η οινοποιεία στη Σάµο Το πρώτο κρασί του ελληνικού αµπελώνα που αναγνωρίστηκε σαν "οίνος ποιότητας που παράγεται σε µια συγκεκριµένη περιοχή" (ΟΠΕ = Ονοµασία Προελεύσεως Ελεγχοµένη) το 1970 και πρεσβευτής του ελληνικού κρασιού στη διεθνή αγορά. Ευκαιρίες ανάπτυξης και αξιοποίησης του νησιού, αύξηση αριθµού επισκεπτών και των εξαγωγών του σαµιακού οίνου Βραβεία και διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισµούς Ένωση Οινοποιητικών Συνεταιρισµών Σάµου (ΕΟΣΣ): συµµετοχή 25 τοπικών συνεταιρισµών που αντιπροσωπεύουν όλους τους καλλιεργητές αµπέλου του νησιού (2.847 αµπελουργοί) 65% περίπου της ετήσιας παραγωγής εξάγεται σε δεκάδες χώρες του κόσµου
Η οινοποιεία στη Σάµο Τα κρασιά του νησιού απέκτησαν διεθνή φήµη και σήµερα η Σάµος τροφοδοτεί τις αγορές της Ανατολής και της Δύσης. Το 65% περίπου της ετήσιας παραγωγής εξάγεται σε δεκάδες χώρες του κόσµου µεταξύ των οποίων: ² Γαλλία ² Γερµανία ² Αγγλία ² Κίνα ² Αυστραλία ² Αυστρία ² ΗΠΑ ² Καναδάς ² Σιγκαπούρη ² χώρες της Άπω Aνατολής
Η ιδέα
Όραµα και Αποστολή Όραµα Οι λάτρεις, και όχι µόνο του εναλλακτικού τουρισµού, να µη διστάσουν να επισκεφθούν το νησί και να δηµιουργήσουν µόνοι τους το πρόγραµµα των διακοπών τους. Επίσης, η Σάµος να γίνει σηµείο αναφοράς τους. Αποστολή Να παρέχουµε υπηρεσίες οινοτουρισµού υψηλού επιπέδου και ο κάθε τουρίστας να µπορεί να έρθει σε επαφή µε τη µοναδική οµορφιά που προσφέρει το νησί, σε συνδυασµό µε τη διασκέδαση και το καλό φαγητό.
Στόχοι της επιχείρησης Η Σάµος να γίνει πρώτος προορισµός οινοτουρισµού σε όλη τη χώρα Η δηµιουργία στενών σχέσεων µε τους τουρίστες ώστε να µη διστάσουν να επισκεφτούν ξανά το νησί Αύξηση τουριστικής κίνησης στο νησί, ιδιαίτερα τη χειµερινή περίοδο Η καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των πελατών µας µε την παροχή συνόλου δραστηριοτήτων που θα ικανοποιούν τον κάθε επισκέπτη
ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
Ανάλυση Αγοράς στο Εσωτερικό Σάµος [Pure Samos] Αντίστοιχη επιχείρηση παροχής υπηρεσιών οινοτουρισµού σε συνδυασµό µε αθλητικές δραστηριότητες και συνεργασία µε καταλύµατα Κρήτη [Vintage Routes Crete] Ένωση τουριστικών επιχειρηµατικών µε οινοποιό για τη διοργάνωση εκδροµών από τα καταλύµατα και ξεναγήσεων σε οινοποιεία Σαντορίνη Δυνατότητα επιλογής επίσκεψης σε οινοποιεία ή κάποιον αµπελώνα ή σηµαντικά αξιοθέατα του νησιού. Βόρεια Ελλάδα [Οίνοι Βορείου Ελλάδος] Ένωση οινοποιών για διοργάνωση 8 διαφορετικές διαδροµές
Ο οινοτουρισµός στην Ελλάδα Ø Η περίπτωση της Κρήτης Στο νησί της Κρήτης δυο γνώστες των τουριστικών και ένας οινοποιός ένωσαν τις δυνάµεις τους και δηµιούργησαν την πρώτη εξειδικευµένη επιχείρηση στον οινοτουρισµό. Η Vintage Routes Crete οργανώνει εκδροµές έναντι κάποιου αντιτίµου. Συγκεκριµένα, σε γκρουπ 12-19 ατόµων και µε τη συνοδεία ενός έµπειρου οδηγού οργανώνει την ξενάγηση παίρνοντας τους τουρίστες από τα καταλύµατά τους και επισκέπτονται 3 οινοποιεία. Εκεί οι τουρίστες έχουν τη δυνατότητα να δοκιµάσουν µέχρι 14 διαφορετικά κρασιά. Τέλος, τους παρέχουν ένα gourmet µεσηµεριανό γεύµα. Εκτός από τις οµαδικές ξεναγήσεις, οποιοσδήποτε τουρίστας το επιθυµεί µπορεί να έχει και ιδιωτική ξενάγηση από έµπειρο οδηγό ξεναγό.
Ο οινοτουρισµός στην Ελλάδα Ø Η περίπτωση της Σαντορίνης Μια παρόµοια περίπτωση µε αυτή της Κρήτης αποτελεί και η Σαντορίνη. Οι τουρίστες όµως έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ποια διαδροµή επιθυµούν να ακολουθήσουν είτε να επισκεφτούν µόνο οινοποιεία και να δοκιµάσουν διαφορετικά κρασιά, είτε ακόµα και να το συνδυάσουν µε επίσκεψη σε κάποιον αµπελώνα ή σηµαντικά αξιοθέατα του νησιού.
Ο οινοτουρισµός στην Ελλάδα Ø Η περίπτωση της Βόρειας Ελλάδας Μια λίγο διαφορετική περίπτωση από τις προηγούµενες αποτελεί αυτή της Βόρειας Ελλάδας. Οινοποιοί από τη συγκεκριµένη περιοχή ένωσαν τις δυνάµεις τους και δηµιούργησαν την εταιρία Οίνοι Βορείου Ελλάδος η οποία διοργανώνει κάθε χρόνο διάφορες εκδηλώσεις όπως τα ΒορΟινά, ΕαρΟινά και Ανοιχτές Πόρτες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι Δρόµοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος. Πέρυσι περίπου 60.000 άνθρωποι επισκέφθηκαν οινοποιεία της περιοχής. Συγκεκριµένα υπάρχουν 8 διαφορετικές διαδροµές που διαρκούν από 2 5 ηµέρες και καλύπτουν όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια αυτών των διαδροµών ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί οινοποιεία, µουσεία, αξιοθέατα, εστιατόρια και ταβέρνες µε παραδοσιακό φαγητό, καταστήµατα µε παραδοσιακά προϊόντα και να διαµείνει σε συνεργαζόµενα ξενοδοχεία και ξενώνες. Έτσι τους δίνεται η δυνατότητα να δοκιµάσουν διαφορετικά κρασιά αλλά και γνωρίσουν την περιοχή και την ιστορία της.
Ανάλυση Αγοράς στο Εξωτερικό Μπορντό Γαλλία Αντίστοιχα πακέτα µε τα ελληνικά προσφέρονται. Επιλογή διαδροµών, επίσκεψη σε οινοποιεία, αµπελώνες, αξιοθέατα και δοκιµής της τοπικής κουζίνας. Σχολεία κρασιού (2 ώρες) για την ενηµέρωση των συµµετεχόντων για τα τοπικά κρασιά. Τοσκάνη Ιταλία Γραφεία οργανώνουν ξεναγήσεις σε γκρουπ ή ιδιωτικές παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε όσους επιθυµούν να γνωρίσουν τα τοπικά κρασιά αλλά και την πόλη σε συνδυασµό µε διάφορες εποχιακές εκδηλώσεις
Ο οινοτουρισµός στο εξωτερικό Ø Οινοτουρισµός στο Μπορντό της Γαλλίας Αντίστοιχα πακέτα µε τα ελληνικά προσφέρονται και στο Μπορντό. Κάθε επισκέπτης µπορεί να επιλέξει µια διαδροµή, να επισκεφθεί οινοποιεία, αµπελώνες, αξιοθέατα και να δοκιµάσει την τοπική κουζίνα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα σχολεία κρασιού τα οποία γίνονται από έµπειρους του είδους και διαρκούν 2 ώρες. Σκοπός των σχολείων κρασιού είναι να ενηµερωθούν οι συµµετέχοντες για τα τοπικά κρασιά. Ø Οινοτουρισµός στην Τοσκάνη της Ιταλίας Όπως οι υπόλοιπες οργανωµένες χώρες έτσι και η Ιταλία έχει δώσει έµφαση στον οινοτουρισµό ο οποίος αποφέρει σηµαντικά έσοδα στα ταµεία του κράτους. Γραφεία παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε όσους επιθυµούν να γνωρίσουν τα τοπικά κρασιά αλλά και την πόλη, είτε συµµετέχοντας σε κάποιο γκρουπ είτε σε ιδιωτική ξενάγηση. Ανάλογα µε την εποχή µπορούν να παρακολουθήσουν και διάφορες εποχιακές εκδηλώσεις.
Συµπέρασµα Ανάλυσης Συνεχής αύξηση του οινοτουρισµού Ταξιδιώτες µε οικονοµικά και µορφωτικά υψηλό επίπεδό Ηνωµένες Πολιτείες: 26 εκατοµµύρια τουρίστες επέλεξαν προορισµούς και δραστηριότητες µε το κρασί και την γαστρονοµία Ιταλία > 5 εκατοµµύρια τουρίστες
Marketing Mix Product Διαφορετικές διαδροµές οινοτουρισµού, µεταφορές από/ προς καταλύµατα, ξεναγήσεις, δοκιµές και γεύµατα Price 40 60 Placement Promotion People Processes Έδρα στην πρωτεύουσα του νησιού, διαδίκτυο Διαδικτυακή διαφήµιση και σε στρατηγικά σηµεία στο νησί, χορηγίες και παρουσία σε εκθέσεις Ένας πράκτορας στο γραφείο και ξεναγοί µε εξειδίκευση Τηλεφωνική ή ηλεκτρονική επικοινωνία (µέγιστος χρόνος απόκρισης 1 ηµέρα)
SWOT Analysis Δυνατά σημεία q Μικρός ανταγωνισμός q Διαφοροποίηση τουριστικών υπηρεσιών q Παρ α γωγή ευρέως γνωστών κρασιών Αδύνατα σημεία q Ανεπαρκής εμπειρία στον τουριστικό κλάδο q Δυσκολία πρόσβασης στο νησί και ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο Ευκαιρίες q Εκμετάλλευση επιδοτούμενων προγραμμάτων για τη δημιουργία της επιχείρησης q Η οικονομική κρίση αποτελεί ευκαιρία για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων q Πλούσια φυσική ομορφιά και ιστορία του νησιού Απειλές q Ειδικοί στο είδος μπορούν να δημιουργήσουν αντίστοιχη επιχείρηση καθώς δεν υπάρχουν εμπόδια εισόδου
Στρατηγική προώθησης Πολυπλοκότητα της φύσης του οινοτουρισµού Στόχευση σε συγκεκριµένο κοινό, µε διαφορετικά κίνητρα επίσκεψης, κοινό που αναζητά νέες εµπειρίες, επαφή µε την τοπική κοινωνία, µε την τοπική παράδοση και την ιστορία, επαφή µε τη φύση και άσκηση δραστηριοτήτων. Στρατηγική προώθησης Υψηλή διαφήµιση στο διαδίκτυο για παγκόσµια προβολή Στο νησί µε έµφαση στα σηµεία υποδοχής των τουριστών (λιµάνι, αεροδρόµιο) και στα σηµεία αρχαιολογικού και γενικότερα τουριστικού ενδιαφέροντος. Συνεργασίες µε ιστοσελίδες τουριστικού περιεχοµένου και στα ξενοδοχεία του νησιού
Μελλοντικοί στόχοι Συνεργασία της επιχείρησης µε ξενοδοχεία και ξενώνες του νησιού ώστε οι πελάτες να διαµένουν στις συνεργαζόµενες επιχειρήσεις Επέκταση δραστηριοτήτων της επιχείρησης και σε άλλα είδη τουρισµού όπως ο θρησκευτικός και θαλάσσιος τουρισµός. Επέκταση της επιχείρησης σε γειτονικά νησιά, οργάνωση µικρών κρουαζιέρων
Οικονοµική Ανάλυση ΕΞΟΔΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Ανάλυση νεκρού σηµείου: πώληση 1195 µονάδες για την κάλυψη των εξόδων
Συµπέρασµα Λαµβάνοντας υπόψη την πλούσια οινική ιστορία της χώρας µας και κυρίως του νησιού σε συνδυασµό µε την φυσική οµορφιά η Σάµος µπορεί να κερδίσει τους λάτρεις του οινοτουρισµού και να καθιερωθεί στον συγκεκριµένο τοµέα.