18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Καθηγητής Γεώργιος N. Νταλέκος Δ/ντής Παθολογικής Κλινικής και Ερευνητικού Εργαστηρίου Παθολογικής Κλινικής Π.Θ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΙΣΤΟΡΙΚΟ (I) ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΕΙΔΙΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ (ΚΕΕΛ) 2002 Πρόεδρος: Αν. Καθηγητής Άγγελος Χατζάκης ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΩΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ Συντονιστής: Μέλη: Γ.Ν. Νταλέκος, Επίκ. Καθηγητής Γ. Παπαθεοδωρίδης, Λέκτορας Ι. Διαμαντής, Επίκ. Καθηγητής Γ. Τουλούμη, Λέκτορας Μ. Αρβανίτης, Ιατρός, ΚΕΕΛ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ (IΙ) ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ (ΕΝΑΡΞΗ 1-1-2003)* ΣΚΟΠΟΣ Παρακολούθηση της φυσικής ιστορίας, ανεξάρτητα από τυχόν θεραπευτικά σχήματα, καθώς και η διαχρονική μελέτη των δημογραφικών, ιολογικών, κλινικών και εργαστηριακών χαρακτηριστικών των χρονίων HBV & HCV λοιμώξεων στην Ελλάδα *Όλων σε παρακολούθηση από 1-1-1997 έως 31-12-2002 και των νέων (αναδρομική + προοπτική μελέτη)

ΙΣΤΟΡΙΚΟ (IΙΙ) ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Καταγραφή στο Βασικό Δελτίο Ασθενών όλων των ασθενών που πληρούν τα κριτήρια εισαγωγής Δίκτυο κλινικών που εισηγήθηκε η Επιστημονική Επιτροπή Ηπατίτιδας του ΚΕΕΛ (και ενέκρινε το ΔΣ του ΚΕΕΛ)

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΚΕΕΛΠΝΟ FOLLOW-UP ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΜΕΙΖΟΝΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ (I) Έκβαση των ασθενών μετά το μακροχρόνιο follow-up Επίδραση της θεραπείας στην έκβαση Κατανομή και οι χρονικές τάσεις εξέλιξης των παραγόντων κινδύνου Κατανομή του κλινικοεργαστηριακού σταδίου κατά τη διάγνωση

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΚΕΕΛΠΝΟ FOLLOW-UP ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΜΕΙΖΟΝΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ (IΙ) Παρακολούθηση της κατανομής του κλινικοεργαστηριακού σταδίου και των διαχρονικών μεταβολών Συνθήκες διάγνωσης και η διαχρονική εξέλιξή τους Κατανομή των δημογραφικών χαρακτηριστικών και των ενδεχόμενων μεταβολών τους στο χρόνο

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΚΕΕΛΠΝΟ FOLLOW-UP ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΜΕΙΖΟΝΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ (IΙΙ) Διατύπωση υποθέσεων για ενδεχόμενες συμπληρωματικές μελέτες Χρήση των δεδομένων με στατιστικά μοντέλα - υπολογισμό του επιπολασμού - πρόβλεψη του αναμενόμενου αριθμού θετικών ατόμων στο μέλλον

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΚΕΕΛΠΝΟ FOLLOW-UP ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ή HCV ΛΟΙΜΩΞΗ Παρά τα πολύ σημαντικά προβλήματα. ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΩΡΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΜΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΠΩΣ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Perspectives

Perspectives

ΕΠΙΠΟΛΑΣΜΟΣ (%) ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ HBV ΛΟΙΜΩΞΗ Raptopoulou et al J Viral Hepat 2009 (HBV Cohort ΚΕΕΛΠΝΟ)

ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ

ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ 1990 Είσοδος από βορρά αλλά τα τελευταία χρόνια και από ανατολάς Περίπου 10%πληθυσμού «Πιστοποιητικό υγείας»? α/α θώρακος +/- mantoux Ποιός το χορηγεί???? Δεν απαιτείται ιολογικός έλεγχος για HBV, HCV!!!

Giannousis et al. The burden and recent epidemiological changes of the main chronic liver diseases in a Greek referral tertiary centre. EJGH 2010 p<0.05 p<0.05 p<0.05 p=0.001

120 100 80 60 40 20 0 Dalekos et al. Prevalence of viral markers among refugees from southern Albania EJGH 1995 22,2 HBsAg Refugees (n=1025) Healthy (n=1984) 70,6 HBcAb 40,5 HBsAb 21,1 HBeAg 46,2 HBeAb HBV/HDV markers significantly more frequent in < 30 years (p<0.01) 12,7 anti-hdv 98,2 anti-hav 1,75 anti-hcv

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΕΡΙΠΟΥ 18 ΧΡΟΝΙΑ Milionis C. Serological markers of HBV and HCV among juvenile immigrants from Albania settled in Greece. Eur J Gen Pract 2010 Oct 18, 2010 Health Centre of Delvinaki-Regional Medical Department of Pogoniani National School of Public Health, Greece 504 (418 M, 86 F; 10-23 years) HBsAg 11.7% (vs 22.9%); anti-hbc 40.5% (vs 67.9%) HBeAg 8.5% (vs 17.6%); anti-hcv 0.6% (vs 1.4%) Specific public health measures are STILL necessary!!!

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ (Ι) Το πρόβλημα μάλλον είναι μεγαλύτερο καθώς οι πληροφορίες επιπολασμού των ιογενών ηπατιτίδων στους μετανάστες προέρχονται από ορισμένες περιοχές, ειδικές ομάδες ασθενών, ή από συγκεκριμένα Νοσοκομεία αναφοράς, και αφορούν τους νόμιμους μετανάστες οι οποίοι έχουν και πρόσβαση στις Υπηρεσίες Υγείας ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΙΣ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ

ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (ΙΙ) Ενεργοποίηση των Συστημάτων Δημόσιας Υγείας της Ελλάδας: Ή Τώρα ή Ποτέ Έλεγχος των μεταναστών που θα παραμείνουν στη χώρα μόνιμα ή για μεγάλο χρονικό διάστημα ΟΧΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣ ΑΛΛΑ για την ανίχνευση ασθενών στους οποίους θα δίδονται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ οδηγίες για αντιμετώπιση/παρακολούθησή τους όπως και στους Έλληνες πολίτες (άμεση πρόσβαση στο ΕΣΥ) Υποχρεωτικός εμβολιασμός βρεφών (HBV) Εμβολιασμός μεγαλύτερων παιδιών, εφήβων και μελών HBV οροθετικών ατόμων ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ, ΙΣΟΤΗΤΑ

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Μελέτη Cohort ΚΕΕΛΠΝΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΤΕΙ καθώς πρόκειται για νοσήματα με μεγάλη διάρκεια και επομένως 5 και 10 χρόνια παρακολούθησης αποτελούν στην ουσία ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΣΤΑΝΤΑΝΕ ΕΙΣΟΔΟΣ ΧΩΡΙΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥΣ ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ (ΙΔΑΝΙΚΑ ΟΛΩΝ ΑΛΛΑ & ΚΥ & ΠΙ)

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Τάσεις εξέλιξης των παραγόντων κινδύνου (new or additional high risk groups?) Επίδραση της θεραπείας στην έκβαση (local guidelines based on cost - effectiveness?) Συνθήκες πρόσβασης, ενημέρωσης, διάγνωσης & θεραπείας (central intervention strategies) ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ για τον αναμενόμενο αριθμό ασθενών στο άμεσο μέλλον (needs in liver and transplant units)

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 Κλασσικός κανόνας των Οικονομικών Επιστημών είναι ότι για να έχεις ανταπόδοση σε θέματα στρατηγικής της υγείας χρειάζεται προηγούμενη επένδυση

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές 30-1-2011 ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ 1. Τα αποτελέσματα ΔΕΝ θα είναι «εμφανώς ορατά..» στη σύντομη επίγεια ζωή «υμών» ΑΛΛΑ και των πολιτικών μας 2. Θα είναι όμως ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ για την υγειονομική ανάπτυξη της πατρίδας.