«Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr!

Transcript

1 «Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr! Λέω συχνά στους διαβητικούς ασθενείς, που με επισκέπτονται στο ιατρείο μου, να μην επαναπαύονται στις καλές μετρήσεις του πρωινού σακχάρου. Διαβάστε σήμερα πόσο σημαντικό είναι να έχουμε ικανοποιητικές τιμές σακχάρου μετά από ένα κυριο γεύμα. Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια πάθηση όπου το σώμα δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τη γλυκόζη που λαμβάνουμε από τα τρόφιμα για τη μετατροπή της σε ενέργεια. Χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης της ινσουλίνης (ορμόνη η οποία βοηθά τη γλυκόζη να εισέλθει από το αίμα στα κύτταρα) από το πάγκρεας, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Σε ορισμένους ασθενείς με διαβήτη το επίπεδο της βασικής έκκρισης ινσουλίνης είναι φυσιολογικό, με αποτέλεσμα το άτομο να έχει φυσιολογικά σάκχαρα νηστείας. Όταν όμως απαιτείται αυξημένη ορμονική έκκριση και βιοχημική επεξεργασία του σακχάρου λόγω αυξημένης εισόδου σακχάρων στον οργανισμό, εκείνος δεν δύναται να ανταποκριθεί. Στην περίπτωση αυτή πρόκειται για το μεταγευματικό διαβήτη, μια πολυσυστηματική νόσο η οποία χαρακτηρίζεται κυρίως από αύξηση των μεταγευματικών σακχάρων. Αυξημένη είσοδος εξωγενών σακχάρων στον οργανισμό υπάρχει κατά τη διάρκεια του γεύματος. Μετά από αυτό, υπό φυσιολογικές

2 συνθήκες το επίπεδο του σακχάρου του αίματος τείνει να αυξηθεί λόγω των σακχάρων των τροφών που εισέρχονται στον οργανισμό. Η γλυκόζη που απορροφάται στο αίμα μετά το γεύμα προκαλεί υπό φυσιολογικές συνθήκες γρήγορη χρησιμοποίησή της από τα κύτταρα του σώματος με αποτέλεσμα η γλυκόζη του αίματος να μην ανέρχεται σε παθολογικά επίπεδα στο φυσιολογικό άτομο. Η διάγνωση του μεταγευματικού διαβήτη γίνεται κατά βάση με τη δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης ή αλλιώς «καμπύλη σακχάρου» (διαβάστε το σχετικό άρθρο στο τέλος), η οποία περιλαμβάνει τη χορήγηση διαλύματος γλυκόζης και τη διαδοχική μέτρηση των επιπέδων σακχάρου του εξεταζόμενου. Ύπουλη νόσος Ο μεταγευματικός διαβήτης μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές σε πολλαπλά όργανα του οργανισμούς, όπως την καρδιά, τον νεφρό, τα αγγεία, τα νεύρα, τον εγκέφαλο και τα μάτια. Χαρακτηρίζεται ως μια ύπουλη νόσος διότι στα αρχικά στάδια δεν εμφανίζει συμπτώματα, ενώ οι ασθενείς εύκολα επαναπαύονται από τις φυσιολογικές τιμές των πρωινών σακχάρων, υποεκτιμώντας τη σοβαρότητα της κατάστασης. Τα πρωινά σάκχαρα σε αντίθεση με τις μετρήσεις της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης δεν χρησιμοποιούνται ως δείκτης καλής μεταβολικής ρύθμισης στο μεταγευματικό διαβήτη, διότι η ικανότητα του οργανισμού να επεξεργάζεται το σάκχαρο σε συνθήκες χαμηλής προσφοράς δεν διαταράσσεται ιδιαίτερα. Όσον αφορά την αντιμετώπιση, η θεραπεία του μεταγευματικού διαβήτη περιλαμβάνει φάρμακα, κατάλληλη διατροφή, άσκηση, απώλεια του υπερβολικού βάρους, καθώς και διατήρηση χαμηλών επιπέδων LDL χοληστερόλης και αρτηριακής πίεσης. Προετοιμασία για τη δοκιμασία

3 ανοχής της γλυκόζης (η αλλιώς «καμπύλη σακχάρου») Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης ή αλλιώς «καμπύλη σακχάρου» πραγματοποιείται στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν αμφιβολίες για τη διάγνωση του διαβήτη. Υπενθυμίζεται ότι ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια πάθηση όπου το σώμα δεν είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά τη γλυκόζη για τη μετατροπή της σε ενέργεια. Χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης της ινσουλίνης από το πάγκρεας, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Η διαδικασία για τη δοκιμασία έχει ως εξής: Πριν από την ημέρα της εξέτασης Χρειάζεται μια ισορροπημένη δίαιτα που να περιέχει τουλάχιστον 150 γραμμάρια υδατανθράκων την ημέρα για 3 ημέρες πριν την εξέταση. Φρούτα, ψωμιά, δημητριακά, crackers και αμυλούχα λαχανικά, όπως πατάτες, φασόλια και καλαμπόκι είναι καλή πηγή υδατανθράκων. Το άτομο θα πρέπει να μην έχει φάει και πιει, να μην καπνίσει να μην ασκηθεί έντονα τουλάχιστον 8 ώρες πριν την εξέταση. Οι έγκυες θα πρέπει να ενημερώσουν τον μαιευτήρα τους για τη λήψη οποιουδήποτε συνταγογραφούμενου ή μη φαρμάκου, διότι μπορεί να συστηθεί η διακοπή του πριν την εξέταση. Την ημέρα της εξέτασης

4 Το άτομο πάει στο μικροβιολογικό εργαστήριο το πρωί, νηστικό. Μπορεί να έχει πιει μόνο νερό. Τις προηγούμενες 3 μέρες έχει φάει ελεύθερα έτσι ώστε να έχει πάρει αρκετούς υδατάνθρακες και το πάγκρεας του να έχει «ξυπνήσει» καλά για να μπορέσει να ανταποκριθεί όσο γίνεται καλύτερα στη δοκιμασία. Στο εργαστήριο λαμβάνεται μια μικρή ποσότητα αίματος (από τη φλέβα) για έλεγχο του σακχάρου. Ο εξεταζόμενος πίνει ένα ποτήρι νερό μέσα στο οποίο έχουν διαλυθεί 75g άνυδρης γλυκόζης, μια σκόνη που μπορεί να πάρει ο εξεταζόμενος από το φαρμακείο. Καθώς είναι πολύ γλυκό, η κατάποσή του πρέπει να είναι μέσα σε 5-10 λεπτά. Ακολουθούν 2 ώρες κατά τις οποίες ο εξεταζόμενος πρέπει να παραμείνει καθιστός σε μια καρέκλα, να μην καπνίσει και να μη φάει τίποτα. Στο δίωρο αυτό μεσολαβούν αιμοληψίες 30, 60 και 90 λεπτά μετά τη λήψη του διαλύματος γλυκόζης. Στις 2 ώρες γίνεται άλλη μια αιμοληψία για να διαπιστωθεί το πόσο έχει ανέβει το σάκχαρο. Φυσιολογικά στις 2 ώρες πρέπει να βρίσκεται κάτω από 140 mg/dl. Η διάγνωση του διαβήτη γίνεται αν το σάκχαρο έχει φτάσει ή ξεπεράσει τα 200 mg/dl. Οι ενδιάμεσες τιμές χαρακτηρίζονται ως «διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη». Άγγελος Κλείτσας Ειδικός Παθολόγος Διαβητολόγος Εθνικής Αντιστάσεως 74 & Αίαντος Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη Τηλ Κιν ad. info@aklitsas.gr

5 83%CE%AF%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%87%CE%AE%CF%82- %CE%B3%CE%BB%CF%85%CE%BA%CF%8C%CE%B6%CE%B7%CF%82/