ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ»

Transcript

1 ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: «Ο ΜΙΚΡΟΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ» Δράσεις που υλοποιήθηκαν με τις Δ1 και Δ2 Τάξεις του 3 ου Διαπολιτισμικού Δημοτικού Σχολείου Μενεμένης Οκτώβριος Δεκέμβριος 2012

2 Συντελεστές προγράμματος Οι μαθητές/ριες των τάξεων Δ1 και Δ2, του 3 ου Διαπολιτισμικού Σχολείου Μενεμένης σε συνεργασία με τις εκπαιδευτικούς των τάξεων και τη διευθύντρια του σχολείου. Συντονιστής: Δημήτρης Αγγελάκης, συνεργάτης του Προγράμματος. Υπεύθυνη των παρεμβάσεων στη μουσική εκπαίδευση: Ελένη Λαπιδάκη. 1

3 Σκοπός του προγράμματος είναι η εκμάθηση βασικών συστατικών της μουσικής μέσω της εκμάθησης τραγουδιών. Στόχοι η ανάπτυξη της επικοινωνίας μεταξύ των παιδιών η γνωριμία με το ρυθμό η σχέση στίχου και ρυθμού η γνωριμία με κρουστά όργανα η ανάπτυξη δεξιοτήτων η δημιουργική επικοινωνία μέσω της μουσικής έκφρασης η εκμάθηση τραγουδιών Συνοπτική παρουσίαση του προγράμματος Το πρόγραμμα διήρκησε πέντε ώρες. Αρχικά τα παιδιά έμαθαν το τραγούδι «ο μικρός τυμπανιστής» με τη 2

4 βοήθεια των δασκάλων των τάξεων. Η μία μάλιστα από αυτές ασχολείται ερασιτεχνικά με τη μουσική, γεγονός που διευκόλυνε τη διαδικασία εκμάθησης. Αφού τα παιδιά μάθανε τα λόγια, ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένα μουσικά στοιχεία όπως είναι ο ρυθμός, η σχέση στίχου- μελωδίας- ρυθμού και ο μουσικός συγχρονισμός. Προτού όμως προχωρήσουμε στη ρυθμική επένδυση του τραγουδιού, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα κρουστά όργανα αυτοσχεδιάζοντας είτε με ηχοχρώματα ή με διάφορους ρυθμούς. Μάλιστα, για να υπάρξει αντιστοιχία της δράσης με το μουσικό περιβάλλον των παιδιών, τους ζητήθηκε να αναπαράγουν ρυθμούς γνώριμους σε αυτά και έπειτα να αυτοσχεδιάσουν. Αφού εξοικειώθηκαν με τα μουσικά όργανα περάσαμε στη ρυθμική επένδυση του τραγουδιού. Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δυο ομάδες : η μία ομάδα τραγουδούσε και η άλλη έπαιζε μουσική. Για να γίνει πιο ενδιαφέρον και δημιουργικό το μάθημα, η ομάδα που έπαιζε μουσική δεν έπαιζε συνέχεια, 3

5 δημιουργώντας ένα σταθερό μουσικό παλμό, αλλά έπαιζε σε συγκεκριμένα σημεία του τραγουδιού, κάτι το οποίο έκανε τη διαδικασία πιο ενδιαφέρουσα αλλά και πιο δύσκολη, καθώς έπρεπε να ακούσουν συγκεκριμένες φράσεις και μετά να παίξουν. Πιο συγκεκριμένα, η ομάδα των μουσικών περίμενε να ακούσει μια φράση και μετά έπαιζε, όπως φαίνεται παρακάτω: Χορωδία: «Μου παν έλα να πάμε να δεις (ρυθμός) «Ορχήστρα: Αυτό συνέχισε σε όλη τη διάρκεια του τραγουδιού και είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια πραγματική ατμόσφαιρα μουσικής αλληλεπίδρασης καθώς η μία ομάδα εξαρτάται από την άλλη. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα η μουσική ομάδα εσκεμμένα δεν έπαιζε το 4

6 μέρος της και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η χορωδία να χάνει τον ρυθμό. Το συγκεκριμένο πείραμα είχε ιδιαίτερη σημασία καθώς τα παιδιά κατανόησαν την ιδέα ότι οι δύο ομάδες εξαρτώνται απόλυτα μεταξύ τους. Σαν επιπλέον πρόκληση ζητήθηκε από τα παιδιά να γυρίσουν την πλάτη τους έτσι ώστε η μια ομάδα να μην βλέπει την άλλη και να χρησιμοποιήσουν ΜΟΝΟ την αίσθηση της ακοής. Στην αρχή τα παιδιά δυσκολεύτηκαν αλλά δεν άργησαν να συγχρονιστούν καθώς κατάλαβαν πόσο σημαντικό είναι να ακούει η μια ομάδα την άλλη. Δραστηριότητες ασκήσεις γνωριμίας με μουσικά όργανα περιβάλλον και μουσική συζήτηση και γνωριμία με τα παιδιά για το πολιτιστικό υπόβαθρο δασκάλων και παιδιών αυτοσχεδιασμός ηχοχρωμάτων μέσα από κρουστά όργανα 5

7 παίξιμο απλών ρυθμικών αξιών με/χωρίς δυναμικές ρυθμικός αυτοσχεδιασμός με δοσμένο θέμα ενεργή συμμετοχή των παιδιών στο μάθημα μέσα από ασκήσεις καθοδήγησης ρυθμικός και μελωδικός αυτοσχεδιασμός με βάση τις δυναμικές της μουσικής παλμός και συγχρονισμός σύνδεση του ρυθμού και του στίχου δημιουργία μουσικής ορχήστρας Ενδιαφέρον ήταν το γεγονός ότι οι δασκάλες των τάξεων ενδιαφέρθηκαν ήδη από την αρχή να συμμετάσχουν στη δραστηριότητα του αυτοσχεδιασμού, ο οποίος είχε τη μορφή ερώτησης-απάντησης (μια συνηθισμένη μορφή αυτοσχεδιασμού που βασίζεται στη μίμηση του ήχου και έπειτα στον αυτοσχεδιασμό του). Γενικότερα, η συμμετοχή των δασκάλων των τάξεων δημιουργεί έμπνευση στα παιδιά γεγονός που έχει ως θετικό 6

8 αποτέλεσμα την καλύτερη συνεργασία τους αλλά και τη δημιουργία μιας πιο δημιουργικής ατμόσφαιρας στην τάξη, καθώς ο δάσκαλος δεν είναι αυτός που δίνει εντολές αλλά συμμετέχει ενεργά στη συνολική διαδικασία του μαθήματος. Η δασκάλα της τάξης αυτοσχεδιάζει ρυθμικά με το ταμπούρο 7