ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΜΗΜΑ VΙΙ ΠΡΑΞΗ 261/2011 Δήμος :Καταβολή δαπάνης για δημοσίευση σε εφημερίδα Μετά από αίτηση του εκδότη της εφημερίδας «...» προς έγκριση της καταχώρησης του «αναπτυξιακού σχεδίου» του Δήμου... στην εν λόγω εφημερίδα, ανατέθηκε, με την 44/26.2.2010 απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής του Δήμου..., στην εφημερίδα αυτή η επίμαχη ως άνω καταχώρηση έναντι ποσού 3.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.. Ακολούθως, την 30 η.3.2010 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «...» δισέλιδη καταχώρηση (σελ. 10 και 11), με τίτλο «Δήμος...: Αναπτυξιακό Πρόγραμμα 2010-2015», αποτελούμενη από άρθρο σχετικώς με τα βασικά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζει ο Δήμος καθώς και με τις προτεινόμενες μελλοντικές αναπτυξιακές παρεμβάσεις προς επίλυση αυτών. Ειδικότερα, γίνεται αναφορά στο όραμα και τους στόχους της δημοτικής αρχής, τις προτεινόμενες από αυτήν δράσεις (αναφορικά με το φυσικό περιβάλλον, τις υποδομές, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, την κοινωνική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη) καθώς και στις ενέργειες στις οποίες έχει ήδη προβεί η δημοτική αρχή για την υλοποίηση των δράσεων αυτών Συνεπώς το περιεχόμενό του αναλώνεται στην παρουσίαση του μελλοντικού έργου της δημοτικής αρχής στους διάφορους τομείς δράσης της, των προτεραιοτήτων και των υφιστάμενων ενεργειών της καθώς και στην καταγραφή των τοπικών προβλημάτων. Επομένως, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε δύναται να χαρακτηριστεί ως λειτουργική καθώς δεν συντελεί στην καλύτερη και αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του Δήμου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο στον πρώτο λόγο διαφωνίας της. Περαιτέρω, κατά το μέρος που η επίμαχη δημοσίευση προβάλλει υφιστάμενες ενέργειες της δημοτικής αρχής, η προβολή αυτή, ενόψει και του χρόνου πραγματοποίησής της (Μάρτιος του 2010, ήτοι λίγους μήνες πριν από τη λήξη της θητείας των δημοτικών οργάνων) έπρεπε να συντελεστεί σύμφωνα με τους αδάπανους όρους του προαναφερθέντος
άρθρου 217 του Δ.Κ.Κ.. Τέλος, δοθέντος ότι η επίμαχη δημοσίευση αφορά σε θέματα μη υπηρεσιακού χαρακτήρα (σχ. άρθρο 22 παρ. 5 του ν. 2362/1995 και άρθρο μόνο της 2/28783Α/30.8.2005 κοινής απόφασης του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Υπουργού Επικρατείας - ΦΕΚ Β 1267 - πρβλ. και Ελ. Συν. VII Τμ. Πράξεις 3/2006, 22/2008, 248/2008) Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και επομένως το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί. Δείτε το πλήρες κείμενο ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΜΗΜΑ VΙΙ ΠΡΑΞΗ 261/2011 Αποτελούμενο από την Πρόεδρο του Τμήματος Ανδρονίκη Θεοτοκάτου, Αντιπρόεδρο, τους Συμβούλους Ευαγγελία Ελισάβετ Κουλουμπίνη και Σταμάτιο Πουλή (εισηγητή) και τις Παρέδρους Νεκταρία Δουλιανάκη και Ευφροσύνη Παπαδημητρίου, που μετέχουν με συμβουλευτική ψήφο. Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, την 1η Νοεμβρίου 2011. Για να αποφανθεί, ύστερα από σχετική διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Πειραιά και του Δήμου..., αν πρέπει να θεωρηθεί το 800, οικονομικού έτους 2011, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ως άνω Δήμου. Αφού μελέτησε τα στοιχεία του φακέλου Και Έλαβε υπόψη
Την 191/25.8.2011 έγγραφη γνώμη της ασκούσης καθήκοντα Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, Συμβούλου Άννας Λιγωμένου, σύμφωνα με την οποία το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Σκέφθηκε κατά το νόμο Ι. Η αναπληρώτρια Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο Πειραιά αρνήθηκε, με την 35/28.4.2010 πράξη της, να θεωρήσει το 542, οικονομικού έτους 2010, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου..., ποσού 3.630,00 ευρώ, με φερόμενη ως δικαιούχο την εταιρεία με την επωνυμία «... Α.Ε.», το οποίο αφορά στην καταβολή της αμοιβής της τελευταίας για τη δημοσίευση, στις 30.3.2010 στην εφημερίδα «...», του «αναπτυξιακού σχεδίου» του Δήμου. Ως αιτιολογία της άρνησής της, η αναπληρώτρια Επίτροπος προέβαλε ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι: α) υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου και δεν εξυπηρετεί τις λειτουργικές ανάγκες του Δήμου, ενώ για τη γνωστοποίηση των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής προβλέπεται η αδάπανη διαδικασία του άρθρου 217 του ν.3463/2006, β) αν και πρόκειται για υπηρεσιακή δημοσίευση, στο συνημμένο στο χρηματικό ένταλμα τιμολόγιο δεν αναφέρεται η τιμή ανά χιλιοστόμετρο και τα χιλιοστόμετρα, όπως επιβάλλεται από τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και της Κ.Υ.Α. 2/28783Α/30.8.2005 (ΦΕΚ Β 1267) και γ) δεν έχει προσκομιστεί βεβαίωση καλής εκτέλεσης θεωρημένη από τριμελή επιτροπή παραλαβής καθώς και η απόφαση συγκρότησης της οικείας επιτροπής. Ο Δήμος..., με το από 1.8.2011 έγγραφο της Προϊσταμένης του Τμήματος Εξόδων Λογιστηρίου, αφού αντικατέστησε το ως άνω χρηματικό ένταλμα με το ισόποσο 800, οικονομικού έτους 2011, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, το επανυπέβαλε προς θεώρηση προσκομίζοντας την από 30.3.2010 βεβαίωση καλής εκτέλεσης της τριμελούς επιτροπής παραλαβής εργασιών καθώς και την 74/25.2.2010 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου... περί συγκρότησης της επιτροπής αυτής. Η νυν Επίτροπος, ωστόσο, ενέμεινε στην αρχική άρνηση της αναπληρώτριας Επιτρόπου, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νομίμως απευθύνεται, με την από 18.8.2011 έκθεσή της, προς το Τμήμα τούτο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 παρ. 1 του π.δ/τος 774/1980 (ΦΕΚ Α, 189) και 139 παρ. 1 του π.δ/τος 1225/1981 (ΦΕΚ Α, 304), σε συνδυασμό με την ΦΓ8./22431/6.10.2004 (ΦΕΚ Β, 1620) κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, όπως τροποποιήθηκε με την ΦΓ8./52557/6.12.2006 (ΦΕΚ Β, 62/25.1.2007) όμοια απόφαση.
ΙΙ. Κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 37 παρ. 2 α του ν.3801/2009, που αποτυπώνουν προϊσχύουσα γενική αρχή του δημοσιονομικού δικαίου, η οποία απορρέει από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της νομιμότητας που διέπει τη δράση των διοικητικών οργάνων, οι Ο.Τ.Α., στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, δύνανται νομίμως να προβαίνουν στη διάθεση πιστώσεων και τη συνακόλουθη καταβολή δαπανών, οι οποίες δεν προβλέπονται μεν από διάταξη νόμου, πλην όμως: α) είναι λειτουργικές για τον οικείο Ο.Τ.Α., ήτοι συνάδουν προδήλως με την αποστολή και τις αρμοδιότητές του και συμβάλλουν στην εκπλήρωση των σκοπών του ή στην αντιμετώπιση των λειτουργικών αναγκών του, β) σχετίζονται με την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εκ μέρους του Ο.Τ.Α., οι οποίες προάγουν τα κοινωνικά, πολιτικά, πνευματικά και οικονομικά συμφέροντα των δημοτών του ή συμβάλλουν στην ενεργό συμμετοχή τους για την προαγωγή των τοπικών υποθέσεων και δραστηριοτήτων του Ο.Τ.Α και γ) ανταποκρίνονται στο ανάλογο ή προσήκον μέτρο, χωρίς να υπερβαίνουν τα εύλογα όρια που διαγράφονται με την τήρηση της αρχής της οικονομικότητας, ενόψει των συνθηκών πραγματοποίησής τους (βλ. Ελ.Συν. VII Τμ. Πράξεις 43/2005, 157, 294, 320, 397/2006, 89, 120/2007, 142, 242, 322/2010, 106, 184/2011). Εξάλλου, μόνη η ύπαρξη πίστωσης στον προϋπολογισμό του Ο.Τ.Α. δεν αρκεί για να καταστήσει νόμιμη τη δαπάνη, εφόσον, κατά τα ανωτέρω, αυτή δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου ή δεν εξυπηρετεί ως λειτουργική τους σκοπούς του. Ακολούθως, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 203-207 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (Δ.Κ.Κ.- ν. 3463/2006) καθώς και των κατ εξουσιοδότηση των ως άνω άρθρων 206 και 207 του Δ.Κ.Κ. εκδοθέντων: α) της 18183/2007 απόφασης του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (ΦΕΚ Β 534/13.4.2007) και β) του π.δ. 185/2007 (ΦΕΚ Α 221/12.9.2007), συνάγεται ότι τα τετραετή επιχειρησιακά προγράμματα των Ο.Τ.Α. συνιστούν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα τοπικής ανάπτυξης και βελτίωσης της διοικητικής ικανότητας των Ο.Τ.Α. και στοχεύουν στην προώθηση της τοπικής και εσωτερικής ανάπτυξής τους, σε εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις αναπτυξιακού σχεδιασμού σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο. Τα προγράμματα αυτά καταρτίζονται μέσα στο πρώτο εξάμηνο της δημοτικής περιόδου από το Δημοτικό Συμβούλιο, με την υποβοήθηση της συγκροτούμενης, για το λόγο αυτό, διεπιστημονικής ομάδας έργου και την πρόσθετη, εφόσον απαιτείται, συμβουλευτική υποστήριξη εξωτερικών συμβούλων. Υλοποιούνται δε μέσω του ετήσιου προγράμματος δράσης των Ο.Τ.Α. και των νομικών προσώπων τους. Συνεπώς, τα προγράμματα αυτά έχουν συγκεκριμένη δομή, περιλαμβάνουν συγκεκριμένες δράσεις που προκύπτουν από την κατ έτος εξειδίκευση του τετραετούς επιχειρησιακού προγράμματος και δεν εξαντλούνται σε μια συνοπτική απαρίθμηση των τοπικών προβλημάτων και των
προτεινόμενων μελλοντικών δράσεων (πρβλ. Πράξεις VII Τμ.67, 131, 276/2010, 154/2011). Τέλος, στο άρθρο 217 του ως άνω Δ.Κ.Κ. ορίζεται συγκεκριμένη διαδικασία για τη γνωστοποίηση στο ευρύ κοινό του απολογισμού των πεπραγμένων της δημοτικής αρχής. ΙΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Μετά από αίτηση του εκδότη της εφημερίδας «...» προς έγκριση της καταχώρησης του «αναπτυξιακού σχεδίου» του Δήμου... στην εν λόγω εφημερίδα, ανατέθηκε, με την 44/26.2.2010 απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής του Δήμου..., στην εφημερίδα αυτή η επίμαχη ως άνω καταχώρηση έναντι ποσού 3.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α.. Ακολούθως, την 30 η.3.2010 δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «...» δισέλιδη καταχώρηση (σελ. 10 και 11), με τίτλο «Δήμος...: Αναπτυξιακό Πρόγραμμα 2010-2015», αποτελούμενη από άρθρο σχετικώς με τα βασικά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζει ο Δήμος καθώς και με τις προτεινόμενες μελλοντικές αναπτυξιακές παρεμβάσεις προς επίλυση αυτών. Ειδικότερα, γίνεται αναφορά στο όραμα και τους στόχους της δημοτικής αρχής, τις προτεινόμενες από αυτήν δράσεις (αναφορικά με το φυσικό περιβάλλον, τις υποδομές, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, την κοινωνική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη) καθώς και στις ενέργειες στις οποίες έχει ήδη προβεί η δημοτική αρχή για την υλοποίηση των δράσεων αυτών. Επί τη βάσει του 950/30.3.2010 τιμολογίου της εταιρείας με την επωνυμία «... Α.Ε.» και της από 30.3.2010 βεβαίωσης καλής εκτέλεσης της αρμόδιας επιτροπής παραλαβής εργασιών του Δήμου (βλ. και 74/25.2.2010 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου... περί συγκρότησης αυτής) εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το δημοσιευθέν ως άνω «αναπτυξιακό σχέδιο» του Δήμου... (παρά τον χαρακτηρισμό του εντός του κειμένου ως συμπληρώματος του τετραετούς επιχειρησιακού σχεδίου του Δήμου), δεν έχει τη δομή και τα χαρακτηριστικά δημοτικού επιχειρησιακού προγράμματος, ενώ, επιπροσθέτως, δεν εκπονήθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο της δημοτικής περιόδου από το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου..., αλλά λίγους μήνες πριν από τη λήξη αυτής. Το περιεχόμενό του αναλώνεται στην παρουσίαση του μελλοντικού έργου της δημοτικής αρχής στους διάφορους τομείς δράσης της, των προτεραιοτήτων και των υφιστάμενων ενεργειών της καθώς και στην καταγραφή των τοπικών προβλημάτων. Επομένως, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε δύναται να χαρακτηριστεί ως λειτουργική καθώς δεν συντελεί στην καλύτερη και
αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής του Δήμου, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο στον πρώτο λόγο διαφωνίας της. Περαιτέρω, κατά το μέρος που η επίμαχη δημοσίευση προβάλλει υφιστάμενες ενέργειες της δημοτικής αρχής, η προβολή αυτή, ενόψει και του χρόνου πραγματοποίησής της (Μάρτιος του 2010, ήτοι λίγους μήνες πριν από τη λήξη της θητείας των δημοτικών οργάνων) έπρεπε να συντελεστεί σύμφωνα με τους αδάπανους όρους του προαναφερθέντος άρθρου 217 του Δ.Κ.Κ.. Τέλος, δοθέντος ότι η επίμαχη δημοσίευση αφορά σε θέματα μη υπηρεσιακού χαρακτήρα (σχ. άρθρο 22 παρ. 5 του ν. 2362/1995 και άρθρο μόνο της 2/28783Α/30.8.2005 κοινής απόφασης του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Υπουργού Επικρατείας - ΦΕΚ Β 1267 - πρβλ. και Ελ. Συν. VII Τμ. Πράξεις 3/2006, 22/2008, 248/2008), ενώ για την εκτέλεσή της προσκομίζεται η σχετική βεβαίωση παραλαβής εργασιών από την αρμόδια επιτροπή του Δήμου, τυγχάνουν απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι δεύτερος και τρίτος λόγοι διαφωνίας της Επιτρόπου. IV. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και επομένως το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 800, οικονομικού έτους 2011, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου..., δεν πρέπει να θεωρηθεί. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΘΕΟΤΟΚΑΤΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ ΠΟΥΛΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΜΑΡΙΑ ΕΞΑΡΧΟΥΛΑΚΟΥ