ISSN 1790-6628 ΤΕΥΧΟΣ 55, ΕΤΟΣ 13 ΑΠΡΙΛΙΟΣ-ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 Μήνυμα Προέδρου Αγαπητοί φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι, Πριν λίγες μέρες, η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας διοργάνωσε στο ξενοδοχείο Hilton, στην Αθήνα, το 13 ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Παχυσαρκίας. Ένα συνέδριο που, κατά γενική ομολογία, ήταν άκρως επιτυχημένο τόσο από επιστημονικής πλευράς, αφού εκλεκτοί επιστήμονες ανέλυσαν μοντέρνα και πρωτότυπα θέματα, όσο και από οργανωτικής, αφού ήταν πολυπληθής η παρουσία γιατρών, επαγγελματιών υγείας, αλλά και προπτυχιακών και μεταπτυχιακών επιστημόνων. Χαρακτηριστικό στοιχείο του συνεδρίου ήταν ότι καθ όλη τη διάρκειά του η αίθουσα ήταν εντυπωσιακά γεμάτη. Κατά τη διάρκεια του 13 ου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου Παχυσαρκίας πραγματοποιήθηκε και η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση της Εταιρείας, που περιελάμβανε και εκλογές προς ανάδειξη νέου Διοικητικού Συμβουλίου, Πειθαρχικού Συμβουλίου, καθώς και Εξελεγκτικής Επιτροπής. Η συγκρότηση του νέου Διοικητικού Συμβουλίου σε σώμα, μετά από ομόφωνη ψηφοφορία των εκλεγμένων μελών του, έχει ως ακολούθως: Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γεν. Γραμματέας: Ταμίας: Ευθύμιος Καπάνταης Ιωάννης Κακλαμάνος Λεωνίδας Λαναράς Πωλ Φαρατζιάν Γεώργιος Βαλσαμάκης Χρήστος Γαλανάκης Γεώργιος Γεωργαντόπουλος Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας θα καταβάλει προσπάθειες, ώστε η παχυσαρκία, αυτή η υποτιμημένη νόσος, να λάβει στη συνείδηση του ιατρικού κόσμου αλλά και των λοιπών επαγγελματιών υγείας, την πρέπουσα θέση, ώστε να αντιμετωπίζεται το υπέρβαρο ή παχύσαρκο άτομο με τη δέουσα επιστημονική προσέγγιση και φροντίδα. Θα ενταθούν οι προσπάθειες, ώστε και οι συμπολίτες μας, που σήμερα θεωρούν την παχυσαρκία ως ένα απλό χαρακτηριστικό, να ευαισθητοποιηθούν και να αντιληφθούν ότι το αυξημένο σωματικό βάρος είναι νόσος και όπως κάθε νόσος θα τους μειώσει την ποιότητα και την ποσότητα της ζωής τους. Επίσης, θεωρούμε ότι είναι πολύ σημαντικό στοιχείο να γίνει αντιληπτό από την πολιτεία και τους πολιτειακούς φορείς, ότι η παχυσαρκία είναι ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας και με αυτή την οπτική θα πρέπει να αντιμετωπιστεί τα επόμενα χρόνια, ώστε να οργανωθούν στρατηγικές πρόληψης, αλλά και στρατηγικές αντιμετώπισής της. Μόνο έτσι θα προστατευθεί η υγεία των συμπολιτών μας και θα μειωθούν τα μελλοντικά υπέρογκα έξοδα κοινωνικής πρόνοιας και οι δαπάνες υγείας που προβλέπονται δυσοίωνες. Το νέο, λοιπόν, Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας θα κινηθεί δραστήρια σε αυτούς τους τρεις άξονες, με ζήλο και επιμονή. Όμως, κάθε ιδέα, κάθε πρόταση, κάθε συνεργασία, αλλά και κάθε παρατήρηση ή σχολιασμός, θα είναι για εμάς ευπρόσδεκτα, διότι με τον τρόπο αυτό θεωρούμε ότι θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε τις στρατηγικές και τις δράσεις της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας. Εκ μέρους του ΔΣ της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας Ευθύμιος Καπάνταης
Βασικές γνώσεις για το αλάτι και τις επιπτώσεις του στην υγεία και κυρίως στην αρτηριακή υπέρταση Με το όνομα αλάτι εννοούμε το επιτραπέζιο αλάτι, του οποίου η σωστή (χημική) ονομασία είναι χλωριούχο νάτριο. Είναι η μεγαλύτερη πηγή νατρίου στη διατροφή μας. Ενώ χρειαζόμαστε κάποια ποσότητα νατρίου καθημερινά, για να επιτευχθεί η ρύθμιση των υγρών του σώματός μας, είναι πολύ συνηθισμένο για εμάς, να προσλαμβάνουμε με την τροφή πολύ περισσότερο. Επιστημονικοί οργανισμοί συστήνουν να τρώμε λιγότερο από 6 γραμμάρια αλάτι την ημέρα. Όμως, γνωρίζουμε ότι η μέση πρόσληψη αλατιού σήμερα ξεπερνάει τα 8 γραμμάρια την ημέρα, δηλαδή περισσότερο από 33% επιπλέον από τη συστηνόμενη ποσότητα. Δυστυχώς, πολλά άτομα δεν συνειδητοποιούν ότι προσλαμβάνουν τόσο πολύ αλάτι με την τροφή. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι περίπου το 75% του αλατιού της διατροφής μας προέρχεται από επεξεργασμένα (και συντηρημένα) τρόφιμα. Το αλάτι δεν υπάρχει μόνο σε κονσέρβες, έτοιμα φαγητά, σούπες και σάλτσες, αλλά και σε πολλές άλλες καθημερινές τροφές όπως ψωμί και δημητριακά. Άλλα τρόφιμα που περιέχουν πολύ αλάτι είναι παστά ψάρια, σάλτσα σόγιας, μπέικιν πάουντερ και η σόδα. Τα τρόφιμα δεν πρέπει κατ ανάγκη να έχουν αλμυρή γεύση για να περιέχουν αλάτι. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που καθιστά δύσκολη τη μείωση της πρόσληψης αλατιού, δεδομένου ότι αυτό ήδη εμπεριέχεται στα τρόφιμα που αγοράζουμε και δεν μπορούμε να το αφαιρέσουμε. Επομένως, διαβάστε τις ετικέτες των τροφίμων για να βεβαιωθείτε ότι έχετε επιλέξει τρόφιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι. Με την πάροδο του χρόνου έχουμε αποκτήσει μια γευστική αίσθηση για το αλάτι και έτσι συνηθίζουμε να το χρησιμοποιούμε σε μια ορισμένη ποσότητα. Αν περικοπεί ξαφνικά και δραστικά αυτή η ποσότητα, τότε στην αρχή το φαγητό σας θα έχει γεύση ήπια και για κάποιους άνοστη. Ωστόσο, η γεύση των εδεσμάτων δεν προέρχεται μόνο από το αλάτι. Φρέσκα και αποξηραμένα βότανα, μπαχαρικά, πιπέρι, λεμόνι, ξύδι, είναι όλα τους σημαντικά βοηθήματα που προσθέτουν γεύση. Έτσι, ενώ θα μειωθεί η ποσότητα του αλατιού που τρώτε, η υποκατάστασή του με αυτά ή άλλα ενισχυτικά της γεύσης, θα σας κάνουν να μην παρατηρήσετε τη μείωσή του. Χρειάζονται μόνο 3 εβδομάδες για να προσαρμοστεί η γεύση σας και να γίνει πιο ευαίσθητη στο αλάτι, ώστε τότε να έχετε την ίδια αίσθηση γεύσης με λιγότερο αλάτι. Οπότε, κάντε λίγο υπομονή! Μην νομίσετε ότι κάποιο είδος αλατιού είναι καλύτερο. Είτε πρόκειται για ροζ, μαύρο, ορυκτό, κρυσταλλικό ή νιφάδες, εξακολουθεί να έχει την ίδια επίδραση στην υγεία σας όπως το κλασικό αλάτι. Το νάτριο είναι πραγματικά αυτό που πρέπει να προσέξετε. Εκτός από τις αποδείξεις ότι μία δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι έχει δυσμενή επίδραση στην πίεση του αίματος, στην εμφάνιση εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής νόσου, υπάρχουν επίσης αποδείξεις για εμφάνιση μίας σειράς άλλων προβλημάτων υγείας, όπως καρκίνος στομάχου, νεφρολιθιάσεις, οστεοπόρωση κλπ. Επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η πρόσληψη αλατιού σχετίζεται έντονα με την ανάπτυξη αρτηριακής υπέρτασης, ιδιαίτερα σχετίζεται με την αύξηση της αρτηριακής πίεσης που συνοδεύει την αύξηση της ηλικίας. Η υπέρταση μπορεί να οριστεί ως πίεση αίματος 140/90 mmhg ή υψηλότερα. Ωστόσο, ο κίνδυνος καρδιαγγειακών παθήσεων αυξάνεται σε όλο το φάσμα της αρτηριακής πίεσης, αρχής γενομένης με τη συστολική αρτηριακή πίεση της τάξης του 115 mmhg, πάνω από την οποία έχει το 80% του ενήλικου πληθυσμού. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση είναι η κύρια αιτία της ανάπτυξης καρ-
Σε πρόσφατη μελέτη, αναλύθηκε η σχέση που έχει το αλάτι με την πίεση του αίματος, μελετώντας 28 τυχαιοποιημένες άλλες μελέτες, από τις οποίες οι 17 ήταν σε υπερτασικούς και οι 11 σε άτομα με κανονική πίεση αίματος. Φάνηκε λοιπόν ότι μια μέτρια μείωση της πρόσληψης αλατιού, οδηγεί σε σημαντική μείωση της αρτηριακής πίεσης, τόσο σε άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση, αλλά και σε άτομα χωρίς υψηλή αρτηριακή πίεση. Εκτιμάται ότι μείωση του αλατιού κατά 6 γραμμάρια την ημέρα, θα μειώσει την πίεση του αίματος 4-7 mmhg σε άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση και 2-4 mmhg σε εκείνους με φυσιολογική αρτηριακή πίεση. Επομένως, με αυτά τα δεδομένα παρέχονται ενδείξεις ότι η μείωση της πρόσληψης αλατιού στα 5-6 γραμμάρια την ημέρα θα έχει σημαντικά ωφέλιμες επιπτώσεις στην αρτηριακή πίεση και περαιτέρω μείωση σε 3-4 γραμμάρια την ημέρα θα έχει πολύ μεγαλύτερη ευνοϊκή επίδραση. διαγγειακής νόσου και ευθύνεται για το 60% όλων των εγκεφαλικών επεισοδίων και για το 50% του συνόλου των καρδιακών παθήσεων. Περίπου ένας στους τρεις ενήλικες έχει υψηλή αρτηριακή πίεση. Επίσης, πολλοί ενήλικες δεν γνωρίζουν ότι έχουν την πάθηση. Μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι διαταράσσει τη φυσική ισορροπία του νατρίου στο σώμα. Το αυξημένο νάτριο προκαλεί κατακράτηση υγρών, η οποία αυξάνει την πίεση που ασκείται από το αίμα στα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων (υψηλή πίεση του αίματος). Έχει εκτιμηθεί ότι η μείωση της πρόσληψης αλατιού από 10 γραμμάρια την ημέρα στα 6 γραμμάρια, θα μειώσει την πίεση του αίματος και θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία μείωση κατά 16% των θανάτων από εγκεφαλικά επεισόδια και κατά 12% των θανάτων από στεφανιαία νόσο. Αυτό θα απέτρεπε περίπου 2,6 εκατομμύρια θανάτους από εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές προσβολές κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Η μείωση του αλατιού είναι ένας από τους γρηγορότερους τρόπους για να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση, ιδιαίτερα εάν έχετε ήδη υψηλή πίεση. Ένας μεγάλος αριθμός επιστημονικών μελετών έχει δείξει ότι η πρόσληψη αλατιού είναι ο κύριος παράγοντας αυξημένης αρτηριακής πίεσης στο γενικό πληθυσμό. Οι αποδείξεις για την επίδραση του αλατιού στην αρτηριακή πίεση είναι ισχυρότερες από οποιαδήποτε άλλο διατροφικό στοιχείο και τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, της παχυσαρκίας, της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ και της έλλειψης σωματικής άσκησης. Βιβλιογραφικές πηγές: 1. Nutrition and blood pressure. Nutr Metab Cardiovasc Dis. 1999; 9: 6-151 2. Effect of modest salt reduction on blood pressure: a meta-analysis of randomised trials. Implications for public health. Journal of Human Hypertension. 2002; 16: 761-770 3. Double-blind study of three sodium intakes and long-term effects of sodium restriction in essential hypertension. Lancet. 1989; 334: 1244-1247 4. Effects on blood pressure of reduced dietary sodium and the Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) diet. DASH-Sodium Collaborative Research Group. New England Journal of Medicine. 2001; 344: 3-10 5. Intersalt: an international study of electrolyte excretion and blood pressure. Results for 24 hour urinary sodium and potassium excretion. Intersalt Cooperative Research Group. British Medical Journal. 1988; 297, 319-328 6. Dietary salt intake. A determinant of cardiac involvement in essential hypertension. Circulation. 1988; 78, 951-956 7. Effect of modest salt reduction on blood pressure: a meta-analysis of randomized trials. Implications for public health. Journal of Human Hypertension. 2002; 16: 761-770 8. How far should salt intake be reduced? Hypertension. 2003; 42: 1093-1099 9. Randomised trials of sodium reduction: an overview. American Journal of Clinical Nutrition. 1997; 65: 643S-651S 10. Effects on blood pressure of reduced dietary sodium and the Dietary Approaches to Stop Hypertension (DASH) diet. DASH-Sodium Collaborative Research Group. New England Journal of Medicine. 2001; 344: 3-10 Eυθύμιος Kαπάνταης Παθολόγος Διευθυντής Τμήμα Διαβήτη Παχυσαρκίας Μεταβολισμού Ιδιωτικό Νοσοκομείο Metropolitan
Τα Νέα της ΕΙΕΠ 13 ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Παχυσαρκίας Με μεγάλη επιτυχία, πραγματοποιήθηκε το 13ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Παχυσαρκίας, από 28/2 έως 2/3 στο ξενοδοχείο Athens Hilton. Η αίθουσα «Εσπερίδες» του ξενοδοχείου ήταν κατάμεστη από την πρώτη ημέρα των εργασιών, έως και το Σάββατο το βράδυ, οπότε και το συνέδριο έκλεισε τις εργασίες του. Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους τους συνέδρους για το ενδιαφέρον, με το οποίο παρακολούθησαν όλες τις συνεδρίες, τις συνεργαζόμενες επιστημονικές εταιρείες που συνέβαλαν στο επιστημονικό πρόγραμμα, καθώς και τους ομιλητές και προέδρους, οι οποίοι με το επιστημονικό τους κύρος διασφάλισαν την ποιότητα του συνεδρίου. Επίσης θερμές ευχαριστίες στις χορηγούς εταιρείες, και τέλος στην Congress World για τη γραμματειακή υποστήριξη του συνεδρίου. Δεσμευόμαστε το επόμενο, 14ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο Παχυσαρκίας, να είναι ακόμα πιο εμπλουτισμένο από απόψεως θεματολογίας, ώστε να ανταποκρίνεται όπως πάντα στις ανάγκες της επιστημονικής κοινότητας για συνεχιζόμενη εκπαίδευση και ενημέρωση.
Η ΕΙΕΠ στη Μυτιλήνη Ημερίδα Όσα θέλετε και πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο της παχυσαρκίας και την αντιμετώπισή της Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας συνεχίζει να διοργανώνει επιστημονικές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα με στόχο την ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας και όλων των επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και των επιπλοκών της. Αυτή τη φορά ταξιδεύουμε στη Μυτιλήνη, στις 11 Μαΐου 2019, όπου σε συνεργασία με τον Ιατρικό Σύλλογο Λέσβου θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με θέμα «Όσα θέλετε και πρέπει να γνωρίζετε για τη νόσο της παχυσαρκίας και την αντιμετώπισή της». Το πλήρες επιστημονικό πρόγραμμα θα ανακοινωθεί σύντομα. Η συμμετοχή είναι δωρεάν και αφορά σε ιατρούς, επαγγελματίες υγείας και φοιτητές. 11 Μαΐου 2019 09:00-14:30 Μυτιλήνη, Λέσβος Ξενοδοχείο Ηλιοτρόπιο ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ Διοργάνωση Γραμματεία Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας Λ. Κηφισίας 46, 115 26 Αθήνα Τ. 210 698 5987-8, Φ. 210 698 5986 info@eiep.gr, www.eiep.gr Παρουσία της ΕΙΕΠ σε άλλες επιστημονικές εκδηλώσεις 26th European Congress on Obesity Glasgow, 28/4-1/5/2019 Την ΕΙΕΠ θα εκπροσωπήσει στη Γενική Συνέλευση της EASO, που θα πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, ο Γεν. Γραμματέας, κ. Λεωνίδας Λαναράς 31ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γενικής/Οικογενειακής Ιατρικής Κέρκυρα, 2-5/5/2019 Συμμετοχή με διάλεξη με θέμα «Επιπτώσεις Παχυσαρκίας», πρόεδρο τον κ. Λεωνίδα Λαναρά και ομιλήτρια την κ. Μαγδαληνή Μπριστιάνου 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Καρδιομεταβολικών Παραγόντων Κινδύνου Καλαμάτα 27-30/6/2019 Συμμετοχή με διάλεξη με θέμα «Βαριατρική χειρουργική θεραπεία της παχυσαρκίας σε διαβητικό και μη ασθενή. Ενδείξεις, επιπτώσεις και πλεονεκτήματα», με πρόεδρο τον κ. Λεωνίδα Λαναρά και ομιλητή τον κ. Αλέξανδρο Κόκκινο
Εκλογές για την ανάδειξη νέων συλλογικών οργάνων για τη διετία 2019-2020 Στο πλαίσιο του 13ου Πανελληνίου Ιατρικού Συνεδρίου Παχυσαρκίας, πραγματοποιήθηκε η Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μελών της ΕΙΕΠ και οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των νέων συλλογικών οργάνων, τα οποία έχουν ως εξής: Προσεχή συνέδρια εντός και εκτός Ελλάδας 26th European Congress on Obesity April 28 - May 1, 2019, Glasgow, Scotland www.eco2019.org Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γεν. Γραμματέας: Ευθύμιος Καπάνταης Ιωάννης Κακλαμάνος Λεωνίδας Λαναράς 45ο Ετήσιο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο 15-18 Μαΐου 2019, Αθήνα, Divani Caravel http://www.mednet.gr Ταμίας: Πωλ Φαρατζιάν Γεώργιος Βαλσαμάκης Χρήστος Γαλανάκης Πειθαρχικό Συμβούλιο Γεώργιος Γεωργαντόπουλος 2nd International Congress of Hypertension in Children and Adolescents May 24-26, 2019, Warsaw, Poland http://htpaediatrics.com Πρόεδρος: Θεμιστοκλής Τζώτζας Αναστάσιος Μόρτογλου Κωνσταντίνος Ανδριανός Εξελεγκτική Επιτροπή Μαγδαληνή Μπριστιάνου Αντώνης Πολυμέρης 87th EAS Congress May 26-29, 2019, Maastrict, The Netherlands https://eas2019.com Ευχόμαστε σε όλους καλή επιτυχία στις νέες τους αρμοδιότητες!
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος: Αντιπρόεδρος: Γεν. Γραμματέας: Ταμίας: Ευθύμιος Καπάνταης Ιωάννης Κακλαμάνος Λεωνίδας Λαναράς Πωλ Φαρατζιάν Γεώργιος Βαλσαμάκης Χρήστος Γαλανάκης Γεώργιος Γεωργαντόπουλος ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Περιοδική τριμηνιαία επιστημονική έκδοση Υπεύθυνος έκδοσης: Δημήτρης Παπάζογλου Λ. Κηφισίας 46, 115 26 Αθήνα Τ. 210 698 5987-8, Φ. 210 698 5986 info@eiep.gr, www.eiep.gr