Δίκτυο Εταιρικών Σχολείων UNESCO (ΑSPnet)

Δίκτυο Εταιρικών Σχολείων UNESCO (ΑSPnet) ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΤΣΙΩΝ, 2018-2019 Θέμα: «Η τέχνη της ξυλογλυπτικής στην Κύπρο του χτες και του σήμερα» Τίτλος Προγράμματος 2017-2019: «Παγκόσμια Πολιτότητα και Εκπαίδευση για την Πολιτιστική Κληρονομιά» «Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον.», Γιώργος Σεφέρης Διευθυντής: Σπύρος Ζαχαριάδης Υπεύθυνος Β.Δ.: Ανδρέας Κώνστας Υπεύθυνες καθηγήτριες: Μαρία Παπαλεοντίου Μαρία Χριστοδούλου Μαρία Αντωνίου Ομάδα μαθητών/τριών: Γεωργιάδης Γιώργος, Γ1 Ιουλιανού Δέσποινα, Γ2 Παππά Σταύρια, Γ2 Βελαώρα Εβελίνα, Γ3 Γιάγκου Χρήστος, Γ4 Μαύρου Ευδοκία, Γ4 Χρυσοστόμου Αγγέλικα, Γ4 Ερωτοκρίτου Μαρίνα, Γ5 Πετρίδου Γεωργία, Γ5 Χαραλαμπίδης Στέλιος, Γ5 Χριστοφόρου Μαρία, Γ5 1

Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Unesco Δίκτυο Εταιρικών Σχολείων UNESCO (ΑSPnet) Το σχολείο μας ανήκει στο Δίκτυο Εταιρικών Σχολείων UNESCO (ΑSPnet), το οποίο δημιουργήθηκε το 1953, και λειτουργεί τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Απώτερός του στόχος είναι να προωθήσει και να υλοποιήσει τους στόχους της UNESCO, ενθαρρύνοντας την επικοινωνία και ενισχύοντας τη συνεργασία ανάμεσα στις μαθητικές κοινότητες των κρατών-μελών του Οργανισμού. Ανάμεσα στους στόχους των εργασιών των ASPnet Κύπρου είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών για την αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς και η ανάπτυξη κριτικής σκέψης για τις προκλήσεις που αφορούν στην προστασία της. Η γενική θεματική δράσης που ορίστηκε για τα Εταιρικά Σχολεία UNESCO (2017-2019) είναι: «Παγκόσμια Πολιτότητα και Εκπαίδευση για την Πολιτιστική Κληρονομιά» (Global Citizenship and Heritage Education). Η συμμετοχή του σχολείου μας στο Δίκτυο ASPnet Κύπρου Η ομάδα εργασίας του σχολείου μας επέλεξε να ασχοληθεί με το ειδικότερο θέμα «Η τέχνη της ξυλογλυπτικής στην Κύπρο του χτες και του σήμερα». Το συγκεκριμένο θέμα προέκυψε μέσα από την επιθυμία γνωριμίας με έναν κόσμο που χάνεται, με τις παραδόσεις του και τα πολιτιστικά αγαθά του. Μέσα από τον αρχικό προσανατολισμό της ομάδας για ενασχόληση με παραδοσιακά επαγγέλματα της Κύπρου που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ξεπήδησε το ειδικότερο θέμα, ένα πεδίο σχεδόν άγνωστο σε μας, που μας κέντρισε το ενδιαφέρον να το εξερευνήσουμε και να δούμε κατά πόσο επιβιώνει στην Κύπρο του σήμερα. Μέσα από συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων, θέσαμε τους στόχους μας και καταλήξαμε σε διάφορες δραστηριότητες που προσπαθήσαμε να υλοποιήσουμε, με τη στήριξη της Διεύθυνσης του σχολείου μας. Αναζητήσαμε πληροφορίες για την ξυλογλυπτική σε έντυπες και ηλεκτρονικές πηγές, πραγματοποιήσαμε επισκέψεις σε χώρους που θα μας βοηθούσαν στη μελέτη του θέματος, συνομιλήσαμε με σύγχρονους τεχνίτες του ξύλου και πήραμε σχετική συνέντευξη, «ανακρίναμε» εκθέματα μουσείων που επισκεφθήκαμε και γράψαμε τη βιογραφία τους, κάναμε δημιουργικές εργασίες, φτιάξαμε τα δικά μας έργα από ξύλο που τα «πλουμίσαμε» με μοτίβα ανάλογα με εκείνα που είδαμε κ.ά. Οι επισκέψεις μας σε πολιτιστικούς χώρους Προκειμένου να διευρύνουμε τις γνώσεις μας γύρω από το θέμα και να προχωρήσουμε στην υλοποίηση των δράσεών μας, πραγματοποιήσαμε εκπαιδευτικές επισκέψεις με τη συνοδεία των υπεύθυνων καθηγητριών μας. Πρώτα επισκεφθήκαμε την Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας στη Λευκωσία (στις 15 Ιανουαρίου 2019), όπου γνωρίσαμε παραδοσιακές τέχνες και επαγγέλματα του τόπου μας, ανάμεσά τους και την ξυλογλυπτική, και συνομιλήσαμε με σύγχρονους τεχνίτες που ασκούν και σήμερα τις τέχνες αυτές. 2

Η δεύτερη επίσκεψή μας πραγματοποιήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2019, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και στο Εθνολογικό Μουσείο (πιο γνωστό ως Οικία Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου), πάλι στη Λευκωσία. Στους δύο αυτούς χώρους παρατηρήσαμε διάφορα αντικείμενα της αγροτικής αλλά και αστικής ξυλογλυπτικής τέχνης, όπως σουβάντζες, σεντούκια, ερμάρια και τοιχάρμαρα, καθώς επίσης τμήματα με ξυλόγλυπτες διακοσμήσεις από τα ταβάνια παραδοσιακών αρχοντικών της Κύπρου. Ιδιαίτερα θαυμάσαμε την πλούσια ξυλόγλυπτη επιχρυσωμένη διακόσμηση στην επίσημη αίθουσα υποδοχής (τον οντά) που βρίσκεται στο Αρχοντικό του Κορνέσιου. Επιπλέον, την ίδια μέρα, επισκεφθήκαμε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου που βρίσκεται δίπλα από το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, όπου και εκεί παρατηρήσαμε με θαυμασμό το ξυλόγλυπτο επιχρυσωμένο τέμπλο της. Μέσα από τις επισκέψεις μας διαπιστώσαμε ότι αρκετά ξυλόγλυπτα αντικείμενα, όπως σουβάντζες, ερμάρια και μπαούλα, τα συναντούμε σε πολλές παραδοσιακές αλλά και σύγχρονες οικίες της Κύπρου και εντυπωσιάζουν με τα περίτεχνα μοτίβα που χρησιμοποιούνται στις διακοσμητικές τους συνθέσεις. Ταυτόχρονα αντιληφθήκαμε ότι τα ξυλόγλυπτα τέμπλα, άμβωνες, εικονοστάσια και οι δεσποτικοί θρόνοι, που αποτελούν δείγματα της κυπριακής εκκλησιαστικής ξυλογλυπτικής τέχνης, εξακολουθούν να προκαλούν συγκίνηση και θαυμασμό στον σύγχρονο επισκέπτη. Επιπλέον, πέρα από τις πολύτιμες γνώσεις και εμπειρίες που αποκτήσαμε στην πολιτιστική μας αυτή διαδρομή, συνειδητοποιήσαμε ότι εμείς τα παιδιά οφείλουμε να γίνουμε οι ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες του αύριο που θα συμβάλουν στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η συμμετοχή μας στο 42 ο Παγκύπριο Συμπόσιο της Unesco Το 42 ο Παγκύπριο Συμπόσιο των Εταιρικών Σχολείων της Unesco με τίτλο «Πολιτιστική Κληρονομιά: γνώση, ανάπτυξη, εξέλιξη» πραγματοποιήθηκε στις 4-5 Απριλίου, στο Όμοδος. Στο πλαίσιο του Συμποσίου είχαμε την ευκαιρία να λάβουμε μέρος σε βιωματικά εργαστήρια, να ακούσουμε εισηγήσεις από διακεκριμένους επιστήμονες και, τέλος, να συμμετάσχουμε σε συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και να εκφράσουμε τις απόψεις μας. Ήταν για μας μια ενδιαφέρουσα και όμορφη εμπειρία, μέσα από την οποία αποκτήσαμε γνώσεις γύρω από πτυχές της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που είναι λιγότερο γνωστές. Ταυτόχρονα, καλλιεργήσαμε δεξιότητες και θετικές στάσεις για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. 3

Από τη δράση μας στις 10 Δεκεμβρίου 2018, με τίτλο «Μαθαίνω τα δικαιώματά μου Κάνω τη φωνή μου να ακουστεί», στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Δημοσίευση στο περιοδικό του σχολείου μας «Μαθητική Πορεία» (σ. 28). 4

5

6

Δείγματα από εργασίες - δημιουργίες μας και φωτογραφικό υλικό, στο πλαίσιο του θέματος που επιλέξαμε για τη φετινή χρονιά «Η τέχνη της ξυλογλυπτικής στην Κύπρο του χτες και του σήμερα». Δημοσίευση στο περιοδικό του σχολείου μας «Μαθητική Πορεία» (σ. 62-67). 7

8

Δημοσίευση δείγματος της δουλειάς μας στην εφημερίδα του σχολείου μας (σ. 13). 9

Η τέχνη της ξυλογλυπτικής στην Κύπρο, ένα κομμάτι της παράδοσής μας Η παράδοση κάθε λαού εκφράζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, όπως διαμορφώθηκαν μέσα από τους αιώνες, τη δημιουργία του, την ίδιά του την ψυχή. Όπως κάθε παράδοση, έτσι και αυτή της Κύπρου έχει να μας φανερώσει πολλά. Αφού δοκιμάστηκε από αμέτρητους κατακτητές και πέρασε από πολλές δοκιμασίες, στέκεται μέχρι σήμερα σπουδαία και αξιοθαύμαστη. Δημοτικά τραγούδια, παραδοσιακοί χοροί, λαϊκή τέχνη, θρύλοι και δοξασίες ελκύουν και μαγεύουν μέχρι σήμερα όποιον αποφασίσει να ασχοληθεί μαζί τους. Μια χαρακτηριστική παραδοσιακή τέχνη που τιμά την Κύπρο μας είναι κι αυτή της ξυλογλυπτικής. Από πολύ παλιά οι άνθρωποι του τόπου μας άρχισαν να φτιάχνουν με το ξύλο καλλιτεχνικά δημιουργήματα, όπως ξύλινα αγάλματα για την απεικόνιση των θεών τους ή άλλων μορφών. Ανάλογα με την εποχή και τις ιδέες του δημιουργού, η τέχνη αυτή έπαιρνε διάφορες μορφές. Μπορούμε να πούμε ότι ήταν ένα μέσο έκφρασης της άποψης που είχαν οι τεχνίτες για τον κόσμο γύρω τους. Αντλούσαν την έμπνευσή τους από το ζωικό και φυτικό βασίλειο και χρησιμοποιούσαν διάφορους συμβολισμούς για να δημιουργήσουν διακοσμητικά σχέδια, που μαζί με τα γεωμετρικά μοτίβα, οδηγούσαν σε εκπληκτικές συνθέσεις. Βασικά σύμβολα στην κυπριακή ξυλογλυπτική είναι τα πουλιά (σύμβολο αγάπης και έρωτα), ο λύκος και το λιοντάρι (σύμβολα δύναμης), ο σταυρός (σύμβολο του καλού), τα κυπαρίσσια (σύμβολο της αθανασίας), οι μαργαρίτες ροζέττες (συμβολίζουν τους κύκλους της ζωής), οι άγγελοι (συμβολίζουν τους φύλακες προστάτες) κ.ά. Όπως είναι γνωστό, η ξυλογλυπτική στην Κύπρο χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: α) την εκκλησιαστική που ακμάζει, κυρίως, τον 16 ο αιώνα, όταν καθιερώνεται το ψηλό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Βλέπουμε τη δύναμη της έκφρασης στο ξύλο σε εικονοστάσια, προσκυνητάρια, δεσποτικούς θρόνους, άμβωνες, μανουάλια, γυναικωνίτες κ.ά. β) την κοσμική που χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, στην αστική και τη λαϊκή ή αγροτική ξυλογλυπτική. Στην αστική περιλαμβάνονται όλα τα ξυλόγλυπτα είδη επίπλων που χρησιμοποιήθηκαν από τους ανθρώπους των πόλεων (όπως κονσόλες, ερμάρια, καρέκλες κ.ά.). Ενώ στη λαϊκή ή αγροτική ξυλογλυπτική, με βασικά χαρακτηριστικά τον αυθορμητισμό και την έλλειψη αναλογιών, εντάσσονται τα σεντούκια, οι καρκόλες, οι καρέκλες, τα ερμάρια, οι σουβάντζες, οι καθρέφτες κ.ά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα βασικά είδη ξυλείας που χρησιμοποιούσαν οι Κύπριοι τεχνίτες προέρχονται από τον πεύκο, την καρυδιά και το κυπαρίσσι. Ακόμη κάτι ενδιαφέρον είναι οι διάφορες τεχνικές που χρησιμοποιούσαν οι ξυλογλύπτες για τη διακόσμηση των διαφόρων μοτίβων (όπως η εσώγλυφη, η εξώγλυφη, η ανάγλυφη και η ολόγλυφη). Η ξυλογλυπτική είναι μια από τα λίγες παραδοσιακές τέχνες που κατάφεραν να επιβιώσουν μέχρι σήμερα, σε αντίθεση με άλλες που χάθηκαν με την πάροδο του χρόνου και την ανάπτυξη της τεχνολογίας. Γι αυτό, αξίζει τον κόπο να την γνωρίσουμε και να την διατηρήσουμε σαν πολύτιμο κομμάτι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Βασική πηγή: Υπηρεσία Κυπριακής Χειροτεχνίας, http://www.mcit.gov.cy/mcit/chs/chs.nsf/home2/home2?openform Χρυσοστόμου Αγγέλικα, Γ4 Μαρία Χριστοφόρου, Γ5 10

Μια κασέλα συνομιλεί μαζί μας Πηγαίνοντας πίσω στο παρελθόν της Κύπρου ανακαλύπτεις πόσο σημαντικό ήταν να υπάρχει μια κασέλα, ή αλλιώς μπαούλο ή σεντούκι, σε κάθε παραδοσιακό κυπριακό σπίτι. Το είδος μου συνδέεται με μια σειρά από παραδόσεις που έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα. Κατασκευάστηκα στην Ακανθού από τον πατέρα της ιδιοκτήτριάς μου, όταν αυτή ήταν ακόμα σε νεαρή ηλικία, όπως δηλαδή ήταν η παράδοση. Εγώ, συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκα για αποθήκευση της προίκας της ιδιοκτήτριάς μου μετά τον γάμο της. Είμαι κατασκευασμένη από ξύλο κυπαρισσιού και στηρίζομαι σε τέσσερα ξύλινα πόδια που έχουν τη μορφή ποδιού λιονταριού. Η πρόσοψή μου είναι σκαλισμένη με γεωμετρικά μοτίβα και σχήματα από το φυτικό και το ζωικό βασίλειο, χρωματισμένα με κόκκινο, θαλασσί, πράσινο και κίτρινο χρώμα. Η διακόσμηση αυτή είναι επηρεασμένη από βυζαντινά και γοτθικά θρησκευτικά ξυλόγλυπτα. Το εσωτερικό μου χωρίζεται σε δύο κομμάτια με κατακόρυφη σανίδα. Στο μεγαλύτερο κομμάτι η ιδιοκτήτριά μου φύλαγε τα ωραία, παραδοσιακά ρούχα και τα σεντόνια της, ενώ στο μικρότερο παρασέντουκο τα πολύτιμά της αντικείμενα. Διακοσμούσα το δωμάτιό της και, ταυτόχρονα, φύλαγα ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής της, την προίκα της. Σήμερα αποτελώ έκθεμα σε μουσειακό χώρο, συγκεκριμένα στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, στη Λευκωσία. Είμαι μια από τις λίγες κασέλες που έχουν διασωθεί, αφού ένας μεγάλος αριθμός αγνοείται μετά την Τουρκική Εισβολή του 1974. Πολλοί άνθρωποι έρχονται εδώ στο Μουσείο, για να θαυμάσουν ένα άδειο, παλιό, παραδοσιακό μπαούλο. Δεν γνωρίζουν, όμως, το πόσο σημαντικό αντικείμενο ήμουν εγώ, μια κασέλα! Ευδοκία Μαύρου, Γ4 11

Μια ξύλινη σουβάντζα συνομιλεί μαζί μας Η ιστορία της ζωής μου ξεκινά χρόνια πριν, κατά τον 19ο αιώνα, όταν κάποιος Ελλαδίτης ξυλογλύπτης που είχε έρθει στην Ακανθού έμαθε τους Ακανθιώτες ξυλογλύπτες τον συνδυασμό της ξυλογλυπτικής και της έγχρωμης διακόσμησης. Στα πρώτα στάδια της ζωής μου, άρχισε το σκάλισμα, μετά όμως συνέχισε η διακόσμηση με μαργαρίτες ποικίλων χρωμάτων. Στο μέσον μου, ξεχωρίζει ένας μεγάλος σταυρός πλαισιωμένος δεξιά και αριστερά με δοχεία, από τα οποία βγαίνουν ψηλά κλαδιά, στεφανωμένα με διάφορα άνθη, κόκκινα, κίτρινα και πράσινα. Συνήθως οι ιδιοκτήτες μου με χρησιμοποιούσαν για να διακοσμήσουν το μεγάλο δωμάτιο του σπιτιού. Πάνω στο ράφι μου τοποθετούσαν πιάτα, μερρέχες, κολοκύθες (κολότζια) και πανέρια (τσέστους). Μετά το 1974, πήρα τον δρόμο της προσφυγιάς και κατέληξα στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, στη Λευκωσία. Μπορώ να πω πως βλέπω πολλούς ανθρώπους να περνούν και να θαυμάζουν τα υπέροχα χρώματά μου. Λίγοι, όμως, είναι αυτοί που αναγνωρίζουν την αξία μου. Παραμένω εδώ, περιμένοντας την ώρα της επιστροφής στο αγαπημένο μου χωριό, την κατεχόμενη σήμερα Ακανθού. Ιουλιανού Δέσποινα, Γ2 12

Ένα σταυρόλεξο για δυνατούς ξυλογλύπτες 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Οριζόντια 2. Ένα βασικό σύμβολο στην κυπριακή ξυλογλυπτική είναι τα... που συμβολίζουν την αγάπη και τον έρωτα. 5. Με την τεχνική αυτή οι όγκοι των σχημάτων αποδίδονται με μειωμένη απεικόνιση του πραγματικού. 7. Τεχνική διακόσμησης μοτίβων με άβαφες χαρακιές στην επίπεδη επιφάνεια του ξύλου. 8. Κατηγορία της ξυλογλυπτικής που ανθεί κυρίως από τον 16ο αιώνα, όταν καθιερώνεται το ψηλό ξυλόγλυπτο τέμπλο. 9. Έτσι λέγεται η ξυλογλυπτική που χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, στην αστική και την αγροτική. Κάθετα 1. Με την τεχνική αυτή οι όγκοι των σχημάτων αποδίδονται ομοιόμορφα προς όλες τις διαστάσεις και με σμίκρυνση της πραγματικής κλίμακας. 3. Με την τεχνική αυτή σκαλίζονται τα διάφορα διακοσμητικά μοτίβα και στη συνέχεια αφαιρείται το φόντο. 4. Τα βασικά είδη ξυλείας που χρησιμοποιούνται στην ξυλογλυπτική είναι ο πεύκος, η καρυδιά και το... 5. Ο αυθορμητισμός και η αφέλεια είναι χαρακτηριστικά της ξυλογλυπτικής. 6. Έτσι λέγεται η ξυλογλυπτική στην οποία περιλαμβάνονται όλα τα ξυλόγλυπτα είδη επίπλων, όπως κονσόλες, ερμάρια κ.ά. Ιουλιανού Δέσποινα, Γ2 13

Συνέντευξη με τον κ. Κώστα Γεωργίου, ερασιτέχνη ξυλογλύπτη (Ο κ. Γεωργίου εργάζεται ως κλητήρας στο Γυμνάσιό μας και ασχολείται στον ελεύθερό του χρόνο με την εκκλησιαστική ξυλογλυπτική) Κύριε Γεωργίου, τι ήταν αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με την τέχνη της ξυλογλυπτικής και ειδικότερα με την εκκλησιαστική της μορφή; Είχα πάει στην Τεχνική Σχολή για επιπλοποιός, και αφού ασχολούμουν ήδη με τις κατασκευές επίπλων από ξύλο, προς το τέλος της φοίτησής μου αποφάσισα να ασχοληθώ με την ξυλογλυπτική, την οποία δεν είχα μάθει στη Σχολή, αφού δεν υπήρχε τέτοιος κλάδος. Είχα έναν φίλο που του άρεσε πολύ αυτή η τέχνη και μαζί βρήκαμε έναν ξυλογλύπτη, ο οποίος δημιουργούσε τέμπλα για εκκλησίες, και σαν μέντοράς μας, μας βοήθησε να ασχοληθούμε με αυτή την τέχνη. Είστε, δηλαδή, αυτοδίδακτος; Ασχολήθηκα μόνος μου, και με τη βοήθεια του μέντορά μου, έμαθα ακόμα περισσότερα. Θεωρείτε δύσκολο να ασχοληθεί κάποιος με την ξυλογλυπτική; Δύσκολο, όχι, δεν το θεωρώ. Είναι, όμως, χρονοβόρο επάγγελμα, και χρειάζεται πολλή αφοσίωση. Παίρνει τουλάχιστον οκτώ ώρες εξάσκησης την ημέρα σε έναν αρχάριο, για να ασχοληθεί με την ξυλογλυπτική επαγγελματικά. Ακολουθείτε κάποια συγκεκριμένα στάδια για τη δημιουργία ενός ξυλόγλυπτου έργου; Ναι, υπάρχουν κάποια βασικά βήματα δημιουργίας. Αρχικά, παίρνουμε το ξύλο που θα χρησιμοποιήσουμε, για να κάνουμε το ξυλόγλυπτο (κατά προτίμηση ξύλο καρυδιάς), και το κόβουμε, σχηματίζοντάς το στο περίπου με το σχήμα και μέγεθος της τελικής δημιουργίας. Ακολούθως, κάνουμε με μολύβι το σχέδιο όπως θέλουμε να είναι, και μετά με ένα εργαλείο που λέγεται rooter κάνουμε τον βασικό σχηματισμό και τη χοντροδουλειά. Τέλος, ξεκινάμε την πραγματική γλυπτική και με τα πιο λεπτά εργαλεία χαράζουμε με λεπτομέρεια το σχέδιο πάνω στο ξύλο. Πόσος χρόνος περίπου χρειάζεται, για να τελειώσει ένα ξυλόγλυπτο κανονικού μεγέθους; Για έναν επαγγελματία με εμπειρία, ο οποίος ασχολείται χρόνια και ξέρει τι κάνει, παίρνει γύρω στις τέσσερις ώρες. Έτσι κι αλλιώς, ένα τέμπλο εκκλησίας δεν θα γίνει όλο σε μια ημέρα θα γίνει το κάθε κομμάτι ξεχωριστά και μετά θα συναρμολογηθεί. Υπάρχουν κάποια συγκεκριμένα μοτίβα/σχέδια που επαναλαμβάνονται στην τέχνη της ξυλογλυπτικής; 14

Φυσικά και υπάρχουν. Ένα από αυτά είναι το κλήμα που βασικά έχει το σχήμα του σταφυλιού, και μπαίνει ψηλά στο τέμπλο, πάνω από το εικονοστάσι με τις εικόνες, και χωρίζει το πάνω μέρος του τέμπλου με το κάτω μέρος. Τα καντήλια που κρέμονται πάνω από τις εικόνες, κουβαλιούνται από πουλιά που βρίσκονται στο τέμπλο, τα οποία αποτελούν επίσης ένα μοτίβο που συχνά εμφανίζεται στα τέμπλα των εκκλησιών. Τα πουλιά μεταφέρουν το φως. Πιστεύετε ότι η τέχνη της ξυλογλυπτικής χάνεται με τα χρόνια; Αν ναι, γιατί άραγε; Δυστυχώς ναι. Είμαι πενήντα περίπου ετών και είμαι από τους τελευταίους που ενδιαφέρθηκαν να ασχοληθούν με το επάγγελμα και να μάθουν την τέχνη της ξυλογλυπτικής. Θεωρώ ότι αυτό οφείλεται έντονα στο γεγονός ότι στην Τεχνική Σχολή δεν υπάρχει ούτε κλάδος ούτε μάθημα ξυλογλυπτικής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νέοι μαθητές να μην ασχολούνται με αυτή την τέχνη και έτσι να χάνεται με τα χρόνια. Γι αυτό στον τόπο μας δουλειά ξυλογλύπτη βρίσκουν άτομα από χώρες του εξωτερικού, όπως είναι η Αίγυπτος και η Συρία. Μπορείτε να εισηγηθείτε κάποιους τρόπους, ώστε να μπορέσει να σωθεί αυτή η τέχνη; Να προωθηθεί το επάγγελμα. Αν υπάρξουν επαγγελματικά μαθήματα και αν μπει στην Τεχνική Σχολή, θα βοηθούσε πολύ. Θα μπορούσε, ακόμη, να υπάρξει μάθημα ξυλογλυπτικής στο Γυμνάσιο, ώστε τα παιδιά να το δουν και να ενδιαφερθούν για αυτό από πιο μικρή ηλικία. Σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας και για όσα ενδιαφέροντα μας έχετε πει. Εγώ σας ευχαριστώ. Να είστε καλά. Γεωργία Πετρίδου, Γ5 Στέλιος Χαραλαμπίδης, Γ5 15

Σκαλίζοντας και πλουμίζοντας το ξύλο οι δικές μας δημιουργίες! Εμπνευσμένοι από την παραδοσιακή ξυλογλυπτική της Κύπρου μας, τα χρώματα και τα μοτίβα της, προχωρήσαμε στις δικές μας ζωγραφιές και κατασκευές από ξύλο. (δείγματα από τη μικρή μας γκαλερί στην κεντρική είσοδο του σχολείου μας) Μια όμορφη διαδρομή, γεμάτη γνώσεις και εμπειρίες, έφτασε στο τέλος της. Ευχαριστούμε για το ωραίο ταξίδι! 16